£eidó<^Goi4/fcC!/nt
10% Korting
A A L S
GEDURENDE DEZE MAAND
PARIJS HERSCHAPEN
IN EEN SLAGVELD.
DOET HIERMEE UW VOORDEEL
25ste Jaargang
WOENSDAG 7 FEBRUARI 1934
No. 7730
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weekS 2.50 per kwartaal
Hij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
jhet dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten noogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «0
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Terwijl de menigte vecht, krijgt Daladier
een vertrouwensvotum in de Kamer.
JOELENDE EN SCHREEUWENDE AFGVAARDIGDEN
DALADIERS
REGEERINGSVERKLARING.
De nieuwe Fransche minister-president
heeft gistermiddag voor de Kamer de re-
geeringsverklaring voorgelezen. Sinds
een maand, constateert Daladier, wordt het
werk der kamer door schandalen belem
merd.
De partijen staan op gespannen voet te
genover elkaar, het land is gedemorali
seerd en de tegenstanders krijgen gele
genheid om hun aanvallen te hervatten,
die de waakzaamheid der republikeinen
in het verleden heeft doen mislukken.
Wij zullen ons uit deze bedorven atmos
feer weten vrij te maken en het volle licht
doen schijnen met moed en energie.
De regeering herinnert aan hetgeen zij
sedert haar eerste samenstelling tot^stand
gebracht heeft.
Zij vraagt de oprichting eener onderzoe
kingscommissie. Terwijl deze commissie,
bestaande uit vertegenwoordigers van alle
partijen, de waarheid op duidelijke wijze
aan het licht zal doen treden, zal het par
lement het legislatief werk moeten her
vatten, de wetten moeten aannemen tot
krachtdadige bescherming der spaarders
tot vaststelling der begrooting vóór 31
Maart 1934, ten einde te beletten, dat de
arbeid van 18 maanden, door vijf regee
ringen verricht, vruchteloos blijft.
Wanneer de begrooting is afgehandeld,
moeten maatregelen genomen worden ter
bestrijding der werkloosheid en ter bevor
dering van het economische leven van het
land.
Onze handelsbalans moét door een poli
tiek van werkelijkheidszin verbeterd wor
den, een politiek die berust op wederkee-
rige verdragen. Men zal de basis van ons
oud belastingsysteem moeten terugvinden
en de verouderde en gecompliceerde be-
stuursmethoden door een eenvoudig en
modern apparaat moeten vervangen.
Terwijl nietsdoeners met ongeduld wach
ten op nieuwtjes, valsche of ware, over
schandalen, en sommigen daarin een re
vanche meenen te vinden voor eigen mis
lukking, vraagt de Fransche boer zich af,
hoe hij zijn producten zal verkoopen, ziet
de arbeider zijn loon verminderen, terwijl
ook hem de vrees bekruipt eener dreigen
de werkloosheid, voert de industrieel een
strijd op leven en dood tegen de aldoor
heviger wordende buitenlandsche concur
rentie, dreigt de middenstand te bezwijken
onder de duurte, ziet onze jeugd met zorg
een onzekere toekomst tegemoet.
De afgevaardigden, die het rechtstreek-
sche contact met het volk, dat hen gekozen
heeft, niet verloren hebben, kennen dat
lijden en die onrust en die verwachtingen;
zij heerschen in alle provincies.
Kan ik dan aannemen, zonder u onrecht
te doen, dat gij tweedracht en gepassio-
neerden strijd verkiest boven de vervul
ling van den picht, waartoe het Fransche
vo'lk u opdracht gaf.
Schandalen gaan voorbij, de moeilijke
problemen blijven, en wil de republiek
zich handhaven, dan zal hij die problemen
tot een oplossing moeten brengen.
Tegenover het onrustige en verdeelde
Europa zullen wij opnieuw bevestigen on
zen wil tot vrede en veiligheid. Onze bui
tenlandsche politiek kan in twee woorden
worden samengevat: internationale samen
werking en nationale verdediging.
Wij zullen trouw blijven aan den volken
bond, trouw aan onze vrienden.
EEN STORMACHTIGE ZITTING.
