GH. KANBIER
Reis per Luie Auto of Tourigcar
Gaat U op reis?
J. G. VAN DEENE
De Nieuwste Dressoirs
en Ameublementen.
VOOR
C:
BREESTRAAT 12 LEIDEN
HAARLEMMERSTRAAT 198
De 3 Eenen, 111 Haarlemmerstraat 111 7ukleciBtdkXtn—
ALTIJD WAT ANDERS
i DINSDAG 18 JULI 1933
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD PAG.
TRIER
Het „Heilige Kleed'', hetwelk
Christus droeg op den weg naar
het kruis, zal van 23 Juli tot 10
September in den Dom van Trier
worden tentoon gesteld, voor de
eerste maal sedert 1891. Wij wij
den hier een artikel aan de stad
Trier.
De sneltrein KeulenSaarbrücken
brengt ons naar Trier, de oude stad der
Romeinen. De stille bergen van den Eifel
groeten ons uit de verte. Naast de spoor
lijn kronkelt zieh de Urft, de lieflijke berg
stroom. Op een hoogte ligt Burg Gerol-
stein, een woeste getuige van het verre ver-
jeden, toen hier nog ridders heerschten.
Dan naderen wij de over rotsen en hoog
ten stroomende Kyll, wier water naar Trier
en naar den Moezel wordt gestuwd.
Heerlijk is het uitzicht op de plek, waar
het dal van de Kyll zich met het dal van
den Moezel vereenigt. De bergen hebben
hier hun karakter van Eifel-bergen ver
loren. Het uitzicht is lieflijk en rustig. Weel
derige weiden klimmen tegen vriendelijke
heuvels op. Prachtige loofbosschen rui-
schen en stralen in het zonnelicht. Meer
naar het Zuiden, waar de bergen van den
Hunsriiok in het dal van den Moezel afda
len, strekken zich de wijnbergen uit, einde
loos. En midden in deze breede kom, in de
zen tuin van rijkdom en schoonheid, ligt
Trier, de oude, eerbiedwaardige stad.
De geschiedenis van deze oude Moezel-
stad ia tweeduizend jaar oud. Augustus, de
eerste IRbmeinsche Keizer heeft Trier als
Romeinsche nederzetting opgericht, toen
hij in het jaar 15 voor Christus in Germa-
më vertoefde. In werkelijkheid ie Trier
echter veel ouder. Het bestond reeds in
het duistere verleden, toen hier aan de
heidensohe Godinnen Aveta en Icovellauna
offers werden gebracht en men den vreese-
lijken God Pisinto, die menschenoffers
vergde, aanbad. Geschiedschrijvers hebben
niets over dit tijdperk bericht. De vond
sten, welke men echter voortdurend, in de
buurt v. Trier, bij opdelvingen maakt, her
inneringen aan deze tijden, aan de vroeg
st© geschiedenis der menscheidDe Bo-
meinsche nederzetting heeft zich op in
drukwekkende wijze ontwikkeld. Ongeveei
in het midden van de derde eeuw na
Christus werd de stad. Keizerlijke Residen
tie. Ten tijde van Keizer Konstantijn, die
te Trier van 306 tot 312 Hof hield, bereikte
de Colonia Augusta Treverorum (Keizer
stad der Trevieren, zoo luidde de naam
van Trier in den Romeinschen tijd) haar
hoogsten bloei. In_deze dagen ontstonden
de omlijningen van het tegenwoordige
Trier, ontstonden op zijn grondgebied de
heerlijke gewrochten van Bomeinsche
bouwkunst, waarvoor ook de moderne
mensoh in eerbied het hooft buigt. Geen
tweede Duitsche stad, ja geen enkele stad
ten Noorden van de Alpen, bezit derge
lijke gewrochten, welke herinneren aan den
tijd, waarin de roem van Trier grooter
•was dan die van Keulen, waarin de Moe
zel stad het centrum van de macht der Bo
meinsche Keizers in het Germaansche
Noorden en het Bomeinsche hoofdkwartier
in den geweldigen strijd tussohen Romei
nen en Germanen was.
