25ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
VOORNAAMSTE NIEUWS.
RETRAITEHUIS
ZATERDAG 24 FEBRUARI 1934
No. 7745
D£ ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAACT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIJF
BLADEN W.O. GEILL. ZONDAGS-
BLAD.
Mooi gezegd, maar....
De N.S.B. wil niets weten van staats-ab-
solutisme! Niets!
Wat is dat, staats-absolutisme? yraagt
„Volk en Vaderland" en antwoordt: „Staais-
absolutisme is de leerstelling, dat het staats
gezag een absolute waarde is, dat geen en
kele andere waarde of gezag boven zich
erkent". Zoo is het.
Van dat staats-absolutisme is de N.S.B.
afkeerig:
Wij strijden mede voor behoud van
het Christelijk karakter van onze na
tie en dat niet om materieele voordee-
len voor groepen van georganiseerde
Nederlanders, die zich Christenen noe
men, te behalen, doch in den hooge-
ren zin, dat wij uit deze natie alles wil
len weren, wat de christelijke idee be
schimpt en aanrandt, omdat wij de
doorwerkmg van deze idee, haar er
kennende, wenschen te bevorderen.
Wij erkennen dus de christelijke mo
raal en zedeleer, die nog in het rechts
bewustzijn van de overgroote meerder
heid van het Nederlandsche volk leven,
als de rechtsnorm, waar ook de natio-
naal-socialistische overheid zich naar
te richten heeft.
Boven het gezag van de overheid
staat de objectieve waarde van de
christelijke moraal en zedeleer als richt
snoer.
Wij zijn daarom geen staatsabsolu-
tisten!
Dat is heel mooi gezegd in „Volk en Va
derland".
Doch een paar vragen dringen zich hier
bij op.
Eerstens: is het niet gevaarlijk de hand
having van „de christelijke moraal en ze
deleer als richtsnoer" onvoorwaardelijk toe
te vertrouwen aan de dictatuur van een
groep of zelfs .van een enkeling, waarbij
aan niemand anders eenige medezeggen
schap of ook maar adviseerende critiek is
toegestaan?
Vervolgens: is het niet onwaarschijnlijk,
dat de N.S.B. in Nederland anders zou wil
len en doen, dan het Staatssocialisme in
Duitschland, welk systeem en welks lei
der door de N.S.B. ten ontzent.... onvoor
waardelijk worden geprezen en bewonderd
en welk systeem 't is zonneklaar ge
baseerd is op het staats-absolutisme?
Het antwoord op deze vragen is o.i. dui
delijk en weerspreekt de schoone bewerin
gen in het hierboven geciteerde artikel uit
„Volk en Vaderland"!
1 WkhDb KAMER
De Indische begrooting.
De replieken op de rede van den Minis
ter van Koloniën verschilden niet
veel van karakter met alles wat door de
verschillende sprekers in eerste termijn
was gezegd. Wei was bij verschillenden de
bezorgdheid voor de toekomst voor een
aanmerkelijk deel weggenomen door de uit
eenzetting van den Minister over wat hij
van plan was te doen om de begrooting
weer in evenwicht te brengen. Opmerkelijk
is wel de groote toenadering van de sociaal
democraten tot de Regeering, die in het
repliek van den heer Cramer (S.D.A.P.)
nog sterker dan eergisteren tot uiting
kwam. Het was voor deze afgevaardigde
een pak van het hart dat door de plannen
om tot een begrootingsevenwicht te komen
geen verdere afbraak noodig zou zijn, het
geen hij zoozeer gevreesd had. Alles in aan
merking genomen waren de heeren Cra
mer, VanBoetzelaer (C.H.) enRut-
gérs (A.R.) het met elkaar eens, dat het
beleid van den minister dank en bewon
dering afdwong.
