Maandag 25 september 1933
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD PAG. 2
CRISIS WETGEVING.
Varkenscentrale.
AGENDA
BAROMETER.
naar waarnemingen verricht in den
morgen van 25 Sept. 1933, medegedeeld
door het Kon. Ned. Meteorol. Instituut
te De Tildt.
Hoogste Barometers!769.3 te Stensele.
Laagste Barometers!: 750.0 te Isafjord.
Verwachting tot den avond van 26 Sept.:
Meest zwakke wind
uit Zuidelijke richtin
gen, nevelig tot zwaar
bewolkt, waarschijn
lijk weinig of geen
regen, iets zachter
overdag.
Zaterdag strekte zich van IJsland via
Ierland tot Noord-West Frankrijk een lang
gerekte depressie uit. Deze depressie vorm
de een stationnaire kern, die thans ten Wes
ten en Zuid-Westen van ons land gelegen
is. Overal in dit lagedrukgebied is de ba
rometer stijgende, vooral in onze omgeving.
Zoodoende is de kans vrij groot dat ons
land onder invloed komt van het hoogc-
drukgebied, dat zich thans over Oos*.-
Duitschland en Scandinavië uitstrekt. Wel
is waar stijgt ook in Schotland en Ierland
de luchtdruk, doch een nieuwe depressie
bij IJsland zal naar alle waarschijnlijkheid
deze stijgingen van minder beteekenis voor
het weer ten onzent maken. In Engeland
heeft de depressie veel regen gebracht, even
eens in Frankrijk, waar Parijs 13, en Dyon
12 mm. aftapte. Verder viel in Zweden 21,
in Karlsstadt (Zweden) 20 m.m. neerslag.
Behalve IJsland, waar de nieuwe depressie
een aanwakkerende wipd brengt is het
overal elders vrij rustig weer met overdag
vrij zware bewolking. In Denemarken en
het daaraan grenzende deel van Duitsch-
land is het mistig. Ook voor ons land kan
morgenochtend een neveltoestand ver
wacht worden. De regenkansen zijn ver
minderd. Overdag zal de temperatuur een
weinig stijgen.
LUCHTTEMPERATUUR
Temperatuur des middags te half drie
14.5 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS c.a.:
Van Maandagnamiddag 7.23 uur tot
6.21 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk: op Dinsdag 26 Sept. voorm.
7.33 uur en nam. 8.04 uur.
WATERTEMPERATUUR.
Zweminrichting Hooge Rijndijk om 7
uur 17.gr. C.
Zweminrichting „De Zijl" om 7 uur.
16 gr. C.
de „Angriff" een onderhoud toegestaan
over den vermoedelijken duur van het
proces. Hij zeide, dat dit nog wel eenige
weken zal duren. Alle feiten, die van be
lang kunnen zijn, moeten uitvoerig wor
den behandeld. Dat geldt niet alleen voor
de gebeurtenissen bij de brandstichting
zelf, maar nog meer voor het aantoonen
van contact van v. d. Lubbe met zijn me
deplichtigen en opdrachtgevers.
Bij het gedeelte van het proces, dat zich
te Berlijn zal afspelen zullen ter plaatse
grondige onderzoekingen moeten worden
verricht over de feitelijke gebeurtenissen
bij en na den brand. De justitie heeft het
grootste belang bij preciese opheldering
van alle punten, ook die welke bijkomstig
lijken, voor zoover zij voor het goed be
grip der gebeurtenissen van beteekenis
kunnen zijn.
BINNENLAND
RIJKSMIDDELEN IN 1934.
Bijna 55 milliocn gld. minder geraamd.
De middelen van het Rijk voor het dienst
jaar 1934 worden, blijkens de memorie
van toelichting op het ontwerp-Wet op de
Middelen, geraamd als volgt: gewone
dienst ƒ463.446.818: kapitaald. ƒ22.475.622;
geheele dienst f 485.922.440.
Voor Voor het dienstjaar 1933 waren
de middelen geraamd als volgt: gewone
dienst ƒ518.223 483: kapitaald. ƒ22.603.093;
geheele dienst 540.826.576.
