25ste Jaargang
VRIJDAG 23 MAART 1934
DAGBLAD VOOR LEDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
NA HET OVERLIJDEN VAN
DE KONINGIN-MOEDER
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11,
,DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingebonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkooü: 0.50
De staatsiekist met het stoffelijk hulsel van Koningin Emma
in de vestibule van het paleis
HET DEFILE
In den loop van den nacht is de statie-
kist met het stoffelijk hulsel van Koningin
Emma uit de sterfkamer naar beneden ge-
braoht en in de vestibule van het Paleis
geplaatst. In deze vestibule had men zorg
vuldig alle rouw vermeden. De kist stond
in het midden; ter weerszijden. - waren
standaarden met kaarsen geplaatst, terwijl
de ovale lichtkroon boven de kist even
eens brandde. Op de kist lag een gouden
kroon. De baar was geheel bedekt met
kransen en bloemstukken. De achtergrond
werd door eenvoudige paknversiering ge
vormd.
Aan den voet van de baar was een tuil
viooltjes neergelegd, welkie Prinses Juliana
dezer dagen persoonlijk geplukt heeft en
als een laatsten groet aan haar Grootmoe
der heeft gebracht. De deuren van de ves
tibule waren reeds lang vóór 9 uur open;
een schot onttrok echter de kist nog aan
aller blikken.
Daarbuiten stond de mensohenmenigte
reeds lang te wachten om aan het défilé
deel te nemen. Op verschillende plaatsen,
in de omgeving van het Voorhout, zag men
reeds in den vroegen ochtend, ondanks den
regen zich groepen menschen verzamelen
die gezamenlijk langs het stoffelijk omhul
sel van H. M. de Koningin-Moeder wilden
trekken. Velen van hen torsten kransen of
palmtakken, anderen weer vaandels of ba
nieren. Het Voorthout zelf was door de po
litie geheel afgezet. Door het spannen van
touwen had men verschillende paden ge
maakt, waarlangs het publiek uit de rich
ting van hotel Paulez kon opmarcheeren en
dan, nadat het een blik in de vestibule had
kunnen werpen, via den Denneweg aftrok.
Reeds lang vóór 8 uur stonden eenage dui
zenden op het Voorhout te wachten; dit
aantal groeide zienderoogen aan, zoodat
verwacht kan worden, dat vele tienduizen
den heden langs de kist van Koningin Em
ma zouden trekken.
Eenige miniuten vóór 9 uur werd de ves
tibule geheel geopend en dadelijk daarop
betrokken eenige heeren der Hofhouding
de eerewaoht. Ter weerszijden van de kist
stelden zij zich, gekleed in ambtscostuum,
op. Deze eerewacht werd voor de eerste
uren betrokken door Baron Paets v. Ame-
rongen en Jhr. Repelaer v. Driel. Deze
werden afgelost door Baron v. Haerinxma
thoe Slooten en Jhr. v. d. Wyck en deze
weer door Baron Bentinck en Baron v.
Heemstra.
Op de bordes van het paleis stonden twee
kamerdienaars van wijlen H. M. de Konin
gin-Moeder. Voor deze functie waren om
beurten aangewezen de heeren Jansen en
Roel, de beide kamerdienaars, die geduren
de den tijd, dat Koningin Emma in het pa
leis aan het Voorhout gewoond heeft, steeds
in haar onmiddellijke nabijheid zijn ge
weest, alsmede de heer Kaan-.
Nadat de vestibule geopend was, trad het
voltallige college van B. en W. met den
Gemeente-Secretaris mr. Boasson en den
fungeerend ohef van het Kabinet van den
burgemeester, den heer Robin, naar voren,
om namens de gemeente 's-Gi-avenhage een
krans bij de baar te leggen.
Deze krans werd gedragen door twee
boden van het Stadhuis en door burge
meester Bosoh van Rosenthal bij de baar
gelegd. Daarna volgden de besturen van
de Ned. Journalisten Vereeniging, uit wel
ker naam de heer D. Hans een krans leg
de, vervolgens werd namens de Buiten-
landsche Persvereeniging een palmtak neer
gelegd. Vervolgens trad een deputatie van
van de Haagsohe politie onder aanvoering
van commissaris Paré naar voren en leg
den twee agenten namens het geheele
corps een krans.
Toen nam het défilé een aanvang. In
rijen van ongeveer tien trok de Haagsche
bevolking, die vanzelfsprekend in de och
tenduren nog het grootste gedeelte van de
belangstellenden vormden, voorbij de kist
van de zoozeer beminde Vorstinne.