Zwaar en indrukwekkend, zwart van
het stof van duizenden jaren, haast angst
wekkend in haar vormen, verheft zich aan
de breede Nordallee, welke van het sta
tion naar de Moezel loopt., de Porta Nigra,
het best geconserveerde Rbmeinsche mo
nument in Duitschland. De poort is een
overblijfsel van de geweldige stadsmuur,
welke door de Romeinen, als bescherming
tegen de Germaansche stammen werd op
gericht.
De „Porta Nigra" is geen eenvoudige
poort, maar een systeem van poorten. De
bovenverdiepingen waren vroeger sterk
verschanst. Donker en ernstig als een
■waarschuwing, verheft zich nog heden de
westelijken toren, in zijn oorspronkelijke
■hoogte. Om deze eeuwenoude poort speelt
zich het moderne verkeer af. Uit de ven
sters van moderne hotels staart men op
deze herinnering aan vervlogen macht.
Door «en toeval is de Porta Nigra gered
voor verval en afbraak. Reeds vroeg werd
een Christelijke kerk in het gebouw onder
gebracht en hierdoor werd het beschermd.
De kerk was aan den Heiligen Simon ge
wijd. In de sage van het Rijnland leeft zij
echter voort als de „Duivelskerk".
Niet ver van de Zwarte Poort, in de na
bijheid van het vriendelijk Marktplein,
staan twee verdere proeven van Romein
sche bouwkunst: de Dom en de basiliek.
In hun kern zijn beide gebouwen Bo-
meinsch. Van de basiliek zijn alleen de
Zuid- en Oost-wand later ontstaan. Zij
bevat nog overal de typische smalle Bo
meinsche baksteenen. Voor welke doelein
den Dom en basiliek, welke in de tweede
helft van de IVde eeuw zijn ontstaan, in
den Bomeinschen tijd hebben gediend, is
onbekend. Wellicht zijn het gedeelten van
het Keizerlijke paleis geweest. De weelde
rige uitgestrektheid der vertrekken zou
zulks kunnen bewijzen. Volgens één ge
leerde was de basiliek ten tijde van de Ro
meinen ©en overdekt© markt. Aan Koning
Willem IV is het te danken, dat de basi
liek in de XlVde eeuw werd gerestau
reerd.
Aan den zuid-oostelijken uitgang van de
stad- staan, indrukwekkend en met klimop
begroeid, de verweerde overblijfselen van
de keizerlijke „thermen"' of badinrichtin
gen. Dit moet een weelderig gebouw van
reusachtige afmetingen zijn geweest. Nog
duidelijk is de plaats te herkennen, waar
de warme baden werden genomen. De ka
nalen, waarlangs het warme water werd
geleid, zijn nog aanwezig ©n men meent
ook de plaats, waar zich het enorm groote
koud water-bad bevond, te hebben vastge
steld. De leegten van de meterhooge ven
sters staren als uitgedoofde oogen in een
nieuwe onbegrepen wereld. Generaties zijn
aan deze ruine voorbij getrokken. Zij wa
ren er allen van overtuigd, dat werkelijke
meesters in de bouwkunst hier eens heb
ben gewerkt.
Niet »oo indrukwekkend, maar van
groote historische waarde, zijn de Barbara-
therm en. Zij bevinden zich in het midden
van de woonstad. De Bar bar a-therm en wa
ren het volksbad. Het gedeelte van het
gebouw, hetwelk zich boven de aarde ver
hief, is verdwenen. Maar de onderaardsche
inrichting is zeer goed behouden gebleven.
Aan de ovens, de verwarmingskanalen en
het waterbekken herkent men het typische
Rtomeinsche volksbad. Vondsten van on
schatbare waarde heeft men bij opdelvin-
gen hier ter plaatse gemaakt, zoo bij voor
beeld, de copie van de prachtige „Ama
zon e" van Phidias, welke thans in het
„Provinzialmuseum" t© Trior kan worden
bewonderd.
