S)eGcid^dve0oii/tcvnk
25ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
De H. Vader over het Jeugdvraagstuk.
VRIJDAG 3 NOVEMBER 1933
No. 7651
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, 'bü
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «q
verhuur, koop en verkoop: 1 0.56
'N TOESPRAAK TOT DE
DUITSCHE JEUGDBOND
£>e toespraak welke de H. Va
der hield tot de Duitsche katholie
ke Jeugdorganisaties, waarvan wij
hier den authentieken tkest weer
geven is van bijzondere beteeke-
nis. Kloek en ernstig klinkt 't ver
maan aan 't adres van de Duitsche
Jeugdleiders om de jeugd niet van
de Kerk te vervreemden ten bate
van den Staat.
Mijne geliefde zonen.
Na de hartelijke begroeting waarmee gij
mij hebt ontvangen roep ik u eveneens een
innig welkom toe. Wij zijn steeds bijzonder
verheugd wanneer wij de jeugd voor ons
zien nog te meer als het katholieke jongens
zijn.
Katholieke Duitsche Jeugd: wij hebben
zeer bijzondere reden om u op een heel
bijzondere wijze een hartelijk welkom toe
te roepen. Gij gevoelt zelf dat dit juist is,
vooral in deze ure, in deze-voor Duitsch-
land zoo historische stonde. En niet alleen
in dit historisch moment maar vooral in
dit buitengewoon moeilijke tijdsgewicht.
Gij begrijpt mij tot het laatste woord.
Krachtens onzen aard en onzen vurigen
wil zijn we optimisten. Hoe moeilijk deze
ure ook mogen zijn, toch moeten we zeg
gen, dat zij groote verwachtingen in zich
draagt. De toekomst ligt in Gods hand. En
dat is goed. Het zou veel erger zijn wan
neer wij menschén daarover konden be
schikken en wanneer wij de toekomst in
handen hadden. In ons hart moeten wü
groote verwachtingen koesteren. Maar,
mijn geliefde zonen, onze hoop sluit niet
alle gevaren buiten. Gij weet, dat wij bui
tengewoon bezorgd zijn voor de Duitsche
jeugd, en buitengewoon bezorgd voor den
godsdienst in Duitschland. De Jeugd
heeft alles in handen, alles! Zij zijn de
kracht der huisgezinnen in de toekomst,
zij zullen aan de menschelijke samenle
ving en aan de Kerk nieuwe kinderen
schenken. Zij vormen de nieuwe burgerij
die de toekomst in handen heeft. Heel de
toekomst steunt op de jeugd. Wij zeggen
dat om u gerust te stellen. Gij moet volko
men gerust zijn, zooals ook wij gerust zijn.
Want wij steunen op de oneindige goed
heid, wijsheid en almacht van onzen Hei
land en God. En juist dit Heilig Jaar der
Verlossing herinnert ons aan zulke groote
en kostbare weldaden. Onze hoop, ons be
trouwen steunt op Gods goedheid en
macht. De Verlosser die de heele we
reld gered heeft, die zich zelf zoo groot
moedig voor ons heeft opgeofferd, zal
altijd met ons zijn. Gij kunt er op ver
trouwen dat.gij onder Zyn leiding en met
Zijn hulp steeds op den goeden weg zijt.
Dat is de groote wet der verlossing. Gij
kent die wet. Een der grootste geesten
(S. Augustinus) heeft eens gezegd: „Die U
geschapen heeft zonder u, zal u niet zalig
maken zonder U!" Daarin moet onze
kracht gelegen zijn. Daarom moet ieder
een zijn best doen om zooveel mogelijk re
sultaat te bereiken. Ook wij hebben ge
daan wat in onze macht is. En dat zullen
wij blijven doen, vooral voor de jeugd die
ons zoo na aan het hart ligt en die ook
de bijzondere voorliefde van den Verlosser
geniet. Dat was ook voor de Katholieke
Jeugd een bijzondere reden om naar Ro
me te komen en in onze nabijheid het Hei
lig Jaar te vieren en dit Jubileum mee te
maken. Gij zijt de uitverkoren geliefden
van den Verlosser. Wij zullen onze gelief
de jeugd, met al onze ten dienste staande
krachten helpen, verdedigen en bescher
men.
