£eidó<^Goi4/fcC!/nt 10% Korting A A L S GEDURENDE DEZE MAAND PARIJS HERSCHAPEN IN EEN SLAGVELD. DOET HIERMEE UW VOORDEEL 25ste Jaargang WOENSDAG 7 FEBRUARI 1934 No. 7730 VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per weekS 2.50 per kwartaal Hij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt jhet dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten noogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «0 verhuur, koop en verkoop: 0.50 Terwijl de menigte vecht, krijgt Daladier een vertrouwensvotum in de Kamer. JOELENDE EN SCHREEUWENDE AFGVAARDIGDEN DALADIERS REGEERINGSVERKLARING. De nieuwe Fransche minister-president heeft gistermiddag voor de Kamer de re- geeringsverklaring voorgelezen. Sinds een maand, constateert Daladier, wordt het werk der kamer door schandalen belem merd. De partijen staan op gespannen voet te genover elkaar, het land is gedemorali seerd en de tegenstanders krijgen gele genheid om hun aanvallen te hervatten, die de waakzaamheid der republikeinen in het verleden heeft doen mislukken. Wij zullen ons uit deze bedorven atmos feer weten vrij te maken en het volle licht doen schijnen met moed en energie. De regeering herinnert aan hetgeen zij sedert haar eerste samenstelling tot^stand gebracht heeft. Zij vraagt de oprichting eener onderzoe kingscommissie. Terwijl deze commissie, bestaande uit vertegenwoordigers van alle partijen, de waarheid op duidelijke wijze aan het licht zal doen treden, zal het par lement het legislatief werk moeten her vatten, de wetten moeten aannemen tot krachtdadige bescherming der spaarders tot vaststelling der begrooting vóór 31 Maart 1934, ten einde te beletten, dat de arbeid van 18 maanden, door vijf regee ringen verricht, vruchteloos blijft. Wanneer de begrooting is afgehandeld, moeten maatregelen genomen worden ter bestrijding der werkloosheid en ter bevor dering van het economische leven van het land. Onze handelsbalans moét door een poli tiek van werkelijkheidszin verbeterd wor den, een politiek die berust op wederkee- rige verdragen. Men zal de basis van ons oud belastingsysteem moeten terugvinden en de verouderde en gecompliceerde be- stuursmethoden door een eenvoudig en modern apparaat moeten vervangen. Terwijl nietsdoeners met ongeduld wach ten op nieuwtjes, valsche of ware, over schandalen, en sommigen daarin een re vanche meenen te vinden voor eigen mis lukking, vraagt de Fransche boer zich af, hoe hij zijn producten zal verkoopen, ziet de arbeider zijn loon verminderen, terwijl ook hem de vrees bekruipt eener dreigen de werkloosheid, voert de industrieel een strijd op leven en dood tegen de aldoor heviger wordende buitenlandsche concur rentie, dreigt de middenstand te bezwijken onder de duurte, ziet onze jeugd met zorg een onzekere toekomst tegemoet. De afgevaardigden, die het rechtstreek- sche contact met het volk, dat hen gekozen heeft, niet verloren hebben, kennen dat lijden en die onrust en die verwachtingen; zij heerschen in alle provincies. Kan ik dan aannemen, zonder u onrecht te doen, dat gij tweedracht en gepassio- neerden strijd verkiest boven de vervul ling van den picht, waartoe het Fransche vo'lk u opdracht gaf. Schandalen gaan voorbij, de moeilijke problemen blijven, en wil de republiek zich handhaven, dan zal hij die problemen tot een oplossing moeten brengen. Tegenover het onrustige en verdeelde Europa zullen wij opnieuw bevestigen on zen wil tot vrede en veiligheid. Onze bui tenlandsche politiek kan in twee woorden worden samengevat: internationale samen werking en nationale verdediging. Wij zullen