DRIE HONDERDJARIG BESTAAN VAN
DE LEIDSCHE STERREWACHT.
M. BRINKS - TURFMARKT IS - TEL. 2330
VRIJDAG 6 OCTOBER 1933
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD PAG. 2
Plechtige zitting van den Academischen Senaat.
BAROMETER.
morgen van 6 Oct. 1933, medegedeeld
door het Kon. Ncd. Meteorol. Instituut
te De 'ildt.
Hoogste barometerst.: 772.1 te München.
Laagste barometerst.: 757.3 te Seydisfjord.
Verwachting tot den avond van 7 Oct.:
Aanvankelijk zwakke
uiteenloopende en
veranderlijke wind,
later zwakke tot ma
tige wind uit Zuide
lijke tot Westelijke
richtingen, gedeeltelijk
bewolkt, waarschijn
lijk weinig of geen
regen en weinig veran
dering in temperatuur.
Het lagedrukgebied, dat gisteren over
Finland gelegen was is verder Oostwaarts
getrokken, gevolgd door ferme drukst.ij-
gingen over Scandinavië, doch een secun
daire van de nieuwe depressie in het
Noord-Westen doet in Zuid-Noorwegen de
barometer thans weer dalen. Het weer is
in dit gebied rustiger geworden. De neer
slag was er ook minder zwaar, de morgen-
temperatuur iets lager dan gisteren. Over
de Britsche Eilanden is het hoogedrukge-
bied verder in beteekenis afgenomen. In
onze omgeving, Duitschland en Oost-Frank
rijk is de barometer evenwel gestegen, zoo
dat dc kern van het maximum thans over
Zuid-Duitschland ligt. In het hoogedrukge-
bied wordt nog al wat nevel aangetroffen,
vooral in Engeland, België en Zuid-Lim
burg. Er kan voor onze omgeving nog niet
veel verandering in den algemeenen weers-
toestand verwacht worden.
LUCHTTEMPERATUUR
Temperatuur des middags te half drie
15.8 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS c.a.:
Van Vrijdagnamiddag 6.58 uur tot
Zaterdagmorgen 6.40 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk; op Zaterdag 7 October v. m.
5.26 uur en nam. 5.38 uur.
De inhoud heeft tot kop: „De brandstich
ting in de Rijksdag ontmaskerd als natio-
n aal-socialistische provocatie", en heeft
de strekking te bewijzen, dat Torgler niet
betrokken kon zijn bij de brandstichting
ln den Rijksdag.
Dimitrof verklaart, dit stuk nooit gezien,
nooit bezeten en nooit gelezen te hebben
en zegt, dat het hem niet zou verwonderen
als de politie het tusschen zijn papieren had
gesmokkeld.
President: „Kriminalkommissar Brasch-
witz zal daarover gehoord worden".
Dimitrof: „Asjeblieft!"
President: „Ook zonder uw asjeblieft. U
moet met het verdachtmaken van ambtena
ren voorzichtig zijn. U kunt u verdedigen,
zooals u het goed acht, maar iin dat opzicht
moet ik u waarschuwen".
Het verhoor heeft weer hetzelfde verloop
als gewoonlijk, wanneer Dimitrof in actie
komt, en herhaaldelijk komt hij in botsing
met den president, die hij voortdurend in
de rede valt en die op zijn beurt voortdu
rend tracht, den Bulgaar, die steeds met
zeer luide stem spreekt, tot zwijgen te
brengen.
De president herinnert Dimitrof eraan,
dat ook een stuk is gevonden met het op
schrift: „Voorbereiding van een antifascis
tisch arbeiderscongres".
Dimitrof: „Dit stuk was uitsluitend be
stemd voor mijn Bulgaarsche vrienden. Ik
zou hun van het houden van dit congres
te Kopenhagen op de hoogte brengen en
dat heb ik gedaan".
President: „Ja, Dimitrof, u stelt het
steeds zóó voor, alsof alles bij u slechts om
de Bulgaarsche politiek ging".
Dimitrof: „Ik heb steeds verklaard, dat
ik mij in het buitenland slechts bezig hield
met mijn Bulgaarsch werk. Deze verklaring
handhaaf ik. Myn aanklager moet dan
maar bewijzen, dat ik ook nog ander weric
heb gedaan".
