BEEFT NUTTIGE GESC e St. Nicolaas élalage is gereed Eenheidsprijzen C. J. DE JONGH ff J. PETERSEN, Janvossensteeg 10-12, Telefoon I5C3 SINT NICOLAAS-CADEAUX A. C. Banketletters fel.25 p pond 201 HAARLEMMERSTRAAT 201 BANKETBAKKERIJ E. R. BEULINK GROOTE SORTEERING INDLN U NIET HUREN WILT! Stofzuiger Centrale HACEMAN, Korevaarsir. 7 DONDERDAG 30 NOVEMBER 1933 DE LE1DSCHE CÜURAN1 VIERDE BLAD PAG. 1» De Banketbakker op Sint Nicolaas Jan Boerhout schreef o.m. In het „Hbld.": Tijdens de jaarlijksche luchtvaart van Sint Nicolaas over ons land komt het, meer nog dan gewoon, voor den dag, welk een belangrijke rol de banketbakker in het leven der menschen speelt. Een hoofdrol heeft hij en zijn optreden komt al in het eerste levenstooneel. Dadelijk na de blijde gebeurtenis krijgt de banketbakker een telefoontje over de muisjes, gladde of ruige dezen keer. Een lid van het Nederlandsch Verbond heeft wellicht bezwaar tegen het „Naissance" dat op het sierlijk toegestrikte zakje prijkt, maar de inhoud heeft onveranderd den Hol- landschen naam behouden. Zelfs de uitne- mendste Hagenaar zou geen beschuitjes met nonpareile willen eten, maar met muis jes. Onveranderd toch niet deze naam. Vroeger heetten de gesuikerde apijskorrel- tjes voluit zóoals de voortbrengseltjes der muizen genoemd worden en kleine broer tje zou ze zelve geproduceerd hebben. Nu is de naam verfatsoenlij kt en broertje is onschuldig aan de daad. Ook op een zakje, dat in latere levens periode komt, staat vaak een vreemd woord „Mariage" maai' de inhoud blijft niettemin echt Hollandsch bruidsuikers heeten. Naissance en mariage, tusschen deze twee momenten zijn er ontelbare waarbij de banketbakker niet gemist kan worden. De meer gevorderde zuigeling grijpt al gretig naar een stukje Savoye biscuit om zich het tandelooze mondje heerlijk mee te besmoezelen. Dit gebak hebben wij van de Fransche émigré's der zeventiende eeuw. Worden de kinderen grooter, dan hebben zij bij hun spel mopjes, kriekjes of peper nootjes, lekkers, dat nu veelal vervangen wordt door de droge, weinig smakende bis cuitjes van Engelsche herkomst. Voor de pepernootjes is dit jammer, want zij zijn een koekbakkersproduct van eerbiedwaar- digen ouderdom. Waar men van peper nooit gehoord had, bakte men al peperkoeken en pepernootjes. Ze hebben met peper niets uit te staan. Onder onze Germaansche voorouders was het gebruik om, tegen dat de Midwinter feesten zoowat ten einde liepen, elkander lustig, maar tevens wel gevoelig met roe den van berketakken te bewerken. Ouders rosten genoeglijk hun kinderen af; ver loofden deden het elkander; zulke kastij dingen zouden geluk aanbrengen. Het ge luk kwam al dadelijk in den vorm van koek en kleine koekjes. Het elkander met roeden slaan heette „pfeffern" en de koek, die er onafscheidelijk van was, „Pfeffer- kucken", en wat de kinderen kregen wa ren „Pfeffernüszchen", pepernootjes. Aan dit zonderling gebruik herinnert nog de gard, die zwarte Piet met zich omdraagt en die dan eigenlijk niet ter bestraffing dient. Het zou dus niet zijn: „Wie den koek krijgt of de gard", want wie de gard gekre gen had, kreeg den koek. De koekbakkende kloosterlingen maak ten later „panis piperatus" en dat zijn ook peperkoeken, omdat ze met deze specerij gekruid worden. Twee soorten koek