25ste Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN DE RIJKSBEGROOTING IN DE TWEEDE KAMER 3 TAX, DONDERDAG 16 NOVEMBER 1933 No. 7662 S) e £eid<töli£(Ek>ii/Ya/nt DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij Tooroitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal fcü onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRUS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten noogste 3U woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden Of gevraagd, huur «q verhuur, koop en verkoop: f 0.50 DE DEFENSIE-BEGROOTING DE KAMERFRACTIE DER R.K. STAATSPAR TIJ WENSCHT MAATREGELEN VOOR DE GROOTE GEZINNEN, DE RE GEERING EN DE N.S. B. DEN HAAG, 15 November. In de avondvergadering van 14 Novem ber werd een aanvang gemaakt met de openbare behandeling van de defensie-be- grooting. De heer T i 1 a n u s (C.-H.) meende, dat de benandeling dezer begroo ting niet diepgaand kon zijn. Het wachten toch is op het eerstdaags te verschijnen rapport-Idenburg. Dat de heer KL ter Laan zich verbitterd toonde tegen deze bewindsman wegens de maatregelen, die hij getroffen heeft tegen de leden der S. D.A.P. bij de weermacht, is begrijpelijk, maar onjuist is het, dat genoemde socia listische afgevaardigde voor zijn partij ie rol van verdrukte onschuld opeischt. De katholieke afgevaardigde vanger Bilt verklaarde nu niet te zullen spreken over de gebeurtenissen met de „Zeven Provinciën". Hij oefende terecht critiek uit op de samenstelling van de commissie- Idenourg, daar deze te eenzijdig militair is samengesteld. Men had ook het burger lijk element meer tot zijn recht moeten laten komen. De opleiding voor zeeofficier achtte hij te technisch: een opleiding in 48 (sic!) vakken geeft nog geen waarboig voor algemeene ontwikkeling en kijk op het leven wordt daardoor niet bevorderd; De heer Duymaer van Twist (A. R.) verklaarde zich er mee eens, dat verschil lende wenschen moeten wachten op het rapport-Idenburg. Tegenover hen, die be weerden zooals de heer K. ter Laan het weer deed dat deze minister niet genoeg bezuinigde, wees deze afgevaardigde er* op, dat het eindcijfer der militaire begrooting in 1921 ruim 138 lA mill, gulden was tegen over 88 mill, in 1934. Volgens sommigen is er zelfs reeds te veel bezuinigd. De ko mende herziening zal de weerkracht niet mogen aantasten. Dit mede in verband met de vermeerdering der bewapening niet al leen van de groote landen, maar ook van Zwitserland en België. Volkomen juist was zijn opmerking, dat de kringen der S.D. A.P. in den laatsten tijd een veranderde houding is waar te nemen op het gebied der defensie. De replieken werden Woensdagmiddag voortgezet met een rede van den heer d e Geer (C.H.). Wat de droogmaking van de Zuiderzee betreft, zei de oud-minister van financiën, dat de kosten daarvan 2500 per H.A. bedragen, terwijl men in Friesland koopt voor 1000 gld. De 1500 hoogere kos ten noemde hij in een tijd, waarin men naar een lager levensniveau moet, niet ver antwoord. „Men beschouwe de voortzetting der inpoldering niet te zeer als een heilig huisje". Hij drong verder aan op nadere toelichting van de circulaire aan de amb tenaren. Tot de sociaal-democraten richt te hij de vermaning zich te herzien op het voorbeeld van Scandinavië en Engeland: dan zullen zij als zuurdeesem in onze sa menleving nuttig kunnen werken. De heer Fleskens (R.K.) wil executies mede helpen tegengaan door minnelijke schik kingen. Hij verklaarde zich ongerust over de plannen van den minister van finan ciën inzake de suikeraccijns. Met groo- ten nadruk verklaarde de heer Fleskens, dat de katholieke fractie van de regeering maatregelen verwacht