25ste Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN DONDERDAG 17 MEI 1934 No. 7813 D£ ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal By onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, btf vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewon* Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: 0.50 Bezuiniging. Maandag is in den Gemeenteraad van Leiden voorgelezen een schrijven van Ged. Staten van Zuid-Holland, waarbij dezen mededeelden, dat zij hun goedkeuring niet kunnen verleenen aan een besluit van den Gemeenteraad, om gedeeltelijk terug te komen op een bij de behandeling van de begrooting aangenomen bezuiniging wat betreft de post „Schoolkindervoeding". Dit schrijven van Ged. Staten heeft ons verwonderd en teleurgesteld. Verwonderd, omdat toch nog op be doelde post aanzienlijk bezuinigd b 1 ij f t (5000 gld.). 't Is waar, dat by de begroo ting een hooger bedrag (10.000 gld.) be zuinigd is geworden, doch daarbij is in den Raad uitdrukkelijk verklaard, dat men met dit bedrag van bezuiniging slechts voorloopig en voorwaardelijk mee ging, zich het recht voorbehoudend, om er later op terug te komen, als blijken zou, dat en in hoever deze bezuiniging zou noodzaken, om rigoureuse maatregelen te treffen. En dat is nadien gebleken! De Raad heeft door op deze wijze te han delen wel een ernstig bewijs gegeven, te willen bezuinigen, en heeft ook fei telijk bezuinigd. Maar: niet verder, dan, naar zijn meening, de belangen van de burgerij, incasu de belangen der hulp behoevenden, gedoogden. Zijn nu Ged. Staten van oordeel, dat de belangen dier hulpbehoevenden, in de huidige voor de overheidskassen penibele omstandigheden, wèl verdere bezuiniging gedoogen? In het in den Raad voorgelezen schrij ven van Ged. Staten wordt hun oordeel en besluit niet anders gemotiveerd, dan door de mededeeling, dat er bezuinigd moet worden. En deze sobere motiveering heeft ons teleurgesteld. Zeker, er moet bezuinigd worden. Maar: daarom zijn niet alle bezuinigingen goed! Er moet bezuinigd worden, opdat de voor waarden kunnen worden behouden, waar onder de gemeente haar taak, o.m. nood zakelijke ondersteuning van hulpbehoe venden, kan volvoeren. Maar dan mag men, natuurlijk, niet gaan bezuinigen b.v. op de noodzakelijke ondersteuning van hulpbehoevenden zélf, terwille waarvan juist bezuinigd moet worden! Of achten Ged. Staten de ondersteuning van hulpbehoevenden op een wijze en tot een bedrag, zooals de Raad van Leiden dat wil door middel van „Schoolkindervoe- ding", niet noodzakelijk, in dezen ook voor de Leidsche schatkist zeer zorgwek- kenden tijd? Wij zouden ten deze van meening ver schillen met het geachte College. Maar dat betreuren wij niet zóó, als het feit, dat deze opvatting door Ged. Staten niet, al dan niet gemotiveerd, wordt mede gedeeld. Wy betreuren het meest de sobere motiveering in bedoeld schrijven van Ged. Staten dat nu is gesteld in handen van B. en W. om praeadvies en dat dus nog ter bespreking in den gemeenteraad komt. V Levende schoonheid In een bundel Tijdverzen „Tijd der Nooden" van A. J. D. van Oosten trof ons het vol gend gebed: Die maar rustig gelooven zonder twijfel of tegenweer, die heffen bun harten naar boven en hebben ze bij den Heer; die niet begeeren of twisten om grootheid of aardsch belang, die zonder bedrog of listen God dienen hun leven lang; die getrouw blijven aan de geboden en met een ontvankelijk gemoed bidden voor al bun nooden Onze Vader en Wees Gegroet; die weldoen naar uw behagen zonder omzien of hoop op loon, die devoot huin offer opdragen in heit Offer van Uwen Zoom, die helder als kaarsen stralen en een zouit zijn im dezen tijd: bescherm nu de machtigen falen bun stille geloovigheid! Hier worden in enkele regels geschetst de waarlijk g r o o t e n onder de mens Chen, die