ST.
No. 7721
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
25ste Jaarparis
ZATERDAG 27 JANUARI 1934
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weel»2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 93S, REDACTIE IS II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingec wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten noogste JU woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur es
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIJF
BLADEN W.O. GEILL. ZONDAGS
BLAD.
Een „vriendjes politiek"!
De zwendel-affaires, waarvan het bui
tenland ons den laatsten tijd weer erger
lijke staaltjes geeft, en waarbij meermalen
hooge politieke personages betrokken zijn,
worden aangevoerd als een bewijs, dat
onze parlementaire democratie niet deugt,
dat het parlementarisme.zwendel is.
Een dwaze conclusie, natuurlijk.
Dwaas, omdat dergelijke dingen niet
vastzitten aan de parlementaire de
mocratie wat duidelijk is! terwijl ze
bij een anderen staatsvorm zooals de
dictatuur even goed kunnen voorko
men.
Als ze echter onder een dictatuur zou
den plaats grijpen, dan zou het verboden
kunnen worden, daarover te schrijven of
te spreken.... Onder de parlementaire
democratie kan men tenminste wantoe
standen publiek maken, becritiseeren en
bestrijden met alle macht, die men mazy:
ontwikkelen kan.
Ons land heeft, gelukkig, geen beroemd
heid verworven in de hier bedoelde affai
res! Is de Nederlandsche pers onomkoop
baar, het Nederlandsche parlement houdt
ook een fiere traditie hoog.
Alleen.... treft men in ons land aan
een, min of meer knus, bevoorrechten of
ontzien van „vriendjes" bij het doen van
benoemingen of ontslag of het treffen van
sommige andere maatregelen.
Het komt voor zoowel in de landspoli-
tiek als in gemeentepolitiek. Dit kwaad
heeft wel niet zulke groote afmetingen,
het is geen „zwendel" of geen „schandaal"
maar er moet toch op gelet en voor ge
waakt en, waar noodig, tegen gestreden
worden.
Zoo'n voorbeeld van een knusse „vriend
jes-politiek"' geeft o.i. het pas ingediende
wetsontwerp inzake den Raad van State.
De Regeering wil het aantal leden van
den Raad van State verminderen: van
14 op 10.
Bovendien zal er voor het lidmaatschap
een leeftijdsgrens worden gesteld: 75 jaar.
Deze beide nieuwe voorschriften zullen
echter voorloopig niet van kracht wor
den. Art 2 van het ingediende wetsont
werp bepaalt namelijk, dat de nieuwe be
palingen niet op den tegenwoordi
ge n Raad behoeven te worden toegepast..
In dat laatste zit 'm de kneep!
Met de rechterlijke macht b.v. heeft men
zoo niet gehandeld: èn door het stellen van
een leeftijdsgrens èn door de radicale op
heffing van rechterlijke colleges heeft men
hier verscheidenen amtbenaren ontslag ge
geven.
In den Raad van State zitten oud-minis
ters en andere met het parlement in min
of meer familiaire relatie staande voor
name personages....
Nogmaals: wij willen en wy mogen ook
niet hier spreken van een schandaal of
zoo iets, maar wel van een knusse „vriend
jes-politiek", waartegen met beslist
heid moet worden opgekomen.
CRITISEEREN
Een avond van de Ennesbé onderscheidt
tich nauwelijks van een avond der Esdeapé,
toen deze laatste nog revolutionaire buien
had, of van een van die prettige bijeen
komsten, welke de R. K. Volkspartij in
haar goede dagen wist te organiseeren,
en waarop de heer Donders de „geraffi
neerde" Regeering te lyf ging.
Een N.S.B.'er is natuurlijk in hevige
mate verontwaardigd op één lijn gesteld
te worden met een „Marxist". De Neder
landsche regeering legt die verontwaardi
ging kalm naast zich neer, en zou kunnen
verwijzen naar Duitschland, waar Staats
raad Görlitzer verklaarde in zijn felle
actie ondersteund door Minister Darré
dat allen, die de Monarchie in Nazi-land
wilden herstellen, „precies zoo" be
handeld zullen worden, „als de
genen die geloofden voor
Moskou propaganda temoe-
t e n make n".
De Nederlandsche en Duitsche regeering
zijn dus unisono in haar opvatting, dat
men iedere actie tot ondermijing van het
gezag, hetzij deze actie van links, hetzij
deze actie van uiterst „rechts" uitgaat,
moet afwenden. Evenwel met dit verschil,
dat in Duitschland de Keizersgezinden in
stilte mogen stikken van verontwaardiging,
terwyl het aan de N.S.B. geoorloofd is om
kankeravonden op touw te zetten zulke
gezellige kankerfeesten, gelijk zij gisteren
avond te Oegstgeest heeft gevierd.
