ZATERDAG 24 JUNI 1933
No. 7541
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
GEEN VERDAGING DER
ECON. CONFERENTIE.
DE K.R.O. ZENDT NAAR INDIE
BERICHT
24ste Jaargang
^£eid6cli£(EWfcatit
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 oent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 oent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondags-blad 9 cent.
TEL INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingcn wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «at
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
MacDonald tracht de journalisten moed in te spreken
EEN NIEUWE AMERIKAANSCHE RESOLUTIE.
LONDEN GAAT DOOR.
Reuter meldt uit Londen dat de vice-
preeident van de economische en mone
taire wereldconferentie, de Belgische
minister van buitenlandsche zaken
Hijmans, medegedeeld heeft dat van een
verdaging der conferentie wegens berei
ken van een dood punt, in ge
vorm sprake was.
MACDONALD BLIJFT HOPEN.
Gistermiddag om 3 uur heeft MacDo
nald, als voorzitter der Conferentie, eeni-
ge mededeelingen aan de pers gedaan,
welke ten doel hadden, in deze moeilijke
omstandigheden ons een hart onder den
riem te steken.
Hij wees er dan op, dat doorgaans
aan het einde van de tweede week van
een wereldconferentie een pessimistische
stemming de overhand krijgt. Dit ligt in
den aard van de zaak. Een internationale
conferentie is een langzaam werkende ma
chine. Er zijn tal van belemmerende fac
toren o.a. taalmoeilijkheden en interna
tionale conflicten. Onze taak in de eerste
week der conferentie is om aan de gede
legeerden een goeden geest mede te ge
ven, opdat een ieder zich met energie
aan het werk zal zetten.
De tweede week had tot doel om het
werk te verdeelen in commissies en sub
commissies. En juist komen dan de don
kere wolken opzetten, als men in kleine
commissies detailarbeid gaat verrichten.
Toch blijft er iets in deze duisternis
waarop voortgewerkt kan worden. En
zoover ik de zaak kan overzien, begin ik
in de werkzaamheden in deze derde week
met een hoopvolle stemming. Om half elf
komen iederen morgen de voorzitter, de
vice-voorzitters en de rapporteurs bijeen
om de werkzaamheden van den dag te re
gelen en ook dezen morgen was de goede
stemming niet weg en bleef men met even
veel energie voortwerken.
Ik heb mijn dagelijksohe notities van de
Lausanne-conferentie eens nageslagen,
doch een sombere en onzekere toestand,
als er toen bestond, was moeilijk denk
baar en toch is deze conferentie tot een
goed succes gekomen. Wij gaan daarom
ook nu met den arbeid, verder, want in
dien wij nu zouden eindigeö om dan bijv.
in den herfst weder de werkzaamheden
te hervatten, dan is er 99 pet. kans, dat
de omstandigheden dan nog veel slechter
zullen zijn dan thans.
De conferentie wordt dus onvermoeid
voortgezet, er is veel werk nog te ver
richten en de commissies zijn dan ook
volop aan het werk.
Ook de werkzaamheden om te komen
tot een uiteindelijke stabilisatie worden
verder voortgezet en de commissies zul
len onderzoeken op welke basis en onder
welke voorwaarden dit kan geschieden. De
moeilijkheden, waar Amerika mede te
kampen heeft zijn reëel en de prijsstijging
aldaar heeft een grooten psyohologischen
invloed, zoodat men zich in kan denken,
dat Amerika momenteel een tijdelijke sta
bilisatie niet wensohelijk acht.
Doch ondanks de bestaande moeilijkhe
den werken wij hoopvol gestemd verder,
om deze moeilijkheden op te lossen en
uiteindelijk tot succes te komen, aldus be
sloot mr. MacDonald zijn optimistische
uitlatingen in deze persconferentie.
Roosevelt naar Europa?
Volgens sommige berichten zal presi
dent Roosevelt naar Europa komen, in
dien zijn adviseur Moley zijn aanwezig
heid noodig oordeelt.