voor de groote ge zinnen wil zij haar kunnen blijven steunen. Voor verlichting van den nood dezer gezin nen kunnen verschillende maatregelen dienen. Ook bij de salarieering der amb tenaren worde aan de groote gezinnen ge dacht. Uit de dupliek van den minister-presi dent zij aangestipt, dat het door de ka tholieke Kamerfractie voorgestelde Rijks- kindertoeslagfonds er, voorloopig althans, niet komt. Wat het verbod aan ambtenaren van de N.S.B. betreft, in het standpunt der regeering schijnt binnenkort verandering te zullen komen. Minister Colijn las een pamfletje voor, waarvan hij verklaarde, dat, indien het uitgegaan is van de N.S.B., dat een reden zou vormen tot ingrijpen. En het schijnt, dat dit onderzoek in een voor de N.S.B. minder gewenschte rich ting zal uitvallen. Ten aanzien van de suikeraccijns schijnt na de uiteenzetting door den heer Fleskens van het standpunt van de katholieke frac tie een verandering op til. Misschien zal voor de groote gezinnen althans ook nog iets worden gedaan door het tarief van de Inkomstenbelasting voor gehuwden en on- gehuwden ongelijk te maken. De Kamer heeft nog een aanvang ge maakt met de behandeling van de Begroo ting van Buitenlandsche Zaken. BINNENLAND WIJZIGING AMBTENARENWET IN DE EERSTE KAMER. DEN HAAG. 15 November. De Eerste Kamer heeft vergaderd en deze gelegenheid aangegrepen, om over enkele ontwerpen uitvoerig van gedachten te wisselen. Allereerst ontstond eenige dis cussie rondom het rechtbankenontwerp. Tenslotte werd het ontwerp echter z. h. s. aanvaard. Veel uitvoeriger werd ingegaan op de door minister de Wilde voorgestelde wijzi gingen van de Ambtenarenwet-1929. De vrijzinnig-democratische hoogleeraar in het Staatsrecht, prof. Kranenburg, had overwegende bezwaren. Hij was van de Memorie van Antwoord geschrokken en het ontwerp ging tegen zijn overtuiging in. Het meest bedenkelijke van het ont werp zag de hoogleeraar in de tendenz, die de wet zou meebrengen om de verantwoor delijkheid der gemeenten te doen verdwij nen. Hij ziet in het wetsontwerp een be langrijke verslechtering van ons gemeente recht. Zijn critiek werd overgenomen door dan sociaal-democraat Ossendorp. Vol gens dezen rooden senator zal, wordt dit ontwerp wet, van de autonomie slechts het woord overblijven, dat men nog slechts in de woordenboeken zal kunnen terugvin den. Zakelijker en juister was de critiek, die de katholieke heer Nivard op het ont werp uitoefende. Zijn woord verdient daar om vooral met aandacht te worden beluis terd, omdat de heer Nivard door zijn ja ren lang wethouderschap van Rotterdam kan geacht worden op dit terrein bijzon der deskundig te zijn. Het begrip autono mie achtte deze senator een zeer relatief begrip. Hij meende, dat de regeering het gestelde doel meer gelijkvormigheid in de salarissen van de ambtenaren ge makkelijker had kunnen bereiken door een eenvoudige aanschrijving aan de colleges van Gedeputeerden. Ook hij toonde zich beducht voor een vermindering van het verantwoordelijkheidsgevoel van tal van gemeenten. Daartegenover kwam de katho lieke fractieleider, de heer van Lan- schot, een woord van verdediging van het ontwerp spreken. Hij maakte de op merking, dat de autonomie tegen zichzelf moet worden beschermd. Het crediet, dat de gemeenten genieten op de kapitaal markt zal door aanvaarding van dit ont werp worden bevorderd. De vrijzinnig-democraat Westerdijk maakte zich los van zijn fractiegenoot prof. Kranenburg en verklaarde voorstander te zijn van de wet. De verdediging van den minister geeft na alles wat wij over dit ontwerp reeds hebben geschreven geen aanleiding er nader op in te gaan. Wij volstaan