ZAifcRDAG 31 MAART 1934
DE LE1DSCHE COURANT
TWEEDE BLAD. PAG. 6
AFDEELING LEIDEN R. K DIOC. VROUWENBOND
Deze rubriek verschijnt des Zaterdags om de veertien dagen. Brieven, vragen en
mededeelingen te richten aan een der redactieleden: Mejufrouw LAURA WERY,
Pieterskerkkoorsteeg 15, Leiden; Zr. I. V AN DEN ABEELEN, Willem de Zwij
gerlaan 25, Oegstgeest; Mevr. FEHMERSBOER KNOTTNERUS, Warmonderweg 37.
PAASCHFEEST.
Christus is opgestaan; Alleluja, Alleluja!
Reeds op Paaschzaterda<g jubelt de Kerk
het uit, eerst bij de gebeden van de wij
ding van de Paaschkaars: „Dat de hemel-
6che scharen der Engelen nu juichen, dat
nu blijde de Goddelijke geheimenissen
weerklinken, dat de bazuin des heils weer
galm e om de overwinning van zoo gToot
een Koning" (Exsultet), daarna wordt bij
de Gloria blij het orgel ingezert en 't Alle
luja al gezongen, t Is, alsof we niet meer
kunnen wachten tot Paaschmorgen, na de
droeve herdenking van de veertig lenga
dagen, maar vooral na de laatste bange da
gen van de Goede Week.
Christus is opgestaan, Alleluja, Alleluja.
Dit blijde geheim hebben de geloovige
middeleeuwers met hun sterk gevoel zelf
willen beleven en zoo is het mysteriespel
van Paschen het eerste spel geweest, waar-
In de Christenen het lijden en de Opstan
ding aanschouwelijk wilden voorstellen; na
dit spel zijn de vele andere mysteriespelen
gevolgd.
Paschen is ook het feest van den Vrede.
Bij Zijn komst op aarde heeft Christus door
Zijn engelen over de velden van Bethle
hem zijn groote Vredesboodschap laten
verkondigen; na Zijn Verrijzenis verschijnt
Hij met een „Pax Vobis" aan allen, die
Hem lief hebben. Als wij van goeden wil
zijn, dan zal de verrezen Christus ons Zijn
Vrede geven.
EMMA, ONZE KONINGIN-MOEDER t
Gaarne willen wij in onze rubriek, kort
onze lieve Koningin-Moeder dankbaar her
denken.
In de herinnering, zooals we haar zagen
in concert of schouwburg, wandelend over
het Lange Voorhout of rijdend in haar
vaak open wagen, leeft zij voor ons als de
lieve, oude voorname ddme, van wie we
veel moesten gaan houden; uit de vele por
tretten, die we, dezer dagen vooral, van
haar zagen, zien wij, hoe zij naast haar
groote gratie en eilfheid wijs en stil was.
Onwillekeurig denken we bij de herinne
ring aan haar aan het gebed in de Mis van
een heilige Vrouw:
„Uitgegoten is bevalligheid op Uw j
lippen, daarom heeft God U gezegend
voor eeuwig".
Wij vrouwen kunnen trotsch zijn op het
feit, dat een vrouw ons land nu ruim 44
jaren gezegend heeft en dat ons land er
steeds wel bij is gevaren.
JAARVERSLAG „SANCTA VERONICA"
1933.
Op het afgeloopen jaar kunnen wij met
groote tevredenheid terugzjen. Door de nog
steeds voortdurende droeve tijden, waarin
door stille armen veel gebrek geleden wordt
is er door onze vereeniging veel en goed
werk kunnen verricht worden. Door Be
stuursleden en vele ijverige werksters is
er prettig samengewerkt; hierdoor zijn er
honderden kleedingstukken vervaardigd en
uitgedeeld. Onze Magazijntmeesteresse zal
hierover meer vertellen. Op deze wijze is
de moeders veel verlichting gebracht.
