I
DANS-INSTIDJUT ANTON DE GROOT
MAISkHENRY
eir tóch
G. WILLEMS
DANSL
lie S. P.
ALLE GEKLETS
RQ-TAX
Geschiedenis onzer Omgeving
Ihc Berlitz School
of Lapges
ALLE DRUKWERKEN
VOOR DEN HANDEL
JOHN KAGER
BART-EX
RADIO MOET GOED ZIJN
LAN&EI
[AAL
STOOF- en uAKPALING
1
i
R.K.~j
DONDERDAG 19 OCTOBER 1933
DE LE1DSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 1
Een beschrijving van Alphen uit het jaar 1728
Gevestigd 1898 1
jer ter ^ede.
Het eenigste Instituut
Modern*
DOOR NATIONAL
LEIDEN - -
voo| onderwijs in
s /Talen
E iIbbarenX
TpRI^IARKT 3
titr Altijd kunnen
worden begonnen
VERTALINGS
ijpuwe* cursussen
«lichtingen gratis
•BUREAU.
R.K. VEREEN. VOOR KRAAMVERZORGING
LEIDEN
VOOR ALLE GEZIND
Plaatsing-Bureau Bo^-ha
verleent hulp door ge
Geopend elke Donderdag
tot het verstrekken va
lichtingen en ter
eerende leden. Schrlftelj^Fe aanvrage adres:
R.K. Ver. t. Kr., Stille Rjjn 7, Telef. 3420
Kit-
Die turfmarkt loopt door tot aan de her
berg „De gouden Wagen", die, recht tegen
over de Alphensche brug gelegen, druk
bezocht wordt ook door rijtuigen, die er
pleisteren en wegens haar goeden naam tot
ver in den omtrek bekend is.
Hier, in deze herberg, overnachtte ook
Johan Willem Friso, die in 1711, bij 't over
varen van den Moerdijk, in het Hollandsch-
diep, jammerlijk verdronk. Het lijk van
dezen jongen priens, wiens dood door ieder
een betreurd werd, zagen we hier, onder
het betoon van diepen rouw, voorbij varen.
De Waag van Alphen, op den hoek tegen
over „De gouden Wagen" is daar reeds lan
ger dan 150 jaar gehouden. De ambachts
heer bezit nochtans het recht ze naar Al
phen te verplaatsen, hetgeen blijkt uit een
oorkonde van het jaar 1660.
Zoo loopt deze straat aan de Oostzijde
met haar dubbele burgei'huizen, -die aan
den Rijn uitkomen door tot aan de Aar toe.
Door de eerste brug op den Aard ijk liep
eertijds een wetering die in den Rijn uit
kwam en volgens oude brieven bekend
stond onder de naam van „de Vest".
Over de Aarburg betreedt men Ouds
hoorn met zijn veenplassen liggende ach
ter de „Ridderbuurt", een benaming, die
ze gekregen heeft, omdat eenige eeuwen
geleden, hier zooveel huislieden woonden,
die door den Hollandschen graaf Floris V
(12561296) tot ridder geslagen waren.
Deze graaf, die de edelen verbitterde
door hen te laten merken, en dikwijls op
'n harde manier, dat zij onderdanen waren
en niet zijns gelijken, zocht steun tegen
den oproerigen adel bij de steden en de
bewoners van het platte land, aan wie hij
veel voorrechten schonk. Zoo sloeg hij in
1295, één jaar voordat hij door de edelen
vermoord werd, veertig van de voornaam
ste huislieden, die voor 't meerendeel in
deze streek woonden, met groote plechtig
heid tot ridder aan ieder hünner een naam
en wapen gevend. Pieter b.v., die altijd een
kodde of polsstok droeg om daarmee over
de slooten te springen, heette voortaan
Pieter van der Kodde en kreeg als wapen
een schild, waarop een kodde stond. Kor-
nelis, die by een overval den vijanden da
nig klop gegeven had, mocht zich nu Kor-
nelis de Klopper noemen. Uit dit geslacht
noemen we hier Jan de Klopper, die een
kapel vernieuwde staande bij 't slot op
den Hoef en den eerbiedwaardigen leef
tijd van honderd en veertig jaar bereikte.
Nu we vernomen hebben om welke
reden deze buurt '„de Ridderbuurt"
genoemd wordt, zetten we onzen tocht
langs den Rijn voort en bereiken het Al
phensche posthuis, waar iederen nacht
vijf posten aankomen en wel uit Amster
dam, 's-Gravenhage, Rotterdam, Gouda
en Utrecht. De brieven, die deze posten
aanbrengen, worden hier gesorteerd om
vervolgens naar alle deelen van de we
reld verzonden te worden.