Men moet natuurlijk voor de beoordee
ling van dergelijke avonden onderscheid
maxen lusschen de verschillende sprekers.
Ingenieur Albarda is evenmin een volks -
volksmenner ais ingenieur Mussert, welke
laatste door zijn eentonige en taaie voor
dracht het beste begrepen wordt in een
vergadering van keurige, welverzorgde
menschen, die aan „humanitaire" taal ge
woon, er niets vreemds in zien, dat iemand
twee uur spreekt.zonder eenige geest
drift.
Veel smeuïger en sappiger van taal zijn
de lagere N.S.B.-goaen, gelijk de heer
Vlekke, Lyceum-leeraar, die gisteren
avond in het „Witte Huis" een echte roode
stokeorand heeft gesticht. Het was het ge
bruikelijk gekanker op de Regeering, zoo
ais men dat verneemt op alle vergaderin
gen van de S.D.A..P., de Volkspartij en in
ae Kath. Kiesvereenigingen.
Wij ontkennen niet de waarde van cri-
tiek. Critiek is het beste hulpmiddel voor
de Regeering hij haar dagelijksch gewe
tensonderzoek. Onze Regeering is niet zoo
ingenomen met de eigen kennis der feiten
als Mussolini, die geen critiek van noode
heeft. Maar men moet toch nooit uit het
oog verliezen, dat critiek niet hetzelfde
is als het becritiseerde. Een tooneel-
recensent is nog m^ar geen goed tooneel-
speler!
Na afloop van de bijeenkomst te Oegst
geest wandelden wij met een goede kennis
de Endegeesterlaan af, op weg naar de
tram.
„Viekke zei wel rake dingen" merk
te onze goede kennis op.
Wij heoben hem geantwoord, dat de heer
Vlekke inderdaad rake dingen vertelde,
maar dat critiseeren zoo buitengewoon ge
makkelijk is. En wij hebben dien goeden
kennis, als voorbeeld voorgelegd zijn eigen
zaak (of welke zaak dan ook).
Een kwaadwillig buitenstaander zou in
die zaak welke inderdaad goed bestuurd
wordt in de geheele bedrijfsleiding en
in allerlei onderaeelen vele fouten bespeu
ren. Wanneer hij nu de fouten héél breed
uitmeet en al het goede verzwijgt, dan zou
eenieder den indruk krijgen, dat die zaak
een „zoodje" was-
Die ïol van kwaadwillige buitenstaan
der vervullen tegenover de Wettige Re
geering de S.D.A.P., de N.S.B. e tutti
quant i. En men zal toegeven, dat het
een ietsje moeilijker is een land te be
sturen, dat getroffen is door de ramp van
een wereldcrisis, dan ais directeur te staan
aan 't hoofd van een zaak.
De manier, waarop de heer Vlekke de
Regeering van ons land bespreekt, is niet
anaers dan demagogie, of volksmisleiding.
Op een vraag uit de vergadering: hoe
denxt de N.S.B. de werkloosheid op te los
sen? antwoordde de heer Vlekke: „Dit is
eenvoudig!" Als middelen zal de N.S.B.
toepassen het niet samengaan van het be-
kleeden door twee echtgenooten van be
taalde functies en toepassing van het „we-
derkeerigheidsbeginsei" in de handelspoli
tiek. Problemen, waarover alle knappe
menschen in de wereld, zoowel in Amerika
als in Europa het hoofd breken, zyn voor
den heer Vlekke een eenvoudig iets.
Ook de corporatieve staat is voor den
heer Vlekke „heel eenvoudig en in zijn
eenvoudigheid zoo moeilijk". Wanneer c'e
heer Vlekke véél studie gemaakt had,
hoe de corporatieve gedachte (waarmede
wij het volkomen eens zijn) gereali
seerd moet worden, zou het woord „een
voudig" op zijn lippen gestorven zijn.
Zeker vermeldenswaardig is het, dat de
heer Vlekke over de corporatieve staats-
gedachte een brochure citeerde van prof.
Aengenent, bevattende een rede door on
zen tegenwoordigen bisschop op 27 Novem
ber 19 17 uitgesproken. In die dagen had
nog nooit iemand van Fascisme gehoord
en lag Mussolini als een fel socialist in de
loopgraven aan de Isonzo.
Wanneer er dus sprake is van Leentje
buur spelen met de corporatieve gedachte
het leenen gaat niet van ons uit.