In zijn repliek wees de heer Van Poll
(R.K.) er op, dat een Sovjetsysteem nog
geen Bolsjewisme is, maar dat men van
zijn tegenstandei's iets moet lëerën. Boven
dien bezat Nederland in den oorlogstijd ook
een in- en exportcentrale, dus waarom zou
dit nu, nu de toestand nog ernstiger is dan
in dien tijd, dan niet goed zijn? Integen
deel zou verdere voortgang met het sys
teem, waarmee wij nu bezig zijn, misschien
wèl leiden tot Bolsjewisme in Indië. Spr.
bleef er bij, dat hij de geordende centrali
satie verkoos boven de steeds meer chaoti-
seerende werking van de vrije wereldcon-
currentie. De Minister van Kolo
niën wist op dit alles niet beter te ant
woorden dan dat hij er maar niet op zou
antwoorden, daar dit niets zou bijdragen
om de twee gedachtengangen nader tot el
kaar te brengen.
Op de vraag van de katholieke afgevaar
digde, de heer F e b e r, of bij de nieuwe
saiarisregeling het stelsel van kindertoe
slag en aftrek voor ongehuwden zou wor
den toegepast, antwoordde de Minister,
dat hij nergens voor kon instaan, daar dit
aan zijn competentie ontging, maar dat hij
van dit stelsel wel een voorstander was.
Het ziet er naar uit, dat deze begroo
ting met groote meerderheid van stemmen
door de Kamer zal worden aangenomen.
Dinsdag voortzettmg der beraadslagin
gen.
BINNENLAND
ONJUISTE BELASTINGAANGIFTE.
Straffeloosheid tot 1 Mei verlengd.
De Minister van Financiën verzoekt ons
te willen mededeelen, dat de termijn, ge
durende welken gelegenheid bestaat om
onjuiste belastingaangifte straffeloos te
verbeteren, wordt verlengd tot 1 Mei 1934.
Na dien datum zullen bij het ontdekken
van verzwegen bedragen, de bepalingen
der wet in haar volle strengheid worden
toegepast.
DE OPROEP VAN PROFESSOREN
TEGEN DEN OORLOG.
Het Eerste Kamerlid van Citters acht
disciplinair optreden tegen de
docenten noodig.
Het Eerste Kamerlid van Citters heeft
den minister van onderwijs, kunsten en
wetenschappen de volgende vragen ge
steld:
1. Is het den heer minister van onder
wijs, kunsten en wetenschappen bekend,
dat omtrent het begin dezer maand, van
wege een zich noemend comité van pro
fessoren en studenten (Rijnstraat 52 II
Amsterdam Z.) aan professoren, lectoren,
privaat-docenten en studenten aan de Ne
derlandsche universiteiten en hoogescholen
een geschrift is toegezonden, dragende de
onderteekening van gagenoemde hoog
leeraren: prof. dr. G. A. v. d. Bergh v.
Eysinga, Santpoort; prof. dr. D. van Emb-
den, Amsterdam; prof. dr. A. D. Fokker,
Amsterdam; prof. dr. G. J. Heering, Lei
den; prof dr. G. C. Heringa, Amsterdam;
prof. dr. L. J. v. Holk, Leiden; prof. dr.
M. C. v. Mourik Broekman, Utrecht; prof.
dr. Th. J. Stomps, Amsterdam en prof. dr.
J. Tinbergen, Amsterdam, van welke intus-
schen prof. Stomps, blijkens ingezonden
stuk in de Nieuwe Rotterdamsche Courant
van 16 Februari 1934 Ochtendblad C, te
gen het opnemen van zijn naam geprotes
teerd heeft.
in welk stuk docenten en studenten
worden opgeroepen een verklaring te on
derteekenen van den volgenden inhoud:
L.S.
Ondergeteekende, docent/student aan
de Nederlandsche Universiteit/Hoogeschool
te overtuigd, dat iedere oor
log uit zedelijk en maatschappelijk oog
punt moet worden verooi'deeld, verklaart
hierbij zijn wetenschappelijke bekwaamhe
den nimmer op eenigerlei wijze bewust in
dienst te willen stellen van oorlog of oor
logsvoorbereiding, noch te gebruiken tot
aankweeking van een militaristischen geest
en aldus voor zijn aandeel te zorgen, dat
de wetenschap slechts beoefend wordt om
haarszelfs wil en alleen aangewend worde
ten bate van wereld en menschheid.
Naam
Adi'es
Vakstudie
Opzenden aan den Secretaris van het
Initiatief-comité, Rijnstraat 52 II, Amster
dam Z.?
