GcidóelieGau/fca/itt
25ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
DINSDAG 12 JUNI 1934
No. 7834
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bü
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 \l
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur
verhuur, koop en verkoop: 0.50
NIEUW REGLEMENT
R. K. STAATSPARTIJ.
DE KIESPROCEDURE AANMERKELIJK
VEREENVOUDIGD!
Het partijbestuur der R. K. Staatspartij
heeft aan de leden van den Partijraad en
de besturen der Rijkskieskringorganisaties
gezonden een ontwerp van het Algemeen
Reglement der R. K. Staatspartij en de
daarbij behoorende bijzondere reglemen
ten, ter voorbereiding der behandeling in
de Partijraadsvergadering van 20 en 21
Juli a.s.
Algemeen reglement grondwet der
Partij.
De grondslag van het nieuwe Regle
mentensysteem wordt gevormd door het
Algemeen Reglement.
Dit wordt de formeele Grondwet der
Partij-organisatie, slechts met 2/3 meer
derheid te wijzigen. De huidige organisa
tie-vorm wordt niet wezenlijk gewijzigd.
Wel wordt in Hoofdstuk II (Organisatie)
duidelijk een onderscheid gemaakt tus-
schen de Algemeene Organisatieverbanden
(Afdeeling en Kring), de Organen der
Partij (Partijraad, Partijbestuur en Dage-
lijksch Bestuur) en de Bijzondere Orga
nisatieverbanden (die kunnen gevormd
worden, doch niet persé moeten gevormd
worden).
Het lidmaatschap wordt uitvoeri
ger geregeld. Ook de centrale partijleiding
ontvangt rechten op het terrein van toela
ting en royement.
Het adspirant-lidmaatschap
(1825 jaar) wordt officieel ingevoerd.
De uit de ervaring noodzakelijk geble
ken regelen voor beslechting van g e-
schillen, behandeling van klachten
en handhaving der discipline zijn in
het Algemeen Reglement gefundeerd,
evenals de regelen voor de c a n d i d a a t-
stellingen.
Zoo zijn in het Algemeen Reglement
in een overzichtelijke systematiek, en in
bondig geredigeerde bepalingen de grond
lijnen voor het partij-organisatorisch werk
neergelegd. De uitwerking ervan in de ge
detailleerde practijk vindt men in de bij
zondere reglementen.
Bijzondere reglementen.
Zij zijn vijf in getal n.l. Reglement op de
Afdeelingen, de Kringen, den Partijraad,
de Partij rechtspraak en de Candidaatstel-
ling (Kiesreglementen).
NIEUWE KIESPROCEDURE.
Terwille van het groote belang dezer
stof wordt hierna een afzonderlijk over
zicht gegeven van de nieuwe procedure
volgens het voorgedragen ontwerp.
Hier moge worden volstaan met te wij
zen op de drie belangrijkste punten van
wijziging vergeleken bij de thans gelden
de regeling.
I. De omschreven zetels komen te
vervallen. De Verkiezingsraad geeft
een personenadvies. Hierdoor ver
vallen de ingewikkelde stembiljetten met-
de afzonderlijke vakken voor de bepaalde
omschrijvingen.
II. Het plaatsvervangerssy
steem wordt wederom hersteld. Dit
vindt zijn weerslag op het stembiljet,
waar men wederom stemhokjes vóór en
achter den naam der candidaten vindt,
vóór de namen: om te laten stemmen voor
de definitieve plaatsen, achter de namen:
om te laten stemmen voor de plaatsver
vangende plaatsen op de lijst. De ervaring
heeft bewezen, dat het plaatsvervangers
systeem onmisbaar is.
III. Het stemmenverzamelen
over het geheele land komt te vervallen.
