Felle brand te Alphen aan den Rijn
25ste Jaargang
DONDERDAG 29 MAART 1934
No. 7773
S)e (Bou^ci/nf
DAGBLAD VOOR LEIDENEN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij ToonritbetaJing;
Voor Leiden 19 cent per week2.54 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bü
vooruitbetaling. AfzonderlijKe nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 93S, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per Tegel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
-hetrekkingen worden aangeboden of gevraagd, Luur en
verhuur, koop en verkooü: 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
V Naar d« hoogste toppen der
schoonheid,
In de. „Maasbode" schrijft de weleerw.
heer kapelaan dr. Louis Kat een beschou
wing over „de muziek der Goede Week".
En hij wijst er op, dat deze muziek „onzeg
baar schoon" is en „de hoogste toppen der
schoonheid" bereikt.
Op één passage in deze beschouwing wil
de „Maasbode"-redactie hèel bijzonder de
aandacht vestigen, zooals zij in een nooit
opmerkt, 't Is deze:
Waarom zouden wij, Katholieken,
nog langer moeten „pelgrimeeren"
naar Concert-zalen om Bach's Passion
te hooren, terwijl Palestrina voor ons
zwijgt. Hoe veel eerbied en liefde wij
ook koesteren voor den allergrootsten
Bach, niemand zal het ons euvel dui
den, wanneer wij, als refigieuze
daad het Goede-Week-office hooger
stellen! Waarom, vervolgens, worden
de Lamentaties en Responsories van
ons Passie-repertoire bijna uitsluitend
gehoord onder de koepels van als con
certzaal verhuurde protestantsche
kerkgebouwen, terwijl de nieuwe ker
ken van een verjongd Nederlandsch
Katholicisme het eigen cultuurgoed
nog slechts spaarzaam kennen?
Ook wij zouden, bescheidenlijk, de over
weging van allen, die hier invloed kun
nen uitoefenen, willen richten op de hier
geciteerde passage en op het gehééle arti
kel van dr. Kat, waaruit spreekt een heer
lijke geestdrift, een weldadig enthousias
me voor de verheven kerkelijke muziek,
die „leert, sticht, verheft en bezielt", die is
„een waardige Dienaresse der Heilige Li
turgie".
Maar wij zouden óók tegelijkertijd deze
gelegenheid willen aangrijpen, om alle Ka
tholieken, voorzoover noodig, er aan te her
inneren, dat de liturgische plechtigheden
in de Goede Week, óók al worden deze niet
in den vollen rijkdom harer schoonheid
ontplooid, zoo indrukwekkend mooi zijn.
Deze plechtigheden, voorzoover in de
morgenuren, kunnen velen niet bijwonen.
Dat is nu eenmaal niet anders. Dezulken,
die van goedeA wil zijn, mogen er op reke
nen, dat God hun langs een anderen weg
zal schenken wat zij daardoor missen
Maar de vele anderen, die wél daartoe in
de gelegenheid zijn, mogen nu 'ns het voor
nemen maken, om morgen en Zaterdag aan
te vullen, wat tot nu toe aan daadwerkelijk
medeleven met de Goede-Week-liturgie
heeft ontbroken.
De liturgie der Goede Week „leert, sticht,
verheft en bezielt", op bijzondere wijze.
V Vrije leiding in de
onderneming
In de practijk harer eigen instellingen
heeft de S. D. A. P. wel steeds zooveel mo
gelijk de vrijheid van de leiders beschermd.
Maar in de theorie heeft zij zich immer
verzet tegen de vrijheid van de leiders in
ondernemingen welke zij dan als kapi
talistisch aanduidt.
Daarin komt ook al kentering.