President: „Daarom gaat het thans juist.
Wanneer u louter documenten hebt, die
niet voor Bulgarije alleen zijn geschreven,
doch betrekking hebben op de samenwer
king van de communistische organisatie in
alel Europeesche landen, dan schijnt mij
dat een bewijs, dat u niet slechts voor Bul
garije hebt gewerkt. Voorts is bij u ge
vonden het boek: „De gewapende opstand".
Dat is toch een leerboek voor den opstand.
Dimintrof: „Bij mij hadt U een heele
bibliotheek met boeken van allerlei soort
kunnen vinden. Ik heb altijd gestudeerd.
Ik heb in de gevangenis gestudeerd en ik
studeer ook in dit proces, meneer de pre
sident. (Gelach). Ik weet echter niet, of
het boek „De gewapende opstand" een leer
boek is".
De president constateert, dat dit boek op
27 Mei 1932 door het Rijksgerecht illegaal
is verklaard. Dimitrof antwoordt, dat hij
het boek in 1931 had gekocht. Overigens
zou hij het evengoed hebben gelezen, als
hij het illegale karakter van het boek zou
hebben gekend. De kanselier van het Duit-
.sche rijk, Adólf Hitler, had het ook gelezen.
Hedenmiddag heeft in het Groot-Audi
torium der Leidsche Universiteit de her
denking plaats gevonden van het driehon
derdjarig bestaan der Leidsche Sterre-
wacht.
De Academische Senaat der Leidsche
Universiteit kwam hiervoor in plechtige
zitting bijeen in tegenwoordigheid van
vele genoodigden. Onder hen merkten we
o.m. op: den Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, den heer mr.
H. P. Marchant, den chef van de afdee-
ling Hooger Onderwijs van het departe
ment, ihr. A. J. L. van Beeck Calkoen, den
president-curator der Leidsche Universi
teit, mr. A. van de Sande Bakhuyzen en de
overige curatoren der L. U., de secretaris
van curatoren mr. P. J. Idenburg, den
rector-magnificus der L. U., prof. mr. D.
van Blom, den secretaris van den Senaat
prof. dr. W. van der Woude en verschei
dene leden van den Senaat der Academie,
vele conservatoren, privaat-docenten, lec
toren en doctoren. Voorts dr. H. van Broek
huizen, gezant der Unie van Zuid-Afrika,
prof. Stratton uit Engeland, le comte de la
Baume Plu vinei uit Frankrijk, prof. Silva
uit Italië, dr. O. Bergstrand, Skandinavië,
dr. J. H. van Oort, Ver. Staten van Ame
rika, prof. E. Bianchi namens de Interna
tional Astronomical Union, dr. S. C.
Meering namens de Nederlandsch Indi
sche Sterrenkundige Vereeniging, prof.
Lauder W. Jones namens de Rrckefeller
Institution. Namens het Leidsche Sterre-
wachtfonds waren aanwezig mr. G. Vis
sering, mr. A. van de Sande Bakhu.-zen,
de heer G. Pippel en prof. E. M. Meyers.
Het bestuur der Koninklijke Academie
van Wetenschappen was vertegenwoordigd
door prof. dr. J. van der Hoeve en prof.
B. Brouwer. De Universiteitsraad door
prof. jhr. mr. W. J. M. van Eysinga, mr.
Libourel, mr. P. A. V. Baron van Harinx-
ma thoe Slooten, mr. E. N. van Kleffens
en mr. G. Vissering, en de Commissie van
uitvoering van het Leidsche Universiteits
fonds door prof. dr. J. van der Hoeve en
door prof. A. J. Wensinck. Namens de His
torische Commissie van de Leidsche Uni
versiteit waren aanwezig prof. dr. L.
Knappert en mevrouw C. IdenburgSie-
genbeek van Heukelom, namens het be
stuur van het Nederlandsch Natuurweten
schappelijk Museum ir. J. F. de Vogel, na
mens de Hollandsche Maatsch. der We
tenschappen te Haarlem de secretaris en
namens het Teylersgenootschap te Haar
lem prof. dr. A. D. Fokker, namens het
Meteorologisch Instituut prof. Van der
Waals en verder kapitein Luymens en dr.