De kist met het stoffelijk overschot was
gedekt met 't groote orchideeën-kleed, dat
het Vrouwen-Comit j had doen vervaardi
gen, een zeldzaam kunstproduct van bloem-
sierkunst. Ook een gedeelte van den
vloer van de vestibule ging nog onder deze
orchideeënweelde schuil.
Buiten groeide de belangstelling ziender
oogen aan. Omstreeks 10 uur werd het
aantal van de belangstellenden reeds op
4 a 5 duizend geschat en van alle kanten
zag men nog de menschen optrekken. j
Van buiten de stad begon langzamer
hand ook het publiek toe te vloeien, voor
namelijk nog in de vele autobussen, die
zoo ver mogelijk in de binnenstad werden
toegelaten.
Wanneer de extra-treinen welke van
daag uit alle deelen des lands menschen
naar Den Haag brengen hier ter stede zul
len aangekomen zijn, dan zal de belangstel
ling eerst recht massaal zijn.
De politie heeft uitgebreide maatregelen
genomen om alles een ordelijk verloop te
doen hebben en er zorg voor te dragen, dat
het gedrang geen ongelukken zal veroor
zaken, Drie vakken van het Lange Voor
hout stonden te tien uur reeds stampvol
met menschen.
De stroom van menschen groeide steeds
aan. Omstreeks 11 uur was het geheele
bordes van het Paleis reeds bedekt met
bloemen.
Ook het tweede gedeelte van het Lange
Voorhout moest toen in gebruik genomen
worden om de menschenmenigte te groe-
peeren.
Enkele personen, die door het lange
wachten onwel geworden waren, moesten
per brancard weggebracht worden.
Eenige minuten na 11 uur kwamen de
vertegenwoordigers van de verschillende
Nederlandsche Universiteiten bijeen en
toen werd het défilé voor eenige oogenblik-
ken onderbroken om aan deze deputatie
gelegenheid te geven een reusachtige krans
aan den voet van de baar te leggen.
Deze kranslegging geschiedde door den
praeses collegii van het Leidsche Studen
tencorps Jhr. W. C. S. Laman Trip.
Aan deze krans waren de linten van de
verschillende studentenkorpsen van onze
Universiteiten bevestigd.
DE BIJZETTING
Route van den stoet.
Thans zijn we in staat, de route mee te
deelen, welke de stoet Dinsdag zal vol
gen op den tocht naar de Nieuwe Kerk te
Delft.
Afgereden zal worden van het Paleis
aan het Lange Voorhout, waarna het
groote schelpenpad van het Lange Voor
hout zal worden gevolgd. Daarna rijdt de
stoet over den Kneuterdijk, den Hofweg,
het Spui, de Pletterijkade, het Rijswijksche
Plein, den Rijkswijkschen weg en verder
over den nieuwen rijksweg naar Delft.
In de Prinsenstad zal gereden worden
over de nieuwe provinciale brug en ver
volgens via het Kalverbosch, het Noord-
einde, het Oude Delft en de Nieuwstraat.
De lijkkoets zal worden getrokken door
acht paarden. Deze zal worden gevolgd
door acht galarijtuigen, vervolgens door
acht open landauers, elk getrokken door
twee paarden.
Zij, die in den stoet medegaan, zullen
den terugweg per auto afleggen.
Naast Koning Willem Hl.
Het stoffelijk overschot van de Konin
gin-Moeder zal a.s. Dinsdag in den Ko
ninklijken Grafkelder te Delft worden bij
gezet naast de kist, waarin haar gemaal,
Koning Willem III rust.
In de zich naast deze kist bevindende
open ruimte zijn daartoe de noodige voor
zieningen getroffen.
H. M. de Koningin begeeft zich te voren
naar Delft.
Naar verluidt, zal H. M. de Koningin niet
zelf in den stoet meegaan doch zich tevo
ren per auto naar de Nieuwe Kerk te Delft
begeven, om daar het stoffelijk overschot
van Haar Moeder af te wachten.
De ministers.
Naar wij vernemen, zullen de ministers
bij de bijzetting van het stoffelijk over
schot van H.M. de Koningin-Moeder niet in
den stoet meerijden, maar zich recht
streeks naar de Nieuwe Kerk te Delft bege
ven.
Ook een deputatie uit de Tweede Kamer
zal zich rechtstreeks daarheen begeven.
