Hsld^'bij
WAALS
DONDERDAG 29 MAART 1934
DE LEID3CHE COIJRANT
DERDE BLAD. PAG. 9
BINNENLAND
EERSTE KAMER»
Gisteravond vergaderde de Eersite Kamer
onder leiding van haar voorzitter mr. W. L.
Baron de Vos van Steenwij k.
Aan de orde is het trekken van afdee-
lingen. Daarop wordt de vergadering ge
schorst tot het kiezen van voorzitters en
ondervoorzitters.
Na heropening der vergadering deelt de
voorzitter mede, dat gekozen zijn tot voor
zitters der afdeelingen de heeren Jansen,
Fock, Ter Haar, Smeenge en Polak en tot
onder-voorzitters de heeren van Sitters,
van Sasse van Ysselt, van Asch van Wijck,
Serrarens en Droogleever Forfcuyn.
Voorts deelt de voorzitter mede, dat de
centrale afdeeling besloten heeft onmid
dellijk na afloop dezer vergadering in de
afdeelingen te doen onderzoeken het wets
ontwerp tot het aangaan van één of meer
geldleeningen ten laste van het Rijk en dat
in de bedoeling lag, dit wetsontwerp in
openbare behandeling te nemen op Don
derdag 29 Maart 11 uur.
De vergadering werd hierop gesloten.
En de opheffing van de aütobusdiensten.
In verband met de voorgenomen ophef-,
fing der autobusdiensten in de Rijnstreek
en rondom Gouda bij de openstelling van
de nieuwe spoorlijn GoudaAlphen aan
den Rijn, is dezer dagen te Gouda een
vergadering gehouden van de betrokken
gemeentebesturen, aan wie Ged. Staten van
Zuid-Holland het verzoek hadden gericht
hun meening omtrent de voorgenomen op
heffing der autobusdiensten kenbaar te
maken.
Hoewel op deze vergadering wel bleek,
dat men de autobus voor deze streek on
misbaar achtte en opheffing van de dien
sten als een gevoelig verlies zou beschou
wen, werd met op een na algemeene stem
men besloten Ged. Staten te berichten,
dat men zich een oordeel wilde voorbehou
den tot een jaar nadat de nieuwe spoor
lijn zal zijn geopend. Eerst dan, zoo meen
de men, zou men kunnen beoordeelen, of
deze nieuwe lijn in een behoefte voorziet
en de autobusdiensten daardoor zullen kun
nen worden gemist.
„N. R. Crt" -
NIEUW SYSTEEM VAN WEGAANLEG
BIJ GOUDA IN UITVOERING.
Opleving voor de Griendcultuur?
Langs den weg GoudaStolwijk nabij
Stol wij kersluis is momenteel in uitvoering
een proefvlak volgens een geheel nieuw sys
tem van wegaanleg, dat sterk afwijkt van
de tot dusver gebruikelijke methode en bij
slagen van 't grootste gewicht zal zijn voor
de lage deelen van ons land. Het novum be
rust op het principe om door drukverdee->
ling een gelijkmatige belasting te verkrij
gen en het middel daartoe is het maken
van een als drijfmat dienst doend zinkstuk
onder het grondoppervlak.
Gezien de uiterst slappe bodemgesteld
heid in Gouda's omgeving zou aanleg vol
gens de gebruikelijke methode van zand-
storten een te dure geschiedenis worden.
Het zand zakt voortdurend in het ven weg
en de kosten loopen daardoor zoo hoog op,
dat ze het economisch belang van den weg
te boven gaan. Een andere mogelijkheid
was om eenvoudig een kunstwerk van beton
op palen in den vorm van een brugconstruc-
tie te maken, maar ook van dit systeem
zouden de kosten nog vrij hoog zijn.
In 't kort komt het systeem neer op het
principe van gelijkmatige drukverdeeling,
Die gelijkmatige drukverdeeling is te verwe
zenlijken met een zinkstuk, nl. een mat van
rijshout, een construct-e, welke in de wa
terbouwkunde groote bekendheid heeft ge
kregen. Het cardinale punt was of 't theo
retisch plan practische waarde heeft en om
dit te onderzoeken, wordt op een 30 tot 40
meter breed stuk land onder de gemeente
Stolwijk tusschen den weg GoudaStol
wijk en de spoorlijn Gouda—Schoonhoven
een proef genomen.
