MAANDAG 26 MAART 1934
DE LEIDSCHE COURAk
TWEEDE BLAD - PAG. 7
ATHLETIEK
DE K. N. A. U. EN DE DAMES
ATHLETIEK.
Instelling van Commissie voor Dames-
athletiek. E. N. D. A. T. niet
opgeheven.
Gisteren vond te Utrecht een vergadering
plaats van het bestuur der Koninklijke Ne-
derlandsche Athletiek Unie met de verte
genwoordigers der bij de damesathletiek
belanghebbende vereenigingen plaats. Aan
deze besprekihgen ging vooraf een bijeen
komst van de E. N. D. A. T. met als eenige
agendapunt het voorstel tot opheffing van
de touringclub. Het bleek, dat de weinige
aanwezigen niet eensgezind van- meening
waren, dat in de nieuwe koerspolitiek der
K. N. A. U., naast de in te stellen Commis
sie voor Damesathletiek, geen plaats kon
lijn voor nog een organisatie. Het gevolg
was, dat met 9 tegen 5 stemmen het voor
stel tot ontbinding der E. N. D. A. T. ver
worpen werd.
De daarop volgende vergadering, welke
onder leiding stond van den voorzitter der
K. N. A. U., den heer A. J. G. Strengholt,
had een adner verloop. De K. N. A. U.-
voorzitter zette uiteen, wat de bedoelingen
van de nieuwe Unieleiding zijn met de
Commissie voor de Damesathleti k. Deze
Commissie zal bestuurs-, technische, finan-
cieele- en propagandistische bevoegdheden
krijgen en wel in die mate, dat, behoudens
de organisatorische verantwoordelijkheid
jegens het Uniebestuur, van een vrgaan-
de toewijzing van het zelf bestuursrecht ge-
sprokerf kan worden.
In deze vergadering, die drukker be
zocht was dan die van de E. N. D. A. T.-
betuigde men vrij algemeen instemming
met de voorstellen van het Uniebestuur.
Een consequentie van de houding der
E. N. D. A. T. echter is, dat deze vereeniging
geplaatst is geworden bij de verboden ver
eenigingen, zoodat deze geen enkele be
voegdheid op athletiekgebied meer heeft.
De Commissie voor Damesathletiek zal
bestaan uit vijf leden. Benoemd zijn reeds
de heeren Hindriks, voorzitter, Mevr. Stak-
man, tweede voorzitster en J. Mulder Hen
gelo secretaris. De benoeming van de beide
andere leden der Commissie is aangehou
den.
NIEUW WERELDRECORD
KOGELSTOOTEN.
Tijdens athletiek wedstrijden te Lafayette
in den staat Louisiana verbeterde de stu
dent Jack Torrance het wereldrecord ko-
gelstooten met een worp van 16.30 Meter.
riet wereldrecord stond tot nu toe op
naam van Douda, die op 14 September 1932
het wereldrecord op zijn naam bracht met
een worp van 16.20 Meter. Wel heeft de
Amerikaan Sexton daarna nog een worp
van 16.29 Meter gedaan, doch dit was ly-
dens training en kon nooit officieel geho
mologeerd worden.
WANDELSPORT
Gisteren is in een te Utrecht gehouden
vergadering de afdeeling Wandelsport van
de K. N. A. U. opgeheven en omgezet in
een zelfstandige organisatie de Nederland-
sche Unie van Wandelsportvereenigingen.
In het bestuur der Unie werden gekozen
de heer van Kolfschoten, burgemeester van
Edam, als voorzitter, de heer H. H. Win
ters, Amsterdam, 2e voorzitter, H. J. Kreu-
gel. Utrecht, secretaris, A. Lammers, Gro
ningen, pennningmeester, J. H. van der
Meulen, Amsterdam, commissaris.
