procent GRATIS telen
Oralis, erbij ontvangt
.„f»»»" °E5-
M. BRINKS - TURFMARKT II - TEL. 2336
VRIJDAG 13 OCTOBER 1933
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD PAG. 2
Tot en met Woensdag 18 Oct.
KUNT U OP ALLE
MEUBEL-INKOOPEN
Deze korting ontvangt U in den vorm van een bon
die U onmiddellijk tegen ieder artikel naar Uw
keuze en in iedere atdeeling gratie kunt inwisselen
Dit befeekeni b.v.dat U bij
aankoop
van een Slaapkamer Uw Dekens
van eeikHuiskamer Uw Tafelkleed
van een Salon Uw Gordijnen
Haarlemmerstraat j§5
ïncaui— -Bovendien worden uiterlijk tot en met Woensdag 18 October iiwaansluiting op de gekochte meubelen
Uw Gordijnen gratis gemaakt en geplaatst, Uw Linoleum, Looper ot vast Tapijt gratis gelegd ff
II Goederen voor latere levering worden gratis in bewaring genomen Levering tranco huis Uitsluitend contante betaling p"
wem4 t.sh
KOOPT BIJ WAALS, HET IS UW VOORDEEL
BAROMETER.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
naar waarnemingen verricht in den
morgen van 13 Oct. 1933, medegedeeld
door het Kon. N _d. I leteorol. Instituut
te De Bildt.
Hoogste barometerst.: 770.3 te La Coruna.
Laagste barometerst.: 737.2 te Vardö.
Verwachting tot den avond van 14 Oct.:
Matige tot krachtig
Westelijke tot Zuid-
Westelijke wind, half
tot zwaar bewolkt,
weinig of geen regen,
iets koeler.
De depressie in het Noord-Oosten trok
snel weg en wordt gevolgd door een sterk
stijgen van de barometer. Hoewel de stij
ging van den luchtdruk in onze omgeving
en in Frankrijk nog niet beëindigd is zal
dit toch spoedig het geval zijn en zal de
luchtdruk wederom gaan dalen bij de na
dering van een nieuwe uitgebreide depres
sie in het Westen. Deze nieuwe depressie
doet haar invloed reeds gelden op Ierland
en IJsland; de schepen op den Oceaan ten
Westen van de Gol van Biscaje en Portu
gal melden zeer hooge temperaturen. Ten
gevolge van het afnemen van het lucht-
drukverval naar het Noord-Oosten kwamen
de stormen in het Oostzeegebied tot beda
ren. Een kleine depressie in de Golf van
Genua geeft aanleiding tot stormachtige
winden langs de Rivièra (Mistral). In de
Alpen en langs de Pyreneeën vielen zware
regens, evenzoo in Lapland en in het ge-
heele Noord-Oosten van het waarnemings
gebied.
In onze omgeving zal de wind spoedig
weer naar Zuidwest krimpen.
LUCHTTEMPERATUUR
Temperatuur des middags te half drie
15.gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS c.a.:
Van Vrijdagnamiddag 5.42 uur tot
Zaterdagmorgen 5.52 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk: op Zaterdag 14 Oct. voorm.
10.58 uur en nam 11.38 uur.
REGEERING EN MIDDENSTAND.
VERGADERING VAN DEN MIDDEN-
STANDSRAAD, BIJGEWOOND DOOR
MINISTER VERSCHUUR.
J.l. Woensdag hield de Middenstands-
raad onder presidium van nlr. A. I. M. J.
Baron van Wijnbergen zijn 155ste verga
dering, welke een bijzonder karakter droeg
doordat zij grootendeels werd bijgewoond
door mr. T. J. Verschuur, minister van
Economische Zaken.
Met instemming van den Raad gewaag
de de voorzitter met erkentelijkheid van
hetgeen reeds eer door dezen bewindsman
jn het belang van den middenstand tot
stand was gebracht. Spr. wees in dit ver
band op de werkzaamheid van den mid-
denstandsdienst ten departemente, alsook
op de oprichting van het Economisch In
stituut voor den Middenstand.
