No. 7581
DAGBLAD VOOR LEDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Z4ste Jaargang
DONDERDAG 10 AUGUSTUS 1933
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij Tooruitbetafing
Voor Leiden 19 oent per week f 2.50 per kwartaal
Bij ome Agenten 20 oent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is roor de Abonné's ▼er-
krijg baar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT)
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mododoelingen wordt
het dubbele van bet tarief berekend.
TELEFOONTJES, ran ten hoogste 30 woorden, waarfc to
trekkingen worden aangeboden o4 gevraagd,
verbuur, koop en verkoop f 0.50.
buur «n
Dit nummer bestaat uit twee
bladen.
De eischen van den nieuwen
tijd.
De ewchen toti den nienwen tijd culmi-
neeren wel in dezen eisoh, dat er niet lang
gepraat, maar vlug gedaan moet wor
den 1
En daarom, omdat velen de noodzake
lijkheid mn daden inzien daarom is
er bij niet weinigen een verlangen naar
of een sympathie voor het nationaal-socia-
lisme.
En toch prof. dr. Kore wees er zoo
tereoht te Rolduc op: wat is er dan
eigenlijk gedaan door het nationaal-
socialisme in Duitschland, wat is er g e-
daan ter verbetering van den oeconomi-
echen toestand, ter leniging van het lot
der crisis-alachtoffers 1 Niemand zal
met feiten kunnen aantoonen, dat
daar meer gedaan is, dan hier, in ons land 1
Kunnen dan ook onder ons democra
tisch parlementair stelsel de daden wor
den gesteld, waaraan onze tijd behoefte'
heeft daden ook, waarvan de mogelijk
heid en weusohelijkheid plotseling kan
ontstaan en ook weer spoedig kan zijn
verloopen?
Ongetwijfeld indien de de-
moanatie zich aan de eischen van den
nieuwen tijd weet aan te passen.
De volksvertegenwoordiging
zal moeten begrijpen, dat zij niet zelf
kan stellen de zeer vele en vaak snelle
daden, die ome tijd eischt, maar dat zij
eigen bevoegdheden in veel zal moeten
overdragen aan andere organen die
dan onder haar controle moeten
blijven staan.
En wij wezen er op, dat onze huidige
volksvertegenwoordiger reeds heeft ge
toond, daartoe bereid te zijn.
De Maastrichtsohe „Limburger Koerier"
beeloot een artikelenreeks aldus:.
Indien wij, als wachters aan de
grens van Duitschland, van hier uit
met bescheiden eenvoud aan de re
geerders van one volk een raad moch
ten geven, dan zouden we zeggen:
maakt voort; haast U, de tijd dringt;
bouwt op onze Grondwet het nieuwe
stelsel van den komenden tijd; wacht
geen uur, geen minuut; en mocht on
verhoopt de Kamer worden tot een
"weerbarstig object van den rechts-
dwang, mocht de meerderheid in de
Sta ten-G ene raa 1 den moreelen moed
missen om eigen bevoegdheden in een
vlot tempo aan andere organen over
te dragen, stuurt de dames en hoe
ren dan naar huis, aarzelt desnoods
niet om door een reek» van Kamer
ontbindingen op korten termijn een
volksvertegenwoordiging te eobeppen,
die de eischen van den nieuwen tijd
verstaat.
Misschien zullen de democratische
partijen bij dit procédé wel enkele
voeren moeten laten, maar dat is het
mindere kwaad, waardoor een grooter
goed kan worden verkregen.
Wij gelooven niet, dat het zoo'n vaart
behoeft te loopen, als de „Limburger Koe
rier" in het verschiet stelt! Een reeks van
Kamer-ontbindingen zal wel niet noodig
zijnZonder dat zal de meerderheid der
volksvertegenwoordiging wel begrijpen dat
en hoe de democratie zich moet aanpassen
aan de eischen van dezen tijd!
BINNENLAND
ARBEID IN BROODBAKKERIJEN.
De Minister van Sociale Zaken heeft ten
aanzien van broodbakkerijen in all© ge
meenten des Rijks, waarin ter viering van
de R.-K. feestdagen van Maria Hemel
vaart en Allerheiligen resp. op Dinsdag
15 Augustus en op Woensdag 1 November
geen arbeid wordt verricht, onder bepaal
de voorwaarden toegestaan, dat door hoof
den of bestuurders en door bakkersgezel
len op Maandag 14 Augustus en-op Dins
dag 31 October bakkersarbeid wordt ver
richt tusschen 4 en 1 uur v.m., gf indien,
ingevolge het bepaalde, om 5 uur met den
bakkersarbeid mdg worden aangevangen,
tusschen 3 en 5 uur v.m.
r, NAAR HUURVERLAGING.