Herhaaldelijk was schorsing noodzakelijk.
De Kamerzitting, waarin bovenstaande
regeeringsverklaring is afgelegd, is buiten
gewoon stormachtig geweest. Reeds toen
de regeering de zittingszaal betrad, werd
zij met gejoel ontvangen en van het
oogenblik af, dat Daladier zijn verklaring
begon voor te lezen, waren de interrupties
niet van de lucht.
Slechts bij tusschenpoozen kon de pre
mier een zin uitspreken en toen hij in zijn
regeeringsverklaring den passus aanhief,
waarin het heet, „dat de spaarders be
schermd moesten worden", ontstond ex-
zulk een Homerisch gelach op de banken
der oppositie en een zoo felle uitwisseling
van interrupties tusschen links en rechts,
dat de communisten daarvan gebruik kon
den maken, om deInternationale aan te
heffen, waartegen de socialisten zwakke
pogingen déden, om de Marseillaise te zin
gen.
De zitting moest geschorst worden.
Bij de heropening bleek het beroep van
den voorzitter op de kalmte van de kamer
vergeefsch. Het lawaai begon onmiddellijk
weer en Daladier was slechts ten deele
verstaanbaar.
Het duurde daarom anderhalf uur, voor
dat de vrij korte regeeringsvei-klaring
voorgelezen was.
Om vijf uur stelde Daladier, die zeer
onder den indruk van de slechte ontvangst
was, voor, van de veertien interpellaties er
slechts drie te behouden, namelijk van de
leden van de oppositie Dumange, Ybarné-
garay en Franklin Bouillon en van een
spreker van de communisten. Dat verwek
te de grootste verbazing. De socialisten
steunden echter onmiddellijk de radicalen
en beproefden door een applaus van de ge-
heele kartel-meerderheid, Daladier moed
in te spreken.
Franklin Bouillon eerst en daarna de
centrum-man Haye, protesteerden ertegen,
dat de regeering „interpellaties uitkoos en
het recht van interpellatie beknotte". Te
genover de fascistische houding van Dala
dier vroeg hij de eerbiediging van de re-
publikeinsche beginselen en eischte een
stemming.
Daladier stelde de vertrouwenskwestie.
En men zag toen een schouwspel, dat
historisch belooft te worden. De geheele
linksche meerderheid vereenigde zich, om,
tegen de beginselen van '89 en hun repu-
blikeinsch geweten in, het debat van de
volksvertegenwoordiging te smoren. Met
300 tegen 217 stemmen werd het voorstel
van Daladier aangenomen, maar voorzitter
Bouisson moest toch erkennen, dat de ka
mer het recht heeft andere interpellaties
aan de aangenómene toe te voegen.
Daarvan maakte Haye onmiddellijk ge
bruik, om voor de zijne een stemming te
vragen. Aangezien dit weer een uur zou
duren, poogde Blum, de socialistische lei
der, die heel goed zag, dat de verkeerde
manoeuvre van Daladier zich tegen hem
ging keeren, olie op de golven te werpen
door voor te stellen, dat de interpellanten
het onder elkaar eens zouden worden, om
het aantal der interpellaties te beperken.
Hij sprak onder het applaus van de rech-
terzijde, wat de socialisten moeilijk kon
den verdragen.
Vallat kwam toen ook met de vraag, alle
interpelaties te laten doorgaan, maai-, zei
hij, als de kamer het niet wil, kan ik mij
bij de strijdmakkers voegen.
Daladier moest toen wel ingrijpen. De
socialisten riepen hem toe: „Weiger alle
interpellaties". Men zag den minister-pre
sident plotseling den voorzitter wenken,
opstaan in zijn bank en men hoorde hem
vragen: „Ik eisch de weigering van alle
interpellaties", waarop hij de kwestie van
vertrouwen stelde.
Even applaudisseerde de linkerzijde,
maar spoedig hield zij zich stil. De rechter
zijde riep: „Dictatuur!" Men sloeg met de
deksels der lessenaars, men floot, men
joelde.
