No. 7629
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
25ste Jaargang
ZATERDAG 7 OCTOBER 1933
S)e Ceicbclie(Boii/Y<Mit
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur eq
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Dit nummer bestaat uit viif bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
EINDE ZOMERTIJD,
DENK OM DE KLOK
In den nacht van Zaterdag op Zondag,
dus hedennacht, eindigt de zomertijd.. Dénk
er om hedenavond de klok een uur achter
uit te zetten.
V Bezuiniging bij Onderwijs.
Het Tweede Kamerlid Ketelaar had aan
Minister Marchant eenige vragen gesteld
betreffende diens plan om bij het openbaar
onderwijs kleine scholen op te heffen, een
bezuiniging te verkrijgen door concentratie.
Genoemd Kamerlid partijgenoot van
den Minister van Onderwijs had o.m.
gevraagd, of bij de uitvoering van dit plan
het openbaar onderwijs niet zou worden
achtergesteld bij het bijzonder. Wij weten
niet, of dit Kamerlidnaar" een hem
bekend antwoord vroeg, maar in ieder ge
val heeft hij den Minister in de gelegenheid
gesteld, om den volke 'ns duidelijk te zeg
gen, hoe 't met openbaar en bijzonder on
derwijs is gesteld.
Wij lezen in het antwoord van den Mi
nister ojn.:
Op 1 Jan. 1932 waren er met min
der dan 24 kinderen 110 openbare scho
len en geen bijzondere. Met minder
dan 40 kinderen waren er 328 openbare
en 66 bijzondere. De ondergeteekende
onderzoekt, welke scholen onder die
66 kwijnende zijn. Er zijn er reeds af
gestorven. Zoodra hem dit bekend zal
zijn, zal hij trachten door overleg met
de centrale schoolorganisaties tot ver
eenvoudiging te geraken. Dit doel door
wetswijziging te bereiken, is minder
eenvoudig dan het wel eens blijkt te
worden gezien. Met de overgroote
meerderheid wenscht de ondergetee
kende de financieele gelijkstelling te
handhaven. Daardoor is men bij het
ondernemen van concentratie door wet
telijke maatregelen aan zekere gren
zen
Voor het oprichten van openbare
scholen gelden afgezien van de nood
wet van 4 Augustus 1933, St.bl. no.
414 geen bepaalde bindende voor
waarden; voor het oprichten van bij
zondere scholen wèl. En dienovereen
komstig is de vrijheid van de Overheid
om openbare scholen op te heffen
slechts aan den eisch der Grondwet
gebonden, terwijl het vervallen van de
bekostiging van het bijzonder onder
wijs automatisch geschiedt bij daling
van het aantal kinderen naar de rege
len der wet. Het zal duidelijk zijn, dat
het absolute getal kinderen van een
school op zich zelf niet de eenige maat
staf is voor de opheffing. In de eene
gemeente zal een school met een ge
ring aantal kinderen moeten worden
gehanhaafd, omdat de naaste school op
verren afstand ligt, in de andere ge
meente kunnen betrekkelijk sterk ver
schillend bevolkte scholen doelmatig
in één school worden geconcentreerd.
De overweging van een en ander
moge duidelijk maken, dat het uit fi
nancieel oogpunt en wegens den feite
lijken toestand niet te verantwoorden
ware geweest, met de concentratie van
de openbare scholen te wachten totdat
tevens de concentratie van de bijzon
dere een feit zou zijn geworden.
Bij het openbaar onderwijs zijn de kleine
scholen verre in de meerderheid.
Dit heeft de Minister in eenige cijfers
vastgelegd!
Toch heeft de Minister, naar hij in het
zelfde antwoord eveneens mededeelt, maat
regelen overwogen om ook in het bijzon
der onderwijs meer concentratie te brengen,
ofschoon, zoo zegt hij, de bijzondere school
meer is geconcentreerd dan de openbare.
Natuurlijk is tegen een redelijke concen- I
tratie van het bijzonder onderwijs ook niets
ui te brengen nooit, maar vooral nu niet. I
Toch, naar de eigen verklaring van Mi
nister Marchant, zal er bij het b ij z o n- j
der onderwijs niet veel geconcentreerd
kunnen worden.
BINNENLAND
STEUNMAATREGELEN VOOR DEN
MIDDENSTAND SPOEDIG TE
WACHTEN?
De maatregelen, die de regeering heeft
toegezegd in het belang van den midden
stand moeten, naar de „Telegraaf" heeft
vernomen, in een vergevorderd stadium
van voorbereiding verkeeren en reeds tot
in onderdeelen zijn uitgewerkt.