GEEN BIJZONDERE MISSIES UIT HET
BUITENLAND.
Naar wij vernemen, heeft H. M. de Ko
ningin, in verband met het eenvoudig ka
rakter, dat de bijzettingsplechtigheden zul
len dragen, tegenover de buitenlandsche
regeeringen den wensch te kennen gege
ven, dat er geen bijzondere missies zullen
worden gezonden om de begrafenis bij te
wonen.
Aangenomen kan dus worden, dat er
geen vorstelijke personen als vertegen
woordigers van gekroonde staatshoofden
of vertegenwoordigers van andere staats
hoofden uit het buitenland bij de bijzet
ting aanwezig zullen zijn, met uitzonde
ring van die, welke aan de Nederlandsche
Koninklijke Familie direct verwant zijn.
STROOM VAN BLOEMSTUKKEN.
Het aantal bloemstukken dat aan het
Koninklijke paleis wordt bezorgd,'is over
stelpend. De groote zaal, gelegen achter
de vestibule, is geheel met kransen en
bloemstukken gevuld.
Een krans van de Koningin en den Prins.
Van de Koningin en den Prins is er een
krans van Oranjebloemen met een wit
lint, waarop de letters W en H onder kro
nen in verguld zijn aangebracht.
PUBLIEKE BELANGSTELLING.
De publieke belangstelling voor de
grootsche plechtigheid uit zich thans reeds
in fabelachtig hooge prijzen, die betaald
worden voor plaatsen, waar de stoet te
Delft zal passeeren.
Dit feit culmineert vooral op de Markt,
waar den bewoners der huizen bedragen
van 25 tot 50 per persoon worden ge
boden voor een plaats aan het venster of
op de trottoirs.
Voor een winkelpand aan de Markt
heeft men reeds 600 huur voor dien dag
geboden.
Toch is het lang niet noodzakelijk, dat
men een plaats op de Markt verkrijgt, om
den stoet goed te kunnen gadeslaan.
De Commissaris van Politie te Delft ver
zocht ons n.l. vooral de aandacht van het
publiek te vestigen op de goede gelegen
heid welke men hiervoor heeft langs den
weg RijswijkDelft.
Daar kunnen tienduizenden een goede
plaats verkrijgen, en de kans om deze in
Delft te bekomen is al zeer gering.
Immers, de Delftenaren zelf zullen wel
zorgen, dat zij den weg in de stad geheel
vullen.
MAATREGELEN TE DELFT.
De Commissaris van Politie te Delft
deelt mede, dat thans definitief bevestigd
is, dat de rouwstoet den nieuwen Ver
keersweg zal volgen" van Den Haag naar
Delft. In verband hiermede is besloten,
dat vanaf Dinsdagmorgen 10 uur in het
geheel geen rij verkeer over dezen weg
zal worden toegelaten. Het verkeer uit de
richting Rotterdam en Den Haag zal dus
moeten geschieden via Pijnacker, Zoeter-
meer, of via het Westland.
Voor de Nieuwe Kerk te Delft zal aan
de rechter- en linkerzijde een detache
ment mariniers de eerewacht vormen. Ver
der zal het muziekkorps en pijpers van de
mariniers naast de kerk worden opge
steld.
Ten slotte zullen manschappen van de
Koloniale Reserve, Adelborsten, Cadetten
en leerlingen der Scholen voor Verlofsof
ficieren van af de Markt tot nabij het
Prinsenhof een haag vormen.
De Delftsche politie zal worden versterkt
met rijkspolitie en militairen.
Met nadruk vestigt de Commissaris van
Politie de aandacht op het feit, dat de be
langstellenden uit het land het beste doen
zich op te stellen langs den Nieuwen Rijks
weg tusschen Rijswijk en Delft.
Voor velen zal dit een stevige wandeling
beteekenen, omdat na 10 uur geen verkeer
zal worden toegelaten.
Op den Nieuwen Rijksweg zal men de
stoet rustig kunnen gadeslaan zonder ge
drang. Het zal te Delft vrijwel uitgeslo
ten zijn een plaats te vinden.
Dit geldt vooral ook voor de diverse
vereenigingen die reeds aan de Delftsche
politie verzochten 'n plaats zoo mogelijk te
reserveeren.
Men zal echter goed doen tijdig te Delft
aanwezig te zijn omdat verschillende stads-
deelen reeds om 10 uur worden afgesloten.
