25ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
DINSDAG 10 APRIL 1934
No. 7782
Ste £cicbeli^(Boi!/fca/nt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 1%
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT i
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
V Na den kaderdag der
R.K. Staatspartij,
Er is vertrouwen in de leiding der R. K.
Staatspartij vertrouwen in de leiding
der Kamerfractie zoowel als in de
leiding der organisatie van de R. K.
Staatspartij.
Dat is de positieve indruk, die op allen
moet zijn gemaakt door de besprekingen,
welke zijn gevoerd, door den geest, welke
heerschte, op den Kaderdag der R. K.
Staatspartij te Amersfoort (waarvan in
ons vorig nummer een overzicht is gege
ven).
En dat is een verblijdend verschijn
sel.
Dat vertrouwen, waarmede de bezoekers
uit alle deelen des lands naar Amersfoort
waren gekomen, is daar, ongetwijfeld, be
vestigd.
Bevestigd door het klare overzicht van
wat gedaan en bereikt is na den laatst en
Kaderdag, samengesteld door den accuraten
en actieven secretaris van het Bestuur der
R. K. Staatspartij, het Tweede-Kamerlid
mr. Fr. Teulings.
Bevestigd door de heldere uiteenzettin
gen, gegeven door de inleiders en den voor
zitter, in hun redevoeringen en bij het
debat.
En nu?
Nu, met toewijding en geestdrift voort-
gearbeid aan de principieele voorlichting
en organisatie-in-eenheid der katholieke
kiezers! Dat wordt verwacht van allen,
die inzien, dat het van belang is, en van
een onschatbaar-groot belang, als er onder
de katholieken heerscht een daadwerkelij
ke belangstelling voor de politiek, als de
katholieke kiezers zijn vereenigd in één
krachtige politieke organisatie.
Naast den indruk van vertrouwen,
dien de Kaderdag gaf, heeft deze ons nog
een anderen indruk gegeven.
De aanwezigen waardeerden, oprecht,
het vele, wat door de leiding der R. K.
Staatspartij wordt gepraesteerd, in woord
en daad. Doch daar drong óók naar vo
ren, uit een waarachtig diep verlangen, een
behoefte aan iets anders, waaraan nog
niet of niet voldoende was voldaan een
behoefte aan wat een der debaters noem
de: een grijpbaar of tastbaar ideaal. De be
doelde debater concretiseerde dat ideaal
niet. Maar 't is, ons inziens, hei-duidelijk
en dat is een tweede indruk, dien wij
van den Kaderdag meenamen dat be
doeld wordt als grijpbaar of tastbaar ideaal
een toepassing der beginselen of richt
lijnen van „Quadragesimo Anno" op het
Nederlandsche Staatsleven! Die
toepassing moge dan zijn in etappes, indien
zij maar concreet, en als in afzienbaren
tijd te verwezenlijken, wordt voor
gehouden. Dat is het tastbaar of grijpbaar
ideaal, waarnaar velen inderdaad ver
langen!
En de leiding der R. K. Staatspartij zal
het vertrouwen, dat zij bezit, niet alleen be
houden maar nóg meer verstevigen, als
zij dat verlangen zal weten te bevredigen.
BINNENLAND
STUDIEREIS VAN EUROPEESCHE
KOFFIEHANDELAREN NAAR
BRAZILIË.
Naar wij vernemen zullen op 18 April
a.s. verschillende geïnteresseerden uit den
koffiehandel uit Amsterdam en Rotterdam
zich te Genua inschepen voor een reis naar
Brazilië op uitnoodiging van het Nationale
Koffie Departement te Brazilië. Ook uit
andere Europeesche voor den koffiehandel
belangrijke centra als Hamburg en Havre
zullen enkele vertegenwoordigers deze reis
meemaken. De uitnoodiging geschiedde door
bemiddeling van de firma Almeida Prado,
die als agente optreedt van de Braziliaan-
sche regeering. Het juiste doel van deze
reis is niet bekend, doch men mag aanne
men, dat de huidig-? internationale koffiesi-
tuatie aan een grondig onderzoek zal wor
den onderworpen.
DE WERKLOOZEN-STEUN.
Conferentie met de vier groote
gemeenten.
Naar wij vernemen, heeft de Minister
van Sociale Zaken de colleges van B. en
W. van de vier groote gemeenten uitgenoo-
digd tot een conferentie met de betrokken
wethouders over het vraagstuk van een
herziening der steunregeling in verband
met den financieelen toestand van het Rijk
en de Gemeenten. De bedoelde bespreking
zal gehouden worden op Vrijdag a.s.