De te treffen maatregelen.
Thans heeft de oom missie, ingesteld door
het Instituut voor Volkshuisvesting en
Stedebouw en bestaande uit jhr. D. Hudig,
namens het Instituut, dr. O. van den
Berg (Ver. van Ned. Gemeenten), J. Bom-
mer (Nat. Woningraad) en P. H. het Lam
(Ned. Bond van Huis- en Grondeigenaren
en Bouwondernemers), haar rapport open
baar gemaakt inzake de urgentie van
huurverlaging en do te treffen maatrege
len.
De conclusies, waartoe de oommissie,
waarvan drs. J. Spaargaren als secretaris
optrad, kwam, luiden als volgt:
De huren van middenstandswoningen
bewegen zich in dalende richting, de hu
ren van arbeiderswoningen in het alge
meen niet. Waar een daling van de huren
van arbeid s w oni ngen wel voorkomt, be
perkt zij zich tot huren boven een zekere
grens, die boven het huurpeil van den
nieuwbouw ligt. Beneden die grens komt
nog in enkele gemeenten buurstijging
voor.
Bij middenstandswoningen heeft een ge
leidelijke aanpassing tusschen huur en in
komen plaats, bij arbeiderswoningen is
hiervan nog weinig sprake.
In gemeenten met woningbehoefte dient
aanbouw van goedkoope woningen te wor
den bevorderd, ten einde op den duur tot
huurverlaging te geraken.
Bij den aanbouw moet het woningpeïl
worden gehandhaafd en moeten niet de
kosten op kunstmatige wijze, b.v. door
gronduitgifte beneden kostprijs, worden
gedrukt, maar anderzijds moet de rente
van woningvoorschotten beperkt blijven
tot die, welke het riik geacht kan worden
zelf te moeten betalen.
De huren van woningwetwoningen moe
ten worden verlaagd, indien de exploitatie
onbevredigend verloopt en zulks niet
voortkomt uit omstandigheden van zeer
voorbij ga and en of van individueelen aard.
Het nieuwe htrarpeil dezer woningen
moet overeenkomen met dne gematigden
ma/rktprijs. Slechts daar, waar het alge
meen© loonpeil ter plaatse of in een be
paald rayon zulks beslist vordert, wordt de
huur beneden de reproductiehuur gesteld.
De huurbepaling voor particuliere wo
ningen dient vrij te worden gelaten. Op
treden tegen huurwoeker zal daarentegen
door een wettelijke regeling mogelijk moe
ten worden gemaakt.
In de daarvoor aangewezen gevallen
verdient individueel© ondersteuning van
huurders aanbeveling en dan al© tijdelijke
maatregel.
Het is gewenscht dat in aTle gemeen
ten, waar in ©enigen omvang werkloosheid
heerscht. steunregelingen met huurtoeslag
voor werkloozen tot stand komen en dat.
in de loonen der werkverschaffing een
huurtoeslag wordt verwerkt.
De rente der loopen de woningwet, voor
schotten moet worden verlaagd tot die,
welke het riik geacht kan worde* zelf te
moeten betalen. Tn gelijken geest moet de
rente worden verlaagd van andere kapita
len, die door overheidslichamen in den wo
ningbouw van gemeenten, bouwvereeni-
gineen of particulieren zijn belegd.
Voorzoover door huurverlaging bij wo
ningwetwoningen tekorten of z.g. extra
tekorten ontstaan, moeten deze dooT het
rijk en de gemeente in de verhouding 3 1
worden bijgedragen of door verhooging van
bestaande bijdragen.
WONEN BUITEN DE STANDPLAATS.
Maatregel van den minister van Justitie
voor de onder zijn departement ressortee-
rende ambtenaren.
De Minister van Justitie heeft de vol
gende circulaire gezonden aan autoritei
ten, colleges en ambtenaren, ressortee-
rende onder het Departement van Justi
tie:
„Het heeft mijne aandacht getrokken,
dat aan de wettelijke of reglementaire
voorsahriften, in zake het wonen van amb
tenaren (rechterlijke ambtenaren en nota
rissen inbegrepen) op hunne standplaat©
niet steeds de hand wordt gehouden.
Voor zoover het betrekkelijke voorschrift
niet de mogelijkheid van diepenaati©
openlaat, is uit den aard der zaak het wo
nen in een gemeente, in strijd met wet
of reglement ontoelaatbaar te achten.
Evenzeer is dit het geval, indien de
dispensatiemogelijkheid wel aanwezig ie,
doch het vereischte verdof niet gevraagd
of verkregen.