In vergelijking met 1933 wordt dus ge
raamd voor de gewone middelen
54.776.666 minder en voor de kapitaal
middelen 127.471 minder, zijnde per res-
to ƒ54.903.136 minder dan voor 1933.
DE CONTINGENTEERING VAN DEN
INVOER VAN VASTE
SIERPLANTEN.
De gronden voor dezen maatregel.
Men meldt aan de „N. R. Cr!":
Volgens persberichten hebben Gent-
sche kweekers in de omstandigheid, dat
de Nederlandsche regeering den invoer
wettelijke bescherming van
het kleinbedrijf.
Aan het praeadvies, dat drs. H. L. Jan
sen, leider der Economische Afdeeling van
het Bureau van den Ned. R. K. Midden
standsbond, heeft uitgebracht voor het 10e
Congres van den Ned. R. K. Middenstands
bond, te houden op Donderdag, 28 Septem
ber a.s. te Breda, over de economische zijde
van het vraagstuk der wettelijke bescher
ming van het kleinbedrijf, ontleenen wij
het volgende:
Na te hebben nagegaan, welke in het al
gemeen de taak is van den detailhandel,
wijdt de praeadviseur aandacht aan de be
teekenis, welke de onderscheiden detail
handelsvormen in het economische leven
toekomt.
Op de kleinonderneming rust ten deze
een bijzonder cachet waar in haar het per
soonlijke element overheerscht en zoo de
ziel is behouden, welke de grootonderne
ming reeds heeft verloren of steeds ver
der dreigt te verliezen. Dit is niet enkel
van sociale, maar ook van economische be
teekenis. Het economische leven is ten zeer
ste gebaat met de doelbewuste, rustelooze
activiteit van tal van kleine ondernemers,
die in werken en zwoegen voor eigen zaak
niet alleen daarvoor een dienst aan dat le
ven bewijzen, maar tevens voor het eco
nomische leven als het ware een reservoir
van krachten vormen, waaruit steeds nieu
we pioniers naar voren treden om nieuwe
banen in de behoeftenvoorziening te ope
nen. Het persoonlijk element in de klein
onderneming krijgt nog zijn bijzondere be
teekenis, daar waar deze kleinonderneming
werkzaam is in het distributieproces. De
persoonlijke zorg waarborgt den consument
de kwalitatieve bediening welke de massa-
leverancier niet kan geven.
Na de beschrijving van verdere speciale
voordeelen van de klein-onderneming, be
schouwt de praeadviseur de rol welke de
grootonderneming in den detailhandel ver
vult. In deze rol is een zekere stimuleeren-
de functie op de behoeftenvoorziening te
onderkennen, welke naast de onmiskenbare
nadeelen voor een ethisch juiste behoeften-
bevrediging, toch dit onbetwistbaar voor
deel heeft, dat tal van nuttige artikelen
onmiddellijk hun weg naar de massa der
consumenten vinden en deze op veel korter
termijn dan voorheen het geval was, doen
deelhebben aan den economischen vooruil-
gang. Sluit dit in een bestaansgrond voor
de grootonderneming in den detailhandel,
dan beteekent dit geenszins dat een ongeli
miteerde uitbreiding daarvan noodig is.
Achtereenvolgens worden dan besproken
de bijzondere kenmerken van de grooton
dernemingsvormen, het warenhuis, filiaal-
en eenheidsprijzenbedrijf.
Bij uitbreiding van dezen laatsten be
drijfsvorm overwegen de economische na
deelen de voordeelen, zoodat deze onge-
wenscht moet worden geacht. Evenzeer
heeft men zich van economisch standpunt te
richten tegen de concurrentiemiddelen,
welke bijzonder door de grootonderneming
plegen te worden toegepast.
Ten aanzien van een bijzondere beteeke
nis van dé' verbruikscoöperatie in de hui
dige verhoudingen neemt de praeadviseur
een afwijzend standpunt in. Economisch ge
zien is zij weinig anders meer dan een be
drijfsvorm, die van zijn „kapitalistische"
nevenvormen slechts in zooverre verschilt,
dat de winsl^onder een andere groep van
personen dan gebruikelijk wordt verdeeld.
