24ste Jaargang
DINSDAG 18 JULI 1933
No. 7561
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Regeering moet kunnen ingrijpen.
STADSNIEUWS
VOORNAAMSTE NIEUWS.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geilluatreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regol
Voor Ingezonden Modedeelingen wordt
het dubbele van het tariel berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin ba
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit VIER
bladen.
Een Bisschoppelijke
vermaning
Wat een onhebbelijke houding ie tegen
over een Zondagsohe preek, schijnen som
migen onzer heel gewoon te vinden, als 't
betreft een preek van den eigen Bisschop
of van het Nederlandsch Episcopaat.
Iedereen zal 't namelijk afkeuren, wan
neer de geloovigen, die 's Zondags een
preek hebben gehoord, zich uitsloven, om
de vermanigen, die daarin zijn gegeven, op
anderen toe te passen, daarbij hééle-
maal niet aan zichzelf denkend
Maar als de Paus of een onzer Bisschop
pen of de Nederlandsch© Bisschoppen ge
zamenlijk een of andere waarheid voor het
practisohe leven voorhouden, of een of ande
re gedragslijn als een afwijking van de ka
tholieke beginselen veroordeelen dan
schijnt 't voor velen of laten wij hopen
voor sommigen als vanzelf-sprekend te
zijn, om allereerst of zelfs uitsluitend aan
anderen te denken, die het zich kun
nen aantrekken, voor wie aldus oor
deelt men dan 't toch maar raak ge
zegd is!
Wij hebben nu al in de pers iets der
gelijks gelezen naar aanleiding van het j.L
Zondag voorgelezen schrijven van het Ne
der landsch Episcopaat. Men gaat het
toepassen op dezen of dien persoon, op
dezen of dien groep. En men constateert
b.v„ zooals wij lazen: „met zekere zelfvol
doening hebben wij de voorlezing gehoord
van het schrijven van het gezamenlijk
Episcopaat" een zelfvoldoening, gele
gen in het feit, dat men juist heeft gezien
in zijn veroordeeling van „het streven van
sommige jongeren om critiek uit te oefe
nen op de houding onzer priesterschap."
Zou het niet beter zijn, als men een Bis
schoppelijk schrijven niet zou gebruiken
voor bevestiging van eigen meening te
genover die van andere geloofsgenoo-
ten, en zou overwegen, of er geen nuttige
wenken in liggen voor.... zichzelf?
Zon er b.v. nog zoo veel „zelfvoldoe
ning" bestaan bij bovenbedoelden schrijver
ak hij overweegt, dat de Bisschoppen in
datzelfde schrijven voorhouden een „innig
en daadwerkelijk deelnemen aan het H.
Misoffer", het „volgen van geestelijke oefe
ningen als retraite en recollecties", de „le
zing en overweging der H. Schrift"....
Dat ieder onzer het Zondag voorgele
zen schrijven van de Bisschoppen nog 'na
overleze, om er leering uit te trekken voor
zichzelf....
DE RIJKSMIDDELEN.
RUIM TWEE MILLIOEN MINDER DAN
HET VÖMG JAAR.
'De opbrengst der Rijksmiddelen over de
maand Juni 1933 bedroeg 28.727.905 tegen
30.888 648 in Juni 1932. Zij brachten dus
in de afgeloopen periode 2.160.743 minder
op.
Vergeleken bij 1/12 van de raming, groot
31.894.200 valt hier een vermindering van
ruim drie millioen te constateeren.
NAAR BETERE TIJDEN?
In een aantal textielbedrijven in de om
geving van Helmond wordt verbetering ge
constateerd, oa. in de tricotage en deken
industrieën. Hier en daar heeft uitbreiding
van (vrouwelijk) personeel plaats.
Koopt bij hen,
die in UW dagblad
adverteeren
LANDBOUW-CR ISIS WET 1933
VERSCHEIDENE LEDEN DER TWEEDE KAMER ERKENNEN
NOODZAKELIJKHEID VAN DICTATORIALE BEVOEGDHEDEN.
GAAT HET ONTWERP NIET VER
GENOEG?
De Tweede Kamer heeft haar voorloo-
pig verslag uitgebracht over het wetsont
werp tot wijziging van de Landbouw-Cri-
siswet 1933.