Verhooging van den post voor
ontwikkeling en ontspanning.
Wij vernemen, dat, nu het Departement
van Sociale Zaken een inzicht heeft gekre
gen in hetgeen de gemeentebesturen voor
1934 ten behoeve van ontwikkeling en uit
spanning van werkloozen zullen noodig
hebben, het in het voornemen van den Mi
nister van Sociale Zaken ligt, zeer binnen
kort verhooging van den betrekkelijken
post op de begrooting van zijn departement
met f 250.000 aan te vragen, zoodat op het
desbetreffende artikel f 450.000 beschik
baar zal zijn. De aanvragen van de ge
meentebesturen zullen thans spoedig wor
den afgehandeld.
REGLEMENT VLASSTEUN 1934.
Steun tot een maximumbedrag van
1.350.000.
De minister van economische zaken heeft
vastgesteld de „Crisissteunbeschikking 1934
VII (Vlas). Daarin is bepaald, dat aan de
telers en bewerkers van vlas, welke als
zoodanig door de Nederlandsche Vlascen
trale zijn erkend, uit het Landbouwcrisis
fonds door deze Centrale steun zal Worden
verleend. Voor deze steun ver leening is
vastgesteld een reglement vlassteun 1934.
Uit de bepalingen van dit reglement blijkt,
dat steun wordt verleend tot, een maxi
mumbedrag van 1.350.000, ten einde
daarmede de teelt van 6000 H.A. vlas en
de bewerking daarvan in Nederland te be
reiken. Beschikbaar wordt gesteld een
teeltpremie van ƒ50 per H.A. voor uit-
keering aan de erkende vlastelers, welk be
drag in 1934 wordt uitbetaald. Voor uitkee-
ring aan degenen, die afrepelden, hetzij er
kend vlasteler, hetzij erkend vlasser, wordt
een repelpremie van 50 per H.A. beschik
baar gesteld, welk bedrag wordt uitbetaald
in 1934 en 1935. Ten slotte zal beschikbaar
worden gesteld voor uitkeering aan de er
kende vlassers, als bewerkingspremie een
bedrag van 125 per H.A. in de steunrege
ling opgenomen vlas, hetwelk in Neder
land wordt bewerkt tot vlaslint. Dit bedrag
zal worden uitbetaald in 1934, 1935 en zoo
noodig in 1936.
De „Staatscrt." van gisteravond bevat de
verschillende uitvoeringsbepalingen, als
mede het huishoudelijk reglement en de
statuten van de stichting Nederlandsche
Vlascentrale.
STEUN AAN DE TELERS VAN
CONSUMPTIE-AARDAPPELEN.
Beschikking van minister.
De minister van economische zaken heeft
vastgesteld een „Crisissteunbeschikking
1934 VIII, gedenatureerde consumptie-aard
appelen". Deze beschikking bepaalt, dat uit
het Landbouw Crisisfonds de Nederland
sche Aardappel Centrale aan de erkende
telers van consumptieaardappelen, oogst
1933, welke door denatureering ongeschikt
zijn gemaakt voor menschelijke consumptie,
steun zal, verleenen, overeenkomstig de be
palingen van het „Crisis-Aardappel Steun-
Teglement 1934 I.
Dit laatstgenoemde reglement bepaalt,
dat uitgekeerd zal worden per 100 kg. gede
natureerde aardappelen, vallende binnen
de maat 3560 mm. lengte maximum 8 cm.
het bedrag, hetwelk men verkrijgt door van
van de tot dusverre aan te telers be
taalde minimum-richtprijzen af te trekken
een bedrag van ƒ0.70 per 100 kg. Deze be
dragen zullen voor de vier geldende kwali-
teitsgroepen respectievelijk zijn: voor groep
I, ƒ1.55; voor groep II ƒ0.80; voor groep
3 ƒ0.42; voor groep IV ƒ0.23.
NEDERLANDSCHE VARKENS
CENTRALE.
De Nederlandsche Varkenscentrale maakt
bekend, dat de prijs welke door haar be
taald wordt voor aan haar geleverde var
kens welke bestemd zijn voor levenden uit
voer, vastgesteld is op 36 cent per K.G.
levend gewicht zonder korting en niet op
38 cent, zooals abusievelijk gepubliceerd is.
ROGGEMEEL EN -BLOEM.