C. Braak, namens het bestuur der Bachie-
ne-Stichting prof. ir. W. K. Behrens, na
mens de Rijkscommissie voor graadme
ting en waterpassing dr. J. J. A. Muller
en prof. ir. H. J. Heuvelink. Vertegen
woordigd was verder het bestuur van de
Ned. Astronomische Club, de Ned. Ver.
voor weer- en sterrekunde was vertegen
woordigd door ir. van Loohuizen.
Voorts waren nog aanwezig mr. Joh.
Enschede, directeur van de firma En
schede, prof. dr. A. A. Nyland, dr. J. van
der Bilt, dr. Minnaert, prof. A. Panne-
koek, dr. F. G. Waller, prof. Schermerhorn,
Baron de Vos van Steenwijk, de heer Wee-
der, dr. J. A. Volgraaff, mr. W. Suer-
mondt, dr. J. F. Sirks, ir. M. C. F. J. Co-
syn benevens het College van Burgemees
ter en Wethouders van Leiden en tal van
genoodigden en belangstellenden.
Nadat allen de voor hen bestemde zetels
in het geheel gevulde Groot-Auditorium
hadden ingenomen, betrad de rector-mag
nificus prof. mr. D. van Blom het spreek
gestoelte en sprak ongeveer als volgt:
REDE PROF. MR. D. VAN BLOM.
De Leidsche Universiteit heeft het 300-
jarig bestaan van haar Sterrewacht in dit
najaar willen vieren met een sobere plech
tigheid en het verheugt haar, dat van na
bij en van verre de genoodigden hun.
aantal moest blijven binnen 't bestek, dat
de beschikbare ontvangstruimte toelaat
aan haar oproep gehoor hebben gegeven.
In het bijzonder verheugen wij ons over
de aanwezigheid van Z.Exc. den Buiten
gewonen Gezant en Gevolmachtigd Minis
ter der Unie van Zuid-Afrika, het land,
dat ons nastaat door stamverwantschap en
sterrekundige samenwerking beide, en
over die van Z.Exc. den Minister van On
derwijs,, Kunsten en Wetenschappen.
Wij zijn er van doordrongen, dat in
deze tijden van wereldnood, waarin ook
de wetenschap en het hooger onderwijs
aan zware teistering niet ontkomen,
grootsch en breed opgezette feesten mis
plaatst zijn, zelfs bij de viering van een
instelling, die niet heel veel korter dan
den bestaansduur onzer Universiteit zelve
tot haar roem heeft bijgedragen en heden
ten dage, binnen en buiten onze lands
grenzen, voortgaat dit te doen.
Maar wij zijn er evenzeer van overtuigd,
dat juist in zulke tyden een herdenkings
plechtigheid als die van heden niet alleen
geoorloofd, maar dure plicht is. Wij betui
gen hiermee ons voornemen, vast te hou
den aan ons geestelijk erfgoed en het, ver
meerderd en versterkt naar de volle maat
van ons geestelijk kunnen, over te dra
gen aan de Leidsche Universiteit der toe
komst.
Over de geschiedenis der Leidsche Ster
rewacht behoef ik niet te spreken. Dit is
juist te dezer gelegenheid in geschrifte
geschied door den meest bevoegde uit ons
midden. Wie uwer van de De Sitter's kort
geschiedverhaal kennis zullen nemen, zij
zullen lezen van een zich gestadig, zij het
wat onregelmatig doorzettenden groei. En
hierin zal voor velen onze een blijde ver
rassing schuilen. Want al diegenen onder
onö, die vreemd staan tegenover de Sterre
kunde, weten bij geruchte toch dit er van,
dat zij rekent met tijdseenheden van ge
heel andere afmeting dan de jaren en
eeuwen, waarmee wij, die ook in ons den
ken tot den beganen grond ons plegen te?
beperken, vertrouwd zijn. Wat beteekent
dan voor een astronoom driehonderd jaar?