Vervolgens kwamen ingevolge het ver
zoek van den minister, die den wensch
kenbaar had gemaakt, inzake de desiderata
op het gebied van den middenstand mon
deling met den Raad van gedachten te
wisselen, verschillende actueele vraag
stukken aan de orde.
Met betrekking tot de wettelijke rege
ling van het afbetalingsstelsel
kon worden geconstateerd, dat de regee
ring bereids in deze richting diligent is;
hetzelfde geldt van het vraagstuk der
crediethulp voor door de crisis ge
troffen middenstandsbedrijven, waarover
inmiddels door den Raad schriftelijk ad
vies is uitgebracht. Voor beiden onderwer
pen is een wetsontwerp in voorbereiding.
Inzake de winkelsluiting-swet
deelde de minister mede, dat een wijzi-
gingsontwerp kan worden tegemoet gezien,
hierop neerkomende, dat van een prin-
cipieele wijziging geen sprake is, doch wel
uitsluitend voor den duur der crisis, voor
zoover de noodzakelijkheid daarvan
blijkt, voor bepaalde branches in beperk
te mate op Zondag meer verkoopgelegen
heid zal worden gegeven. Voorts zal ook
met de belangen der Joodsche winkeliers
rekening worden gehouden.
Nu blijkens mededeeling van den voor
zitter de landelijke organisaties van den
middenstand inzake den verkoop door
middel van automaten over eenige
punten welke voor wettelijke regeling in
aanmerking komen, tot algeheele over
eenstemming zijn gekomen, zegde de mi-
nisr toe een dergelijke regeling te zullen
bevorderen
Het denkbeeld eener wettelijke rege
ling van het cadeaustelsel heeft
voor zoover daarvoor een inderdaad be
vredigende oplossing kan worden gevon
den aanvankelijk de sympathie van den
Minister, die intusschen het advies van
den Nijverheidsraad wenscht af te wach
ten.
Overigens kwam nog ter sprake de wen-
schelijkheid eener wettelijke regeling in
zake uitverkoopen, waaromtrent het
Economisch Instituut voor den Midden
stand het noodige feitenmateriaal bijeen
zal brengen. De Minister verklaarde zich
bereid, ook aan dit punt zijn volle aan
dacht te wijden.
Van de wenschen van belanghebbenden
inzake een verbod van verkoop van
4 1 U I r* ll V 1 1n 4 A M LAMAIJAA J n
tabaksfabrikaten beneden bande-
rolleprijs en beperkingen van 't aantal ta
baksvergunningen bleek de Minister op de
hoogte te zijn; overleg over deze punten
met den Minister van Financiën is reeds
begonnen. De Middenstandsraad besloot
overigens daarover alsnog schriftelijk van
advies te dienen.
Ten slotte werd uit het midden van den
Raad gewezen op de bezwaren, welke het
bakker ij bedr ij f in sommige grens
gemeenten van den invoer van brood uit
België ondervindt, terwijl tevens de
wenschelijkheid ter sprake kwam om tot
de mogelijkheid eener snelle gerech
te 1 ij k e inning van kleine vorde
ringen te geraken.
Uit dit communiqué blijkt, dat er door de
regeering aan de oplossing van belang
rijke middenstands vraagstukken met
spoed wordt gewerkt!
Dit zal in breede kringen met waardee
ring worden vernomen,
dien welgemeenden arbeid ook inderdaad
Wij vertrouwen nu, dat de resultaten van
binnen zeer korten tijd realiteit zullen zijn
geworden.
't Bevreemdt ons echter wel, dat in bo
venstaande communiqué weinig of geen
weerklank wordt gehoord van het jongste
R.-K. Middenstandscongres te Breda, dat
den strijd wilde aangebonden zien tgen de
overmacht van het groot-kapitaal. Dat be
vreemdt en stelt te leur.