De nieuwe reglementen van de Neder-
landsche Unie voor Wandelsport werden
aanvaard. De Koninklijke goedkeuring
hierop zal ten spoedigste worden aange
vraagd. De Unie zal een eigen orgaan op
richten.
In de vergadering werd aan Mevr. Pijper
te Amsterdam het Bondseereteeken uitge
reikt wegens haar vele verdiensten. Tot
eereleden werden benoemd de heeren B.
Veen Den Haag en A. Pijper-Amsterdam,
respectievelijk voorzitter en penningmees
ter van de thans ontbonden wandelsport-
afdeeling van de K. N. A. U.
Leidsche Wandelsporters.
De trainingsdatum zijn in het vervolg
weder iederen Donderdagavond en Zater
dagmiddag 's Avond om half acht en 's mid
dags om half drie uur vanaf het L.W.S.V.-
clublokaal (Oud Hortuszicht Witte Singel).
Deze training-marschen zijn nog voor een
ieder vrij tot aan den Pelikaan-marsoh op
7 April. Inschrijvingen kunnen nog ge
schieden tot aan dien datum.
ZWEMMEN
KON. NED. ZWEMBOND.
Jaarlijksche Algemeene Vergadering.
Onder groote belangstelling vond te Am
sterdam gistermiddag in een der zalen van
„Kransnapolsky" de jaarlijksche algemeene
vergadering plaats van den Koninklijken
Nederlandschen Zwembond.
In zijn openingswoord memoreerde de
voorzitter, de heer C. F. Kellenbach, aller
eerst met enige welgekozen woorden het
overlijden van H. M. de Koningin-Moeder,
dat staande door alle aanwezigen werd
atangehoord. Er werd een minuut stilte in
acht genomen. Voortgaande besprak de
heer Kellenbach den groei van den Bond
en deelde mede, dat deze thans 180 veree
nigingen telde met 17.000 leden. Hij deelde
voorts mede, dat door den bloei in het Oos
ten en Zuiden thans de Bond vertakt is
over het geheele land. De voorzitter bracht
dank aan degenen, die zich verdienstelijk
hadden gemaakt voor den K. N. Z. B. en
memoreerde de samenwerking, die zich
thans meer en meer uitbreidt tusschen den
K. N. Z. B. en den Ned. Ind. Zwembond
en vestigde daarbij de aandacht op de op
1 April a.s. te houden wedstrijd Holland
Indië in het Sportfondsenbad, te Amster
dam.
De volgende punten hadden een zeer vlot
verloop.
Notulen van de buitengewone alge
meene vergadering van 17 December, de
jaarverslagen, het financieel verslag en de
begrooting voor 1934 werden alle behou
dens enkele kleine wijzigingen, goedge
keurd.
Uit het rapport van den kas-controleur,
den heer Langelaar uit Rotterdam, bleek,
dat de penningmeesteresse mevr. de Dood-
Koenen, décharge kon worden verleend.
De heer Langelaar werd tevens in zijn
functie herkozen.
In de pauze werd door het lid van ver
dienste, dr. K. H. van Schagen, inspecteur
voor de Lichamelijke Opvoeding te Am
sterdam, een zeer interessante lezing ge
houden over het zwemmen.
Diverse voorstellen van het Bondsbe-
stuur tot wijziging van het huishoudelijk
reglement, o. a. dat van de amateurs, wer
den aangenomen.
Besloten werd de heer A. S. Sirks uit
Rotterdam tot lid van verdienste te benoe
men. Aan de H. D. Z. werd tevens aan het
begin van de vergadering de kampioens
medaille voor waterpolo dames uitgereikt,
evenals een tweetal medailles voor Willy
den Ouden behaald op wedstrijden in En
geland.
Als plaats voor de volgende algemeene
vergadering werd wederom Amsterdam
vastgesteld.
Van de rondvraag werd, zooals gebruike
lijk een druk gebruik gemaakt. Hierbij
kwam o. m. ter sprake het houden van een
winterkampioenschap en den Tour der
Hongaren.
