S^SBSSS
TELEF. 2278
DINSDAG 1 AUGUSTUS 1933
No. 7573
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Sociaal-economisch urgentie program
!4ste Jaargang
£eid&elie(Boii/Ya/nt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij Tooruitbetaling:
Voor Leiden 19 oenfc per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 oent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post 12.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 oent per kwartaal, bij
rooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Adrertentien 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 80 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
De Besturen der Algemeene B. K. Werk
geversverenigingen, mede namens het
R. K. Verbond met Werkgevers-Vakver-
eenigingen, van den Katholieken Neder-
landschen Boeren- en Tuindersbond, van
den Nederlandsehen B. K. Middenstands
bond en van het B. K. Werkliedenverbond
in Nederland hebben zich in een vergade
ring van 15 Juli 1.1. voor het navolgend
economisch urgentie program uitgesproken:
I. Door onderlinge samenwerking en
met hulp der Overheid, waar deze noodig
is, dient de economische politiek van ons
land gericht te zijn op het behoud en de
uitbreiding van werkgelegenheid voor de
bevolking.
A. Rekening houdend met de voortdu
rende inkrimping van exportmogelijkheden,
dient vóór alles aandacht te worden ge
wijd aan de binnenlandsche en Indische
markten.
De extensiveering der land- en tuin
bouwbedrijven geeft aanleiding uit te zien
naar uitbreiding der industrieele produc
tie.
Om hiertoe te komen zijn de navolgende
middelen onmisbaar:
a. Het Tarief van Invoerrechten worde
ingericht op de basis: grondstoffen, half
fabrikaten en afgewerkte artikelen. Ten
einde tot stabiele prijsverhoudingen - te
komen dienen overal waar dat technisch
mogelijk is, specifieke rechten volgens ge
wicht en hoeveelheid vastgesteld te wor
den tot een hoogte, die het de Nederland-
8che industrie mogelijk maakt haar natuur
lijk afzetgebied te behouden.
Voor de exporteerende industrie worde
teruggave van invoerrechten op geïmpor
teerde goederen mogelijk gemaakt.
b. De Nederlandsche industrie worde
bovendien beschermd tegen verschillende
soorten van dumping en valuta-concurren-
tie, speciaal wanneer deze toegepast of be
vorderd wordt door maatregelen van bui-
tenlandsche Regeeringen (Sperrmarken, ex
portpremies, vracbtenpolitiek, enz.) en bui-
tenlandsche trusts en kartels.
c. De Crisis in voerwet worde in de na
volgende opzichten gewijzigd:
1. Zij vinde toepassing niet alleen bij
„overmatigen" invoer, maar bij eiken onge-
wenschten en onnoodigen invoer;
2. het stelsel van proportioneele con
tingenten aan alle landen kan bij toepas
sing van bovengenoemde politiek worden
verlaten en vervangen door een stelsel,
waarbij rekening kan worden gehouden
met de behoeften van den Nederlandschen
handel en met de politiek van andere lan
den ten opzichte van onzen export, mits
de toepassing geen aanleiding vormt voor
vergrooting van de contingenten ten na-
deele der Nederlandsche productie;
3. de procedure om tot contingentee-
ring te geraken worde belangrijk vereen
voudigd, opdat snelle beslissingen kunnen
worden genomen.
d. De 'Regeering ontvang© de bevoegd
heid om lagere Bestuursorganen, Over-
heids- en Semi-overheidsbedrijven en ge
subsidieerde bedrijven en lichamen te be
letten het Nederlandsoh Fabrikaat te pas-
seeren.
e. De propaganda voor het gebruik
De klop op de deur
Het behoort tot de taak der groote so
ciale bonden, de Regeering adviezen te
geven gevraagd of ongevraagd. De Be
geering kan deze adviezen kalm naast zich
leggen, met het leege gevolg, dat adviezen
adviezen blijven. Maar het is en blijft de
taak der sociale vereenigingen, wanneer
zij overtuigd zijn dat hun adviezen goed
zijn, aan de poort van het Binnenhof te
blijven kloppen, kloppen en desnoods ha
meren, tot gehoor wordt verleend. Gelijk
d© nachtelijke deurklopper uit het Nieu
we Testament ten slotte succes had bij
den „vader, die met zijn kinderen te bed
lag", wel niet omdat hij een vriend was,
maar omdat het geklop den huisvader
zooveel overlast bezorgde!
