VRIJDAG 7 JULI 1933
No. 7552
DAGBLAD VOOR LEDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
DE CONFERENTIE REKT HAAR
LEVEN
24ste Jaargang
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij Toornitbetaling:
Voor Leiden 19 oent per week 12.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 oent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad if voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 oent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondags-blad 9 oent.
TEL INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Adrertentiën 30 cent per regal
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
bet dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit DRIE
bladen.
De waarheid wordt 'ns
gezegd I
De waarheid over de macht der ka
tholieken in ons vaderland en over hun
ultra m o n ta n ie m el.
Het is goed, dat die waarheid 'ns ge
zegd wordt., en bijna tegelijkertijd in twee
liberale organen 1
Als t nu maar ook 'ns eindelijk worde
gehoord en begrepen in bepaalde, in voor
oordeel vastgevroren kringen en ook b.v.
de eerlijkheid van een Lingbeek en geest
verwanten moge wakker schudden!
Wat de macht der katholieken be
treft, met name hun sterke staatkundige
positie, schreef de liberale „Avondpost",
dat zij deze nooit misbruikt hebben ten
voordeel van hun Kerk!
Het liberale orgaan, gekant tegen wat
het noemt staatkundige formaties op ker-
kelijken grondslag geeft van de Kath.
Staatspartij het volgende getuigenis:
„Wij mogen en willen aan den an
deren kant niet ontkennen, dat de een
heid van zulk een machtige partij.voor
ons openbare leven zijn voordeelen
biedt. Wij denken b.v. aan vraagstuk
ken van gezag en aan steun voor ko
ningschap en nationaJe idee. Dan plukt
ons land zonder twijfel de vruchten van
die eendracht. En wanneer men ons
vraagt, of de katholieken van hun
sterke Staatkundige positie misbruik
maken* ten bate van hun Kerk, dan
moeten wij zeker ontkennend antwoor
den; voorbeelden daarvan levert onze
parlementaire geschiedenis niet".
Dat ultra montanisme van de ka
tholieken daarop wordt zoo dikwijls in
onbezonken en onbezonnen praat gecriti-
aeerd. De katholieken 2ouden geen ras
echte vaderlanders zijn, omdat hun Vader
de Paus, woont „ultra montes" d-w.z. over
de bergen (vandaar ultra montanen en
ultra montanisme). En nu schrijft het or
gaan der liberale staatspartij „De Vrij-
heid",
„dat eeuwenlang tallooze katholieken
zioh trouwe landgenooten betoond heb
ben en dat men de vrijheidsgedachte
evenmin uit hun ziel kan snijden als uit
de onze" (die der liberalen).
Wij weten dat alles weL
Zooveel zelfbewustzijn hebben wij, ge
lukkig l
Maar dat het van liberale zijde zoo on
omwonden en onvoorwaardelijk wordt ge
tuigd, willen wij graag hier even vastleg
gen.
MINDER WERKLOOZEN.
IN BIJNA ALLE LANDEN.
Het weekbulletin van het Internationaal
Arbeidsbureau te Genève constateert voor
het eerst sedert het begin van de huidige
depressie een daling in de werkloosheid in
vergelijking met het vorig© jaar. Deze da
ling heeft in een aanzienlijk aantal landen
plaats gehad.
De redacteur van het bulletin schrijft,
dat, hoewel het voorbarig zou zijn uit de
gepublioeerde cijfers te concludeeren, dat
het ergste va-n de depressie thans voorbij
w, deze cijfers en andere economische aan
wijzingen toch reden geven voor de hoop,
dat het lang verbeide herstel eindelijk ia
ingtereden. Slechts in twee landen, Fin
land en Nieuw Zeeland, is het werkloozen-
cijfer niet gedaald. In het bulletin wordt
nog geconcludeerd, dat de verbetering in
de werkloosheid, die in het begin van dit
jaar in sommige landen intrad, de laat6te
maanden practisch in de geheele wereld
kon worden waargenomen.
LEEST MET AANDACHT
DE
ADVERTENTIE-PAGINA'S!