De op- en aanmerkingen werden alle tot
bevrediging van de sprekers van bestuurs-
zij debeantwoord.
De verkiezing voor het bestuur hadden
tot resultaat, dat tot vice-voorzitter in de
platats van het atftredend lid, prof. Ir. A.
L. A. Schoemaker, die zich wegens drukke
werkzaamheden niet herkiesbaar stelde,
gekozen werd de heer dr. J. M. Kolff te
Rotterdam met 274 van de 309 uitgebrach
te stemmen. De aftredende secretaris, de
heer A. W. Sabel werd herkozen met 283
stemmen, terwijl in de plaats van dr. Kolff
tot 2e secretaris de heer C. Altink uit
Utrecht wterd gekozen met 273 stemmen.
De heer J. C. J. Hageraats, te Almelo, werd
met 308 stemmen herkozen, als penning-
metester.
De leden van de waterpolo-commissie,
"mevr. S. W. de Dood-Koenen (Amsterdam)
en de heer H. H. Loeven (Den Haag) wer
den herkozen.
Tot secretaris van de Technische Com
missie werd met 251 stemmen gekozen, de
heer P. H. J. Dogger (Amsterdam).
Na afloop van de vergadering, die onder
de zeer bekwame leiding van den heer Kel
lenbach, een bijzonder vlot verloop heeft
gehad, werd nog een film vertoond van de
Jeugd-wedstrijd FrankrijkHolland te
Parijs.
NIEUWE WERELDRECORDS
VAN KOJAC.
George Kojac heeft te New Brunswick
(New Jersey) het werel/d-recond rugzwem-
men op 440 yard en 500 yard verbeterd.
De eerste afstand legde hij af in 5 min.
28.8 sec., de tweede afstand in 6 min, 14.2
BILJARTEN
LEIDSCHE BILJARTBOND.
PERSONEELE COMPETITIE.
De uitslagen der wedstrijden voor de
personeele competitie zijn:
Eerste afdeeling.
B. Teegelaar (250)
197
18
59
10.94
W. F. Karstens (135)
135
18
20
7.50
B. Teegelaar (250)
152
25
42
6.08
W. F. Karstens (135)
135
25
39
5.40
J. Bruinincks (250)
250
36
27
6.94
G. M. Teegelaar (160)
145
35
21
4.14
B. de Roo (175)
96
23
23
4.17
G. M. Teegelaar (160)
160
23
27
7.61
B. ds Roo (175)
175
27
26
6.48
W. F. Karstens (135)
123
26
.31
4.73
B. Teegelaar (250)
161
15
34 10.73
J. Bruinnincks (250)
250
15
59
16.66
De eindstand in deze afd. is:
gew. verl. car. h.s. a.g. pnt.
J. Bruinnincks 7 1 1905 69 10.13 14
G. M. Teegelaar 5 3 1235 39 6.05 10
B. Teegelaar 3 5 1613 64 9.65 6
W. F. Karstens 3 5 953 39 4.74 6
B. de Roo 2 6 1052 32 5.65 4
De verdere uitslagen zijn:
Derde afdeeling.
P. Meijers (125) 98 35 15 2.80
Th. Ouwerkerk (125) 125 35 10 3.57
C. v. d. Burg (125)
F. W. Veltman (125)
124 46 18 2.69
125 46 12 2.73
Vierde afdeeling.
F. Kerkvliet (120) 87 54 11 1.61
J. J. Mulder (125) 125 54 9 2.31
G. Teegelaar (125) 105 55 10 1.90
F. v. d. Wijngaarden (125) 125 55 15 2.27
Vijfde afdeeling.
N. v. d. Hoogt (90) 77 60 9 1.28
J. Kerkvliet (100) 100 60 8 1.66
Zesde afdeeling.
D. Zirkzee (100) 100 59 10 1.69
N. N. (100) 96 58 14 1.62
P. Lageas (100)
D. Roest (100)
Zevende afdeeling.
