EET MEER VISGH
F*. JOHN. KNEGTEL
CORN". H. A. DEKKER
fJ. VAN DER STOK!
C. DEN DULK Jaspz.
SNIJER
M. i. AKKERMANS
DONDERDAG 12 OCTOBER 1933
DE LE1DSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 6
BUITENL. BERICHTEN
NOODLOTTIGE KETELONTPLOFFING.
3 dooden, 3 zwaar gewonden.
In een olieraffinaderij te Terni (Italië)
is één der reusachtige, twee verdiepingen
hoog oprijzende, ketels ontploft.
Twee arbeiders werden volslagen door
stoom verbrand uit de puinen gehaald.
Een derde overleed aan de zware brand
wonden.
Drie anderen werden zwaar gewond.
NEGENTIEN PERSONEN LEVEND
BEGRAVEN.
Noodweer in Honduras.
In het dorp Apolopi in Honduras zyn 19
personen levend begraven bij een aardver
schuiving, die het gevolg was van een or
kaan en onophoudelijke plasregens.
In andere deelen van Honduras zijn
verscheidene personen verdronken, door
dat de hevige regens de rivieren buiten
de oevers deden treden. Ook is een groo-
te hoeveelheid vee verdronken.
JALOERSCHE OUDE-VRIJSTERS
STICHTTEN BRAND.
Te Tasowa in Tsjecho-Slowakije werd
den laatsten tyd een ontstellend aantal
brandstichtingen geconstateerd in wonin
gen van pas getrouwde paartjes. Vóór het
uitbreken van den brand ontvingen deze
altijd een dreigbrief. Het gelukte de poli
tie niet de daders te achterhalen, totdat
men ten slotte op grond van het schrift
van een der brieven een dienstbode kon
arresteeren. Zij bekende, dat de branden
werden gesticht door een groep oude
vrijsters, die jaloersch waren op haar in
den echt verbonden sexe-genooten.
BÏRD NAAR DE ZUIDPOOL.
Hij wil er twee jaren blijven.
Admiraal Byrd heeft zich gisteren te
Boston met zijn staf van medewerkers aan
boord van de „Jacob Ruppert" begeven
voor zijn tocht naar de Zuidpool. Byrd
denkt tegen het einde van het jaar in- de
Zuidpool-gebieden aan te komen, waar hij
met zijn expeditie twee jaar hoopt te blij
ven.
De nieuwe expeditie van Byrd is in elk
opzicht grootscher van opzet dan de vorige.
Zij beschikt over twee schepen, beide spe
ciaal ingericht voor de vaart in de Pool-
wateren. Een ervan, de „Bear", die reeds
vooruit was gegaan, moest onlangs wegens
in den storm opgeloopen averij terugkee-
ren. doch zal binnenkort de reis opnieuw
ondernemen.
Een der belangrijkste uitrustingstukken
der expeditie is een vliegtuig, dat speciaal
voor vluchten in het Poolgebied is ge
bouwd. In verband met de gevaren, die in
deze streken aan tusschenlandingen ver
bonden zijn, moest het vliegtuig voorzien
worden van een bijzonder landingstoestel,
dat dalingen in de sneeuw mogelijk maakt.
Het kan een uursnelheid bereiken van 250
K.M. en biedt ruimte aan achttien perso
nen.
Tot de uitrusting der expeditie behooren
verder 150 honden, die te New Hampshire
speciaal zijn afgericht voor het werk, dat
hun in de Poolstreken wacht. De voorraad-
lijsten der expeditie bevatten overigens in
totaal 14.000 verschillende voorwerpen.
Byrd wordt vergezeld door 70 mannen,
io.w. zich verscheiden van zijn beproefde
medewerkers bevinden, zooals Paul Siple
en kapitein Noville, die beiden ook aan
Byrd's vorige Poolexpeditie hebben deelge
nomen. Noville was Byrd's piloot tijdens
diens vlucht over de Zuidpool; ditmaal ech
ter zal Harold June als chef-piloot optre
den; hij zal het vliegtuig besturen, terwijl
Byrd zelf de navigatie op zich zal nemen
en eventueel zijn piloot zal aflossen.