De toespraak van den heer Vlekke was
voor het overige geheel gevuld met cri
tiek op de Regeering. De waarde van deze
critiek hebben wij niet onderschat. Maar
nogmaals: de critiek is zoo gemakkelijk en
wordt zoo lichtvaardig beoefend.
Al die critici en citicasters herinneren wy
aan de woorden, waarmede de Minister-
President zijn begrootingsrede besloot:
„De Regeering zal zoo hard werken, dat
de moedeloosheid geen tijd heeft ons hart
binnen te sluipen".
Laat men by deze woorden, gesproken
door een man als dr. Colijn, eens diep na
denken. Laat men, zelf moedeloos zijnde,
begrijpen, dat het beter en ridderlijker ts
de Regeering te schragen ih haar manmoe
dig werk voor het welzijn van ons lieve
vaderland.
BINNENLAND
HULDIGING J. TH. VERHEGGEN.
Commandeur Oranje-Nassua.
In het Landhuis te Roermond, waar de
centrale is gevestigd van den Limburg-
schen Land- en Tuinbouwbond, heeft een
hoofdbestuursvergadering van dien bond
plaats gehad waarin de verschillende af-
deelingen waren vertegenwordigd en wel
ke werd bijgewoond door den Commissaris
der Koningin in de provincie Limburg en
den president van de rechtbank te Roer
mond mr. Bolsius die de eerste rechtskun
dige adviseur van. dezen bond geweest is.
Deze vergadering was belegd ter huldi
ging van den voorzitter van den bond,
den heer J. Th. Verheggen, lid van Ged.
Staten van Limburg, die zijn zilveren ju
bileum als voorzitter vierde.
Namens den minister van Economische
Zaken, die door verblijf buitenslands ver
hinderd was aanwezig te zijn, was ter ver
gadering verschenen de secretaris-generaal
van diens Departement, mr. dr. A. A. van
Rhijn, die den heer Verheggen huldigde als
bevorderaar van den landbouw, van de or
ganisatie in den landbouw en meer in het
bijzonder van de Christelijke organisatie.
Ten slotte deelde hij mede, dat het H. M.
de Koningin behaagd had den heer Ver
heggen te bevorderen tot Commandeur in
de Orde van Oranje Nassau.
Vervolgens is de jubilaris hartelijk toe
gesproken door den Commissaris der Ko
ningin en door den onder-voorzitter van
den Bond, waarna de heer Verheggen
dank heeft gezegd voor de hem gebrachte
hulde.
te N00RDWIJKERH0UT
I 36 Febr. Jonge Middenstanders 8.
69 Febr. Militieplichtigen 6.50
I 1013 Febr. Jonge Mannen 6.50
1316 Febr. Gehuwde Vrouwen 6.50
17—20 Febr. Jongel. v. 15-17 j. 6.50
2023 Febr. Meisjes boven 17 j. 6.50
2427 Febr. Gehuwde Mannen ,„6.50
j 36 Maart Heeren Middenstand 10.
69 Maart Meisjes boven 17 jaar 6.50
AARDAPPELVLOKKEN ALS
VEEVOEDER.
De Minister van Economische Zaken
heeft een commissie ingesteld met als taak
op korten termijn advies uit te brengen
over de vraag of aardappelvlokken een
zoodanig veevoeder vormen, dat de bewer
king van aardappelen tot vlokken voor Ne
derland op den duur een levensvatbare in
dustrie zou kunnen opleveren en zoo ja,
of dan tot vestiging van een of meer fa
brieken, waarin de bewerking kan ge
schieden, ware over te gaan en of de pers
pectieven ten deze zoodanig geacht wor
den dat eventueel de teelt van aardappe
len op het huidig niveau zou kunnen wor
den gehandhaafd.
In deze commissie hebben zitting als lid,
tevens voorzitter, dr. ir. W. J. Droesen, lid
van de Tweede Kamer, te Roermond, als
mede de heeren drs. M. de Bloeme, hoofd
van den crisis-accountantsdienst te Den
Haag, R. Groeneveld, directeur van de
aardappelmeelfabriek „De Krim" te De
Krim, ir. H. R. A. Leigne Bakhoven, rijks-
veeteeltconsulent, Leeuwarden en mr. P.
J. Mouton, tijdelijk ambtenaar aan het de
partement van Economische Zaken te
's-Gravenhage, aan wien tevens het secre
tariaat is opgedragen.
Nationale Bedevaart naar Rome.
Naar wij vernemen, zal Z.H.Exc. Mgr.
Diepen, Bisschop van 's-Hertogenbosch,
deelnemen aan de Nationale Bedevaart
naar Rome, welke zal gehouden worden
van 25 Februari tot en met 9 Maart 1934.