D. v. d. Veer (75) 70 37 6 1.89
A. Moseman (75) 75 37 14 2.02
TOERISME
VOORJAARSTOCHTEN A. N. W. B.
1000 km. rit door België
en Frankrijk.
De A. N. W. B. Toeristenbond voor Ne
derland heeft dit jaar weer een 1000 km.
rondrit per auto en per motorrijwiel uitge
schreven, ditmaal door België en Frankrijk.
Voor de vierde maal organiseerde de
Bond een dergelijken rondrit. In het eer
ste jaar (1931) werd een tocht door Duitsch-
land gereden; in 1932 door België, Luxem
burg en Duitschland; in 1933 naar de Harz
en voor 1934 is de keuze gevallen op Bel
gië en Frankrijk.
Bij de samenstelling van dezen rit naar
Frankrijk moest er rekening mee gehouden
worden, dat men tweemaal door België
moet rijden en het, althans voor de heen
reis, niet mogelijk is, in dat land de aan
natuurschoon rijkste wegen te kiezen, zon
der zooveel tijd voor België te besteden,
dat er geen gelegenheid meer zou zijn veel
van Frankrijk te zien. Daarom is een be
trekkelijk korte route door België gekozen,
die echter wel in den smaak der toeristen
zal vallen, nl. die van Vlissingen via Bres-
kens langs de bekende Belgische badplaat
sen. Van Ostende naar het mooie gedeelte
van Frankrijk voert de weg door een be
langwekkende streek, het bekende nog
vrijwel boomlooze oorlogsgebied en verder
over Ryssel, Compiègne, Versailles, Fon-
tainebleau (het zuidelijkste punt op dezen
tocht) en van hier terug over Reims, Mé-
zières, door het schilderachtige Maasdal
over Dinant, naar Luik en via Gulpen
weer naar huis terug.
Wie van Ostende af een anderen weg
wil nemen, kan van daar rijden over Nieuw
poort, Veurne, Duinkerken, Calais naar
Boulogne s. Mer en de bekende badplaats
Le Touquet en verder over Montreuil,
Amiens, Noyon, weer naar de hoofdroute.
Dit is een omweg van 123 km.
Met opzet is de weg niet door Parijs ge
leid, aangezien de 1000 km. rit o.a. ten doel
heeft toeristen, die nog niet veel in het
buitenland per auto gereden hebben, op
een gemakkelijke manier vertrouwd te ma
ken met het autorijden in andere landen.
Parijs is niet zoo gemakkelijk per auto te
doorkruisen, hetgeen echter niet wegneemt,
dat ieder vertrouwd automobilist gerust
kan worden aangeraden eens een proef
te nemen. Men kan aannemen, dat wie in
Nederland goed kan rijden, ook Parijs best
kan doorkruisen. De verkeersregels in
Frankrijk zijn vrijwel dezelfde als bij ons;
echter gebruikt men slechts zelden de roo-
de richtingaanwijzers en geeft alleen tee-
kens met de hand.
Wie Parijs wil bezoeken, kan afslaan bij
Pontoise of Versailles, maar de aangegeven
weg loopt om Parijs heen, eerst door het
dal van de Oise, met zijn villa's en buiten
verblijven van de Parijsche forensen; na
Pontoise heeft men een schitterenden weg
door de mooie bosschen van St. Germain
en Versailles en daarna een uitstekenden
weg naar Fontainebleau.
De deelnemers ontvangen een handig
boekje, met nauwkeurige beschrijving van
de route, opgaaf van hotels, van de voor
naamste verkeersregelen van de belang
rijkste bezienswaardigheden, merkwaar
dige gebouwen enz., en voorts plattegron
den met plaatsbeschrijving van Blanken-
berghe, Brugge, KnockeDe Zoute, Luik,
Oostende. Bovendien ontvangen zij, na
volbrachten tocht, de door den A. N. W. B.
uitgeloofde herinneringsplaquette. Zij kun
nen den rit, die ook in tegengestelde rich
ting kan worden gereden, aanvangen in
iedere plaats in Nederland en verlaten het
land bij Sluis, dan wel bij Gulpen. Voor het
afleggen van den rit is men aan geen tijds
duur gebonden, mits het geheele parcours
vóór 31 October is afgelegd.
