25ste Jaargang
DINSDAG 8 MEI 1934
No. 7806
S)e CclcbclieSoii^ant
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
D£ ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
By onze Agenten 20 cent per week i 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betiding van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend,
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur ea
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
V „De les der geschiedenis"
Niemand zal ten slotte kunnen rechtvaar
digen het feit, dat er onder de katholieken
zijn, die de eenheid op politiek terrein ver
breken als ware zulk een daad van
geen of weinig beteekenis.
Iedereen zal ten slotte moeten veroordee-
Ien, dat een katholiek zich afkeert van de
R. K. Staatspartij, terwijl hij het heden en
het verleden der Partij eigenlijk niet eens
kent!
Wij veroordeelen geen ernstige zoekers
•n gewetensvolle werkers op politiek ter
rein, maar wèl al degenen, die in opper
vlakkigheid en onwetendheid brutaal en
bruut neerhalen, wat in jaren langen poli-
tieken arbeid is op ouwd en zegenrijke
resultaten heeft gehad. En dezen zullen,
als ze 'ns wilden nadenken, ook..,, zich
zelf moeten veroordeelen!
Denzulken raden wij b.v. aan, opdat
zij zich verschaffen eenige kennis, welke
onmisbare voorwaarde is, om over de po
litiek te mogen meespreken de lezing
van een pas verschenen brochure „De les
der gesel iedenis" door Aug. C. J. Com
missaris (uitgave van Teulings, Uitgever-
Maatschappij, 's-Hertogenbosch, no. 24 van
de Uitgavenreeks der R. j\.. Staatspartij).
Wij drukken hier af wat „Ter inleiding"
door den schrijver der brochure wordt ge
schreven:
„De aan al te velen onbekende men
mag zeggen somwijlen spannende ge
schiedenis van den staatkundigen invloed
van Nederland's Katholieken wordt heden
ten dage wel eens voorbijgegaan met een
naieve luchthartigheid. Als ware de R. K.
Staatspartij, de invloedrijke politieke or
ganisatie van het katholieke volksdeel, niet
de vrucht van een taaien, moeizamen strijd
als had haar verleden aan het heden niets
te leeren als had het voorgeslacht geen
plichten op het nageslacht gelegd!
Het moge waar zijn, dat een groote tijd
van vernieuwing een groot verleden ge
makkelijker doet vergeten, dat de terug
blik zou kunnen afhouden van den plicht
vooruit te zien, dat verantwoordelijke
politiek van thans, die zich uiten moet in
verschillende concrete maatregelen die
hard zijn, niet steeds tot de geestdrift van
het warme hart spreekt, de kennis van het
verleden moet tenminste dit kunnen be
reiken, dat de noodzakelijke ingespannen
activiteit van dit geslacht zal worden ge
zien als de voortzetting van een begeeste
rend groot werk, onder moeilijker en
zwaarder omstandigheden begonnen tot
heil van de geheele Nederlandsche Volks
gemeenschap. Want dat de Katholieken
daartoe het hunne hebben bijgedragen, is
een historisch fel
Men beschouwe deze historische schets,
deze „les der geschiedenis" slechts als een
beknopte inleiding tot deze kennis en tot
dit gepaste inzicht in eigen verplichting
jegens het verleden en eigen verantwoor
delijkheid jengens heden en toekomst. Zij
werd geschreven als een bijdrage aan de
documentaire geschriften, welke de R. K.
Staatspartij onder hare meer toegewijde en
belangstellende leden verspreidt, ter ver
dieping van inzicht en vertrouwen in het
werk, dat zij, haar verleden indachtig, In
God's wijze Voorzienigheid b 1 ij f t aanbe
velen.
Moge deze schets onder de leden der
partij en in breederen kring haar nuttig
werk doen, en vooral den smaak wekken
en prikkelen om met grooter belangstel
ling, met meer vrucht kennis te nemen van
de te weinig gelezen- werken (schrijver
somt hier eenige werken op, die de ge
schiedenis der Katholieken in Nederland
behandelen)."
Wij onderstrepen den wensch in den
laatsten zin!
BINNENLAND
BIJEENKOMST VAN DUITSCHE
KATHOLIEKEN TE HAARLEM.
MgT. Aengenent spreekt de aanwezigen toe.
Van heinde en ver waren Zondag Duit-
sche Katholieken naar Haarlem getogen
om daar de kerkelijke plechtigheden bij te
wonen in de kathedrale kerk, welke zouden
worden opgeluisterd door de hooge tegen
woordigheid van Z.Exc. Mgr. J. D. J. Aen
genent van Haarlem.
