DONDERDAG 13 JULI 1933
No. 7557
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
lC. 8 24ste Jaargang
te Au,
shtban
in dief
S)e £clcbclve0oii^atvt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
krijgbaar tegen betaling van 50 oent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geillustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin ba-
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «a
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Een moeilijke vraag.
Het loon- en salaris vraagstuk is in dezen
tijd niet gemakkelijk.
Niet gemakkelijk behalve dan voor
een bepaalde categorie personen, die voor
anderen een flinke, radicale wedde-ver-
laging opeischen, met een los en breed ge
baar van hun eene hand, terwijl zijhun
andere hand als vast-geklampt op eigen
sak houden!
Dat zijn de praters over de malaise....
aan de bittertafel.
Voor ernstige menschen is het hier be
doelde vraagstuk niet gemakkelijk.
Dezulken zullen hun meening en houding
niet in een algemeenen regel kunnen vast
leggen. Zij zullen alle gevallen concreet,
in alle feitelijke omstandigheden willen be-
fohouwen.
Zij zullen de wedden beoordeelen in ver
band met den algemeenen oeconomisohen
toestand en in verband met den finan-
cieelen toestand in betrokken bedrijf
en onderneming. Zij zullen over de wen-
schelijkheid en mogelijkheid van wedde-
verlaging verschillend oordeelen naar ge
lang de wedde „in den goeden tijd" hoog,,
behoorlijk of misschien nog niet op peil
was in welk laatste geval deze eerst
pas door de daling van het levensniveau
op een behoorlijke hoogte kan zijn geko
men.
En ten slotte zal een ieder redelijk
menscb de laagste inkomens toch het laatst
en het minst in een verlaging willen be
trekken, en de hoogste het eerst en het
meest. Een ieder redelijk mensoh, zeggen
wij. Maar telkens blijkt toch weer, dat er
menschen zijn, die zonder blikken of
blozen een andere methode meenen te mo
gen volgen. We herinneren aan het stand
punt, door Ged. Staten van Zeeland aan
genomen, dat, gelukkig, niet door Prov.
Staten is gesanctionneerd.
Het loon- en salarisvraagstuk is een
vraagstuk, dat in concreto moet worden
opgelost door den mensch den mensch
met verstand èn hart!
ONZE SPELLING-CHAOS.
HET OOMiPR OMIS-VOORSTEL
AFGEWEZEN.
Zaterdag vergaderde de algemeens ver-
eeniging tot bevordering der vereenvou
digde spelling. Ter sprake kwata ook het
compromisvoorstel inzake de spelling der
Nederlandsche taal, dat ontworpen is doqr
drs. H. A. Höweler, conrector van 't gere
formeerd gymnasium te Amsterdam.
De vergadering heeft dit voorstel afge
wezen en wel omdat het voorstel-Höwe-
ler de „verbuigingskwestie" uitschakelt.
Het kwam haar onlogisch en onpractisch
voor om, dit principieel uitstellende, van
gedachten te wisselen over punten, die
minder de grondbeginselen betreffen.
We zijn dus weer geen streep verder ge
gaan met de ordening in onze spelling-
chaos. Intusschen groeit er een geslacht
op van knoeiers met taal en spelling, een
geslacht dat ten aanzien van zijn eigen
taal de ergerlijkste slordigheid aan den
dag legt.
Wij vreezen, dat ook minister Marchant
te zeer politicus is, om dit belangrijk cul
tuurvraagstuk tot oplossing te brengen.
NAZI-LEIDER OVER DE GRENS
GEZET.
OP LAST VAN DE NEDERLANDSCHE
REGEERING.
Naar wij vernemen is de heer Tykfer,
leider van de Duitsche nationaal-socialis-
ten in Limburg, heden op last van de
Nederlandsche regeering over de Duit
sche grens gezet.
Deze man is den laatsten tijd herhaal
delijk in openbare vergaderingen van de
Nazi's in Zuid-Limburg opgetreden, o.a.
te Heerlen, Kerkrade en Vaals.
BINNENLAND
DE WERKLOOSHEID.
CFBMNGE DALING TE OONSTA-
TEEREN.
De directeur van den Rijksdienst der
Werkloosheidsverzekering en Arbeidsbe
middeling deelt mede, dat de werkloos
heid onder de 608.000 leden van gesubsidi
eerde vereenigingen in de week van 19 tot
en met 24 Juni heeft bedragen 24 pet. zij
is in vergelijking met de week 5 tot en
met 10 Juni slechts met ©ea gedeelte van
een procent gedaald.