Rondritten en wandelingen
in Nederland.
Ten einde het toerisme in eigen land aan
te moedigen, heeft de A. N. W. B. ook weer
eenige rondritten en rondwandelingen door
Nederland ontworpen. Nog vóór Paschen,
met ingang van 29 Maart, zijn de volgende
opengesteld:
1. Rondrit voor auto's, motorrijwielen en
rijwielen rondom het Usselmeer, een mooie
tocht vol afwisseling door verscheidene
provincies en langs de schilderachtige ste
den rondom de voormalige Zuidperzee,
over een afstand van 478 km.
2. Rijwielrondrit door Noord- en Zuid-
Holland (243 km.).
3. Rondwandeling door het Gooi (53.5
km.)
In voorbereiding zijn nog een rondwan
deling door N. O. Utrecht en een rijwiel-
rondrit door het Gooi en Utrecht.
De rondrit te paard door Nederland, die
dit jaar ook weer wordt uitgescchreven,
komt in hoofdzaak overeen met dien in
1933. Ten gerieve van de ruiters is een
Reiswijzer door Nederland samengesteld,
met een verzameling ruiterroutes en een
stel kaarten, waarop de ruiterverbindingen
zijn geteekend. Bovendien is een rondrit
te paard rondom het IJsselmeer samenge
steld, nadat toestemming was verkregen,
dat ruiters toegelaten worden op het voor
den spoorweg bestemde gedeelte van den
berm va nden Afsluitdijk, waar zij dus een
niet verhard gedeelte langs den geheelen
Afsluitdijk voor zich gereserveerd vinden.
Deelnemers aan deze rondritten en rond
wandelingen ontvangen na afloop des A.
N. W. B.-plaquette en voor de ruiters zyn
ook weer de populair geworden zilveren
bekers uitgeloofd.
NAAR SOGNEFORD EN IJSLAND.
De Holland—Amerika lijn organiseert
behalve pleizierreizen naar Oslo en Ko
penhagen (per s.s. „Volendam", 1421
Juni) en naar Lissabon en Vigo (per s.s.
„Veendam", 2030 Augustus) ook een va-
cantiereis naar de Sognefjord en IJsland
per s.s. „Veendam", van 5 tot 16 Juli a.s.
Over een bezoek aan de Sognefjord be
hoeft niet veel gezegd te worden; vrijwel
iedereen heeft gehoord van deze wonder -
schoone, diep het land indringende fjord.
Een reis naar IJsland is echter een uni
cum en juist omdat dit land, vermoedelijk
door zijn geisoleerde ligging, nog door
slechts enkele Nederlanders is betreden,
gelooven wij dat er voor dezen tocht naar
IJsland, het land met de geisers, warme
bronnen, uitgedoofde kraters en interes
sante lavaformaties, veel belangstelling bij
het Nederlandsche publiek zal bestaan.
Een vouwblad met interessante bijzon
derheden aangaande deze reis vermeldt
nadere bijzonderheden.
SCHAKEN
NAAR EEN NED. R. K. SCHAAKBOND.
Er worden pogingen aangewend om te
komen tot oprichting van een Ned. R, K.
Schaakbond. Dezer dagen is er een verga
dering gehouden te Den Haag op initiatief
van het bestuur van het R. K. Haagsch
Schaakverband. Daarbij waren uitgenoo-
digd en vertegenwoordigd de besturen van
het R. K. Schaakverband van Leiden en
van Rotterdam. Het bestuursvoorstel was
om als eersten aanloop een competitiewed
strijd te spelen tusschen de verschillende
groepen van de drie genoemde R. K.