Gedurende dit jaar waren er verschei
dene veranderingen in het Bestuur. Noe
men wij allereerst het aftreden van den
zeereerw. heer Retor Reijnen; met leed
wezen hebben wij dezen Geestel. Adviseur
zien heengaan. Hij was een trouw bezoeker
van onze vergaderingen. Als nieuwe G. A.
werd Rector v. d. Ven benoemd. Mej. Ca-
tijn heeft in den loop van dit jaar haar ont
slag als penningmeesteresse ingediend, we
gens gezondheidsredenen. Daar zij een
goede kracht was voor onze vereeniging,
spijt dit ons zéér. De functie van secreta
resse is inmiddels vervuld dooT Emelie
Aalders. Mevr. Jongmans werd als vice-
presidente gekozen.
Dit jaar werden 4 vergaderingen gehou
den en was er 11 maal zitting op de le
Donderdagen. Was er eerst zitting in de
Zita Ver., nu zijn wij verhuisd naar het i
Vincentiusgebouw, waar ook de goederen
bewaard worden.
Veel geld was er natuurlijk noodig, om
het geheele jaar aan 't werk te kunnen
blijven en op verschillende manieren is
hiervoor gewerkt. Allereerst werd er een
loterij gehouden; dit heeft een batig saldo
opgebracht van 28.In Juni organiseer
den wij een grootsch tuinfeest op den
Burcht met velerlei attracties. Dit was een
zware en vermoeiende onderneming, doch
dit werk is beloond met ruim 300.voor
onze kas.
In December kregen wij van B. en W.
toestemming tot het houden van een bloe
mendag en heeft dit ons ook ca. 300.
opgebracht.
Dank aan de vele milde gevers en geef
sters die ons in staat stelden deze som bij
een te brengen. Hoeveel Is er echter weer
uitgegeven;; nog een klein sommetje heb
ben wij om het nieuwe jaar te beginnen,
doch zullen er ook in 1934 met Gods Zegen
zeker komen en hopelyk veel hulp kun
nen bieden; door voortdurende steun van
meer- en minderbedeelden.
Tot slot zy nog vermeld, dat wy door
B. en W. geplaatst zijn op de lijst van er
kende Weldadigheidsinstellingen en, komen
wij dus nu ook in aanmerking bij 't verdee-
len van legaten. Mogen er spoedig vele en
groote sommen gelegateerd worden!
Met een hartelijke aanbeveling in Uw
aller sympathie voor onze vereeniging
sluit ik dit verslag.
E. Th. A a 1 d e r a, Secretaresse.
Verslag Magazijnmeesteresse.
De onderafdeeling „Sancta Veronica" van
den R. K. Vrouwenbond in Leiden gaf in
het afgeloopen jaar blijk van diep gevoel
de liefde voor noodlijdende gezinnen en
groote activiteit, want werkelijk hebben
zioh de leden of trouwe medehelpsters
(zooals wij ze noemen mogen) innig bewust
van haar verantwoordelijkheid als vrouw,
geheel en al gewijd aan de zoo speciaal
voor haar weggelegde taak; het maken van
kleedingstukken voor hun minder bedeel
de zusters en dit is tot een succes geworden
dat U allen en zelfs ook het bestuur ver
raste.
Om U dit duidelijk te maken, noemen wij
de cijfers: 't aantal gezinnen wal wy kon
den helpen was 55, waarvan er verschillen
de groote gezinnen bij zijn die méér malen
uit nood voor een, 2e of 3e maal bij ons
moesten aankloppen, 't Aantal stuks wart.
uitgereikt is dit jaar bedroeg 942 stuks. Dat
mag toch zeker een daadwerkelijke hulp ge
noemd worden! Het aantal stuks wat door
eigen materiaal vervaardigd is bedroeg
525 stuks. Ook werd ons 149 stuks cadeau
gegeven dit jaar.
Wy kunnen gelukkig met blijdschap op
het afgeloopen jaar terugzien, want 192
stuks mochten wij méér uitdeelen. Laien
wij hopen dat zich nog s'eeds meer dames
aanmelden om als is 't maar 1 a 2 stukjes
in de maand voor ons te vervaardigen, zoo
dat onze kast steeds goed gevuld mag zijn.
