No. 7711
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACKT 32, LEIDEN
DONKERE WOLKEN
BOVEN MEXICO.
mot VSILIG
Z5ste Jaarpaner
DINSDAG 16 JANUARI 1934
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Lij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen word»
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten noogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur es
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
EEN NIEUWE KERKVERVOLGING
Na openlijk het Concordaat met de H.
Stoel te hebben verbroken is de Mexicaan-
sche regeering er toe overgegaan om hate
lijke maatregelen te nemen tegen de Katho
lieke Kerk. De Primaat van Mexico Mgr.
Pascual Diaz heeft order gekregen, om alle
priesters, die tot nog toe aan de Kathedrale
kerk verbonden waren, te ontslaan, terwijl
hij alleen toestemming heeft verkregen om
zijn herderlijk ambt uit te oefenen. Een
oude, afgeleefde priester staat thans alleen"
aan het hoofd van een parochie van 40.00!)
zielen! Toch bezit de grijze aartsbisschop
nog zooveel kracht dat hij iederen dag drie
H. Missen celebreert, zoodat de geloovigen
althans eenigermate in de gelegenheid wor
den gesteld om de H. Geheimen mede te
vieren en daar kracht en sterkte te putten
voor den naderenden strijd.
In geheel Mexico hebben slechts 1024
priesters „wettelijke" bevoegdheid om hun
priesterlijke bediening uit te oefenen over
meer dan 15 millioen zielen. In den staat
Tabasco is slechts één priester toegelaten
voor 224.168 zielen!
Het Concordaat geschonden!
De maatregelen tegen de Katholieke
Kerk nemen met den dag scherper vor
men aan. De afkeer tegen de katholieken is
overgeslagen in blinden haat, die in de
meest hatelijke anti-katholieke bepalingen
tot uiting komt.
Wanneer een priester, die geen „wettelij
ke bevoegdheid" bezit het toch zou durven
wagen de H. Mis in te dragen, wordt hij
met den dood gestraft!
De Aarsbisschop van Mexico heeft aan
de regeering gevraagd, dat hij in geval van
ziekte zal mogen worden vervangen door
een anderen priester: dit verzoek werd
echter geweigerd!
Enkele jaren geleden heeft Portes Gil,
destijds President van Mexico, een Con
cordaat gesloten met den Pauselijken Dele-
gaat Mgr. Leopolde Ruiz y Flores, Aarts
bisschop van Morelia. Hierbij werd be
paald, dat de wetgeving van het iand ge
heel in overeenstemming zou worden inge
richt met de godsdienstige gevoelens van
het Mexicaansche Volk. De in beslaggeno
men kerkelijke goederen zouden onvoor
waardelijk worden teruggegeven en naar
aanleiding van een groote volkspetitie zou
den 'alle onrechtvaardige en hatelijke
maatregelen die tegen de Kerk waren ge
nomen weer worden ingetrokken.
Na afsluiting van deze overeenkomst gaf
de H. Stoel verlof om het interdict op te
heffen en konden bisschoppen en priesters
hun geestelijke bedieningen weer uitoefe-
De Mexicaansche regeering heeft echter
dit plechtig contract schandelijk gebroken
en het aantal priesters, dat als wettelijk be
voegde ambtenaren van den eeredienst
werd toegelaten, werd beperkt tot één per
100.000 katholieken. In Mexico-City, waar
25 kerken zijn, is slechts een priester door
de regeering erkend, en deze mag slechts
in één kerk den eeredienst uitoefenen.
In het afgeloopen jaar is er haast geen
maand voorbijgegaan of er werd een pries
ter gearresteerd omdat hij de H. Mis had
opgedragen. Nu is op deze „paapsche
stoutigheit" de doodstraf gesteld!
Katholieke kerken gesloten.