Wij ontleenen er aan:
Verscheidene leden, hoewel erkennende,
dat door de voorgestelde wijgiging van de
Landbou w-Crisis wet aan de regeering
haast dictatoriale bevoegdheden worden
toegekend bevoegdheden, waartegen in
derdaad bezwaren bestaan waren van
oordeel, dat, daar land- en tuinbouw niet
in staat zijn onder de huidige omstandig
heden de moeilijkheden op te lossen, de
regeering gedwongen is maatregelen te
nemen teneinde zooveel mogelijk aan den
noodtoestand, waarin deze bedrijven ver
keer en, tegemoet te komen.
Verscheidene leden waren voorts van
oordeel, dat land- en tuinbouw bij de on-
derhavigé" regeling weinig baat zullen vin
den. omdat de regeering in gebreke is ge
bleven, om in dit wetsontwerp garantiebe
palingen in zake steun voor bepaalde pro
ducten op te nemen.
De landbouw kan alleen gebaat wor
den, aldus deze leden, door hooge invoer
rechten op buiten!andsche artikelen en
verscherping van de contingenteering.
Nog niet genoeg?
Verscheiden leden betoogden, dat met
dit ontwerp niet kan worden volstaan. Nu
voor een groot stuk in het Nederlandsche
bedrijfsleven de vrije concnurrentie wordt
prijsgegeven, zal zulks er toe leiden, dat
hea treffen van coortgelijke maatregelen
ook ten aanzien van andere bedrijven dan
de land- en tuinbouwbedrijven, met name
de industrie, noodzakelijk zal blijken te
zijn.
Sommige leden betreurden bet dan ook,
dat dit ontwerp niet breeder is opgezet
en dat niet handel, scheepvaart, industrie
en bankwezen te zamen met den land
bouw in één groot verband zijn gezien.
Andere leden waren van oordeel, dat
deze conclusie te ver gaat.
Wenschen.
Verscheidene leden verklaarden zich be
reid over de bezwaren, welke het wetsont
werp met zich medebrengt, heen te stap-
pn, indien de regeering enkele bevredi
gende mededeelingen en toezeggingen zou
kunnen doen.
In de eerste plaats wenschten deze le
den, dat voldoende rekening zal worden
gehouden met de adviezen der centrale
commissie. Al kan niet gevorderd worden,
dat de minister zich altijd naar deze ad
viezen zal gedragen, wel zal het hooren
naar de adviezen zooveel mogelijk luiste
ren moeten zijn.
In dit verband hebben verscheidene le
den uitbreiding van de commissie gevraagd
met vertegenwoordigers van arbeiders,
waarvan verwacht kan worden, dat zij
voldoende rekening zullen houden met de
verschillende belangen.
Eenige leden wenschten meer vertegen
woordigers van handel en industrie, en
speciale vertegenwoordigers >v>an bepaal
de groepen.
Andere leden daarentegen zouden uit
breiding van de oommissie onjuist ach
ten, omdat de commissie veel te groot zou
worden.
In de tweede plaats zouden de eerst aan
bet woord zijnde leden gaarne mededee-
ling ontvangen van den minister omtrent
de plannen, welke hij koestert betreffende
de in het gewijzigde artikel 1 genoemde
producten.
Verder zouden deze leden gaarne verne
men, wat de bedoeling van den minister
is met de verschillende andere cnsiwet-
ten, als de Varkens wet en de Tarwewet.
Tevens zouden deze leden gaarne meer
omlijnde plannen van de regeering verne
men ten aanzien van de consumptie- en
de fabrieksaardappelen, de suikerbieten
teelt, de vlasteelt en verschillende tuinde
rij producten.
Ten aanzien van het nienwvoorgestelde
artikel 10a werden verschillende opmer
kingen gemaakt. Blijkens dit artikel schijnt
het in de bedoeling te liggen ten aanzien
van ingevoerde producten een recht te
heffen, waarbij het verschil in prijs zoo
veel mogelijk wordt opgeheven.
Verscheidene leden hadden tegen dit
artikel bezwaren, omdat daardoor de
producten, waaronder de veredelingspro
ducten, duurder zullen worden.
Is het de bedoeling, zoo werd gevraagd,
om met de aldus verkegen gelden andere
hier geteelde producten te steunen? Zoo
ja, dan zou men gaarne van den minister
vernemen, in hoeverre dat mogelijk zou
zijn.
Ook tegen de voorgestelde wij ri gin gen
van artikelen 35 en 40 rezen bij vele leden
bezwaren.