Roosevelt zou de reis aan boord van
den kruiser „Indianapolis" maken. Hij zou
echter het Europeesche grondgebied niet
betreden, doch de Europeesche staatslie
den aan boord van den kruiser ontvangen.
ANDERMAAL EEN RESOLUTIE DOOR
AMERIKA INGEDIEND.
Door de Amerikaansche delegatie is bij
de monetaire commissie een resolutie in
gediend inzake de kwestie van het prijs
niveau. Hierin wordt opgemerkt, dat het
bedrijfsleven in de voornaamste landen
tot een ongekend laagte-niveau ie gedaald,
en als gevolg waarvan millioenen werkloos
geworden zijn.
Overvloedig crediet en aanmoediging
van den ondernemingslust door het uit
voeren van overheidswerken is een essen
tieel vereischte, om tot een verbetering te
komen van het prijsniveau en een herstel
van het bedrijfsleven.
Dergelijke overheidsuitgaven behoev&n
niet noodzakelijk opgnomen te worden in
de begrooting, maar kunnen gerust gefi
nancierd worden door leeningen, indien
tenminste de dienst op de staatsschuld
door de rijksinkomsten gedekt wordt. Met
dit punt voor oogen dienen alle landen
in te stemmen met:
1. epn nauwe samenwerking tusschen
regeering en de respectieve centrale ban
ken;
2. dat een eerste stap op dit gebied
moet geschieden door open marktopera-
ties
3. dat een stimulans voor het herstel
proces gezocht moet worden in een pro
gram van rijkswerken om het bedrijfsle
ven weer op gang te brengen en het parti
culier initiatief weer aan te moedigen.
Zonder dit laatste is geen herstel moge
lijk.
Deze resolutie dringt er niet op aan, dat
alle landen dit program op eenzelfde wijze
behooren aan te pakken, doch dat de po
gingen die reeds in vele landen onderno
men zijn gezamenlijk zullen uitgevoerd
worden. Verder wordt voorgesteld, dat de
centrale banken een vertegenwoordiger
naar Londen zullen zenden voor een on
middellijke bespreking en dat er een com
missie door de conferentie zal worden be
noemd ter bestudeering van de methodes
voor uitvoering van overheidswerken.
PRODUCTIE-BEPERKING.
Voor de koffie.
De Braziliaansche delegatie heeft bij de
economische commissie der wereldconfe
rentie een voorstel ingediend, tot het
plaatsen van koffie op de lijst van levens
middelen, waarvan de productie en de af
zet internationaal dienen te worden geor
ganiseerd. Het voorstel houdt o.m. in.
a. Met betrekking tot de koffieprodu-
ceerende landen:
I. dat alle voornaamste koffieprodu-
ceerende landen zullen toetreden tot een
plan inzake vermindering van de produc
tie en den uitvoer.
II. dat onder een dergelijk plan nieu
we aanplantingen zullen worden verbo
den totdat het evenwicht tusschen produc
tie en verbruik is hersteld.
III. dat een geleidelijke inkrimping
van den koffieoogst tot stand wordt ge
bracht en wel op de snelste en doeltref
fendste wijze.
b. Met betrekking tot de koffieverbrui-
kende landen:
I. dat de maatregelen in zake de be
perking der importen zoo spoedig mogelijk
worden opgeheven.
II. dat de invoerrechten en accijnzen,
welke op koffie worden geheven niet hoo-
ger zullen zijn, dan die, waaraan koffie-
surrogaten onderhevig zijn, of grondstof
fen, die voor de vervaardiging van derge
lijke surrogaten en mengsels zijn be
stemd. „Tel."
Voorloopige overeenstemming inzake
de tarwe.
Gemeld wordt, dat voorloopige overeen-
steming is bereikt tusschen Amerika, Ca
nada, Australië en Argentinië inzake den
tarwebouw.