Bij 1059 organen der openbare arbeids
bemiddeling stonden op 24 Juli 1933 in to
taal 301351 werkzoekenden ingeschreven,
waaronder 266.499 mannen.
Op 10 Juni bedroeg het totale aantal in
geschrevenen bij een ongeveer gelijk aan
tal organen der openbare arbeidsbemidde
ling 308.781 hiervan waren werkloos 282.409
personen, waaronder 267.902 mannen. Het
aantal ingeschreven werkzoekenden is der
halve verminderd met 7.430; het aantal
werkloozen met 6.824.
Sinds de laatste maanden is er in de
metaalindustrie eenige opleving
waar te nemen.
Het aantal werkloozen in deze groep
verminderde met 6473 of 17 pet.
PRINSES JULIANA TERUG UIT
ENGELAND.
Aankomst te Vllssingen. De
Koningin ter ontvangst op het
station te 's-Gravenhage.
Een der berichtgevers van het „BJbld."
meldt uit Vlissingen:
Gisternamiddag keerde Prinses Ju
liana van haar verblijf in Engeland te
rug met de mailboot „Oranje Nassau"
van de Stoomvaartmaatschappij „Zee
land", die onder commando van kapi
tein A. Ouwehand stond.
De Prinses had gedurende de reis on
danks het vrij onstuimige weer bijna
steeds met haar gevolg vertoefd op de
commandobrug, waarbij zioh ook voegde
de bedrijfsdirecteur van de „Zeeland",
de heer G. J. Bentink. Tijdens de aan
komst te Vlissingen toonde de Prinses
groote belangstelling voor het vastleggen
van het sohip en alle bedrijvigheid, die
daar onmiddellijk op volgt.
Te Vlissingen begaven zioh aan boord
de burgemeester dier gemeente, de heer
C. A. van Woelderen, en de heer G. A.
Waller, één der directeuren van de N.V.
Wm. Midler Co.
Als laatste passagier verliet de Prin
ses met gevolg en genoemde heeren de
boot. Zij begaf zioh, toegejuicht door de
talrijke aanwezigen, naar de koninklijke
wachtkamer. Bij deze wachtkamer op
het perron bevonden zich mej. A. J. v.
d. Ban en mej. L. C. du Four, resp.
doopsgezinde predikante te Vlissingen
en Luthersohe predikante te Groede, die
beiden met de Prinses in een kamp bij
Apeldoorn hadden vertoefd. De Prinses
begroette deze beide dames hartelijk en
drukte haar stevig de hand bij het weer
zien.
In de koninklijke wachtkamer ge
bruikte het gezelschap de thee, waarna
de Prinses afscheid nam van de autori
teiten om met den mailtrein van 18.33
uur, waarin een Pullmanwagen voor
haar was gelascht, de reis naar Den
Haag voort te zetten.
Uit den Haag wordt gemeld:
Even na negen uur kwam de trein,
waarin Prinses Juliana zioh bevond, aan
het station H.S.M. aan.
Eenigen tijd vóór aankomst van den
trein versoheen de Koningin, vergezeld
van haar adjudant-luitenant kolonel jhr.
De Jonge van Ellemeet en haar hofdame
jkvr. Schimmelpenninck van der Oye, op
het perron voor de riohting Amsterdam.
Toen de trein het station binnenkwam
begaf de Koningin zich naar het achter
ste gedeelte, waar Prinses Juliana, oa.
in gezelschap van baron Band, uit
stapte.
De begroeting tussohen moeder en
dochter was buitengewoon hartelijk.
Prinses Juliana droeg een bonten ruiker
bloemen.
Terwijl de Koningin en de Prinses
zioh langs den hoofdingang van het
station naar buiten begaven, juichte het
vrij talrijke publiek hartelijk, terwijl ook
hier en daar het „Wilhelmus" weer
klonk.
Buiten wachtten eveneens velen de
aankomst van de Prinses af.
Toen de Koningin en de- Prinses in de
auto stapten fclonk wederom hartelijk
gejuich. Beiden begaven zich naar het
landhufe De Ruygenhoek te Schevenin-
gen.
PR0F. MR. W. H. DRUCKER. t
Gisteren is, op bijna 46-jarigen leeftijd
te Rotterdam overleden prof. mr. W. H.
Drucker, hoogleeraar in het burgerlijk
reoht en de hoofdbeginselen der burger
lijke rechtsvordering, het handelsrecht,
faillissementsrecht en het internationaal
privaatrecht aan de Handels-Hoogesohool
welker rector-magnifious voor het leer
jaar 19271928 hij was.
