DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Schijn en wezen.
BRAND IN DE AMSTERDAMSCHE
TELEFOONCENTRALE NOORD.
25ste Jaargang
i'DAG 2° DECEMBER 1933
No. 7693
OE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij Toornithetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Lij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post S 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 1L
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen werd»
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten Hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur m
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Als een Kerk in de avondlijke stad, een
grootsch en donker fantoom, vereenzaamd
en mateloos stil tusschen de helverlichte
straten en de zinnelooze drukte van het
moderne leven, zoo staat het onuitspreke
lijke Kerstgeheim tusschen de banale Kerst
viering van onze dagen, verwaarloosd of
verworpen, het liefst vergeten.
Er is in onze steden veel drukte om het
Kerstfeest, dat ophanden is. Geen winkel-
étalage, of er ligt wel 'n takje mistletoe, er
hangen roode klokken van zjjig-papier,
Kerstklokken! en de artikelen zijn bego
ten met puddingsap: het weeë licht van
roode lampjes. Er zijn cabarets en café-
chantants met een speciaal Kerst-program
ma: zalen, opgedirkt met de valsche luister
van slingers en bellen en waar een strijkje
of een loudspeaker de nieuwste Schlagers
debiteert: omdat het Kerstmis is. U kunt
er eten en drinken en dansen en zult er
dol-gezellig zitten. Desnoods speelt men
een „Stille nacht" er tusschen door, dat
geeft zoo'n echte Kerststemming, hè? in
de hoop natuurlijk, dat deze nacht niet al
te „stil" zijn moge; daar hebben de zaken
niets aan: als het „stil" is. En, nietwaar?,
zaken zijn zaken.
Broeders, dit alles is schyn, en schyn is
een Zondagsche naam van de leugen. Het
wezen van Kerstmis zullen we eerst be
grijpen, als we de moed durven hebben,
het waardelooze van de schijn te erkennen,
om, in de stilte, naar God te luisteren. Ver-
sta ons goed. We gunnen u heusch wel wat
gezelligheid in de Kerstdagen, we vinden
Kerstmis zelfs het huiselijke feest bij uit
nemendheid. Maar we zouden het liefst
in ieder huisgezin met de Kerstdagen een
stalletje zien, als middelpunt van de feest
viering. Dat zou als het open boek zyn,
waaruit men de les van het stalletje kon
leeren.
Want de les van het Kindje in de stal,
dat is een der mooiste dingen, die we juist
met Kerstmis leeren moeten. Heel de ker
kelijke feestkring is ons een openbaring
van de genade, die in Jezus Christus onder
de menschen verscheen: maar ieder feest
doet ons een heel bijzondere kant van het
Christus-mysterie ontdekken. Dit is de blij
de boodschap, door de engelen op de aarde,
gebracht: Heden is in de stad van David
een Verlosser geboren, Christus de Heer.
En dit zal u het teeken zijn: ge zult een
Kindje vinden, in doeken gewikkeld, dat
in een kribbe ligt. By zyn komst op aarde
heeft God het zoo duidelijk willen zeggen:
dat Hij de machtsmiddelen van de men
schen niet noodig heeft. De wereld impo
neert door de schijn: God zelf, in Wien al
les werkelijkheid is, en die de volheid der
werkelijkheid genoemd wordt, heeft alle
bedrog van de schyn verworpen.
Ademloos stil was het in de grot, waar
het Kindje ter wereld kwam, het Kindje
van de Maagd. Het arme meisje, dat zijn
Moeder was en de man, die voor de wereld
zijn vader heeten zou, ze konden van ont
roering niet spreken, toen ze het Kindje
zagen: die kleine, teedere leden en die
diepe, kinderlijke oogen, waaruit de Koning
der hemelen hen tegenstaarde.
Dit was een mysterie, dat alleen voor den
geloovige toegankelijke was. De wereld zou
hier niets dan twee menschen vinden, een
man en een vrouw, en hun kindje; maar
het Geloof ontsluiert de diepere waarde:
we mogen het bevende zeggen: dit Kindje
is God. Boven de hemelen troont Hij, in 't
licht verloren: Zijn wil schiep de glorie
van hemel en aarde. De wijdsche pracht
van de sterren, de betooverende bloei der
gewassen en het welige, onuitsprekelijke
leven, in zooveel soorten geschakeerd, het
was Zijn werk. Alles bedacht Hij, alles
draagt Hij, alles beheerscht Hij. Nu is Hij
het Kindje geworden, klein en zwak, Wiens
fijne leden snikkend schokken in deze felle
koude: de traantjes blinken als pareltjes
op dat aanminnig gezicht.
