25ste Jaargang
DONDERDAG 28 DECEMBER 1933
No. 7696
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
VOORNAAMSTE NIEUWS.
NIEUWJAARS-
ADVERTENTIËN
NIEUWJAARSWENSCH
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bjj vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Lij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post S 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
brij gbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, btf
Vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent» met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
regd
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewooe AdvertentiëD 30 cent per
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten Hoogste 30 woorden, v/aarfn b«-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur m
verhuur, koop en verkoop: 1 0.50
DE OMZETBELASTING
In verband met den toestand van 's Rijks
financiën heeft de wetgever het no-jJig
geacht met ingang van 1 Januari 1934
een belasting te heffen wegens levering
van verschillende soorten roerende goede
ren. De wet tot heffing van een omzetbelas
ting heeft een tijdelijk karakter, aangezien
bepaald is, dat zij met ingang van 1 Ja
nuari 1939 vervalt. Naast de heffing eener
omzetbelasting behelst zij een regeling voor
de heffing eener weeldeverteringsbelas-
ting.
Als aequivalent van de weeldeverterings-
belasting wordt over de z.g. weeldeartike
len een hoogere omzetbelasting geheven. De
omzetbelasting bedraagt 4 pet. van den ver
koopsprijs der goederen; de belasting voor
de weeldeartikelen bedraagt 10 pet. De be
lasting wordt niet bij iederen omzet, doch
slechts bij één omzet geheven. De wet hul
digt derhalve het stelsel der eenmalige £ef-
fing. Deze eenmalige heffing kan op ver
schillende wijzen worden toegepast. Uit de
verschillende heffingsmethoden als daar
zijn: le heffing bij den consument, 2e hef
fing by de bron (fabrikant), 3e heffing hij
den verkoop aan den kleinhandelaar heeft
de wetgever gekozen die van de heffing
bij de bron.
Aan de belasting zijn onderworpen-de
leveringen hier te lande door fabrikanten
van in het vrije verkeer zijnde goederen,
krachtens overeenkomst van koop en ver
koop. De huurkoop wordt ten deze met een
overeenkomst van koop en verkoop gelijk
gesteld.
Opgemerkt zij, dat de belasting alleen
verschuldigd is voor lichamelij ke
roerende zaken. De levering van waar
depapieren valt niet onder de heffing.
Voor vergoedingen, welke worden genó
ten voor diensten en andere prestatiën, is
geen belasting verschuldigd. Ook het
„auteursrecht" valt niet onder, de lichame
lijke roerende goederen.
We zagen reeds, dat de belasting ver
schuldigd is door den fabrikant, die de goe
deren levert. De kooper is hoofdelijk voor
de belasting mede aansprakelijk, voor zoo
ver hij niet kan aantoonen haar te hebben
betaald. In de gevallen, waarin de fabri
kant verplicht is aan den kooper een fac
tuur uit te reiken, is hij tevens verplicht de
belasting in rekening te brengen aan den
kooper. Deze laatste is gehóuden de belas
ting tegelijk met den koopprijs, of bij be
taling in gedeelten uiterlijk tegelijk met het
laatste gedeelte van den koopprijs aan den
fabrikant te voldoen.
De fabrikant, welke de goederen uit zijn
bedrijfsvoorraad voor eigen gebruik aan-
wéndt,. móet over de inkoopswaarde daar
van belasting betalen.
Voor goederen, die in commissie of in
consignatie worden gegeven, vangt de be
lastingplichtigheid eerst aan op het tijd
stip.. waarop vaststaat, dat de goederen in
derdaad zijn verkocht.
Een der belangrijkste vraagstukken bij
de regeling van een omzetbelasting is dat
van de vrijstellingen. Bij het stelsel van
eenmalige heffing zijn drie groepen van
goederen, die voor vrijstelling in aanmer
king komen:
le de grondstoffen en halffabrikaten;
2e de noodzakelijke levensbehoeften;
3e de goederen ten aanzien waarvan de
heffing .om praktische redenen moeilijk uit
voerbaar is.
Aanvaarding van de eenmalige heffing,
werkende als algemeene verbruiksbelasting,
bréngt in de eerste plaats mede uitschake
ling van grondstoffen en halffabrikaten.