De minister van Economische Zaken
heeft het prijsverschil voor de monopolie
producten roggemeel en roggebloem res
pectievelijk vastgesteld op 5 en 6.75.
BANANEN.
De minister van Economische Zaken
heeft bepaald, dat, te rekenen van den
28sten Aug. j.L aan de stichting Nederland
sche Groente- en Fruitcentrale ontheffing
wordt verleend van het bepaalde in de Cri-
sistuinbouwbeschikking 1933 inzake de mo
nopoliewinst, voorzoover betreft bananen,
waarvan ten genoege van deze stichting is
aangetoond, dat zij uit Suriname zijn inge
voerd, als proefzending geconsigneerd aan
den Ondernemersraad voor Suriname en
zulks tot een gezamenlijk gewicht van ten
hoogste 100.000 Kg. 's jaars.
BETERE VERBINDINGEN EN GROOTER
AANTAL TREINEN VAN EN NAAR
UTRECHT.
Als middelpunt van het spoorwegverkeer
en ook van het tracée der Diesel-electrische
treinen, is Utrecht de stad, die het meest
profiteert van de groote wijzigingen, die
ingaande 15 Mei as. in de dienstregeling
zullen worden gebracht
Utrecht heeft het voordeel dat van het
Centraalstation uit in vier richtingen D-E
treinen zullen loopen n.l. naar de richtin
gen Amsterdam, Rotterdam, den Haag, Arn
hem en den BoschEindhoven.
Naar Amsterdam zal men met den a.s.
zomerdienst, op een gewonen werkdag, 40
maal kunnen vertrekken, tegen 31 maal in
den zomerdienst van het vorige jaar. (Hier
bij zijn niet medegerekend de treinen via
Hilversum).
Naar Arnhem vertrekken ing. 15 Mei, op
werkdagen van Utrecht 23 treinen, tegen
15 in den zomerdienst 1933. De rijtijd is
hier, voor treinen die te Driebergen en
Ede stoppen, ongeveer een kwartier ver
kort.
Naar Rotterdam zullen loopen 32 treinen,
tegen vroeger 27.
Naar den Haag zullen loopen 30 treinen,
tegen vroeger 23.
Naar Leiden zullen loopen 17 treinen, te
gen vroeger 14, terwijl naar den Bosch 26
treinen op werkdagen zullen loopen, tegen
17 den vorigen zomer.
De afstand naar den Haag en Rotterdam,
waarover vroeger door treinen, die alleen
te Woerden en Gouda stoppen, gemiddeld
een uur gereden werd, zal thans in 47 èt 50
minuten worden afgelegd, terwijl de D-E
treinen, die te Culemborg, Geldermalsen en
Zalt-Bommel stoppen, in 43 minuten naar
den Bosch zullen rijden, over welk traject
vroeger ongeveer een uur gereden werd.
Bij elkander gevoegd zal men vanaf
Utrecht voor de hierboven genoemde rich
tingen n.l. Amsterdam, den HaagRotter
dam, Leiden, den Bosch en Arnhem, 168
treinen hebben tegen 127 in den vorigen
zomerdienst, dus 41 meer, waarbij niet zijn
medegerekend treinen die slechts een of
enkele dagen per week loopen.
In omgekeerde richting zijn deze aantal
len nagenoeg even groot, zoodat op deze
lijnen, in totaal dus rond tachtig treinen
meer zullen loopen.
VERSNELLING VAN DE ENGELSCHE
LUCHTPOST.
In verband met de gewijzigde dienstrege
ling van de luchtdiensten LondenKaap
stad en LohdenSingapore moet de ver
zending uit Nederland van de met deze
luchtverbindingen over te brengen corres
pondentie voortaan als volgt plaats vinden:
LondenKaapstad 's Woensdagoohtends
voor de eerste maal op 11 April met
den trein, die te 6.31 van Rotterdam DP.
vertrekt;
LondenSingapore, 's-Zaterdagsmorgens,
voor de eerste maal op 14 April met den
trein, die te 6.31 van Rotterdam D.P. ver
trekt.
Voorloopig is de aansluiting te Caïro tus-
schen de luchtdiensten AmsterdamBan
doeng en LondenKaapstad.
INTERNATIONALE ESPERANTO-
CONFERENTIE.