Iederen dag worden er nieuwe hatelijke
bepalingen tegen de Katholieken uitge
vaardigd. Tal van kerken zijn aan de Ka
tholieken ontroofd en aan Joden of Pro
testanten in eigendom gegeven. Een der
mooiste kerken uit Mexico's hoofdstad
werd door de regeering aan de Joden gege
ven, die haar tot Synagoge zullen inrich
ten. De St. Cacherinakerk werd aan de
Protestanten afgestaan. Alleen de kerken
van de buitenlandsche kolonisten werden
Het aantal priesters beperkt.
Zooals wij daarboven reeds aanhaalden
is het aantal priesters dat wettelijke be
voegdheid heeft om hun ambt uit te oefe
nen beperkt tot 1024, voor 15.012.473 ka
tholieken die verspreid wonen over een
oppervlakte van 1.671.704 vierkante kilo
meter.
In de staat Tabasco is slechts een enkele
priester beschikbaar: één priester voor
224.168 zielen! In Chiapas zijn er vier
priesters toegelaten op 528.654 katholieken.
In den staat Vera Cruz, waar Gouverneur
Adalberto Tejeda zijn godsdiensthaat op
kerk en priesters botvierde, zijn er voor
1.376.467 katholieken 12 priesters!
In andere staten wordt aan sommige anti-
clericale wetten niet zoo streng de hand
gehouden, maar des ondanks wordt het
katholieke volk van Mexico zwaar be
proefd.
Innerlijk verdeeld en ongeorganiseerd
staat men machteloos tegen de goddelooze
machten, <iie samenspannen tegen God en
zijn gezalfden.
Mexico is wel een waarschuwend voor
beeld voor alle katholieken!
REGEERING IN CRISISTIJD
REDE VAN MINISTER OUD.
Gisteravond sprak voor de Vrijzinnige
Democratische Vereeniging, af deeling Am
sterdam, de Minister van Financiën, Mr. P.
Oud.
Toen ik ving Z.E. Mr. Oud zijn rede
aan een jaar geleden te Amsterdam
sprak voor de Vrijzinnig Democratische
Vereeniging waren de toestanden geheel
anders dan nu. Wij hebben echter, zoowel
toen als nu, de werkelijkheid onder de
oogen durven zien en wij hebben begre
pen, dat slechts dat kan worden verwezen
lijkt wat door de omstandigheden moge
lijk is. Het standpunt der Democratische
partij is sedert twee barer leden zitting in
het kabinet Colijn hebben genomen, vol
komen onveranderd gebleven.
Men diene, om dit te kunnen inzien, het
verschil te begrijpen tussohen beginsel
verklaring en werkprogramma. Het werk
programma wijst het doel van de partij
aan, doch, zelfs als de geheele regeering
uit vrijzinnig democraten bestond, zou het
nog niet gezegd zijn, dat het werkprogram
ma verwezenlijkt zou kunnen worden. De
toestand, waarin wij thans verkeeren, is
een gevolg van den wereldoorlog, met als
resultaat kapitaalvernietiging en verande
ring van de economische structuur.
Uitvoerig zette spr. de economische ver
anderingen uiteen. Het landbouwbedrijf in
Nederland werd zwaar getroffen; onze
landbouw had zich sterk als exportbedrijf
ontwikkeld, doch de buitenlandsche land
bouw voldeed meer en meer aan eigen
eischen, waardoor onze export terug liep.
Spr. behandelde vervolgens het vrijhandel
principe, dat door de Vrijzinnig Democraten
wordt voorgestaan en welk principe in de
laatste jaren met voeten wordt getreden
en ook de Vrijzinnig Democraten hebben
hieraan noodgedwongen meegedaan.
Met klem wees spr. er op, dat vrijhandel
een der voorname punten van het vrijzin
nig democratisch programma is. De autar
kie is een politiek, die slecht noodgedwon
gen door de Nederlandsche regeering wordt
gevolgd.