met de vermelding, dat het ont werp met de stemmen van de sociaal-de mocraten en de heeren Kranenburg en v. Embden (V.D.) en Nivard (R.K.) tegen is aanvaard: 26 tegen 11 stemmen. DE BEZUINIGING OP ONDERWIJS. Aan het Voorloopig Verslag der Tweede Kamer inzake de Onderwijsbegrootmg wordt het volgende ontleend. Verscheidene leden achtten de bezuinigingspolitiek, zoo als die tot dusver met betrekking tot het onderwijs wardt gevoerd, verontrustend Van een vast plan schijnt geen sprake te zijn, en, als dit er wel is, had de Regee ring beter gedaan, alvorens met partieele maatregelen te komen, eerst overleg over dit plan met de Kamer te plegen. Sommige leden spraken er hun teleur stelling over uit, dat nog niet meer bezui nigd is. Door verscheidene leden werd betreurd, dat er van de zijde van het Departement van Onderwijs niets blijkt van zorg voor de werklooze jeugd. De desbetreffende cir culaire van den minister van Binnenland- sche Zaken is daartoe onvoldoende. Voor wat betreft de aan te brengen sala riskorting, welke zoowel voor ambtenaren als voor leeraren en onderwijzers geldt, meenden verscheidene leden, dat bedoelde vermindering op laatstgenoemde categorie zwaarder drukt dan op de eerste, omdat zooals herhaaldelijk is aangetoond, de wed den van leeraren en onderwijzers later zijn vastgesteld, dan die voor de ambtena ren en wel in een tijd van malaise, zoodat de tractementen op lager peil werden be paald dan anders het geval zou zijn ge weest. Andere leden waren van oordeel, dat nog veel te weinig op de jaarwedden wordt gekort. Verscheidene leden beklaagde zich over den geest, die bij sommige leerlingen van het voprbereidend-hooger, het middelbaar en het lager onderwijs heerscht. Commu nistische en fascistische denkbeelden wor den in woord en geschrift onder en door de jeugd gepropagandeerd. Eenige leden achtten het gewen scht, dat de Regeering ook aan de R.-K. Handelshoo- geschool te Tilburg een subsidie zou ver- leenen, al was het slechts voor een klein bedrag. De excessen, die zich ook dit jaar weder hebben voorgedaan bij de ontgroening van studenten in Utrecht en Delft, waren voor verscheidene leden aanleiding, om bij her haling bij de regeering op strenge maatre geleen aan te dringen. Andere leden zou den op een algeheel verbod van groenloo- pen willen aandringen. Vele leden waren in het algemeen van oordeel, dat het een geheel verkeerde tac tiek is, het nijverheidsonderwijs in die sterke mate te besnoeien als thans het ge val is. In verband met het feit, dat hier te lan de duizenden Duitsche dienstboden een be trekking hebben, stelden eenige leden de vraag, of er niet een drang kan worden ge oefend op de Nederl. meisjes, om meer van het huishoudonderwijs gebruik te ma ken, ten einde zich tot dienstboden te be kwamen. Het verschijnsel, dat exploitanten van fa brieken en bedrijven direct of indirect het onderwijs van kinderen hunner arbeiders tot zich gaan trekken, stemde verscheidene leden tot groote ongerustheid. Het moet noodzakelijk leiden cot rechtstreekschen of zijdelingschen gewetensdwang. Verscheidene leden spraken him onte vredenheid uit over de circulaire van 20 Juni 1933, inzake opheffing van openbare scholen, gezonden aan de burgemeesters. Dit rondschrijven noemden zij onjuist, wijl strijdig met de wet, niet tot de burgemees ters, doch tot de gemeenteraden had deze circulaire gericht moeten zijn. Vele andere leden namen een geheel te genovergesteld standpunt in en weder- spraken ten krachtigste het gevoerde be toog. Verscheidene leden waren van oordeel, dat inperking van het aantal leerkrachten Voorts waren verscheidene leden van noodzakelijk is. oordeel, dat de subsidies aan orkesten niet meer dienden te worden verleend. CREDIETVERLEENING BLOEMBOLLEN- BEDRIJF. De R.