Prof. Drucker, een zoon van den be
kenden Leidschen hoogleeraar prof. mr.
H. L. Drucker, was den 20sten Juli 1887
te Berlijn geboren. Gestudeerd heeft hij,
behalve eenigen tijd aan de gemeente
lijke universiteit te Amsterdam, aan de
Leidsche universiteit, waar hij in 1912
gepromoveerd is op het proefschrift „On
rechtmatige daad".
Vijf jaren na zijn promotie volgde de
benoeming van Drucker, die inmiddels
substituut-officier bij de rechtbank te
Amsterdam was geworden, tot hoogleer-
aar aan de Handels-Hoogeschool, waar
hij zijn ambt aanvaardde met het uit
spreken van een rede over de wettelijke
bescherming van het bedrijf.
OPTREDEN DER NAZI'S IN
LIMBURG.
Socialistisch Statenlid liet zich te
veel gaan.
In de Woensdag gehouden vergadering
van de Provinciale Staten van Limburg
werd breedvoerig gesproken over de le
vering van Duitsohe materialen aan den
Provincialen Waterstaat en aan de ge
meenten in Limburg. Maatregelen daar
tegen werden gevraagd. Bij deze gelegen
heid liet een socialistisch lid, de heer
Ubaghs uit Maastricht, zioh ontvallen,
dat in Duitsohland 'n hond van den ket
ting is losgebroken en dat deze weder
om dient te worden vastgelegd.
De Commissaris der Koningin verzocht
den spreker deze woorden te herroepen.
De voorzitter der sociaal-dein ocrati-
Bche fractie, de heer Paris, achtte deze
woorden eveneens ongepast en verzocht
den heer Ubaghs deze ter wille van den
voorzitter der vergadering terug te ne
men.
De heer Ubaghs antwoordde: „Dat
nooit!"
Daarop verklaarde de voorzitter der
sociaal-democratische fractie, dat de
woorden van zijn partijgenoot in deze
vergadering zeer ongepast zijn.
Gedurende de verdere besprekingen
werd uit de vergadering geprotesteerd
tegen het optreden van Nazi-elementen
in Limburg. Deze elementen trachten in
ons vrije Nederland onrust te brengen
onder een groot deel der bevolking.
Maatregelen daartegen werden gevraagd
onder algemeene instemming van de
BEZUINIGING OP REKENKAMER.
Eén lid minder?
De minister van Financiën, mr. P. J.
Oud, zal, naar wij vernemen, een wets
ontwerp indienen tot wijziging van de
Comptabiliteitswet. Om. zal daarin wor
den voorgesteld, het aantal leden van de
Rekenkamer met één te verminderen,
zoodat na aanneming ^an het ontwerp
niet zal worden voorzien in de thans be
staande vacature.
HET BURGERPAK VERBODEN?
Beroeps-onderofficieren geïnspecteerd.
Dinsdag zijn aldus het „Volk'' in
verschillende garnizoenen van ons land in
specties gehouden, waarbij al het kader
moest aantreden.
Oorzaak van een en ander zou een mi
nisterieel schrijven zijn, waarin wordt ge
zegd dat het is opgevallen dat vele be
roepsonderofficieren onvolledig en onver
zorgd waren uitgerust.
Indien hierin geen verandering komt,
zou worden overwogen de bepaling, dat on
der-officieren na diensttijd in burger ge
kleed mogen zijn, in te trekken.
Men gelooft algemeen, dat zelfs wan
neer de inspectie zou uitwijzen dat dit
verwijt ongegrond is toch maatregelen
zullen volgen om de onderofficieren te
verplichten na diensttijd in uniform te zijn.
Een en ander zou de politieke controle te
vens bevorderen.
„HET ANKER- VERBODEN.
Bij Minsterieele beschiking van den Mi
nister van Defensie 'is aan de lijst van
verboden geschriften toegevoegd ,.Het
Anker", weekblad gewijd aan de belangen
van het mindere marine-personeeL
MET DE WERKLOOZEN NAAR ROME.
Het R. K. Werkliedenverbond schrijft
ons:
Het werkloozenvraagstuk ia wel erg nij
pend geworden. De zorg voor de groote
massa wordt met den dag zwaarder. En
het is niet alleen de financieele kant van
die groote massa die de voortdurende in
spanning vraagt van ieder, die verant
woordelijkheid te dragen heeft; óók en
niet op de laatste plaats de moreele
zijde eischt alle krachten op om die groo
te groep mede-broeders voor ondergang te
behoeden.