Vele leden achtten het noodzakelijk, dat
nog meer artikelen van de Landbouw-
Crisiswet zouden worden herzien. Zij ver
wezen in dit verband naar de bezwaren,
welke in het voorloopig verslag nopens
het wetsontwerp, houdende verleening van
bevoegdheden tot het nemen van buiten
gewone maatregelen in het belang van
den landbouw zijn ontwikkeld. De wet is
tot stand gekomen zonder dat er gelegen
heid bestond tot rustig beraad over aller
lei onderdeelen. Deze leden drongen dan
ook bij den minister aan op de navolgen
de wijzigingen
lo. het doen vervallen in artikel 7
van bet tweed lid, waarin den minister be
voegdheid wordt gegeven, kortingen op
den steun toe to passen. Zulk een bevoegd
heid sluit in zich een groot gevaar voor
willekeur. Steun aan een product mag
nooit verder gaan dan het economisch on
misbare. Het doet er niets toe, of in een
bedrijf nog een ander product geteeld
wordt, dat ook slechts tot de onmisbare
productiekosten gesteund wordt. Is de mi
nister bereid mede te deelen, welk theo
retisch geval zich kan voordoen, waarin
onredelijke cumulatie aanwezig wordt ge
acht
-2o. opheffing van het. algemeen. Crisis-
fonds. Het bestaan van dit fonds maakt 't
onmogelijk, te beoordeelen de afzonder
lijke maatregelen. Bestaat de nood zwak,
om voor een product een bepaald bedrag
te heffen om daarmede een ander product
te steunen, dan is daarvoor naar bet oor
deel dezer leden een algemeen fonds niet
noodig.
Baten aan arbeiders.
Vele leden drongen aan op het nemen
van maatregelen, ten einde de arbeiders
in de gesteunde bedrijven te laten parti-
cipeeren in de voordeelen door de regee-
ringsmaatregelen ten bate der bedrijven.
Naar hun oordeel biedt artikel 8 der
Landbouw-Crisiswet hiertoe de gelegen
heid. Het gaat naar hun oordeel niet aan,
de bedrijven te helpen en de prijzen der
producten te verhoogen, zonder dat waar
borgen worden gegeven, dat de arbeiders
zooveel mogelijk aan bet werk worden ge
houden en hun loonen nog niet meer wor
den bekort.
Melk- en Zuivelproducten.
Vele leden achtten het noodzakelijk, dat
bij de uitvoering van de Grisis-Zuivelwet,
in het belang van de landbouwers, aan de
coöperatieve afzetvereenigingen op zuivel
gebied bij de uitvoering der Crisiswetten
van land- en tuinbouw voor wat zuivelpro
ducten betreft, een groote plaats worde
ingeruimd.
Margarine.
Gevraagd werd of het in de bedoeling
ligt van de regeering, voor te schrijven,
dat bij de margarine-industrie ook dier
lijke en plantaardige vetten van hier te
lande geteelde zaden moeten worden ge
bruikt.
Rundvee.
Naar het oordeel van verscheidene le
den zal een van de moeilijkste regelingen
ongetwijfeld zijn de beperking van den
rundveestapel. Deze leden hoopten, dat de
minister het daarheen zal leiden, dat deze
beperking met de uiterste omziohtigheid
zal geschieden.
Granen en zaden.
Enkele leden achtten het noodig, dat
de invoer van zaden, voornamelijk die van
lijnzaad, in zeer sterke mate worde be
perkt, omdat die invoer den prijs van an
dere producten zeer drukt. Vele andere le
den konden zich met deze opvatting niet
vereenigen, aangezien het in het belang
van land- en tuinbouw is, dat de zaden zoo
goedkoop mogelijk aan deze bedrijven kun
nen worden verstrekt.
Aardappelen.
Is de regeering van oordeel, zoo werd
de vraag gesteld, het ontginnen van bouw
land te laten voortgaan of is zij van mee
ning, dat het verleenen van steun aan pro
ducten of nieuwontgonnen gronden aan
beperkende bepalingen dient te worden
onderworpen
Algemeen was men van oordeel, dat ten
aanzien van de consumptieaardappelen
maatregelen der regeering geboden zijn.
Kippen- en eendeneieren.
Gevraagd werd, waarom de kleine en
niet de groote kippeneieren gesteund
worden, terwijl deskundige voorlichting
aan kippenhouders steeds ging in de rich
ting van het verkrijgen van groote kippen
eieren.
Fruit, zuidvruchten.
Eenige leden bestreden de onderneming
van zuidvruchten in dit ontwerp.
Producten van bloementeelt.