In deze buurt staan twee herbergen: „de
Prins" en „de Star". Hier leggen de jach
ten en de jaagschuiten (trekschuiten) aan
om den reizigers gelegenheid te geven
zich te verfrisschen en den inwendigen
mensch te versterken door een stevigen
maaltijd, waartoe altijd ruimschoots ge
legenheid bestaat.
Van deze twee herbergen is „de Star"
de voornaamste, omdat ze een stalling
heeft voor paarden en rijtuigen en voor
treffelijk is ingericht, waardoor ze zeer in
trek is bij hooggeplaatste personen.
Verder op, tusschen Rijnoord, „het Hee
renhuis" van Oudshoorn en de kerk ligt
de weg naar Amsterdam, die 9474 roe
den lang is. (Een Rijnlandsche roede is
iets meer dan 3.76 M.). Deze weg loopt
over Jacobswoude, Rijnzaterwoude, Lei-
muiden, Kalslagen, Kudelstaart, Amstel
veen en den Overtoom naar Amsterdam.
Negenhonderd en negentig roeden op de
zen weg ligt Jacobswoude, dat met Esse-
likerwoude en met Woubrugge een hooge
heerlijkheid vormt ter grootte van 2519
morgen.
In de kerk te Jacobswoude zou, volgens
sommigen, de eerste preek hier te lande
gehouden zijn. Van deze kerk bestaat nog
een deel onder den naam van „Potters-
toren", zoo genoemd, omdat ze het ver
blijf was van allerlei geboefte.
We komen nu aan de Heimansbrug, lig
gend over de Heimanswetering, waardoor
door ieder jaar duizenden zwaarbeladen
Friesche, Zeeuwsche en Vlaamsche sche
pen de Heimanswetering opvaren.
Tijdens het beleg van Leiden in 1574
poogden eenige lieden dertig schuiten met
koren uit Gouda naar Leiden te brengen.
De Spanjaarden waren er achter gekomen
en verhinderden dit. Het volk, dit hooren-
de, liep te hoop en trok op de Spanjaarden
af. Bij de Heimansbrug kwamen deze lie
den twee Spaansche schepen tegen, waar
van ze zich na een hevig gevecht met de
Spanjaarden meester maakten. Ze haalden
de goederen, bestaande uit eetwaren,
kleeren en geschut er uit, staken ze in
brand en brachten ze tot zinken.
De naam Heimanswetering was er reeds
in zwang tijdens de regeering van graaf
Arnout, die het graafschap Holland be
stuurde op het eind van de tiende eeuw.
Het is een oude Rijnarm, die uit den Rijn
komend, zijn weg neemt naar het Brase-
mermeer langs Woubrugge, zoo genaamd
naar de Heer en Van Woude.
Een eind over de Heimansbrug (nu be
kend als 's Molenaarsbrug) komen we aan
de grens van Koudekerk. Hier staan we
tevens ook tegenover de grens van Al
phen, dat aan de overzijde van den Rijn
op den Hoogen Rijndijk eindigt.
Koudekerk, dat een vrije heerlijkheid is„
heette eertijds Matilone en beslaat een
oppervlakte van 1165 morgen.
Hier in Koudekerk ligt een brug over
den Lagenwaardschen Rijn. Langs dat
water loopt een weg, eigenlijk een mooie
schaduwrijke laan, die ongeveer drie
kwartier verder weer op den grooten weg
uitkomt. Halverwege die laan staat het
huis Poelgeest. Daar woonde op 't eind
van de veertiende eeuw Heer Jan, wiens
schoone dochter Aleid de minnares was
van graaf Albrecht. Door haar invloed op
Albrecht wist ze de Kabelj auwschen te
bevoordeelen boven de Hoeksche edelen,
die uit haat jegens haar een samenzwe
ring tegen haar smeedden. En nu moest
Aleid vallen als offer hunner wraak. Op
den avond van den 21sten September 1390
werd ze, terwijl ze op het Binnenhof in
den Haag wandelde, verraderlijk door hen
overvallen en gedood. Hetzelfde lot on
derging Willem Kuser, 's graven hofmees
ter, die haar te hulp snelde om haar uit
de handen harer belagers te redden.