Eén ding is er, mijn geliefde zonen, wat
wij allen kunnen doen, een ding wat het
allernoodzakelijkste en gelukkig ook het
gemakkelijkste en tevens ook het machtig
ste is:, het gebed. Niemand kan zeggen:
„Ik kan niet bidden". Dat kan iedereen.
Niets is zoo gemakkelijk als bidden en niets
'n Ernstig vermaan waaruit
groote bezorgdheid spreekt.
is zoo machtig bij den goeden God. Want
Onze Lieve Heer heeft zonder uitzonde
ring alles beloofd aan diegenen die bid
den: „Vraag en gjj zult verkrijgen!" Maar
God heeft daarbij ook dat andere woord
gesproken: Weest Waakzaam! d.w.z. wij
mogen niet inslapen, wij moeten steeds
waakzaam zijn, en in onze waakzaamheid
een activiteit ontwikkelen. Waakzaamheid
en gebed. En juist die waakzaamheid die
de Verlosser bedoelt is activiteit, werkda-
digheid, vlijt en zorg: zorgvuldige activi
teit is de beste waakzaamheid voor het le
ven.
Wij wenschen u mijne geliefde zonen die
in zoo'n godvruchtige bedevaart naar Ro
me gekomen zijt, om met ons het Jubi
leum van de Verlossing te vieren, zoodat
de vruchten van dit Heilig Jaar voor ieder
uwer de rijkste vruchten mogen opleve
ren en de verdiensten van den grooten
Aflaat. Dat is de vrucht van dit buiten
gewoon jublé: dat is een kostbare vrucht.
Want aflaten zijn een ware rijkdom. Maar
het Heilig Jaar der Verlossing is een bui
tengewoon heilig jaar. Daarom moet het
ook een bijzondere vrucht voortbrengen.
De Verlosser zelf heeft ons deze vrucht
aanbevolen. Hij heeft heel duidelijk ge
zegd, dat deze vrucht die onze ziel ver
rijkt, moet bestaan in de vernieuwing, in
de verdieping, in de ontwikkeling van het
christelijk leven. Het doel van het groote
werk der Verlossing is voor iedere Chris
ten, dat hij het leven moge bezitten en wel
iswaar de volheid des levens, ja de over
dadige volheid les levens ut abundan-
tius habeant. Zooals alle uitvindingen ge
noemd worden naar den uitvinder, zoo
draagt ook het nieuwe leven als zijnde het
werk der verlossing, den naam van den
Verlosser: Christus redemptor Christe
lijk leven.
Nog nooit is het zoo opportuun, zoo nut
tig, zoo noodzakelijk geweest als op dit
oogenblik, dat alle Christenen dit leven
vernieuwen en dit leven in zich vermeer
deren. Alleen een diep, zelfbewust, groot
moedig, Christelijk leven kan de wereld
redden. Wij wenschen u toe, mijne geliefde
zonen, dat gij aan deze vruchten deelach
tig moogt worden. Zij is het hoogste en
meest duurzame wat te bereiken valt.
Met deze bede zegenen wij u allen, en al
degenen die gij vertegenwoordigt. Voor
onzen geest ontwikkelt zich een grootsch
visioen: Wij zien daar voor ons staan al de
leden, die duizenden en duizenden leden
van de Katholieke jongensbonden in
Duitschland. Wij zien ze hier allen in onzen
geest met u voor ons staan. Wij zien ach
ter deze banieren die daar voor ons staan
alle andere vlaggen der Katholieke Jeugd.