De oppervlakte waarop tarwe verbouwd
zal worden, zal met 15 pet. worden ver
minderd. Ook Litwinoff heeft in principe
beloofd, den Russischen export te beper
ken. De landen, welke de grootste hoeveel
heden graan invoeren, zullen de tarieven
verminderen.
MGR. JANSEN SPREEKT VOOR DEN MICROFOON.
Via den Phohi-zender tot de heele wereld.
Hedenmiddag te 3 uur heeft de K.R.O.
zijn uitzendingen via den Phohi-zender
naar de overzeesche gebieden aangevangen.
Z. H. Exc. Mgr. J. G. H. Jansen, aarts
bisschop van Utrecht, heeft de eerste uit
zending willen openen met een toespraak,
daardoor te kennen gevend, hoezeer hij
overtuigd is, van de groote waarde van
hetgeen de K.R.O. heeft ondernomen voor
alle Nederlanders in de landen van over
zee. Vooral de Nederlandsche Missionaris
sen, die nagenoeg op alle plaatsen van de
aardbol dezen zender kunnen beluisteren,
zullen met groote vreugde deze stem uit
het Moederland begroeten. Aan de Mis
sionarissen is dan ook een speciale plaats
ingeruimd op dit K.R.O.-programma.
Vervolgens is deze uitzending bestemd
voor de Katholieken in de beide Indiën
wien elke overgewaaide klank uit Neder
land uiterst welkom is. Maar overal waar
Katholieke Nederlanders zich bevinden:
zullen zij zitten aan hun radio-toestel, gre
tig luisterend naar de hun zoo dierbare en
vertrouwde klanken.
Het kleine Moederlandje blijft altijd
De K.R.O. stelt daarmede een daad van
cultuur-historische beteekenis, welke niet
hcog genoeg gewaardeerd kan worden.
Moge Katholiek Nederland zijn plicht be
grijpen tegenover de verre broeders ei
zusters van overzee.
Rede Mgr. Jansen.
Z. H. Exc. MgT. J. G. H. Janeen, Aarts
bisschop van Utrecht, hield de volgende
toespraak
„Hoort eilanden en luistert volken van
verre".
Deze woorden, welke de Kerkelijke Li
turgie op den huidigen feestdag van Sint
Johannes den Dooper, ons met den profeet
Isaias toeroept, komen ons als vanzelf op
de hippen, nu wij als Voorzitter van den
Nederlandschen Priester-Missiebond het
groote voorrecht hebben, een kort woord
tot U te mogen spreken in dit eerste uur,
waarin onze onvermoeide Katholieke Ra
dio Omroep het contact gaat leggen tv
schen Nederland en Nederlanders in de
verre overzeesche gebieden.
Vandaag immers wordt voor de eerste
maal per radio uitgezonden dat bijzonder
programma, hetwelk de K.R.O. zich voor
stelt voorloopig wekelijks be gaan bieden
aan alle Nederlanders in de verste vreem
de aan allen, die er van kunnen en wil
len profiteeren doch meer in het bijzon
der aan diegenen onzer katholieke land-
genooten, die met terzijdestelling van alle
menschelijk eigen voordeel, zich losrukten
uit den kring hunner dierbare betrekkin
gen omwille van het zielenheil van ande
ren. Want, luisteraars wat ons bijzonder
trof in dit nieuwe plan van radio-uitzen
dingen, is de edelmoedige gedachte van
den K.R.O., om vooral de honderden mis
sionarissen, priesters en religieuzen, ar
beidende in den wijngaard des Heeren, in
de gelegenheid te stel.en, tijdens dat weke-
lijksch radiocontact met het Moederland,
op de hoogte te blijven van de vele en ge
wichtige feiten, waaraan de geschiedenis
van het tegenwoordig wereldgebeuren zoo
rijk is; alsmede van die zaken, waarvan de
kennis voor den missiorais in de praktijk
van groot belang kan zijn.