DE BURGEMEESTERS BIJ DE
BEGRAFENIS.
Ervan uitgaande, dat in den kring der ge
meenten behoefte wordt gevoeld haar te
doen vertegenwoordigen bij de uitvaart
van Hare Majesteit de Koningin-Moeder,
is bij de Vereeniging van Nederlandsche
Gemeenten de gedachte gerezen, dat er
alleszins aanleiding bestaat de individueele
beteekenis van zulke vertegenwoordiging
te verheffen tot het karakter van een ge
meenschappelijk eerbetoon van de zijde der
Ne-derlandsche Gemeenten.
Na beraad over mogelijkheden tot verwe
zenlijking van die gedachte heeft de Vev-
j eeniging den Burgemeester van 's Graven-
hage bereid gevonden eene schikking te
treffen, volgens welke naast het Paleis aan
het Lange Voorhout een terrein beschik
baar wordt gesteld, als staanplaats uitslui-
tend voor de Burgemeesters der gemeenten,
j De Vereeniging heeft de gemeentebestu-
ren van een en ander in kennis gesteld en
hen verzocht, indien zij zich bij deze stille
hulde wenschen te doen vertegenwoordi
gen, ten spoedigste telegrafisch daarvan
i aan de Vereeniging te doen blijken.
GRATIS
Zij, die zich per 1 April a.s. wenschen te
abonneeren op „DE LEIDSCHE COU
RANT", ontvangen de voor dien datum
verschijnende nummers gratis.
DE DIRECTIE.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Breidt het Stavisky-schandaal zich uit
naar Engeland? (3de blad).
De Kerkvervolging in Rusland. (3de
blad).
De brand in de Japansche havenstad Ha
kodate heeft enorme afmetingen aangeno
men. (Buitenl. Ber. 3de blad).
BINNENLAND.
Echtpaar te Delft door gasverstikking
om het leven gekomen. (Gem. Berichten,
4de blad).
Ernstige verkeersongevallen te Amster
dam en Terneuzen. (Gem. Berichten, 4de
blad).
Nog geen spoor van vermiste diamanten.
(Gem. Berichten, 4de blad).
Een geïllustreerde pagina over brug
genbouw in Nederland. (2de blad).
Een uiteenzetting over de bronnen
van inkomsten der gemeenten. (2de
blad).
Een literatuur-les. (3de blad).
De werkloosheid in het bloembollen-
bedrijf. (3de blad).
EEN BLOEMENAFSCHEIDSGROET DER
NEDERLANDSCHE VROUWEN.
Het Vrouwencomité voor een bloemenaf-
soheidsgroet der Nederlandsche Vrouwen
aan wijlen H. M. de Koningin-Moeder,
welk comité bestaat uit de dames Louise C.
A. v. Eeghen te Doorn, mr. C. Frida Katz
te Amsterdam, A. Meyer te Rotterdam, W.
Wijnaendts FranckenDyserinck te 's-Gra-
venhage en A. C. v. Zuyderhoff te 's-Gra-
venhage, noodigt alle vrouwen van Neder
land uit om als uiting van hun gemeen
schappelijke droefheid een bloemenaf-
scheidsgroet te brengen aan wijlen H. M.
de Koningin-Moeder, welke zal bestaan
uit een kleed van lila seringen en orchi
deeën, dat gedurende het défilé de lijkkist
zal bedekken. Bedragen grooter dan 10 ct.
kunnen worden gegireerd op girorekening
No. 46730 van mevr. W. Wijnaendts Franc
kenDyserinck te 's-Gravenhage of in
dien men dat verkiest op Nó. 3946 Nuts-
spaarbank 's-Gravenhage, mits het bedrag
ƒ1.te boven gaat, ten gunste van spaar
boekje No. 198603. Ook de kleinste gaven
zijn welkom.
In de vestibule van het gebouw
tonze^r courant is een h u s voor
bijdragen gedeponeerd.
Het ligt in de bedoeling om het even-
tueele overschot in den geest van de Emma-
bloem-collecte ter beschikking te stellen
van het Oranje Nassau-oord, het lievelings
werk van Koningin Emma.
HERDENKINGSREDE VOOR DE K.R.O.-
MICROFOON.
Op Zondag 25 Maart a.s. zal door pas
toor W. Nolet van 12.151.30 voor de
K.R.O.-microfoon een herdenkingsrede
worden uitgesproken, gewijd aan de nage
dachtenis vain H.M. de Koniging-Moeder.