De hoofdmaatregel moet zijn een cre-
dietverleneing. Daarnaast worden nog an
dere maatregelen, o.m. ter zake van het af
betalingssysteem, onder de ogen gezien. Een
definitieve beslissing in dezen is echter nog
niet genomen. Intusschen schijnt het vrij
wel zeker, dat de beslissing niet al te lang
meer op zich zal laten wachten.
De juistheid van bovenstaand nog al
vaag bericht, hebben wij niet kunnen con
troleeren.
VLEESCH IN BLIK
NAAR VERLUIDT ZAL DIT OP BONNEN
AAN WERKLOOZEN WORDEN
VERSTREKT
Ofschoon de minister nog geen officieele
beslissing genomen heeft, staat thans, naar
„De Telegraaf" van den heer van Zwanen
berg vernam, toch wel vast, dat ten aanzien
van de verwerking van het rundvee, noch
het plan-Ruiter, noch de distributie van
versch vleesch in aanmerking komt, doch
dat het vleesch in blik zal worden ver
werkt. Desbetreffende voorstellen zijn door
de crisis-rundveecentrale aan den minister
Aangezien de minister zich van den be
ginne af geregeld van deze kwestie op de
hoogte heeft doen houden, is niet aan te ne
men, dat de minister thans van het advies
der centrale zal afwijken.
Daarmede is dan beslist, dat het rundvee
als vleesch-in-blik op bonnen aan de werk-
loozen zal worden verstrekt.
NATIONAAL CRISIS-COMITE
De luisterprijsvraag
Er zijn reeds, naar wij vernemen, 70.000
crisisbriefkaarten, in verband met de luis
terprijsvraag, binnengekomen.
Er was een briefkaart met 10 gefran
keerd, andere met 7.50, ƒ5 en ƒ2.50.
De goede oplossingen haalde ruim 60
percent.
Het Nat. Crisis-Comité deelt mede:
Naar aanleiding van een desbetreffende
vraag deelt het N. C. C. mede, dat voor
één persoon ook méér oplossingen van de
radio-prijsvraag van 3 October mogen wor
den ingezonden. Op één briefkaart mag
nochthans slechts één oplossing worden in
gezonden en de oplossingen moeten ver
schillen.
De gelegenheid tot inzenden blijft be-
opend tot 11 October a.s.
Op het Postkantoor te 's Gravenhage wa
ren gisteren de aanwezige voorraden crisis-
briefkaarten tot tweemaal toe uitverkocht.
UIT HET DRUKKERSBEDRIJF.
Voornaamste bepalingen van
de C. A. O.
Omtrent de af te sluiten nieuwe collec
tieve arbeidsovereenkomst in het boek-
drukkersbedrijf vernemen wij nader, dat
als voornaamste bepalingen een verlaging
zal worden ingevoerd van 4 cent per uur
voor volwassen gezellen van 24 jaar en
ouder, terwijl voor machinezetters 5 cent
per uur verlaging zal worden ingevoerd.
Voor de jongeren zal afloopende schaal
worden ingevoerd. Het eventueel nieuw
af te sluiten contract zal voor 2 1/2 jaar
worden gesloten van 4 November af tot
April 1936.
Collectief arbeidscontract in het
schildersbedrijf
Kort geleden hebben wij in het kort ver
slag gegeven van den stand der onderhan
delingen tusschen patroons- en werkne
mersorganisaties in het schildersbedrijf
over de vernieuwing van de landelijke col
lectieve arbeidsovereenkomst.
De patroons hebben in de laatstgehouden
conferentie toegezegd, dat zij in de voor
stellen, die zij deden, geen wijziging meer
konden aanbrengen, doch de zaak in hun
bondsvergadering zouden bespreken en
daarna de arbeidersorganisaties zouden be
richten.
In verband daarmee is te verwachten,
dat de gezellenorganisaties in eigen kring
eventueel nieuwe voorstellen der werk
gevers zullen moeten behandelen. Dat zal
eventueel geschieden in afdeelingsvergade-
ringen, te beleggen na 15 October a.s. Op
29 October zal dan over het contract de
defintieve beslissing in een buitengewoon
congres worden genomen. „Volk"
MR. VAN HELLENBERG HUBAR
BURGEMEESTER VAN RIJSWIJK.
Naar wij vernemen is binnenkort de be
noeming te verwachten van Mr. J. A. G.
M. v. Hellenberg Hubar, tot dusver waar
nemend burgemeester van Rijswijk, tot
burgemeester dier gemeente.