Aparte zorg en toewijding moet besteed
worden aan de meer jeugdige, aan de on
gehuwde werkloozen.
Het behoeft geen betoog, dat juist zij
zoo uiterst ontvankelijk zijn voor den ver
giftigden invloed, die uitgaat van onrust
stokers en van lieden, die er op uit zijn
om hun anti-christelijke levensbeschou
wing aan anderen op te dringen.
Maar ook reeds de omstandigheden,
waarin de jeugdige werkloozen verkeeren
verstoken als ze zijn van bijna alles,
wat het leven in de jonge jaren aantrek
kelijk maakt werken dusdanig demora-
liseerend, dat ©r in ons katholieke kamp
alarm moet worden geblazen om met ver-
eenicde krachten althans onze katholieke
werklooze arbeidersjeugd voor Kerk- en
maatschappij te behouden.
Aan die jeugd moeten weer idealen wor
den gegeven
En wat is daarvoor meer bevorderlijk,
dan ze een tijd lang weg te rukken uit de
verpestende sfeer waarin ze dag in, dag
uit moet verkeeren 1 Is dat niet het éérst
noodige, om weer hare belangstelling op
te kunnen wekken en levendig te houden
voor de godsdienstige, maatschappelijke
en cultureele vraagstukken van dezen
tijd 1
De vergiftigende, maar o zoo machtige
invloed van de dagelijksche omgeving der
katholieke werklooze jeugd moet gebro
ken worden en daarom moet zij daaraan
voor eenigen tijd radicaal worden ont
trokken.
Op grond van deze overweging heeft
Rector Boonekamp van Beverwijk het
denkbeeld gelanceerd, om met een aantal
werkloozen per fiets naar Rome te gaan.
Toen dit plan bekend werd, kwamen van
alle zijden brieven in, waarin gevraagd
werd asjeblieft mee te mogen gaan. Iedere
brief is een sprekend bewijs van de be
hoefte aan iets dergelijks.
Het aantal aanvragen bleek zóó groot
en nog iederen dag komen er meer bij
dat de rector zich heeft verstaan met
het bestuur van het R.-K. Werklieden
verbond. dat nu de uitwerking der plan
nen, dus het organiseeren van een bede
vaart per fiets naar Rome voor de jonge
re werkloozen heeft tor hand genomen.
Maar nu komen de moeilijkhedenen
daarbij treden die van financieelen aard
wel zeer sterk op den voorgrond.
Er wordt op gerekend, dat deze bede
vaart ongeveer zes weken zal duren. En
hoewpl de geheele uitvoering zoo sober
mogelijk wordt gehouden (voor logies
wordt gebruik gemaakt van tenten; het
eigen potje wordt gekookt enz. enz.), be-
loopen de kosten toch voor iederen deel
nemer zeker honderd gulden. Dat betec-
kent dus, dat er een zeer belangrijk be
drag bijeengebracht moet worden om een
flink aantal werkloozen naar onzen H. Va-
der te kunnen voeren Het is zonder meer
duidelük, dat de betrokkenen zoo'n bedrag
niet alleen kunnen betalen; het geld moet
dus voor een groot deel ergens anders
vandaan komen. En daarom doet het Ver-
bondsbestuur ook een beroep op Katholiek
Nederland, op ieder die wil meewerken
om onze werklooze jeupd voor Christus te
behouden, om deze bedevaart financieel
mocelijk te maken.
Het gaat hier om groote belangen
Het moreele behoud van een groote
groep jongeren staat op het spelWie het
goed meent met die groep, noteere het
gironummer van het R.-K. Werkliedenver
bond te Utrecht: 22696 en stort© daarop
een bijdrage.
Alle giften zullen wekeijks worden ver
antwoord.
Jeugdiee werkloozen, die eventueel aan
de fiets-bedevaart willen deelnemen, kun
nen zich schriftelijk melden bij het Ver-
boöd, Drift 1012 Utreoht.
0UD-Z0UAVEN BIJEEN.
Nog honderden in leven.
Dinsdag vergaderde de Bond van Oud-
Zouaven te Utrecht in Hotel Centraal on
der voorzitterschap van den heer J.
Harkx te Eindhoven.
Vertegenwoordigd waren de afd Am
sterdam. Gouda, Nijmegen on Utrecht,
ook was aanwezig het geheele bestuur van
het Ondersteuningsfonds.