Tardieu ijlde naar de tribune, maar de
revolutionnairen beletten hem, met een
verwoed gehuil, het spreken. Onder een
geweldig lawaai en het zingen van de In
ternationale werd de zitting geschorst.
Na de hervatting van de zitting was de
toestand niet beter.
Tardieu hield een korte, maar zeer
krachtige protestrede tegen de schending
van de republikeinsche vrijheden en het
weigeren van debat door een pas optreden
de regeering. Hij viel Daladier persoonlijk
aan en zeide, dat hij acht dagen geleden
niet wist, of hij met de rechterzijde dan
wel met de linkerzijde zou regeeren.
Daladier bleef ten slottè in de meerder
heid want de weigering van alle interpel
laties werd aangenomen met 360 tegen 220
stemmen.
De Kamer werd daarop verdaagd tot
Donderdag.
Intusschen vochten de demon
stranten.
OP DE PLEINEN EN IN DE STRATEN.
Houderden gewonden en verscheidene
dooden.
Terwijl de Kamer vergaderde, kwamen
van alle kanten menschen opdagen om te
demonstreeren. Alle toegangswegen tot
de Kamer waren vex-sperd en door talrijke
afdeelingen politie bezet.
Op de Place de la Concorde bereikten de
manifestaties hun hoogtepunt evenals op
de Champs Elysés, waar zij weldra een ern- I
stig karakter aannamen.
Hoewel er zeer veel politie op de been I
was, won de mengte meer en meer terrein
en drong zij langzamerhand op naar het j
Parlementsgebouw. Op verschillende plaat- i
sen kwam het tot botsingen met de poli- I
tie; er werden steenen gegooid en er werd
met flesschen en ijzeren staven gesmeten.
Een autobus en een filmwagen werden op
de Place de la Concorde in brand gesto
ken. De politie chargeerde voortdurend
en was ten slotte genoodzaakt te schieten,
waarbij vele gewonden vielen en ook ver
scheidene dooden.
In de Rue de Rivoli is een kleine barri
cade opgeworpen, die echter door de po-
lietie is ingenomen. Vooral aan het aantal
ingeslagen ruiten ziet men, dat de betoo-
gers ook hier huis gehouden hebben.
Op de Champs Elysées richtten demon
stranten, die lid zijn van de vereeniging
van oud-strijd' s barricades op van ban
ken en hekken. Zij hadden werktuigen
meegebracht, waarmede zij het asfalt stuk
sloegen. De métro-stations bij het stadhuis
en de kamer waren afgezet en de treinen
passeerden de stations zonder stoppen.
Over de geheele linie werd de politie te
ruggedrongen. Teneinde de menigte te be
letten de brug, die naar de Quay d'Orsay
leidt te overschrijden en zich naar de ka
mer te begeven, bood zij de opdringende
massa krachtig tegenstand en za.g zich ten
slotte genoodzaakt van de vuurwapenen
gebruik te maken.
Tegen acht uur wex-den een honderdtal
schoten gelost. Afgevaardigden en voetgan
gers vluchtten achter d groote ijzeren
hekken van het kamei gebouw, welke on
middellijk gesloten werden. Vale nieuws-
gierigen namen de ijk in het ministerie
van buitenlandsche zaken.
Botsingen met communisten.
Op de groote boulevards is het tot bot
singen gekomen tup-chen een communis-
tischen stoet en een af deeling oud-strij
ders. De communistische betoogers
schreeuwden hun leuze: „Chiappe in de
gevangenis", terwijl de andere betoogers
schreeuwen: „Daladier moet neergescho
ten worden".
Het aantal dooden staat niet vast.