BINNENLAND
DE HOOGE HUREN
Wanverhouding tusschen verminderde
inkomens en huurprijzen der woningen
EEN OPLOSSING WORDT GEZOCHT
Woensdagmiddag heeft een commissie uit
het Hoofdbestuur van den Algemeenen Ne-
derlandschen Huurdersbond een onderhoud
gehad met den Secretaris-Generaal van het
departement van Sociale Zaken.
De voorzitter, de heer J. G. B. L. de Jong,
leidde het onderhoud in door een uitvoerige
uiteenzetting te geven van de wanverhou
ding tusschen de huurprijzen en de sterk
verminderde inkomens.
De secretaris, de heer L. La Crois, beT
lichtte den toestand van de plaatselijke af-
deelingen en memoreerde als een voor
beeld de wantoestanden te Beilen.
Uitdrukkelijk werd gewezen op de nood
zakelijkheid van een dringende en bevre-
digedne oplossing van het huurvraagstuk.
De huren dienen tot eiken prijs in even
redigheid gebracht te worden met de zoo
sterk verminderde inkomens.
Beschikbaarstelling van bouwkapitaal te
gen lage rente, verlaging van alle lasten,
erfpachtcanon, vermindering van hypo
theekrente en radicale afschrijving op alle
te duur geworden huizen door de eigenaars
werd de eenige mogelijke gezonde oplossing
geacht.
Om tot een directe oplossing te komen,
werd het weder invoeren van huurcommis-
siewetten thans uitdrukkelijk noodzakelijk
genoemd.
De Secretaris-Generaal betoogde met
klem dat de regeering volkomen overtuigd
is van de urgentie van het huurvraagstuk
en niet zal nalaten om zoo spoedig mo
gelijk tot een bevredigende oplossing te ko
men.
KON. STOOMWEVERIJ TE NIJVERDAL
WEER OP VOLLE KRACHT
De Directie van de Koninklijke Stoom
weverij te Nijverdal, wier kantoren geves
tigd zijn te Almelo, heeft aan net gemeen
tebestuur van Hellendoorn doen weten, dat
het personeel, hetwelk thans om de andere
week werkt, weer elhe week zal kunnen
werken, tot ten minste 1 April 1934 toe.
De directie deelt daarbij mede, dat de
fabriek met verlies zal moeten werken, on
danks de toeneming van orders en vraagt
als contrapprestatie van de gemeente en tot
steun aan de industrie afschaffing der za
kelijke bedrijfsbelasting. Onder deze voor
waarden kan zij de bovengenoemde aanbie
ding garandeeren.
Gistermiddag heeft de gemeenteraad
over dit voorstel vergaderd en bedoelde
belasting afgeschaft. De tijding, dat het be
drijf der K.S.W., dat ondanks de malaise
nog met 500 man heeft gewerkt, weer op
volle kracht zal arbeiden, is in de gemeen
te met grooten blijdschap ontvangen.
HET COLLECTIEF CONTRACT IN HET
STEENHOUWERSBEDRIJF.
Het hoofdbestuur van den bond van
steenhouwerspatroons heeft, naar „Het
Volk" bericht, aan de gecontracteerde werk
nemersorganisaties bericht, dat het bereid
is een collectief contract af te sluiten op den
grondslag van een verlaging van 4 cent voor
de uurloonen, met dien verstande, dat in de
plaatsen, waar de oude loonen op 62 cent
per uur zijn gesteld, 3 cent verlaging zal
worden toegepast. De ziekteregeling willen
zij geheel op den grondslag van de wet toe
passen.
De overeenkomst zal worden aangegaan
voor den tijd van één jaar en 4J^ maand
en dus eindigen op 1 Maart 1935, met dien
verstande evenwel, dat in September 1934
nader overwogen zal worden of het be
staande loon kan worden gehandhaafd.
Wanneer daarvoor-voor 1 October 1934 geen
overeenstemming .is verkregen zal de over
eenkomst op dien datum eindigen.
De besturen der betrokken werknemers
bonden zullen zich in den loop dezer week
over dit aanbod beraden.
DE CRISIS ZUIVEL-CENTRALE.