Schaakverbanden. Rotterdam voelde daar
niet veel voor, aangezien zij van meening
was, dat Leiden en Den Haag slechts twee
de en eerste klas schakers zouden kunnen
aanbrengen, die, gelet op de klinkende na
men van bekende Hoofdklassespelers van
het R. K. Rotterdamsch Schaakverband te
gen deze heeren met geen schijn van kans
in het krijt kunnen treden. Rotterdam be
loofde evenwel alle medewerking en was
van meening, dat met een juist gevoerde
actie het doel wel bereikbaar zou zijn. Om
tot het doel te komen, althans tot een tast
baar begin tot het bereiken van het doel
werd na gehouden bespreking het volgen
de besluit genomen: allereerst zullen Leiden
en Den Haag trachten alle R. K. schakers
te brengen in R. K. verband. Vervolgens
zal getracht worden door het houden van
wedstrijden tusschen de districten Den
Haag en Leiden een twintig a dertigtal van
de beste schakers in 'n juiste bordenindee-
ling te brengen. Deze groep zal dan tegen
een evengroot aantal schakers van het R.
K. Rotterdamsch Schaakverband een mas
sakamp houden, waarschijnlijk te Den Haag
Dat kan een interessante en demonstra
tieve wedstrijd worden waardoor de aan
dacht van de Ned. R. K. Schakers op de
beweging gevestigd wordt. Daarbij of
daarna is het de tijd een Comité te vor
men voor verdere actie.
R. K. schakers, die nog niet zijn ingedeeld
in R. K. Schaakverband en willen medewer
ken dit doel te bereiken kunnen zich aan
melden:
voor Leiden en Zoeterwoude bij H. B.
Stipdonk, Vliet 41, Leiden;
voor Lisse en Omstreken bij N. v. d. Poel,
Julianastraat 96, Lisse;
voor Roelofarendsveen en Omstreken bij
G. A. van Rijn B 361 Roelofarendsveen;
voor de Zilk en Omstreken bij F. Kap-
tein, Stationsweg 14, de Zilk.
Verdere inlichtingen kunnen worden ver
strekt door den secretaris van het R. K.
Leidsch Schaakverband, den heer G. A.
van Rijn B 361, Roelofarendsveen.
PAARDENSPORT
COURSES OP DUINDIGT.
De inschrijvingen voor den
Tweeden Paaschdag.
Blijkens het O. B. in Het Paard zyn bij
de Commissie van Eigenaren tot voortzet
ting van de courses op Duindigt, de vol
gende inschrijvingen ontvangen voor de
courses op 2 April (2den Paaschdag).
I. Albatrosprijs: Pr. dr. 4de klasse over
1740 m., prijzen f 300 en f 25.
1. Welvaart van Duindal; 2. Xilandra G.;
3. Willy Quettevilles; 4. Willy S.; 5. Yankee
Scott; 6. Welkom; 7. Wully Scott; 8. Wil-
fried K., alle 1700 m.; 9. Wilhelm; 10. Willy
Duffy, beide 1740 m.; 11. Up to date; 12. X.
Doorlooper; 13. Varia, alle 1760 m.; 14. Vor
stin Maria 1780 m.
n. Ave Caesarprijs: Serie prijzendraverij
lste kl. te loopen in 2 series, de tweede met
uitzondering van den winner van de eerste
Afstand 1700 meter. Prijzen: lste serie f 250
2de serie f 250 en f 25.
1. Sire Axworthy K.; 2. Uitblinker K.;
3. Robert E. Lee; 4. Evalee Hanover, alle
1700 m.; 5. baron Silvester; 6. Calumet
Aster; 7. Quettevillezoon; 8. Fatima; 9. The
Gleaner; 10. Senator Brewer; 11. Trumpf
König; 12. Druy; 13. Fanfare; 14. Calumet
Bastle; 15. Guy Bingen, alle 1720 m.