trouw blijven aan den volken bond, trouw aan onze vrienden. EEN STORMACHTIGE ZITTING. Herhaaldelijk was schorsing noodzakelijk. De Kamerzitting, waarin bovenstaande regeeringsverklaring is afgelegd, is buiten gewoon stormachtig geweest. Reeds toen de regeering de zittingszaal betrad, werd zij met gejoel ontvangen en van het oogenblik af, dat Daladier zijn verklaring begon voor te lezen, waren de interrupties niet van de lucht. Slechts bij tusschenpoozen kon de pre mier een zin uitspreken en toen hij in zijn regeeringsverklaring den passus aanhief, waarin het heet, „dat de spaarders be schermd moesten worden", ontstond ex- zulk een Homerisch gelach op de banken der oppositie en een zoo felle uitwisseling van interrupties tusschen links en rechts, dat de communisten daarvan gebruik kon den maken, om deInternationale aan te heffen, waartegen de socialisten zwakke pogingen déden, om de Marseillaise te zin gen. De zitting moest geschorst worden. Bij de heropening bleek het beroep van den voorzitter op de kalmte van de kamer vergeefsch. Het lawaai begon onmiddellijk weer en Daladier was slechts ten deele verstaanbaar. Het duurde daarom anderhalf uur, voor dat de vrij korte regeeringsvei-klaring voorgelezen was. Om vijf uur stelde Daladier, die zeer onder den indruk van de slechte ontvangst was, voor, van de veertien interpellaties er slechts drie te behouden, namelijk van de leden van de oppositie Dumange, Ybarné- garay en Franklin Bouillon en van een spreker van de communisten. Dat verwek te de grootste verbazing. De socialisten steunden echter onmiddellijk de radicalen en beproefden door een applaus van de ge- heele kartel-meerderheid, Daladier moed in te spreken. Franklin Bouillon eerst en daarna de centrum-man Haye, protesteerden ertegen, dat de regeering „interpellaties uitkoos en het recht van interpellatie beknotte". Te genover de fascistische houding van Dala dier vroeg hij de eerbiediging van de re- publikeinsche beginselen en eischte een stemming. Daladier stelde de vertrouwenskwestie. En men zag toen een schouwspel, dat historisch belooft te worden. De geheele linksche meerderheid vereenigde zich, om, tegen de beginselen van '89 en hun repu- blikeinsch geweten in, het debat van de volksvertegenwoordiging te smoren. Met 300 tegen 217 stemmen werd het voorstel van Daladier aangenomen, maar voorzitter Bouisson moest toch erkennen, dat de ka mer het recht heeft andere interpellaties aan de aangenómene toe te voegen. Daarvan maakte Haye onmiddellijk ge bruik, om voor de zijne een stemming te vragen. Aangezien dit weer een uur zou duren, poogde Blum, de socialistische lei der, die heel goed zag, dat de verkeerde manoeuvre van Daladier zich tegen hem ging keeren, olie op de golven te werpen door voor te stellen, dat de interpellanten het onder elkaar eens zouden worden, om het aantal der interpellaties te beperken. Hij sprak onder het applaus van de rech- terzijde, wat de socialisten moeilijk kon den verdragen. Vallat kwam toen ook met de vraag, alle interpelaties te laten doorgaan, maai-, zei hij, als de kamer het niet wil, kan ik mij bij de strijdmakkers voegen. Daladier moest toen wel ingrijpen. De socialisten riepen hem toe: „Weiger alle interpellaties". Men zag den minister-pre sident plotseling den voorzitter wenken, opstaan in zijn bank en men hoorde hem vragen: „Ik eisch de weigering van alle interpellaties", waarop hij de kwestie van vertrouwen stelde. Even applaudisseerde de linkerzijde, maar spoedig hield zij zich stil. De rechter zijde riep: „Dictatuur!" Men sloeg met de deksels der lessenaars, men