De commissies zetten haar werk voort
VOOR ZOOVER MOGELIJK, MET UITSCHAKELING VAN DE
MONETAIRE KWESTIES
OFFICIÉÉL COMMUNIQUE OVER DE
BUREAUZITTING.
Na de zitting van het bureau der Lon-
densche Economische Conferentie van
Donderdagavond werd het volgende offi-
eele communiqué uitgegeven:
Het bureau heeft eenstemmig de volgen
de resolutie aangenomen, die was voorge
steld door den president der conferentie,
MaoDonald, na ruggespraak met een aan
tal zijner collega's:
Het bureau is vastbesloten, bet werk
der conferentie in zoo groot mogelijken om
vang en zoo snel mogelijk voort te zetten.
Met inachtneming van de gegeven om
standigheden zagen zich de goudlanden
verplicht te verklaren, dat het hun voor
het oogenblik onmogelijk is deel te nemen
aan eenige bespreking van valuta-proble
men. Het bureau was het eenstemmig eens
over het volgende:
L Ieder subcommissie moet worden ver
zocht zoo spoedig mogelijk bijeen te komen
ten einde een lijst samen te stellen van de
kwesties, die onder deze omstandigheden
doelmatig door haar kunnen worden be
handeld.
2. Het bureau zal bijeenkomen, zoodra
de rapporten der subcommissies zijn bin
nengekomen, om te beraadslagen over
maatregelen, die genomen moeten worden
voor het verdere werk der conferentie.
Het bureau zal Maandag weder bijeen
komen om de van de subcommissies bin
nengekomen rapporten aan te hooren.
HET GOUDBLOK EN DE ANGL0-
AMERIKAANSCHE GROEP.
De tegenstelling blijft
De gouden standaardlanden hebben in
Roosevelt's nieuwe verklaring geen aanlei
ding gezien om him standpunt te wijzigen
en dit werd gistermorgen in het bureau
der conferentie duidelijk te kennen gege
ven door sprekers als Bonnet (Frankrijk),
Jung (Italië) en dr. Colijn (Nederland). De
zen hebben nogmaals aan de gedelegeer
den der overige naties verklaard, dat zij
niet van plan zijn, zich aan 'een zelfde va
luta-experiment te wagen als thans in
Amerika geprobeerd wordt en door Roose
velt gepropageerd wordt.
Het standpunt van de goudlanden is ge
bleven, dat op monetair gebied geen groo-
ter gevaar mogelijk is dan de vervanging
van den gouden standaard door een soort
stabiliteit gebaseerd op de prijzen van pro
ducten. Deze internationale standaard is
absoluut ongeschikt.
Ook werd van de zijde der goudlanden
gewezen op het groote gevaar dat verscho
len ligt in de fluctuaties van den dollar
ten opzichte van de andere valuta's.
Het verdient vooral de aandacht, dat
het niet alleen de gouden standaard-landen
zijn, die de opvatting huldigen, dat het na
Roosevelt's verklaring onmogelijk gewor
den is over monetaire maatregelen te dis
cussieeren. Ook landen als Duitschland,
Tsjecho-Slowakije, Hongarije, Roemenië en
in principe ook Spanje deelen deze opvat
ting.
Tegenover de goudlanden stelden zich
gisteren in de discussies in hoofdzaak Ame
rika, Canada en Engeland en ook Zweden.
Deze landen willen de discussies over mo
netaire maatregelen voortzetten. Maar
men vraagt zich af, wat zij daarmede wil
len bereiken zonder de goudlanden. Een of
ander resolutie, waartoe zij mochten
komen, zou dan toch nooit een resolutie
van de economische wereld-conferentie
kunnen zijn.
De conferentie kan in ieder geval de be
spreking over economische kwesties, zoo
als de reguleering der voortbrenging en
der distributie voortzetten. Op het program
staat o.m. suiker, wijn, hout en steenkool,
terwijl ook pogingen aangewend worden,
om tarwe bij een conferentiecommissie on
der te brengen. Voor het laatste product
schijnt de kans op succes zeer groot te zijn.