-K. Patroonsbond in het bloembol- lenbedrijf van den L. T. B. heeft het vol gende telegram aan den minister van Eco nomische Zaken verzonden: „Katholieke Patroonsbond in het bloem- bollenbedrijf L. T. B., in ledenvergadering bijeen, verzoekt Uwe Excellentie een spoe dige en gunstige beslissing terzake cre- dietverleening aan het bloembollenbedrijf. De vergadering spreekt zich uit ten gun ste van een terugbetaling van dit crediet door het geheele vak." DE BELASTING OP DE SUIKER. Volgens het verslag der commissie van voorbereiding uit de Tweede Kamer over het ontwerp tot tijdelijke voorziening tot versterking van de middelen tot dekking van de uitgaven van het Rijk werd in het algemeen geen bezwaar gemaakt tegen de verlenging van den termijn, gedurende welken verschillende tijdelijke heffingen zullen plaats hebben. Intusschen bestonden bij vele leden te gen deze verlenging zeer ernstige bezwa ren voorzoover zij betrekking heeft op de 30 opcenten op den suikeraccijns. Drin gend gaven zij de regeering in overewging haar houding ten opzichte van deze op centen te herzien. In zijn antwoord zeide de minister gaar ne te willen toezeggen, dat hij, indien de opbrengst der herziening van het tarief voor invoerrechten in verband met den al- gemeenen loop van zaken op het stuk der middelen zulks zal blijken te veroorloo- ven, zich gaarne zal beijveren, om een vermindering en zoo mogelijk een alge- li eele afschaffing van den opcenten te be vorderen. Dat in verband met den loop van zaken in het najaar van 1932 deze op centen daarvoor in de eerste plaats in aanmerking komen/ erkent hij volmondig. (Door het totaal van 70 opcenten, dat op den accijns van 22.50 per 100 K.G. wordt geheven, is de suikeraccijns thans geste gen tot 38.25 per 100 K.G., dat wil dus zeggen, dat in den prijs van ieder pond sui ker meer dan 19 cent belasting is begre pen). DE AANHANGIGE ACCIJNS- VERHOOGING OP SIGAREN. Een protest van de klein-industrie. De Eerste Nederlandsche Bond van kleinfabrikanten in de sigarenindustrie heeft in een openbare vergadering gepro testeerd tegen de voorgestelde accijnsver- hooging van 10 op 22 1/2 cent, die, naar men heeft becijferd, weer 2000 werklie den werkloos zal maken. In 1930 zijn op 12.860 verzekerde arbei ders 237.039 arbeidsdagen verloren, in 1931 bedroegen die cijfers resp. 14.000 en 498.836; in 1932 resp. 14.200 en 918.760. Over 1933 zijn nog geen cijfers, maar men kan aannemen, dat de toestand alwaar treuriger is geworden .Een vraag is of, als er inderdaad door deze verhooging weer 2000 arbeiders meer werkloos worden, dan de uitkeeringen aan hen niet hooger zul len zijn dan de baten uit de verhoogde be lasting. De vergadering heeft ten slotte een mo tie aangenomen, waarin de regeering drin gend verzocht wordt de plannen terug te nemen, opdat een aantal nijvere burgers voor ondergang wordt behoed. CREDIET VAN 750.000 VOOR DE REEDERS GEOPEND. Engelsche walharing uit de markt. Bij beschikking heeft de minister van Economische zaken gisteren het volgende bepaald: Ten behoeve van de reeders van ha ringdrijfnet visschers vaar tuigen wordt, ten einde een gedeelte van de Engelsche wal- haring uit de markt te nemen en tijdelijk op te slaan, en daardoor een te sterke prijsdaling te voorkomen, uit het Land- bouw-Crisisfonds, aan de stichting voor de Nederlandsche Haringvisscherij, gevestigd te 's-Gravenhage .ten behoeve van deze reeders, onder nader door den minister bij overeenkomst vast te stellen voor waarden, een crediet geopend van 750.000 Voor het bekomen van crediet uit bo vengemeld bedrag komen slechts die ree ders in aanmerking ,die aangesloten zijn bij genoemdestichting. Aanvoer verboden. De aanvoer van haring (pekel- en steur- haring) in Nederland is verboden buiten het tijdvak, aanvangende 15 November 1933 en eindigende op een nader door den minister te bepalen datum. DE TELEPHOON. ƒ130 millioen voor het automatiseerings- plan. F lij kens de Memorie van Antwoord in zake de P. T. T.