25ste Jaargang
DINSDAG 6 MAART 1934
No 7753
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
V Een sterk Gezag.
De Overheid treedt te slap op tegenover
de revolutionair-gezinden aldus hoort
men dikwijls klagen.
Hoewel van den eenen kant erken
nend, dat ook hier weer de beste stuurlui
toevallig juist aan wal staan, kan van den
anderen kant ook niet worden ontkend,
dat er aanleiding is voor deze klacht.
En wij denken dan nog niet op de eer
ste plaats aan het revolutionaire optreden
tegen de bestaande staatsorde, maar voor
al aan het vaak grof-weerzinwekkend en
satanisch-gemeen geschrijf over wat iede-
ren Christen heilig is b.v. in bladen,
waarmede, nota bene, vaak zelfs luidkeels
op de openbare straat mag worden gevent!
Die revolutie tegen God, tegen Christus
wordt hier in ons land vaak getolereerd, op
straat en in vergaderzalen, met een onver
schilligheid, welke pijnlijk is niet alleen
voor den Christen maar voor ieder f a l-
s o e n 1 ij k mensch, die een anders hëiligste
gevoelens eerbiedigt.
Eerlijk moet worden toegegeven, dat mis
schien wel 99 pet. van hen, die het n u uit
schreeuwen, dat de Overheid in de jaren,
die achter ons liggen, krachtiger tegen
de hier bedoelde stelsels en stroomingen
had moeten optreden, toen hebben gezwe
gen en waarschijnlijk ook zélf zijn mee-
gedreven in den stroom van een te ver
doorgevoerde practische verdaagzaamheid
en een onredelijk doorgetrokken democra
tische vrijheid en gelijkheid.
Vandaag is er algemeen een klaarder
inzicht gekomen in wat de taak dér Over
heid ten deze is waarbij, natuurlijk, ge
waakt moet worden voor het gevaar, dat
men naar een ander extremisme over
slaat, welk gevaar, blijkens de fascistische
en nationaal-socialistische denkbeelden en
sympathieën, helaas, lang niet denkbeel
dig is!
De Overheid van heden, de huidige re
geering verstaat den polsslag van dezen
tijd, welke een sterk gezag vraagt.
Velen zijn nog niet tevreden over de
houding, welke de Overheid aanneemt ten
opzichte van de Gezagshandhaving; wij
kunnen dat verklaren. Maar zij allen
mogen toch niet over het hoofd zien, dat de
huidige regeering ook reeds ingrijpende
maatregelen genomen heeft, om de open
bare orde veilig te stellen.
't Schijnt ons in dit verband niet onnut
tig, om te herinneren aan de volgende Re-
geeringsbesluiten:
Met intrekking van zijn vroegere beschik
kingen dienaangaande, heeft de Voorzitter
van den Raad van Ministers verklaard, dat
de hierna genoemde vereenigingen en de
doeleinden, die zij nastreven, of de midde
len, die zij aanwenden, de behoorlijke ver
vulling door den ambtenaar in Rijksdienst
van zijn plicht als ambtenaar kunnen in
gevaar brengen of schaden:
ade Communistische Partij Holland met
den Communistischen Jeugdbond, den Re-
volutionnair-socialistischen Vrouwenbond
en alle communistische z.g. mantelorgani
saties
b. het Landelijk Verbond van Sociaal-
Anarchisten, de Alarmgroepen en het Lan
delijk Verbond van die groepen, de Bond
van Anarcho-Socialisten, de Vrije Socialis
tische Vereeniging en het Fonds voor In
ternationale Solidariteit (F. I. S.)
c. het Nederlandsch Syndicalistisch Vak
verbond met de daarbij aangesloten Vak
groepen en zijn Arbeiders-Jeugd-Organisa-
tie;
d. de Onafhankelijke Socialistische Partij
(O.S.P.) met haar Jeugdverbond (S. J. V.)
de S. A. W. (Socialistische Arbeiders Weer-
of Sportorganisaties met dezelfde voorlet
ters), het Anti-Terreur-Fonds (A. T. F.)
en de Vereeniging voor Sociale Ontwikke
ling (V. V. S. O.);
e. het Nederlandsch Arbeids-Secretariaat
(N. A. S.) en de daarbij aangesloten vak
groepen, de Revolutionnaire Jeugdbond (R.