Over het doel van deze expeditie deelde
Byrd zelf het volgende mede: „Ik wil
trachten iets meer te weten te komen van
het Zuidpoolgebied, een land dat even
groot is als de Vereenigde Staten en Mexi
co samen. Met mijn vliegmachine wil ik een
tienmaal zoo grooten afstand afleggen, als
ik de vorige maal heb gevlogen. Toen gin
gen we van ons basiskamp naar de Pool en
daarna zonder tusschenlanding weer terug.
Ditmaal echter wil ik beproeven ver voor
bij de Zuidpool te komen, want juistt daar
liggen de groote, tot nu toe niet-geëxplo-
reerde gebieden. Zoolang er zulke groote
onbekende streken bestaan, acht ik het noo-
dig het ontdekkingswerk voort te zetten.
Wij zullen ons daarom in ons basiskamp
installeeren, alsof voor ons een nieuwe ijs
tijd aangebroken ware. Van dit kamp uit
gaan wij een nieuw werelddeel onderzoe
ken, doch tevens zijn wij er van overtuigd,
dat de wetenschap veel vruchten zal pluk
ken van onzen arbeid aan de Zuidpool".
EEN DAPPERE BANKLOOPER.
De pogingen van bandieten om op klaar
lichten dag 'n banklooper te Granada te
berooven, werden verijdeld door den held-
haftigen moed van den aangevallene.
Een banklooper die een bedrag ter
waarde van 25.000 gulden naar zijn bank
moest brengen, werd door drie bandieten
overvallen.
Hij greep terstond zijn revolver, doch
voordat hij nog een schot had kunnen los
sen, viel hij reeds door drie kogels ge
troffen, gewond ter aarde.
Op den grond liggende schoot hij echter
zijn revolver op de bandieten leeg, en
noodzaakte hen de vlucht te nemen, niet
tegenstaande hij zelf nog tweemaal getrof
fen werd. Toen een dokter toesnelde om
den dapperen banklooper te onderzoeken,
overhandigde hij dezen 't geld en gaf daar
op den geest.
FONTEINEN VAN WIJN IN DE STAD
MARINO.
Tijdens het als van ouds gevierde drui-
venfeest te Marino (Italië) heeft men ver
schillende fonteinen in de stad roode wij
nen laten spuiten. Duizenden menschen
verdrongen zich met glazen om het kost
bare nat op te vangen, en ook uit de om
liggende streken kwamen de bewoners in
hun schilderachtige kleederdrachten naar
Marino om het wijnfeest bij te wonen. Bij
den aanvang der feestelijkheden werd een
processie gehouden en legden in het wit
gekleede meisjes druiven neer bij een Ma-
donna-beeld.
NED. OOST-INDIE
ONTPLOFFING IN INDISCHE MIJN.
Nog een der beambten overleden.
Aneta seint uit Zuitenzorg: Een der sei
ners, die bij de ontploffing in de mijn
schacht Goengei-Pinang op het terrein der
Boekit-Tssam-Steenkolenmijnen werd ge
wond, is aan de gevolgen der bekomen
verwondingen overleden. De toestand van
den anderen gewonde is gunstig. Er is wa
ter in de mijn gevoerd om den brand te
blusschen. Twee ingenieurs van den dienst
van het Veiligheidstoezicht zijn uit Ban
doeng aangekomen.
RANDJA-EKEK GETEISTERD DOOR
STORM.
Aneta seint uit Bandoeng: Randja-Ekek
is geteisterd door een wervelstorm. Een
Inlander werd gedood en zeventien wo
ningen werden geheel vernield. Van der
tig huizen zijn de pannen afgewaaid. Vele
boomen werden ontworteld.
FINANCIëN EN ECONOMIE
NIEUWE LEENING HAARLEM.
Aangeboden bedrag niet geheel geplaatst.