De Crisis Zuivel Centrale maakt bekend,
dat voor de week van 15 tot en met 21 Oct.
de prijs van het Crisisbotermerk op 0.90
per K.G. en die van de vervoervergunning
voor buitenlandsche boter op I.per
K.G. is vastgesteld.
STADSNIEUWS
R. K. KIESVEREENIGING.
Op de vergadering van de R. K. Kiesver-
eeniging, gisteravond in Den Burcht gehou
den, onder presidium van mr. Bolsius, werd
verslag uitgebracht van de laatste verga
dering der R. K. Kamer-Centrale Leiden.
De heer H. Lombert gaf een gecommenta-
riëerd overzicht van het verhandelde op die
vergadering. Gememoreerd werd o. m., dat
het lid der Leidsche afdeeling, de heer
Heemskerk gekozen is in het bestuur der
Kamer-Centrale maar niet herkozen als
afgev. naar den Partijraad.
De voorzitter mr. Bolsius sloot zich aan
bij den dank, die de voorzitter der Kamer-
Centrale aan den heer Heemskerk had ge
bracht voor de wijze, waarop hij zijn taak
als afgevaardigde voor den Partijraad had
opgevat.
Daar de heer Heemskerk lid is gewor
den van bestuur Kamer-Centrale en bestuur
Staten-Centrale (door vacature-Boekraad),
zal op de volgende vergadering een andere
afgevaardgde naar beide Centrales moe
ten worden gekozen.
De heer B. van Noort deelde mede, dat de
kascommissie de bescheiden van den pen
ningmeester in volmaakte orde had
aangetroffen. De penningmeester werd ge
dechargeerd.
De' voorzitter bracht ter kennis van de
leden, dat het bestuur den heer Lombert
had bereid gevonden, om op te treden als
leider van de op te richten „kern" in de
R. K. Kiesvereeniging. Naar aanleiding van
de „kernen" werden nog eenige opmerkin
gen gemaakt en vragen gesteld.
Hierna hield de heer Th. Wilmer een in
leiding naar aanleiding van den te Amers
foort gehouden Kaderdag der R. K. Staats
partij. Hij gaf een kort overzicht van het
behandelde, van de redevoeringen van de
heeren prof. mr. v. d. Heijden, prof. mr.
Aalberse, Piet Kasteel, mr. Houben en mr.
Goseling. In het bijzonder bracht hij naar
voren de strekking van de rede van prof. v.
d. Heijden. Hij stelde den machtsstaat
van de nationaal-socialisten tegenover den
rechtstaat, dien wij, Katholieken, wen
schen en moéten wenschen krachtens onze
beginselen; en verduidelijkte deze theore
tische uiteenzetting met voorbeelden uit
de practijk.
Met nadruk vestigde de inleider ook de
aandacht op de uitgesproken overtuiging
van den voorzitter zélf van het bestuur
der R. K. Staatspartij, mr. Goseling, dat er,
in dezen tijd vooral, daden moeten worden
gesteld door de partij-organisatie en door
de vertrouwensmannen der partij.
Op de inleiding is 5dank zij den ve
len deelnemers een leerzaam debat ge
volgd, in aangename toon. Een debat, dat
ruim anderhalf uur in beslag heeft ge
nomen.
De discussie liep voornamelijk over het
nationaal-socialisme en over de van de
R. K. Staatspartij verwachte daden.
't Was niet onze bedoeling een verslag
te maken van het debat. Op een vraag aan
het einde van den avond gesteld: hoe het
dan toch komt, dat zoovelen, vooral jonge
ren, naar het nationaal-socialisme overhel
len, antwoordde de inleider, dat twee oor
zaken daarvoor kunnen worden aangewe
zen.. Eerstens, de ontevredenheid, die
ook zou bestaan onder de voortreffelijkste
regeering, daar de wereld-crisis talloozen
in stoffelijken en geestelijken nood heeft
gestort. En ontevredenheid redeneert vaak
niet, maar werpt zich op iets nieuws, iets
anders, omdat men zoo meent men dan
vaak ten onrechte er toch niet slech
ter van kan worden. Vervolgens, de
onwetendheid van velen. Men kent het na
tionaal-socialisme niet in zijn wezen en
beoordeelt het naar bijkomstigheden. Als
men het nationaal-socialisme zou kennen
zooals het is, aldus de inleider, zou men er
voor terugschrikken.