Vreeselijk was de toorn van graaf Al
brecht. Van de vier en vijftig Hoeksche
edelen, die onder aanvoering van Willem
van Oostervant, den zoon van den graaf,
het plan beraamd hadden, werden de
goederen verbeurd verklaard of de sloten
in de asch gelegd, terwijl zij zelf, uit
vrees voor Albrechts toorn, de wijk na
men naar Frankrijk.
We herinneren ons nog een andere ge
beurtenis, die op Poelgeest plaats greep
in 1680. Deze liep niet zoo treurig af als
de bovenvermelde, maar was voor de
dame, die er de dupe van werd, toch verre
van aangenaam.
In dat jaar 1680 dan verscheen er op
Poelgeest een Franschman, die zich Prins
de Ligne noemde en aanzoek kwam doen
om de hand van de oudste dochter uit dat
adellijk geslacht. Daar hij een hoogen
staat voerde en op het „Huis" verscheen
met groot gevolg werd hij gereedelijk ge
loofd en verkreeg hij gemakkelijk de toe
stemming tot een huwelijk. Voor de vol
trekking daarvan was hij genoodzaakt
aldus gaf hij voor een zeereis te maken
naar Suriname, alwaar hij een paar sche
pen moest afhalen, die hem toebehoorden.
Hij vertrok naar Amsterdam, rustte een
schip uit en aanvaardde den tocht. Suri
name bereikte hij evenwel nooit. Hij werd
op die reis gevangen genomen, want men
was er achter gekomen, dat hij niet een
prins, maar wel een berucht zeeroover
was. Het spreekt van zelf, dat het huwe
lijk in duigen viel en hij zijn gerechte
straf niet ontliep.
Het huis Poelgeest, dat vele zware stor
men over zich heeft zien gaan, waarvan
we slechts noemen een belegering door
Jan van Beieren in 1420, waarbij het byna
geheel verwoest werd, is thans jammerlijk
in verval, voornamelijk ten gevolge van
onderlinge twisten tusschen de erfgena
men.
(Wordt vervolgd).
T00NEEL-UITV0EI
is naar.
GERARCl MPPEZAK
NIEUWSTEE Gf 7 A- LEIOEN
Costumier GedipW ïeerd looneelkapper
Lid R. K. Mi|. Ver. „De Hanze'
COSTUMES en PRUIKEN in alle stijlen voorradig
AutobandeiiMrijf^, Centrum"
Repareert Uv| ty^hand
onzichtbaar onigf Wantie
Leiden, Nieuwgleeg 17, Telef. 3406
warming
Sani
Postreki
DOELENSTEEG 9-11
WEET U DAT WJJ
verkoopen. de
crème, ter vervang
Groote pot
urn YJchcerh
ig/vmnjScheerzebp^
OfM bij:
GEBR. SUSAN, HAarl.straat 39-41
Maar ook j. de leverancier
Alleen een vakman k« n U Aftvend bevredig
HENRI STAATS
Ged. Radio-Monteur, H ^01. Kerkgr. 3, Tel. 1132
HAARLEMMERSTRAAT 222-267.
MfllSDNiïBLBNC
jiroote keuzt
MANTELTJES
JASJES
*"1ERE
HDEDJI
KAPJES'
yMUTSEK
Lage Prijzen
Tie de Etalaae
MflORSMflNSSTEEG25
O' TEL. I2^r*
Speciaal adres Voor
ly-uierma nd arh' kelerej
MANKANARIES!
Vanaf heden mijit overbekende prima
ST A M V0 G EL S| lejfeftaar. Prachtig
toorenrijke Yoorzalgeiü pigijs f 5.Die
een prima kweeknmu ^pekt koopt die nu.
GR0ENEVELD, HoogliKerkgracht
Schitterende sortering Vogelkooien. \l
Aquariums prijzen zeer laag.
De Luxe Auto Taxi
Tel. 2893. Standplaats Steentraat.
Bij ons rijd U nedjes en goedkoop. Rijden
op Taxinieter. Ritte* va Af 20 ct. De grootste
afstand in Leiden Amtl» 4^ ontdacht
aantal personen. EA bpmuwbaar 6 A. 7rfcers.
Hudson. Groote rittw zJrr\»g. Dag en rlahht
geopend. Mdiefd aanbevelend,
L. SCHILTHUIZEN, Woenhot 18a, Tel. 2893
Eerste Leidsche
R.K. Begrafenisonderneming
GEVEyriGjf l«2 9188
G. H.KLBIWHANS
Pietel/de la Courtstraat 22
TRANSPORT. TELEFOON 1455
LAGE PRIJ2
W1 Y'
HAARDKACHj
is A
De \A-Ja1\
van den dag
is delf-M
No. 8.