Uit verschillende gegevens valt nog steeds
niet op te maken, hoeveel slachtoffers gis
teravond en vannacht tijdens de onlusten
gevallen zijn, dcoh blijkens de verschillende
berichten moet het hooger zijn dan officieel
wordt medegedeeld. De dagbladen bevat
ten hieromtrent allerlei uit elkaar loopen-
de mededeelingen. Volgens de socialistische
„Populaire" zouden 20 personen zijn gedood,
w. o. verscheidene leden van de Mobiele
Garde. De „Petit Parisien" schrijft van 9
dooden, allen burgers, terwijl het „Petit
Journal" meldt, dat te 1 uur vannacht 12
dooden bekend waren. De „Echo de Paris"
verklaart, vannacht om half twee van het
Bureau van de Sureté te hebben vernomen,
dat het aantal dooden op dat tijdstip 10
bedroeg, w. o. 5 demonstranten, 4 leden
van de Mobiele Garde en 1 officier van de
Republikeinsche Garde. Ook de mededee
lingen over het aantal gewonden kloppen
niet met elkaar, doch volgens de meest
waarschijnlijke schattingen zijn ongeveer
300 politie-agenten en leden van de Mo
biele en Republikeinsche Garde en 300 a 400
betoogers gewond. In de ziekenhuizen is
een groot aantal gewonden opgenomen, die
door kogels en revolvers en machine-gewe
ren zijn getroffen. Onder hen bevinden zich
verscheidene hooge politie-autoriteiten.
Volgens de „Petit Parisien" zou het aan
tal zwaar gewonden, wier toestand tot be
zorgdheid aanleiding geeft, tegen de 100
loopen. De politie schat het aantalbetoogers
op de Place de la Concorde op 50.000. Als
men in het oog houdt, dat op tal van andere
plaatsen in de stad eveneens groote betoo
gingen werden gehouden, krijgt men on
geveer een indruk van de menigte, die gis
teravond te Parijs de straat was opgetrok
ken. De politie-macht was groot, doch zou
zonder de assistentie van militairen nooit
voldoende zijn geweest om de betoogingen
meester te worden. Op de Place de la Con
corde zijn vele duizenden revolver- en ma
chinegeweerschoten gevallen. Kort na mid
dernacht voerde de bereden politie, ge
steund door militairen, nogmaals met de
blanke wapens een charge uit om het plein
definitief te zuiveren. Eenige parlements
leden, die door de menigte herkend werden,
zijn ernstig mishandeld. De bekende cho
colade-fabrikant, senator Menier moest
ernstig gewond naar het ziekenhuis wor
den overgebracht. Ook Herriot liep bij het
verlaten van de Kamer ernstig gevaar. Hij
werd omringd door betoogers en met vuist
slagen en trappen bewerkt.
Officieele cijfers.
Tegen half 4 vannacht deelde het mi
nisterie van binnenlandsche zaken mee, dat
het aantal personen, dat bij de onlusten
was gewond, ongeveer 300 bedroeg en het
aantal dooden 6.
Deze officieele cijfers moeten echter door
de gebeurtenissen zijn achterhaald. De be
wering van de Action Frangaise, dat er
meer dan 50 dooden zijn, is waarschijnlijk
overdreven, doch het bericht van de „Echo
de Paris" is vermoedelijk juist. Het blad
had nl. tegen 2 uur vannacht geteld: 20
dooden in het ziekenhuis Bichat, 6 dooden
in het ziekenhuis Beauion en 3 dooden, die
in particuliere woningen waren onderge
bracht, in totaal dus 29 slachtoffers.
Overheidsmaatregelen.
De minister-president maakt bekend, dat
op grond van de demonstraties, die de orde
ernstig verstoord en de openbare veiligheid
in gevaar hebben gebracht, de prefect van
politie heeft besloten, dat elke betooging en
elke vergadering in de open lucht is verbo
den.
De Parijsche politie en militaire strijd
krachten zullen versterkt worden en een
aantal leidende personen bij de onlusten
van vannacht zullen binnenkort gearres
teerd worden. Verschillende bladen, o. a.
de „Echo de Paris" en „l'Ordre", verkla
ren te hebben vei-nomen dat Daladier den
president der republiek een decreet heeft
laten onderteekenen, waarbij de geheele
politiemacht in handen wordt gelegd van
den minister van binnenlandsche zaken en
bovendien de pers-censuur mogelijk wordt
voor extremistische bladen. De communisti
sche „Humanité" verspreidt een gerucht,
dat Daladier den staat van beleg wil afkon
digen en de vorming beraamt van een soort
dictatuur, die door verschillende generaals
gesteund zou worden.