Naar wij van emittenten vernemen, is
bij de gisteren gehouden inschrijving op
5.086.000 4 pet. obligatiën ten laste der
gemeente Haarlem, tot den koers van
98 1/4 pet., met recht van voorkeur voor
houders der aflosbaar gesteld 5 pet. lee
ningen 1931, 1932 en 1932II, het aangebo
den bedrag niet geheel geplaatst, zoodat
de inschrijvingen ten volle worden toege
wezen. Met de plaatsing van het restant
wordt voortgegaan. „Msb."
ANRHEMS 4 PCT. LEENING
OVERTEEKEND.
Op de f 2.000.000 vier procent-obligatie-
leening voor de gemeente Arnhem 1933 is
voor een zoodanig bedrag ingeschreven,
dat bij de toewijzing een zeer belangrijke
reductie zal moeten worden toegepast.
RECHTZAKEN
LEENING-PROMOTOR.
In hooger beroep heeft het Gerechtshof
te 's-Gravenhage gisteren behandeld de
zaak tegen den heer I. Leenes, gedetineerd
gewezen directeur van Brugers en Co.'s
Bank, die wegens verduistering van om
streeks 16.500 in verband met onder
scheidene buitenlandsche kerkelijke lee
ningen, door de Haagsche rechtbank is ver
oordeeld tot een gevangenisstraf van 11/2
jaar met aftrek van drie maanden preven
tieve hechtenis.
Geëischt werd dezelfde straf als door de
rechtbank opgelegd.
UIT DE OMGEVING
NOORDWIJKERHOUT.
EEN CAFé IN VLAMMEN OPGEGAAN.
De bewoner sprong in angst uit het
venster.
Hedennacht om 2 uur is brand uitgebro
ken in café Central in de Dorpsstraat, be
woond door den heer Poot. Een half uur
later stond het gebouw in lichte laaie. De
omwonenden, die door het knetteren der
vlammen werden gewekt, zagen den al-
leenwonenden caféhouder bewusteloos op
straat liggen. De man schijnt in angst,
daar de trap reeds brandde, uit het raam
te zijn gesprongen. Hij werd binnengedra
gen bij den heer J. van Eeden.
Dr. Wösten en dr. Tindens van het St.
Bavogesticht waren direct ter plaatse en
achten het raadzaam, dat de patiënt naar
het St. Bavogesticht werd overgebracht.
Bij den heer P., die brandwonden aan
het hoofd heeft opgeloopen, is heden het
bewustzijn teruggekeerd.
De belendende perceelen bleven behou
den; het café brandde geheel uit. In de
er naast gelegen sigarenwinkel van den
heer M. Smit ontstond een begin van
brand aan het dak, dat echter tijdig werd
gebluscht. Het perceel kreg echter veel
waterschade.
Het cafégebouw, eigendom van den heer
van der Zalm, was tegen brand verzekerd.
De oorzaak van den brand is onbekend.
WASSENAAR.
De nieuwe gemeentesecretaris.
In de gisteren gehouden raadsvergade
ring is tot secretaris dezer gemeente be
noemd de heer Ph. Loggers, geboren 11
GEWAPEND METSELWERK.
Een belangwekkende proefneming.
Het bestuur der vereeniging Nederland-
sche Baksteenindustrie vereenigde giste
ren talrijke leden en genoodigden in „Ho
tel de Schelmscheberg" te Arnhem, in ver
band met een proefneming met gewapend
metselwerk.
De voorzitter der vereeniging, de heer M.
J. van Löben Seis, wees er in zijn wel
komstwoord op, dat de baksteenindustrie
moeilijke tijden doormaakt en dat het ge
wapend metselwerk een middel kan zijn,
om steenfabrieken weer aan werk te hel
pen. De invoer van Belgische steen blijft
doorgaan; er kunnen 150 millioen Belgi
sche baksteenen worden ingevoerd, die 2
per 1000 goedkooper zijn dan de Neder-
landsohe; werden deze steenen in Neder
land vervaardigd, dan zou dit beteekenen,
dat er een millioen gulden aan werkloon
werd betaald. Bij het afgraven van een
bunder kleiland kunnen 12 millioen stee-
nen worden gebakken, waardoor een waar
de van 4000 wordt omgezet in een van
ƒ180.000.