Wij zegenen hen allen. Wij schenken ook
onzen zegen aan de priesters, medehelpers,
leiders en allen die met het jeugdwerk
verbonden zijn, medehelpers van Chris
tus, werktuigen der Verlossing. Zij hebben
de bijzondere taak te vervullen om het
Christelijk leven in hen te bezwaren en
vermeerderen.
Wij spreiden onzen zegen uit over allen
die gij in uw geest en hart draagt. Wij ze
genen uw familie, ouders en heel uwe fa
milie, uw werk en uw studie. Men heeft
ons gezegd, dat in uw rangen alle am
bachten en vakken vereenigd zijn. Dat
doet ons een bijzonder groot genoegen. Wij
zien gaarne alle rangen en standen van on
ze jongens in deze groote katholieke fa
milie. Moge onze zegen u vergezellen in
uw vaderland, moge iedere dag van uw
leven dit verblijf in Rome u voor den
geest staan, geheel vervuld van deze he-
melsche genade. Zoo neemt dan ten af
scheid onzen zegen en hartelijkste wen
schen mee.
Diep onder den indruk van deze redevoe
ring hief de jeugd een driewerf Jugend-
kraft „Heil" aan en zongen het lied
„Looft blij den Heer."
BINNENLAND
OPENSTELLING BRUG BIJ ZALT-
BOMMEL.
De Minister van Waterstaat brengt ter
kennis, dat de brug voor gewoon verkeer
over de Waal bij Zaltbommel en de toe
gangswegen op Zaterdag 18 November 1933
te 13 uur voor het verkeer zullen worden
opengesteld.
REGEERING EN VOLK IN CRISIS-
ZORGEN.
Radio-rede van minister Verschuur op
Dinsdag 7 November a.s.
Naar wij vernemen zal minister Ver
schuur a.s. Dinsdag 7 dezer van 20.00 tot
20.45 uur een radiorede houden, welke
over beide zenders zal worden uitgezon
den. De minister zal spreken over de eco
nomische zorgen van regeering en volk in
den huidigen crisistijd.
DE VERLAGING VAN DE SALARISSEN
VAN HET PERSONEEL DER LAGERE
OPENBARE LICHAMEN.
Men meldt van bevoegde zijde:
„Nog steeds komt het voor, dat gemeen
tebesturen en besturen van andere publiek
rechtelijke corporaties beslissingen omtrent
een overigens noodzakelijk geoordeelde
verlaging van de loonen van hun perso
neel aanhouden in afwachting van het rap
port der Commissie-Schouten.
Zoodanig uitstellen van maatregelen die
de plaatselijke overheid, op grond van de
feiten, zelve noodzakelijk oordeelt, valt te
laken en is in strijd met hetgeen de regee
ring in deze zware tijden als eersten eisch
aan de besturen der lagere publieke orga
nen stelt, n.1. het geven van een doelbe
wuste, van verantwoordelijkheidsbesef ge
tuigende, krachtige leiding.
Een beroep op de commissie-Schouten
voor zoodanig uitstel is voorts geheel on
juist en onaanvaardbaar, omdat deze com
missie de regeering zal adviseeren om
trent de haar wachtende taak bij aanvaar
ding van de aanhangige wijziging van de
ambtenarenwet, en niet zal adviseeren
over de op de besturen der lagere organen
rustende taak en verantwoordelijkheid,
hun salarisregelingen te doen aansluiten
aan gewijzigde toestanden en omstandig
heden, waarvan de redelijke vervulling
ojn. zal voorkomen, dat de regeering t.z.t.
van de haar te verleenen bevoegdheid zou
behoeven gebruik te maken".
(Men mag o.L deze mededeeling „van
bevoegde zijde" niet beschouwen als een
aansporing aan de gemeente Leiden, om
de salarissen van het gemeente-personeel
te verlagen.
B. en W. van Leiden hebben in de toe
lichting bij de begrooting 1934 verklaard,
dat zij met loonsverlaging (uitgezonderd
dan de korting op de eerste 700 gld. van
ongehuwden) willen wachten totdat
eventueel de rdgeering ingevolge het
rapport van de commissie-Schouten daar
toe noodzaken zal.