De Nederlandsche volkswelvaart is erns
tig aangetast en dit is geen wonder, gezien
de plaats, die Nederland in de wereldeco
nomie innam. Men kan zich wijs maken
dat de welvaart spoedög terug zal keer en,
doch verstandiger is het nu het nog
mogelijk is maatregelen te nemen. Een
wijs veldheer retireert tijdig! Tijdige maat
regelen behoeven waarschijnlijk veel min
der ingrijpend te zijn dan te laat genomen
maatregelen. Het is noodzakelijk een lager
levensniveau in te nemen. Er zijn voor
standers van het loslaten van den gouden
standaard, welke maatregelen spr. ver
werpt (applaus).
Het monetaire verschijnsel is niet de
oorzaak, maar een gevolg van de crisis.
Het voorbeeld dat Amerika ons geeft, is
weinig aanlokkelijk. Het loslaten van den
gouden standaard zou o.m. tot gevolg heb
ben, dat de grondstoffen, die uit het bui
tenland betrokken moeten worden duurder
worden; het loslaten van den gulden zou
immoreel zijn.
Een beheerschte devaluatie is niet moge
lijk, wanneer men het vaste grondvlak ver
laat, komt men in het drijfzand terecht.
Uitvoerig zette spr. de gevolgen van de
valuatie uiteen. Terwille van de gaafheid
van den gulden moeten wij offers bren
gen, o.a. in de belasting. Het is noodzake
lijk, dat de staatsbegrooting in evenwicht
is. Uitgaven moeten worden verminderd,
belastingen verhoogd. Het is geen aange
naam werk, aldus de minister, om de volks
welvaart op een lager niveau te brengen.
Naast de maatregelen op belastingter
rein hebben wij maatregelen moeten nemen
op economisch gebied: verhooging in prijs
van landbouwproducten, contingenteerinT
enz. De regeering wordt verweten, dat
hierdoor het economisch herstel wordt
tegengewerkt, de prijzen zoo zegt men
blijven te hoog.
Het gaat hier echter inderdaad om ach
teruitgang van het reëale inkomenbedrag,
zoodat we ons minder kunnen veroorloven.
De landbouwtoestand moest, om in stand
te blijven, geholpen worden, doch de re
geering zal trachten het juiste midden te
houden. De Vrijzinnig Democratische Par
tij behoort zeker niet tot die partijen, die
bij het opleggen van belastingen geen re
kening houden met de "draagkracht, ons
wordt verweten, dat wij het te veel zoch
ten in de verbruiksbelasting. Dit laatste
echter is het gevolg van de tijden en de
feiten. De inkomstenbelastingen en de ver
mogensbelasting zijn echter reeds zeer hoog.
Met klem verdedigde spr. ons gedifferen
tieerde belastingstelsel; de daling van de
opbrengst van de inkomstenbelasting wordt
door deze langdurige crisis, niet ondervan
gen, door andere belastingen. Vandaar, dat
verbruiksbelastingen moesten worden in
gesteld, dit is een belasting van de slechte
tijden, een laatste redmiddel. Met een be
zwaard hart hebben wij deze belasting in
de Kamers verdedigd. De druk voor ieder
persoonlijk zal nog wel meevallen, daar
deze belasting door de verbruikers geza
menlijk wordt gedragen. Spr. erkent ech
ter, dat 'deze belasting voor het geheele be
drijfsleven administratief moeilijkheden zal
opleveren, de rompslomp zal echter tot een
minimum worden beperkt. Men bedenke,
dat de Minister van Financiën deze belas
ting niet voor zijn pleizier instelde, het was
bittere noodzakelijkheid en noodzakelijk
om erger te voorkomen.
Vervolgens besprak spr. de couponbelas
ting, waai bij de minister opmerkte, dat
twee procent wordt geheven omdat ware
de heffing hooger vele kleine luiden, die
op hun ouden dag van de rente leven,
zwaar zouden worden getroffen.
Belastingontduiking door de abnormale
rechtsvorm van naamlooze vennootschap
zal krachtig' worden bestreden.