Alleen worden belast de voor gebruik
gerèed zijnde producten; de grondstoffen
en halffabrikaten treft men in het eindpro
duct, m.a.w. het door den fabrikant afgele
verde eindproduct is aan de belasting on
derworpen.
De noodzakelijkste levensbehoeften zijn
vrij als: aardappelen, brood, geneesmidde
len, groenten, graan, rund- en varkensvet,
spek, zout, eieren in de schaal enz.
Een gekookt ei is bij den verkoop belas
tingvrij, maar bij verkoop van een gebax-
ken ei is belasting verschuldigd. Voor de
vaststelling van de verschuldigde omzetbe
lasting moet uit de administratie blijken,
welk deel van den verkoopprijs door
den restaurateur als fabrikant aan zich zelf
als kleinhandelaar voor het gebakken ei xn
rekening moet worden gebracht. Hieruit
blijkt wel, dat het systeem van heffing bij
de bron niet zoo heel eenvoudig is.
Als goederen, waarvan de heffing om
practische redenen is nagelaten, noemen we
enkele artikelen van land- en tuinbouw,
zooals bloembollen, versche bloemen, gras,
hooi, stroo, meststoffen, planten, boom en,"
doode en levende dieren. Het vee op de
markt is vrij, maar de slager, als fabrikant
van bierstukjes, rollade etc. moet omzetbe
lasting betalen.
Dag- en weekbladen, tijdschriften en
boeken zijn met het. oog op de cultureele
belangen vrijgesteld.
Het systeem van heffing bij de bron is
zoodanig in de wet uitgewerkt, dat als re
gel de belasting wordt geheven over het
bedrag, waarvoor de goederen door den fa
brikant aan den handelaar worden ver
kocht, dus van den groothandelsprijs. De
detaillist-niet-fabrikant zal dus zijn prijs
met 4 pet. van den groothandelsprijs moe
ten verhoogen om zich schadeloos te stel
len voor de van hem gevorderde omzetbe
lasting.
De fabrikant, die tevens détaillist is, zou
echter omzetbelasting moeten betalen van
den kleinhandelsprijs, den prijs, dien hij
als winkelier aan zijn klanten in rekening
brengt. In dit geval zou de omzetbelasting
dus. bedragen 4 pet. van den detailprijs, wat
uiteraard belangrijk meer is dan 4 pet. van
den groothandelsprijs, omdat in den dé-
tailprijs, behalve de winst van den winke
lier, ook de distributiekosten zijn begrepen.
Ten einde deze onbillijkheid weg te ne
men is in de wet de bepaling opgenomen,
dat de minister van financiën onder door
hem te stellen voorwaarden kan toestaan,
dat de overdracht van goederen uit de fa-
brieksafdeeling naar de handelsafdeeling
van dezelfde onderneming wordt be
schouwd als een levering, echter uitslui
tend in het geval, dat de fabrikant tevens
het beroep van handelaar uitoefent.
Zoo zal de banketbakker zijn bakkerij
gaarne beschouwd willen zien als de fa-
brieksafdeeling en zijn winkel als de han
delsafdeeling. De omzetbelasting kan dan
berekend worden over den prijs, waarvoor
de goederen naar de handelsafdeeling wor
den overgedragen, welke prijs uiteraard
minder bedraagt dan de verkoopprijs, wel
ken de handelsafdeeling aan particulieren
in rekening brengt. Dit voorbeeld geldt niet
alleeii voor banketbakkerijen maar ook
voor tal van andere bedrijven.
Het is niet noodzakelijk, dat de fabrieks-
afdeeling en de handelsafdeeling absoluut
gescheiden ruimten zijn. De woorden „fa-
brieksafdeeling" en „handelsafdeeling" wil
len alleen zeggen, dat de zaak als het ware
bestaat uit twee onderdeelen.
De belasting wordt berekend van den ver
koopprijs, dien de fabrikant bij de le
vering bedingt. Onder verkoopprijs ver
staat de wet de prijs, verhoogd met de kos
ten, die de kooper aan den verkooper vol
doet, echter zonder kosten van verpakking,
voo zoover deze tegen den in rekening ge-
brachten prijs wordt teruggenomen. Zijn
in den verkoopprijs begrepen kosten van
vracht of assurantie, dan kunnen deze voor
de berekening van de belasting in minde
ring worden gebracht.