Buiten de stad, in het gebied van de
blauwe druiven, vinden wij het Amphithea
ter. Van dit eigenaardige monument het
welk meer gereconstrueerd dan behouden
schijnt te zijn, hebben de practische be
woners van Trier in den loop der eeuwen
steenen weggehaald voor het bouwen van
him 'huizen. Zoo verdween de steenen thea
terruimte tot op een kleine rest. Goed ge
conserveerd is echter de geweldige kelder
van de arena. Het is onbekend, wie hier op
zijn verschijnen in de arena heeft gewacht:
Mensch of dier. Bij onzen terugkeer naar
de stad vergezellen de eeuwig vallende wa
terdroppels onze schreden
Op den terugweg naar de stad komen wij
langs het dal van de Altbach. Nog een
paar jaar geleden bloeiden in dit dal de
rozen van de bloemenliefhebbers der stad.
Heden lijkt het haast op een slagveld met
loopgraven. Dr. Löschke maakt hier opdel
vingen en zoekt steeds nieuwe steenen oor
konden uit het verleden. 'Hij heeft reeds
de grondvesten van ongeveer veertig tem
pels bloot gelegd, maar oneindig veel schat
ten schijnen hier nog in de aarde verbor
gen te liggen. Elke God en elke Godin be
zat op dit oude tempelterrein een heilig
dom. De Romeinen hebben^Goden meege
bracht in het land van Bijn en Moezel, toen
zij hier als overwinnaars kwamen.
Wij brengen nog een bezoek aan de „Rö-
merbrücke'', de Romeinsche brug, een eigen
aardig bouwwerk met talrijke pijlers en
bogen, hetwelk Trier verbindt met den an
deren oever van den Moezel. Men is het er
niet over eens, of deze brug geheel of
slechts gedeeltelijk door Romeinsche han
den is gebouwd. In zijn kern is dit bouw
werk echter zeker van Bomeinschen oor
sprong. Het plan bestaat helaas deze brug
te verbroeden, waardoor zij zeker iets van
haa.r tegenwoordig karakter en haar aan
trekkelijkheid zal verliezen. Maar de mo
derne tijd en het geweldige verkeer stellen
hooge eischen. Laten wij hierom niet treu
ren. Laten wij te Trier troost zoeken bij
een koele flesch Moezelwijn, uit druiven,
welke op de bergen der omgeving gedijen,
op de bergen, welke neerzien op eerbied
waardige heerlijkheden van Trier, d© oude
stad der Romeinen.
de oisterwijksche vennen
Oisterwijk is een mooi wandeloord, voor
al in het voorjaar. Dan is het dubbelmooi
en heel anders dan in den zomer.
Van de Nederlandsche vennen zijn het
best bekend die, welke ten zuiden van Ois
terwijk gelegen zijn: Van Esschenven, Wit-
ven, Ohoorven, Diaconieven, Kolkven. Hun
karakteristieke plantengroei heeft zioh op
de meeste plaatsen gehandhaafd.
Bij de uitspanning „Gtroofc-Speyk"
heerscht in. den zomer een geweldige druk
te. Een groot aantal auto's staan er ge
parkeerd onder de hooge beuken, fietsers
en wandelaars vormen een onafgebroken
rij. Het ie er verrukkelijk zitten onder de
prachtige oude beuken en de dikke tamme
kastanjes.
Men late zich door deze drukte niet af
schrikken, want een paar honderd meter
verder in het bosch kan men reeds naar
hartelust van de natuurschoonheid en van
de rust genieten.
Vlak bij „Groot-Speyk" is er al dadelijk
een zeer mooi uitwaaiven met duidelijken
randheuvel aan den noordoost-kant: de
Brouwkuip. Het is een blank ven niet ge
ringe plantengroei.
Van de Brouwkuip wandelen we naar
het kruispunt „de Venkraai" en dan langs
den breeden Baardijk zuidwaarts tot we
onder de ruim staande hooge grove dennen
een pad naar links vinden, dat ons brengt
bij een monumentale baksteenen bank.