In verband met het standpunt van den
miinster van binnenlandsche zaken, dat
een lid van de Tweede Kamer der Staten
Generaal bij benoeming tot burgemeester
zijn mandaat behoort neer te leggen, ligt
het naar verluidt in de bedoeling van mr,
v. Hellenberg Hubar tegen 1 Januari 1934
voor het Kamerlidmaatschap te bedanken.
RONDOM EEN KAMERZETEL.
De actie van Braat.
Naar aanleiding van een bericht met het
opschrift „Protest tegen Mr. Vervoorn's
Kamerlidmaatschap en Braat's aanhangers
eischen zijn aftreden", voorkomende in di
verse bladen, betreffende een protestver
gadering welke Zaterdag 30 September 1.1.
te Utrecht zou zijn gehouden en waarin
een motie zou zijn aangenomen met op
drie na algemeene stemmen, waarin de
wijze van candidaatstellen van de drie
noordelijke provincies, waardoor mr. Ver
voorn tot Kamerlid werd gekozen, als zijn
de in strijd met de wenschen en beslui
ten der Algemeene Vergadering, werd af
gekeurd, zendt mr. C. Vervoorn ons de
volgende mededeeling:
In Wé eerste plaats heeft op 30 Septem
ber 1.1. geen vergadering der Nationale
Boeren-, Tuinders- en Middenstandspartij
plaats gevonden en is de vergadering te
Utrecht door de hoeren Braat en Kostelijk
bijeengeroepen, niet uitgegaan van het be
stuur dér Nationale Boeren-, Tuinders- en
Middenstandsparttij.
In de tweede plaats, zal ieder die de
couranten heeft gelezen en speciaal de be
richten betreffende de bovenaangehaalde
aangelegenheid, zich herinneren, dat de
heer Braat op 21 Augustus 1933, op wel
ken datum wel een vergadering der Natio
nale Boeren-, Tuinders en Middenstands
partij werd - gehouden, als lid dier partij
heeft bedankt, zoodat hij dan ook niet ge
rechtigd mag worden geacht, een vergade
ring dier partij bijeen te roepen.
Naar ons door personen, welke de ver
gadering op 30 September j.l. hebben be
zocht, werd medegedeeld, zouden op die
vergadering slechts enkele personen aan
wezig geweest zijn: het spreekt dan ook
vanzelf, dat de daar genomen besluiten
niet bindend kunnen zijn voor onze partij,
noch voor iemand anders. De zaak waarom
het hier gaat is reeds besloten op 21 Augus
tus 1933 en eventueele wijzigingen in dat
besluit zouden slechts kunnen geschieden
door de wettige instanties der partij, doch
niet door een bijeenkomst van willekeurige
personen, van wie niet eens vast staat, of
zij lid zijn van de partij.
KLOOSTERZUSTERS FAILLIET??
Katholieken van Nederland, 't klinkt
zoo hard!
Wij weten wel, onze Zusterkens hebben
geen Straperlo gespeeld hebben geen
geld verbrast hebben geen dure kamer
in een prachtig hotel betrokken in de
zomermaanden. Zij staan niet in de
schuld bij Hirsch op het Leidscheplein
en toch, de Zusters Carmelitessen van Am
sterdam, de beschermelingen van de
Kleine H. Theresia zouden haar gebeden
boek en haar rozenkrans moeten pakken
en al de onverzorgde kindertjes onver
zorgd moeten achterlatenen moeten
vertrekken.... want de bank sloeg fail
liet die haar obligatieleening had uitge
geven en geplaatst en zij hebben nu
150.000 gulden schuld en moeten nog de
rente betalen van dat kapitaal dat nooit
in haar handen is geweest
Zullen wij dat dulden? Wij die haar
kennen als onze roem en trots wij, die
haar „Engelen van Liefde" noemen, wij,
die haar ontmoetten in gebed en liefde
dienst? Moeten zij weg, aan wie wij het
liefste wat wij hebben, toevertrouwen?
Neen, nooit!
Heeft U nog niets gezonden na onze dub
bele noodkreet? Maar waarom niet? Kunt
ge ooit blij der en met meer sympathie
een aalmoes geven? Te veel moeite? Neen,
weigert dit niet aan haar die in geen en
kelen nood weigeren het kleinste en het
grootste offer!
Pastoor ,v. d. Tuyn te Heemstede (Hee-
renweg 88, Gironummer 180484) wacht Uw
gaven.
Hulp-comité in uitersten
nood.
Het totaal vorige verantwoording was
6.617.06 1/2.
MARINE IN NED.-INDIë.
Benoeming van den nieuwen commandant.
Bij Kon. Besl. is de vice-admiraal J. F.
Osten eervol ontheven van de betrekking
van commandant der zeemacht en hoofd
van het Departement der Marine in Ne-
derlandsch-Indië met den datum waarop
hij die aan zijn opvolger zal overdragen,
zulks onder dankbetuiging voor de door
hem in die betrekking bewezen diensten.