Gewezen werd door een der debaters naar
Duitschland, waar, zoo zeide hij, de toe
stand voor de katholieke Kerk niet zoo
slecht is onder het nationaal-socialisme,
waarop de inleider kon antwoorden, dat
hier te land* in ieder geval de toestand voor
de Kerk veel beter is en dat wij, als Ka
tholieken, bij invoering van het na
tionaal-socialisme er beslist zeker niet be
ter van zouden worden!
Inzake klachten over een te weinig-doen
voor den middenstand en voor de groote
gezinnen, erkende de inleider de gegrond
heid.
Wij hebben slechts een greep gedaan uit
het debat, dat de voorzitter om bij half
twaalf sloot met dank aan inleider en de
baters.
(Berichten reeds geplaatst in onze vorige
oplage).
LEIDEN.
Mr. Dr. H. VOS.
Ridder in de Orde van den Ned. Leeuw.
Zooals reeds gemeld, hoopt op 17 Octo
ber a.s. de bekende rechtsgeleerde mr. dr.
H. Vos alhier zijn 75sten verjaardag te
herdenken.
.Gisteren heeft de aanbieding van het
huldeboek, dat dezer dagen over de ge
schriften van mr. Vos verscheen, aan den
heer Vos plaats gehad. Bij deze aanbieding
waren tegenwoordig de Voorzitter der Ver-
eeniging van Nederlandsche Gemeenten,
mr. P. Droogleever Fortuyn, mr. A. Jon
ker, Directeur, N. Arkema, adjunct-direc
teur, M. L. van Putten, hofdambtenaar
van genoemde Vereeniging en de heeren
J. B. Samsom en W. Samsom. Mede was
hierbij aanwezig de heer mr. A. van de
Sande Bakhuyzen, Burgemeester dezer ge
meente.
De heer Droogleever Fortuyn heeft bij
deze aanbieding zeer waardeerende woor
den gesproken tot den heer Vos. Hij wees
er daarbij op, dat deze huldiging een bij
zondere bekoring had, omdat de heer Vos
iemand is, wiens karakter meebrengt, dat
hij zich gaarne op den achtergrond houdt.
Het boek, dat spreker den heer Vos aan
biedt, legt een waardig getuigenis af van
de groote beteekenis van den heer Vos
voor de ontwikkeling van het publieke
recht.
Het was voor spreker voorts een groote
voldoening er mededeeling van te kunnen
doen, dat de Minister van Binnenlandsche
Zaken hem verzocht had den heer Vos in
kennis te stellen met zijn benoeming tot
ridder in de orde van den Nederlandschen
Leeuw. Spreker wenschte den heer Vos
van harte geluk met deze hooge onder
scheiding.
De heer Vos gaf daarop uiting aan zijn
Goud, Zilver, Horlogerie
Verlotyngs-, Zegel- en Fantasieringen
AGENDA
LEIDEN.
Maandag. .Opvoering .van. „Leontientje"
door het R'damsche Hofstadtoo-
neel, Schouwburg, 8.15 uur.
Zaterdag. Ledenvergadering R. K. Bijz.
Onderwijzers, afd. Leiden en Om
streken, „Den Burcht", 6.30 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 9 tot en
met Zondag 15 Oct. a.s. waargenomen
door de apotheken: G. F. Reijst, Steenstraat
35, telf. 136 en A. J. Donk, Doezastraat 31,
telef. 1313.
gevoelens van bijzondere dankbaarhed voor
de hem gebrachte hulde en voor de hem
verleende Koninklijke onderscheiding.
OPENBARE PROEFLES IN ESPERANTO
Andreo Cseh opent een 12-weekschen
cursus.