Zijn betoog samenvattend komt de prae
adviseur tot de conclusie, dat van econo
misch standpunt een beletten van de op
komst der grootonderneming niet verdedig
baar is. Voor de productie is haar aanwe
zigheid in de moderne economische omstan
digheden op meerdere gebieden totaal on
misbaar, maar ook in den detailhandel
komt haar een bijzondere functie en der
halve een plaats toe. Intusschen sluit dit
niet in, dat de grootonderneming daarom
volledige bewegingsvrijheid moet worden
gelaten. Ook zij behoort te worden gesteld
onder de regels eener geordende concur
rentie, welke eisch met name klemt in den
detailhandel waar de strijd om de macht
thans met alle kracht wordt gevoerd.
Meerdere ordening der concurrentie
vraagt in de eerste plaats beperking van
de vrije toetreding tot het bedrijf. De weg
hiertoe is gelegen in het stellen van be
paalde eischen aan den ondernemingslei
der (vakkunde of handelsbekwaamheid) en
de onderneming zelve (inrichting en kapi
taal).
Meerdere ordening der concurrentie
vraagt daarnevens een ingrijpen van de
Overheid in de wijze van concurreeren
zelve.
Naast deze indirecte wegen tot bescher
ming van het kleinbedrijf blijft een plaats
voor directe hulp.
Speciale belastingen op de grootonderne
ming worden door de praeadviseurs ver
worpen, omdat zij een economisch nuttige
functie aantasten. Geen bezwaar onder
vindt echter uit dit oogpunt een belasting
op nevenbedrijven, uitgeoefend door groot
ondernemingen.
van niet-houtvormende stiergewassen en
van azalea-indica en hortensia heeft ge-
contingenteerd, aanleiding gevonden, bij
de Belgische regeering op represaille
maatregelen tegenover Nederland aan te
dringen. Aangezien daaruit blijkt, dat die
Nederlandsche maatregel by die kwee
kers ontstemming heeft gewekt, kan het
wellicht nuttig zijn, het volgende op te
merken:
Reeds sinds vele tientallen van jaren
betrekken de Nederlandsche bloemisten
genoemde planten uit Gent en omgeving.
De azalea's, hortensia's enz. worden door
hen in bloei getrokken en als bloeiende
planten in den winter en het vroege voor
jaar verkocht. Palmen, crotons e.a. ver
huizen via de Nederlandsche bloemisten
successievelijk naar de huiskamers der
particulieren.
Voor de Nederlandsch bloemisten betee
kent deze kweek en handel een niet onbe
langrijk onderdeel van hun bedrijf, welk
onderdeel in den laatsten tijd ernstig werd
bedreigd door overmatigen invoer groo-
tendeels door personen buiten het eigen
lijke bloemistvak. Pogingen van betrokken
Nederlandsche belanghebbenden om met
de Belgische georganiseerde kweekers
tot een onderlinge regeling van den invoer
te komen, hebben niet tot het gewenschte
resultaat geleid. Ter bescherming van de
toch reeds in zeer groote moeilijkheden
verkeerende Nederlandsche bloemisterij
was het daarom noodig, maatregelen tegen
dien overmatigen en abnormalen invoer
te nemen.
Die maatregelen zijn zoo genomen, dat
ruimschoots rekening werd gehouden met
Belgische belangen. Immers, het contin
gent is gesteld op 100 pet. van den ge
middelden invoer in de jaren 1930 en 1931,
de beide laatste jaren welke ten aanzien
van dezen invoer nog als „normaal" kun
nen worden beschouwd. Op overkomstige
gronden n.l. het weren van abnormalen
invoer, is de Belgische regeering in den
loop van dit en het vorige jaar overge
gaan tot het contingenteeren van den in
voer van vee, vleesch, boter, melkproduc
ten, groenten en aardappelen en heeft zij
de contingenten ook vastgesteld op 100
pet. der laatste normale jaren.
ONDERHOUD VAN BRUGGEN EN
WEGEN.
Voor verbetering en aanleg 14 millioen,
voor rivierenoverbrugging 5 millioen.
Het eindbedrag van de begrooting van
het Wegenfonds is f 24.900.000 resp.