Voor de ontwikkeling van een astrono
misch instituut beteekent het toch blijk
baar veel! Deze drie eeuwen hebben hier
rijke en rijpe vrucht gedragen. Eén ding
echter zult gij vergeefs in dit boekje zoe
ken en op deze leemte meen ik te moeten
wijzen zonder zelfs te mogen trachten ze
aan te vullen het aandeel in de jongste
ontwikkeling van onze Sterrewacht en
van al wat van haar uitstraalt, dat voor
rekening komt en nog lang moge ko
men van den man, wien ik thans ver
zoek, het woord van mij over te nemen,
onzen ambtgenoot De Sitter.
REDE VAN PROF. DR. DE SITTER.
Excellenties, M. H. Curatoren, Hooglee
raren, en gij allen die hier tegenwoordig
zijt.
Uwe aanwezigheid in zoo grooten getale
bij deze viering van het 300-jarig bestaan
der Sterrewacht waardeer ik ten zeerste.
Of het de 300 jaren zijn die U gelokt heb
ben of de Sterrewacht, belangstelling in
de geschiedenis of in de sterrekunde, waag
ik niet te beslissen. Beide beweegredenen
zijn loffelijk aldus ving spr. zijn rede
aan.
Spr. verwelkomde in het bijzonder den
Minister van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen en vervolgens den Gezant
der Unie van Zuid-Afrika.
Verder het hoogste nationale weten
schappelijke lichaam, de Koninklijke
Academie van Wetenschappen, de verte
genwoordigers van het bestuur der ge
meente, de bestuurders van het Universi
teitsfonds, van het Leidsch Sterrewacht-
fonds, de vertegenwoordigers van de Hol
landsche Maatschappij en Teylers Genoot
schap, de Nederlandsche Astronomen
Club, Nederlandsche Vereeniging voor
Weer- en Sterrekunde, en nog vele andere
wetenschappelijke organisateis en instel
lingen, en allen die door persoonlijke of
wetenschappelijke organisaties en instel-
wacht verbonden zijn of geweest zijn.
Vervolgens heette spr. in het Engeisch
welkom o.a. afgevaardigden van de „Inter
national Astronomical Union", die de ge-
heele wereld omvat,--den president van de
oudste astronomische vereeniging van de
wereld, de R.A.S. en den vice-president
van een der jongste, de Ned. Ind. Sterre
kundige Vereeniging, evenals den Euro-
peeschen directeur van de Rockefeller -
stichting enz.
Spr. wilde ditmaal niet de Sterrewacht
en hare geschiedenis bespreken en ver
wees daarvoor naar het boekje, dat de
firma Enschedé in keurige verzorging bij
deze gelegenheid heeft uitgegeven. De
Leidsche Sterrewacht heeft eigenlijk twee
stichters gehad, Gollius in 1633 en Kaiser
in 1861. Spr. stelde zich voor een vluch
tige vergelijking te maken van deze beide
epoques met den tegenwoordigen tijd. Hij
stelde zich hierbij op het standpunt van
de wetenschap van heden en wilde vanaf
dat standpunt terugzien naar 't verleden.
Dan komen de groote verschillen tusschen
toen en nu wel in een zeer sterk licht te
staan, aldus spr. Onze tijd is gekenmerkt
door de groote gemakkelijkheid van 't ver
keer. Telegraaf en vliegpost hebben de we
reld veel kleiner gemaakt. Wij hebben on
ze internationale organisaties, onze tijd
schriften, en, hoezeer ook buiten de we
tenschap staande invloeden tegenwoordig
het verkeer trachten te belemmeren, wij
beoefenaren der wetenschap voelen ons in
steeds toenemende mate als leden van
één wereldomvattende broederschap. Inde
zeventiende eeuw was dat anders. Zij was
sterker internationaal dan de twintigste
in dit opzicht, dat het wetenschappelijk
verkeer veel onafhankelijker was van po
litieke invloeden, maar door het gebrek
aan tijdschriften en door de langzaam
heid der communicatie stond ieder af
zonderlijk werker veel meer op zichzelf
dan thans, en droeg het internationaal
verkeer een veel persoonlijker karakter
en ging grootendeels per brief. Men had
toen de tijd om brieven te schrijven en
zelfs te lezen en te beantwoorden.