KOOPT DEI ECl
LIE 0LGA
NIEUWSTRAJÖ 9,
ELEF00N 110
bl] den Bureht'oorll
len Hooigracht
Kachelsmederij
Slndt 1844
STELT U ZICH
op de hoogte van de prijs
bij ALT^>U U Gereedschap.
AuftomfUflrlaaloi Rjjwieldealen
digfheeft. Wat wij vor-
pen\kan de p/oef door-
n, «Ttyir 8taaJ wij borg
r. Groitte Handf^cn,zaag
o.M.^tT).90, Blokschaven
mferschaaf 0.50, Nijp
tangen 20cM.0. ii, le kl. kwaliteit. Groote
Slijpmachino lJcM. steen f3.50. Nelson
Auto Accu's f 13.50, 6—9 volt 85 Amp.
Handwarmers vanaf 55 ct. Sliklap
scheurt niet af 30 ct. MARE 112
>1 moet U vlor §L\v drukwerk
ook eens IriO kragen bij:
DRUKKERIJ „Luctrc/erEmergo"
Nieuwsieeg 9 - Tel. 2567
Borduur-Atelier C. DONCKER
BORDUREN, AioUROI, PLISSEEREN,
VERVEN EN iTOÉUËN j
VERVERIJ „D9 RJB9JB00G" N
Br eestraat 159 -lberRn - Tel. 851
STOPPAGE - SPECIVEAFDEELINGVOOR
HET OPPERSEN VAN HEERENKLEE0IN0.
DAGELIJKS VOORHANDEN.
zaterdags!, versch
GEROOKTE 'cali NrG
LIEFST VRIIDAG! BESTELLEN. j
Bij FeGsteljjkheder^(op Stellen) I
dagelijks verse* gerookt
Tel. 155 - Haarl.trekvaart 22, Oegstgeest
dames kapsalon
TURFMARKT5K ttL. 431, LEIDEN
Permanent wave compl. f4.-
G0EDK00P DRUKWERK.
10.000, NOTA'S f7.-
100 VISITEKAARTEN 4oet 100 ENVELOl^EN
Voorts alle andt-rl ftukwe»ken tegen ac
laagsiS Rijzen.
De Goedkoope Handelsdrukkerij!!!
LEEUWENHOEIOTRAAT 6, LEIDEN
(bij de Pasteurstraat) v/h. Sophiastraat 34
0) u
E-°o
CAD taot
'Q
I CA
m
I
O
O W
{J*u mj *°OPT
2 ci
0
4?
A
1
D
O
DU1 BIJ IEDERE
^D,! EEtf
O
PRACHT
SJAAL
;iWTIS
_l
MUZEN Vfc. R»
erV
1.75
si
UJ
HERM
trossel:
l%
WOOGEWOEAB 109.
TEl. 1902
3
O
0
KOREVA AASTRAAT ZT 5
S" 3
a
VOOR
Privé- en Clublessen zijn dagelijks te bespreken
NIEUWE RIJN 28
TEL. 1707
Vraagt prospectus
over goedkoopo wollen dekens geeft niet6, maar beslist goedkoop zijn is beter.
De 3 Eenen op de «iaarlemmerstraat lil
heeft een pracht partij zuiver willen «!ken«, beslist geen kunstzijde of katoen
voor prijzen waar U nog
4.40 voor f2.75, van 5.00
van 7 00 voor f 4.90, ex!
maat 200x 230 van 9.90 voor f6.75,
helft van den prijs. Molton dekens en<
2 persoon» 63, 89, 98, extra groote
komt zien in de
3 eenen
eeft. 2 Persoons zuiver wol
i90 voor f3.75. Modaillon dekens
an 7.90 voor f 5.95, de grootste
230 voor bijna de
maten, 33, 44, 48.
beste dat U eens
8949
iii haarlemmerstraat iii
lia'tfy |vun 7.90 voor f 5
5i|^raalit dekens 200x23'
°ÏI KutJ(lk°°P» flinke mat
Iw 129 Het is het hi
1837
1837
is toch ruimer
f 1837 1837
ïoerdw 14
De inrichting voor speciaal i
Lid van de Ned. Vereen, van Dansleeraren
Erkend door de C. C.
Speciale club voor
Inschrijving dagelijks van 2 tot 10 uur n.m