Maria en Jozef hebben aanvaard met
zoo'n onverzettelijk geloof: daarom behoef
den de engelen bij hen niet te komen. Maar
ook deze brachten de tijding daar, waar ze
BETHLEHEM
Zie hoe de mensch door God bemind
Zijn Meester in een' kribbe vindt.
Van alle schittering ontdaan
Om ons in ootmoed vóór te gaan.
Een kind, een klein vraag-oogend wicht
Voor wie ons hoogste wijsheid zwicht.
Geen boeken leerden zulk een deugd
Waarin de hemel neemt haar vreugd.
God Zelve kwam, die gij hier vindt,
O kniel voor Hem en word weer kind.
BINNENLAND
BEZUINIGINGEN BIJ DE N. Z. H. T. M.
Vrijdagmiddag werd ten hoofdkantore
van de Noord-Zuid-Hollandsche Tramweg
Maatschappij N.V. te Haarlem door de di
rectie het overleg met de vakorganisaties
voortgezet omtrent de verschillende maat
regelen, die getroffen moeten worden in
verband met de minder gunstige bedrijfs-
uitkomsten.
Op uitvoerige wijze zetten de vakorgani
saties uiteen de verschillende opmerkingen
die zij meenden te moeten maken naar
aanleiding van die maatregelen, welke
door de directie in de vorige conferentie
van Dinsdag 12 December 1933 nauwkeurig
waren uiteengezet en toegelicht.
De directeur verklaarde zich bereid om
terug te komen op zijn besluit, om de extra
vrije dagen, die aan bepaalde groepen van
het personeel in verband met het gemis
van vrije Zon- en feestdagen worden toe
gekend, in te trekken, alsmede om na te
gaan, of er aanleiding bestaat, nu de la-
kenprijzen e.d. zijn gedaald, het dienst-
kleeding-loon te herzien, waarbij evenwel
rekening zal moeten worden gehouden met
de op 1 Januari a.s. in werking tredende
omzetbelasting.
Afwijzend stond de directeur tegenover
het verzoek om voor het personeel, dienst
doende op de eenmanswagens, het thans
bestaande aantai arbeidsuren per week te
handhaven; evenzoo tegenover dat, om we
derom de een dezer dagen gewijzigde re
geling betreffende het waarnemen van een
functie, waaraan een hooger bezoldiging is
verbonden, in haar oorspronkelijke vorm
terug te brengen; ten opzichte van een be
paalde groep was de directeur bereid te
overwegen, of in deze nog iets gedaan kan
worden.
Het z.g. algemeen minimum-loon voor
de gehuwde beambten, hetwelk verlaagd
zou worden van 27.50 op 26.per week
werd nader vastgesteld op 26.50, terwijl
de verlaging met 20 pet. van de loonen van
beide laagste ambtenaren-loongroepen eeni-
germate verzacht zal worden voor de thans
in dienst zijnde betrokken personeelleden.
Over de afvloeiing van personeel werd
uitvoerig gesproken; de directie verklaarde
zich bereid daarover nader overleg te ple
gen, zoodra de wijze van uitvoering daar
van meer vastere vormen zou hebben aan
genomen, terwijl de directeur meende, dat
men geen terugstelling in rang behoefde te
vreezen; hierover was nog niet gesproken
en evenmin gedacht.
Nadat over nog eenige andere, bijkom
stige aangelegenheden, die met de aanhan
gige maatregelen verband houden, uitvoe
rig overleg was gepleegd, sloot de direc
teur de bijeenkomst.
het lichtst bereidheid zouden vinden: bij de
eenvoudigen van het veld. Die zijn terstond
op zoek gegaan naar het wonderlijke Kind:
en die het eerst kwam heeft stil maar stra
lend van vreugde zijn makkers gewenkt:
want hij had de Verlosser gevonden, Chris
tus, de Heer.