Het tot uiting komen van wat men wel
eens de verschillende denkrichtingen bin
nen de partij heeft genoemd, moet bij de
voorbereiding eener verkiezing z'n verzor
ging vinden in het personen-advies. De
veelzijdig samengestelde Verkiezingsraad,
die het geheele land heeft te bezien, heeft
ook in dit opzicht een taak. Overigens is
het duidelijk, dat juist het verspreiden,
uitwisselen en doorwerken van gedachten
alleen verantwoord en met vrucht kan ge
schieden door regelmatige samenwerking
in de bestaande en de nieuwe organen der
Partij, welke daartoe in het leven geroe
pen en behoorlijk toegerust zijn.
De practijk heeft uitgewezen, dat het
stemmen-verzamelen geen beteekenis heeft
Met den overigens in dat systeem redelij
ken eisch van het bereiken van den par-
tijkiesdeeler voor de vroegere z.g. vrije
plaatsen, was de mogelijkheid om dat ver
zamelen met succes toe te passen uiter
mate gering. Wel gaf het het groote na
deel van de lange stembiljetten met aller
lei in den betrokken Kring geheel onbe
kende candidaten-namen. De mogelijkheid
van invallen van zulke onbekende candi
daten hoe gering die kans ook ware
.veroorzaakte in bepaalde Kringen onrust
en ontstemming bij voorbaat. De kiezers
voor iedere lijst (c.q. samengevoegde lijst)
maken dus uit, hoe hun lijst er uit zal zien.
Hoe ze werkt.
1. Partijbestuur beraadt zich over sa
menvoeging van Rijkskieskringen.
Mededeeling van voorloopige uitkomst
van dat beraad aan de Kringbesturen.
Binnen 10 dagen e.v. advies van Kring-
besturen daarover (artikel 5).
2. Partijbestuur, thans echter in ver
dubbelde samenstelling, voegt definitief
samen en stelt het aantal te verwachten
zetels vast voor de lijsten volgens het sa
menvoegingsplan.
Het P. B. kan ook tot een geclausuleer
de samenvoeging besluiten, n.l. dat de
stemming over de aangewezen candidaten
per Kring zal plaats hebben en dat daarna
de lysten tot één officieele lijst zullen wor
den samengevoegd (inschuiven) (artikel 6)
De bedoeling is: hierdoor de bezwaren
te ondervangen, welke voor een kleinen
kieskring aan samenvoeging van meet af
aan met een grooten verbonden kunnen
zijn, en toch de voordeelen van één groo-
tere oficieele lijst te behouden.
3. Candidaatstelling in de Afdeelingen
(artt. 79).
4. Kringbesturen maken groslijsten op
(alphabetisch) (artikel 10).
5. Kringbestuur bespreekt verzamellijst
van eigen Kring, stelt de voorloopige con
clusies- dier besprekingen vast en zendt
die op naar het Dagelijksch Bestuur (artt.
il en 12).
6. De Verkiezingsraad neemt kennis van
de groslijsten en van de voorloopige con
clusies der Kringbesturen (art. 14 lid 1).
7. De Verkiezingsraad kan daarna een
personenadvies met volgorde vaststellen
over ten hoogste de helft voor iedere lijst,
zoowel van:
a. de te verwachten plaatsen, als
b. de plaatsvervangers (art. 14 lid 2).
8. Dit advies van den Verkiezingsraad
gaat naar de Kringvergaderingen (art.
14 lid 4).
9. De Kringvergadering (c.q. de ver-
eenigde, gecombineerde Kringvergadering)
kan het advies aanvullen, altijd en voor
verwachte èn voor een gelijk aantal plaats
vervangende plaatsen, èn over derzelver
volgorde (artt. 15516).
10. Dit advies van Verkiezingsraad en
Kringvergadering komt dan op het stem
biljet tot uiting door plaatsing bovenaan
de lijst op het stembiljet, in de volgorde
van het advies. De niet geadviseerde can
didaten in alphabetische volgorde (art. 19).
11.Daarna stemming in de Afdeelingen
(art.. 18—22).
12. Het landelijk stemmen-verzamelen
vervalt (art. 23). Iedere candidaat mag
maar in één Kring (of één samenvoeging
van Kringen) zijn candadituur handhaven
(art. 12 lid 2).