van geheel verschillende oorsprong kregen zoo eenzelfden naam. Zwarte Piet's gard brengt ons vanzelf op zijn baas, onzen goeden Sinterklaas, bij wiens feest de banketbakker zeker een hoofdrol vervult. Hoe men den ouden bisschop van Mijra op Wodan's schimmel heeft gezet en hem „stunts" laat verrichten, waar Tom Mix tegenop zou zien, enkel maar om de kin deren aan lekkers te helpen. Ook is ons vele malen door geleerden heel geleerd uitgelegd hoe de bloedige menschen en later dierenoffers onzer hei- densche voorvaderen vervangen werden door offerkoeken, welke dan al spoedig door de gekerstende offeraars smakelijk werden opgepeuzeld in plaats naar de graven der afgestorvenen gebracht of bij de heilige boomen neergelegd. Sinterklaas-avond Door de smalle hoofdstraat, waar een volle benauwing was van menschengewool, gingen de broertjes, hand aan hand, klein en onopgemerkt. Het was de groote drukte van dien avond. Het scheen alsof alle menschen hun huizen waren uitgegaan. Wanneer men uit zijn stille woning kwam, was het vreemd en haast onbegrijpelijk, kwam het heel bij zonder voor, dat de stad zóóveel menschen bevatten kon. Moeite had men zich te be denken, dat het toch gewoon was en heele- maal niet te verwonderen. Het leek wel of vele menschen van vreemde steden en verre landen hier waren saamgekomen, in dit middelpunt der stad. Steeds kwamen nieuwe drommen aan. Men begreep niet van waar! Uit de stra ten van beide zijden golfden de menig ten toe, als gezwollen beken, die alle te zaam uitvioeiuen in eén grooten stroom: de hoofdstraat. Daar was een woeling en een beweeg en een gehos nu en dan, waar men haast geen begrip van kon krijgen. Soms als men van ver een nieuwe menschengolf zag, bleef men plots stil van schrik: geleek hec als zou zij overvloeien die, welke naar voorging. En kalm zei dan het verstand, dat dit toch niet mogelijk was, en men ging verder, verlegen met zichzelf. Maar toch was de wonaere, de onverwachts komen de angst van zoo'n moment sterker dan alle rede en men ontstelde opnieuw en tel kens weer. Aan den duisteren hemel stond mat de maan te schijnen. De enkele klein lichtende sterren, die vaag pinkten hier en daar, wa ren nu en dan geheel onzichtbaar door het jagend trekken langs hen heen der vaste regenzware wolken. Hoog boven de huizen stormde een felle wind, die soms, op 't on verwachtst, in de straat neersloeg, met woeste vlagen. Doch even zoo gauw trok hij terug; en van tijd tot tijd, tusschen de windvlagen, viel dan een zachte, fijn voch tende regen. Zoo simpel in het groote menschen ge woel, zoo schamel in hun nietigheid, gin gen de broertjes. Ze speelden Sinterklaassie. Bert, de oudste, bont getooid met 'n ouwen rok van moeder, helrooden doek tot muts, 't gelaat met een verkoolde kurk ge zwart; Dirk, in een soort hanssop van wit met blauwe strepen, handig uit een peluwsloop genaaid door groote zus; en kleine Jan in zijn gewone plunje, dren- zig, huilend van achter zijn mombakkes: dat-ie zoo moe was. Zoo gingen ze zeulend door de straten en zongen aan de winkels. Ze zongen alsmaar hetzelfde deuntje, het versje van den Sint; ze kenden slechts dat eene. En soms, bij enkele der huizen, kre gen ze wat: een cent of een handvol goed- koope biskwies. Veel moeite hadden ze om voort te ko men, tusschen