De grond van het proefvak is een meter
uitgegraven en toen is men met de con
structie van het zinkstuk op de slappe veen
laag begonnen. Eerst zijn gewone rietbos-
sen gelegd, de eerste laag in de richting
rooster gemaakt van langs- en dwarwiepen,
dat zijn van rijshout gevlochten bundels,
welke op de kruispunten, met sjorringtou-
wen aan elkaar zijn gebonden. Op dit roos
ter werden vervolgens drie lagen rijsbos-
sen gelegd, de eerste laaag in de richting
van de langswiepen, de tweede in tegen
overgestelde richting en de derde weer als
de eerste. Het geheel is tenslotte afgedekt
met eenzelfde rooster als onderop ligt. De
touwen heeft men doorgetrokken, naar bo
ven en om het bovenrooster bevestigd,
waardoor een stevig vastgesjord vlechtwerk
tot een diepte van 70 c.M. is ontstaan, een
compacte massa met een fliinke draag
kracht. Hiermede is het zinkstuk voltooid.
Boven op het zinkstuk wordt zand ge
bracht en dan is het proefvak klaar. Vol
gens berekening is 1.25 M. zand voldoende
doch daar het hier een proef geldt, maakt
men in dat geval een overbelasting, de
zandlaag wordt twee meter. Met het zand-
storten is men momenteel nog doende.
Over een paar weken zal het proefvak
gereed zijn. Het blijft dan eenigen tijd lig
gen, in het najcar komt er een klinkerbe
strating op en in den komenden winter
wordt het verkeer er overheen geleid om
te zien of het systeem inderdaad voldoet.
Blijkt dit het geval te zijn, dan gaat men
in 1935 volgens dc nieuwe methode door
voor den aanleg van den weg Gouda
Bergstoep en dan zullen ook de wegen in
de Alblasserwaard, voor zoover de bodem
gesteldheid daartoe aanleiding geeft, vol
gens de nieuwe methode aangelegd wor
den.
En hoe zijn nu de er-aringen tot dus
ver? aldus onze vraag aan ir. Royer, die ons
De wïnfermanfeï uit. 'f Stéét nïef meer
©m dien nog verder door te dragen.
Maar 't is ook nog geen tijd om in
"n japon uit te gaan» Dus 'n nieuwe
zomermantel I Ja, maar wat voor een
Zeker toch niet zoo'n algemeen
mód el, hè U doet het beste eens
bij Waals te gaan kijken naar de
nieuwste Parijsche en Weensche
modellen. Iets aparts. Iets chics. En
geloot het maar, voor die kwaliteit
zeker zoo billijk in prijs ook. Daarom
HAARLEMMERSTRAAT
Onze groofe sorfee-
ring in an'els is
dit laar inder
daad iets bij
zonders.
Zie onze
étalages
welwillend inlichtte over de in uitvoering
zijnde proef.
Niet ongunstig tot nu toe, lüidde het
bescheid. Er bestaat hoop dat het zinkstuk
inderdaad een drijfmat zal blijken. Op het
proefvak hebben we z.g. zaktakens ge
plaatst, welke regelma ig gewaterpast
worden. Tot dusver na een regelmatig
aangebrachte zandophooping van 1 meter
is nog geen zakking geconstateerd. Er
moet echter nog een meter zand b.'j en dat is
een heel gewicht. Dat er echter iets goeds in
het systeem zit bleek wel bij de eerste
werkzaamheden. Toen de .-enlaag afge
graven .was en het veen bk-ot kwam, zak
ten de arbeiders er in weg. Nadat de riet-
bossen er op gelegd waren, bleven ze staan,
Dat bewijst dus, dat er door gelijkmatige
drukverdeeling een grootere draagkracht
verkregen wordt.
Bestaat er, omdat het zinKstuk toch
feitelijk op een ze^ slappe veenlaag met
een uiterst hocg watergehalte ligt, geen
vrees voor verzakkingen?
Hierom draa'.t het, aldus ir. Royer.
Volgens enze gedachte moet heL stuk het
houden, het zal een same.-xpersende wer
king op het veen moeten hebben. Treedt er
wegpersing op en verzakt het zinkstuk in
eens, dan is het verkeken.
En plaatselijke verzakkingen?
Die achten we uitgesloten. Eerstens is
het zinkstuk een compacte, stevige masr
en tweedens wordt de druk gelijkmatig
verdeeld, dat mobiele belasting op een be
paald punt van geen invloed is. We krij
gen geen verzakking of algeheel verzak
king, maar niet op bepaalde punten.
Dan zit er nog een belangrijke kant aan
de zaak. Slaagt de opzet, dan heeft men
in de toekomst groote hoeveelheden rijs
hout, een zuiver Nederlandsch product,
noodig en dat beteekent een voori ame werk
verschaffing en een groote opleving voor
de griendcultuur. Dat blijkt wel hieruit,
dat alleen voor dit proefstuk al 100.000 bos
sen rijshout noodig zijn geweest, dat is de
oogst van ongeveer 30 H.A. griendland.