Daarna begaf men ziah naar het demon
stratieterrein, waar óp 20 September een
proefstuk in gewapend metselwerk werd
gemaakt, waarop thans de proefbelasting
zou worden aangebracht.
De heer O. Jelsma, civ. ingenieur te
's-Gravenhage, gaf een uiteenzetting van
het gewapend metselwerk, dat in 1825 werd
toegepast by den bouw van een tunnel on
der de Theems. Na het midden van de vo
rige eeuw hoorde men weinig van toepas
singen, maar in 1919 werd het op groote
schaal gebezigd voor de constructie van
openbare gebouwen en particuliere wonin
gen in Engelsch-Indië. Ook in Japan, in
Amerika vond het toepassing; in Duitsch-
land zijn vloeren van gewapend metselwerk
reeds vele jaren in gebruik. In 1925 werden
daar voor het eerst voorschriften voor de
uitvoering van vlakke vloeren in gewapend
metselwerk uitgegeven.
Gewapend metselwerk komt in principe
geheel overeen met gewapend beton. Het
wapeningsijzer wordt geplaatst in de mor
tel voegen en wel op zoodanige wijze, dat
dit wapeningsijzer alle rekspanningen kan
opnemen, terwijl het eigenlijke metselwerk
de drukspanningen moet weerstaan. De
meening, dat het metselwerk niet tot een
zoodanig samenhangende massa kan wor
den gemaakt als beton en dat de mortel
groeven een zwak punt in de constructie
zouden zijn, waardoor ongelukken zouden
kunnen ontstaan, is naar spr. meedeelde in
de practijk onjuist gebleken. Het biedt in
vele gevallen verscheidene voordeelen bo
ven andere constructies, omdat dikwijls de
bekistingen geheel of grootendeels uitge
spaard worden, terwijl het bovendien
slechts aan geringe werking tengevolge van
temperatuursverschillen onderhevig is en
beter bestand tegen zwakke zuren en rook
gassen dan gewapend beton. Massieve vloe
ren geven een veel beteren waarborg tegen
de tferkeerstrillingen en zetscheuren dan
de gewone houten vloeren. Vloeren van ge
wapend metselwerk geven een grooter sa
menhang aan huizenblokken, zoodat deze
veel meer scheurvrij zijn, dan bij toepas
sing van houten balken en vloeren.
De Amerikaansehe architect Rebori heeft
op de tentoonstelling te Chicago een huis
gebouwd, vrijwel geheel van steen, met
veelzijdige toepassing van gewapend met
selwerk.
Het proefstuk dat thans zou worden be
last, bestaat uit twee balken, met een vrije
overspanning van 240 cm., een plaat met
een overspanning van 240 cm. en twee uit-
kragende einden, ieder 120 cm. lang. Beide
balken werden geconstrueerd met het doel
om aan te geven, op welke wijze men la
teien kan maken van gewapend metsel
werk. Dit soort lateien beantwoordt aan
aesthetische eischen, is goedkoop, sterk en
op zeer eenvoudige wijze door den gewonen
metselaar te metselen, zonder oponthoud
in de uitvoering te veroorzaken, terwijl er
vrijwel geen bekisting voor noodig is.
De plaat stelt voor een gedeelte van een
over verscheidene steunpunten doorgaan-
den vloer voor. Op deze plaat werd vervol
gens de uit metselsteenen bestaande belas
ting aangebracht. Daarna werd de door
buiging opgenomen. Het proefstuk zal on
geveer vier weken in dezen toestand blijven
staan.
Tot de aanwezigen behoorden o.a. luite
nant-kolonel T. A. Vaillant, eerstaanwe
zend ingenieur der genie, vertegenwoordi
ger van het departement van defensie, en
de heer V. Ellemans, afgevaardigde van
den Eond van Technische Ambtenaren in
overheids- en semi-overheidsdienst.
Juni 1897 te Zwolle, sedert 1 November
1928 secretaris der gemeente Enkhuizen.
Na H.B.S.-opleiding was hij achtereen
volgens werkzaam ter secretarie van Dalf-
sen, Hattem, Alphen aan den Rijn (afd.