Broeders, vanuit de kribbe geeft het
Kindje zwijgend zijn les aan de wereld. Gy
allen, die van grootheid droomt, zegt Hy,
hier is de waarachtige grootheid. Gij, die
de schittering liefhebt, hier vindt ge het
grenzelooze Licht. Gij, die zoo haakt naar
pleizier en verzet: hier ligt de volmaakte
Vreugde. Komt naar mijn kribbe en ziet en
leert. En gaat weer het leven in met een
goed verstaan. Het leven is veel eenvou
diger, dan ge denkt. De vreugde ligt in de
simpele trouw, het innig begrypen en voor
al in de zuivere Liefde.
Dr. HENRI VAN ROOIJEN,
Zoeterwoude. Kruisheer.
WEGEN IN HAARLEMMERMEER.
Er komt verbetering.
Het bestuur van den Haarlemmermeer-
polder heeft besloten tot verbetering van
eenige wegen, die ook voor het interlocaal
verkeer van belang zijn.
Tot de wegen die voor verbetering zijn
aangewezen, behooren: de Lisserweg van
de Hoofdvaart tot de Oude Wetering Wes
telijk van de Hoofdvaart, en de Lisserweg
tot de Leeghwater. Raming 45.000.
de Lisserdijk van 500 M. ten Westen van
de Leeghwater tot het pontveer bij de
Poellaan, raming 16.500;
de Lisserdijk van het turfspoor tot de
draaibrug by Lisse, raming 18.500;
de Hillegommerdyk van den Lisserweg
tot pl-m. 600 M. ten Noorden daarvan, ra
ming 66.000.
de Hillegommerdijk van pl.m. 350 M. ten
Zuiden van den Venneperweg tot dien weg;
raming 3900;
de Jaagweg van 'pLm. 700 M. ten Westen
van de draaibrug bij Halfweg tot die brug,
raming ƒ7500;
de Jaagweg van Halfweg tot de Lynden,
raming ƒ30.000;
de afsnijding der bochten bij de Lynden,
4000.
Wat het wegdek betreft, wordt mede
gedeeld, dat voor de Jaag weggedeelten
blijkens ervaring een klinkerbestrating het
beste is; voor den Lisserweg van de Hoofd
vaart tot de Oude Wetering en de Westelij
ke Hoofdweg van den Lisserweg tot de
Leeghwater zal het procédé worden toege
past, dat o.a. op het Westelijk gedeelte van
den Hoofdweg en van den Lisserweg zijn
deugdelijkheid bewezen heeft.
Verder zijn uitgetrokken voor: verdie
ping Hoofd vaart ƒ.30.000, tochtverruimin-
gen 30.000.
ONTVANGSTEN DER NED.
SPOORWEGEN.
Negentien millioen minder in elf
maanden.
De geschatte ontvangsten van de maand
November 1933 toonen de volgende cijfers:
reizigers 4.045..400, bagage 56.400, brief
en pakketpost 2601000 goederen 4.259.800
levende dieren en lijken ƒ97.500, diversen
ƒ207.200; totaal ƒ8.926.300.
De totaal ontvangsten van 1 Januari af
bedroeg ƒ110.587.190.81 tegen ƒ129.016.67
in 1932.
BOTERACCIJNS BLIJFT EEN
GULDEN.
Behoudens tusschentijdsche wijziging is
voor de week van 24 tot en met 30 Decem
ber de prys van het crisisbotermerk op 1
per K.G., en die van de vervoervergunning
voor buitenlandsche boter op 1.10 per
K.G. vastgesteld.
R. K. MIDDENSTANDSBOND IN HET
BISDOM HAARLEM.
Hoofdbestuursvergadering.
Dezer dagen vergaderde het Hoofdbe
stuur van den R. K. Middenstandsbond in
het Bisdom Haarlem, onder voorzitterschap
van den heer C. J. G. Struycken te 's-Gra-
venhage.
Van den Minister van Justitie was bericht
ontvangen van de verlening der Koninklij
ke Goedkeuring op de nieuwe statuten van
den Bond, per 13 November j.l., zoodat de
nieuwe Bondsstatuten met ingang van dien
datum in werking zijn getreden.