Beschouwen wij de practijk van het we
tenschappelijk werk, dan zijn de verschil
len zoo mogelijk nog grooter. Wij leven
om zoo te zeggen tegenwoordig van de
photografie. Wij kunnen ons de sterre
kunde niet meer voorstellen zonder haar.
Toch is de ontwikkeling van de toepas
sing der photografie op sterrekundige
waarnemingen zeer langzaam en geleide
lijk geweest: in 1861 was de photographie
van den hemel nog nauwelijks begonnen,
hoewel de oudste photographie van een
ster reeds meer dan 10 jaren eerder was
genomen. Van systematisch photografisch
onderzoek droomde reeds een enkele
phantast, maar het zou nog een kwart
eeuw duren voordat de practische uit
voerbaarheid er van op groote schaal al
gemeen ingezien en nagestreefd werd. De
tweede groote omwenteling in het aspect
der wetenschap is teweeggebracht door
de spectroscopie, en ook hiervan ligt de
oorsprong ongeveer in denzelfden tijd. In
1859 legden Kirchhoff en Bunsen de
grondslagen der spectraal-analse, in 1863
publiceerde Secchi zijn eerste klassifi-
catie van de spectra der sterren.
De „nieuwe astronomie" werd in dien
tijd geboren.
De ontwikkeling der wetenschap is ge
leidelijk. Het is dikwijls niet mogelijk het
juiste oogenblik van de eerste bewustwor
ding van nieuwe denkbeelden vast te leg
gen. Toch is ook de geschiedenis der we
tenschap evenals de algemeene geschiede
nis in bepaalde tijdperken in te deelen,
al zijn zij niet nauwkeurig af te bakenen,
evenmin als, naar ik meen, de historici
b.v. precies kunnen zeggen op welken dag
de middeleeuwen eindigen en de nieuwe
geschiedenis begon.
Ik zou dan de geschiedenis der astrono
mie, aldus vervolgde spr., willen indeelen
in 4 tijdvakken. Het eerste, waartoe de
Babylonische, Egyptische en oudste Griek-
sche wetenschap behooren, bereikte zijn
hoogtepunt in Aristoteles en diens onmid
dellijke navolgers. Het tweede, dat wij
misschien het best kunnen karakterisee-
ren als het Ptolemaeische, begint met
Hipparchus en eindigt met Coperhicus.
Het derde tijdvak, dat ik naar den man in
wiens werk het culmineerde het New-
toniaansche zou willen noemen, begint ech
ter reeds e,en eeuw vóór Newton met Ty-
cho, Kepler en Galilei. En het vierde, de
moderne astronomie, wordt, zooals wfj za
gen, omstreeks 1860 ingeleid door de in
voering der photographie en spectax-sco-
pie en is naar allen schijn nog tegenwoor
dig in zijn eerste stadium van opgaande
ontwikkeling.
Het jaar van de stichting der Leidsche
Sterrewacht, 1633, valt midden in de over
gangstijd van het tweede naar het derde
tijdperk. Het is het jaar van het proces
van Galilei. Kepler was ruim een jaar ge
leden gestorven (15 Nov. 1631), Huygens
was een knaapje van vier jaren, Newton
nog niet geboren. Het Novum Organon
van Baco van Verulam was in 1620 gepu
bliceerd, het Discours sur la méthode van
Descartes (tijdgenoot van onzen Golius, in
hetzelfde jaar geboren) zou eerst in 1637
verschijnen. Een goeden kijk op den stand
der wetenschap krijgt men uit de lijst van
studieboeken den jongen Huygens in 1645
door zijn leeraar Stampioen de Jonge
voorgelegd. Uitvoerig bleef spr. hierbij
stilstaan.
De uitvinding van de kijkers in 1608,
waardoor, het eerst door de vele waarne
mingen van Galilei, het aantal en de aard
der bekende gegevens betreffende het
heelal plotseling op ongekende wijze uit
gebreid werden, is een der belangrijkste
momenten, misschien wel het belangrijkste
in de zich voltrekkende volutie der denk
beelden. Ik kan niet nalaten even tus
schen haakjes te wijzen op het opmerke
lijke feit, dat in alle discussies omtrent
den persoon wien de eer van deze uitvin
ding toekomt bijna nooit de naam wordt
vermeld van den uitvinder van den astro-
nomischen kijker, Kepler, die toch van alle
min of meer onafhankelijke makers van
kijkers verreweg het beste theoretische
inzicht in het optische probleem had.