2. Is ook de minister van meening, dat
genoemde docenten zich daarbij niet heb
ben gedragen gelijk goeden ambtenaren
betaamt, vermits zij van hun ambtelijke
positie misbruik hebben gemaakt om te
trachten hen, tot wie de bedoelde uitnoo-
diging gericht is, af te trekken van de ver
vulling van hun wettelijke plichten om
mede te werken tot handhaving van de
onafhankelijkheid van het Rijk en tot ver
dediging van zijn gi'ondgebied, welk pogen
feitelijk neerkomt op sabotage van het
gezag?
3. Is ook de minister van meening, dat
tegen evenbedoelde docenten disciplinair
behoort te worden opgetreden en is de
minister bereid daartoe het noodige te ver-
richten?
EEN ZONDERLING GEVAL.
Opheldering vereischt.
„Het heeft in de pers sterk de aandacht
getrokken, dat uit het koersverloop van
obligaties „Koninklijke" en „Bataafsche"
duidelijk valt op te maken, dat hier gema
nipuleerd moet zijn door insiders, die op
de hoogte waren van de richting, waarin
het rechterlijk vonnis inzake de procedure
der Vereeniging voor den Effectenhandel
tegen de Koninklijke zou uitvallen. De
beslissing, dat de Koninklijke ten aanzien
van haar eigen obligaties tot betaling op
goudbasis zou worden veroordeeld, maar
eischeres tegen de Bataafsche niet-ont-
vankelijk zou worden verklaard, spiegelt
zich duidelijk in het koersverloop af.
Datum 4 pet. Kon. 4 1/2 pet. Bat.
8 Febr.
71
69 1/2
9 Febr.
71 5/8
69 3/4
10 Febr.
713/4
69 3/4
12 Febr.
72 5/8
70 1/4
13 Febr.
73 3/8
701/2
14 Febr.
75 3/4
70 1/8
15 Febr.
811/4
66 1/2
Van. de zijde der justitie wordt verze
kerd, dat men bijzondere maatregelen had
genomen om ontijdig uitlekken van de be
slissing te voorkomen; op de griffie
schijnt dus de schuld niet te leggen. Toch
is het maar al te duidelijk, dat er ergens
een lek geweest is.
Deze beschouwing is overgenomen uit
„Volk en Vaderland" en wij zijn het vol
komen eens met de conclusie aan het slot
er van.
In de niet-fascïstische pers b.v. in
„Tijd" en in ons blad is dezelfde
„eisch" reeds gesteld.
Wij vei'langen naar een opheldering van
deze zaak. (Er behoeft hier o.i. nog niet
per se corruptie in't spel te zijn).
Zou hier niet een afgev. van de R. K.
Staatspartij een vraag aan de regeering
kunnen stellen?
DE NEDERLANDSCHZWITSERSCHE
MACHINEHANDEL.
Verbetering van den uitvoer uit
Nederland.
Volgens de Zwitsersche handelsstatistiek
is de uitvoer van machines uit Zwitserland
naar Nederland in 1933 in vergelijking met
het vorige jaar in waarde iets verminderd
doch in hoeveelheid gestegen. Hieruit
blijkt, dat de Zwitsersche machine-indus
trie ondanks het feit. dat geen verminde
ring van kwaliteit heeft plaats gehad, er in
geslaagd is de prijzen te verlagen. In de
eerste plaats is de uitvoer toegenomen van
textielmachines, hydraulische motoren en
werktuigmachine. De uitvoer van stoom
machines is echter sterk gedaald.
Op het gebied van instrumenten en ap
paraten is de uitvoer uit Zwtiserland naar
Nederland in 1933 in vergelijking met 1932
verbeterd. Deze verbetering is in de eer
ste plaats te danken aan den grooteren
uitvoer van electfische telmachines.
Aan den anderen kant is de uitvoer van
machines uit Nederland naar Zwitserland
gedurende het jaar 1933 in vergelijking
met het vorige jaar zoowel in waarde als
hoeveelheid zeer verbeterd. Deze gunstige
ontwikkeling voor Nederland is vooral te
danken aan den vergrooten invoer in
Zwitserland uit Nedei'land van dynamo-
electrische machines en van machines voor
de levensmiddelenbereiding.