Beziet men het -"geheele belastingstelsel,
aldus spr., dan zal men niet kunnen zeg
gen, dat de Vrijzinnig Democratische mi
nister van Financiën ontrouw is geworden
aan de vrijzinnig democratische beginse
len.
Uitvoerig besprak de monaster vervol
gens de houding van de regeering tegen
over de gemeente en haar autonomie. Wordt
een gemeente noodlijdend, dan is het van
zelfsprekend met haar autonomie gedaan.
Het is immers noodzakelijk de eindjes aan
elkaar te knoopen? Want waar zou het
Rijk steun moeten zoeken als het noodlij
dend wordt? Meer en meer beginnen de
gemeenten dit in te zien. B. en W. van Am
sterdam hebben de schouders onder hun
taak gezet, op een wijze, die boven alle
lof is verheven. (Applaus).
Zij, die tegenwoordig het hardst om auto
nomie roepen, zijn gebleken te zijn de
grootste belagers van de autonomie. Spr. is
niet zoo pessimistisch dat hij gelooft, dat
er op dezen tijd geen betere zal volgen. De
inzinking zal niet blijvend zijn, gezier. de
steeds grooter wordende productiemogelijk
heden om de voortgaande rationalisatie.
Willen wij opwaarts streven, dan moeten
wij echter zorgen voor vasten bodem, op
drijfzand is opbouw onmogelijk. Groote
veranderingen in de economische structuur
zullen echter zeer zeker komen. Langs den
weg van evolutie en groei, waai bij de
overheid als leider optreedt zal men tot
betere tijden komen. De parlementaire de
mocratie is de aangewezen regeern gsvorrn
voor Nederland, de dictatuur is on-Neaer-
landsch. (Applaus).
Dictatuur van links of rechts is een aan
slag op de geestelijke vrijheid en daar
tegen zal Nederland zich steeds verzetten.
(Applaus).
De samenwerking tusschen Regeering f-h
volksvertegenwoordiging, zooals wij die
thans kennen, bewijst de onmisbaarheid
van de parlementaire democratie. Wij wen-
sohen een regeering, die sterk is door het
volk, en bij de formatie van het crisiska-
binet-Colijn is niet gestreefd naar gelijk
schakeling, maar naar samenschakeling. We
zullen vasthouden aan de Nederlandsche
traditie „vrijheid en democratie".
Nadat spr. zijn rede had beëindigd bracht
de vergadering den minister staande een
ovatie.
Wethouder dr. E. J. A. Abrahams sprak
een woord van dank tot den spreker, waar
na hij de vergadering sloot.
VVerblinding. „Wie
verde'gd moest worden,
werd eerst verblind". U
wilt niemand verdelgen,
maarwaarom dimt u
dan niet
AETHER-REVOLUTIE.
GOLFLENGTE-OMWENTELING OP
GROOTE SCHAAL.
Waar is dat station gebleven?
Wie Maandagmorgen z'n radio heeft aan
gezet om hetzelfde aardige stationnetje te
beluisteren, waarop hij Zondagavond ook
had afgestemd, is tien tegen één tot de
teleurstellende conclusie gekomen, dat het
verdwenen was.
Behalve Hilversum, dat op 1875 M. is blij
ven staan, zijn in den nacht van Zondag op
Maanaag vrijwel alle Europeesche stations
van golflengte veranderd, volgens het plan
van Luzern.