J. B.), de N. A. S. Vrouwenbond, de Ver
eeniging voor Volksontwikkeling (V. V. V.
O.), het Proletarisch Steunfonds, alsmede
de Revolutionnair-Socialistische Partij;
f. de Perhimpoenan Indonesia;
g. de Communistische Arbeiderspartij (K.
A. P.);
h. de groepen van Internationaal-Commu-
nisten (G. L C.);
i. de Concentratie van Raden-Kommunis-
ten;
j. de Linksche Arbeiders-Oppositie „Spar-
tacus";
k. de Internationale Anti-militaristische
Vereeniging en het Internationaal Anti-mi
litaristische Bureau;
I. de Vrijdenkers-Vereeniging „De Dage
raad";
m. de Nationaal-Socialistische Beweging
(N. S. B. groep Mussert);
n. de Nationaal-Socialistische Nederland
sche Arbeiderspartij (N. S. N. A. P., Am
sterdam);
o. de Nationaal-Socialistische Nederland-
sche Arbeiderspartij (N. S. N. A. P., groep
Smit en Haighton, den Haag);
p. de Algemeene Fascistenbond (groep-
Baars)
q. het Verbond van Nationaal-Solidaris-
ten in Rijks-Nederland (groep Sinclair de
Rochement)
r. het Verbond van Nationalisten (groep
Dr. van der Mijle).
Tot deze „mantelorganisaties" worden
gerekend de volgende vereenigingen:
1. Vereeniging van Vrienden van de
Sovjet-Unie (V. V. S. U.);
2. Internationale Roode Hulp „Holland"
(I.R.H.);
3.Internationale Arbeiders Hulp (I.
H. A.);
4 Revolutionnaire Vakvereenigingsop-
positie (R. V. O.);
5. Landelijk Werkloozen Strijdcomité
(L.W.S.C.);
6. Rood Frontstijdersbond (R. F. B.);
7. Roode Sport Eenheid (R. S. E.);
8. Arbeiders Schaakbond „Holland"
(A.S.B.H.);
10. Arbeiders Dambond „Holland" (A.D.
B.H.);
II. Arbeiders Theaterbond „Holland"
(A.T.B.H.);
12. Schrijvers-Collectief „Links Rich
ten" (L. R.);
13. Vereeniging van Arbeiders-Fotogra
fen.
14. Liga tegen imperialisme en voor na
tionale onafhankelijkheid;
15. Centraal Anti-Oorlogscomité (C. A.
O. C.);
16. Marxistische Arbeidersschool (M.
A. S.);
17. Nederland-U. S. S. E.;
18. Proletarische Vrijdenkersvereeni-
ging (P.V.V.);
19. De strijdhond tegen het Fascisme (S.
T. F.);
20. Het Nederlandsch Comité van Kun-
stenaars en Intellectueelen ter be-
strüding van de Terreur in Duitsch-
land;
21. Het Nederlandsche Boerencomité (N.
B. C.);
22. De Roode Esnerantisten (officieele
naam „Nederlanda Unuiga Komita,
to (N. U. K.).
Voorts wordt verklaard, dat de Sociaal-
Democratische Arbeiderspartij en de orga
nisaties, aangesloten bij het Nederlandsch
Verbond van Vakvereenigingen (N. V. V.),
om de doeleinden, die zij nastreven, of de
middelen, die zij aanwenden, de behoorlijke
vervulling door den onder het Departement
van Defensie ressorteerende ambtenaar van
zijn plicht als ambtenaar in gevaar brengen
of schaden.