Dus dames, met nieuwen moed 't jaar be
gonnen, zoodat onze vereeniging steeds in
bloei moge toenemen.
Mevr. Th. Jongmans-Weenink
lste Magazynm.
ONZE PAASCHTAFEL.
Nu de veertig lange dagen van verster
ving weer achter ons liggen en de kinderen
zoo hun best gedaan hebben, met een blij
hartje zich de gewone snoepjes te ontzeg
gen. moeten we tooh zorgen dat de ontbijt
tafel op Paaschzondag een feestelijk aan
zien heeft.
Met heel weinig kosten i« dit mogelijk,
vooral nu de eieren zoo goedkoop zijn en
eierenkleurstof reeds in heele kleine pakjes
te krijgen is.
De duidelijker gebruiksaanwijzing op
ieder pakje maakt het kleuren zoo gemak
kelijk en, behalve dat, kunnen we nog on
telbare variaties aanbrengen.
Overdrukplaaijes leenen zich ook zoo
goed om er hardgekookte eieren mede te
versieren.
Wanneer we genoeg gekleurde eieren
hebben, verdeelen we ze over de ontbijt
tafel in bakjes of oude bloemenmandjes,
waarin we een papieren servetje zoo schik
ken, dat de randen eenigszins gefronst de
gekleurde eieren als met een kraagje om
geven.
Willen we midden op tafel liever één ge
heel, dan zijn losjes geschikte boerenkool-
bladeren, waarop de eieren als in een
nestje rusten, een alleraardigste versiering.
Een klein soort bloempotje, de z.g. cac
tuspotjes, gevuld met een groengekleurd ei,
voor iedere bord geplaatst, zal de tafel een
gezellig aanzien geven. Vooral als we op
de borden nog een gezellig gekleurd ser
vetje leggen, b.v. geel, wa' een aardig ef-
fed bij de groene eieren geeft. Beschikken
we niet over mandjes of bakjes, dan maken
we los op tafel nestjes van gekleurd vloei
papier, waarin we de eieren plaatsen. Zoo
is het zelfs mogelijk, zonder bloemen de
tafel een feestelijk aanzien te geven.
Zyn er kleinere kinderen, voor wien het
eieren eten nog geen genot is, dan strooien
losjes over de tafel wat kleine suiker
eitjes met hier en daar een kippetje of
haasje. Wat in de omgeving van 'hun bordje
ligt wordt dan na afloop van het ontbijt
hun eigendom. En het succes daarvan is
zelfs bij grootere kinderen verre uitgaand
boven de kleine kosten, die we gemaakt
hebben.
Alles is zoo goedkooo da* zelfs de meest
bescheiden beurs nog wel kans zal zien, de
Paaschmorgen tot een feest te maken, waar
toe we toch allen tydens de H. Mis wor
den opgewekt. I. v. d. A.
IMTERPAROCHIEELE
ZALIG PASCHEN.
Op gezette tijden weet de H. Kerk ons
op te wekken tot blijdschap of tot droef
heid en, wanneer het dit laatste betreft,
dan gloort door de droefheid heen de da
geraad van intense blijheid.
Paschen nu verplicht ons tot vreugde.
„Hae cdies" zingt de Kerk; verheugt u!
Met Paschen herdenken wij immers de op
standig van Christus. Na een fel lijdens
proces en een smartelijken dood te hebben
doorstaan, na de verguizing van een do
lende menschheid te hebben geproefd, na
de zondeschuld van gansch de wereld te
hebben uitgeboet, verrijst op den Paasch
morgen Christus, Koning der Liefde.
Hebben wij, jongeren, ooit genoegzaam
beseft wat Paschen voor ons beteekent?
Zien we den levenslijn, voor ons uitgestip
peld door Christus?