Verschillende landen waaronder ook
Nederland, voorzoover althans onze lange
golf betreft hebben geweigerd deze over
eenkomst te teekenen. Wat de korte goif
betreft, zijn wij accoord gegaan met het
plan en hier zijn we dus verhuisd van 291,1
naar 301,5 M. Op de lange golf 1875, welke
wij pertinent hebben geweigerd af te staan,
kunnen we echter voorloopig en waar
schijnlijk nog geruimen tijd ongestoord
blijven uitzenaen. Zoolang althans Roeme
nië, dat zich deze golflengte zag toegewe
zen, zijn daarvoor nieuw te bouwen 200
K. W.-zender nog niet gereed heefc. Vroe
ger meldden we reeds, dat dit nog wel 1 ys
jaar kon aanloopen. Of we vóór dien met
Roemenië over deze kwestie tot overeen
stemming zullen komen, of dat we zelf te
gen dien tijd een zoo krach eigen zender
zullen bezitten, dat de Balkanbewoners het
voor zich zelf beter oordeelen naar een
andere golf om te zien, zijn kwesties, waar
omtrent momenteel nog niets definitiefs te
zeggen valt. Alleen zouden we achter bei
de vragen een heel groot vraagteeken wil
len plaatsen. Moeten we tenslotte verhui
zen, dan komen we op 1345 M. gevaarlijk
dicht tusschen Mocala (1389 M.) en War
schau (1304 M.) terecht.
Intusschen hebben we voor den langen
golfzender nog een kansje, zij het dan mis
schien voor beperkten tijd. Als Rusland
zich n.l. aan 't plan van Luzern stoort
velen vreezen, dat dit te mooi is om waar
te zijn zouden we van het hinderlijke ge
praat en gebrom van Moskou waarop we
nu al sinds lang worden vergast, bevrijd
zijn. We Jiebben hier evenwel den strop,
dat Radio Paris van 1724 M. opschuift naar
1796,4 M., zoodat niet al te selectieve toe
stellen daarvan aanmerkelijken hinder
kunnen ondervinden.
Het schijnt althans volgens de erva
ringen van gisteravond zelfs met een
selectief toescel niet al te best te gaan. Gis
teravond had Radio-Paris last van een fluit
toon, Zeesen genoot bijklanken van Mos
kou en Daventry. Tusschen Daventry en
Zeesen heerschte een enorme fluittoon.
Motala heeft hinder van een golflengte
wijziging. Langenberg en North Regional
zitten met elkaar te harrewarren. Rome
overblaast Stockholm, Milaan maakt ruzie
met Scottish Regional.
Uit Engeland wordt medegedeeld, dat de
Engelsche luisteraars wanhopig zijn ge
worden, reeds op den eersten dag na de
verhuizing van golflengten. Parijs blaast
in Engeland dwars door Daventry heen. De
chaos is in Engeland volkomen!
Hieronder laten we een staatje volgen,
waarin wij voor de voornaamste zenders Ie
oude golflengte vermelden naast de nieu
we, zoodat men met behulp daarvan den
eersten tijd den weg zal kunnen vinden in
den aether.
Lange golfgebied.
In het lange golfgebied wordt de toe-
stand als volgt:
thans:
wordt:
Hilversum (Roemenië)
1875 M.
1875
Radio Paris
1724
1796.4
Deutschlandsender
1635
1570,7
Daventry
1554,4
1500
Motala
1348
1388,9
Huizen.
1875
1345
Warschau
1412
1304,3
Kalunüborg
1153
1261
Lahti
1796
1145
Luxemburg, dat geen officieel erkend
station is, blijft zenden op 1191 M., Sche-
veningen-Haven (Vaz Dias) verhuist naar
de 1224 M.-golf; Parijs-Eiffeltoren zag zich
geen golflengte toegewezen.
Korte golf-gebied.
LEIDEN.
Nieuwe parochie aan den Haagweg (1ste
blad).
Rome
441,2
420,8
Berlijn
419
356,7
Kattowitz
408,7
395,8
Soctens
403,8
443,1
Midland regional
393,9
391,1
Boekarest
394,2
364,5
Scottish regional
376,4
373,1
Hamburg
372,2
331,9
Mühlacker
360,6
522,6
London regional
356
342,1
Straatsburg
345,2
349,2
Brussel (Vlaamsch)
337,8
321 9
Milaan
331,4
368,6
Porte Parisien
323,2
312,8
Breslau
325
315,3
West regional
309,9
307,1
North national
301,5
296,2
Hilversum
296,1
301,5
Kopenhagen
281,2
255,1
Bratislava
279,3
293,8
Heilsberg
276,5
291
Turijn
273,7
253,2
Londen regional
261,6
2ol,l
Leipzig
259,3
382,2
thans:
wordt:
Freiburg (i.B.)