Hier hebben we een prachtig vergezicht
over het groot Kolkven, dat vroeger ook
wel de Tonven werd genoemd. Het is een
blank ven, met wat rijker plantengroei in
de bochten en geheel omgeven met een riet
kraag, waarin karekieten, rietzaixgers, riet
gorzen en zelfs blauwborstjes zingen.
Een van de belangrijkste vennen, het
Choorven, e©n combinatie van stroomven
en uitwaaiven en met rijken plantengroei,
dus heel iets anders dan het Kolkven.
Prachtig is het te zien, hoe het in zijn ge
heel is omgeven door een kraag van geurige
gagel. Daarop volgt veenmos en dan, reeds
in het water, een krans van fraaie gele
bloempjes. Overigens is de watervlakte be
groeid met witte waterlelies, gele plompen,
oranje bloeiend blaasjeekruid en allerlei
biezen en zeggen.
Door den breeden bosch weg wandelen
we door het bo^ch met de nieuwe onder
planting van loofhout.
We belanden nu bij het Van Esschenven,
waar in het blanke gedeelte de blauwe
waterlobelia's bloeien, maar dat overigens
onder het riet raakt, en gaan dan langs
een waterloop naar het eveneens rijk be
groeide Witven. Langs dien waterloop
mooie groote koningsvarens en sierlijk duib-
belloof. Van Witven naar „Groot-Speyk''
gaat het weer door dennenbosch en beu
kenlaan.
Van het van Esschenven, noordwaarts
om tot Groot-Speyk" is het vennenland-
sohap afgesloten door een rij van hotels,
pensions, villatjes. Oostwaarts van het Van
Esschenven liggen Staal be rgven, Wolfsput-
ven, Groot-Aderven, prachtige vennen,
maar ook al eens met bebouwing bedreigd.
En oostwaarts ligt nog een onvergelijkelijk
vennenlandschap met. behalve bosch ook
nog uitgestrekte heiden en vrij liggende
heerlijke vennen.
VERHOOGT DAN UW GENOT EN VOORZIET U VAN EEN
KIJKER, ZONNEBRIL en COMPAS
VAN DE FIJNSTE TOT DE EENV0UDI6STE SOORTEN ZIJN V00RRADI6.
IN OPTIEK BRENGEN WIJ STEEDS 'T NIEUWSTE
OPTICIEN - INSTRUMENTMAKER
zooals Werkbroeken,
Overalls, G r ij z e en
Blauwe Jassen, Sla
gers, Bakkers, Kruide
niers en Kapperjassen
naar 22
van M, DE VRIES
203 Haarlemmerstr. 203
Prima modellen en
goedkoopste prijzen
is en blijft het aangewezen adres
(GEEN FILIALEN)
WIJ HEBBEN IN VOORRAAD
Prijzen zijn thans op z'n laagst.
Al onze Gestoffeerde Meubelen
worden op eigen werkplaats
vervaardigd, 24
VAN AUTO VERHUUR-INRICHTING
„MAX GARAGE
j>
Pelikaanstraat 13/15 Telef. 2688
Prima wagens. Vertrouwde Chauffeurs. Zeer lage prijzen
HEEFT DE 3 EENEN op de
HAARLEMMERSTRAAT 111
Nu weer een reuzenpartij witgelakte Ledikan
ten en Opklapbedden, waarvan het lak iets
beschadigd is, die worden nu spotgoedkoop
opgeruimd. Het zijn allemaal prima ledikaoten,
dus profiteer daarvan. 1 pers. met prima spiraal
van f7.90 voor t 4.90, van f 8.90 voor f 5.75,
van f 10.50 voor t 8.40 enz. enz.
2 pers. extra solide van f 13.90
voor f 10.50, Opklapbedden,
prachtconstructie van f 13.
voor t8.90. Houten ledikanten
extra koopjes, 2 pers. vanaf
f 4.80. Maar komt U eens kijken,
wij hebben nog veel meer, wij
hebben alles in het beddenvak,
denk er wel aan.