floot, men joelde. Tardieu ijlde naar de tribune, maar de revolutionnairen beletten hem, met een verwoed gehuil, het spreken. Onder een geweldig lawaai en het zingen van de In ternationale werd de zitting geschorst. Na de hervatting van de zitting was de toestand niet beter. Tardieu hield een korte, maar zeer krachtige protestrede tegen de schending van de republikeinsche vrijheden en het weigeren van debat door een pas optreden de regeering. Hij viel Daladier persoonlijk aan en zeide, dat hij acht dagen geleden niet wist, of hij met de rechterzijde dan wel met de linkerzijde zou regeeren. Daladier bleef ten slottè in de meerder heid want de weigering van alle interpel laties werd aangenomen met 360 tegen 220 stemmen. De Kamer werd daarop verdaagd tot Donderdag. Intusschen vochten de demon stranten. OP DE PLEINEN EN IN DE STRATEN. Houderden gewonden en verscheidene dooden. Terwijl de Kamer vergaderde, kwamen van alle kanten menschen opdagen om te demonstreeren. Alle toegangswegen tot de Kamer waren vex-sperd en door talrijke afdeelingen politie bezet. Op de Place de la Concorde bereikten de manifestaties hun hoogtepunt evenals op de Champs Elysés, waar zij weldra een ern- I stig karakter aannamen. Hoewel er zeer veel politie op de been I was, won de mengte meer en meer terrein en drong zij langzamerhand op naar het j Parlementsgebouw. Op verschillende plaat- i sen kwam het tot botsingen met de poli- I tie; er werden steenen gegooid en er werd met flesschen en ijzeren staven gesmeten. Een autobus en een filmwagen werden op de Place de la Concorde in brand gesto ken. De politie chargeerde voortdurend en was ten slotte genoodzaakt te schieten, waarbij vele gewonden vielen en ook ver scheidene dooden. In de Rue de Rivoli is een kleine barri cade opgeworpen, die echter door de po- lietie is ingenomen. Vooral aan het aantal ingeslagen ruiten ziet men, dat de betoo- gers ook hier huis gehouden hebben. Op de Champs Elysées richtten demon stranten, die lid zijn van de vereeniging van oud-strijd' s barricades op van ban ken en hekken. Zij hadden werktuigen meegebracht, waarmede zij het asfalt stuk sloegen. De métro-stations bij het stadhuis en de kamer waren afgezet en de treinen passeerden de stations zonder stoppen. Over de geheele linie werd de politie te ruggedrongen. Teneinde de menigte te be letten de brug, die naar de Quay d'Orsay leidt te overschrijden en zich naar de ka mer te begeven, bood zij de opdringende massa krachtig tegenstand en za.g zich ten slotte genoodzaakt van de vuurwapenen gebruik te maken. Tegen acht uur wex-den een honderdtal schoten gelost. Afgevaardigden en voetgan gers vluchtten achter d groote ijzeren hekken van het kamei gebouw, welke on middellijk gesloten werden. Vale nieuws- gierigen namen de ijk in het ministerie van buitenlandsche zaken. Botsingen met communisten. Op de groote boulevards is het tot bot singen gekomen tup-chen een communis- tischen stoet en een af deeling oud-strij ders. De communistische betoogers schreeuwden hun leuze: „Chiappe in de gevangenis", terwijl de andere betoogers schreeuwen: „Daladier moet neergescho ten worden". Het aantal dooden staat niet vast. Uit verschillende gegevens valt nog steeds niet op te maken, hoeveel slachtoffers gis teravond en vannacht tijdens de onlusten gevallen zijn, dcoh blijkens de verschillende berichten moet het hooger zijn dan officieel wordt medegedeeld. De dagbladen bevat ten hieromtrent allerlei uit elkaar loopen- de mededeelingen. Volgens de socialistische „Populaire" zouden 20 personen zijn gedood, w. o. verscheidene