't Is merkwaardig wat de socialistische
per schreef naar aanleiding van dr. Phi
lips' 60sten verjaardag te Eindhoven:
Wie door zulk een figuur een streep
haalt, in den waan, dat de zaak daar
mee is afgedaan, bewijst alléén,
dat hij buiten e lke werkelijkheid
staat, en dat dus ook de strijd voor
welk ideaal ook hem niet is toever
trouwd. Zulk een figuur zou in elke
samenleving iets groots hebben opge
bouwd, ?n ware er een samenleving
denkbaaï, die hem daartoe geen kans
bood, zij zou alleen door dat feit al
veroordeeld zijn. Zulk groote schep
pende talenten heeft elke maatschap
pij noodig, en voor zulke persoonlijk
heden heeft ieder bewondering, die
wat kan. Helaas zijn dezulken zelfal
uitzonderingen.
Neen, de bewondering van den so
cialist voor zulke scheppende kracht
misstaat hem geenszins. Hun den arm
slag te weigeren, dien zij noodig heb
ben om groote dingen tè verzetten,
ware de grootste fout, die juist de
bouwers van een nieuwe gemeenschap
zouden kunnen maken. Leidende figu
ren met groote constructieve eigen
schappen zijn het éérste noodige,
juist voor ons. Organisatie, in
welken zin ook, hetzij van een bedrijf,
of van de daarin werkende personen,
of hoe dan ook, maar zonder leiders
en dan leiders, wien men de vrijheid
van beweging niet afneemt is bij
voorbaat verloren.
Juist ook wij wenschen organisatie
van een bedrijf. Ongebonden vrijheid wordt
maar al te gemakkelijk een kwaad
voor het oeconomische leven. Ongebonden
vrijheid wordt b e s 1 i st een kwaad voor
het sociale leven, voor hen, die in het be
drijf een zwakke positie innemen.
B e d r ij f s-organisatie is gewenscht en
noodzakelijk.
En daardoor wordt ook al vanzelf de
onderneming in haar vrijheid beperkt.
Bovendien behoort ook in de onderne
ming contact en samenspreking te bestaan
tusschen leider en arbeiders, tusschen
werkgever en werknemers.
Maar dit vooropgesteld, moet erkend, in
theorie en in practijk, de beteekenis van
den leider in een onderneming, „wien men
de vrijheid van beweging" niet mag ontne
men, zooals de socialistische pers in het
hier geciteerde artikel zeer terecht op
merkt
De vrije leiding in een onderneming
natuurlijk van wie daarvoor bekwaam
heid en geschiktheid bezit mag zeker
niet worden weg-géórganiseerd. 't Is goed,
dat zulks ook 'ns duidelijk van socialisti
sche zjjde Wordt erkend.
7 WhKDE KAMER
Wijziging Inkomstenbelasting
Vereenigjng van gemeenten
Daar de Voorzitter op de agenda reeds
de mogelijkheid van een avondzitting hf*
voorzien, werd verwacht dat er nu eens
extra snel gewerkt zou kunnen worden,
om zoo vroeg mogelijk klaar te zijn. Veler
hoop werd echter deeds de bodem inge
slagen bij het begin, toen er stemming
moest plaats hebben over de benoeming
van een nieuwen commies-griffier. Eerst
nadat er vier keer was gestemd, verkreeg
een der candidaten da meerderheid. De uit
verkorene was mr. Cremers. Ook het op
maken van een voordracht voor de plaats
vervangende leden van de Rekenkamer
had veel om t' lijf. Tenslotte kwamen op
de nominatie de heeren D. Norel en San
ders en de heeren Sanders en. Prey achter
eenvolgens en resp. voor het eerste en
tweede plaatsvervangend lid.
Dit alles duurde met elkaar goed 2 uren,
zoodat de vergadering, die reeds om 11 uur
een aanvang had genomen, hierna een half
uur werd geschorscht.
Het wetsontwerp tot het aangaan van
een of meer geldleeningen werd na een
kort verzet van de heeren Westerman
(N.H.) en De Geer (C.H.), welke laatste
het verschuiven va nde aflossingen van c't
leening-1916 bestreed en geldleenen voor
verplichte aflossingen niet zonder bedenking
achtte, aapgenomen, nadat de Minister
van Financiën, de heer Oud, be
toogd had ,dat hij het in principe eens was
met den laatstgenoemden spr., maar dat
een andere oplossing niet mogelijk was.