569,3
251
Boedapst
550,5
549,4
München
533
405,4
Weenen
518
508,3
Brussel (Fransch)
509
483,9
Florence
500,8
514,6
Praag
488,6
470 2
North regional
480
449.1
Langenberg
472,4
455,9
Beromünster
459,4
539,6
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Schandalen-epidemie in Frankrijk en
België. Weer twee nieuwe „affaires" ont
dekt. (2de blad).
Dreigende handelsoorlog tusschen Frank
rijk en Duitschland. (2de blad).
Nieuwe financieele volmachten voor
Roosevelt aan het Congres gevraagd. (2de
blad).
Het groote Fransche vliegtuig „Emerau-
de" in brand gevlogen. Onder de 10 slacht
offers bevindt zich de gouverneur-generaal
van Indo-China. (2de blad).
Aardbeving in Britsch-Indië. (Buiten!
Ber. 2de blad).
UIT DE OMGEVING
WASSENAAR.
K.J.M.V.-actie. De jongste onder Was-
senaar's R. K. organisaties, de K.J.M.V.
weert zich duchtig, zooals moge blijken uit
het volgende programma.
Dinsdag 16 Jan. spreekt het Raadslid, de
heer Kimman over ontwikkeling op staat
kundig en vakkundig gebied.
Dinsdag 23 Jan. geeft de Moderator kape
laan Heemskerk de zesde instructie der
Oriëntatie-cursus.
Dinsdag 30 Jan. spreekt kapelaan Cors-
ten over de Apostolaatsgeest in de K.J.
M.V.
Op Dinsdag 6 Febr. vindt de vasten
avond-viering plaats.
Op de Maandagen 12, 19 en 26 Februari
zal de heer Engels, lid van de Tweede Ka
mer, uiteenzetten, waarom wij, katholie
ken, noch fascisme noch nationaal-socialis-
me kunnen aanvaarden bij den opbouw van
de nieuwe maatschappij.
Een ontwikkelingsprogramma dat er zijn
mag. Onze a.s. Middenstanders zijn vol
enthousiasme. De Middenstandsbeweging
van de toekomst staat er hier goed voor.
NOORDWIJKERHOUT.
Hek omver gereden. De motorrijder S.
uit Amsterdam reed, komende uit de rich
ting Noordwijk, de Dorpsstraat uit, om op
den Heerenweg te komen. Een wielrijdster
die vóór hem uitreed vergat, toen zij den
Langenvelderweg inging, de richting aan
te geven. Daar de motorbestuurder hierdoor
moest uithalen om een aanrijding te voor
komen, reed hij het trottoir op en botste
met zijn motor tegen het hek van de
Twentsche Bank op, waardoor het motor
rijwiel van voren werd vernield. De be
stuurder bekwam geen letsel. Het ongeval
is geheel te wijten aan het nonchalante
rijden van de wielrijdster.
Draaiburg. Burgemeester en Wethou
ders hebben aan de Landexploitatie Mij.
vergunning verleend tot het leggen van
een draaibrug en maken van een beton
nen schoeiïng op het perceel sectie C 263.
De brug zal den Leeweg verbinden met
de boerderij Hoogstraten.
Hooikeui'der. B. en W. zijn van mee
ning, dat één hooikeurder in deze gemeen
te voldoende is weshalve is ontslagen per
1 Januari 1934 de heer G. Bouwmeester,
alhier. De heer J. Pennings blijft dus in
bedoelde functie gehandhaafd.