HET ONTWAKEN NA EEN BLOEDIGEN
AVOND.
De sporen der vernieling.
PARIJS, 7 Februari. (V.D.) Parijs ont
waakte vanmorgen in een dichte mist. Cr
heerschte een trieste stemming en op de
pleinen, waar tot laat in den nacht ae
schermutselingen plaats vonden, stonden
honderden menschen te kijken naar de res
ten der barricaden, de uitgebrande auto
bussen, de verbrande kiosken en de ver
nielde hekken. De Place de la Concorde
ziet er uit als een slagveld met overal de
resten van de gevechten van gisteren. Ar
beiders van de stadsreiniging zijn sedert
den vroegen ochtend bezig om het mooiste
plein der wereld eenigszins zijn gewoon
uiterlijk te hergeven. Het Elysée en de be
langrijkste strategische punten staan on
der strenge politiebewaking. De balans van
de onlusten staat nog steeds niet vast, doch
het aantal dooden bedraagt naar schatting
35 a 40 en het aantal gewonden ruim 500.
Tot nog toe zijn de namen van 12 dooden
bekend. Officieel doet men nog slechts op
gave van 8 dooden en 182 gewonden, w.o.
verscheidene zwaar gewonden zijn. 280
lichtgewonden zijn, nadat een noodverband
was gelegd, uit de ziekenhuizen naar huis
gegaan. Onder de gewonden bevinden zich
200 politiebeambten en leden van de Repu
blikeinsche Garde. 7 leden van den ge
meenteraad liepen verwondingen op, even
als de directie der stedelijke politie. Een
Duitsche journalist liep eveneens lichte ver
wondingen op, werd gearresteerd en met
andere arrestanten naar een der politiebu-
reaux overgebracht, waar hij echter al
spoedig werd vrijgelaten. De minister van
Binnenlandsche Zaken Frot is in overleg
en met volledige overeenstemming met mi
nister-president Daladier vastbesloten de
krachtigste maatregelen te nemen om een
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Fransche premier Daladier
krijgt een vertrouwensvotum na een ru
moerige Kamerzitting. (1ste blad).
Bloedige onlusten bij straatbetoogingen
te Parijs. (1ste blad).
Daladier hedenmiddag afgetreden. (Tele
grammen).
Nieuwe onderhandelingen over de toe
passing van het concordaat tusschen
Duitschland en het Vaticaan. (2dè blad).
Regeeringscrisis in Spanje op komst?
(2de blad).
BINNENLAND.
Het middenstands-congres te 's-Graven-
lage. (1ste blad).
De tuinders-vergadering te Haarlem. (2de
blad).
De fraude met den uitvoer van varkens-
vleesch. (3de blad).
Eisch in StrapcrlOrzaak (Rechtzaken, 4de
blad).
LEIDEN.
Het gemeentebestuur biedt het crisisco
mité een feestavond aan. (3de blad).
MINISTER MARCHANT OVER POLI
TIEK EN ONDERWIJS. (1ste blad).
DE PACHT- EN VENNOOTSCHAPSVER
GUNNINGEN (4de blad).
herhaling van het bloedvergieten te ver
hinderen. Bij herhaling zullen ook militai
re troepen worden gebruikt. Heden worden
geen betoogingen meer verwacht. De ge
meenteraad van Parijs en de afgevaardig
den van het Departement van de Seine
alsmede de Parijsche senatoren komen he
denmiddag op het stadhuis bijeen ter be
spreking van den toestand. Morgen ver
wacht men nieuwe betoogingen. De minis
ter van Justitie heeft tegen den verant
woordelijken redacteur van de „Action
Frangaise" tylaurras een aanklacht inge
diend wegens opruiïng en in gevaar bren
ging van de veiligheid van den Staat. Mi
nister Frot verklaarde hedenmorgen aan
de pers, over alle middelen te beschikken
om bij nieuwe botsingen de orde te hand
haven.
OOK OP BEDDEN - DEKENS - MATRASSEN
HAARLEMMERSTRAAT 130-136 -i- LEIDEN HMRHMM