Wij juichen het van harte toe, dat de
Kiesprocedure veel eenvoudiger zal wor
den; ongeveer zooals zij was.... vroe
ger, vóór alle tot stand gekomen wijzigin
gen. Die wijzigingen (resultaat van com
missoriale studie) zijn echter niet vruchte
loos geweest; zij hebben in den tijd van
hun totstandkoming voldoening en bevre
diging geschonken aan toen opkomende en
gepropageerde wenschelijkheden en ver
langens.
Maar niemand zal ontkennen, dat ten
slotte wat nu wordt voorgesteld een
ongetwijfeld: geperfectionneerde, vervol
maakte uitwerking is van wat bestond
bij de vroegere „Bond" onder presidium
van baron v. Wijnbergen.
Wat nu wordt voorgesteld hebben wij
meermalen bepleit: decentralisatie in de
candidaatstelling.
De noodzakelijkheid of wenschelijkheid,
om het plaatsvervangerssysteem weer in
te voeren kunnen wij echter nog niet in
zien.
BINNENLAND
DE LOTING 1936.
Hedenmiddag om 2 uur heeft in tegen
woordigheid van den minister van Defen
sie in de Rolzaal op het Binnenhof te den
Haag de loting voor den dienstplicht
plaats gehad voor de lichting 1936. Ge
trokken werd de naam: Cats, Bernardus,
geboren 31 Maart. De aanwijzing van de
dienstplichtigen in elke gemeente of groep
van gemeenten vangt dus aan bij dezen
naam of, wanneer deze naam niet in het
register voorkomt by den daarop alfabe
tisch eerstvolgenden naam.
K.J.M.V. IN HET BISDOM HAARLEM.
Bijeenkomst te Noordwijkerhout.
Ruim honderd bestuursleden en verschil
lende moderatoren van de afdeelingen,
aangesloten bij den R. K. Bond van Kath.
Jonge Middenstandsvereenigingen in het
bisdom Haarlem, kwamen Zondag in het
retraitehuis te Noordwijkerhout bij
een ter bespreking van eenige belangrijke
kwesties.
De voorzitter, de heer A. Lobman, wees
in zijn openingswoord op de resultaten van
de vorige besturendagen en sprak de hóóp
uit, dat het kader ook voor de derde maal
met veel kennis naar huis zou terugkeeren.
Rector Timp, diocesaan moderator hield
vervolgens een inleiding over „Verant
woordelijkheid van het bestuur". „We heb
ben thans jongelui genoeg", aldus spreker,
„die oritiek op alles en op iedereen uit
oefenen, we moeten nu jonge menschen
hebben, die verantwoordelijkheid als leider
durven nemen en voor alles onze aloude
Roomsdhe principes met overtuiging ver
dedigen. Gij leiders, hebt een ontzettend
zware taak, het ligt aan U hoe de midden
stand der toekomst zal zijn. De bisschoppen
van Nederland hebben het de vorige week
zoo duidelijk gezegd, dat de jeugdorganisa
ties ieder in eigen stand er voor dienen te
zorgen, dat er een apostolaat wordt uitge
oefend. Z. H. Paus Pius XI heeft aan de
Duitsohe Katholieke Jeugdorganisatie ge
zegd, dat zij er voor kunnen zorgen, dat
Duitschland aan Christus blijft.
Van het kader moet de kracht uitgaan
voor de troepen. Dat kader behoeft niet te
bestaan uit kwezels of „zaligen", maar wel
uit fijne kerels, jongemannen uit één stuk.