ƒ21.900.000 op den gewonen dienst en
3.000.000 op den kapilaalsdienst.
De inkomsten zijn samengesteld uit de
opbrengst van wegen- en rijwielen-belas
ting, achtereenvolgens geraamd op
14.000.000 en ƒ7.000.000, uit een bijdrage
van het hoofdstuk Waterstaat, groot
600.000 en 'aan overige ontvangsten, ge
raamd op 300.000.
Voor de rijwiel- en wegenbelasting is er
rekening fnee gehouden, dat de jaarlijksche
toeneming niet zoo groot zal zijn als in het
financieele plan, dat leidde tot het vijfjarig
werkplan van 1932. Het verloop van de op
brengst van 19321933 toont aan, dat het
accres dier belasting dalende is. De bijdra
gen uit het hoofdstuk Waterstaat moesten
daarom noodgedwongen wederom worden
verlaagd.
De begrooting wijst voor onderhoud, ver
betering en aanleg van wegen en voor
bruggen over groote rivieren in totaal een
bedrag van 14.130.000 aan. Voor de groo
te rivieren-overbrugging is hierin begre
pen rond ƒ5.174.000 wat voldoende wordt
geacht om den bouw van onderhanden
zijnde bruggen krachtig te kunnen voort
zetten en met den bouw van bruggen in
dc verbinding van Rotterdam 'met het Zui
den en Oosten des lands een begin te ma
ken. Er blijft dan voor de eigenlijke we
gen over 8.955.890, waarvan 1.830.000
voor onderhoud en het vorige voor ver
betering en aanleg.
Rijksweg Amsterdam's-Gra-
vanhage (gedeelte Amster
damSassenheim)
Het ligt in het voornemen den aanleg van
het gedeelte langs de Slotertocht in 1934
met de aangevraagde gelden zoo krachtig
mogelijk voort te zetten.
Voor den bouw van een brug over de
Noordelijke ringvaart van den Haarlem
mermeerpolder, waarvoor op de begrooting
voor 1932 reeds een bedrag van 135.000
werd uitgetrokken (welk bedrag echter
slechts voor een deel zal kunnen worden
besteed), wordt op een uitgaaf van 100.000
gerekend.
De grondaankoop kan vermoedelijk in
den aanvang van 1934 zijn voltooid, waar
na het grondwerk op ruime schaal zal
kunnen worden voortgezet, zoodat daarvoor
op een uitgaaf van 400.000 wordt gere
kend, terwijl voor den grondaankoop nog
100.000 is uitgetrokken.
Tenslotte zal met het aanbrengen van
een verharding op de gedeelte aardebaan,
waarvan de aanleg reeds thans in uitvoe
ring is of vermoedelijk spoedig in uitvoe
ring zal komen, kunnen worden begonnen.
Een bedrag van 150.000 wordt daarvoor
aangevraagd.
Tot voortzetting van het wegvak bewes
ten Oegstgeest van den weg Amsterdam
SassenheimHaagsche Schouw's-Graven-
hage wordt voor de aardebaan 100.000 en
voor het aanbrengen van verharding daar
op 125.000 uitgetrokken.
Haagsche SchouwBodegraven.
Het aangevraagde bedrag van 50.000
ten aanzien van den weg Haagsche Schouw
LeidenBodegraven Utrecht) voor
grondaankoop is in de eerste plaats noo
dig ten behoeve van de wegverlegging bij
Gouwesluis en mede voor de verbreedin
gen tusschen de Vink en Leiden en bewes
ten Alphen.
DE TARIEFSVERLAGING BIJ DE
SPOORWEGEN.
Meer passagiers, maar minder ontvangsten
Naar wij vernemen, heeft de tariefsver
laging over vrijwel de geheele lijn bij de
Nederlandsche Spoorwegen het verheu
gende resultaat gehad, dat het aantal rei
zigers niet onaanzienlijk is gestegen.
Deze stijging viel reeds kort na de in
voering van het verlaagde tarief waar te
nemen. Zij is echter gedurende het drukke
reisseizoen blijven aanhouden.
De Spoorwegen hebben dus meer ter
rein herwonnen en dat geeft moed voor
betere tijden.