De verschuldigde belasting moet betaald
worden door middel van plakzegels, ter
waarde van de belasting, welke de fabri
kant aan de factuur hecht en daarna voor
herhaald gebruik ongeschikt maakt.
Bij algemeenen maatregel van bestuur
zullen nog bepalingen worden vastgesteld
omtrent vorm, kleur en waarde van de
zegels, de wijze van verkrijgbaarstellir.g
en van betaling en de wijze waarop de ze
gels moeten worden gebruikt en voor her
haald gebruik ongeschikt gemaakt.
EERSTE KAMER.
Het eenlge punt, dat gisteren tot duscus-
sie aanleiding gaf, was het wetsontwerp, dat
voor eenige jaren de storting in het Pen
sioenfonds der Spoorwegen ad 9 millioen
opschort. Ieder voelt, dat het hier geen wér
kelijke bezuiniging beteekent, maar slechts
een verschuiving van lasten naar de toe
komst. Wie bekommert zich echter in de
zen tijd van ontzagwekkende financieele
moeilijkheden om theoretische bezwaren.
Zelfs de heer Molt maker (S.D.A.P.)
was onder de gegeven omstandigheden be
reid zijn stem aan het ontwerp te geven,
dat de pensioenen voor het spoorwegper
soneel niet het minst in gevaar brengt.
Minister K a 1 f f gaf ten overvloede nog
de verzekering, dat de maatregel binnen
den kortst mogelijken tijd weer ongedaan
zal worden gemaakt.
Een groot aantal andere wetsontwerpen
gingen zonder discussie onder de hamer van
den voorzitter door.
Bij den aanvang van de vergadering,
sprak de voorzitter, baron de Vos van
Steenwijk enkele woorden van deelneming
naar aanleiding van de ontzettende spoor
weg ramp in Frankrijk. Spreker meende
tolk der kamer te zijn, indien hij de be
vriende Fransche natie de verzekering
geeft van ons innig leedwezen en medeleven
bij deze catastrofale gebeurtenis.
De minister van buitenlandsche zaken
Jhr. de Graeff sloot 'zich namens de regee
ring bij de woorden van den voorzitter
aan. Sen sobere, maar indrukwekkende
plechtigheid!
Vandaag komen o.a. de wetsontwerpen
DE „OSSERVATORE" OVER
BEAURAING.
De „Osservatore JR.ornano" heeft een ar
tikel gewijd aan de gebeurtenissen te Beau
raing.
Na van de aldaar voorgevallen feiten een
kort overzicht gegeven te hebben, wijst het
blad er op, dat de vereeniging van Katho
lieke Belgische aTtserl „Sint Lucas", speciale
conjmis$ies benoemd heeft voor het weten
schappelijk onderzoek van het geval.
Het eerste rapport, van de geneeskundi
gen raadt nog tot geduldige voorzichtig
heid en afwachting. Ook het-kerkelijke ge
zag heeft zich tot nu toe van het uitspre
ken van ieder oordeel onthouden.
Vervolgens zegt het blad met betrekking
tót de in het begin, van het artikel eveneens
in 't kort vermelde bekende aanwijzingen
der Belgische bisschoppen aan de geestelijk
heid en de geloovigen:
„De vermelde aanwijzingen hebben al
leen ten doel, overdrijvingen en specula
tieve beschouwingen te beteugelen, doordat
de voorvallen onder de strenge controle van
het kerkelijke gezag worden gesteld, dat
alleen competent is om veilige uitleggingen
te geven. Al degenen, die informaties over
voorvallen kunnen geven, worden ver
zocht, deze aan het kerkelijke gezag te
geven, in plaats van aan de pers, die be-
geerig is naar sensationeele berichten.
De kerk kan wachten. Zij is niet begee-
rig naar nieuwe wonderen, doch vreest
deze ook niet, zooals ze daarentegen wél
gevreesd worden door zekere mannen van
wetenschap, die door een angst voor het
bovennatuurlijke bezield zijn.
De Kerk zal zich ook over de-feiten van
Beauraing uitspreken, maar niet eerder dan
voordat de meest zorgvuldige en onbetwist
bare vaststellingen geschied zijn.
In elk geval blijft de 4 vernieuwing van
geloof en vroomheid.jSe" als gevolg der ge
beurtenissen van Beauraing zich gemanit
festeerd heeft, een troostvol teeken, dat ook
bij het onderzoek der feiten de aandacht
verdient".