Spr. eischte van de leiders dat zij in alles
het voorbeeld zouden geven en heftig
weerstand zouden bieden aan het moderne
heidendom, dat onverstoorbaar en syste
matisch voortgaat. Een bestuurslid der
K.J.M.V. schaart zich' in de rij der protes-
teerenden tegen de zedenverwildering en
hij voegt er de daad bij door weg te blijven
op dit plaats waar de duivel in gedaante
van gezondheids-zonne-prediker rondwaart
en jonge zielen onherroepelijk met modder
bezoedelt. Als hij op dit gebied principieel
Christendom beleidt mag hij van zijn leden
eischen, dat zij als goed K.J.M.V.-er alle
plaatsen saboteeren waar de normen van
welvoegelijkheid het voeten getreden
worden. Transigeeren hebben we genoeg
gedaan, nu is het uit, nu zullen de jonge
middenstanders strijden voor de duizenden
anderen, die het houvast van een prkici-
pieele organisatie missen en steeds dieper
in de poel der z.g. badcultuur wegzinken.
Als ge straks zelf zaken doet, riep spr. uit,
verkoop dan je principe niet voor een brok
geld, voor een aantal zilverlingen. Men
weet wat ik bedoel en als ouderen niet wij
zer zijn, laten de jongeren dan toonen rug-
gegraat te bezitten. (Langdurig applaus).
De wereld wordt hoe langer hoe gekker,
ging spr., voort, een man die karakter
toont is veel minder gewichtig dan een
voetbalheld. Toen Nederland in Milaan
verloor, zaten er groote kerels te „snotte
bellen", alsof nu de eer, het bestaansrecht
en de cultuur van ons land naar de haaien
was. Men kan de zaak beter omkeeren, het
is om te huilen als men ziet hoe God wordt
teruggedrongen voor alles wat men van
daag levensvreugde en modern vermaak
noemt.
Spr. gaf den bestuurders dan eenige
richtlijnen aan: Alg. H. Communie, retnai-
ten, conferenties etc. en besloot zijn rede
met een oproep om vertrouwen in de
priesters te stellen, omdat een apostolaat
zonder den priester niet gedijen kan.
Een breedvoerige discussie ontspon zich
na deze inleiding, waarbij naar voren
kwam dat de Katholieke jongeman ervan
overtuigd is, dat er gevaren, door het bad
leven ontstaan, maar dat die gevaren het
best omzeild worden door een hechte
jeugdorganisatie. Het insigne van den K.J.
M.V. er zal het massief metalen schild
tegen het kwaad zijn!
Na de pauze hield de vice-voorzitter van
den bond, de heer H. Engels, een inleiding
over „De cultureele taak der K.J.M.V.".
Spreker zette uiteen, dat de cultureele op
leiding onafscheidelijk verbonden is aan
een waarachtige jongerenbeweging, spe
ciaal zooals wij Katholieken dat bedoelen.
Hij nam stelling legen het cultureele vuil
nis, dat het openbare leven verontreinigt
en gaf vijf punten ter vervulling van de
taak aan. Bevordering van de liturgische
gemeenschap, het lied en de volkszang, het
tooneelspel en bijzonder het leekenspel, het
Katholieke boek en tenslotte de volksdans.
De heer J. Bakker, directeur van het Dioc.
Hanzebureau sprak vervolgens tot de ver
gaderden en meende, dat deze tijd voor de
jeugd wel bijzonder aantrekkelijk is, als
ze zich tenminste op een principieel stand
punt durft plaatsen. Öok spr. hekelde het
vooruitdringend modern heidendom en
wekte de aanwezigen op de strijdbijl op te
nemen en te vechten op leven en dood
voor het Rijk van Koning Christus.
Pater Vijgen C.ss.R. sprak tenslotte over
het retraitewerk.
Medegedeeld werd, dat in het komende
winterseizoen in alle afdeelingen behan
deld zal worden het Beginsel- en Werk
program van den Ned. R. K. Middenstands
bond van Dr. J. v. Beurden. De voorzitter
van Den Haag, de heer de Gruyter, zal
deze stof in een cursus van 3 lessen ver
duidelijken. Dit Md werd tevens als propa
gandist voor het Haarlemsche diocees aan-
Nadat nog eenige huishoudelijke zaken
waren besproken namen de bestuurders na
een kort Lof van elkaar afscheid tot de
winter-^bijeenkomst.