In dezen tijd dan is de Sterrewacht ge
sticht. Haar stichter Golius was leerling
van Snellius, maar hij was een man van
gansch anderen geestes-aanleg. Een uiter
mate levendige, versatile, zelfs avontuur
lijke geest, maar meer humanist dan na
tuuronderzoeker, gedreven door dorst naar
kennis en inzicht, niet in de wonderbaar
lijke mysteriën der natuur, maar in de we
tenschap als product van de menschelijke
beschaving. Oorspronkelijk mathematicus
en astronoom, werd hij tot de studie van
het Arabisch gebracht door het verlangen
Apollonius te kunnen lezen in een betere
dan de overgeleverde Grieksche text, en
in die studie vond hij zijn eigenlijke le
vensroeping. Op zijn nieuwe sterrewacht
heeft h ijzoo nu en dan waarnemingen ge
daan van maaneclipsen, kometen en pla
neten, en die waarnemingen schijnen van
goede qualiteit geweest te zijn, maar naar
de door de nieuwe kijkers geopenbaarde
wonderen taalde hij niet.
De stichting van de sterrewacht door
Golius was niet, zooals in het geval van
den tweeden stichter Kaiser, de bekro
ning van een levenslang streven, maar
meer een opwelling, een concessie aan een
reeds vrijwel uitgedoofde jeugdliefde, de
astronomie. Evenwel, hij heeft de sterre
wacht gesticht, en zij bestaat nog.
De tijd ontbreekt om dieper op de be
schouwing der zeventiende-eeuwsche we
tenschap in te gaan.
Tegen het eind van de zeventiende
eeuw, vijftig jaren na het tijdstip, dat wij
beschouwen, zien wij een consolideering
door Newton der nieuwe theoriën in een
systeem, waardoor zij van revolutionair
orthodox worden. Onze tijd is daar nog
niet aan toe. Onzen Kepler, Galilei, Des
cartes, Huygens, hebben wij gehad en nog
in ons midden, den Newton van het nieu
we tijdvak hebben wij nog te wachten.
Dat een consolideeirng en samenvat
ting de thans zoo wild en ongebonden
schijnende verschillende strevingen zal
komen als de tijd er rijp voor is, daar
van kunnen wij zeker zijn, want de we
tenschap is eeuwig.
Vervolgens nam de Minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen het
woord, waarna de president-curator der
Leidsche Universiteit, mr. A. van de Sande
Bakhuyzen een rede uitsprak.
Namens de buitenlandsche gasten bracht
prof. Stratton uit Cambridge de gelukwen-
schen over.
Na afloop der plechtigheid werd in het
gebouw van de Sterrewacht een druk be
zochte receptie gehouden.
AGENDA
LEIDEN.
Dinsdag. A. R. K. A. Ledenvergadering,
den Burcht, 8.15 uur.
Dinsdag, R.-K. Metaalbewerkersbond, le
denvergadering, Bondsgebouw, 8
uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Woensdag 4
tot en met Zondag-8 Oct. neemt waar
apotheek M. Boekwijt, Vischmarkt 8, tele
foon 552.
UIT DE RIJNSTREEK
BODEGRAVEN.
St. Jozef gezellen. Op Zondag 15 Oct.
a.s. zal de St. Jozef gezellen vereeniging haar
eerste lustrumfeest vieren. Des avonds zal
opgevoerd worden „Het geheim", een too-
neelspel van Steph. v. Cuyk. Op dezen
avond zullen tegenwoordig zijn de weleerw.
heer kapelaan v. Kessel en Rector v. Ga
len, Centraal President, uit Amsterdam.
HAZERSWOUDE.
Bouw boerderij. Bij de gisteren ge
houden aanbesteding van een boerenwo
ning voor rekening van Gebr. Keiler aan
den Spoorlaan waren de inschrijvingen als
volgt:
Groen en Bregman, Benthuizen 8980.
Gebr. Batelaan, Hazerswoude 9352.