Natuurlijk is de monetaire crisis op de
wereldconferentie geenszins een beletsel
om ook de discussies over veterinaire
kwesties en dergelijke voort te zetten. An
ders is het met de kwestie der scheepvaart
subsidies, doch wij krijgen den indruk, dat
ook de besprekingen hierover zullen voort
gezet worden.
Wat de vraagstukken der commercieele
politiek betref, zal het natuurlijk niet mo
gelijk zijn, vruchtbare besprekingen te voe
ren, doch enkele onderdeelen van het
groote tariefprobleem zooals de kwestie
van de toepassing van de meest begunsti
gingsclausule zal men wel niet kunnen la
ten rusten.
INDEX-VALUTA?
De plannen van Roosevelt.
Naar „Universal'' meldt, is Roosevelt
voornemens een „index-valuta" ter onder
steuning van het Amerikaansche sanee-
ringspian in te voeren. Het uitvoerverbod
van goud blijft gehanhaafd. Behalve de
aanwezige goudvoorraad moet zilver die
nen tot dekking van deze „indexvaluta".
De „Indexvaluta" is noodzakelijk, om de
interne koopkracht veilig te steken. Het
indexvalutaprogram dat sedert den terug
keer van den president te Washington on
onderbroken onderwerp van bespreking
heeft gevormd met toonaangevende per
soonlijkheden, is aldua dit bericht een
der koenste plannen der regeering Roose
velt.
Het gaat hier om een proef waarbij
Roosevelt bereid is desnoods 5 tot 6 ver
schillende wegen te bewandelen tot de
juiste gevonden is. Een wijziging van het
goudgehalte van den dollar is hiervoor
echter niet noodig.
Roosevelt houdt het voor noodzakelijk,
dat de Europeesche landen hun begrootin
gen en de nationale valuta's in ieder geval
aanpassen aan de prijzen in het eigen land.
Roosevelt is in dit geval bereid heet het,
den anderen staten goud als dekking af te
geven.
Naar verder uit New-York wordt ge
meld, schijnt Amerika thans vastbesloten
te zijn, een eigen nationaal economisch
valuta-program te gaan uitvoeren, waarbij
de door Roosevelt aangekondigde Index
valuta de hoofdrol zal spelen.
Klaarblijkelijk is Roosevelt niet geneigd
ook maar een deel van zijn reconstructie
program op te offeren voor de redding
der vastgeloopen Londensche conferentie.
De Amerikaansche regeering is er van
overtuigd, dat de Vereenigde Staten zeer
wel ook alleen den weg naar het econo
misch herstel met succes kunnen afleggen.
In regeeringskringen verwacht men te
minder een internationale overeenstem
ming over de stabilisatie der valuta, omdat
de Federal Reserve banken, volgens een
onlangs gedane mededeeling, geen wette
lijke volmachten hebben, om ter onder
steuning van den dollar op de internatio
nale valutamarkt tusschenbeide te komen.
'Roosevelt beschouwt den gouden stan
daard slechts als garantie voor het in om
loop zijnde papiergeld. In tegenstelling tot
de opvatting van het Europeesche goud-
blok, dat het goud beschouwt als middel
voor internationale betalingsregeling,
meende Roosevelt, dat de goudreserves in
het land moeten blijven als permanente
dekking voor de bankbiljetten circulatie.
Conflict bloembollenbedrijf
opgelost
HET COLLECTIEF CONTRACT
BEHOUDEN
Het zal zoowel werkgevers als werkno-
mera in het Bloembollenbedrijf genoegen
doen te vernemen, dat de aangekondigde
staking van de drie landarbeiderebonden
bij de ongeorganiseerde patroona niet
doorgaat.
De Landarbeidersbonden hadden het pa
rool: al of niet staken afhankelijk gesteld
van het aantal patroons, dat het collectief
contract alsnog zou onderteekenen. Wan
neer «het contract voldoende verstevigd
werd, zou geen staking volgen.