De Katholieke Radio Omroep in Neder
land wil zich door geen moeiten noch kos
ten laten weerhouden om te beginnen, ni
de gelukkige mogelijkheid daartoe bestaat
Zeker is het, dat deze radio-uitzendingen
aan onze landgenooten de ontroerende
vreugde zullen brengen, stemmen, waar
onder bekende stemmen, te vernemen uit
het Moederland, een vreugde door ons
nauwelijks op volle waarde te schatten.
Immers, die regelmatig terugkeerende
klanken uit het land hunner geboorte, zul
len hun den scheidenden afstand doen ver
geten; nauwer zullen zij zich weer met ons
vereend gevoelen en als uit hun isolement
verplaatst. Voorzeker, de missionaris za-
ook zonder dat alles kunnen blijven arbei
den; om werkkracht immers bidt hij dage
lijks tot den Heer, die hem uitzond en zijn
blijden moed ontvangt hij van God als loon
voor de groote en talrijke offers, die hij
dagelijks brengt; maar gelijk op ander ge
bied zooveel werd ondernomen, om den
missionarissen en den religieuzen waar
zij ook over den aardbol verspreid zijn
door menschelijke hulp den arbeid lichter
te maken, zoo moeten wij ook dankbaar
aangrijpen de gelegenheid ons geboden in
het onschatbaar middel van de radio, om
op deze zeer moderne wijze ons landge
nooten, arbeidende in die talrijke overzee
sche gebieden, helpend tegemoet te treden.
Moge dit nieuw ondernemen 6lagen!
Moge dit plan naar zijn programma-
opzet ongetwijfeld ten voordeele van alle
Nederlanders in den vreemde, doch gehee'
bijzonder van voordeel en groot nut voor
de dappersten en edebnoedigsten onder
ons, de missionarissen volledige uitvoe
ring kunnen vinden, ter eere van God
en ter liefde van allen, die naar deze uit-
zendingen zullen luisteren.
Over dit modern werk van propaganda
en naastenliefde van den Katholieken Ra
dio Omroep smeeken wij, als Voorzitter
van den Nederlandschen Priester-Missie-
bond, Gods hulp af en tevens Gods rijk-
sten zegen over alle Nederlanders, geheel
in het bijzonder over alle Nederlandsche
Missionarissen en over hun Missie-arbeid.
„Geloofd zij Jezus Christus''En in den
geest met U vereenigd hooren wij U ant
woorden: „In alle eeuwigheid. Amen".
Rede pater Dito.
Daarna sprak Pater Lector J. Dito O.P.
als volgt:
Op dit historisch uur, nu de K.R.O. voor
het eerst de gelegenheid heeft, de luis
teraars in de verre gewesten en overzee
sche gebieden toe te spreken, op dit histo
risch oogenblik, is mi] allereerst door het
bestuur van den K.R.O. opgedragen, U al
len een vaderlandschen groet over te bren
gen.
Wij achten het een gelukkige gedachte
van het bestuur van den K.R.O., om deze
gelegenheid tot uitzending aan te grijpen,
omdat nu via het meest moderne middel,
de band en het contact tusschen Moeder
land en vreemd gewest meer dan ooit kan
worden verkregen.
Dat is de groote beteekenis van dit uit-
zendingsgebeureneen nauwer contact, een
inniger band tusschen Nederland en alle
Nederlanders in den vreemde.
Onze uitzendingen, zooals wij deze
voornemens zijn te geven, zijn daarom be
stemd voor alle Nederlanders in de over
zeesche gebieden. En wie een blik slaat op
onze programs* zal moeten erkennen, dat
meer dan drie kwart van elke uitzending
ook voor alle Nederlanders te genieten
valt; de muziek, het behoeft geen betoog,
is voor allen; de samenvatting van het we
reldgebeuren in Nederland en daarbuiten
onder den titel van „De wereld in vogel
vlucht" evenzeer.