DE GRAAL TE BERLIJN.
Een der Vrouwen- van Nazareth, die juist
tusschen twee clubs door est halfuürije
had vrijgemaakt, vertelde mij aldus een
der redacteuren van de „Tijd" hoe de
Graal in het nieuwe Duitschland reilt en
zeilt.
„Last gehad met de nationaal-socialls+i-
sche overheid?" „O neen, heelemaal niet. En
wij zien de toekomst voorloopig ook nog
niet zwart in. We hebben over de duizend
leden in de hoofdstad, en er komen er elke
maand nog bij. En onze Graalmeisjes zijn
met hart en ziel in hun bond. U gelooft niet
wat voor een activiteit er ln de cluus
heerscht!"
„Ja, hoe we aan dien heelen stoet van
leden gekomen zijn, dat weten, we zelf niet
precies. Eigenlijk hoefden we er vrij wei
nig meer voor te doen, nadat de eerste hon
derd er waren. Wij werven wel door huis
bezoek, maar toch niet systematisch, en
het komt er per slot op neer; dat het eene
meisje het andere meebrengt. Ik zou u
Graalleden kunnen noemen, die ons, heel
alleen, vijf-en-twintig of zelfs vijftig nieu
we leden hebben, aangebracht!"
„Het schijnt den meisjes dus hier te be
vallen!"
„O ja. Ze komen gewoonlijk eens eventjes
om poolshoogte te nemen, en wanneer de
leden hun dan onze foto's laten kijken, en
ons tijdschrift, en als ze de tooneel- en tee
ken- en knutselclubs in actie hebben gezien,
dan blijven ze trouwe gasten".
„Wat hebt u zooal voor meisjes?"
„Meestal van vrij netten stand, maar u
weet, dat is met Holland niet te vergelijken.
Onze kinderen hebben voor een groot deel
eind-examen H.B.S. of Gymnasium, of ten
minste een middelbare meisjesschool door-
loopen, maar hun families zijn over het al
gemeen verarmd. Wij hebben werkel'jk van
allerlei soorten: boekhoudsters en typistes,
studenten, dienstmeisjes. En ze interessee
ren zich allemaal voor elkaar; van secten-
geest is niets te bespeuren. Ze brengen
ongeveer hun geheelen vrijen tijd met
Graalwerk door. Wij hoeven heusch niet
zooveel te inspireeren, ze verzinnen zelf
van alles en nog wat.
Dat hebben we by het St. Nicolaas- en
het Adventsfeest kunnen zien.... Soms
kóm ie voor 'n volmaakt fait accompli van
een uitvoering of een plakaat te staan, eri
kijkt dan op van de handigheid waarmee
de zaak in elkaar is gezet.... Daar is bij
voorbeeld onze Diasporaclub. De kinderen
hebben zelf een Kerstspel gemaakt, u weet
hoe dat gaat, met schaar, lijmpot en fama-
sie, en nu bezoeken ze met dit Kerstspel
de diasporaparochies. Het is allemaal hun
eigen idee. Stel u voor, dat die vijftig meis
jes om half vijf opstaan, hun boterhammen
voor een heelen dag in de Rücksack, en dan
naar de voorsteden sporen, om tegen zeven
uur in hun Graaljurken te communicee-
ren. De heele kerk kijkt er natuurlijn
van op, in zoo een diasporaparochje is
meestal niet Veel te doen. Dan voeren ze
's middags hun Kerstspel op, met of zonder
voorafgaande voordrachten en liedjes. Voor
den pastoor is dat een mooie gelegenheid,
zijn parochianen wat vaster bijeen te hou
den op zoo 'n advents-Zondag. Er komen
dan ook telkens weer aanvragen van arme
pastoors, of onze Graalclub den volgenden
Zondag niet in hun parochie wil komen spe
len
Ja, ik zelf kan het hier heel goed mer
ken, wanneer de 'diasporaclub op Zondags
voorstelling is. Dan ontbreekt hier name
lijk ailes waarmee schriftgeleerden of apos
telen zich maar kunnen toetakelen. Tafel-
kleeden, vloerkleedjes, sjaals, alles sleepen
ze mee, enfin, als ze het maar weer terug
brengen".
„Wat de anderen doen op zoo'n Zondag?
