24ste Jaargang DINSDAG 30 MEI 1933 No. 7520 3)e £cid^che(Soii^atit DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 oent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 oent per week f2.60 per kwartaal Franco per post f2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 oent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met Geillustreerd Zondagsblad 9 cent. Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «a verhuur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit VIER bladen. V Ons geestelijk bezit Zooals men weet wij hebben er al meermalen op gewezen is er in Protes- tantsche kringen een streven, om niet al leen Zondags, maar iederen dag de kerk open te stellen. Men noemt dat de „Alle-Dag-Kerk-be- weging". In de Herv. pastorie te Schoorl heeft die „Alle-Dag-Kerk-beweging" een confe rentie gehouden. In een verslag in het „Handelsblad" le zen we, dat ds. F. C. Kraft uit Haarlem het op die conferentie „een schande" noem de, „dat een protestant zijn kerk slechts enkele Zondagsche uren gebruikt." Wij, Katholieken, bezitten onze „al- le-dag-kerk"Bij ons is de kerk alle dagen opende katholieke kerk, die in zoo'n vol-rijken zin is: het Huis Gods Maar beschaamt ons niet dat streven, dat verlangen, dat heimwee in Protes- tantsche kringen 1 Te Den Haag is een Bemonstantsche Broederschapsdag gehouden. Een der on derwerpen van deze vergadering was: wat wij noemen „Leekenapostolaat" en wat daar werd genoemd „Leekenzen- ding." Men wees er op, dat de predikanten van werk moeten worden ontlast en dat lee- ien meer aandeel in hun werk moeten krijgen. „Amsterdam", zoo zeide men, „is reeds een paar jaar geleden met zijn „Lee- kenzending" voor den dag gekomen, en gaat voort op dien weg. Wellicht zijn ook elders de tijden daarvoor rijp. Op die wijze zon ook de zeer schadelijke ver vreemding van de Kerk van de gewone maatschappij kunnen verdwijnen, en in deze toenadering voor beide een zegen blijken te zitten." Wij, Katholieken, kennen het leeken apostolaat, dat in de Katholieke Kerk hl- tijd heeft bestaan, en dat zich in dézen tijd in verschillende vormen en uitingen aan de tijdseisoben heeft aangepast; dat o.m. door den Bisschop van Haarlem op paroohieelen grondslag statuair is geba seerd. Wij kennen het leekenapostolaat. Maar wordt het door velen onzer met ijver en toewijding, met systematisohen opzet be oefend 1 Wij gaan in het leven ve.el gaven eerst waardeer en als wij het gemis er van naast het bezit stellen.... Dat geschiedt met stoffelijk bezitdat kan ook worden geconstateerd wat betreft het bezit van geestelijke goederen. BINNENLAND MINISTER MARCHANT OVER ZIJN NIEUWE TAAK. Met den nieuwen minister van onder wijs. den zoo juist afgetreden wethouder mr. H. P. Marchant, heeft de „Haagsche Courant" een interview gehad. Mr. Marchant vond, dat het onderwijs in de dertig jaren, die tusschen zijn wet houderschap te Deventer en dat in Den Haag liggen, met reuzenschreden vooruit is gegaan en sprak als zijn overtuiging uit, „dat wij zorgvuldig dienen te bewa ren wat sindsdien gegroeid is en er naar moeten streven om de bezuinigingsmaat regelen zoo te kiezen, dat de beperking der uitgaven geen aantasting van het eigenlijke onderwijs tot gevolg hebben." Hoe de heer Marchant zich deze bezui nigingsmaatregelen denkt, heeft hij in het interview in zeer vage termen aangege ven. Hij sprak van „verandering van bouw en crwstructie van het onderwijssysteem en al hetgeen daar organisatorisch en ad ministratief toe behoort" en kondigde aan dat niet „alle maatregelen het onderwijs, op zichzelf genomen, onaangeroerd zullen laten. Er zullen minder mooie dingen die nen te worden gedaan." HOOGE RAAD VAN ARBEID. WETTELIJKE VERKORTING VAN DEN ARBEIDSDUUR. In zijn Zaterdag gehouden vergadering heeft de Hooge Raad van Arbeid gedis cussieerd over het door een commissie van prae-advies uitgebrachte rapport in zake een wettelijke verkorting van den arbeidsduur tot bestrijding der crisis werkloosheid. In het rapport worden de verschillen de zijden van het vraagstuk uitvoerig belicht, terwijl ten slotte als compromis wordt aanbevolen een oplossing, waarbij de overheid in de eerste plaats zich zou bepalen tot het aanmoedigen van vrij willig tot stand gekomen regelingen, ter wijl daarnaast de mogelijkheid zou wor den geschapen, dat van overheidswege na een bepaalde procedure en onder de noodige waarborgen aan bepaalde be drijfstakken de verkorte werkweek