Jammer genoeg is de stijging echter
niet van dien aard geweest, dat het totaal
der inkomsten is gestegen. Maar aangezien
deze handhaving van het oude, hoogere
tarief toch ook gedaald zouden zijn, is
I men toch niet al te ontevreden.
1 „N. R. Cr!"
De Nederlandsche varkenscentrale deelt
mede, dat zij, in verband met aanvragen,
welke haar hebben bereikt van personen,
die haar spek hebben geleverd en die thans
een tekort aan spek voor het binnenland
hebben, bereid is, voor zoo ver de voor
raad strekt, een quantum spek aan de be
trokken personen terug te leveren.
Dit spek moet geheel in binnenlandsche
consumptie gebracht worden. Personen, die
van dit aanbod gebruik wenschen te ma
ken, wordt verzocht zich schriftelijk met de
Nederlandsche Varkenscentrale in verbin
ding te stellen.
LEIDEN.
Vrijdag, .R.-K. Handelsreizïgersvereeni-
ging, „Den Burcht", 8.30 uur.
De avond-, nacht en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 25 Sep
tember tot en met Zondag 1 Oct. a.s.
waargenomen door apotheek: C. B. Duys-
ter, Nieuwe Rijn 18, telefoon 523.
KATHOLIEK-DEMOCRATISCHE PARTIJ
Steun aan de kippen- en
cendenhouderij.
Nc*nens den minister van oeconomische
zaken, maakt de regeeringscommissaris
voor de uitvoering van de garantieregeling
1933 ten behoeve van de kippen- en een-
denhouderij bekend, dat de uitkeering vol
gens de garantieregeling voor de week van
25 t/m. 30 September a.s. is vastgesteld op
30 cents per 100 stuks uit te voeren versche
kippeneieren, tot een gewicht van maxi
mum 50 k.g. per 1000 stuks en op 30 cents
per 100 stuks uit te voeren versche een
deneieren.
PROCES-VERBAAL TEGEN DE A. J. C.
Tot uitlokking eener rechterlijke
beslissing Of uniformverbod
toepasselijk is.
Naar wij vernemen heeft een inspec
teur van politie te Amsterdam proces-ver
baal opgemaakt tegen eenige deelnemers
aan een optocht der A. J. C., zulks van
wege het dragen der A. J. C.-uniform en
het meevoeren van vlaggen.
Zulks vond plaats op den Dam, waar
een A.J.C.-troep met vlaggetjes voorbij
trok. De bedoeling is een beslissing van
den rechter uit te lokken in verband met
het feit, dat de bepalingen van het uni
formverbod, dat Dinsdag van kracht ge
worden is, niet duidelijk zijn ten aanzien
van de bedoelde uniformen en vlaggen.
Het geldt hier dus een z.g. proef-proces-
verbaal. „Tel."
STEUNREGELING TEN PLATTELANDE.
De contact-commissie uit de landarbei
dersbonden inzake werkloozenzorg heeft
den minister van sociale zaken de volgende
verzoeken gedaan inzake de steunregelin
gen ten plattelande:
le. Een verhooging van het minimum
steunbedrag, met daarnaast het loonbe
drag van 12 te laten vervallen en tot
grondslag te nemen, ten minste voor de pe
riode April tot December een bedrag, ge
baseerd niet op 48-urige, maar op 60-urige
arbeidsweek.
2e. Het verschil in uitkeering tusschen
niet- en wei-verzekerden hooger vast te
stellen dan 50 cent en wel ten minste op
1 per week.
3e. In de steunregelingen te laten de ru
briek „dubbel uitgetrokkenen".
4e. Arbeiders na hun toetreding tot de
werkloosheidsverzekering dadelijk te be
schouwen als trekgerechtigde verzekerden.
5e. Een bijslag op de werkloozenkasuit-
keering met ingang van 1 December, wan
neer de verzekerde land- en veenarbeiders
uit de werkloozenkassen beginnen te trek
ken.
6e. Zooveel mogelijk tewerkstelling van
alle werkloozen in de werkverschaffingen,
desnoods met invoering van een rouleer-
regeling.
LOONSVERLAGING IN
BOUWBEDRIJF?
Onderhandelingen tusschen partijen.