Deze Bedevaart staat onder leiding van de
Vereeniging tot samenstelling van Ned. Be
devaarten, Bureau Lindeplein 17, Heerlen.
De datum, waarop de gelegenheid om
aan deze Bedevaarten deel te nemen ge
sloten wordt, is verlengd tot 1 Februari 1934
Uitvoerige prospecti zijn alsnog bij bo
vengenoemd Bureau verkrijgbaar.
WAAROM DE N. S. B. EEN VERBODEN
VEREENIGING.
Haar gezag gesteld tegenover dat der
overheid.
Op vragen van den heer Duys betreffen
de de reden van het plaatsen van de Na
tionaal Socialistische Beweging op de lijst
van voor ambtenaren verboden vereenigin-
gen, heeft de heer Colyn, Minister van
Koloniën, voorzitter van den raad vein Mi
nisters o.m. geantwoord:
De regeering heeft in Maart 1933 beslo
ten, dat het lidmaatschap van de burger
wacht en van den bijzonderen vrywilli-
gen landstorm niet vereenigbaar is met het
lidmaatschap van, onder meer, de Nationaal
Socialistische Beweging.
Den leden van de burgerwacht en van
den bij zonderen vrijw. landstorm werd
op straffe van verlies van dit lidmaat
schap verboden, lid te zijn (eventueel te
blijven) of te worden van, dan wel deel
te nemen aan een verboden vereeniging.
Dit besluit hield in een goed georden-
den Staat de verplichting in voor hen, die
zoowel van de burgerwacht of van den
bijzonderen vrijwilligen landstorm als van
een verboden vereeniging lid waren, een
keus. te doen en een van beide lidmaat
schappen neer te leggen. De leiding van
de N. S. B. heeft echter op een vergade
ring van leden eener burgerwacht, die te
vens lid waren van de N. S. B. en waar
over het doen der keuze beraadslaagd
werd, ten deze ingegrepen en het bevel
gegeven niet om de bedoelde keus te
doen, maar lid te blijven van de burger
wacht, in afwachting van eventueel roye
ment.
De leiding van de N. S. B. heeft daarme
de ingegrepen in de gestie der regeering
en haar gezag gesteld tegenover dat van
de Overheid.
Het is duidelijk, dat personen, in dienst
van diezelfde overheid, niet langer lid
van de genoemde vereeniging kunnen zijn.
Op dien grond heeft de regeering de N.
S. B. geplaatst op de lyst van voor amb
tenaren verboden vereenigingen.
COUPONBELASTING.
Wet treedt 25 Februari in werking.
Bij K. B. is bepaald, dat de wet tot hef
fing van een couponbelasting met ingang
van 25 Feburai a.s. in werking treedt.
Groentenveilingen failliet?
Naar het „Volk" ter oore is gekomen, is
het faillissement aangevraagd van de Coö
peratieve Groentenveilingen „Kennemer-
land" en „Vrije Veiling".
Deze faillissementsaanvrage zou gegrond
zijn op de schuld van de Coöperatieve Bol
len veiling, welke indertijd door beide bo
vengenoemde groentenveilingen werd ge
sticht.
Het faillissement van deze beide coöpe
ratieve groentenveilingen zou een ramp
beteekenen voor de ongeveer 800 aange
sloten leden, maar tevens voor het coöpe
ratie-wezen in het algemeen.
De moeilijkheden te Zandvoort,
Gistermiddag kwam de Commissie van
Onderzoek ingesteld door den gemeente
raad om de administratie van de afdeel ing
werkloozenzorg in goede banen te leiden,
bijeen. Wij vernemen, dat door de commis
sie bestaande uit de raadsleden Padit, van
der Moolen en Druyff een verzoek aan den
burgemeester gericht is om een spoed-
eisohende vergadering bijeen te roepen ter
bespreking van heit intrekken der rijks
subsidie voor den werkloozensteun over het
tijdvak 28 November 193216 September
1933. Voorts vernamen wij nog, dat er geen
sprake van is, dat de Commissie een klacht
over den wethouder bij de regeering had
ingediend.
Wethouder Molenaar zal deze week in
een openbare vergadering de zaken publiek
uiteenzetten.
UIT DE OMGEVING
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Een Duitsch-Poolsch verzoeningsaccoord
voor 10 jaar gesloten. (3de blad).
Toenemende politieke spanning te Parijs.
Zal de regeering toch moeten aftreden?
(3de blad).
Interventie van Frankrijk, Engeland en
Italië te Berlijn voor Oostenrijk? (3de
blad).