Rector Gippert hield vóór de aankomst
van Monseigneur een korte toespraak,
waarin hij op de beteekenis van deze sa
menkomst wees.
Daarop trok Mgr. de kathedraal bin
nen, waarna een plechtig lof gecelebreerd
werd.
Voordat Monseigneur Aengenent tot de
Duitsche katholieken het woord richtte, las
rector Gjppert een brief voor van Z.Em.
Kardinaal Schulte, den aartsbisschop van
Keulen, waarin Z.E. zijn voldoening uit
sprak over dit Duitsche feest, Mgr. Aen
genent hartelijk bedankte voor het feit,
dat Z.Exc. deze plechtigheid wilde bijwo
nen, alle Hollandsche dames en heeren, die
zich het lot der Duitsche katholieken in
Nederland aantrekken Zijn dank betuigde
en de Duitsche katholieken in Holland
aanspoorde ook in den vreemde goed hun
plichten te doen.
Mgr. Aengenent sprak er zijn vreugde
over uit, dit feest der Duitsche katholieken
te mogen bijwonen en beklemtoonde in
welsprekende woorden de diepere beteeke
nis van deze feestviering. Mgr. wees op de
prachtige eenheid van ons heilig geloof,
die door deze feestviering zoo treffend
wordt aangetoond.
Wir sind im wahren Christendum, O,
Gott, wir danken Dir" hadden de aanwezi
gen Mgr. toegezongen en zoo is het ook,
zeide Mgr. ontroerd. Mgr. verheugde zich
er over, dat de Duitsche katholieken zoo
talrijk naar deze kerkelijke plechtigheid
waren getogen.
Mgr. spoorde de Duitsche katholieken
naar aanleiding van het Evangelie van den
dag, aan zich immer en overal, ook vooral
in den vreemde katholieken van de daad te
toonen.
Dan werd door alle aanwezigen de Ge
loofsbelijdenis opgezegd, waarop de Bis
schoppelijke Zegen werd verleend.
Met den Zegen van het Allerheiligste
en het gezang „Grosser Gott, wir loben
Dich", werd de samenkomst gesloten.
Het was een indrukwekkende demon
stratie. „Msbd."
Het bestuur der Ver. van Varkensfokkers te Leiden, met genoodigden.
Op de eerste rij (zittend van links naar rechts) de heeren Mennes (dir.
Markt- en Havendienst), de burgemeester, mr. A. v. d. Sande Bakhuyzen,
C. Bakker, voorz. der Ver., P. J. Heemskerk, J. C. Wesselingh en
C. Wassenaar.
DE KONINKLIJKE FAMILIE NAAR
LIMBURG.
Ingebruikstelling van het Overlaadbedrijf
der Nederlandsche Spoorwegen te Born.
Men schrijft ons nog uit Sittard dd. 7
Mei het volgend overzicht van het voor
Limburg feestelijk gebeuren, dat gisteren
plaats had.
Limburg heeft heden een goeden dag ge
had. Door het ingebruiknemen van het
noordelijk deel van het Juliana Kanaal is
niet alleen een verbinding tot stand geko
men met de overige waterwegen van ons
land, maar staat ook de weg open voor het
industriegebied aan den Rijn, terwijl ook
de Limburgsche industrie en de mijnstreek
er ten zeerste mee gebaat zijn.
Ook de mijnstreek heeft voor zijn kolen-
vervoer een groote verbetering gekregen
door het ingebruiknemen van het nieuwe
overlaadstation te Born.
Deze ingebruikneming die op zichzelf
door den rouw een eenvoudig karakter
droeg is hedenmiddag geschied in tegen
woordigheid van de Koninklijke Familie.
De tocht van de Koningin, de Prinses en
de Prins is een zegetocht geworden.
Toen de plechtigheid te Maasbradht was
afgeloopen, is de Koninklijke familie per
auto vertrokken naar Sittard. Langs den
weg stonden hier en daar schoolkinderen
opgesteld en in de dorpen Echt en Sus te
ren was de geheele bevolking uitgeloopen
ter begroeting van de Koningin, terwijl uit
tal van woningen de driekleur was uitge
stoken.
In Sittard was het aan het station en om
geving een groote drukte. Politie, bijge
staan door marechaussee hield de bevolking
op eenigen afstand, toen de Koninklijke Fa
milie van de auto's zich naar den extra-
trein begaf die Haar en de genoodigden
naar Born bracht voor het ingebruikstellen
van het nieuwe overlaadstation.