in hum evenwichtigheid tusschen beginsel en leven, geloof en daden waarheid en schoonheid uitstralen rondom hen, over hun omgeving Zij stralen „helder als kaarsen" en zij zijn „een zout im dezen tijd"! Wie zich voorstelt de geiloovigen, hier bedoeld, die, werkend im loondienst of zelfstandig arbeidend, hum onderhoud verdienen .zonder ibedrog of listen" en die in het dagelijksch leven weldoen „zonder cimzien of hoop op loom" hij zal met den dichter bidden, dat God die geloovigen be- soherme en behoude voor een wereld, die im dezen neerdrukkenden tijd allereerst en allermeest behoefte heeft aan de op beurende en vertroostende levende schoonheid van de waarheid in den mensch; dat die geloovigen hum aposto laat van vrede en vreugde over de wereld mogen vervullen!.... TWEEDE KAMER LAND BOU W-CRISISFONDS Voortzetting der discussie. Bij de algemeene beschouwingen over het Landbouwcrisisfonds hebben zich niet meer of minder dan 23 sprekers geroepen geacht daarover hun meening ten gehoore te brengen. Alles bij elkaar hebben zij daar tien uur voor noodig gehad. Met deze verzuchting begon de heer C o 1 ij n zijn rede, ik begin er mijn overzicht mee. In deze overvloed van sprekers, die spe ciale wenschen en verlangens hadden, ver namen wij gistermiddag ook eenige stem men om de zaken in zijn geheel te zien en te beoordeelen. Het kan geen toeval zijn dat allen, die een poging in deze richting aanwendden, een min of meer vernieti gend oordeel uitspraken. Zoo verklaarde de heer Rutgers (A.-R.) dat men er altijd aan moest blijven denken dat er weliswaar vele Nederlandsche boeren zijn die bij veel boterverbruik belang hebben, maar dat er in Indoniesië nog veel meer boeren zijn die er belang bij hebben dat er veel mar garine verbruikt wordt. Dat -zijn allen, die cocosnooten verbou wen. Het wordt, aldus spr., te veel uit het oog verloren, dat hier twee belangen op het spel staan, die beiden recht op behar tiging hebben. Ook de heer Westerman (N. H.) maakte van de gelegenheid gebruik om van zijn denkbeelden blijk te geven, al verwacht hij, zooals hij aan het begin zij ner rede verklaarde, geen succes daarvan. Hij beschouwde het als zyn plicht. Hij zei- de dan, dat er een zeer bepaalde tendenz in de wereldpolitiek heerscht welke in de richting van zelfvoorziening gaat. Wij kun nen daar niet tegenin gaan. Dus moeten wij ook diezelfde richting uit. Dit brengt he laas verarming van ons volk mee, maar de aanpasssingspolitiek van de regeering brengt de ondergang van ons volk mee. Bo vendien blijkt uit niets dat de regeering dezen weg op wil, anders zou zij ons volk toch minstens op de noodzakelijkheid van versobering wijzen. Maar neen, uit alles blijkt, dat de regeering er incidenteel op portunistische meeningen op nahoudt over als incidenteel geziene moeilijkheden, ter wijl er in werkelijkheid een groote struc tuurverandering aan de gang is, waarvan de regeering de draagwijdte ten eenenmale niet begrijpt. Het betoog en de moties van den heer W ij n k o o p (C. P. H.) zijn ditmaal zoo danig verbonden met de hoop om er poli- tieken munt uit te slaan, dat we er stil zwijgend overheen kunnen gaan. Van meer belang is datgene, waarop door verschil lende sprekers werd gewezen, o.a. door den heer van Houten (Chr. Dem.) Dit is n.l. de toestand dat door de steunmaatre gelen de pacht, die veelal te hoog is, in stand kan blijven, de boeren dus even arm als vroeger blijven. Zelfs komt het hier en daar voor dat de pachten stijgen. De heer Albarda (S. D. A. P. nam het meer speciaal op voor de arbeiders In land- en tuinbouw, die volgens hem weinig of niet genieten van de steunmaatregelen. Integendeel, de loonen gaan voortdurend omlaag en zijn reeds, veel te laag. Spr. weet wel dat de regeering maatregelen in petto heeft om de landarbeidersorgani saties te erkennen, om de collectieve ar beidscontracten bindend te maken, en ten slotte om ryksbemiddeling mogelijk te ma ken. Maar wat voor zekereid heeft men dat onwillige landbouwers zich van dat al les iets aantrekken? Hoe en wanneer zal dit alles geschieden? Laat men het zoo krachtig en zoo spoedig mogelijk doen. De heer van Kempen (V. B.) bepleit te een nauwere betrekking tusschen Indië en Nederland. Tot slot kwam de heer van LJsel- muiden R.