Verscheidene leden merkten op, dat de
kweekers van de bloembollen, welke op
last van het Rijk ter vernietiging moeten
worden ingeleverd, eenige vergoeding die
nen te ontvangen. Blijft deze achterwege,
dan is het vooral voor weinig draagkrach
tige kweekers onmogelijk hun bedrijf in
stand te houden.
Boschbouw.
Verscheidene leden stelden de vraag, of
de boschbouw niet in het ontwerp behoort
te worden opgenomen.
GEMEENTERAAD.
De gemeenteraad van Leiden vergadert
op Maandag 24 Juli 1933, des namiddags
to twee uur, in het gebouw „Tot Nut van t
Algemeen" (Steenschuur 21).
De vergadering zal, zoo noodig, worden
voortgezet: op Maandag 24 Juli des avonds
te 6.15 uur, op Dinsdag 25 Juli des namid
dags te 2 uur, op Dinsdag 25 Juli dee
avonds te 8.15 uur.
Te behandelen onderwerpen:
lo. Benoeming van een Stads-vroed-
meester voor het tijdvak 1 Juli 19331
Juli 1936. (Herbenoeming van prof. dr. P.
O. T. v. d Hoeven).
2o. Rekening, dienst 1932, van de Plaat-
selke Schoolcommissie.
3o. Voorstel tot overneming in eigen
dom en onderhoud bij de gemeente (koe
teloos) van eenige strookjes grond, gele
gen aan de Maraixstraat, den Zijlsingel,
den Constantijn Huygensweg, nabij den
Lagen Morschweg ©n aan de Lusthoflaan.
4o. VooTstel tot overneming in eigen
dom en onderhoud (kosteloos) bij de ge
meente van de strook grond, kad bekend
gemeente Leiden, Sectie P No. 1853, gele
gen ten Oosten van den Lagen Morsch
weg.
5o. Voorstel:
a tot aankoop van een strookje grond,
deel uitmakende van het perceel kad. be
kend gemeente Leiden, Sectie M. No 3184,
gelegen aan den Zoeterwoudschen Singel;
b. tot overneming in eigendom en on
derhoud bij de gemeente Leiden, Sectie
M. No. 776, gelegen aan den Zoeterwoud
schen Singel.
6o. Voorstel tot aanoop van de wonin
gen aan de Van der WeTffstraat Nis. 62
en 64.
7o. Voorstel tot aankoop vanf
a. de perceelen aan de Hooigracht Nis
108, 110, 110a. 112, 112a, 114 en 114a, en aan
de Korte Koppenhinksteeg Nis. 14, 16
en 18;
b. de huizen met pakhuis aan de Kor
te Koppenhinksteeg Nis 4, 6, 8, 10 en 12
c. het pakhuis met werkplaats en af
zonderlijke bovenwoning aan den Middel
weg No. 37, hoek Korte Koppenhink
steeg
d. tot beschikbaarstelling van de voor
de sub a, b en c bedoelde aankoopen be-
noodigde gelden.
8o. Voorstel in zake bet verleenen van
kwijtschelding van een gedeelte van den
huurprijs aan pachters van gemeentelan-
derijen.
9o. VooTstel inzake het wijzigen van
de overeenkomsten met de N.V. Holland-
sche IJzeren Spoorweg Maatschappij, be
treffende de spoorwegverbindingen naar
de Stedelijke Lichtfabrieken em het Open
baar Slachthuis.
lOo. Voorstel tot verdaging vaai de be
slissing omtrent de vaststelling van het
plan van uitbreiding, tevens pla/n tot her
ziening vau het bij raadsbesluit van 18
April 1907 vastgestelde, meermalen gewij
zigde uitbreidingsplan.
llo Voorstel tot het instellen van een
rechtsvordering tegen W. BakkeT Tzn., te
Gouda, 1-ot vergoeding van aan een hoog
spanningskabel ca. in den weg tueschen
Nieuwveen en Kattenburg toegebrachte
schade.
12o. Voorstel in zake de vaststelling
em uitkeering van do voorschotten op de
vergoeding, bedoeld bij art. 101 van de La
ger Onderwijswet 1920 ten behoeve van do
verschilende bijzondere scholen, over het
jaar 1933.
13o. Voorstel tot vaststelling van de
bijdrage, bedoelde in art. 102 der Lager
Onderwijswet 1920 voor verschillende bij
zondere vervolgeur8usen over het jaar
1930.
14o. Voorstel in zake de door Gedepu
teerde Staten ontworpen regeling, betref
fende de salarissen van ambtenaren van
den Burgerlijken Stand.