Ons leven zal, bewust of onbewust, uit-
loopen op de eeuwigheid. En daar wij als
Katholieken ons dat einddoel bewust zijn,
is onze verantwoording des te grooter.
Want eerst is er de zorg voor eigen ziel,
en daarnaast staat onze zorg voor de
ziel van anderen.
Onze zorg? Ben Ik de bewaker mijns
broeders?
Ja, dat zijt gij, dat is de eisch van practi-
sche naastenliefde. We zyn niet alleen op
de wereld, maar naast ons staan duizend
tallen, ook geschapen naar Gods beeld en
gelijkenis. Die duizenden zijn onze broe
ders in Christus, die recht hebben op onze
steun in samen bidden en samen werken.
Voor velen der onzen slaat Paschen zoo
ver weg
Daarom is het onze katholieke plicht
ook voor hen 't Paasohfeest te maken tot
een stuk vrede en blijheid; dan wordt het
de opstanding.... voor velen, een „Zalig
Paschen" voor hen en voor ons.
SEVERUS.
VOOR ONS DISTRICT.
Maandag 9 April vergadering van 't
districtspresidiaat te half 4 in ons ge
bouw Rapenburg 52.
's-Avonds half 9 vergadering van het dis-
tricts-senioraat.
De Centraalpraeses zal in beide vergade
ringen aanwezig zijn.
Mag ik den presidenten en senioren
wyzen op onze verloofdencursus.
Zorgt dal ook uw verloofde gezellen
met hun meisjes zoo eenigszins mogelijk
Zondag 15 April 's middags om 4 uur aan
wezig zijn.
DISTRICTSPRAESES.
AFD. GEHUWDEN.
Dinsdag as. maandelijksche bijeenkomst
der gehuwden.
Op deze bijeenkomst verkiezing van
commissarissen.
Uw aller opkomst gewenscht.
Verleden Zondag 25 Maart is er een be
langrijke vergadering geweest in Den
Haag voor de afgevaardigden der gehuw
den afdeelingen der St. Josepr Gezellen.
Ook onze vereeniging was daar tegen
woordig. Afgevaardigden waren de com
missarissen Vuurpijl, Lam boo en Vorst, die
met hun vice-praeses deze belangrijke
vergadering bijwoonden. De besprekingen
zullen wij aan de gehuwden mededeelen op
de vergadering van a.s. Dinsdag. Laten al-
allen zooveel mogelijk aanwezig zijn.
ONS WERKKAMP TE BAARN.
Wie geeft zich op voor ons werkkamp te
Baarn?
Doel is: onze werklooze gezellen daar
eenige dagen aan 't werk te stellen. Het
Centraal Verband heeft zich geen moeiten
en offers, vooral financieele offers ge
spaard, om te komen tot de oprichting van
een eigen werkkamp. Doel is niet alleen
het werk, om zoo afleiding te geven in
een droevig bestaan, maar vooral ook, de
jonge mannen te steunen, want 't is onge-
twyfeld waar dat deze langdurige werk
loosheid om minstens van verflauwen in
geest van lamlendigheid, van godsdienst-
loosheidom minstens van verflauwen in
godsdienstzin kan zoo heel gemakkelijk
door de werkloosheid worden gekweekt.
Daarom, werklooze gezellen, geeft u op
voor 't werkkamp. Het Centraal Verband
heeft daarmede 't beste met u voor, geeft
u op bij uwen vice-praeses.
En gij, die moogt werken, helpt mede,
dit moeilijke werk in stand te houden door
deze maand uw kwartje te offeren voor ons
werkkamp de Liebaard.
Iedere werklooze gezel kan zich opgeven
en kan dan gedurende 13 dagen gratis daar
verblijven. Ook ieder lid van den Volks
bond, mits hij ook lid is van zijn vakorga
nisatie en niet ouder dan 24 jaar, kan zich
opgeven.
STUDIE- EN DEBATING CLUB
„ST PETRUS CANISIUS".
Wij deelen onze leden mede, dat een
nieuwe regeling is ingetreden inzake de
verspreiding van ons maandblad „Leering
en Leiding" alsmede „Het Schild".