Deze vergadering heeft wel duidelijk
aangetoond, dat de K.J.M.V. haar getal
leden ziet vergrooten door verdieping van
geest en kordaatheid van principieel optre
den. Twee factoren die de jeugd van van
daag verlangt!
KATHOLIEK OVERHEIDSPERSONEEL.
„St. Paulus" bijeen te Utrecht.
Maandag en Dinsdag werd te Utrecht de
bondsvergadering van den Ned. R. K. Bond
van overheidspersoneel „St. Paulus" ge
houden.
Maandagmorgen om 11 uur werd in het
gebouw „Tivoli" de vergadering met het
zingen van het strijdlied geopend.
Daarna hield de voorzitter, de heer L. F.
Guit, Den Haag, zijn openingsrede.
Spreker begon met een korte schets van
den economischen teruggang in het alge
meen en wees er op, hoe in alle bedrijven
een aanval op het loon wordt gedaan. We
komen op een lager levensniveau. Vooral
in dezen tijd is vertrouwen noodig in de
leiders der arbeidersbeweging, wier ver
antwoordelijkheid groot is. Gelukkig be
staat dit vertrouwen in „St. Paulus", al is
er dan ook critiek, waarvan het hoofdbe
stuur de oorzaak wel kan nagaan. Geble
ken is de kameraadschap tussohen afdee-
lingsbesturen en het hoofdbestuur.
Op deze vergadering zullen we, aldus
spr., vooral aandacht moeten wijden aan
de loonsverlaging.
Laten we ons de moeilijkheden van den
tijd goed realiseeren. Door middel van onze
organisatie zullen we trachten er weer
bovenop te komen. Er zal vooral voor de
groote gezinnen gevochten moeten worden.
In Amsterdam zijn de loonen zoodanig ver
laagd, dat daarmee een afschrikwekkend
voorbeeld is gesteld.
Er wordt nog al eens critiek uitgeoefend
op het Qeorgniseerd Overleg, doch met
nadruk merkt spr. op, dat het hoofdbestuur
op het bestaan van dit instituut grooten
prijs stelt, ook al stelt de Minister zidi op
het standpunt, dat het G. O. sleohts heeft
te adviseeren. Het G. O. blijft een funda
ment, waarop we moeten voortbouwen.
Spr. maakt er ernstig aanmerking op, dat
de Congregatie van de Broeders van Liefde
heeft belet, dat de arbeiders, bij de krank
zinnigengestichten werkzaam, zich organi-
seeren. Ongeveer een gelijke klacht had
spr. aan het adres van het college van re
genten van het St. Canisius-ziekenhuis te
Nijmegen.
Als we een onverbrekelijke eenheid
blijven vormen, hebben we voor niemand
of niets vrees, ook niet voor uit het bui
tenland geïmporteerde stelsels.
De voorzitter deelde hier een en ander
mede omtrent het fonds voor priester-stu
denten, dat gesticht wordt door het R. K.
W erkliedenverbond.
Het hoofdbestuur stelt voor hierin deel
te nemen met een maximum-bijdrage van
5 cent per Md.
In dit verband werd er door een afge
vaardigde uit Kerkrade op gewezen, dat
in Limburg reeds een dergelijk fonds be
staat.
De voorzitter antwoordde, dat het op te
richten fonds bedoelt formeele hulp te ver-
leenen aan zonen van leden der katholieke
arbeidersbeweging, die voor priester etu
deeren.
De bestaande fondsen laat men voor wat
ze zijn.
Volgens het jaarverslag, dat thans aan de
orde kwam, bedroeg het aantal leden op 1
April 1934 in totaal 6276 (1 April 1933
6633).
Naar aanleiding van een protest over het
weren van gesalarieerde bestuurders uit
vertegenwoordigende Mchamen, merkte de
voorzitter op, dat, wanneer men zich op
dezen weg begeeft, nog wel een stap verder
gezet zal moeten worden en ook andere
leden van gemeenteraad e.d. in aanmerking
komen, die misschien met nog meer gou
den koorden zijn gebonden aan de licha
men, die zij vertegenwoordigen. Dan zou
er spoedig geen Md in een gemeenteraad
meer overblijven.