Dit alles is niet nieuw, maar 't is ons ge
bleken, dat men deze regeeringsbesluiten
zich niet meer of niet meer helder herin
nerde.
BINNENLAND
DE STEMMING OVER DE
WIJZIGING DER WONINGWET.
Bij de stemming over het amendement-
Vliegen bij de wijziging der Woningwet,
waarbij minister Slotemaker de Bruine
een echèc leed, waren 65 leden aanwezig,
terwijl de presentielijst door 87 leden was
geteekend. Niet minder dan 22 leden wa
ren dus absent. Het waren:
van links de heeren Ebels, Vervoorn,
Arts, Brautigam, Louwes en v. Houten;
samen 7;
van rechts de heeren: D. v. Twist,
Zijlstra, v. d. Heuvel, v. Dijk en v. Dob-
ben de Bruyn allen A.-R:; Snoeck Henke-
mans C.H. en Aalberse, Groen, v. Voorst
tot Voorst, Feber, mej. Meyer en de voor
zitter allen R.-K. Laatstgenoemde had zich
om 4 uur de stemming viel omstreeks
kwart voor 5 verwijderd.
Verder ontbraken nog de heeren Ling-
beek, Kersten en v. Dis.
DE NIEUWE LIEBAARD.
Het studie- en vacantiehuis van het
Centraal Verband der St. Josephs-
Gezellen-Vereeniging.
Het oude vacantie-oord, dat te Apel
doorn gelegen was, voldeed reeds lang niet
meer aan de eischen die men daaraan
mocht stellen. Het huis was te klein en
lag te ver weg. De nieuwe residentie van
pater Biesta O.P. brengt in beiderlei op
zicht een groote verbetering.
Het is een groot heerenhuis, gelegen aan
de Prinses-Marialaan, dicht bij het station,
en ofschoon er nog veel ingericht moet
worden, konden wij bij den plechtigen
rondgang dien we maakten, toen reeds
vaststellen, dat het bestuur hier een ge
lukkige keuze heeft gedaan.
Op de benedenverdieping komen we in
een weidsche marmeren hal, waarop de
verschillende vertrekken uitkomen. Daar
is allereerst de kape1, ingericht in een
oude heerenkamer, die zich daartoe uit
nemend leende. Er staat nu een houten al
taar, vervaardigd in het sanatorium „Berg
en Bosch" te Bilthoven. Die instelling is
ook de leverancier van de eenvoudige
meubelen, die de conversatiezaal sieren.
Deze bestaat uit een tweetal inéénloopende
kamers, waarvan de groote vensters uit
zien op den weg en op den tuin. Verder
vinden we beneden nog een serre en een
prachtige eetzaal, met eiken houten wand-
betommering. Op de eerste verdieping de
kamer van pater Biesta, verder eenige
slaapzalen en wasehgelegenheden. Op de
zolderverdieping ook slaapgelegenheden en
een donkere kamer voor degenen, die zich
in de toekomst hier aan experimenten zul
len te buiten gaan In het geheel kunnen
ongeveer zestig mensrker gehuisvest wor
den.
De tuin is al -.even royaal als het huis
zelf. Er is een temnV - an en er komt een
sportterrein. Voorts is er nog een groote
siertuin over, waarin appe^boomen en een
amandelboom staan, maar alles verkeert
in verwaarloosden staat, daar het land
huis vóór dezen drie jaai onbewoond is
geweest.
Een en ander ook in het huis zelf is
nog heel wat op te kr.apper zal in orde
gemaakt worden door verschillende werk
kampen. die hier in het voorjaar zullen
worden gehouden. Op 10 Maart zal de eer
ste ploeg hier arrive eren. bestaande uit
werkloozen uit Amsterdam en Rotterdam.
Ieder werkkamp zal dertien dagen duren
en met ongeveer veertig man bezet zijn.
De wijding.
De plechtigheid der inwijding werd ver
richt door den deken van Hilversum, den
H.Eerw. heer R. van den Hengel.