Eventueel. Voor een dergelijken
dwang van boven-af behoeft o.i. geen
groote vrees te bestaan bij de betrokke
nen! Het rapport-Schouten, hetwelk in
voorbereiding is, zal de regeering waar
schijnlijk adviseeren, om in gemeenten,
waar de loonen van het gemeentepersoneel
relatiefhoqg zijn, deze te doen verlagen.
Maar dat is in Leiden over het. algemeen
volstrekt niet het geval).
RIJKSTELEGRAAFKANTOOR ROEPT
VROUWELIJK PERSONEEL OP.
Vragen van het Kamer-lid Kuiper.
Het Tweede Kamerlid de heer Kuiper
heeft aan den Minister van Binnenland-
sche Zaken, de navolgende vragen gesteld:
le. Is het juist, dat te Rotterdam in de
laatste weken voor het Rijkstelegraafkan
toor sollicitanten voor vrouwelijk perso
neel zijn opgeroepen voor diensten die tot
nu toe door mannelijk personeel werden
verricht?
2e. Is de Minister niet van oordeel, dat
het in dezen tijd geboden is waar eenigs-
zins mogelijk, mannelijk in plaats van vrou
welijk personeel in dienst te nemen?
3e. Wil de Minister maatregelen tref
fen waardoor, bij aanstelling van perso
neel in Rijksdienst, aan mannelijke solli
citanten de voorkeur wordt gegeven?
ARBEID IN BANKETBAKKERIJEN.
De Minister van Soicale Zaken, heeft
aan hoofden of bestuurders van banket
bakkerijen niet tevens zijnde broodbak
kerijen in alle gemeenten des Rijks on
der bepaalde voorwaarden vergund dat
door mannen arbeid wordt verricht:
1. in het tijdvak van 8 tot en met 18
November 1933 gedurende 10 uren per dag
onverminderd het met betrekking tot
den Zaterdag bepaald bij artikel 10, twee
de lid, van het Werktijdenbesluit voor fa
brieken of werkplaatsen f923 en 55 uren
per week;
2. in het tijdvak van -20 tot en met 28
Nov. 1933 gedurende 11 uren per dag, met
een maximum van 60 uren per week;
en dat door jongens van 16 en 17 jaar in
het tijdvak van 20 November tot en met 5
December 1933, benevens op 22, 23, 29 en 30
December 1933, arbeid wordt verricht ge
durende 10 uren per dag en 55 uren per
week.
Uitbreiding van de Rubberfabrieken
te Heveadorp.
Daar de rubberindustrie afzetgebied moet
zoeken in eigen land zal worden overge
gaan tot uitbreiding van de rubberfabrie
ken te Heveadorp, waar ook allerlei arti
kelen van technischen aard zullen worden
vervaardigd.
R. K. MIDDENSTAND IN HET BISDOM
HAARLEM.
Inzegening der nieuwe Bureaux.
De op Vrijdag 27 October gehouden
Hoofdbestuursvergadering van den R. K.
Middenstandsbond in het Bisdom Haarlem
werd voorafgegaan door de inzegening der
onlangs in het gebouw Mauritskade 23, Den
Haag in gebruik genomen nieuwe kantoor
lokalen, door den Geestelijken Adviseur
van den Bond, den Zeereerwaarden heer
J. F. A. Bots te Amsterdam.
In een korte toespraak wees Rector Bots
op de beteekenis èn van de in gebruik ne
ming der nieuwe ruimte èn van de ker
kelijke inzegening daarvan, nu voor de Ka
tholieke sociale beweging en voor het Ka
tholicisme in het algemeen een buitenge
woon belangrijk tijdperk schijnt te zijn
aangebroken en nu de middenstandsbewe
ging welhaast in een beslissend stadium
schijnt te zijn getreden.