Zulk een klop op de deur (en niet de
eerste maalis ook het Sociaal-Econo
misch urgentieprogramma, dat hier
boven is gepubliceerd, nadat het aan de
betrokken Ministers is toegezonden en
door den Raad van Overleg, gevormd uit de
vier groote Katholieke Standsorganisaties
te weten van Werkgevers, Middenstand,
Boeren en Arbeiders bij de respectieve
lijke Excellenties mondeling is toegelicht.
Een zeer gewichtig en dik woord „So
ciaal-Econoniisdh Urgentieprogramma",
van Nederlandsche producten worde onder
steund door:
1. het beschermen van den Nederland
schen naam en vlag tegen misbruiken;
2. het openen der mogelijkheid om in
overleg met handel en industrie, den naam
van het land van herkomst op bepaalde
artikelen verplichtend voor te schrijven.
f. Er worde een organisatie gesticht
om de handelsrelaties tusschen de Neder
landsche industrie en het Indisch afzetge
bied te behouden en uit te breiden, ge
paard gaande met de aanstelling van han-
delsattaohé's in Indië.
g. Teneinde den export van Neder-
landsch-Indische producten tegelijkertijd
met den import van Westersche producten
te bevorderen, dienen tractaten gesloten
te worden met de daarvoor in aanmerking
komende landen, op basis van vaststelling
van contingenten.
B. De Regeering ontvange de bevoegd
heid om de door bedrijfsgenooten ontwor
pen of getroffen regelingen bindend te
verklaren, indien en voorzoover het alge
meen belang zulks wenschelijk maakt.
EL Maatregelen worden getroffen, ten
einde het aantal hier te lande werkzaam
zijnde buitenlandsche arbeiders zooveel
mogelijk te beperken.
UI. Teneinde den export weer mogelijk
te maken worden de navolgende maatrege
len aanbevolen:
a. De buitenlandsche handelspolitiek
moet uitgaan van het beginsel, dat Neder
land alleen koopen kan bij landen, die be
reid zijn ook onze producten te koopen.
Derhalve reciprociteitspolitiek in tegen
stelling met de tot nu toe gehuldigde on-
vQon>saardelijke meestbegunstiging. Tot
dat cloel inrichting van een onderhande
lingstarief, toepassing waar noodig
van de Deviezenclearingswet en het dienst
baar maken van de Crisisinvoerwet aan
hetzelfde doel.
b. Exportpremie en exportgaranties
aan ondernemingen van exportorders naar
landen, die zelf de betrokken goederen
niet of niet in voldoende kwaliteit en hoe
veelheid maken.
Voor het Bestuur der Algemeene R~ K.
Werkgeversvereeniging, mede namens
het R. K. Verbond van Werkgevers-
Vakvereenigittgen,
Mr. M. P. L. STEENBERG®E,
Voorzitter.
Voor het Bestunr van den Katholieken
Nederlandschen Boeren- en Tuinders-
bond,
J. TH. V ER H EGO EN,
Voorzitter.
Voor den Nederlandschen R. K. Midden
standsbond,
C. J. G. STRULTKEN, Voorzitter.
Voor het Bestuur van het R. K. Werk
liedenverbond,
A. O. DE BfRUTJN, Voorzitter.
Een delegatie uit genoemde besturen
heeft dit program dezer dagen aan de be
trokken Ministers persoonlijk aangeboden
en het nader toegelicht.
rnn^.r 't beteekent niet anders dan een op
somming van middelen, welke de Regee
ring ten dienste staan om ons land voor
verdere inzinking te behoeden, méér nog:
een vleugje verbetering te brengen, in af
wachting van een internationale ople
ving.