Een dergelijke toestand kan niet wor
den bestendigd. Voor zoover verblijf wordt
gehouden op een andere dan de voorge
schreven woonplaats, zonder dat de mo
gelijkheid van dispensatie aanwezig ie,
dient de ambtenaar maatregelen te tref
fen, opdat die* toestand worde beëindigd.
En indien wel de mogelijkheid van dis
pensatie bestaat, doch, het vereischte ver
lof daartoe niet is gevraagd of verkregen,
behoort de ambtenaar alsnog tot het vra
gen daarvan het noodig© te verrichten.
Ik moge U wel verzoeken hot boven
staande ter kennis te willen brengen van
de bij Uw College of instelling werkzame
ambtenaren of van de ambtenaren, die o.m.
wat de naleving in het woonplaatevoor-
oohrift betreft onder uw toezicht staan".
JAARVERSLAG R. K. BOUWVAK-
ARBEIDERSBOND „ST. JOSEPH".
De R.TC. Bouwvakarboidersbond „SL
Joseph" heeft een goed documenteord
jaarverslag gepublioeerd, waarin een rui
me plaat^wordt gegeven aan de onder
handelingen met de Regeering over het
collectief contract, waarvan de Regeering
de vastgestelde loonen te hoog achtte. Een
tuasohentijdsch© wijziging van landelijke
oontiacten had dientengevolge plaats, waar
over het jaarverslag slecht te spreken is.
Het ledental van den Bond daalde, door
de bijzondere tijdsomstandigheden, met
826 leden. Het aantal aangeslotenen be
draagt thans 28.835.
Goedkoope rondreis.
Wij verwijzen naar een advertentie in
dit nummer betreffende een goedkoope
rondreis naar Urk, Kampen en Nuns peet
op Donderdag 17 Augustus.
UIT DE OMGEVING
KATWIJK AAN ZEE.
AUTO RIJDT TWEE KINDERfEN AAN.
EEN MEISJE GEDOOD, EEN
JONGETJE ZWAAR GEWOND.
Door den bestuurder van een vrachtauto
van de modelboerderij „Weeresteijn" te
Hillegom zij twee kinderen, spelende in de
Secretaris Varkovisserstraat-— hoek An na-
straat aangereden met het treurige gevolg,
dat het 3-jarig dochtertje van den heer M.
Guyt, aldaar woonachtig, werd gedood,
terwijl het 6-jarig zoontje ernstig word ge-
wond en met oen hersenschudding en een
Beenbreuk werd opgenomen. Bij onderzoek
Bleek dat de remmen van de auto niet aan
gestelde eischen voldeden. De auto is in
beslag genomen. Tegen den bestuurder, F.
J. B. uit Noordwijk, is procesverbaal opge
maakt.
Het gewonde jongetje is naar het Aca
demisch Ziekenhuis te Leiden overgebracht
Posterijen. Met vreugde zullen velen
vernemen dat vanaf heden het Post- en
Telegraafkantoor steeds geopend zal zijn
vanaf 8 uur van. tot half acht des avonds.
De koe en de motor.
Gisterenavond kwam ©en motorrijder te
Oud-Ade met zijn motorrijwiel in botsing
met een koe, die, waarschijnlijk doordat
het hek van het weiland openstond, den
weg opgeloopen was. De duozitster werd
van den motor geslingerd en kwam in de
sloot lang* den weg terecht. De berijder
had eenige onbeduidende wonden aan ar
men en beenen torwij] de duozitster onge
deerd was. Do politie stelt nader onder
zoek in.
ROELOFARENDSVEEN.
Fietsplaatje verdwenen. Door den
heer J. de K. is aangifte gedaan dat hem,
terwijl hij even zijn fiets verliet, zijn belas-
tingmerk ontstolen is. Doordat de man van
eenige personen die toevanig voorbij kwa
men signalement wist, is door do politie
nader onderzoek ingesteld.
ST0MPWIJK.
DE KONING IN AL6 ARTISTE.
Een schilderij uit Stompwijk.
Dinsdagmiddag heeft do Koningin op on
opvallende wijze gcruimen tijd doorge
bracht in Stompwijk. Slechts heel enkelen
van de vel© voorbij gaand en, welke van hun
werk kwamen, herkenden het Staatshoofd
in de schilderes, die met een dame had
plaats genomen bij de heg van den tuin
van den heer v. d. Kraay. Do Koningin
bracht de ophaalbrug en het geboomte van
hoeve Scheria met het daarnaast gele
gen arbeidershuisje op doek. De hofaoto
parkeerde op eenigen afstand.