Deze voorwaarde der landarbeidersbon
den is vervuld, nadat de RijksbemiddeLaar,
mr. Bijleveld, zooals gemeld, met de on
georganiseerde patroons een bespreking
had gehouden. Aanvankelijk vroeg men zich
af, of een Rijksbemiddelaar in dit dreigend
conflict wel een nuttige taak kon vervullen,
omdat er hier geen tusschenweg bestond
tusschen do verlangens der twee partijen.
Het blijkt evenwel, dat het instituut van
Rijksbeiniddelaar juist in deze strubbeling
bizonder goed heeft gewerkt. De Rijksbe
middelaar heeft met psychologisch bewon
derenswaardig inzicht ook de ongeorgani
seerde patroons hun eiscb laten stellen,
welke eisch echter juist datgene was wat
ook de arbeiders wenschton! Dit moge
vreemd in de ooren klinken, de waarheid
ervan blijke uit het navolgend schrijven,
dat de drie landarbeidersbonden aan den
Rijksbemiddelaar zonden, in antwoord op
een schrijven van die zijde:
Aan den heer Rijksbemiddelaar
te 's-Gravenhage.
De besturen van de drie samenwerkende
Landarbeiderebonden hebben .d. 3 Juli van
u vernomen, dat de, op denzelfden datum
opgeroepen werkgevers uit het Bloembol-
lenbedijf om allerhande reden onge-
het collectieve contract voor dat bedrijf te
aanvaarden indien de arbeidersorganisaties
zouden afzien van staking en voort» voor
de richtige naleving van de collectieve
overeenkomst door andere gebonden werk
gevers willen zorgdragen.
Bovengenoemde besturen hebben u op
Maandag 3 dezer reeds onomwonden ver
klaard, dat zij een strijd in het Bloembol
len bedrijf om allerhande renen onge-
wenscht achten en deze dan ook slechts
hebben aangekondigd, omdat de collectieve
arbeidsovereenkomst voor de bedrijf door
de houding van vele werkgevers in gevaar
verkeerde, hetgeen noodwendig een
nog grootere chaos in het bedrijf
zou oproepen.
Niet dus, omdat zij een strijd begeeren,
maar omdat de houding van vele werkge
vers hen feitelijk daartoe hoeft gedwongen,
hebben zij de staking aangekondigd.
In verband met het bovenstaande heb
ben genoemde besturen u tevens doen we
ten, dat zij er niet aan denken den strijd
te doen doorgaan indien zonder strijd ©en
beteekenende versteviging van het contract
zou kunnen worden verkregen.
Nu echter reeds vele werkgevers het con
tract hebben geteekend, zoodat reeds een
eenigszins verbeterde positie van dat con
tract is ingetreden en wij voorts toch waar
de willen toekennen aan de onmiskenbaar
moreele verplichting van de werkgevers om
hun toezegging door de daad te doen vol-
gen,
hebben bovenbedoelde besturen in over
leg met de daarvoor aangewezen instanties
in hun organisaties besloten van verdere
actie in de bloembollenstreek thans af te
zien in het vertrouwen, dat u zoo spoedig
mogelijk partijen ter verdere bespreking
zult willen oproepen.
Voor de samenwerkende organisaties:
w.g. A. J. LOERAKKER.
Van de patroons, die het oontract nog
niet geteekend hebben, wordt redelijker
wijze verwacht, dat zij dit spoedig zullen
doen. Beloven en niet doen, zou niet
gentleman-like zijn.
De raad aan de arbeidersorganisaties
„voor de richtige naleving van de collectie
ve overeenkomst door andere gebonden
werkgevers" zorg te dragen, is overbodig.
De heer Loerakker heeft jongstleden Zon
dag nog te Lisse verklaard, dat de g e-
organiseerde patroons, die het con
tract wèl teekenden maar zich niet daar
aan hielden, met wettelijke maatregelen
zullen worden gedwongen.
Het conflict is uit de wereld en voor de
arbeiders als men 't goed beschouwd voor
beide partijen gunstig beëindigd. Dank
zij 't krachtdadig ingrijpen der Landarbei
derebonden word een groot stuk sociaal
werk in de Bollenstreek behouden.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De Economische Conferentie nog niet
verdaagd. Voor zoover mogelijk zullen de
commissies hun besprekingen voortzetten
met uitschakeling van de monetaire kwes
ties. (Ie blad).