-begrooting 1934, zal het automatiseeringsplan vermoedelijk in 1946 gereed zijn. De totale uitgaven zullen rond 130 millioen bedragen. CRISIS -BOTERMERK. De Crisis Zuivel Centrale deelt mede, dat de prijs van de vervoervergunning van buitenlandsche boter met ingang van he den nader is vastgesteld op 1.10 per K.G. DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN. VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Henderson wil de hervatting der Ontwa- peningsbesprekingen forceeren. (2de blad). Algemeene amnestie in Duitschland aan gekondigd. (2de blad). Het Rijksgerechtshof verhuist a.s. Za terdag weer naar Leipzig. (1ste blad). BINNENLAND. De teeltbeperking in den tuinbouw. (L. en T., 2de blad). De steun aan de haringvisscherij (1ste blad). Twee fabrikanten en een zaakwaarne mer gearresteerd in verband met brand stichting in 'n schoenfabriek te Kaatsheu vel, poging tot oplichting, enz. (Gem. Ber. 3de blad. SPORT EN WEDSTRIJDEN. De Nederlandsche Xwembond heeft het praedicaat „Koninklijke" ontvangen. (1ste blad). Wilt U een 3 Tax 7 Denk dan aan TELETOON 3300! Vrij voorkomen! Garage JAC DE GROOT, Beestenmarkt 28 DE RIJKSWEG DELFT—ROTTERDAM. Verlichting in overweging. Naar aanleiding van de klachten over den nieuwen Rijksweg DelftRotterdam heeft „Vooruit" zich in verbinding gesteld met ir. D. A. Heyst, hoofdingenieur-direc teur van den Rijkswaterstaat, en verno men, dat plannen tot het aanleggen van een verlichtingsinstallatie op dezen weg in ernstige overweging zijn. Overigens merkte de ingenieur op, dat de voornaamste oorzaak der voorgevallen on gelukken z.i. is te zoeken in het feit, dat er op dien weg veel te hard gereden wordt. Wanneer de minister dan ook in derdaad besluit, tot verlichting over te gaan, zal dit volgens den hoofdingenieur een uitzondering blijven. DE EVENREDIGE VRACHT- VERDEELING. Kaart der Bevrachtingsdistricten. Verschenen is een kaart van de Dis tricten der Bevrachtingscommissie, inge steld door de Kamers van Koophandel en naar een bewerking van den heer S. de Hoo, secretaris van den Raad van Be roep van Bevrachtingszaken, in kleuren druk uitgevoerd door den Topografischen Dienst te 's-Gravenhage. Bijgevoegd is een alphabetische lijst van alle gemeenten in Nederland, met vermelding van de dis tricten, waartoe zij behooren. De uitgave geschiedt tegen kostprijs (ƒ0.35 per exemplaar door het Onderwijs fonds voor de Scheepvaart, Binnenkant 22 te Amsterdam (C.). ENGELSCHE BACONREGELING GOEDGEKEURD. Het Lagerhuis heeft gisteravond de ver ordening inzake de regeling van den bacon- invoer goedgekeurd, die bij gebrek aan overeenstemming tusschen de bacon-pro- duceerende landen betreffende vrijwillige beperking van den invoer in Engelanu op 7 November was uitgevaardigd door den president van de Board of Trade. Voorstel tot opheffing van het vooroefeningsinstituut? Naar de „Tijd" verneemt, moet het voor nemen bestaan om het Vooroefeningsinsti tuut geheel op te heffen. Dit zou op papier een besparing van een millioen beteeke- nen, maar i nwerkelijkheid boven de 11/2 ton uitgaan in verband met de tractemen ten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1933 | | pagina 1