Men kan daarop niet blijven wachten
en intusschen bloedt ons economisch le
ven dood.
De niet teruglóópende, maar terughol
lende exportcijfers toonen duidelijk aan,
dat op een toename van de uitvoer voors
hands niet gerekend behoeft te worden.
Gedurende de eerste helft van het jaar
1933 werd voor f 355 millioen geëxpor
teerd, tegen f 880 millioen in dezelfde
maanden van 1930, f677 millioen in 1931
en f 418 millioen in 1932.
Schrikwekkende cijfers, maar daarom
niet de moed verloren! Het Urgentiepro
gram zit niet bij de pakken neer, en be
pleit de actieve handelspolitiek en op be-
soheiden schaal exportpremies en export-
garanties.
Veel hoop op herleving van de export
mag men evenwel niet koesteren. De be
lemmeringen, aan den uitvoer inden weg
gelegd, zijn een gevolg van de eenzelvige
politiek der omringende landen.
In groote hoofdzaak is ons land aange
wezen op de eigen markt. Men kan het
tusschen de droge opsommingen van het
Urgentieprogram doorlezen: de Katho
lieke organisaties bidden en dreigen, sme
ken en eischen van de Regeering een
krachtig ingrijpen, om de buitenlandsche
invoer stop te zetten. Onze eigen indus
trie staat op vallen en moet, ten koste van
alles, gered worden. Zonder industrie geen
werkgelegenheid, zonder arbeid geen be
staansmogelijkheid voor de acht millioen
menschen, die de weilanden tusschen
Eems en Schelde bevolken.
Bescherming van de industrie, verwij
dering (tot het toelaatbare) van buiten
landsche arbeiders klemt nog meer, nu de
Regeering plannen heeft tok de z.g. „exten
siveering van den landbouw", hetgeen wil
zeggen, dat de fijnere cultures, waarin
honderden menschen brood vonden, ge
dwongen zullen worden over te gaan tot
den gToven land- en tuinbouw. Deze om
vorming is noodzakelijk, omdat het bui
tenland de groote afnemer was van de
fijne producten.
Ook voor die arbeiders, gevoegd bij de
honderduizenden die reeds werkloos rond-
loopen, is er maar één redplank: de in
dustrie.
Zelden zal zoo sterk zijn gevoeld, wat
de Katholieke .Sociologie altijd heeft ge
leerd, dat er tusschen de belangen der in
dustrie en de belangen der arbeiders een
onverbreekbare band bestaat. In dezen
crisis is geen plaats voor klassenstrijd
noch voor liberale „vrijheids"-beginselen.
De arbeiders begrijpen dat. Ook de in-
dustrieelen begrijpen, dat de tijd der vrije
concurrentie voorbij is en verzoeken
aan de Regeering om gebondenheid. Prin-
cipieele bezwaren kan geen enkele Regee
ring daartegen inbrengen, nu ook in de
Land bouwers w©t de verplichting om geor
ganiseerd te zijn 16 opgenomen. Wat hier
wordt voorgesteld, gaat minder ver.
Men leze het Urgentieprogramma ter
dege na. Er heersoht tusschen de vier or
ganisaties overeenstemming wat. in t be
lang van alle volksgroepen ondernomen
worden. Moge de Regeering eindelijk aan
het eindeloos geklop gehoor geven, zoo al
niet omdat zij behoefte gevoelt aan ad
vies, dan wel, zooals de Nieuw-Testamen-
tische huisvader, omdat het geklop haar
gaat vervelen.
Hoe de organisaties het doel bereiken,
komt er minder op aan als het maar
bereikt wordt.
BINNENLAND
DE FINANCIEELE MOEILIJKHEDEN
VAN ZAANDAM.
De voorstellen van B. en W.
tot dekking van het tekort
van f 100.000 voor 1933 in
den gemeenteraad.