Mond- en Klauwzeer. Sinds onze vori
ge opgave' van een week geleden is het aan
tal gevallen met 15 vermeerderd. Het aan
tal bedraagt thans 31.
TER AAR.
Mond. en klauwzeer. Thans doet zioh
in onze gemeente twee gevallen voor vtwi
mond- eu klauwzeer. Over het geheel go-
nomen hebben onze veehouder© niet te
klagen over deze ziekte bij hun vee, want
na l'J32 waa dit niet moor voorgo vallen.
Geboren: Cornelia Wilhelmlna Gem
ma d. v. J. KroftZandvliet. Anna Ma
ria d. v. A. F. Lobos queSohnieden. -
Cornelia Loonardus v. J. J. Valentijn
Bouwmeester Ma thee Adrian* d.
M. Mee uw isZwaan.
Gehuwd: J. Th. de Leeuw 22 J. en
N. Lubborte 20 j.
Gevestigd: H. Lam van Voorbuig
J. G. van 't Hoofd van Amsterdam
A. van Leeuwen van Zevenhoven G.
Smal van Moordrecht.
WARMOND.
Mond en klauwzeer. Hoe seor het
mond- en klauwzeer onder hot voe in de
ze gemeente heerscht moge blijken uit het
feit, dat deze ziekte voorkomt op 26 boer
derijen met 1014 runderen, 368 varkens en
4-17 eohapen.
Jacht en visschllefhebberij. Dat voor
deze «port hier zeer voel liefhebberij be
staat moge onderstaande duidelijk maken.
In deze gemeente zijn momenteel afgege
ven 8 groot© jachtakten, 113 vischakten
(groote) 111 kleine vischakten en 4 heugel-
akten.
Gevestigd: L. O. van Erl van 's Gra-
venkago F. M. Heemskerk van 's Gra-
venhage J. G. van Vliet van IJssol-
stein G. A. J. van Raay van Leiden
C. M. van dor Meer van Alkemado E.
Ziegler van Arnhem A. Hollobeek van
Leiden J. J. A. Rose van Winterswijk
A. Kleinhals van Rotterdam O. Hage-
man van Voorhout P. VeenJboer van
Oegstgoeat H. Heemskerk van Pijnac-
ker.
Vertrokken: M. Th. van Koggelen
naar Noordwijkorhout Th. Sikking naar
Avereest C. C. Silvester naar Leiden
C. M. van Leeuwen naar 's Gravenhago
J. W. Kragtwijk naar Bergen J. Schut
naar Amsterdam Th. van Staveren naar
's Gravenhage A. v. d. Sleet naar Oeg«t-
geest H. J. Tempelman naar Zutphen
P. J. Beurse naar Leiden M. Iterson
naar Waasenaar M. II. Starreniburg
naar Zoeterwoudo W. J. J. Busman naar
Hillegom E. J. Zokveld naar Leiden
Th. v. d. Vliet naar Boskoop.
WASSENAAR.
Bebloed mes in een brievenbus! Bij
het ledigen van oen brievenbus vond oen
postambtenaar in de bus een met bloed
besmeurd mos, waaraan een brief was be
vestigd, dat verschrikkelijke bedreigingen
inihield, ondertoekend mot „De zwarte pan
ter".
De poetambtenaar deponeerde deze lu
gubere vondst op het politiebureau, waar
na de politie een onderzoek instelde naar
de herkomst van het. mes en don dreig,
brief. Do politie slaagde er in, de bedrij
vers dezer euveldaad te knippen.
Het bleken te zijn, eenige „korrels" van
reep. negen en tien jaar oud, die ver
klaarden tot hun daad te zijn gekomen,
na het lezen van mivdodigersverhalen. De
politie heeft de amateur-misdadigers aan
het verstand gebracht, dat dergelijke mis
daden in een fatsoenlijk land niet geoor
loofd zijn. Na eon flinke berisping to heb
ben ontvangen zijn de jeugdige zwarte
panters aan hun moeders teruggegeven.
„Vooruit"
UIT DE RUNSTREEK
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Werkversc haffin gso b jee ter*.