Amerika wil zich terugtrekken uit het
Londensche vlootverdrag. (2e blad).
De gevechten in het Chaco-gebied. (e2
blad).
Ook een Russische stratosfeer-tocht?
(Luchtv. 2e blad).
BINNENLAND.
De clearingsregeling bi werking. (2de
blad).
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
de loonsverlagings-voorstellen van B. en
W. aangenomen. (2de blad).
Geen staking in de bollenstreek, (lste
blad).
Diocesane Jeugdraad in het Bisdom
Haarlem. (2de blad).
Duopassagier bij botsing tusschen auto
en motor gedood. (Gem. Ber., 3de blad).
Oude man te Den Haag overreden en
gedood. (Gem. Ber., 3de blad).
Ook het tweede slachtoffer van de aan
rijding te Apeldoorn overleden. (Laatste
Ber.).
Vervalsching van rentezegels te Rotter
dam. (Gem. Ber., 3do blad).
HET WEER OP ZONDAG-
HET WEER MINDER STABIEL DAN
HET LIJKT, DOCH V00RL00PIG
WARM.
De veranderingen in den algetneenen
weerstoestand sedert verleden week zijn
zeer groot geweest. Het gebied van hoogen
druk, dat toen nog vrij ver weg in het
Zuidwesten over den Oceaan lag en geen
invloed op den weerstoeatand bij ons had,
heeft zich sne| in Noordoostelijke richting
over Europa uitgebreid. De hoofdkern
kwam daarbij Donderdag over Skandinavië
te liggen, waardoor ons land en zijn om
geving in een Oostelijken luchtstroom ge
raakte, die droger wa« dan de vooraf uit
het Noorden, doch oorspronkelijk uit het
Westen komende, ons toestroomonde lucht.
Het duidelijk gedeelte van dit gebied
van hoogen druk hetwelk den weerstoe
stand over ona land, België en Frankrijk
beheerschte, geraakte tegelijkertijd in een
geleidelijke afbraak waarbij de luchtma-
sa langzaam ineenzakt. Dit gaf aanleiding
tot een algeheelc opklaring en een sterke
tempera tuur-stijging, eenerzijds tengevol
ge van dynamische verwarming der lucht,
anderzijds door kraehtige zonnestraling.
Hoewel de<zo nieuwe toestand zeer sta
biel leek, is hij dat in werkelijkheid niet.
Dit geldt vooral voor de landen rondom het
Engelache Kanaal en Frankrijk. De dalen
de barometer wijst op een toenemende in
stabiliteit van den weerstoestand en op de
ontwikkeling van onweersachtige weers-
toestanden over Engeland, waar een on
diepe secundaire, uit het Westen naderen-
do depressie waarschijnlijk vóór Zondag
onweer zal brengen, en over Frankrijk,
waar een vlakke zomcr-onweersdepreasie
tot ontwikkeling komt.
Voor ons land zijn daardoor de voor
uitzichten voor Zondag onzeker goworden.
In het gunstigste geval weert het gebied
van hoogen druk over Skandinavië de aan
vallen van deze depressies op-ons land nog
wel eenige dagen af Blijft de barometer
nog verder dalen dan kunnen wij wel reke
nen dat het Vrijdag en Zaterdag nog warm,
misschien zelfs zeer warm zal zijn en dat
dan de onweerstoestand zich van het Zui
den uit over ons land zal uitbreiden, waar
bij dus voor de Zuidelijke deelen met on
weerskansen tegen Zondag rekening moet
worden gehouden. Daarbij zal dan natuur
lijk plaatselijk regen, hier en daar zelfs
veel regen kunnen vallen.
Do gewoonlijk op onweders volgende af
koeling zal hoogstwaarschijnlijk niet voor
Zondag komen. Er valt dus voorloopig nog
te rekenen met warm weer, toenemende
bewolking en toenemende kans op regen
en onweersbuien, vooral in het Zuiden des