„Telegraaf".
DE KONINGIN OVER DE HOUDING DER
TROEPEN.
Heden is de volgende Dagorder uitge
vaardigd door den luit.-gen. commandant
van het Veldleger, jhr. W. Röell:
„Het heeft Harer Majesteit de Koningin
behaagd Hoostderzelver hooge tevreden
heid uit te spreken over de houding en de
verrichtingen van alle rotpen en gedeel
ten der Weermacht, welke in mijn functie
van Gouverneur der Koninklijke Residen
tie te mijner beschikking waren gesteld
voor dienstvervulling bij de plechtige ter
aardebestelling van het stoffelijk overschot
van Hare Majesteit de Koningin-Moeder
op 27 Maart j.l.
Ik noodig de er bij betrokken comman
danten uit het vorenstaande ter kennis
van voormelde troepen en verdere gedeel
ten der Weermaoht te brengen."
AANVANGSUUR IN BAKKERIJEN
VERVROEGD.
Het heeft in het Staatsblad gestaan: Met
1 April treedt in werking de wet van' den
Isten December 1933 tot wijziging van de
bakkerijparagraaf der Arbeidswet 1919.
Dat beteekent zooveel, als dat over eeni-
ge dagen, met handhaving ook van het be
sluit, dat met den voor-arbeid in de bak
kerijen met zes of meer gezellen reeds te
drie uur 's nachts begonnen kan worden,
overigens het aanvangsuur algemeen ver
vroegd wordt. In plaats van te zes uur kun
nen dan alle Nederlandsche bakkers reeds
te vijf uur beginnen met het deeg in de
ovens te schuiven.
Maar, in weerwil van het feit, dat de
meeste bakkers na deze algemeene vervroe
ging van het aanvattgsuux reeds een flinke
hoeveelheid brood vóór achten des morgens
gereed kunnen hebben, blijft in al zijn ge
strengheid gehandhaafd het verbod om het
baksel vóór tien uur af te leveren.
PAASCHSPEL VAN „DE GRAAL".
„Nu gaat de Heer voorbij".
„De Graal" geeft in Amsterdam, Rotter
dam, Den Haag, Haarlem en Alkmaar het
Paaschspel: „Nu gaat de Heer voorbij". Dit
spel bedoelt te zijn eene meditatie over
Jesus' Wonderbare Leven, Zijn Lijden en
Glorieuse Verrijzenis, eene meditatie èn
voor de medespelenden èn voor het publiek.
Het brengt vooral ook in eerbiedige her
innering hoe Christus heeft willen zijn: Het
Offerlam, Dat wegneemt de zonden der we
reld.
Zang, dans, beschouwend koor en muzi
kale illustratie onderlijnen de meest naar
voren komende geadchten, terwijl de Ver
halende Stem eenvoudig vertelt.
Iedere stad komt uit met z'n eigen groe
pen. De verhalende stem is voor iedere
stad één en dezelfde, en wel mevrouw El
len Russe, die de Graal hare volle mede
werking heeft toegezegd.
De repetitie's voor het spel zijn reeds in
de. diverse steden in vollen gang. Parallel
met het in studie nemen loopt de ge
lijke actie, waaraan alle Graal- en Graal-
wachitleden en -leidsters deelnemen en wel
ke wordt gehouden voor het geestelijk wel
slagen van het spel. Deze actie omvat drie
groepen n.l.:
De Eucharistische Groep, welke per week
de H. Mis en de H. Communie opdraagt
voor de intentie: „Het Kruis van Christus
Onze Höop en Onze Glorie", en eenmaal in
de week een kwartier aanbidding heeft.
De Lijdensgroep, die zich verplicht, een
maal per week den Kruisweg te bidden in
de Parochiekerk.
De Kruisgroep, welke iederen dag twee
verstervingen doet en een bepaald gebed
tot den H. Franciscus-Xaverius bidt voor
dezelfde intentie.
Daar het aantal spelenden, gezien de be
perkte ruimte der schouwburgtooneelen,
betrekkelijk klein blijft en niet boven en
kele honderden gaat, doen de niet-mee-
spelende leden mee aan het spel in eigea
clubhuis, dat op bepaalde data gehouden
wordt, opdat door de kruishulde van de
Graal, de harten der mensohen meer en
meer tot Christus gfetrokken mogen wooden.
Zoo speelt Rotterdam z'n geestelijk spel
op den avond van de uitvoering van Am
sterdam, Amsterdam speelt voor Rotter
dam, Delft en Leiden voor den Haag enz.
De kaartverkoop is reeds begonnen. Kaar
ten zijn te "verkrijgen aan de clubhuizen
van „de Graal".