Bij de behandeling van het schijnbaar
zoo onschuldige wetsontwerp tot techni
sche herziening van het tarief der inkom
stenbelasting, merkte de heer F1 e s-
k e n s (R.K.) op, dat hierbij zeer weinig
j rekening was gehouden met de groote ge-
zinnen, al was spr. dankbaar dat er al
j thans iets was gedaan (de kinderaftrek
i voor gezinnen met meer dan 5 kinderen
I is n.l. aanmerkelijk verhoogd). De heer
j Van den Tempel (S.D.) was van oor-
deel, dat hier zeer, zeer matig met de
groote gezinnen rekening was gehouden,
j en dat men vooral niet moest denken, dat
I nu deze kwestie opgelost was. De Minis-
I ter van Financiën bleek het hiermee
1 volkomen eens te zijn en 'hij betoogde dat
I het ook heelemaal niet in zijn bedoeling
j had gelegen met dit ontwerpje de groote
gezinnen-kwestie op te lossen. Zijn eenige
bedoeling was geweest een paar technische
i foutjes te verbeteren. De oplossing van
I het vraagstuk der groote gezinnen zal
moeten wachten op betere financïeele
toestanden
Na een vrij lang debat, waarin -zélfs
twee boerenherbergen werden betrokken,,
werd het voorstel aangenomen dat de
grens tusschen de gemeenten Oud- en
Nieuw-Beierland zou worden gewijzigd.
Het debat had zulke vormen aangenomen,
dat er stemtning over dit ontwerp werd
aangévraagd, waarbij hét met 70 tegen 12
werd aangenomen.
Meer moeilijkheden voor Minister de
Wilde leverde zijn voorstel, om Lonneker
en Enschedé samen te voegen. Men weet,
dat Enschedé door de gemeente Lonneker
geheel omsloten is. Nu moet Enschedé uit
breiden en kan het niet, daar aan alle
kanten Lonneker het tegenhoudt. OmTge-
heele opslorping door Enschedé te voor
komen, had Lonneker een flink stuk grond,
aan deze stad aangeboden, waaraan zij
voorloopig genoeg zou hebben. Helaas is
dit nobele aanbod niet in goeden grond
gevallen: Enschedé wildé heel Lonneker
'hebben. Vele leden in de Kamer trokkên
partij voor het arme Lonneker, dat nu door
de grootsteedsche karakter-eigenschappen
van Enschedé zijn eigen landelijk karakter
zóu gaan verliezen, terwijl het misschien
niet eens noodig was.
In dezen zin spraken de heeren Van
Voorst (R.K.), Rutgers van Ro
zenburg (C.H.) Met minder mooie en
meer zakelijke argumenten kwam o.a. de
heer v. d. Heuvel (A.R.), die in den
tegenwoordigen toestand niet eens onover
komelijke bezwaren zag, zich afvroeg
waarom de nu wettelijk mogelijke ge
meentelijke samenwerking niet werd toe
gepast en waarom tenslotte men in dit
voorstel veel verder ging dan eigenlijk
noodig was. Als het te doen was om het
geld van de vele gegoeden, die in Lonne
ker wonen, dan zou dit toch niet lukken,
daar men wel grond, maar geen menschen
annexeeren kan.Daarentegen vonden le
heeren Engels (R,K.j en Amelink
(A.R.) 't de eenig mogelijke en goede op
lossing, terwijl zij wezen op de vele be-
trèkkirigen die de twee gemeenten nu
reeds hebben, zóó zelfs dat de laatste spre
ker Enschedé, sociaal, economisch, finan
cieel, intellectueel en godsdienstig het cen
trum voor Lonneker noemde.. Aan dit all
hoefde de Minister van Binnen-
landsche Zaken, de heer De Wil
de, niet veel toe te voegen om. zijn ont
werp te verdedigen. Alleen wilde spr. er
op wijzen, dat een tegenstelling tusschen
stad en land daar niet meer bestond, waar
vele boerendochters en -zonen in de stad
werken. Ook was er wel garantie dat En
schedé goed voor de Lonnekerboeren zou
zorgen, dit leert de ervaring met andere
steden. Met Hengelo zal later, d.w.z. zoo
snel mogelijk, begonnnen worden. De Re
geering zal Enschedé niet mogen helpen
bij de financieele moeilijkheden, daar hier
voor vaste regels moeten worden gevolgd.