Financiën), Smilde als le ambtenaar, en
Wonseradeel als hoofdcommies. In 1923
werd hij op 26-jarigen leeftijd met alge-
meene stemmen benoemd tot secretaris
der gemeente Wonseradeel, een platte
landsgemeente in Friesland, met bijna
14.000 inwoners. Sedert 1 November 1928
vervult hij die functie te Enkhuizen.
NIEUWVEEN.
Meisje verdronken.
Hedenmorgen is het ly.-jarig dochtertje
van den mekrijder G. Verkerk achter het
huis te water geraakt en verdronken.
Het ongeluk moet zich hebben voorge
daan, toen de moeder aan de voordeur
boodschappen aannam. Het meisje werd
door den wegwerker J. de Wit gevonden.
Dr. Nout heeft nog getracht de levens
geesten op te wekken, helaas zonder succes.
WAl ANDERE BLADEN
EC H RIJ VEN:
POLITIEKE IMPORT.
Onder dezen titel schrijft DeVrijheid
(lib.) o.m.:
„Heeft het niet tal van Nederlanders met
ons bij een bezoek aan een expositie, ge
lijk de internationale perstentoonstelling
te Keulen, onaangenaam getroffen, dat in
de Italiaansche afdeeling van alle kanten
het levensgroote portret van Mussolini ons
aanstaarde, maar van den koning van Ita
lië niets te bespeuren viel? Dit beteekent
de reëele verhoudingen: Mussolini over
schaduwt geheel den koning, heeft zelfs
de macht zijn eigen opvolger te benoemen,
om van de aanstelling van doodgewone
ministers maar heelemaal te zwijgen. Deze
bevoegdheden men weet het berusten
in Nederland wel degelijk bij de Koningin.
Toch doen onze nationaal-socialisten en
fascisten in hun moeten wij zeggen on
wetendheid of schijnheiligheid? het
voorkomen alsof zij het Huis van Oranje
in de oude glorie willen herstellen. Het te
gendeel is het geval. In Nederland staat de
koningin boven de partijen; in Italië is de
koning vastgeklonken aan de overheer-
schende partij, die zich met den staat zelf
vereenzelvigt envermag hij niets buiten
en zonder die partij. Wat Duitschland be
treft, wordt de situatie geteekend door het
feit, dat Hindenburg den familieleden van
Loebe een zachtere behandeling heeft toe
gezegd, maar niet in staat is geweest, de
zen bekenden sociaal-democraat te ver
lossen uit het concentratiekamp, waarheen
hij zonder eenigen rechtsgrond was ver
voerd.
Ach ja, de concentratiekampen! Zelfs een
der woordvoerders van de partij-Mussert
heeft deze totaal on-Hollandsche instelling
reeds aangeprezen. Onze glorie was steeds
de onafhankelijkheid van de rechterlijke
macht; tegen willekeur der administratie
werd steeds in onzen rechtsstaat zooveel
mogelijk gewaakt; thans echter willen lie
den zonder degelijke kennis van onze con
stitutie en behoorlijk inzicht in onze par
lementaire geschiedenis gelijk de heer Tu-
senius het stelsel der grofste willekeur, dat
in Duitschland naast schuldigen zoovele on-
sohuldigen heeft getroffen, ook in Neder
land toepassen. Op grond van verkregen in
lichtingen zijn wij n.l. met den oud-minis
ter De Geer, die er een even waardig als
sarcastisch stukje over geschreven heeft
in „De Nederlander", met de „Maasbode"
en met „Vooruit" overtuigd, dat deze ex-
liberaal (de hemel zij gezegend, dat wij
hem kwijt zijn!) wel degelijk kort geleden
te 's-Gravenhage uitgeroepen heeft, dat
mannen als Oud en Marchant in een con
centratiekamp thuis behooren. Aldus ge
dragen deze heeren, die beweren het ge
zag te willen handhaven, zich tegenover
hoofden van departementen.