III. Ostra Romanaprijs. Prij zendraverij
2e en 3e klasse over 2000 meter. Prijzen
f 250 en f 25.
1. Vendu 2000 m.; 2. Tanny See v. Kerri
gan; 3. Vlieger D.; 4. T. Akista; 5. Xuthus,
alle 2020 m.; 6. Vaz Dias 2040 m.; 7. Sister
Patrick M.; 8. Victoria, beide 2060 m.
IV. Alcantaraprijs: Prij zendraverij 4de
kl. over 2040 m. Prijzen f 300 en f 25.
1. Welvaart van Duindal; 2. Xilandra G.;
3. Wully Scott, allen 2000 m.; 4. Willy Bel-
win; 5. Waldeck Piermont, beide 2040 m.;
6. Tom Mix; 7. Winnie Scott; 8. Varia, alle
2060 m.; 9. Voici 2080 m.
V. Eerste Meerrijdersprijs: Handicap le
kl. over 2000 meter. Minimu mgewicht 77.5
kg. Prijzen f 250 en f25.
1. T. Akista 2000 m.; 2. Trotteur 2040 m.;
3. Arnim; 4. Guy Bingen; 5. Edzard, alle
2060 m.; 6. Olympia; 7. Victoria; 8. Uitblin
ker K.; alle 2080 meter; 9. Lockner; 10.
Diamant Bleu; 11. The Gleaner, alle 2180
meter.
WILT U IETS WETEN?
Vraag: Kunt u mij inlichtingen ver-
schfafen omtrent de kosten van een boot
reis AmsterdamBorneo.
Antwoord: Wend u tot een reisbu
reau, dat u gratis inlichtingen daaromtrent
verstrekt.
LAND- EN TUINBOUW
WERK VOOR IEDERE MAAND.
In moes- en bloemtuin, keuken en kelder.
2e helft Maart.
Op een betrekkelijk klein stukje grond
kan men soms vele groenten telen, mits
oordeelkundig aangepakt, door tusschen- of
combineerende teelten. Een paar voorbeel
den willen we hiervan noemen. In de eer
ste plaats Spinazie, deze levert ons de eer
ste jonge groente. Men heeft hiervan ver
schillende soorten. Gewoonlijk wordt voor
vroeg zaaien gebruikt: scherpzaad-breed-
blad, voor later zaaien „rondzaad", omdat
men beweert, dat deze niet zoo spoedig
doorschiet. Spinazie kan zeer vroeg ge
zaaid worden, begin tot half Maart is wel
de geschikste tijd voor vroege spinazie.
Een paar dagen voor wij ze zaaien, gaan
wij ze vermengen met vochtig zand, en.
zetten ze alsdan op een iets warmere
plaats. Al naarmate het warm of minder
warm geplaatst wordt, kan het eer of la
ter gezaaid worden, maar in ieder geval
vóór ze begint te ontkiemen, waarvoor
vaak al een week noodig is; warm ge
plaatst, kan het eerder. Dit heeft ook het
voordeel, indien men direct geen gele
genheid mocht hebben, op een bepaalden
tijd zoo spoedig mógelijk te zaaien, dat
men dan even goed thuis het zaad met
vochtig zand kan vermengen; het komt
dan even spoedig op na gezaaid te zijn in
de aarde, als zaden die men droog uit
zaait. Ook vooral het zaad van wortelen
vermengen wij met zand, daar dit anders
zeer lang in den grond ligt, wat vooral bij
gronden, waarin veel vreterij aanwezig is,
voordeelig is daar zaden, die langzaam op
komen, den meesten last van vreterij heb
ben. Het vermengen met zand heeft bo
vendien nog dit voor, inzonderheid voor
een leek, dat men kan zien wat en waar
hij gezaaid heeft. Het spreekt vanzelf: hoe
verder in den zomer, des te spoediger ont
kiemt het zaad; we laten alsdan het ver
mengen met vochtig zand achterwege;
vlak voor het uitzaaien kan men het doen,
als men wil, met droog zand, om een re
gelmatig uitzaaien te bevorderen.