Met 1 October a.s. loopt het collectief
contract in de bouwvakken af. Reeds
sinds Juli hebben partijen onderhandelin
gen gevoerd over een nieuwe overeen
komst, regelende de loon- en arbeids
voorwaarden. Er zijn zes langdurige con
ferenties gehouden te Haarlem. De bespre
kingen gingen tusschen den Patroonsbond
voor de bouwbedrijven in Nederland en
den Ned. R.-K. Bond van Bouwpatroons,
eenerzijds en anderzijds den Alg. Ned.
Bouwarbeidersbqnd, den R.-K. Bouwar-
beidersbond „St. Joseph", de Ned. Chr. en
de Chr. Nat. Bouwvakarbeidersbonden.
Partijen zijn tot overeenstemming geko-
me nover verschillende punten, maar nog
niet over het werkgevers voorstel tot een
algemeene loonsverlaging.
Zijn wij goed ingelicht, dan wenschen
dc werkgevers geen nieuw contract op 1
October te sluiten, zonder vaststelling der
loonen op een lager peil. Hun aanvanke
lijk voorstel de loonsverlaging op 15 pet.
te stellen is dan ook niet teruggenomen.
Na de laatste bespreking werd overeenge
komen, dat partijen zich nog afzonderlijk
zouden beraden en haar besluiten dan
aan de orde zouden stellen in een samen
komst in de volgende week. Zaterdag hiel
den te Utrecht de besturen der vier
werknemersorganisaties een vergadering
om haar standpunt definitief vast te stel
len. Een beslissing over een eventueel
nieuw contract zal heden verwacht kun
nen worden, want dan wordt te Haarlem
de laatste gecombineerde conferentie ge
houden. „Tel."
Porto voor nieuwsbladen.
In het Staatsblad is opgenomen een K B.
tot wijziging van het postbesluit. Daarin
wordt bepaald,: Het porto der nieuwsbla
den en bijvoegsels bedraagt, indien de
frankeering bij abonnement geschiedt,
per nummer of exemplaar voor een ge
wicht van niet meer dan 55 gram 3/4 ct.;
over 55 tot en met ?5 gram 1 cent, boven
85 tot en met 115 gram 1 1/4 c!, boven 115
tot en met 165 gram 11/2 ct., boven 165
tot en met 220 gram 21/4 c! en voorts
voor hooger gewicht van 50 gram of res-
teerende gedeelten van 50 gram 3/4 ct.
naar boven afgerond. Deze bepaling treedt
in werking met ingang van 1 October a.s.
De Katholiek-democratische Partij, tot
stand gekomen door fusie van den Kath.-
democratischen Bond en de R. K. Volks
partij in Nederland, heeft Zaterdag en Zon
dag haar oprichtingscongres gehouden in
de groote zaal van den Dierentuin te Den
Haag. De bijeenkomst van Zaterdag was
van huishoudelijken aard, die van Zondag
middag openbaar. Ongeveer duizend leden
waren aanwezig.
Prof. dr. J. A. Veraart, voorzitter, open-
•de de bijeenkomst met gebed en met een
kort woord van welkom en constateerde,
dat de Katholiek-democratische Partij haar
beslag had gekregen.
De heer C. D. Wesseling, secretaris van
de K. D. P. en oud-voorzitter van de R.
fi. P. en oud-voorzitter van de R. K. Volks
partij, herinnerde aan de voorbereiding tot
de fusie en aan de critiek, in de R. K. pers
te dezen opzichte uitgeoefend. Nu de statu
ten en het sociaal-economisch program tot
stand zijn gekomen, zal de naaste toekomst
wel leeren welke kracht van de K. D. P. zal
uitgaan, aldus spr.
Men heeft onzen aanhang geringschat,
doch wij tellen nu reeds 3000 trouwe leden
a 5.20 minimum per jaar, terwijl men in
de R. K. Staatspartij lid kan zijn voor 'n
kwartje.(Een wel wat eigenaardige verge
lijking! Red. L. Cr!). In de R. K. Staats
partij is men nu kernen gaan vormen. Dat
„kernen" vergeleek spr. guitig met
karnen en tevens aan versch-gekarnde
margarine-melange: hoe langer men daarin
karnt, des te meer komt de margarinelucht
naar voren.