Tot de genoodigden behoorden behalve
vele waterstaats-autoriteiten de voorzitter
van de Tweede Kamer, mr. Ruys de Bee-
renbouok, de Commissaris der Koningin van
Limburg, vele leden der Gedeputeerde en
Provinciale Staten van die Provincie, hoofd
ambtenaren van de Nederlandsche Spoor
wegen, voorzitters en secretarissen der Ka
mers van Koophandel in Midden-Limburg,
hoofdingenieurs en ingenieurs van kolen
mijnen, benevens de burgemeesters van
Born, Sittard, Roosteren, Echt en Maas-
braoht.
Te Born werd de Koninklijke Familie
begroet met luide hoera's van de zijde der
bevolking en speelde het Juliana Fanfare
corps, het Wilhelmus. Ook hier was even
als te Maasbracbt een paviljoen ingericht,
waar de Koninklijke gasten werden ont
vangen door den Minister van Waterstaat,
Ir. J. A. Kalff. Deze zette de belangrijkheid
van dit overlaadstation uiteen dat niet al
leen ten goede komt aan de mijnindustrie,
maar ook aan de consumenten van de ko
len.
Op verzoek van den Minister stelde Prin
ses Juliana door te drukken op een knop,
het overlaadstation in werking. Een tech
nisch wonder voltrok zich hierop. Een wa
gen geladen met kolen reed van de draai
schijf, waarop hij stond in den kolentip.
Nauwelijks was de wagon daar mechanisch
vastgezet of hij rijst eenige meters in een
bak, die vervolgens een paar meter voor
uit gebracht wordt, om daarna voorover te
buigen, waardoor de geheele inhoud in een
schip wordt gestort. Op dezelfde wijze, zon
der dat iemand zich feitelijk met het geval
bemoeit, keert de wagon weer mechanisch
terug naar zijn oorspronkelijke plaats. De
inhoud van een twintigtal wagons kan in
een uur op deze wijze worden overgestort.
Onder leiding van ingenieurs ging de Ko
ninklijke Familie het bedieningshiuis be
zichtigen.
Na dat bezoek vertrok de extra-trein
weer naar Sittard. Geestdriftig werden de
Koninklijke gasten door de geheele bevol
king uitgeleide gedaan.
Aan den trein, die te 17.03 uit Sittard ver
trekt, werd de salonwagen gekoppeld.
Een zegetocht door geheel Limburg be
gon toen. Overal langs den geheelen weg
tot Nijmegen stond de Limburgsche bevol
king, waar het maar even kon, langs de
spoorweg geschaard en werd gewoven naar
het salonrijtuig, waarin de Koningin, de
Prinses en de Prins hadden plaats geno
men. Niet minder hartelijk werden deze
bewijzen van aanhankelijkheid aan ons
Vorstenhuis door het Koninklijk Gezin be
antwoord.
Aan de stations waar de trein langs snor
de, was het zeer vol en op de plaatsen,
waar de trein een oponthoud had, was over
al politie aanwezig om de menigte op een
bescheiden afstand te houden.
Limburg heeft een goede dag gehad. Het
heeft zijn Vorstin in zijn midden gehad en
dat spontaan op hoogen prijs gesteld.
MINISTER MARCHANT VERDEDIGT
DE NIEUWE SPELLING.
„Deze maand zal er meer zekerheid
komen".
Gisteravond om kwart over zeven heeft
minister Marchant over beide zenders ge
sproken over het spellingvraagstuk. Zijn
verdediging van de voorgestelde regeling
besloot de minister met de verklaring, dat
wij er op kunnen rekenen, dat de nieuwe
spelling met September op de scholen zal
worden ingevoerd, zonder dat er evenwel
een verbod van boeken in de oude spelling
zal komen.
De nieuwe spelling is zeer gemakkelijk
aan te leeren. Voor velen zal het slechts
een kwestie van enkele uren zijn aldus
de minister.
Voor uitstel zijp geen termen aanwezig.
Elk uitstel beteekent bestendiging van een
wanorde, waar niemand belang bij heeft.
Voor een overgangstermijn van b.v. vijf
jaar voelde minister Marchant niets. De
nadeelen eerst op vijf, later op acht, ja
zelfs op twintig millioen becijferd wor
den overdreven. Er behoeft van kosten
geen sprake te zijn en de schade kan tot
een minimum beperkt blijven. De kinderen
kunnen het best hun eigen leesboekjes cor-
rigeeren, zoodat de leermiddelen opgebruikt
kunnen worden. In elk geval mag er geen
razzia onder de boeken worden gehouden.