Echter leggen wij gaarne het accent op
het feit, dat deze uitzendingen bijzonder
bestemd zijn voor de talrijke Nederland
sche Missionarissen, werkzaam in de vele
Missiegebieden, die er op de wereld zijn,
omdat wij hopen en bedoelen den missio
naris helpend tegemoet te treden, hem te
verlossen uit zijn isolement.
En dat wij bij de samenstelling van het
program, ofschoon bedoelende daarvan elke
Nederlander in den vreemde te doen pro
fiteeren, geheel bijzonder hebben gedacht
aan die honderden priesters en religieuzen,
zonen en dochters van ons volk, spreekt
voor zichzelf. De pioniers van de Katho
lieke cultuur in de over den aardbol ver
spreide Missiegebieden hebben er recht op.
Dit bijzonder karakter vindt men in ons
program vastgelegd door de vaste rubriek
„Van en voor de Missiepost'", terwijl be
paalde korte voordrachten, bestemd om
den missionaris o.a. op medisch gebied van
voorlichting te dienen, dit evenzeer doen
uitkomen. Ook bij andere voordrachten van
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
Zij die zich per 1 Juli a.a.
wenschen te abonneeren op ,,DE
LEIDSCHE COURANT-, ontvan
gen de voor dien datum verschij
nende nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De Economische Wereldconferentie wordt
nog niet verdaagd. MacDonald blijft opti
mistisch. (late blad).
Rede van Serrarens op de Arbeidscon-
ferentie te Genève. (2de blad).
De gelijkschakeling in Duitschland. (2de
blad).
BINNENLAND.
Het indexcijfer van de werkloosheid
onder de georganiseerde arbeiders heeft
in 1932: 25,7 bedragen, tegen 15,3 in 1931
(4de blad).
Groote brand op de werf van Wilton
te Schiedam. (Laatste Berichten).
meer algemeenen aard, over kunst, litera
tuur, film, zal daaraan worden gedacht.
Dit is in korte trekken een omschrijving
van het doel onzer Phohi-uitzendingen.
Het Bestuur van den K.R.O. heeft het
als zijn dure plicht beschouwd om deze ge
legenheid aan te grijpen, ofschoon het plan
van deze uitzendingenreeks een wekeüjk-
sche uitgave van honderden guldens betee-
kent.
De K.R.O. begint. De groei van het plan
en de verwezenlijking der gestelde idealen
zullen uiteraard mede afhankelijk zijn van
den financiee'en steun, welke deze in Ka
tholiek Nederland zullen ontmoeten.
De moreele steun is er. Onze Aartsbis
schop heeft zoo juist in dit eerste uitzend
uur zijn volle sympathie met onze opzet be
tuigd.
Dit plan zal onder Gods Zegen slagen,
omdat het moét. En het moét slagen, om
dat het kan.
Katholieken in Nederland, en gij vooral,
ouders en familie, die Uw zonen en doch
ters, Uw vrienden en bekenden in verre
landen weet, toont Uw waardeering voor
ons nieuw ondernemen, en moge de gulle
liefde, die gij Uw missionarissen toedraagt,
zich weerspiegelen in een daadwerkelijken
steun aan onze Phohi-uitzendingen.
Dan alleen kunnen deze uitzendingen
zich tenvolle ontwikkelen voor al onze
landgenooten in den vreemde en bijzonder
ook voor onze dappere missionarissen, wien
wij door dit radio-contact met het Moeder
land iets willen terugschenken voor het
vele, dat zij terwille van het hun leidende
groote ideaal, om hun evenmenscheo in
den vreemde offeren.
In nomine Domini feliciter.
IN DEN AFGELOOPEN NACHT IS EEN ZEER ERNSTIGE BRAND UITGE
BROKEN BIJ DE N.V. WILTON'S MACHINE FABRIEK EN SCHEEPSWERF
TE SOHIEDAM. OVERZIOHT VAJÜ EEN GEDEELTE DER VERWOESTING