leden van de Mobiele Garde. De „Petit Parisien" schrijft van 9 dooden, allen burgers, terwijl het „Petit Journal" meldt, dat te 1 uur vannacht 12 dooden bekend waren. De „Echo de Paris" verklaart, vannacht om half twee van het Bureau van de Sureté te hebben vernomen, dat het aantal dooden op dat tijdstip 10 bedroeg, w. o. 5 demonstranten, 4 leden van de Mobiele Garde en 1 officier van de Republikeinsche Garde. Ook de mededee lingen over het aantal gewonden kloppen niet met elkaar, doch volgens de meest waarschijnlijke schattingen zijn ongeveer 300 politie-agenten en leden van de Mo biele en Republikeinsche Garde en 300 a 400 betoogers gewond. In de ziekenhuizen is een groot aantal gewonden opgenomen, die door kogels en revolvers en machine-gewe ren zijn getroffen. Onder hen bevinden zich verscheidene hooge politie-autoriteiten. Volgens de „Petit Parisien" zou het aan tal zwaar gewonden, wier toestand tot be zorgdheid aanleiding geeft, tegen de 100 loopen. De politie schat het aantalbetoogers op de Place de la Concorde op 50.000. Als men in het oog houdt, dat op tal van andere plaatsen in de stad eveneens groote betoo gingen werden gehouden, krijgt men on geveer een indruk van de menigte, die gis teravond te Parijs de straat was opgetrok ken. De politie-macht was groot, doch zou zonder de assistentie van militairen nooit voldoende zijn geweest om de betoogingen meester te worden. Op de Place de la Con corde zijn vele duizenden revolver- en ma chinegeweerschoten gevallen. Kort na mid dernacht voerde de bereden politie, ge steund door militairen, nogmaals met de blanke wapens een charge uit om het plein definitief te zuiveren. Eenige parlements leden, die door de menigte herkend werden, zijn ernstig mishandeld. De bekende cho colade-fabrikant, senator Menier moest ernstig gewond naar het ziekenhuis wor den overgebracht. Ook Herriot liep bij het verlaten van de Kamer ernstig gevaar. Hij werd omringd door betoogers en met vuist slagen en trappen bewerkt. Officieele cijfers. Tegen half 4 vannacht deelde het mi nisterie van binnenlandsche zaken mee, dat het aantal personen, dat bij de onlusten was gewond, ongeveer 300 bedroeg en het aantal dooden 6. Deze officieele cijfers moeten echter door de gebeurtenissen zijn achterhaald. De be wering van de Action Frangaise, dat er meer dan 50 dooden zijn, is waarschijnlijk overdreven, doch het bericht van de „Echo de Paris" is vermoedelijk juist. Het blad had nl. tegen 2 uur vannacht geteld: 20 dooden in het ziekenhuis Bichat, 6 dooden in het ziekenhuis Beauion en 3 dooden, die in particuliere woningen waren onderge bracht, in totaal dus 29 slachtoffers. Overheidsmaatregelen. De minister-president maakt bekend, dat op grond van de demonstraties, die de orde ernstig verstoord en de openbare veiligheid in gevaar hebben gebracht, de prefect van politie heeft besloten, dat elke betooging en elke vergadering in de open lucht is verbo den. De Parijsche politie en militaire strijd krachten zullen versterkt worden en een aantal leidende personen bij de onlusten van vannacht zullen binnenkort gearres teerd worden. Verschillende bladen, o. a. de „Echo de Paris" en „l'Ordre", verkla ren te hebben vei-nomen dat Daladier den president der republiek een decreet heeft laten onderteekenen, waarbij de geheele politiemacht in handen wordt gelegd van den minister van binnenlandsche zaken en bovendien de pers-censuur mogelijk wordt voor extremistische bladen. De communisti sche „Humanité" verspreidt een gerucht, dat Daladier den staat van beleg wil afkon digen en de vorming