Waar de Vereeniging van Nederlandsche
Gemeenten doorgaat de aangesloten ge
meentebesturen op te wekken tot gecom-
bineerden inkoop van diverse artikelen,
ten schade van den middenstand in de aan
gesloten gemeenten, zal aan den N. R.
K. M. worden verzocht hiertegen op doel
matige wyze stelling, te kieezn.
Stappen zullen worden gedaan om te be
vorderen, dat de steun aan den Tuinbouw
niet alleen aan bepaalde crediteuren der
tuinders ten goede komt, doch ook aan de
middenstanders-leveranciers der tuinders.
MAANDAG .N DINSDAG ZAL „DE
LEIDSCHE COURANT" NIET VERSCHIJ
NEN.
BIJ ONZE COURANT IS EEN KERST
NUMMER GEVOEGD.
LOONSVERLAGING VOOR HET
SPOORWEGPERSONEEL.
De minister van waterstaat heeft aan de
directie der Nederlandsche Spoorwegen
meegedeeld, dat hij met het oog op den
naderenden datum van 1 Januari 1934
spoedshalve aan de Koningin een ontwerp
besluit ter bekrachtiging heeft voorge
legd, waarbij de datum van herziening van
het reglement dienstvoorwaarden nader
wordt uitgesteld tot 1 Maart 1934.
De directie heeft in verband hiermee den
personeelsraads uitgenoodigd tot een be
spreking op 28 dezer over een loonsverla
ging.
DE TERUGREIS VAN DE „PELIKAAN"
De terugreis van de „Pelikaan" naar
Nederland is voorloopig bepaald op Woens
dag 27 December 2 uur 's nachts (Java-tijd'
Speciale verlichtingsmaatregelen zijn op
het vliegveld van Bandoeng getroffen.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De uitspraak in het Rijksdagbrandpro-
ces. De doodstraf voor v. d. Lubbe, voor
Torgler en de anderen xrijspraak. (1ste
blad).
Minder gespannen verhouding tusschen
Duitschland en het Vaticaan. (2e blad).
Enthousiaste ontvangst van de „Peli
kaan" te Batavia. (Luchtv., 2de blad).
BINNENLAND.
Brand in een telefooncentrale te Amster
dam. Ernstige belemmering van commu
naal en intercommunaal verkeer. (1ste
blad).
AMSTERDAM NIET INTERCOMMUNAAL
TE BEREIKEN.
Amsterdam is gistermiddag door een
ramp getroffen, waarvan de gevolgen nog
niet geheel te overzien zyn, als gevolg van
een brand in de telefooncentrale op den
hoek van Spuistraat en Raadhuisstraat.
Omstreeks kwart over vijf, toen een
monteur aan het werk was, in de z.g. split
singskamer, vanwaar de hoofdkabels uit
gaan naar de andere centrales, ontstond
plotseling kortsluiting. De monteur kon tij
dig wegkomen en wist nog een brandhandle
over te halen, waardoor het geheele ge
bouw gesignaleerd werd, dat er storing
was. Hij liep naar buiten en aan een agent
van politie deelde hij mede, dat hij de
brandweer moest waarschuwen. Deze agent
heeft nog van den brandmelder gebruik
kunnen maken. Met zeer veel materiaal
rukte de brandweer aan. De vlammen
sloegen toen uit de splitsingskamer, gele
gen op de tweede verdieping. Met twee
stralen op de motorspuit, waarvan één
over de mechanische ladder en één straal
op de huisleiding, werd de brand gebluscht
De isolatie van de kabels is verbrand en
hoe groot de schade verder is, kan nog
niet gezegd worden.
Door het vernielen van deze kabels door
het vuur is de Centrale-Vier geheel ge
stoord en ook gedeeltelijk Centrale-Drie en
bovendien de Centrale Zes. Hierdoor zyn
niet alleen 10.000 telefoonververbindingen
uitgeschakeld, maar ook alle intercommu
nale verbindingens zijn verbroken, daar
deze loopen over de Centrale Vier.
Amsterdam Is dus per intercommunale
telefoon niet te bereiken.
Ook het brandalarmstelsel en de politie-
telefoonlijnen zijn gedeeltelijk gestoord.