Deze tijdschriften zullen vanaf Zondag
8 April verkrijgbaar zijn op de Bibliotheek
en vervolgens op die tijden waarop de bi
bliotheek zitting heeft.
De lezers worden in het algemeen aan
geraden, hun tijdschriften na lezing, waar
voor een termyn van twee weken is vast
gesteld, zoo spoedig mogelijk in te leveren,
daar anders een boete van tien cent zal
worden geheven.
De bibliothecaris verstrekt gaarne ver
dere inlichtingen.
Zorgt alle voor een geregelde afwerking,
het is in uw eigen belang!
Begin Mei zal voor alle Gezellen toegan
kelijk wederom een sociale avond
worden gehouden. Alsdan spreekt kap. B.
J. Dorbeck, geestelijk adviseur van „Dr.
Schaepman".
PINKSTER-EXCURSIE.
Zooals gebruikelijk zal ook dit Jaar we
derom een groote excursie gehouden wor
den de z.g. „Pinkster-excursie", welke dit
jaar in de maand Mei zal plaats vinden en
wel naar Rotterdam.
Een volledig program zal aan alle leden
tijdig worden toegezonden.
De onkosten zullen vier gulden be
dragen: reeds Is er gelegenheid tot sparen
bij den eersten en tweeden penningmees
ter.
KERNVORMING
„De Paladijnen".
Door bijzondere omstandigheden kon de
bijeenkomst van 27 Maart 1.1. niet door
gaan. Deze bijeenkomst is echter ver
plaatst naar Vrijdag 6 April a.s.
Wij rekenen op U.
Raad v. Bestuur.
Woensdag 4 April, vergadering van den
Raad van bestuur 's avonds om 8.30 uur
precies.
Kolpingswandelctub „Leiden".
K. W. C. L.
Voor de a.s. Paaschdagen z(jn er geen
clubtrainingsmarschen. Degenen, die aan
de 40 K.M.-marsch van Graaf Floris in
Den Haag deelnemen zorgen er dus voor,
tijdens de Paaschdagen flink te wandelen,
om in goede conditie te blijven.
Verder is jullie misschien reeds bekend,
dat de wandelclub „De Trekvogels" op 15
April een 35 K.M.-marsch als propaganda
voor de wandelsport in R.-K. verband or
ganiseert. Zij. die daaraan willen deelne
men, en dat zijn er natuurlijk velen, moe
ten zich opgeven bij het bestuur en wel zoo
spoedig mogelijk. De kosten zijn voor hen,
die zich voor 8 April opgeven f 0.65 en
voor hen, die zich daarna opgeven 0.75.
Verder aan alle leden namens het bestuur
een
Zalig Paschen.
Het Liebaard-kwartje.
In den loop dezer week en van de vol
gende week wordt door de commissarissen
het kwartje voor onze Liebaart ingeza
meld. Wij rekenen op aller medewerkinge
om vlot te kunnen afwerken. Geen Gezel
onttrekke zich aan dezen gemeenschaps
daad.
Spaarkas St. Joseph-Gezellen.
Zondag 1 April géén Spaarkas. Voor
noodzakelijke gevallen vervoege men zich
bij den heer W Kohlbeck, Heerenstraat 25.
Gironummer 176553.
Mijn dank voor enkele donaties, welke
onder N.N. mij zijn toegekomen.
Nieuwe donateurs kunnen zich opgeven
bij den penningmeester den heer O. Bick,
Lage Rijndijk 96, of bij den vice-praeses H.
Schrama. Breestraat 139, Donateurs6 van
ons gezellenwerk zijn al degenen, die jaar
lijks 5.—, 3.— 2.50 geven. Ook hoogere
donaties zijn welkom, en jaarlijksche bij
dragen van 1.worden dankbaar aan
vaard.
WAT EEN GEZEL TOCH WETEN MOET.
(50).