Zuinigheid is plicht.
De tegenstand tegen de nieuwe spelling
aldus besloot minister Marchant is
zwak van omvang en van gehalte geble
ken. Het Algemeen Nederlandsch Verbond
betuigde adhaesie. Met België bereiken wij
overeenstemming. Deze maand zal er meer
zekerheid komen.
Aan de nieuwe spelling zal men eerder
gewend zijn dan de verzetslieden zich nu
kunnen voorstellen.
BEMONSTERING EN ANALYSE VAN
KAAS.
Standaardiseering der methodes.
De internationale diplomatieke conferen
tie voor de standaardiseering van de
methodes van bemonstering en van analyse
van kaas, welke onlangs te Rome is ge
houden in het internationaal landbouwin-
stituut, heeft haar werkzaamheden beëin
digd met het volgende resultaat:
De vertegenwoordigers van veertien sta
ten hebben een internationale conventie
onderteekend, welke bij eventueele ge
schillen in den internationalen kaashandel
gestandaardiseerde methodes vaststelt voor
de bemonstering en voor de analyse van
kaas.
Deze conventie welke het resultaat is van
zeer uitvoerige en gedetailleerde bespre
kingen, zal in werking treden zes maan
den nadat het Italiaansche ministerie van
buitenlandsche zaken, waarbij de origi-
neele tekst van de conventie en van de
oogenblikkelijke ratificaties gedeponeerd
zijn, in kennis zal zijn gesteld van de derde
ratificatie der conventie.
De conventie blijft voor andere landen
open, d.w.z. die staten welke haar niet
reeds terstond onderteekend hebben, kun
nen dit in de toekomst nog doen.
Voorzitter van de conferentie was de
heer Swaving (Nederland). Vice-voorzit-
ters waren de oudste gedelegeerden van
Duitschland, Frankrijk en Spanje, terwy'l
de heer Burri (Zwitserland) optrad als al
gemeen rapporteur.
Bij het opstellen van de conventie heeft
het internationale landbouwinstituut nauw
samengewerkt met den internationalen
zuivelbond, welke zijn hoofdzetel heeft te
Brussel en waarin alle takken van zuivel
industrie zijn vertegenwoordigd.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
VOORNAAMSTE NIEÜWS.
BUITENLAND.
De Duitsche minister van financiën wil
geen devaluatie van de Mark. (2de blad).
Engeland dreigt Japan met handelsoor
log. (2de blad).
De mijnbrand in Baden heeft aan 86
mijnwerkers het leven gekost (Buitenl,
Ber. 2de blad).
BINNENLAND.
Een groot aantal biggen zullen uit de
markt worden genomen. (1ste blad).
Het Crisis-Haringbesluit gewijzigd. (1ste
blad).
LEIDEN.
De artiste, die op 27 April in het circus
Amar een ongeluk kreeg, overleden (1ste
blad).
Tweede slachtoffer van het motor
ongeluk op den Rijnsburgerweg (le blad).
MIJNEN HEBBEN GEEN AFZET.
Zaterdag hebben zoowel de vier staats-
als de acht particuliere mijnen wegens ge
brek aan afzet niet gewerkt
DR. A. A. SMIJERS.
Benoemd tot buitengewoon hoogleeraar.
Bij Kon. besl. is benoemd tot buitenge
woon hoogleeraar in de faculteit der lette
ren en wijsbegeerte aan de Rijksuniversi
teit te Utrecht, om onderwijs te geven m
de muziekwetenschap, dr. A. A. Smijers,
bijzonder hoogleeraar aan deze universiteit
DÜITSCH BEZOEK GAAT NIET DOOR.
De N. R. V. meldt ons:
Tengevolge van de nieuwe bepalingen
van de Duitsche Regeering in zake het
medenemen van reisgeld naar Nederland,
kan de aangekondigde reis van het Duit
sche reisgezelschap uit Nassau en Diez met
Pinksteren voor een bezoek aan de histori
sche plaatsen in ons land, niet doorgaan.
R'damsche Lloyd Rapide.
De R'damsche Lloyd Rapide in aanslui
ting met het mailschip „Slamat" wordt
Woensdagmorgen 9 Mei te 7.28 uur in den
Haag verwacht.
De Burgemeester (links) en de heer C. Bakker (rechts) beschouwen een
pracht exemplaar.