Natuurlijk was de Centraal Praeses, J.
Th. van Galen uit Amsterdam overgeko
men, om met andere bestuursleden van de
inwijding getuige te zijn.
Te ruim drie uur nam de praeses van de
Liebaard, pater Biesta het woord om te
wijzen op de strekking van het Kolping-
werk; heiliging van den arbeid. Daaraan
beantwoordt het Liebaardwerk, dat eerst
een werkobject voor werkloozen zal zijn,
en vervolgens aan de gezellen een gehei
ligde rust na den arbeid zal verschaffen.
Nadat vervolgens deken van den Hengel
den rondgang door de vertrekken had ge
maakt en Gods zegen over het huis had af
gesmeekt, sprak centraal-praeses van
Galen nog eenige woorden waarin hij de
beteekenis van het vacantiewerk als on
derdeel van het Kolping-jeugd werk uit
een zette.
Voorts resprak spr. de drieledige func
tie van dit huis: vacantieoord, studiehuis
voor leiders en werkobject voor werkloo
zen. „Het moet hier zijn" aldus de prae
ses een activiteitscentrale, waar we in
gemeenschappelijk overleg en in gezamen-
lijken arbeid een zegen kunnen zijn vcor
de 7000 leden van ons verband." Tot deze
leden richtte praeses van Galen zich, toen
hij besloot met de woorden:
„In den zeer moeilijken tijd, die gij jon
geren meemaakt, wil ik gaarne verklaren,
dat het Kolpingswerk uit alle kracht mee
wil werken om u te steunen in uw strijd,
in het volle besef van de spreuk: Midden
in den maalstroom van den tijd bouwen wij
een huis des vredes."
Vervolgens werd nog een gelukwensch
uitgesproken door deken van den Hengel,
door den heer J. Reekers, afgevaardigde
van verschillende districten, die den cen-
tralen raad dankte'voor zijn bemoeiingen,
en door pastoor van Oppenraay, herder
van de parochie waarin de Liebaard ge
vestigd is.
Wat beteekent „Liebaard"?
Bij deze gelegenheid werd ons cok een
geheim ontsluierd, waarvan de oplossing
ons al verschillende malen vergeefsch
hoofdbreken had gekost. Wat beteekent
„Liebaard". Pater Oorsprong, O.P., de prae
ses van Rotterdam I, wist het ons te ver
tellen. „Liebaard" is de heraldische naam
voor luipaard. En waarom men nu een vre-
dag vacantieoord naar een roofdier noemt?
Dat is een herinnering aan den eersten
centraal-praeses van het verband, den Am-
sterdamschen priester jhr. van Nispen van
Zevenaer, die in zijn wapen een luipaard
voerde. Toen in 1930 het vacantieoord zou
worden in gebruik genomen
wat was men toen niet blij met
een huisje dat heel wat primitiever was
dan deze villa werd het voorstel ge
daan, het huis „Liebaard" te noemen, en
door de menschen die het voor het zeggen
hadden met algemeene stemmen aangeno
men. „Tijd."
NIEUWE LOONSVERLAGING BIJ DE
SPOORWEGEN?
De Minister van Waterstaat heeft aan de
directie van de Nederlandsche Spoorwegen
zijn voornemen te kennen gegeven om met
ingang van 1 Januari 1935 de loonen en sa
larissen van het spoorwegpersoneel op
nieuw met 5 pet. te verlagen.
Men herinnert zich, aldus het „Nieuws
van den Dag", dat Minister Kalff in het
laatst van Januari zich er mee accoord
heeft verklaard, dat de directie van de
Ned. Spoorwegen de jongste verlaging der
loonen en salarissen van het spoorwegperso
neel van 4 pet. zou doen ingaan met 1 Mei
a.s. De Minister deelde echter tevens mede
voornemens te zijn, bij een gelijk blijven
van het spoorwegpersoneel, het gezamen
lijk loonbedrag dan met 1 Januari 1935 op
nieuw met 5 pet. te verlagen, al of niet ge
paard gaande met een herziening van het
R.D.V. (Reglement Dienstvoorwaarden).