(De volgende punten hebben reeds op
vorige agenda gestaan. Red.).
BUITENLAND.
Op het Congres der Fransche socialisten
werd een scheuring bezworen. (2de blad).
BINNENLAND.
Aanhoudende daling van de Rijksmidde
len. (lste blad).
Een windhoos over Soesterberg. (Gem.
Ber. 2de blad).
Valsche munterswerkplaats »n Limbirg
ontdekt (Gean. Ber. 2de blad).
BIJ DIT BLAD IS EEN VACANTIE-
NUMMER GEVOEGD.
15o. Voortzetting van de behandeling
van artikel 11 van de ontwerp-verordo-
ning, regelende het geneeskundig toezicht
op de openbare en bijzondere lagere scho
len, de openbare en bijzondere bewaar
scholen, do Irinderbewaarplaatsen en der
gelijke inrichtingen, en den werkkring van
den schoolarts en stemming over de ver
ordening in haar geheel.
16o. Voorstel tot wijziging van de ver
ordening betreffende de wedden van amb
tenaren in dienst dor gemeente Leiden.
17o. Voorstel in zake het verleenen
van eon jaarlijksche subsidie aan het Co
mité tot instandhouding van een consul
tatie-bureau voor moeilijke kinderen te
Leiden, tevens praeadvies op do voorstel
len van den heer Jac. Wilbrink en mevr.
C. P. Brag gaardo Does tot bot verlee
nen van een subsidie aan genoemd Co
mité.
18o. Voorstel in zake verbooging van
de aan de afdeelirtg Leiden der Vereeni-
ging tot Verbetering van het Lot der
Blinden in Nederland en ziju Koloniën
toegekende subsidie.
19o. Voorstel tot het verleenen van
een subsidie aan de Voreeniging tot Ver
zorging van Kleine Kinderen over hot jaar
1933.
20o. Preadvies op de motie van den
heer E. J. Coster in zake hot verleenen
van een gratificatie aan leden van het op
geheven Leideoh Muziekkorps, tevens
praeadvies op een verzoek van D. C. Jan
sen in zake het verleenen van een wacht
geld of een andere uitkeering in verband
met zijn werkzaamheden bij dat muziek
korps.
21o. Voorstel van den heer IJ. Kui
pers, om Burgemeester en Wethouders te
verzoeken uitvoering te geven aan hefc
door den Raad aangenomen voorstel in
zake de korting over 1932 op de loonen
van het personeel van de zweminrichting
aan het Rijn-Schiekanaal.
22o. Voorstel tot wijziging van de ver
ordening betreffende den Gemeentelijken
Dienst voor Sociale Zaken.
23o. Voorstel:
a. inzake de opheffing van de open
bare bewaarschool aan de Van der Worff-
straat
b. in zake de overplaatsing van de
openbare bewaarschool aan de Groene-
steeg naar het schoolgebouw aan de Ha-
verstraat en het aanbrengen van eenige
veranderingen aan dat gebouw;
c. in zake het verbouwen van de be
waarschool in het Elisabethahof
d. tot beschikbaarstelling van gelden
voor het aanbrengen van de sub b bedoel
de veranderingen aan het schoolgebouw
aan de Havorstraat en voor de sub c be
doelde verbouwing van de bewaarschool in
het Elisabethshof
c. tot wijziging van de verordening
van 30 Januari 1933 (Gem. Blad No. 1), re
gelende het openbaar bewaarsohool on
derwijs in de gemeente Leiden
f. tot wijziging van de verordening van
30 Januari 1933 (Gem. Blad No. 2), rege
lende de voorwaarden waaronder ten be
hoeve van bijzondere bewaarscholen sub
sidie uit de Gemeentekas wordt ver
leend;
g. in zake het verleenen van jrubsjdie
aan het bestuur van de Gcvers-Deutz be
waarschool te Oegstgeest
h. tot ontbinding van de Commissie
voor de bewaarscholen
i. tot benoeming van 9 leden van de
nieuwe Commissie van Toezicht op de be
waarscholen
j. om de tot den Raad gerichte be
waarschool-verzoeken voorloopig als afge
daan te beschouwen;
k. om do desbetreffende motie van den
heer T. Groeneveld niet aan te nemen.
24c. Voorstellen naar aanleiding van
hot rapport van de Commissie in zake
reorganisatie van den dienst voor Maat
schappelijk Hulpbetoon.
25o. Bespreking van de reorganisatie
van den bestratingsdienst (voorstel van
don heer J. H. Sohüller).