Gisteravond zijn de voorstellen van B.
en W. tot dekking van het tekort op de
begrooting van hot loopendejaar in den
gemeenteraad in behandeling gekomen.
Deze komen, zooals reeds eerder gemeld,
neer op:
L Invoering van straatbelasting met
een opbrengst van f 56.000
2. f 20.000 als bijdragen te vorderen van
ambtenaren en werklieden der gemeente
voor weduwen- en weezenpensioen
3. f25.000 te ontvangen door hoogere
raming van sommige ontvangsten en lage
re raming van enkele uitgaven.
Deze voorstellen waren door B. en W.
met eenparige stemmen aangenomen.
Er wordt veel gepraat over deze voor
stellen.
De heer Verbeek (SJ>.) zegt, voor deze
voorstellen te rullen stemmen omdat het
moet.
De heer Koppe (O.S.P.) wijst er op dat
de politiek der sociaal-demooraten een il-
lusiepolitiek is. De eerste loonsverlaging
is gevolgd door een tweede en nu door een
derde. Had men gedacht, dat de regee
ring voor het raadsbesluit van 27 Juni op
zijde zou zijn gegaan t
Is de houding van den heer Verbeek
Dit nummer bestaat uit twee bladen
=X3
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Gandhi en zijn vrouw opnieuw gearres
teerd. (2de blad).
Ontploffingsramp te Brunn in Tsjecho-
Slowakije. (Buitenl. Ber„ 2de blad).
Groote overstroomingen in China. Er
zouden 4000 slachtoffers zijn. (Buitenl.
Ber„ 2de blad).
BINNENLAND.
Uitkeering van voorschotten op uit te
keeren steun aan tuinbouwers, (lete blad).
De ijscovergiftiging te Winsum. (Gem.
Berichten, 2de blad).
Het auto-ongeluk op den Rijksweg te
Venlo. (Gem. Berichten, 2de blad).
Bij een gasverstikking te Schiedam zijn
vier personen dood gevonden. (Gom. Be
richten, 2de blad).
i
Voor OEGSTGEEST it ons Filiaal naast
Hotel -HET WAPEN VAN OEGSTGEEST"
BEPERKING UITGAVEN VAN HET
LAGER ONDERWIJS.
't Is nog maar een begin!
Verschenen is de memorie van antwoord
aan de Eerste Kamer, inzake het wetsont
werp tot beperking van uitgaven, welke
voor de openbare kassen voortvloeien uit
de uitvoering van de lager onderwijs-wet.
De regeering zegt daarin oa. dat het
wetsontwerp slechts een klein onderdeel is
van het geheel aan maatregelen, waardoor
de regeering de onderwijskosten hoopt te
kunnen verminderen.
De minister heeft geen aanleiding ge
vonden om aanstonds te grijpen naar het
middel van verhooging van het leerlingen-
tal per leerkracht, omdat de jongste toe
passing ervan kort te voren bij de wet van
30 Dec. 1932, had plaats gevonden en deze
maatregel ingevolge de door de Staten-
Generaal aanvaarde overgangsbepaling
eerst met 1 Januari 1935 tot volledige uit
voering zou geraken. Intusschen heeft de
minister zich genoopt gezien, het initiatief
te nemen tot een wetswijziging, waardoor
de werking dezer overgangsbepaling tot 1
Januari 1934 wordt ingekort.
De minister zegt verder, dat alle school
besturen op een tegemoetkomende houding
van den minister kunnen rekenen.
DE OMZETBELASTING.
Amendement om de weeldeverterings-
belasting te doen vervallen.