BINNENLAND.
Minister Colijn verklaart, waarom hij de
N.S.B. heeft verboden. (1ste blad).
LEIDSCHENDAM.
St. Josephgezellen. Zondag a.s. zal te
12 uur de cursus worden voortgezet. Het
onderwerp is: De gezinsgedachte, de eerste
grondslag van het Kolpingsprogram. Don
derdag 1 Februari a.s. te 8.15 uur dezelf
de cursus voor hen, die zich voor Donder
dag hebben opgegeven. Het bestuur ver
trouwt, dat alle leden trouw den cursus
zullen volgen en op tijd aanwezig zullen
zyn.
Radio-distributie. Naar men ons me
dedeelt, is door eenige bewoners van
Broekweg bij den Officier van Justitie een
klacht ingediend tegen J. G. v. d. Sch. te
Den Haag. H. Sch., Broekweg en H. V„ Te-
dingerstraat, alhier. Het betreft hier het
beleid van de Radiodistributievereeniging
„Evar", welker uitzendingen indertijd by
rechterlijk vonnis door den P. T. T. is stop
gezet en waarvan genoemde heeren het da
gelijksch bestuur vormden.
Uitvoering gymnastiek. Zondag a.s. zal
de R.-K. Gymnastiekvereniging S. S. S.
te Leidschendam een groote propaganda-
uitvoering geven in het Patronaatsgebouw.
De dag zal op waardige wijze worden in
gezet met een H. Mis te 7 uur en algemee-
ne H. Communie.
De H. Mis zal worden opgedragen voor
levende en overledene leden van S. S. S.
Des avonds zal de zaal te half acht ge
opend worden om ouders, genoodigden en
donateurs te ontvangen. Door de mond-
accordeonclub S. D. O. uit Den Haag zal
muzikale medewerking verleend worden.
Er zal een zeer gevarieerd programma
worden afgewerkt; een groote afwisseling
van oefeningen, zal nog worden onderbro
ken door een komische film in 2 acten.
Toegang hebben alleen de ouders der le
den, genoodigden en donateurs; anderen
hebben geen toegang.
Donateurskaarten zijn nog verkrijgbaar
tot Zaterdagavond 9 'uur bij de heeren A.
Groenewegen, Damlaan 9 te Veur en P. v.
d. Zon, Sluisplein 6, te Leidschendam.
LISSE.
Biljartclub. Gisteravond hield de R. K.
Biljartclub „L.U.T.O." haar vierde jaarver
gadering op een der bovenzalen van het
Bondsgebouw onder voorzitterschap van
den heer Jos. v. RiéL
Deze opende met den Chr. groet en heet
te allen welkom. In zijn openingswoord fe-
ficiteerde hij het le viertal met het behalen
van het kampioenschap en hij uitte den
wenscht dat zy op den ingeslagen weg zul
len voortgaan. Voorts deelde hij mede, dat
het eerste gedeelte op het biljart is vol
daan.
De notulen werden gelezen en vastge
steld. Medegedeeld werd, dat voor het
Tooneelconcours een lauwertak is geschon
ken.
Hierna bracht de secretaris een mooi ge-
styleerd en zakelijk jaarverslag uit, waar
voor de voorzitter hem hartelijk dank
bracht. Uit het financieel verslag van den
penningmeester bleek, dat naast een ont
vangst van 281.18 een uitgave viel te boe
ken van 237.57, alzoo een saldo van
43.61. Dit gevoegd bij het kasbezit 1932
maakt een bezit van 149.44. Den penning
meester werd dank gebracht voor zijn ac
curaat beheer.
De aftredende bestuursleden, de heeren
Jos. v. Riel en H. Verdel, werden bij enkele
candidaatstelling herkozen en namen de
herbenoeming aan.
De voorzitter stelde hierna voor de jaar
lij ksche feestavond uit te stellen tot Paschen
waartoe, daar in den vastenavond geen
avond meer vrij is in het Bondsgebouw,
werd besloten. In de feestcommissie wer
den behalve den voorzitter, gekozen de
heeren N. v. Velzen en C. Degger.
De heer v. Velzen rapporteerde de be
scheiden van den penningmeester volkomen
I in orde. In de nieuwe controlecommissie
werden benoemd de heere i v. Tol en C.
Stoeldrayer.
Na de rondvraag werd de vergadering
met een woord van dank dooi den voor
zitter met den Chr. groet gesloten.
VOORSCHOTEN.
Personalia. Voor het candidaats-exa-
men Natuurkundig Ingenieur is geslaagd
de heer C. J. Boers.