W. Dekker, Hazerswoude 9560.v. Wie-
ringen en Buitenhuis, Hazerswoude
9655; B. Broers, Hazerswoude 9640.
G. Lindenburg, Hazerswoude 9675.B.
J. Timmermans, Hazerswoude f 9782.
Th. Leenheer, Koudekerk 9800.R.
IJm, Waddinxveen 9800.—; Wed. v. Driel,
Koudekerk 9900.—; Gebr. v. Wijk. Al
phen aan den Rijn 10.269.N. v. Dig
gelen, Koudekerk 11.335.de Graaf,
Koudekerk 12.189.
Het werk is aan den laagsten inschrij
ver gegund.
NIEUWKOOP.
Aardappclregeling. Woensdag had bij
de wed. Th. v. d. Bosch een bijeenkomst
plaats van eenige aardappelhandelaars,
waar door den heer v. Koert, kantoorhou
der der aardappel-organisatie voor Nieuw
koop en Noorden, de aardappelregeling
uiteen werd gezet en het voor de hande
laars zeer duidelijk werd hoe te moeten
handelen met het vervoeren van aardap
pelen.
Hanze. Door den R. K. Middenstands
bond alhier, is een feestpropaganda-avond
uitgeschreven op Dinsdag 10 October a.s.
in het Hotel „Het Vliegende Paard", waar
zal optreden Haarlem's Klein Cabaret, be
staande uit 6 personen. Alle R. K. Mid
denstanders zullen worden uitgenoodigd.
NOORDEN.
Kiesvereeniging. Naar wij vernemen
zijn bij het bestuur niet voldoende candi-
datenlijsten binnengekomen, zoodat op de
ledenvergadering, welke vermoedelijk de
volgende week zal gehouden worden, nog
candidaten worden gesteld n.l. zes voor de
groep land- en tuinbouw en drie voor de
groep handel en industrie. Voor de groep
arbeiders zijn voldoende candidaten ge
steld terwijl voor de groep handel en in
dustrie de drie aftredenden zijn gesteld.
„St. Deus Dedit". Gisteravond heeft
een ledenvergadering plaats gehad van
„St. Deus Dedit" ter bespreking van het
loon voor het rietsnijden. Bij het hoofd
bestuur was een schrijven binnengekomen
van 10 patroons uit Noordên, die 15 cent
miinder wilden geven dan verleden jaar,
doch de overige patroons uit Noorden en
ook uit Nieuwkoop geven allen het oude
loon van verleden jaar want het is voor
de arbeiders niet dragelijk om nog meer
te laten vallen. Ook zij kunnen niet hel
pen, dat er zoo weinig vraag naar riet is
en dus kan niet alles op de arbeiders wor
den verhaald. Het algemeen voorstel was
het oude loon te handhaven.
WOERDEN.
Bescherming van dieren. Een gezelli-
ge avond werd aan leden en genoodigden
gegeven op .Woensdag 4 October door de
afdeeling Woerden van den Ned. Bona tot
Bescherming van Dieren. De zaal was ge
vuld met een flink aantal belangstellenden.
Door den voorzitter der afdeeling, de
heer Huizens, werd een welkomstwoord
gesproken, waarin hij tevens liet uitkomen
de beteekenis der „Dierendag" op 4 Octo
ber. Scherp omlijnde hij de gedachte hoe
Franciscus een levende demonstratie is ge
weest van wat we moeten zijn tegenover
mensch, dier en schepsel in 't algemeen.
Spr. protesteerde tegen de opvatting, dat
dierenbescheming sentimentaliteit moet
insluiten.
Aangaande de toestand der afdeeling
deelde spr. mede, dat de vereeniging spe
ciaal de jeugdafdeeling, bloeit. Deze laat
ste afdeeling telt thans ruim 150 leden. Op
de groote vergadering van den Bond te
Tilburg werd Woerden gecomplimenteerd
met het „werken" der kleine dierenbe
schermers van hier.
Een woord van dank voor de energieke
leiding van den heer van Woerkom vond
spr. hier op zijn plaats.
De heer v. Woerkom kreeg hierna zelf
het woord en deed mededeeling betreffen
de eenige practische punten.
Goud, Zilver, Horlogerie Verlovings-, Zegel- en Fantasieringen