Noch per telefoon, noch per brandmelder,
gelegen binnen het gebied van de telefoon
centrales Drie, Vier en Zes kan brandweer
of politie worden opgescheld. Brandaan-
zeggingen kunnen dus alleen geschieden
door het gaan naar politieposten of brand
weer posten.
De meening van den
Telefoondirecteur.
Van ir. Snijders, den directeur van het
Telefoonbedrijf, vernam de redacteur van
het „Vad." het volgende:
Amsterdam heeft een groote ramp ge
troffen, waarvoor wij als telefoonmen-
schen altijd ontzettend bang zijn geweest;
niet alleen om de bedrijfsstoring zelf, die
er uit voortvloeit, maar ook om de ontzet
tend groote publieke belangen die by een
geregeld functioneeren van de telefoon be
trokken zijn; men denke slechts aan het
brandalarmeeringsstelsel, dat er geheel van
afhankelijk is.
Te 5 uur 20 is de brand uitgebroken in de
splitsingskamer in de Centrale Noord (IV)
in de Raadhuisstraat, welke centrale met
die in het Centrum (III) aan de Heeren
gracht gecombineerd is. In de splitsingska
mer staat de hoofdverdeeler, die de ka
bels uitsplitst en overbrengt naar de ver
schillende automatische centrales. In dezen
hoofdverdeeler liggen de draden bij dui
zendtallen in dikke kabels, met caoutchouc.
Hierin heeft het vuur geducht huisge
houden.
De brand heeft zich het eerst geopen
baard, doordat een der telefonisten geen
enkele verbinding krijgen kon; zij deelde
dit aan een monteur mede, die zij op de
gang het eerst tegenkwam. Toen deze bij
de splitsingskamer kwam ontwaarde hy een
sterke lucht van brandend rubber. De
monteur gooide de deur open en zag, dat
het daarbinnen fel brandde; hy kon echter
onmogelijk naar binnen komen door de
zware rookontwikkeling.
In het gebouw zelf is eerst onlangs een
nieuwe brandalarminrichting aange
bracht, deze heeft hij in werking gesteld,
zoodat ieder in het gebouw onmiddellyk
gewaarschuwd was. Toen de brandweer er
was kon zij den brandhaard zeer moeilijk
bereiken. Zy heeft daartoe ook een gat in
den muur moeten hakken.
Door de aangerichte schade staat, zooals
reeds gemeld, het heele interlocaal tele
foonverkeer met Amsterdam volslagen stil.
De geheele splitsingskabel is doorgebrand,
de automatische centrale zelf en ook de
machinekamer zijn gelukkig onaangetast
gebleven.
Eerst aarzelde de brandweer om op de
met stroom geladen kabels, in het alge
meen in een vertrek waarin toch reeds zoo
veel spanning stond, water te geven.
De directeur, ir. Snijders was echter van
meening, dat hoe ook, het vuur zoo spoe
dig mogelijk gebluscht moest worden;
daarop is uit een groot aantal slagen water
gegeven.
Zoodra het onderzoek van de politie en
Justitie zal zyn afgeloopen, aldus de heer
Snijders gaan wij onmiddellijk aan het
werk om de verbindingen waaraan in het
algemeen belang de behoefte het meest
dringend is, te herstellen.
Voor alles moeten wij de beschikking
hebben over materiaal. Een van de eerste
herstelwerkzaamheden zal ook nu de in-
terlocale verbinding betreffen. De Cen-
trumabonné's, die nu over Noord bediend
werden, zullen direct worden overgebracht
naar 'de centrale Heerengracht.
In het begin sprak de heer Snijders van
een ramp. Wat hij hiermede bedoelde
drong eerst goed tot ons door, toen hy ons
mededeelde, dat van de centrale Noord on
geveer 7.400 nummers gestoord zijn; van
de centrale Centrum (III) ongeveer 1.200;
van de centrale aan den overkant van het
IJ ongev. 6000. Hoe lang het al duren voor
dat het telefoonbedrijf weer geregeld kan
functioneeren was nog op geen stukken na
te schatten.
De directie verzocht ons de aandacht er
op te vestigen, dat de nummers beginnen
de met de cijfers, twee, negen, acht en vyf
normaal zijn te bereiken, niet echter inter
communaal; de nummers beginnende met
vier en zes zijn allen gestoord; die welke
met drie beginnen voor een gedeelte.