B. en W. schrijven aan don Raad dezer
gemeente:
De werken, welke in doze gemeente on
derhanden zijn als werkverschaffingsobjoc-
ten zijn zoo goed als gereed. Aan een en
kel werk zijn nog enkele werkloozen bezig
voor de afwerking. Dit laatst© is b.v. het
geval met de begraafplaats, waar nog
paden worden aangelegd Zoo na is dan het
zandbed geheel afgewerkt. Wanneer daar
mee verder zou worden gegaan komt men
aan werkzaamheden toe, voor den eigen
lijken aanleg en de stichting van de gebou
wen. In hoever een deel dier werkzaam
heden in werkverschaffing nit te voeren is,
valt wellicht later nog te bezien Aanvan
kelijk is onze aandacht gevestigd op an
dere werken, welke zich daarvoor beter
leencn. Naar aanleiding van een desbe
treffend voorstel van onzen directeur der
gemeentewerken en na overleg met de
commissie van bijstand roor openbare
werken komt het ons gewenscht voor om
de Verlengde Aarkade, welke thans tot de
nieuwe begraafplaats verbroed is, ook
voor het verdere deel ©n dus tot den West-
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Een Interview met HTtler ov©r de Jood.
sch© communisten, (ad© blad).
De oorlogstoestand op Cuba afgekon
digd. (2d© blad).
Het eskader van generaal Balbo Is te
Lissabon aangekomen. Wegens het doo-
delijk ongeluk op de Azoren bij den start
rijn alle feestelijkheden afgetast. (Lucfci*.,
9de blad).
BINNENLAND.
Familiedrama te Den Haag. Dubbele
moord en zelfmoord. (Gem. Bcr„ fcio blad).
Liefdeedrama te Nijmegen. Zijn made.
minnaar doodgestoken. (Gom. Bor 2do
blad).
Moord te Berchem. Jongeman Th een
weiland vermoord gevonden. (G«a. B©r
2de blad).
Slachtoffers van hat water. (Om*. Do*
2d© blad).
Tal van dood e lijk© ongahAJcen. (Oora.
Bor., 2d© blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Hout*, rocordpoglng mUlukt (ld.
blad).
Luitenant Schimmefketel wfnt het
springconcours te Dublin. (l*fc© blad).
kanaal weg t© verbreden. Wij zouden dat
willen doen op dezelfde wijze als ook ge
beurd is mot hot eerste gedeelte, alzoo
door verlenging van d© kromme Aar meer
naar don Noord-kant zoo, dat ongeveer 14
M. breodte aan <l©n weg kan worden too-
gevoegd. Jl«ecds vroeger morkton wjj op
dat deze wijze van vorbroeding niot meer
kost <lan die door zandophooging aan de
andere zijde van den weg; terwijl d© voor
gestelde manier belangrijk moor aan ar
beidsloon meebrengt.
De directeur der gemeentewerken raamt
de grondwerken voor verlegging van de
Aar «n van grond-aankoop op rond
50 000.Daarnaast zou dan de fundee
ring van den rijweg over het geheele war.
traject van de bestrating van d© Aarkado
af tot den Westkanaalweg toe moeten
worden gemaakt mot e©n rijwiel-, wandel
en jaagpad. De kosten daarvan worden
geraamd op 35.000. Berekend b dat in
d© genoemde bedragen rond 36.000. «*n
20.(500.werkloon begrepen is. Gok do
Machinoweg komt voor werbreeding in
aanmerking door slechting van hot dijkje
dat daarlangs loopt. De konten daarvan
zullen bedragen 6.600,— waaronder
4.500. workloon
Door de uitvoering van do vorengenoem
de werken en nog enkele werkzaamheden
aan d© nieuw© begraafplaats, waarop wij
hiorvoren doelden, zal de gemeente ©en
80-t»i werkloozen g©durend© ongov«©r 10
maanden te werk kunnen stellen.
B. en W. stellen voor tot de uitvoering
van de vorengenoemde werken in werk
verschaffing te besluiten en daarvoor de
gevraagd© credieten beschikbaar te «tcl-
B0DEGRAVEN.
Verdronken.
Gistermiddag is het 1 1/2-jarig zoontje
van v. d. T. wonende in Oud-Bod©grassen
in eon onbewaakt oogenblik in do voor *t
huis gelegen wetering geraakt en jammer
lijk levenloos daaruit opgcha&ld.
Volksbond. Do R.-K. Volksbond her
innert de leden er aan, dat er morgen
avond een belangrijk o loden vergadering
plaats vindt in het Parochiehuis. Het be
stuur vertrouwt, «Ut alle leden zullen op
komen ter bespreking van de plannen ter
viering van het 15-jarig bestaan.
Burgerwacht. Op den gehouden kring-
wedatrijd van Burgerwachten t© Alphen
aan den Rijn werd oor do afd Bodegra
ven voor korps het hoogst aantal punten
behaald n.l. 477. Hierdoor kwam deze afd.
in het bezit van de wi**©lbflker, die voor
het eerst weder beschikbaar was gestold.
Tevens werd de le en 2e prijs in «Ie p©r-
soneele baan door schutters van Bodegra
ven Rowonn»-