-K.) betwisten, dat deze be grooting duidelijk een overzicht zou geven van wat er zoo al met het geld' gedaan wordt. Men kan er wel aan zien dat het uitgegeven wordt, maar niet waaraan het uitgegeven wordt. Scherpe critiek leverde spr. op het baconcontract, waarin de bacon- fabrikanten zijns inziens bevoordeeld wor den. Waarom doet men dit niet by inschrij ving? Heeft de varkenscentrale niet met dumpingsprijzen gewerkt, om zoodoende de export te vermeerderen? Na een uitgebrei de beschouwing over de varkenscentrale, kwam spr. tot de conclusie, dat men dit werk aan de betrokken organisaties moet overlaten, waardoor de varkenscentrale vanzelf zou verdwijnen. De minister van Economische Z a k e n, de heer C o 1 ij n, zeide, be halve het boven reeds aangehaalde, dat hij gaarne de gelegenheid zou hebben om al les vanavond te schiften, waarby hij de vele herhalingen van hetzelfde en de in menging van politieke doeleinden in dit zoo zakelijk onderwerp buiten beschouwing zou laten. Morgen dus het antwoord van den minis ter. EERSTE KAMER Tarief machtiging aanvaard. Het eenige wetsontwerp, dat voor de ver gadering van hedenmiddag op de agenda stond, was dat tot instelling, afschaffing of verlaging van invoerrechten op korten termijn. Toen dit in de Tweede Kamer be handeld werd, wezen we er reeds op, dat dit ontwerp een min of meer protectionis tisch karakter draagt, en wel protectionis tisch in een geheel anderen zin dan het protectionisme tot heden door contingen- teering. Het speciale van dit ontwerp is dat het de mogelijkheid schept om door middel van invoerrechten bepaalde in dustrieën te beschermen. Men lette wel op: de mogelijkheid schept, want de bedoeling is een geheel andere. De regeering zal van deze bevoegdheid n.l. alleen gebruik ma ken als dit haars inziens absoluut noodza kelijk is. Men zal zich ook herinneren, dat in de Tweede Kamer de heer Kortenhorst van deze mogelijkheid een volledige han delspolitiek wilde maken, zoodanig dat men door groote protectie de eigen industrie laat opbloeien. De heer Kortenhorst nu vaart samen in hetzelfde schuitje met den heer Blomjous (R.-K.). Het zal dan ook geen verwondering wekken dat laatstge noemde een betoog hield in denzelfden zin als de eerstgenoemde. De minister van Financiën, de heer Oud, begon dan ook met nieuwen moed het standpunt van deze heeren te bestrijden. Hij meende dit niet beter te kunnen doen, dan door te zeggen: als de regeering op het door genoemde af gevaardigden verdedigde standpunt stond, meent men dan, dat zjj ook maar een oogenblik zou aarzelen om daden in die richting te stellen? Maar zij staat nu een maal niet op dit standpunt, en wie zal daar wat aan doen? Principieel was het bezwaar van den heer Wibaut (S. D.) en zijn fractie. Als wij dit ontwerp aannemen, zoo sprak hij, dan geven wy aan de regeering zoodanige bevoegdheden, dat wtf op het gebied der handelspolitiek de zoo noodige controle verliezen. Dat te weigeren is geen motie van wantrouwen tegen deze regeering, want we geven deze bevoegdheid niet deze regeering alleen. Zoodra door onverwachte omstandigheden het kabinet gewijzigd wordt, kunnen we er mee vastloopen. Mi nister Oud antwoordde hem dat het toch een heel normale figuur was, dat men be voegdheden aan een orgaan gaf, en het dan verder aan dat orgaaan zelf overliet, of het binnen de perken van deze bevoegd