WACHTGELDERS BIJ HET ONDERWIJS.
In een circulaire worden opgaven gevraagd
Naar men de „Res.bode" meedeelt, is
door het Departement van Onderwijs een
circulaire aan de wachtgelders gezonden,
waarin allerlei opgaven gevraagd worden,
„teneinde een snelle en juiste herplaatsing
van de wachtgelders aan de bij hun gods
dienstige richting en geschiktheid passen
de school zooveel mogelijk te bevorderen".
Gevraagd worden o.a. kerkgenootschap,
godsdienstige richting (voor R.K. mogelijk
lidmaatschap van een religieuss congrega
tie), diploma's godsdienstonderwijs, be
voegdheid afwijkende onderwijssystemen,
voor gehuwden samenstelling van het ge
zin, enz.
Ook gehuwde onderwijzeressen ontvin
gen deze circulaire.
STAKERS IN HET KLEEDINGBEDRIJF.
Er zijn er bijna 600 bij 65 firma's.
Bij de staking in het maatbedrijf zijn in
totaal 568 werknemers betrokken en 65
firma's.
Over de groote steden verdeeld ziet de
stand van het conflict er als volgt uit:
Amsterdam 149, Den Haag 134, Rotterdam
77, Arnhem 51, Haarlem 50, Utrecht 36,
Groningen 36, andere plaatsen 35.
Met de maatpatroons woi'den de onder
handelingen voortgezet.
TEELTBEPERKING VAN TUINBOUW-
GEW ASSEN.
De Commissie VI voor Zuidelijk Noord-
Holland maakt aan alle geregistreerde tuin
bouwers het volgende bekend:
Alle commissies zijn gehouden aan de re
gelen die voor de teeltbeperking zijn ge
steld, zoodat deze met de tuinders niet in
debat kunnen gaan over de wenschelijk-
heid of billijkheid der regeling in een be
paald geval, doch eenvoudig de regeling
hebben uit te voeren, zooals die door de
Regeering gesteld is.
Alle aanvragen om inlichtingen, of om
behandeling van speciale moeielijkheden,
moet men schriftelijk indienen bij den se
cretaris, W. de Groot, postbox 35, Bever
wijk.
Persoonlijk onderhoud bij den Secretaris
kan eerst geschieden na oproep daartoe, op
een speciaal daarvoor nog nader aan te ge
ven vaste dag per week.
De commissieleden zijn in hun omgeving
bereid, de noodige inlichtingen te verschaf
fen omtrent de uitvoering der teeltbeper
king.
De namen der commissieleden zijn: Jac.
P. Nijssen, Santpoort; W. de Groot, Bever
wijk; A. Bakker Wzn., Purmerend; S. v. d.
Stok, Nieuwe Niedorp; N. Vendel, Heems
kerk; R. W. A. Muijen, Heemskerk; C. Gort
zak. Hilversum; N. Drinkgreve, Sloterpol-
der 368, Amsterdam W.; Ir. W. J. M. Dek
ker, Haarlem.
Het percentage voor de beperking moet
genomen worden, naar de grootte van het
geheele bedrijf, grasland inbegrepen, doch
het aldus berekende percentage moet
slechts worden toegepast, op de in 1933 met
tuinbouwgewassen beteelde oppervlakte.
Elke uitbreiding onder welken vorm ook
is verboden.
Aan alle tuinders wordt een circulaire
uitgereikt over de bijzonderheden der teelt
beperking, waaruit iedereen voor zich kan
berekenen, welke oppervlakte hij heeft te
beperken. Met uitzondering der teelt van
vroege aardappelen, is de keuze der te telen
producten op het beperkte bedrijf geheel
vrij.
Zaai-uien worden niet als tuinbouwpro
ducten aangemerkt en mogen dus op het
beperkte land worden geteeld, hetzelfde
geldt voor bruine boonen, 10 are late aard
appelen voor eigen gebruik, droge veld-
erwten en voorts alle landbouwproducten
of veevoeder.