Den 11 en April van 21.45 tot 22.10 zal de
Oostenrijksche minister voor handel en
verkeer, de heer Fritz Stockinger, vanuit
Radio-Weenen spreken over „Internatio
nale Esperanto-conferentie in Mei te Wee-
nen", eerst in de Duitsche taal en daarna
in Esperanto. Regeeringsraad Steiner zal
een inleidend woord spreken.
Luisteraars kunnen hun instemming be
tuigen door een eenvoudig kaartbericht te
zenden aan: „Internacia Konferenco" Neue
Burg, Wien, Oostenrijk.
Den 18en April, ongeveer denzelfden
tijd zal daar spreken ir. Ernst Felix Pe-
tritsch, professor aan de Technische Hooge-
school te Ween en over „Esperanto, de tech
niek en de wetenschappen", in het Duitsch
en in Esperanto.
(Medegedeeld door de Leidsche Esperan-
tisten-vereeniging „Pacen", Secr. Botha-
straat 2 A).
ZIJN DE SALARISSEN VAN RECHTERS
TE LAAG?
Minister Van Schaik ontkent het.
In de memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer over het wetsontwerp tot
nadere wijziging van de bepalingen be
treffende de vaststelling van een tijdelijke
korting op de wedden van den Raad van
Staten, de Algemeene Rekenkamer, de
rechterlijke macht en de militair-rechterlij
ke macht, deelt de regeering omtrent de
extra-korting voor ongehuwden mede, dat
het in de bedoeling ligt, eenige richtlijnen
aan te geven, betreffende ontheffing van
dezen aftrek ten behoeve van ongehuwde in
gezinsverband levende kostwinners.
Met het oordeel van verscheidene leden,
dat de salarissen van de leden van de rech
terlijke macht te laag zijn, kan de regeering
niet instemmen. De minister van Justitie,
mr. Van Schaik, kan niet toezeggen, de in
diening te zullen bevorderen van ontwer
pen van wet, welke er toe strekken, de be
zoldiging van de rechterlijke macht op een
hooger niveau te brengen.
De meening, dat met name aan het grif
fierschap van de kantongerechten een te
laag eindsalaris zou zijn verbonden, kan
de regeering evenmin deelen.
De memorie is vergezeld van een gewij
zigd ontwerp van wet, dat zich van het oor
spronkelijke onderscheidt o.m. doordat het
een bepaling bevat krachtens welke de tij
delijke korting te zijner tijd automatisch
komt te vervallen wanneer zij niet meer
noodig is.
OPRICHTING VAN EEN CLEARENG-
INSTITUUT.
In verband met de mededeeling betref
fende de oprichting van een afzonderlijk
orgaan, speciaal op het terrein der clea-
ringverdragen, kunnen wij mededeelen, dat
een dezer dagen in het leven zal worden
geroepen een centraal clearing-instituut,
dat gevestigd zal zijn te 's-Gravenhage.
Deze instelling zal het karakter hebben
van een stichting en een semi-officieel
lichaam zijn.
Het ligt in de bedoeling de uitvoering
van alle clearingverdragen, welke door Ne
derland worden afgesloten, aan dit nieuwe
Instituut op te dragen.
Op 9 April is te Brussel een clearing-
overeenkomst tusschen Nederland en Chili
geparafeerd, van Nederlandsche zijde door
den heer A. Th. Lamping, directeur van
den Economischen Voorlichtingsdienst en
van Chiileensohe zijde door den heer Val-
dies Mandeville, gezant van Chili in Bei-
Agrarische besprekingen te Rome.
Op 16 April zal op initiatief van het inter
nationale agrarisch instituut te Rome een
bespreking worden gevoerd over de mo
gelijkheid eener internationale marktrege
ling voor melk en zuivelproducten. Voor
loopig wil men trachten een overeenkomst
tot stand te brengen tusschen de voornaam
ste Europeesche staten om later deze re
geling ook tot de buiten-Europeesche lan
den uit te breiden. „Tel."
Primavera gesloten.
Zondagavond is de Rotterdamsche voor
jaarsbloemen- en tuinbouwtentoonstelling
„Primavera" gesloten.
Zij heeft zich dit jaar in een grooter
aantal bezoekers mogen verheugen dan vo
rig jaar. In 1933 waren er ruim 78.000 be
zoekers, dezen keer bijna honderdduizend.
Het bezoek was het drukst op tweeden
Paaschdag, toen er bijna 24.000 gasten zyn
geteld. Onder hen waren verscheidene bui
tenlanders, uit België zijn er zelfs gasten
gekomen met groote reisgezelschappen te
gelijk en met verscheidene touringcars.