beraamt van een soort dictatuur, die door verschillende generaals gesteund zou worden. HET ONTWAKEN NA EEN BLOEDIGEN AVOND. De sporen der vernieling. PARIJS, 7 Februari. (V.D.) Parijs ont waakte vanmorgen in een dichte mist. Cr heerschte een trieste stemming en op de pleinen, waar tot laat in den nacht ae schermutselingen plaats vonden, stonden honderden menschen te kijken naar de res ten der barricaden, de uitgebrande auto bussen, de verbrande kiosken en de ver nielde hekken. De Place de la Concorde ziet er uit als een slagveld met overal de resten van de gevechten van gisteren. Ar beiders van de stadsreiniging zijn sedert den vroegen ochtend bezig om het mooiste plein der wereld eenigszins zijn gewoon uiterlijk te hergeven. Het Elysée en de be langrijkste strategische punten staan on der strenge politiebewaking. De balans van de onlusten staat nog steeds niet vast, doch het aantal dooden bedraagt naar schatting 35 a 40 en het aantal gewonden ruim 500. Tot nog toe zijn de namen van 12 dooden bekend. Officieel doet men nog slechts op gave van 8 dooden en 182 gewonden, w.o. verscheidene zwaar gewonden zijn. 280 lichtgewonden zijn, nadat een noodverband was gelegd, uit de ziekenhuizen naar huis gegaan. Onder de gewonden bevinden zich 200 politiebeambten en leden van de Repu blikeinsche Garde. 7 leden van den ge meenteraad liepen verwondingen op, even als de directie der stedelijke politie. Een Duitsche journalist liep eveneens lichte ver wondingen op, werd gearresteerd en met andere arrestanten naar een der politiebu- reaux overgebracht, waar hij echter al spoedig werd vrijgelaten. De minister van Binnenlandsche Zaken Frot is in overleg en met volledige overeenstemming met mi nister-president Daladier vastbesloten de krachtigste maatregelen te nemen om een DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN. VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Fransche premier Daladier krijgt een vertrouwensvotum na een ru moerige Kamerzitting. (1ste blad). Bloedige onlusten bij straatbetoogingen te Parijs. (1ste blad). Daladier hedenmiddag afgetreden. (Tele grammen). Nieuwe onderhandelingen over de toe passing van het concordaat tusschen Duitschland en het Vaticaan. (2dè blad). Regeeringscrisis in Spanje op komst? (2de blad). BINNENLAND. Het middenstands-congres te 's-Graven- lage. (1ste blad). De tuinders-vergadering te Haarlem. (2de blad). De fraude met den uitvoer van varkens- vleesch. (3de blad). Eisch in StrapcrlOrzaak (Rechtzaken, 4de blad). LEIDEN. Het gemeentebestuur biedt het crisisco mité een feestavond aan. (3de blad). MINISTER MARCHANT OVER POLI TIEK EN ONDERWIJS. (1ste blad). DE PACHT- EN VENNOOTSCHAPSVER GUNNINGEN (4de blad). herhaling van het bloedvergieten te ver hinderen. Bij herhaling zullen ook militai re troepen worden gebruikt. Heden worden geen betoogingen meer verwacht. De ge meenteraad van Parijs en de afgevaardig den van het Departement van de Seine alsmede de Parijsche senatoren komen he denmiddag op het stadhuis bijeen ter be spreking van den toestand. Morgen ver wacht men nieuwe betoogingen. De minis ter van Justitie heeft tegen den verant woordelijken redacteur van de „Action Frangaise" tylaurras een aanklacht inge diend wegens opruiïng en in gevaar bren ging van de veiligheid van den Staat. Mi nister Frot verklaarde hedenmorgen aan de pers, over alle middelen te beschikken om bij nieuwe botsingen de orde te hand haven. OOK OP BEDDEN - DEKENS - MATRASSEN HAARLEMMERSTRAAT 130-136 -i- LEIDEN HMRHMM

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1934 | | pagina 1