Tot opvolger is benoemd de schout-bij-
nacht M. H. van Duim.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
LAND- EN TUINBOUW
DE AARDAPPEL CENTRALE EN
LIEFDADIGE INSTELLINGEN
Door het Hoofdbestuur van den L. T. B.
werd aan de Nederlandsche Aardappel-Cen
trale voorgesteld om aan liefdadige instel
lingen toestemming te verleenen, om bo-
venmaatsche aardappelen te bestemmen
tot consumptie-aardappelen, terwijl voor
het vervoer van deze voor genoemd doel
bestemde aardappelen een gratis vervoer-
bewijs wordt verstrekt.
Naar aanleiding van bovenstaande vraag,
deelt de Nederlandsche Aardappel-Centrale
mede, dat Vereenigingen en Instellingen,
welke op een vrijstelling aanspraak wen
schen te maken, zelf een afzonderlijk ver
zoek moeten richten aan de Ned. Aard-
apped-Centrale, Kazernestraat 3, Dei Haag
Tegelijkertijd dienen deze Vereenigingen
en Instellingen op te geven, hoe groot het
maandelijks te verbruiken kwantum be
draagt en eventueel of de aardappelen
gratis verstrekt worden.
LUCHTVAART
PROEFVLUCHT VAN DEN
„POSTJAGER"
Piloot en constructeur tevreden.
Gistermiddag heeft de 3-motorige „Post-
jager", het uiterst snelle Pandertoestel,
waarmede luitenant Asjes en de heer Geys-
sendorffer, piloot bij de K.L.M., binnen
kort een recordvlucht naar Indië hopen te
maken, voor de eerste maal proefgevlogen
op Schiphol. De machine, die op Schiphol
was opgestegen en door den heer Geyssen-
dorffer bestuurd werd, terwijl haar con
structeur, de heer Slot, naast hem had
plaats genomen, heeft gedurende acht mi
nuten gevlogen. Beide inzittenden betoon
den zich na afloop van de vlucht zeer vol
daan, omdat gebleken was, dat de Post-
jager aan de groote verwachtingen, die van
hem gekoesterd worden, voldaan had.
KERKNIEUWS
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal
de volgende week geen audiëntie verlee
nen.
BUITENLAND.
In het Rijksdagbrandproces te Leipzig is
eenige sensatie gekomen door de verwijde
ring van Dimitrof (le blad).
De dader van den aanslag op Dolffuss
blijkt in den Haag pleegkind te zijn ge
weest (3de blad).
Vreeselijk ongeluk te Milaan door de in
storting van een viaduct (Buitenl. Ber., 3e
blad).
BINNENLAND.
Benoemd is tot burgemeester van Rijs
wijk mr. Van Hellenberg Hubar, lid der
Tweede Kamer, (le blad).
De Gooische kerkinbraken tot klaarheid
gebracht. (Gem. Ber. 3de blad).
Geheimzinnig drama te Hoevelaken.
(Gem. Ber. 3de blad).
De logementhouder te Amsterdam, op
wien een aanslag werd gepleegd, over
leden. (Gem. Ber. 3de blad).
LEIDEN.
Het 300-jarig bestaan der Leidsche Ster-
rew^cht. Minister Marchant over de
zorgen der regeering. (3de blad).
UIT DE OMGEVING.
Goederentrein te Woerden op stootblok
gereden. Remmer ernstig gewond. (4de
blad).
UIT DE OMGEVING
VOORSCHOTEN.
Voorschotens Mannenkoor. De zang-
vereeniging Voorschotens Mannenkoor „D.
E. V." hield in het Ambachtshuis haar 29e
jaarvergadering. De vereeniging verkeert
reeds geruimen tijd in moeilijke omstan
digheden en te trachten hiervoor een op
lossing te vinden heeft reeds geruimen tijd
bestuur en leden bezig gehouden. Ook de
besprekingen van dezen avond waren hier
aan in hoofdzaak gewijd.
Door den voorzitter, den heer Brinks,
werd namens het koor met hartelijke
woorden van dank en waardeering af
scheid genomen van de Directeur, ..den
heer F. C. de Graaf die zijn functie had
neergelegd.
Een voorstel tot opheffing der vereeni
ging werd met algemeene stemmen ver
worpen.
Na ernstige bespreking wordt besloten
te trachten de vereeniging om te zetten in
een vereeniging ter bevordering van den
DE ONTVANGST VAN BURGEMEESTER COLIJN IN DE BUURTSCHAP
AARLANDERVEEN.