Nederlandsche bloemen voor Deensche
Koningin.
Op de tuinbouwtentoonstelling in het
voorjaar van 1933 te Kopenhagen trok, naar
wij in „Berlingske Tidende" lezen, de Ne
derlandsche bloembollenfirma P. Bijvoet
zeer de aandacht met haar inzending van
reusachtige tulpen en freesia's. Zij werd er
voor bekroond. Bij de opening was de
Deensche koningin als beschermvrouw der
tentoonstelling tegenwoordig; zij bekeek
de inzending der firma met groote belang-
ste'ling.
Vrijdag is de chef der firma, de heer Ar
nold W. Bijvoet, te Haarlem, per vliegtuig
te Kopenhagen aangekomen met een ge
schenk voor de koningin in den vorm van
een ruiker van de grootste tulpen ter we-
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Massa-vlucht van Duitsche protestanten
naar het Katholicisme? (2de blad).
De stijging der Duitsche legerbegrooting
In het Britsche Lagerhuis besproken. (2de
blad).
BINNENLAND.
D-trein WeenenHolland bij Linz ont
spoord. Geen Nederlanders onder de ge
wonden. (Telegrammen).
Nog meerdere mededeelingen over de
verbetering der treinverbindingen. (1ste
blad.)
Steun voor telers van consumptie-aard
appelen en „vlassteun". (1ste blad).
De trein Weenen-Nederland
ontspoord.
VIJFTIEN GEWONDEN, ééN DOODE.
Uitsluitend trein- en postpersoneel.
WEENEN, 10 ApriL (V.D.) De gister
avond te 11 uur uit Weenen vertrokken D.-
trein met een treingedeelte WeenenSalz
burgMünchen en een treingedeelte Wee
nenPassauZeven aar, is door onbekende
oorzaak bij Linz ontspoord. De stoker op de
locomotief werd gedood en onder de reizi
gers bevinden zich 6 zwaar gewonden.
Een aanslag?
WEENEN, 10 April. (V.D.) Hoewel offi
cieel nog niets wordt meegedeeld omtrent
de oorzaak van de ontsporing van den
D-trein naar Holland te Ostering bij Linz,
schijnt het vast te staan, dat deze het ge
volg is van een aanslag. Naar verluidt wa
ren de rails over een afstand van 9 M. ver
wijderd en zouden zij in de nabijheid van
den spoorweg zijn gevonden. Op dezelfde
plek is 3 jaar geleden op dezelfde wijze
een aanslag gepleegd. De directeur-gene
raal der Oostenrijksche Bondsspoorwegen
deelt mede, dat er 15 personen gewond zijn,
uitsluitend spoorweg- en postbeambten. Ge
dood is alleen de stoker van de locomotief.
De locomotief, het eerste postrijtuig en de
tweede bagagewagen sloegen om en het
volgende slaaprijtuig en de beide daarach
ter gekoppelde personenrijtuigen ontspoor
den, waardoor de beide sporen werden ver
wrongen. Niettemin kon vanmorgen vroeg
het verkeer over het andere spoor spoedig
weer worden hervat. De staatspolitie stelt
een onderzoek in doch doet nog geen enkele
mededeeling.
reld, de „Tulpia Foresteriana Red Empe
ror", een veredeling van de soort Foreste
riana, die in het wild in Turkestan groeit.
Elk kroonblad is niet minder dan 15 c.M.
lang en 79 cm. op de breedste plaats. De
kleur is rood met geel en zwart.
Tegelijkertijd zou de koningin eenige ha-
rer lievelingsbloemen ontvangen, „Free
sia's", maar in een geheel nieuwe verede
ling. Tot dusver is het niet mogelijk geweest
andere dan witte Freesia's te kweeken,
maar na jarenlangen arbeid is het thans
mogelijk ook Freesia's te kweeken in an
dere kleuren geel, oranje, lila en goud
de eenige exemplaren, aldus de heer Bij
voet, die ter wereld te vinden zijn.
DE KERKBRAND TE MEERLO.
De historische klok vernield.
Hedenmorgen is het gewelf van den Zon
dagavond gedeeltelijk uitgebranden histo-
rischen toren van de Parochiekerk te
Meerlo, ingestort. Het bleek toen, dat de
klok gedeeltelijk gesmolten was.
De thans vernielde klok was een waar
devol bezit. Zij dateerde uit 1493 en woog
meer dan 1000 K.G.