heden zou blijven. Bovendien moeten maatregelen, die volgens dit ontwerp ge nomen worden later toch door de Kamers worden goedgekeurd en de regeering zou zich wel wachten haar lot aan zulk een maatregel te binden. Zij zou dus bij Iedere maatregel, die volgens dit ontwerp zou worden genomen, zorgvuldig overwegen of deze in de Kamers op een meerderheid zou kunnen rekenen. Zeer scherpzinnig had de heer Knot tenbelt (Lib.) opgemerkt, dat er in de Grondwet een artikel staat, waarin verbo den wordt belastingen te heffen dan alleen uit kracht van wet. Wordt dit niet over treden als men tarieven, dus indirecte be- HOE DE KUNSTENAARS VAN ALLE EE UWEN MARIA :ZAGEN. Een overzicht van de bezienswaardige tentoonstelling „Maria en de Kunst", in het Patronaats gebouw der Mon-Père-Kerk te Leiden. DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN. VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Wordt de Ontwapeningsconferentie ver daagd? (2e blad). Men verwacht weinig resultaat van de transfer-conferentie te Berlijn. (2e blad). De mijnramp in België heeft 41 slacht offers geëischt. (Buitl. Ber. 2e blad). BINNENLAND. Amendementen ingediend op de winkel sluitingswet (1ste blad). j ,j De Eerste Kamer heeft het wetsontwerp tot instelling enz. van invoerrecht op kor ten termijn na eenig debat aangenomen, (lste blad). .Opbrengst Rijksbelastingen ln April. (4de blad). Moordaanslag van een man op zijn vrouw te Eindhoven. (Gem. Ber. 3de blad). Een brand in een transformatorhuisje te Maasbracht legt het scheepvaartverkeer in het Juliana ka naai stil. (Gem. Ber. 3de blad). Meubelfabriek te Gouda afgebrand. (Laatste Ber.). LEIDEN. De herdenking van het honderdjarig be staan der Mij. voor Toonkunst aangevan gen. (lste blad). Een geïllustreerd artikel over het 50-jarig bestaan van de parochie te Noorden. (2de blad). Een geïllustreerd artikel over auto- zweritochten. (2de blad). lastingen, heft zonder dat dit door een wet is goedgekeurd. Neen, klonk het antwoord van den mi nister. Het gaat hier over beslissingen die direct moeten kunnen worden genomen, en bovendien hecht de Kamer er later hare goedkeuring aan. Bovengenoemde meer derheidsoverweging in acht genomen kan men dus zeker er van zijn, dat hier niet tegen den geest van de Grondwet wordt gehandeld. Het ontwerp werd z.hst aangenomen, met aanteekening, dat de heer Wibaut ca tegen waren Er zal geen vergadering zyn voor de week na de volgende. HET SLECHTE WEER. De achteruitgang in den weerstoestand gedurende de laatste dagen heeft waar schijnlijk een diepere beteekenis dan al leen een toevallige storing. Door de ont wikkeling van een gebied van hoogen druk over den Oceaan en de vorming van een diepe depressie over de Noordzee is een luchtdrukverdeeling ontstaan, die zeer gunstig is voor het bekende, meestal lang durende voorjaarsweer en een krachtige Noordelijke luchtstroom voert thans groote hoeveelheden zeer koude lucht in West- Europa aan. Vandaar de sterke daling van de temperatuur. Het zou zeker zeer te betreuren zyn wan neer voor de Pinksterdag geen groote ver betering in den algemeenen weerstoestand kwam. Er liggen nog slechts enkele dagen tusschen nu en Pinkster en het is moeilijk aan te nemen, dat een zoo groote verande ring in de algemeene luchtdrukverdeeling zal komen, dat het weer mooi en zacht zal worden. Gewoonlijk duurt de weerstoestand van het type, dat thans heerscht, vrij lang. Een Noordzee-depressie heeft gewoonlijk eenige dagen noodig zoover naar het Oos ten af te trekken, dat wij buiten haar invloed geraken. Voor dien tijd verbetert het weer niet. Komen nu spoedig aanwijzingen voor een belangrijke verbetering, die uitzicht geven op mooi Pinksterweer, dan is er nog gelegenheid deze te signaleeren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1934 | | pagina 1