Zoo zagen we de vorige meal, dat de
priesters bij de toepassing van R. N. een
vooraanstaande plaats innamen. Mert heel de
kracht van een hooge roeping wisten zij
zich de bestuurders van het volk en de
naast hen opkomende leekenleiding ga
ven zy aldus een godsdienstigen onder
grond.
Naast de kerk deed zich ook de wereld
lijke macht zich gelden en ook deze heeft
bij de toepassing van de leer daden ge
steld.
Leo XIII had reeds aangetoond, dat de
grenzen van het het liberalisme te eng en
te benauwd waren. Daarin kon de mensch
heid niet blijven leven, over die grenzen
heen moesten we, naar het wijde land van
rechtvaardigheid, naastenliefde en vrede.
De Paus schreef toen in Zyn Rerum Nova
rum, dat de wereldlijke macht niet enkel
te zorgen heeft voor recht en orde, maar
er ook met alle kracht naar moest streven,
dat door wetten en instellingen de Staat
zoo worde ingericht, dat de welvaart van
individu en gemeenschap er ais vanzelf op
bloeien.
Ernstig meent Hij te moeten waarschu
wen tegen overdrijving van z.g. vrijheids
beknotting, waardoor enkeling en gezin be
nadeeld kunnen worden. Maar anderzijds
zegt de Paus, dat bij beoordeeling van te
stellen daden het algemeen belang voorop
moet staan. Speciale zorg acht Hij van de
zijde der wereldlijke macht noodig voor
onbemiddelden. Letterlijk schreef Leo
XIII: „Want de klasse der rijken is door
eigen middelen beschut en heeft dus de be
scherming van den Staat minder noodig;
maar de misdeelden, niet beveiligd door
KALENDER DER WEEK
PASCHEN.
ZONDAG 1 April. Hoogfeest van Paschen
of De Verrijzenis van Onzen Heer Jesus
Christus. Mis: Resurrexl.
Gedurende de geheele week Gloria en
Credo. De Sequens „Victimae". Prefatie van
Paschen (invullen: Vooral op dezen dag).
Men lette ook gedurende het geheel octaaf
op de veranderingen in de Canon (lijst der
vaste gebeden) der H. Mis. Kleur: Wit.
Uit de Misliturgie straalt ons tegen de
Paaschvreugde, de blijde jubel over Chris
tus' opstanding ten leven. „Ik ben verre
zen en bij u, Alleluja!" juicht Christus in
den Introitus. Het heerlijk betuigd feit van
de verrijzenis doet ook ons het Alleluja
wellen naar de keel, want door Christus'
overwinning op den dood is voor ons ont
sloten de toegang tot het eeuwig geluk.
(Gebed).
Ja, waarlijk! dit is de dag, dien de Heer
gemaakt heeft. Hoe goed, hoe barmhartig
is toch onze Heer Christus. Die ons Paasch-
lam wil zijn. Alleluja (Graduale; Alleluja
vers). In het Epistel vermaant ons de Apos
tel, dat wij ons moeten reinigen van den
ouden zuurdeesem, d.i. van onze zonden en
onvolmaaktheden, willen wij deel hebben
aan de zegepraal van Christus Verrijzenis,
welke ons in het Evangelie door een Engel
wordt verhaald.
Offertorium en Communio zijn uitingen
van den Paaschjubel, welke voor ons een
maal een eeuwige zal zijn, ais wij, verloste
broeders en zusters in den verrezen Chris
tus, eensgezind in de liefde Gods zijn. Heer
stort in ons allen dien geest van liefde.
(Postcommunio).
MAANDAG 2 April. Tweede Paaschdag.
Dag van devotie. Mis: Introduxit.
De Heer heeft ons door Zijne overwin
ning op den dood uit het land der balling
schap (de zonde) binnengevoerd in het
land der vrijheid (genade). Dat (uit dank
baarheid) de Wet des Heeren altijd in on
zen mond zij (Introitus). De overige dee
len der Misgebeden overtuigen ons nog
meer van het feit der verrijzenis.