In de middagvergadering kwam een voor
stel van het hoofdbestuur in behandeling
om te komen tot een zoo volledig mogelijke
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De ontwapeningsconferentie voor onbe-
paalden tijd verdaagd. (2de blad).
De transfer-besprekingen met Nederland
gisteren te Berlijn begonnen. (2de blad).
Gespannen toestand in Spanje. (2de
blad).
Tweeduizend dooden bij het noodweer
boven San Salvador. (Buitenl. Ber. 2de
blad).
BINNENLAND.
Het partijbestuur der R. K. Staatspartij
heeft aan de leden van den Partijraad en
de besturen der Rijkskieskringorganisaties
gezonden een ontwerp van het Algemeen
Reglement der R. K. Staatspartij en daarbij
behoorende bijzondere reglementen. (1ste
blad).
Loting voor de Nationale Militie. (1ste
blad).
Het Bondscongres van Overheidsperso
neel, georganiseerd in „Sint Paulus". (1ste
blad).
Loonsverlaging door alle mijnwerkers
organisaties afgewezen. (1ste blad).
Zweedsch ingenieur als Nederlandsch
boot-kapitein verdacht van spionnage in
België? (Gem. Ber., 3de blad).
Weer twee dooden bij het zwemmen.
(Gem. Ber., 3de blad).
De Antwerpsche diamanthandelaar Kra-
kowsky wordt aan de Oostenrijksche politie
uitgeleverd. (Gem. Ber., 3de blad).
Hevige brand te Veld-Driel legt elf wo
ningen in de asch. (Laatste Berichten).
centralisatie van het dagelijksch bestuur
van den bond.
Het voorstel van het hoofdbestuur werd
na discussie aangenomen.
Tot slot sprak Pastoor W. Nolet, Am
sterdam, een kort woord over den herop
bouw van de Abdij van Egmond, waarna
de vergadering tot Dinsdag werd verdaagd.
In de avonduren maakten de deelnemers
aan de bondsvergadering een autotocht
door de provincie.
OVEREENKOMST NEDERLAND—
DUITSCHLAND.
Nadere bijzonderheden.
Zooals reeds gepubliceerd is, is het han
delsverdrag tusschen Nederland en
Duitschland ten aanzien van den handel
met Ned.-Indiië, geteekend. Het zal binnen
kort ter ratificatie bij de Staten-Generaal
worden ingediend. Daarna zal de ratdfica-
tieoorkonde in Den Haag worden uitgewis
seld.
De Duitsche regeering zal den invoer van
copra- palmolie en koffie uit Indië met
welwillende gezindheid in beschouwing
nemen; Indië zal het zelfde doen ten aan
zien van specifiek Duitsohe producten, en
Nederland heeft, zooals men weet, boven
dien opnieuw uitstel verleend van de be
taling van de bekende 140 mülioen.
Bepaalde hoeveelheden, cijfers of rege
lingen zijn in het verdrag niet opgenomen.
Voor de uitvoering van het vedrag zal elk
der beide landen een kleine commissie be
noemen, waarin vertegenwoordigers van
de versahillend departementen zitting zul
len nemen.
De schuldenvordering.
Van officieele zijde wordt medegedeeld,
dat de betaling van renten betreffende
„Reichsschuldbuchforderungen" over het
lste halfjaar 1934 door tusschenkomst van
de Vereeniging voor den Effectenhandel te
Amsterdam zal geschieden en niet door den
Postcneque- en Girodienst. In verband hier
mede moeten de voor deze betalingen door
de Konversionskasse lür Deutsche Aus-
landsschiulden te Berlijn uitgegeven scrips
door de houders bij een bankinstelling wor
den ingeleverd en derhalve niet meer zoo
als tot dusver aan het Centraal Girokan
toor worden gezonden.