Hoe diep moeten wij zaaien? In den re
gel zaait men zoo diep, als het zaad dik is.
Dit kan echter volstrekt piet als algemeene
regel gelden. Aardappels b.v. worden vaak
dieper geplant dan ze dik zyn. En voorts
heeft men rekening te houden met den
vochtigheidstoestand van den bodem. Men
denke evenwel vooral hierom, dat men
fijne zaden als: sla, raapstelen, postelein
e.a., niet te diep zaait. Op gewoon van te
voren gelijkgemaaktén grond, boven op
zaaien, en dan slechts een weinig onder-
harken is voldoende.
Wij hebben gedurende vele jaren proe
ven genomen met op rijen of regels zaaien,
dit beviel en bevalt ons nog steeds uitste
kend. Het rij en-zaaien heeft het voordeel,
dat het 't schoonhouden en br werken van
den grond vergemakkelijkt ffi den regel-
matigen groei bevordert, waardoor dus de
oogst vervroegd wordt. Het op rijen ge
zaaide staat netter, volgens sommigen, en
wil men in de beginnende groeiperiode
aan de grenten een oplossing van Chili-
of kalksalpeter toedienen, dan gaat dit tus
schen de rijen beter dan op breedwerpig
gezaaide bedden; men behoeft dan het ge
was niet te raken. De rijen neme men pl.m.
15 c.M. van elkaar!
Zeer eenvoudige combinatieteelt is ze
ker: vroege spinazie of raapstelen, ver
mengd, tegelijk, met één derde radys. Zoo
dra de radijs goed is, wordt deze geoogst,
en zal de spinazie absoluut niet hinderen.
Nu kan men weer tusschen de spinazie of
raapstelen met radys, bloemkool planten.
Deze wordt na het zaaien der spinazie ge
plant, op afstanden van een halve meter
op de rij en 75 c.M. de rijen onderling van
elkaar. Nog vóór de bloemkool geplant
wordt, zet men de slaplanten, die in Oc
toberNovember onder glas gezaaid zijn
en bij iederen groentekweeker wel zijn te
bekomen mét bloemkool. Voor de bloem
kool wordt deze vroege groenten geoogst.
Veel in gebruik is ook kropsla uit te plan
ten (overwinterde) op rijen van 3540
c.M. van elkaar, en op de rij plus minus
30 c.M. Daarna plant men de bloemkool
tusschen de sla-rijen, telkens een tusschen-
ruimte overslaande. Eer de bloemkool de
volle ontwikkeling verkrijgt, is de kropsla
reeds verwijderd, zoodat beide artikelen
elkander volstrekt niet hinderen. De sla
plant men half Maart. Na de bloemkool
kan natuurlijk nog een gewas geteeld wor
den, waarvoor men wel gebruik maakt van
stoksnijboonen; voor kleine tuintjes is dit
minder gewenscht, en zijn stamspercie-
boontjes meer aanbevelingswaardig. Men
kan late boontjes zaaien bijv. in Juni als
de oogst der bloemkool geheel is afgeloo-
pen, of wel vroege boontjes, gelijk met de
bloemkool en sla, op de volgende manier:
bloemkool o o o o
boontjes
boontjes
bloemkool
boontjes
sla
boontjes
bloemkool
Op die manier behandeld, hebben wjj
bij gunstiger zomers na de boontjes nog
weer de andijvie geplant en geoogst, wat
zeer goed ging. Indien men in plaats van
kropsla: spinazie of raapstelen met radys
als tusschenteelt gebruikt, kunnen de
boontjes geplant worden, wanneer deze ar
tikelen geoogst worden.