Iedereen, die meent niet geheel te be
antwoorden aan de gestelde eischen, wordt
in zijn eigen belang aangeraden, daarvan
nu reeds melding te maken bij de commis
sie, om zich later groot ongerief en groote
schade te besparen.
De teeltbeperking moet den geheelen
tuinbouw van de overproductie verlossen,
en dus betere prijzen brengen. Het is een
groot algemeen belang, dat ieder tuinbou
wer, met groote bereidwilligheid daaraan
medewerkt.
De commissies zijn niet bevoegd, eenige
uitzondering te maken tegen overtreders,
tenzij om zeer bijzondere redenen, en
slechts met toestemming van de Centrale
Commissie en den Regeeringscommissaris.
Tegen overtreders zullen zeer scherpe
maatregelen worden getroffen, ter bescher
ming van hen, die in het algemeen belang
een offer hebben gebracht.
DE ZAAK-LIEPMANN.
Wordt de schrijver over de grens gezet?
De Manchester Guardian" wijdt een
hoofdartikel aan de zaak van den (gisteren
tot één maand gevangenisstraf met aftrek
van preventief veroordeelden) Duitschen
schrijver Heinrich Liepmann en legt den
nadruk op de mogelijkheid, dat zijn even-
tueele uitzetting uit Nederland over de
Duitsche grens als gelijkstaande moet wor
den beschouwd met een doodvonnis voor
den man, die het heeft durven bestaan uit
een concentratiekamp te ontsnappen.
Duitschland, voegt het blad hieraan toe, is
in staat sterken druk op Nederland uit te
oefenen, maar wij gelooven niet, dat Neder
land he maan de Nazi's zal uitleveren of
dat een volk, dat zoozeer de vrijheid en
onafhankelijkheid van geest lief heeft, een
politieken gevangene als Liepmann aan
het gevaar van marteling en dood zou bloot
stellen.
Burgemeesters.
Bij Kon. besluit is benoemd tot burge
meester van Mijnsheerenland en Westmaas
mr. A. de Jong.
is aan mr. C. van Nijmegen Schone-
gevel, op zijn verzoek, eervol ontslag ver
leend als burgemeester van Westelling-
werf, met dankbetuiging voor de langdu
rige diensten, door hem als burgemeester
bewezen.
BUITENLAND.
De eerste daad van Leopold ni van Bel
gië is de afkondiging van een algemeene
amnestie geweest. (4de blad).
De aartsbisschop van Keulen over het
kerkelijk duelverbod. (4de blad).
Hitier zou ontevreden zijn over de beken
de radio-rede van Habicht. (4de blad).
BINNENLAND.
Op den onbewaakten overweg bij Heiloo
is een auto door een trein gegrepen. Kaas
handelaar uit Alkmaar werd gedood, zijn
zoon zwaar gewond. (Gem. Ber. 2de blad).
Minister Verschuur te Rome.
Men seint uit Rome d.d. 23 Februari aan
de „Msbd.": De minister van Economische
Zaken T. J. Verschuur werd heden door
Z. H. den Paus in audiëntie ontvangen.
Sigarenaansteker en N. S. B.
„Bij de Afdeeling Materieel (Postbus
130, Utrecht) zijn eerstdaags verkrijgbaar
prima sigarenaanstekers met benzinere
servoir, voorzien van het N. S. B.-embleem,
in zwart, rood en goud. In alle opzichten
een keurig artikel. Prijs 1.25. Bestelt
spoedig!"
Aldus lezen we in het orgaan van de N.
S.B. Komen er bij de afdeeling „Mate
rieel" nog meer dergelijke dingen te koop?
te N00RDWIJKERH0UT
Nog plaatsen beschikbaar voor de retraite
HEEREN M.DDENSTAND
Zaterdag 3 lot 6 Maart
Men gelieve zich aan te me'.den bij de Directie
van het Retraitehui# (Telof. 207)
Vergoedingf 10.
ROELOFARENDSVEEN.
Belangstelling uit Engeland.
Voor de bloemententoonstelling van de
Patronaatsjongens en St. Joseph-gezelilen
heeft een Engelsohe firma een prachtige
zilveren wisselbeker beschikbaar gesteld.