de menschen door, die tel kens aaneenklitten tot dikke poppen. Soms moesten ze snel wijken, wanneer er een hossende, jolende troep aankwam. Zij de den dit als vanzelf en onbewust, zonder denken en zonder verwonderen, vaag be angst dat ze waren, dat deze hen vertrap pen zou. En drongen zich tegen een win kelruit, waar ze heel klein stonden, voelden zich verdrinken in het vol uitstroomend licht. Maar dra was die troep weer voorbij; en Bert, met het gezag van oudsten broer, drong weer vooruit, stevig de twee ande ren vasthoudend aan de vuilige knuistjes. En klein als ze waren, glipte ze dan door de menschen, die hen niet eens zagen. Kleine Jan was een beetje an£stig in die drukte, 't was ook pas de eerste keer, dat-ie mee mocht. Bert en Dirk hadden 't al meer gedaan. Met zus. Maar die kan nu niet meer. Want ze diende, na schooltijd, als loopmeisje, bij een winkeltje van garen en band en alles en nog wat. „Mee verdienen", zei Bert, in vroeg begrijpen. Broertje Jan, moeilijk voortstrompelend op zijn gebarsten klompjes, waar het water der plassen doorsiepelde, griende dat-ie weer naar huis wou. Hij voelde zich loom en moe, klam zijn lijfje van het uren lang gaan door de natte straten. Maar Bert zei hem zachtjes om stil te zijn: hij kon toch niet alléén naar huis; moeder was-ter niet, dat wist-ie toch wel! En hij wees klein- broertje naar een koopman met blikke mui zen, die loopen konden! Jantje, dan vergetend zijn moe-zijn, bleef gretig kijken, was niet mee te krijgen. „Kope?" vroeg hij begeerig. „Waarvan?" zei Dirk, „heb jij soms cen- te? Ik niet". „Toe nou, Bertus, toe nu", smeekte de kleine. En Bert, bewust, voelende de enkele cen ten die hij had opgehaald, die hij nu stijf met zijn hand in zijn broekzak omklem de: „Zeg, wat kost-ie?" Ze wisten, even luisteren.... Maar de koopman zei het niet, stond al leen maar gijntjes te maken: „Hij heit z'n vader en z'n moeder nie meer, nou loopt-ie heelemaal alleenig op z'n eige...." „Zouw-ie 't nog 'ns durve te vrage?" vroeg de dreumes, schuchter maar toch on geduldig. Doch juist nu riep de koopman, met een lang uztnalen van zijn schorrige stem: ,,'n Dubbeltje maarpak weg maar.... 't benne me laatste.... 'n dub beltje maar, mensetien cente geld.... 'n aardigheid voor een kind...." ,,'t Kan nietveel te duur", zei Bert teleurgesteld, 't meest nog om broertje. En ze gingen weer verder. De massieve menschenmenigte groeide meer en meer. Het scheen alsof ze van alle kanten kwamen aandringen in deze smalle volgepakte straat. Men kan niet begrij pen, dacht er zelfs niet aan, dat de men schen toch alleen door de straat gingen en dan aan de einden weer verspreidden. Het ieex of ze tencens terugkwamen in een ein deloos heen- en weergaan. „Gaan we nou naar huis?" zeurde Jan nu, nog moeier dan straks. „Nog éné keer", zei Bert, die medelijden kreeg", dan gaan we naar huis. En hij trok ze mee naar den ingang van een winkel: Sinterklaassie bihisschop, Zet je hooge muts op, Trek je beste tabbaerd.... Maar een man joeg ze weg. „En gauw 'n beetje, hoor-je! Houdt dat gedonderjaag nou nóg niet op?! Gauw, naar je moeder toe! Als je nog's terugkomt hier, dan krijg je een haberdoedas die zal heugen. Vooruit!" „Wat 'nvent", zei Dirk. Toen gingen ze naar huis, op 'n sukkel drafje. Jno. 