In een katholieke vergadering in den
kieskring Haarlem is de klacht geuit, dat
de fascisten zich iederen Zaterdag in de
fabrieken van Tusenius oefenen in den
wapenhandel. Stellig zal ook dit tegen de
wenschen onzer regeering indruischen.
Maar wat bekommert zich daarom een na-
tionaal-socialist, die mir nichts dir nichts
verschillende ministers in concentratie
kampen wil opsluiten!
Wat baat tegenover dergelijke lieden be
roep op de feiten, die niet liegen? Als hun
b.v. tegemoet gevoerd wordt, dat in het
hoog geprezen Italië het deficit over de
laatste twee jaar meer dan 8 milliard lire
bedroeg, houden zij zich Oost-Indisch doof
en jammeren zij nog tien maal zoo hard
over geldverspilling hier te lande".
fO Continental Auto- en Motor-
- banden 30 x 31/5 31 x 4
F 10.90. 4.50 -Jft 30 x 4.50
F. 11.00. aYr^gt prijs voor
de door KJ vjpidangde maat.
Vrachtwjigenapiegels F. 1.35.
A C boi|gies F. 1.40
I Eisemann F. 1.00
hU Iets vo<y- Uw Auto noodig
Vraagt jprijg bij:
A. ALT, Mare 112
Vloeibare pakking F. 0.55
f908
1933
Gedurende ons 2if/j}rig bestaan moch
ten wij U met// \pldoening leveren.
Eiken dag versclje aanvoer van:
TONG, TARBOT, GRIET,
SCHOL, KABE L JiUI W enz.
Bel op! Jelgfoïrn 81
Bestellingen vanaf 2 fiuhfe/wordt telefonn vergoed
Aanbevelend, 8974
Zuidstraat 45 - Katwijk aan Zee
Slijterij „Het Wapen van Leiden"
N00RDEIM7, TEL. 1665
ADV I
„Het Wapen van
ÏAAT
I pferfl. f. 1.25
Reclame Advocaat/
Vanille Advocaat^
Adv. Zwarte Kip;
Advocaat Cooymfinsper fl. f. 2.25
BOERENJONGENS
p. Literpot f. I.-, f. 1.50, f. 2.-
ABRIK0ZEN
p. Literpot f. 1.25, f. 1.50, f. 1.75
KERSEN OP BRANDEWIJN
p. Literpotf.2.—
Voor 10 Gld. bons 50 ct. terug
HONING-, GEIÏSBERj en SUCADEKOEK
a 35 tsfi. jia overheerlijk.
VRAAGT ONZE KAfjTKOEK "^9®
BANKETBAKKERIJ j LUNCHROOM
BOTERMARKT 15 - Telef. 2583
ADMINISTRATIE-KANTOOR
STATIONSWEG 3a, LEIDEN
TELEF. 1070, GIRO 72824
Bureau vojfr^ Administratiën
Adviezen Belastingzaken en Verzekeringen.
Eerste Leidsche
R.K. Begrafenisonderneming
GEVESTIdD 1882 9188
G. H. KL'EINHANS
Pieter (Je la Courtstraat 22
TRANSPORT. TELEFOON 1455
Diploma Heilgymnastiek en Massage
Ook Gymnastiek-Cliibjes voor Dames en
Kinderen.
Spreekuur van 1'Èfl uur, behalve Maan
dag en ponderdag
RIJNSBURGERWEG 187 LEIDEN
RK. VEREEN. VOOR KRAAMVERZORGING
VOOR ALLE GEZINDTEN TE LEIDEN
PLAATSINQSBUREAU
B0ERHAAVE3TFJAAT 30.
Geopend elke Donder Jagpiddag-rnlin 25 u.
tot het verstrekken vah .dp gewenSWite inlich
tingen, en ter, ainmeldinjp.
van contribae'erende leden 8863
hflW Schrift elijke aanvragen, adres
R.K. Ver. v. Kr., Stille Rijn 7, Tel. 3420
BREESTRAA
Ëj De algeheele sorteering is nu zoo groot EI
S en varieërend in prijs, dat U nergens S
beter op dit gebied kunt slagen dan bij ons
Verzending en vakkundige verpakking gratis door geheel Nederland