N.l. op de 5 jaar wordt de financieele ver
houding Rijk-Gemeente geregeld.
Nadat de vergadering tegen 6 uur voor
de tweede maal vandaag werd geschorscht
kwam men om half negen weer bijeen om
over het wetsontwerp te stemmen. De
uitslag van deze stemming is, dat het ont
werp werd aangenomen.
Hierna ging de vergadering door om
waarschijnlijk laat in den avond te eindi
gen, waarmee het Paaschrecès zal begin
nen.
Graanmal'rïj door vuur vernield Schade van één ton.
Gisteravond ontstond omstreeks 7 uur
in de Hooftstraat een felle uitslaande
brand in de machinale graanmalerij van
de N.V. v.h. Arie Verduijn. Bij den aan
vang liet de brand zich zeer dreigend aan
zien. Fel laaiden de vlammen van alle zij
den uit het brandende gebouw omhoog,
terwijl een geweldige vonkenregen over de
omgeving neerstreek. Het belendende per
ceel, waarin gevestigd is de brandstoffen-
handel van de firma Wille, werd eveneens
door het vuur aangetast; doch met veel
moeite wist de brandweer dit perceel groo-
tendeels te behouden. Het woonhuis van
den heer Ketel werd in allerijl ontruimd,
doch bekwam geen schade. De woning van
den heer Verduijn, aan de andere zijde van
het brandende perceel, heeft veel water
schade bekomen. De brand werd ontdekt
door een chauffeur der zaak, die de fabriek
binnenreed en op de bovenverdieping den
brand waarnam. Hij alarmeerde dadelijk de
de brandweer. Toen deze echter arriveerde
stond het geheele gebouw reers in lichter
laaie, zoodat de brandweer voor een las
tige taak stond. Onder leiding van ir.
Waardenburg werd het vuur met acht
slangen aangetast. Aengewakkerd evenwel
door den Noordenwind bleven de vlammen
fel oplaaien, zoodat het zeer geruimen tijd
duurde alvorens van vermindering van
het vuur sprake was.
Het vuur vond steeds opnieuw gretig
voedsel in de groote voorraad granen, die
telkens een vonkenregen verspreidden
over den Rijn, hetwelk een zeer imposan-
ten aanblik bood. De perceelen gelegen aan
de overzijde van den Rijn liepen gevaar
door de overwaaiende vonken te worden
aangetast, hetgeen men door nat houden
wist te voorkomen. Een aantal vaten ben
zine wist men tijdig uit de fabriek te ver
wijderen, door deze in het water te wer
pen. De chauffeur, die de brand
ontdekte, raakte daarbij zelf in den Rijn,
doch men wist hem spoedig te redden. Op
het terrein van den brand was, behalve de
burgemeester, ook aanwezig een hulppost
van de E. H. B. O. Het verkeer langs de
Hooftstraat werd enkel uren stopgezet. De
politie droeg zorg voor een goede, afzetting,
ten einde het publiek op een behoorlijken
afstand te houden.
De voorgevel van het gebouw dreigde in
te storten, zoodat deze door de brandweer
moest worden gestut. Naar we vernemen,
zal deze gevel worden omgehaald. Om
streeks 10 uur was de brandweer het vuur
meester en het gevaar voor de omliggende
perceelen geweken. De fabriek en het win
kelhuis in geheel afgebrand.
De oorzaak van den brand wordt gewe
ten aan de generator der gasmotor.
De schade wordt op circa één ton ge
schat, welke door verzekering wordt ge
dekt. Als begrijpelijk vorderde de nablus-
sching nog geruimen tijd.
Tijdens den brand werd van een der toe
schouwers nog een rijwiel ontvreemd. De
belangstelling was overweldigend.