Het Paaschspel wordt gegeven: Op 18
April 20 uur 15 te Amsterdam, Stads
schouwburg; 6 Mei 20.30 te Rotterdam, ge
bouw Doelen; 2 Mei 20.30 te Den Haag, Ge
bouw voor Kunsten en Wetenschappen; 25
April 20.30 uur te Haarlem, Groote Schouw
burg en 1 Mei 20.30 uur Alkmaar, Gebouw
„De Harmonie".
EEN DAALDER PER STEM!
Proces-verbaal wegens geknoei bij officieele
verkiezing.
De recherche heeft proces-verbaal opge
maakt tegen een ijverig vèrkiezingspropa-
gandist, die bij de officieele stemming voor
de „commissie afdeeling Orthen" één gul
den vijftig pea: stem heeft betaald! De man
zal vervolgd worden wegens overtreding
van artikel 126 Wetboek van Strafrecht,
dat dergelijke praktijken strafbaar stelt met
s maanden of driéhonderd gulden boete.
Orthen is een gehucht even ten Noorden
van Den Bosch, dat al véle tientallen jaren
geleden bij de stad gevoegd is. Het ver
keerde echter in de bijzondere omstandig
heid, dat zijn belangen gansch van ande
ren aard waren dan die van de annexee-
rende gemeente. De inwoners van Orthen
verdienen meerendeels namelijk den kost
met de veeteelt.
Het hooger gezag maakte daarom gebruik
van zijn zeer zelden toegepaste bevoegd
heid, om het bij de stad getrokken dorp te
beschouwen als een bijzondere afdeeling.
Ten gevolge daarvan worden alle gelden
te dezen behoeve op de Bossche begrooting
vermeld op den post: afdeeling Orthen. De
eigèndommen der afdeeling worden be
heerd door de „commissie afdeeling Orthen"
die in alles B. en W. van Den Bosch van
advies dient.
De leden dezer commissie worden geko
zen door de inwoners van voormalig Or
then; de verkiezing is officieel volgens de
Gemeentewet. Alleen gaat het op een beet
je zonderlinge manier. De veldwachter
brengt de oproepingen rond en geeft daar
bij meteen het stembriefje af. Op den dag
der verkiezing moeten de stemgerechtigden
dit briefje dan gaan afgeven aan het stem
bureau.
Het commissielid Van Rosmalen is nu
onlangs overleden, en in deze vacature
moest Dinsdag een ander gekozen worden.
Eén van de candidaten was de heer Piet
den Dekker. Gelijk gebruikelijk, had deze
een stelletje propagandisten den boer opge
stuurd om de mensohen „behulpzaam" te
zijn bij het invullen van hun stembiljet.
Onder deze lieden is er althans één ge
weest, die zoo vriendelijk is geweest een
daalder te betalen aan degenen, die in zijn
tegenwoordigheid Den Dekker's naam op
het briefje wilden zetten.... De tegenpar
tij kreeg dat in de gaten en weldra zat de
Bossche recherche er achterheen. En aan
gezien het hier officieele wettelijke verkie
zingen geldt, werd den royailen huisbezoe
ker een proces-verb aal aangeboden voor
meer dan vijftig van dergelijke gevallen.
Inderdaad is Den Dekker gekozen tot lid
van de „commissie afdeeling Orthen". Hij
is echter nog niet toegelaten, aangezien het
nog van hoogerhand moet worden uitge
maakt, of deze stemming geldig is.
Of hij niet bekocht is, is óók nog de vraag;
want hier en daar heeft men den daalder
geaccepteerd en, toen de propagandist de
hielen gelicht had, met een stukje radeer-
gum Piets naam uitgevlakt en door een an
deren vervangen.... „Volk".
STEUNVERLEENING VERLENGD.
De minister van Economische zaken heeft
de termijnen voor steunverleening op grond
van de crisis-restitutiebesohikkingen, eie
ren, eierproducten, en slachtgevolgeite ver
lengd tot en met 30 April a.s.
HOOGE RAAD VAN ARBEID.
Op verzoek is eervol ontslag verleend per
19 Maart j.l. aan den heer mr. J. A. C. M.
van Hellenberg Hubar te Rijswijk (Z.-H.)
als lid van den Hoogen Raad van Arbeid,
onder dankbetuiging voor de door hem in
die betrekking bewezen diensten, en is be
noemd tot lid van dien Raad de heer mr.
F. J. H. Bach te 's-Gravenhage.
Burgemeester.
Eervol ontslag is verleend aan J. Bou-
man, als burgemeester der gemeente Nieu-
werkerk.
In dat kasteel
daar boven heb
ben mün voor
ouders gewoond.
Wat rullen die
een hoop werk
sters en dienst
meiden noodig ge
had hebben.