5555©©©©0©©©©©©®®®®®0®®©®®®®®®®®®l| 8 Ris de tijden veranderen, verzet men de bakens W Meer dan ooit te veren zoeEft men naar nuttiger St. Mïcolaas-C^tleaux Welnu, maak dan uw keus uit de/ce geschenken RIJWIELEN. RIJWiELLANTAARNS, BANDEN, JA^BESCHERMERS, g ZADELS, PEDALEN, HANDBESCHERMERS; ENZ. ENZ Alle deeleu worden na St. Nicolaas gratis door onè gemtrateerd Beleefd aanbevelend: H Groote voorraden Ruime keure Lage prijzen ft©GÖ©©©©SÖ©®©®®®®®®®®®®®®®®® iiimiiiimimiiiiiiiiiiiiiiiiiiitii TÏÏI In de KLEINE WINST vindt men de grootste keuze en de laagste prijzen in BONTKRAGEN vanaf1.20 BONTVELLEN 0.23 PLUCHE DIVANKLEEOEN vanaf 6.90 PLUCHE TAFELKLEEDEN 3.25 PLUCHE KAPSTOKKLEEDEN 1.28 KARPETTEN 3x4 vanaf5.95 PLUCHETTE OVERGORDIJNEN p. paar va! 3.95 ENZ. ENZ. ENZ GOBDIJNTN" EK LOOPERS WORDEN R A1T IS GE MAAKT. ALLlï VLOERZEI LEN WORDV? GRATIS GELEGD. OCfS DE GOED- o KOOPSTE t o t HAARLEMMERSTRAAT LET OP 51 BONTKRAGEN WORDEN GRATIS OPGEZET. DESGEWENSCHT WOR DEN OOK MANTELS MET BONT VERLENGD. 51 BANKETBAKKERIJ Steenstr. 12^ Té/. 541. SPEELGOEDEREN Leiden Turfmarkt 7 *v»vw*r KORT RAPENBURG 2 TELEFOON 342 MARE 40—44 TELEFOON 1133 MARSEPEIN f 1.per 5 ons eigen fabrikaat GEVULDE SPECULAAS 16 cent per ons BOTERLETTTERS ,EN BANKETSTAVEN if I.— per 5 ons BOTERS^ECyLAAS, SPECULAASPOP PEN en SPECULAAS PLATEN met amandel 60 ets. per 5 ons MARSEPAIN ÖLOKJES 16 ets per ons Groote sorteering doozen Bonbons, Borst plaat en Marsepain, Hammen, Harten en Zalmstaarten in diverse prijzen. CHOCOLADE LETTERS VAN DROSTE COUVERTURE f 1.per 5 ons. Muzlektrommels, aardig geluid Werkmandje, geheel m. satinet gev., 20 c.M. Houten Spoor 4-deelig 45 cm. lang compleet Vrachtauto met losse laadbak, goed mecaniek Blauwe Electr. Tram met vee.- Conducteurspel, het spel voor kleine jongens Cartonnen Dambord m. 40 houten schijven, compleet Vlechtdoos met voor beelden en stalen vlecl epen „Mensch erger je niet" gezelschapspel Houten Stal, m. paard en wagen, compleet Loopande Krokodil, m. beweegbare bek, op- windbaar, zeer leuk 10 c 25 c 25 c 25 c 25 c 25 c 25 c 25 c 25 c 25 c 25 c HOUTEN SCHOOL BORD (55 x 45) met rn Ezel (100 cm. hoog) OU G Spoor op rails, 4-deelig rn prima uurwerkOU C Wagen met 2 Paarden, rn 50 cm. lang OU G De bekende poppen rn Hans en Grietje, p.st. OU G POPPENTREKWAGEN nr vSulkey) '0 C Geklcede Pop, geheel jjr beweegbaar, 55 cm. l0 C Rieten Poppenwagen 1 «fi rn. kap, 48 cm. hoog IUUC Rieten Kinderstoel 100c Houten Vrachtauto met 1ftnn tonnen Lot balen) IÜUG POORARTtkELEN Rails,/recht of gebogen, nr i^stuks «O G Overweg, met losse nr spoorboomen p. paar u3 C Wachthuisje met Sein paal Personen, Vracht of Shell-wagens p. stuk Stootblok, zware uit voering Electr. Seinpaal, com pleet m. Batterij Electr. Boot mp com pleet m. Batterij 25 c 25 c 25 c 50 c 50 c PÉrfStMcN-AU f0, Limojsine-modei, 50 cm. lang met beslist prima uurwerk, vmr reclame s «aS 0 Koopt dan contant of In huurkoop maar dan in overleg met de IJ heeft keuze uit 35 verschillende merken o.a.| 9093 „Ameg"f49.50 „Vampvr" f 98.— „Rubli"78.— „PrimóW125.— „El. Lux"„80„Sweeper Vac". .„125. „Protos"82.50 „Pyramid S" .„135. „Sweeper Vac S" 82 50 „Hamilton Peach" 225. In huurkoop reeds vanaf bO ct. p. week of f 2.5C p, maand

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1933 | | pagina 18