Houding vau den Personeelraad.
De directie van de Ned. Spoorwegen nu
heeft dit schrijven van Minister Kalff ter
kennis gebracht van den Personeelraad,
waarop deze in een uitvoerigen brief aan
de directie de houding van den Minister
heeft besproken en gecritiseerd. De Perso
neelraad kant zich niet zoozeer tegen een
herziening van het R.D.V. doch wel in hoo-
gere mate tegen een nieuwe loonsverlaging.
In zijn brief aan de dirrectie merkt de
Personeelraad o.m. op, dat de Minister zich
z.i. zeer ten onrechte ontijdig en zonder
dwingende redenen op de plaats van de
directie stelt en daardoor in hooge mate
een redelijk overleg belemmert.
De oorspronkelijke motieven waarop aan
den Minister van Waterstaat bevoegdheid
is verleend om zoo noodig ten bate van het
personeel beschermend in te grijpen heeft
Z.E. door zijn „ontijdig en dictatoriaal" in
grijpen in hun tegendeel doen veranderen,
luidt het in dit schrijven. Het personeel zal
op 1 Mei a.s. 25 k 34 pet. van zijn inkom
sten, vergeleken met die van 1921, geofferd
hebben.
De Landbouwcrisiswet vordert alleen van
het overgroote deel van het spoorwegper
soneel gemiddeld tien procent van zijn sa
laris. Voegt men daarbij nog de lasten,
voortvloeiende uit de omzetbelasting, dan
komt men tot 12 pet.
Als wij daarbij denken aan de vele an
dere crisismaatregelen, dan komen wij, al
dus de Personeelraad, tot deze gevolgtrek
king, dat het welvaartspeil van het spoor
wegpersoneel op 1 Mei 1934 door verlaging
zijner loonen enz. met 25 a 34 pet. en door
de velerlei crisisbelastingen gemiddeld 45
pet. lager zal liggen dan waarop het zich
in 1921 mocht verheugen.
De raad is verbolgen over de nieuwe aan
tasting van dit reeds zoozeer gezonken wel
vaartspeil, waar hij zegt, dat de Minister
van Waterstaat dit nu andermaal in zeer
sterke mate wil aantasten door de loonen
van het personeel per 1 Januari 1935 op
nieuw met 5 pet. te verminderen. Op dien
weg voortgaande meent de Personeelraad,
dat er van het spoorwegpersoneel, dat thans
meer intensief moet werken dan ooit te vo
ren, een groep in armoe levende, verbitterde
menschen wordt gemaakt. Ons college, zoo
luidt het verder, heeft nooit geschroomd
met U in onderhandeling te treden, ook
niet als bet loonsverlaging gold, maar het
zal Uwe directie, hopen wij, begrijpelijk
voorkomen, dat het ons door den ruwen
druk waaronder de Minister van Waterstaat
het. overleg heeft geplaatst en waardoor het
geheele personeel in vertwijfeling en groo
te verbittering is gebracht, als het ware on
doenlijk is onder zulke omstandigheden be
sprekingen te voeren zonder voorafgaande
opdracht van onze bonden! De Personeel
raad acht zich dan ook niet gerechtigd over
een nieuwe aderlating van het personeel in
besprekingen te treden alvorens de daar
voor bevoegde instanties der vakbonden
machtiging hebben verleend.
Het gevolg van deze correspondentie is
geweest, dat deze brief van den Personeel
raad dezer dagen in een conferentie met
de directie is besproken en naar aanlei
ding van de toen gevoerde besprekingen
heeft de directie opnieuw aan den Perso-
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Het conflict in de Duitsche Evangelische
Kerk. (2de blad).
Goebbels over Duitschlands wil tot vrede
met Frankrijk. (2de blad).
.Oostenrijks nieuwe grondwet. (2de blad).