In het bijzonder wijdde de Bondsadvi-
seur in deze ure een woord aan den secre
taris van den Bond, den heer W. Boon Jz.
te Den Haag, die na gedurende ruim 20
jaar als Hoofdbestuurder en Bondssecreta-
ris zijn hoogste krachten aan de katholieke
middenstandsbeweging in het Haarlemsche
Diocees te hebben gewijd, zich thans door
familieomstandigheden genoopt voelt uit
het Hoofdbestuur heen te gaan.
In de vervolgens gehouden Hoofdbe
stuursvergadering werd in de vacature-
Wij deman als commissaris van het Fonds
Uitkeering Bij Overlijden aangewezen het
lid van het Hoofdbestuur de heer P. Kla
ver te Hillegom.
Met erkentelijkheid werd kennis geno
men van de door Zijne Hoogw. Excellentie
den Bisschop van Haarlem ondernomen
stappen in verband met het euvel der con
currentie door patronaten en vereenigings-
gebouwen aan het particuliere café-restau
rantbedrijf aangedaan, voor zoover deze
gebouwen buiten hun eigenlijke doeleinden
worden benut.
Besloten werd adhaesie te betuigen aan
de tot de Provinciale Staten van Zeeland
gerichte verzoeken tot behoud der boot-
verbinding Hans weertWalsoorden op de
bestaande aanlegplaatsen.
Aan de afdeelingen van den Bond zal
een advies worden uitgebracht inzake de
behandeling door de gemeentelijke diens
ten van Maatschappelijk Hulpbetoon van
middenstanders, die door de tijdsomstan
digheden gedwóngen worden zich tot die
diensten te wenden.
Overigens was de vergadering vooral ge
wijd aan de voorbereiding van den Najaars
Centralen Raad, van den Bond, welke op
Woensdag 8 November a.s. in Den Haag
zal worden gehouden.
ONBILLIJKE REGELING.
Werkverschaffing en steun voor
landarbeiders.
De hoofdbesturen van de drie landar
beidersbonden hebben de aandacht geves
tigd van den Minister van Sociale Zaken
op de in de afgeloopen jaren bestaande ge
woonte van verscheidene gemeentebestu
ren, om met 1 December de tegen werk
loosheid verzekerde leden der landarbei
dersbonden te verwijzen naar uitkeering
uit him werkloozenkas, terwijl de niet-
verzekerden werkzaam blijven in de werk
verschaffingen.
Daar de verzekerde arbeiders in het al
gemeen, aldus lezen we in „De Volkskrant"
aan werk de voorkeur geven boven uit
keering, en de verwijzing naar de werkloo-
zenkassen door de verzekerden als een on
billijkheid wordt gevoeld, verzoeken de
landarbeidersbonden den minister mede
werking te willen verleenen, opdat de ge
meentebesturen dit jaar inzake tewerk
stelling in de werkverschaffingen eenzelf
den maatregel treffen tegenover verzeker
den als tegenover niet-verzekerden.
HET UNIFORMVERBOD.
Eenige overtreders door den kantonrechter
te Apeldoorn gestraft.
De kantonrechter te Apeldoorn heeft
Donderdag schriftelijk vonnis gewezen in
de zaak tegen eenige jongelieden, die tij
dens de feesten ter gelegenheid van de
opening van het sportterrein te Wapen
veld van den Ned. Arbeiders-Sport-Bond,
afdeeling Wapenveld, waren bekeurd we
gens overtreding van het uniform verbod.
E. Sch., fabrieksarbeider te Heerde, werd
wegens het dragen van de vlag der afdee
ling dezer sportvereeniging, na overweging
dat bedoelde vlag dient beschouwd te wor
den als opzichtig onderscheidingsteeken,
uitdrukking der moderne arbeidersbewe-
j ging, zooals belichaamd is in S. D. A. P.
en N. V. V., veroordeeld tot 1 boete of 1
dag hechtenis.