Er worden artikels geschreven voor ons
blad, en de teekenclub is in actie. Weet u,
dat de tweelingdochters van professor Pe-
raihoner daarin meedoen, zij teekenen alle
bei erg aardig! (Hans Perathoner is de be
kende katholieke beeldhouwer- en houtsnij
der, die o.m. het omstreden groote crucifix
in de kerk van Mafilsdorf gemaakt heeft).
En de studenténmëisjes zoeken bijvoorbeeld
passende stukken uit de Duitsche literatuur
voor ons op, en staan de Graalredactie ter
zijde. De fotoclub gaat misschien zieken
bezoeken, dat doen ze allemaal op hun
beurt, de pastoors wijzen ons dan in hun
parochie arme of verlaten zieken aan, die
maar alleen liggen zonder dat er ooit
iemand voor hen komt. Onze meisjes gaan
daar dan naar toe, een paar foto-albums in
de tasch, een paar boeken om uit voor te
lezen, een paar liedjes om te zingen. Soms
wordt het zelfs een kleine voorstelling voor
een heele ziekenzaal. Ze zijn zoo blij, de
I kinderen, wanneer ze iemand kunnen op-
I vroolijken.
I Hier werden wij onderbroken doordat
een frisch jong meisje met thee binnen
kwam.
„Dat is onze Else, die is hier intern. Dit
jaar maakte ze haar eindexamen Gymna
sium". Een kort gedempt onderhoud over
huishoudelijke inkóopen volgde. Er is na-
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
BUITENLAND.
De Nederlandsche regeering heeft voor
v. d. Lubbe een mildere straf verzocht.
(2de blad).
Het bombardement van Foetsjau. (2de
blad).
BINNENLAND.
Korting Indische Pensioenen in de Eer
ste Kamer (1ste blad).
Ontslag Rijkspersoneel wegens revolu
tionaire gezindheid (1ste blad.)
mei ijk nog heel wat noodig in zoo'n Graal-
familie!
Toen vertelde mij mijn zegsvrouwe neg
een en ander over de Dadenqlubs, die eigen
lijk de kernen zyn van het Graal-apo§to-
laat
„Ik heb ér hiér in huis elt én élk daar
van heeft bepaalde puntjes. De dadenclubs
werken aan zichzelf om des te beter opdcr
anderen te kunnen werken. Voordat de
meisjes uit zoo'n club naar hun werkgroe
pen gaan, heb ik ze hier even bij elkaar,
en wij spreken over de liturgie of het evan
gelie van den dag, of iets anders actueels,
en halen daaruit voorbeeld of leer voor
onze geestelijke daden. De kinderen zijn
niet enkel actief en bereidwillig, waar het
om uiterlijke dingen gaat, ze werken oök
met standvastigheid aan hun eigen inner
lijk. En dat is toch het voornaamste voor
meisjes, die hetzij als moeders hetzij op an
dere wijze wéér op hun beurt de jeugd zul
len moeten leiden".
In twee jaar tijds heeft de Graal het tot
drie huizen, negen voorposten (zoogenaam
de Graal wachten), een tijdschrift en dui
zend leden gebracht. Dat is werkelijk éen
heele prestatie, en men kan deze werkzame
meisjesorganisatie voor de toèkomst in
Duitschland slechts het beste wenschen.
tot heffing van een tabaksaccijns en tot kor
ting op de Indische pensioenen aan de orde.
Vooral dit laatste zal tot uitvoeriger debat
ten aanleiding geven, al wijst het voorloo
pig verslag reeds duidelijk in de richting,
in welke de beslissing zal vallen. Het veel
omstreden ontwerp zal ook door dezen tak
der volksvertegenwoordiging worden aan
vaard.
Tot MORGEN Is de ge
legenheid opengesteld, aan ons
Bureau, Bezorgers in de stad, en
bij onze Agenten, om in het num
mer van 30 December den ge-
bruikelijken Nieuwjaarsgroet te
plaatsen. De prijzen dezer Adver
tentiën zijn a contant
1—4 regelsf0.50
5-8 1--
9-12 1.50
13-16 2—
DE ADMINISTRATIE
Ondergeteekende verzoekt plaatsing van den onderstaanden NIEUWJAARSGROET in
het nummer van 30 December van „De Leidsche Courant', Papengracht32, Leiden
S.v.p. duidelijk met potlood invullen