DINSDAG 3 April. Derde Paaschdag. Dag
van devotie. Mis: Aqua.
WOENSDAG 4 April. 4e dag v. h. Paasch-
octaaf. Mis: Venite. 2e gebed v. d. H. Isido-
rus. Bisschop. Belijder en Kerkleeraar.
De heilige belijder en kerkleeraar en bis
schop van Sevilla Isidorus is één der meest
bekende Spaansche bestrijders van de ket
terij van Arius. Groot ook zijn zijne ver
diensten voor de kerkelijke tucht.
DONDERDAG 5 April. 5e dag v. h.
Paaschoctaaf. Mis: Victricem. 2e gebed v. d.
H. Vincentius Ferrerius.
Door zijne voortdurende prediking over
het laatste oordeel heeft deze heilige van
de Dominicaansche Orde vele bekeeringen
bewerkt.
VRIJDAG 6 April. 6e dag v. h. Paasch
octaaf. Mis: Eduxit. 2e gebed voor Kerk of
Paus.
N.B. De votiefmis v. h. H. Hart van Jesus
is op dezen eersten Vrijdag vanwege het
Paaschoctaaf niet geoorloofd.
ZATERDAG 7 April. 7e dag v. h.
Paaschoctaaf. Mis: Eduxit. 2e gebed voor
Kerk of Paus.
IN DE KERKEN DER
E.E. P.P. FRANCISCANEN:
Alles als in bovenstaande kalender v. h.
Bisdom, behalve:
WOENSDAG 2e gebed v. d H Benedic-
tus van San Philadelpho; 3e v. d. H. Isi
dorus.
VRIJDAG, 2e gebed v. d. Z. Maria Cres-
centia Hoss, Maagd.
ZATERDAG 2e gebed v. d. Z. Gulielmus
van Scicli, kluizenaar.
Amsterdam.
ALB. M. KOK, Pr.
eigen vermogen, steunen vooral op de be
scherming van den Staat. Daarom moet
deze zijn bijzondere zorg en waakzaam
heid uitstrekken tot de loonarbeiders, daar
dezen tot het groot aantal der bezitloozen
behooren."
Hiermede bedoelt de Paus niet, dat ar
men- en weezenzorg door den Staat moet
geschieden, maar dat een nieuwe so
ciale geest het staatkundig werk door
dringen moet. Wezenlijk charitatief werk
is beter thuis bij de kerk, want het bewijs
moet nog geleverd worden, dat de staat
voldoende „Leitmotiv" voor zulk werk be
zit. Op dat terrein is de taak van den
staat aanvullend.
Het al te veel op liberalen geest steu
nende staatkundig streven keurde Leo XIII
reeds af, en Pius XI in Q. A. spreekt van
een „wankelend liberalisme", waaruit een
nieuwe politiek moet komen. De parlemen
ten bezaten reeds voorvechters (denk aan
Schaepman in ons land), die met onverzet-
telijken geestdrift zich voor de nieuwe
richting verklaarden. En het resultaat is
geworden een nieuw recht op sociaal ter
rein, het arbeidsrecht.
Wat is sinds dien gekomen? Noemen we
slechts de zorg voor gezondheid, gezin, be
huizing, arbeidsloon, veiligheid en ouder
dom, dan is voldoende aangegeven hoe al
lerwegen een nieuwe sociale richting ge
kozen is.
Is alles dan af? Och, hoe kan men zoo
iets verlangen. Zeker is er veel veranderd
en verbeterd, maar niet alles is even gaaf.
„Niet overal en in alles", zegt onze Paus,
„is volkomen overeenstemming met de
wenken van Paus Leo, maar het is niet
te ontkennen, dat men er veel in vindt,
wat doet denken aan Rerum Novarum,
waaraan het op de eerste plaats is toe te
schrijven, wanneer het lot der arbeiders
is verbeterd."
Hoe naast de kerk en de staat ook de
menschen zelf aanpakten, zullen we in vol
gend artikel aantoon en.
S. M