H.M. de Koningin voor de radio
Wjj vernemen, dat H. M. de Koningin
het voornemen heeft om- Zaterdagnamid
dag ten één uur door de radio een woord te
richten, zoowel tot de bevolking van Ne
derland als véin de deelen van het Rijk
overzee naar aanleiding van het over
lijden van de Koningin-Moeder.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De Ontwapeningsconferentie wordt op
10 April bijeengeroepen (2e blad).
Spoorwegongeluk in Frankrijk, veroor
zaakt door een steenstorting (Buitenl. Ber.
2e blad).
BINNENLAND.
Diefstal van fabrieksgeheimen te Am
sterdam. Drie personen gearresteerd.
(Gem. Ber. 4de blad).
Bezoek van den ijsbreker „Krassin" aan
Vlaardingen. (Gem. Ber. 4de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Het Zwaluwen-elftal verslaat de Roode
Duivels met 42. (4de blad).
Weber in de plaats van Diepenbeek in
het Ned. elftal tegen Ierland gekozen. (4de
blad).
Nieuw Ned. en Europeesch record 4 X
100 M. vrije slag. (4de blad).
Leven en sterven van een
blinde.
Uit Grave schrijft men aan de „Maas
bode" een in eenvoud ontroerend in-memo-
riam van een blind-geborene:
„Uit de duisternis naar het licht". Dit
was de groote aangrijpende waarheid die
onze gedachte en verbeelding vervulde,
toen Wij stonden bij het sterfbed van den
blindgeboren Dorus Nass. Van de 67 jaren
levens, die God hem geschonken heeft, had
hij er 56 in ons blindeninstituut „St. Hen-
ricus" doorgebracht. Zijn helder verstand,
zijn opgewekt gemoed, zijn aangename con
versatie en zijn werklust hadden hem met
tertijd vanzelf tot 'n vooraanstaande figuur
in onze blinden wereld gemaakt. Door zijn
diepen godsdienstzin en door zijn vrome
plichtsbetrachting was hij voor zijn lot-
genooten een aanmoedigend voorbeeld.
Wat een ontelbaar aantal offertjes heeft
hij, naast het groote offer zijner blindheid,
aan God gebracht. God was hem alles,
Jezus in het H. Sacrament zyn beste
vriend, Dien hij nu en dan door den dag
nog eens ging begroeten. Hij wist en sprak
het uit, dat hij niettegenstaande zijn vol
strekte en levenslange blindheid, zich hee
lemaal niet ongelukkig gevoelde, maar op
recht gelukkig was. Dit geluk kwam op de
eerste plaats voort uit zijn groot geloof en
uit zjjn kinderlijken .omgang met God,
maar ook dankte hij een groot deel van
zijn levensvreugde aan zijn werkzamen
aard en aan de gezellige, blijmoedige sfeer,
die hij om zioh schiep. Nu hij van een ge
lukkig leven hierbeneden naar een onein
dig veel gelukkiger hierboven is overge
gaan, laat hij onder ons een leemte ach
ter. Lang zullen we zijn gemis voelen.
Maar het meest zal het gevoeld worden
in onze braille-drukkerij, waarvan hij ge
durende 33 jaren de drijvende kracht was
en waarvan bijna heel de nieuwe outillage
aan zijn vindingrijk vernuft te danken is.
Nu is hij na een welbesteed leven in deze
wereld, die voor hem een wereld vol duis
ternis was, binnengegaan in het rijk van
het eéuwig licht. Welk een openbaring
moet het voor dezen blindgeborene ge
weest zijn, toen hjj voor het eerst het licht
aanschouwde, en nog wel zulk een licht,
duizendmaal schooner dan het aardsche.
Als wij hieraan denken, vragen wij, bij het
aanschouwen van zijn stoffelijk overschot:
„Waar is, o dood, uw overwinning?" daar
juist de dood dezen verslagene zulk een
groot gewin bezorgt. Als wij dit glorieuze
gewin overdenken, worden wij stil van be
wondering en van dankbaarheid jegens
God, die den mensch slechts door paden
van duisternis leidt om hem des te zaliger
te maken in het eeuwige licht. „Et lux per-
petua luceat ei!"