Evenals het vorige jaar heeft de eerw.
heer Andreo Cseh uit Roemenië gister
avond in den foyer der Stadszaal een
openbare proefles in Esperanto gegeven
ter inleiding van een cursus van 12 weken.
Ook thans'weer was de zaal nagenoeg ge
heel bezet met belangstellenden, die allen
door den heer J. F. de Ren Jr. werden wel
kom geheeten.
In het bijzonder begroette spr. hier
mevr. van der HoevenFockema Andreae
en de heeren prof. dr. C. C. Berg en dr.
J. C. Schalkwijk als leden van het comi
té van aanbeveling en de tolk, mevrouw
Isbrücker.
De heer de Ren wees verder op de groo
te vlucht, welke het Esperanto na den oor
log en vooral na de komst van den heer
Cseh over de geheele wereld heeft geno
men en zette de groote voordeelen van
deze taal kortelijks uiteen. Dit laatste
werd daarop uitvoeriger gedaan door den
eerw. heer Cseh, die allereerst hulde
bracht aan het bestuur der Leidsche Espe
rantisten voor het gedemonstreerde door
zettingsvermogen en den moed om twee
jaar achtereen een cursus te organiseeren.
De groote belangstelling op deze proefles
achtte hij een gelukwensch waard.
Met klem wekte spr. allen op om een
einde te maken aan de internationale
doofstomheid en de internationale samen
werking, waarnaar wordt gestreefd op
wetenschappelijk, handels- en toeristisch
gebied ook toe te passen op linguïstisch
terrein.
Spr. noemde het onbegrijpelijk, dat niet
eerder naar een oplossing van dit pro
bleem is gestreefd en er nog altijd een
taalchaos bestaat.
Komende tot zijn eigenlijke proefles,
bewees de eerw. heer Cseh in luttele mi
nuten hoe gemakkelijk het Esperanto te
leeren is. Het duurde werkelijk maar héél
kort of de zaal vormde één Esperantistisch
spreekkoor en aan het einde van den avond
waren de grondbeginselen gelegd.
Wij wenschen den heer de Ren en de
zijnen toe, dat velen zich gedrongen zul
len gevoelen daarop voort te bouwen en
zich zullen aanmelden voor dezen cursus,
welke iederen Dinsdagavond gegeven
wordt.
AUTO OVER DEN KOP GESLAGEN.
Gisteravond te kwart over tienen is een
auto, bestuurd door H. v. E. uit Oegst-
geest, op den Lage Morschweg in een-
sloot gereden en daar over den kop gesla
gen. De chauffeur en drie andere inzitten
den konden zich door het inslaan van de
ruiten uit de wagen werken. De chauffeur
werd daarbij licht verwond en werd door
den E.H.D. verbonden. De overige inzitten
den kwamen met den schrik vrij.
Als oorzaak van het ongeval gaf de
chauffeur op, dat de stuur inrichting plotse
ling defect was geraakt.
LEIDEN. Geslaagd:
candidaatsexamen geneeskunde, de hee
ren: A. J. C. Haex, Maastricht, J. E. H.
Rutten, Venray, A. C. H. de Nooyer, Brig-
damme, J. J. Schermer, Den Haag( M.
Mauve, Scheveningen, H. Neeb, Den Haag,
H. M. Hueting, Katwijk aan den
R ij n, K. L. Bakema, Leiden, M. O. v.
d. Zijl, Den Haag, P. Ruitinga, Den Haag,
G. W. v. d. Vorm, Rotterdam, J. W. Broek-
huyzen, Den Haag, en mej. A. M. C. Kuy-
per, Leiden;
candidaats-examen Rechten A. den
Broeder, Rotterdam;
Candidaats-examen Theologie, cum lau-
de, H. J. Kater, Leiden.
Bevorderd:
tot doctor in de Geneeskunde op proef
schrift getiteld: „Onvolwaardig voedsel en
krop", de heer H. H. Maas, geboren te
Giessendam.