Spr. herinnert eraan, dat prof. Veraart
sinds vele jaren de man is van de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie. Aan het
werk van minister Verschuur wil spr. niets
tekort doen, maar nu men voor de bedrijfs-
radenwet in de R. K. Staatspartij „heil Ver
schuur" roept, wil spr. dan toch even op
merken, dat men in die partij vergeet den
naam van den auteur dier wet erboven te
plaatsen, en dat is prof. Veraart. (Applaus).
Vervolgens wijst spr. op het fascisme,
dat ook in de R. K. Staatspartij belangstel
ling heeft gevonden. In Oostenrijk wordt
het fascisme zelfs met wijwater toegediend.
(Dit „fascisme" is volgens „Quadragesimo
Anno"! Red. L. Crt.) en daar vereert men
den kleinen Dolfuss. Maar wij hebben in
Nederland onzen Dolfuss, n.l. Veraart! (Ap
plaus).
Spr. huldigt Paus Pius XI, wiens „Qua
dragesimo Anno" gedragen wordt door de
gedachte van eere aan den arbeid, en hij
wijst voorts op het woord van onze Konin
gin: „Wij willen onszelf zijn en blijven".
Deze pauselijke gedachte en dit koninklijk
woord worden door de Kath. Democratische
Partij ten volle onderschreven.
Hij eindigt met den frensch, dat prof.
Veraart moge slagen in de schier boven-
menschelijke taak, die deze op zich heeft
genomen.
Prof. dr. J. A. Veraart, de leider van de
nieuwe organisatie, hield daarop een rede
over: „De taak der Katholiek-Democrati
sche Partij".
Meer dan de Fransche revolutie is deze
tijd er een van omwenteling, aldus spr.
Werd bij bepaling tot het sociaal-economi
sche, toen verouderd feodalisme en ver
molmd nationaal gildewezen omvergewor
pen om er een hulpeloos jong kapitalisme
voor in de plaats te stellen,thans bele
ven wij de stuiptrekkingen van het ont
aard en geraffineerd hoog-kapitalisme,
waartegenover echter een sterker jong ge
slacht gaat stellen 'n geordend economisch
leven, waarin vrije krachten en overheids
macht harmonisch worden vereenigd en
aan elke groep van verbonden kapitaal-
en-arbeid haar eigen plaats wordt aange
wezen.
Welk een reusachtige taak het katholi
cisme hier tegenover het kapitalisme te
vervullen heeft, is voor ons, aldus spr., met
één oogopslag duidelijk.
Zoo waar als ieder Nederlandsch katho
liek en dus ook elk lid der Kath. Dem.
Partij moet willen de staatkundige een
heid der katholieken, omdat juist het ka
tholicisme als wereldmacht thans zijn eigen
economisch systeem heeft, evenzeer staat
het vast, dat het niet de R. K. Staathpartij
kan zijn die als representant van deze
staatkundige eenheid optreedt, aldus spr.
De eenheid der R. K. op politiek gebied
moet er zijn, maarin de Katholiek-
democratische Partij!
Prof. Veraart bestreed vervolgens deze
regeering en haar program.
Men late zich niet wijs maken aldus
spr. dat er geen andere middelen zijn
om ons aan een sluitende begrooting te hel
pen, dan de regeering voorstelt.
Geheel rekening gehouden met de da
ling van het belastbaar inkomen en met een
veel beteren kinderaftrek, zou het alleen
uit de inkomstenbelasting reeds mogelijk
zijn een hooger bedrag te halen, zonder on
verdedigbaar hooge tarieven, dat 100 tot
160 millioen ligt boven het bedrag dat in
1932 door inkomsten-, vermogens-, verdedi-
igngs-, gemeentefondsbelasting en de op
centen daarop werd verkregen.
Nadat de tweede voorzitter zich met
woorden van dank tot prof. Veraart had
gericht en tot vertrouwen in het bestuur
der partij had opgewekt, was er gelegen
heid tot gedachtenwisseling. waaraan en
kele deelnamen, waarna de vergadering
werd gesloten.