J. J., arbeider te Zwolle, werd wegens
het dragen van een rood knopje, door zijn
hoedanigheid voor rood knopje uitdrukking
Oit nummer b»«tnat uit VIER
bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Kardinaal Schulte, aartsbisschop van
Keulen, bij den Paus (2e blad).
Malta's regeering ontslagen (2de blad).
De aankomst van Charles Lindbergh te
Amsterdam. (Luchtv. 2e blad).
BINNENLAND.
De vergiftiging te Schoonhoven. Een der
slachtoffers overleden. (Gem. Ber., 4de blad
en Laatste Berichten).
Een motorbarkas der marine in nood,
doch docr de „Dorus Rijkers" opgepikt.
(Gem. Berichten, 4de blad).
LEIDEN.
Onthulling van het Lorentz-monument.
(lste blad).
gevend aan het streven der S. D. A. P., ver
oordeeld tot 1 boete of een dag hechtenis.
G, J. Sp., fabrieksarbeider te Heerde, had
een roode broek met witte trui gedragen,
en op de trui de letters N. A. S. B., welke
uitdrukking geven aan het streven der ar-
beidsbeweging, zooals die is belichaamd in
S. D. A. P. en N. V. V.; de kantonrechter
diende hem een vonnis toe als voren.
De kantonrechter deelde mede de von
nissen zoo laag te stellen, omdat het hier
een principieele kwestie betrof.
G. A. M., kantoorbediende te Heerde, had
drie naast elkaar en aan elkaar bevestigde
pijltjes gedragen als teeken van zijn anti
fascistische gezindheid. De kantonrechter
overwoog dat geenszins bewezen was dat
dit insigne of onderscheidingsteeken uit
drukking is van een bepaald staatkundig
streven, doch dat aan het geïncrimineerde
embleem, duidende op een negatie, het
tegendeel ten grondslag ligt van een stre
ven en juist doelt op een zich onthouden
van een bepaald staatkundig streven, in dit
geval de fascistische staatkunde, en sprak
vrij.
De Ambtenaar het het Openbaar Minis
terie is van deze vonnissen in hooger be
roep gegaan.
DE LEVERING VAN MARGARINE.
De R. K. Bond van Melkhandelaren in
Nederland heeft zich, haar aanleidirig van
de zeer vele klachten harer leden over de
levering van margarine, met een adres tot
den minister van oeconomische zaken ge
wend met het verzoek te bevorderen, dat
de Crisis Zuivel Centrale een regeling treft,
waarbij het den detaillisten in margarine
wordt toegestaan, dat indien de leveran
cier, van wien zij in de periode van 8 Mei
tot 4 Juni hebben betrokken, niet goed of
alleen tegen te hoogen prijs bedient, zij
met goedvinden van de C.Z.C. een anderen
leverancier kunnen kiezen; vanzelfspre
kend zal dan de gekozen leverancier een
zelfde kwantum meer van de fabrieken
moeten ontvangen, of, indien het een fa
briek is, eenzelfde kwantum meer moeten
kunnen fabriceeren en moet dit kwantum
worden afgeschreven van den vorigen le
verancier of fabriek.
VERVOERREGELING BIJ DE WERK
VERSCHAFFING.
Door tusschenkomst van de rijksinspec
tie voor werkverschaffing is aan de ge
meentebesturen de regeling betreffende
vervoer van werklooze arbeiders te werk-
gesteld bij de werkverschaffing voor de
wintermaanden bekend gemaakt. Deze
regeling wijkt in zooverre af van de zomer-
regeling, dat de arbeiders, die dagelijks
meer dan 15 K.M. (2 keer) hebben af te
leggen om naar en van de werkverschaffing
te komen in den regel geheel voor reke
ning van de overheid per autobus, tram of
trein worden vervoerd. De vergoeding bij
een afstand van 2 keer 10 tot 15 K.M. (de
fietsvergoeding) blijft 75 cents per man en
per week, terwijl voor afstanden die min
der dan 10 K.M. bedragen geen vergoe
ding wordt gegeven.