Het Tweede Kamerlid Kortenhorst c.s.
heeft amendementen op het wetsontwerp
tot heffing van een omzetbelasting inge
diend, tot het doen vervallen van de weel-
deverteringsbelasting en tot verhooging
van het compensatoir invoerrecht.
een tijdelijk terugtrekken of een smade
lijke vlucht 1 Hot is veel erger. Dit is de
bereidheid, om verder mede te werken tot
voltooiing van de afbraak. Het i« ook een
opgeven van de democratie. Er is geen
sprake meer van een rood en raad van
Zaandam. Spr. hoopt, dat men consequent
zal blijven zien en nagaan, wie de ware
strijders tegen het fascisme zijn- Deze
voordracht is de consequente aanvaarding
van de duldingspolitick. De uitspraak, die
straks zal vallen, gaat in tegen de wen-
sohen van de meerderheid der sociaal-de
mocraten.
Het voorstel van B. en W. wordt ten «lot
te met 15 togen 8 stommen aangenomen.
Vóór allo burgerlijke loden, bonevens
de beide soc.-dem. wethouders en de hce-
ren Verbeek en Visser (beide s.-d.). Togen:
de overige soc.-democraten, benevens het
oommunistische lid en de heer Poppe
(O.S.P.).
WIJZIGING WINKELSLUITINGSWET
BLIJFT UIT.
Tijdelijke sluiting van fabrieken als
protestmaatregel?
De Vereeni ging van Suikerwerk- en
Chocoladefabrikanten deelt mede, dat in
eon onderhoud tusschen het bestuur van
genoemde vereeni ging en den minister toe
zegging was gedaan, dat wijzigingen in de
Winkelsluitingswet binnenkort verwacht
zouden kunnen worden. Bij een hernieuwd
bezoek, dat enkele weken geleden plaats
had, is gebleken, dat het wijzigingsontwerp
reeds geruimen tijd op het departement
gereed ligt, zonder dat er verder iets van
is vernomen- In een kortelings aan den
minister verzonden telegram heeft het
bestuur der Vereeniging dan ook op na
koming van de gedane toezeggingen aan
gedrongen-
De zegsman van de vereeniging deed
verder uitkomen dat een beroep op den
automaten verkoop niet kan opgaan, omdat
deze verkoop nimmer rendabel kan zijn.
Indien zoo vernamen wij ten slotte
geen bevredigende oplossing wordt verkre
gen, dan overweegt de vereeniging pro-
te stmaatregelen in den vorm van tijdelijke
sluiting van ohooolada- en suikerwerkfa
hrieken.
LEIDEN.
De Stadhuisplannen rullen over enkele
dagen worden gepubliceerd. (1ste blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De nieuwe competitie-indeeling van den
K.N.V.B, in het Westen. (2de blad).
UIT DE OMGEVING.
Uitvaart en begrafenis van den burge
meester van Alkemade. (Omgeving, 2de
blad).
TUINBOUWSTEUNGELDEN.
Uitkeering voorschot.
Op de vraag van het Tweed© Kamerlid
Cramer betreffende he nemen van maat
regelen van Regéoringswege tot epoodige
uitbetaling van de tuinbouw steungelden,
hoeft Minister Verschuur, Minister van
Economische Zaken, geantwoord, dat met
de uitkeering van een voorschot op oen
oventuecl uit te koeren steun een aanvang
is gemaakt.
Deze uitkeering heeft plaats ten aanzien
van twee producten, n.l. Deeneche witte
kool en de vroege aardappelen, na 26 Juni
aan de Noord-Hollandsohe veilingen aan
gevoerd.
Het Aloysius-College te 's-Gravenhage.
Het bestuur van de Sint Willibrordus-
stichting, gevestigd te Amsterdam, heeft
besloten met ingang van 1 September 1933
oen filiaal van de Afdeoling Hoogere Bur
gerschool mot 5-jarigen cursus van het 8t.
Aloysius-College te 's-Gravcnhage te ves
tigen in het gebouw dor R.-K. ULO-school
in de Hortensiastraat ten behoeve van de
leerlingen van het College, die in de om
geving van hot Boomen- en Blocmenkwar-
tier woonachtig zijn.
Het filiaal begint met één eerste klasse
en staat onder leiding van dr. J. Daniels,
S.J., directeur van de R.-K. H. B. 3. van
het St. Aloysius-College, OostduinLaaA 50.