Aan de verschillende uitgebrachte jaar
verslagen ontleenen wij het volgende:
Van het bekende Oudstrijders Blad I
Avant Garde was bericht ingekomen, dat
het had opgehouden t© bestaan. Dank zij
het onvermoeid pogen van pastoor van
Leeuwen en d« buitengewone medewer-
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Geen staatskerk in Duitschland. (2de
blad).
De voorbereiding van de overgang der
Centrum-afgevaardigden naar de N. S. D.
A. P. (2de blad).
Het Balbo-eskader in Labrador aange
komen. (Luchtv. 2de blad).
BINNENLAND.
Gisteren is op bijna 46-jarigen leeftijd
te Rotterdam plotseling overleden prof.
mr. W. H. Drucker, hoogleeraar aan de
Nederlandsche Handelshoogeschool. (1ste
blad.
Het bezoek van Prins Nicolaas van
Roemenië aan ons land. (1st© blad).
Verschenen is het voorloopig verslag
van de Tweede Kamer betreffende het
wetsontwerp tot organisatie van de open
bare organen, belast met de uitvoering
van de sociale verzekering. (1st© blad).
Tyfker, de leider der nazi's in Zuid-
Limburg, is over de grens gezet (1ste
blad).
Een doodelijk ongeluk op een spoor
brug bij Groningen, (lste blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De internat, tenniskampioenschappen
te Noordwijk. (2d© blad).
AFSCHUWELIJK ARBEIDSONGELUK.
DOOR' EEN HEIMACHINE STUK
GERETEN.
Bij do spoorbrug, welke gelegd wordt
over het Omsnijdingskanaal even ten Noor
den van Groningen is hedenmorgen ©en
afschuwelijk ongeval gebeurd. Bezig mot
het heien van palen in den grond is de
32-jarige machinist Keinkes, nadat een
nieuwe paal aan het toestel was vastge
bonden en zonder dat iemand er aanvanke
lijk iets van bemerkte, door de machine ge
grepen. Hij werd rond do pouli geslingerd
raakte met een been de handel, waardoor
de machine ongelukigerwijze nog sneller
begon te loopen. Het lichaam werd in ra
zende vaart 8 maai rond de pouli geslin
gerd. Toen raakte een lichaamsdeel de
handel, waardoor deze rechtop ging staan
en de machine deed stilstaan. Het totaal
verminkte lijk werd in stukjes en brokjes
uit de machine gehaald. De man moet op
slag zijn gedood. Het slachtoffer laat ©en
vrouw en 7 kinderen achter.
king van mgr. Schioppa en mgr. Calde-
wyn was het gelukt het sohitterendo vaan
del dor Nederlandsche Oud-Zouaven, dat
te Rome in een der Musea was, terug naar
Holland te krijgen, en thans prijkt het als
een schitterend symbool van Ilollandsohe
heldhaftigheid in het Bisschoppelijk Mu
seum te Haarlem.
In het afgeloopen jaar zijn vijftien oud-
znuaven overleden en heden zijn er pre
cies nog 106 in leven, waarvan de jongste
80 jaar telt en de oudste, de heer C. Mole-
naar te Kogge-Wognum, die den gezegen-
den leeftijd van 97 jaar heeft bereikt. Met
groote dankbaarheid werd gewaagd van
de jaarlijksche gift van f 2000 van Z. H.
den Paus, 'waardoor het mogeliik is be
hoeftige oud-strijders te ondersteunen.
Het ondersteuningsfonds ondervindt ook
zeer de nadeelige gevolgen van de crisis:
de donaties loopen verbazend terug en het
gevolg is, dat men zoo goed als geheel is
aangewezen op de Pauselijke bijdrage en
het gevaar bestaat dat de uitkeeringen
zullen moeten verminderd worden De to
tale uitgaven aan ondersteuning bedroe
gen in 1932 f 3775.
De voorzitter dankt© penningmeester en
secretaris voor alles wat zij voor de oud-
zouaven in het afgeloopen jaar hadden
verricht en richtte zich vooral tot pastoor
Van Leeuwen, die altijd voor de mannen
in de weer is.
Nadat nop eenige huishoudelijke zaken
waren gerepeld sloot de voorzitter, nadat
de geestelijk adviseur voor do overleden
oud-strijders had gebeden, deze geani
meerde vergadering.
Vermelden we ten slotte nog, dat de
vergaderinp werd bijgewoond door den
oud-zouaaf A de Ruyter, die 17 jaar telt
en nog 7.00 poed bij is, dat hij aan de be-
sprekinpen kon deelnemen en zelfs niet
geholpen wonschte te worden bij het be
klimmen van een zeer steile trap naar de
vergaderzaal. «.Ti*1*