Zullen de Habsburgers weldra naar Oos
tenrijk kunnen terugkeeren? (2de blad).
BINNENLAND.
De crisis-steunbeschikking 1934 V.
(Land- en Tuinbouw, 2de blad).
Roofoverval op klaarlichten dag te Am
stelveen. (Gem. Ber. 3de blad en Laatste
Ber.).
Auto uit het Apeldoornsche Kanaal opge
haald. Lijk van bestuurder, die sinds Don
derdag vermist was, erin gevonden. (3de
blad).
neelraad een schrijven doen toekomen
waarin zij zegt, dat het niet haar bedoeling
is thans met den Personeelraad in onder
handeling te treden over een nieuwe met
ingang van 1 Januari in te voeren verlaag
de loonregeling. In dit stadium wenscht de
directie niets meer, dan los van den brief
van den Minister van Waterstaat, in over
leg met den Personeelraad de noodige ge
gevens te verzamelen en te verwerken, die
voor een mogelijke herziening der loonrege
ling niet gemist kunnen worden. De direc
tie beoogt slechts het treffen van voorbe
reidende maatregelen. Zij schrijft dan o.m.
„Daarmee loopen wij dus de zaak zelf niet
vooruit. Ook wij zullen te dien aanzien
eerst later ons standpunt bepalen".
Het voorbereidende werk zou, naar de
directie meent, het beste door een kleine
commissie kunnen geschieden, waarin door
den Personeelraad twee, door de B.A.N.S.
een en door de directie drie leden zouden
worden aangewezen.
Deze commissie zou alleen tot taak heb
ben gegevens te verzamelen en heeft zich
niet over het loon uit te spreken. Hierover
toch spreekt de directie zich pas later uit.
In een vergadering van den Personeel
raad op Dinsdag a.s. zal deze kwestie wor
den behandeld. Het laat zich aanzien, dat
de Personeelraad zijn standpunt zal bepa
len in overleg met de hoofdbesturen van
de organisaties van spoorwegpersoneel.
WEERBAARHEID DER N. S. B.
Op de vragen van het Kamerlid van der
Heide betreffende het instellen van een
onderzoek van Regeeringswege naar de
werking en de organisatie van en het be
schikken over wapenen door de tot de Na
tionaal Socialistische Beweging behoorende
W.A.-organisaties, .heeft de minister-presi
dent dr. Colijn het volgende geantwoord:
Omtrent de „Weer-afdeelingen" bij de
N. S. B. was der regeering het noodige be
kend. Een nader onderzoek heeft niet kun
nen doen blijken, dat de lichamelijke op
leiding van de leden dier afdeelingen uit
iets meer bestaat dan uit sport, boksen,
wandelen e.d. Hoewel de titulatuur bij de
indeeling zou kunnen doen denken aan een
militaire organisatie, is voorshands van een
dergelijke organisatie of van werkelijke
militaire geoefendheid practisch weinig of
geen sprake.
Als vaststaande kan worden - angenomen,
dat de leiding der N.S.B .niet venscht, dat
de leiden gewapend zijn. Dit geldt ook
voor de W.A. Een verbod is door de lei
ding uitgevaardigd, volgens hetwelk ge^n
lid een wapen mag hebben op straffe van
royement. Aan dat verbod blijkt practisch
streng de hand te worden gehouden.
Al is de regeering niet zoo snel in het
als waarheid aannemen van allerlei ge
ruchten, zij is toch voor wat betreft de wa
pensmokkelarij en het eventueel clandes
tien opslaan van wapenen door politieke
organisaties, hetzij dat deze tehooren tot
fascistische, hetzij tot andere revolutionaire
bewegingen, bijzonder waakzaam.
De minister merkt tenslotte op, dat,
mocht een politieke formatie hier te lande
practisch overgaan tot het vormen eener in
wezen militaire organisatie, de regeering
niet zal aarzelen tot opheffing daarvan de
noodige maatregelen te beramen.