ver- rdicht zou worden opgelegd. Een mach tigingswet zou met het oog hierop nood zakelijk zijn. Over deze oplossing hebben in den Raad de stemmen gestaakt (1818). De leden, die tegen deze oplossing gekant waren, verwachtten uitsluitend heil van het bevorderen van vrijwillig totstand gekomen regelingen. Een meerderheid in den Raad ver klaarde zich voorstander van het schep pen van de mogelijkheid tot oekenning van z.g. overbruggingssubsidies uit de overheidska-s ten behoeve van hen, die een loonderving ondergaan tengevolge van de verkorting van den arbeidsduur. Deze meerderheid gold zoowel voor het toekennen dezer tegemoetkoming bij vrijwillige arbeidstijdverkorting (19 tegen 15) als voor hetzelfde bij een opgelegde regeling (20 tegen 15). Een zeer groote meerderheid van den Raad (31 tegen 3) zou ïnbusschen bij het bepalen van den omvang dezer tegemoet koming willen rekening zien gehouden met de besparing, welke redelijkerwijze verwacht mag worden voor de publieke kassen, voort te vloeien uit de vermin dering van uitkeering ter zake van werkloosheid of steun in anderen vorm. Het advies van den Raad over dit onderwerp zal binnenkort in extenso worden gepubliceerd. VERBOD VAN VENT- EN VAN VERVOERARBETD VOOR JEUGDIGE PERSONEN. De Raad heeft zijn advies vastgesteld omtrent het in werking treden van de Arbeidswet t. a. v. ventarbeid van jeug dige personen, hetgeen zal medebrengen verbod van ventarbeid van deze groep op Zondag en op werkdagen van 7 uur n.m. tot 6 uur vjh. De Raad heeft zich met het betreffende voorontwerp ver- eenigd. Een aantal leden van den Raad (bij stemming in den Raad staakten hier over de stemmen 2020) was inbusschen van oordeel, dat in den overgangstijd met de belangen van den spoorwegboek handel zou moeten worden rekening ge houden door het verleenen van tijdelijke dispensatie in den vorm van overwerk- vergunningen voor de daarvoor in aan merking komende stations. Voorts heeft de Raad zijn advies vastgesteld met betrekking tot het in werking treden der Arbeidswet voor ver- voerarbeid, te land verricht door jeug dige personen. De Raad ging met het betreffende voorontwerp, waardoor deze arbeid verboden zal zijn tusschen 7 uur n.m. en 6 uur v.m. accoord. Een meer derheid in den Raad (23 tegen 15) ver- eenigde zich bovendien met de voorge stelde uitzonderingsbepalingen voor win kels, waardoor jeugdige personen van 16 jaar en ouder op werkdagen tusschen 7 en 8 uur voor winkels bezorgdiensten zullen mogen verrichten. Aan het begin der vergadering heeft de voorzitter met enkele woorden den minister van Economische Zaken en Ar beid verwelkomd, die voorloopig voor het laatst een zitting van den Raad bij woonde en hem dank gezegd voor de medewerking, welke de Raad steeds van hem heeft mogen ondervinden. Nieuw verbod voor militairen. Het „Volk" meldt: Bij ministerieele be schikking is bepaald, dat het aan mili tairen ter zeemacht verboden is, zich te verzekeren bij de Centrale Arbeiders- Verzekerings- en Depositobank. Deze verbodsbepaling heeft betrekking op reeds gesloten of nog "te sluiten verze keringen. De eerste moeten premievrij worden gemaakt. VOOR DE GROOTE GEZINNEN. Adres aan den Ministerraad. Door het Hoofdbestuur van den Ned. IL K. Bond voor Groote Gezinnen is het vol gende adres gericht aan den Raad van Ministers. Excellenties, Het hoofdbestuur van den Nederlandsch R. K. Bond voor Groote Gezinnen geeft met versehuldigden eerbied Uwen Raad te kennen: Het Hoofdbestuur vn. heeft overwogen, dat naar de gegevens over 1932 op het oogenblik ten laste van het levensonder houd der bevolking komen de volgende glo baal genomen bedragen: I uit hoofde van de invoerrechten 70.000.000. de statistiekreohten 1.000.000.— de aceijns op zout 2.000.000. de accijns op geslacht 6.700.000. de accijns op suiker 52.900.000. het invoerrecht op zuid- j vruchten 800.000. de opcenten op den accijns j op suiker 3.200.000. Totaal 136.600.000.— j Daarbij komen als gevolg van genomen uit hoofde van tarwewet 10.500.000.— crisiszuivelwet 60.000.000. crisisvarkenswet 40.000.000. wijziging tarwewet 21.000.000. Totaal 131.000.000.— Het Hoofdbestuur vrn. komt tot de con clusie, dat op het levensonderhoud zoo doende door het Rijk langs indireefcen weg een last is gelegd van in totaal ongeveer 267.000.000.d.i. per hoofd der bevolking tot een bedrag van ongeveer 33. Het springt in het oog, dat bij dezen stand van zaken de druk der indirecte laa- ten, in het bijzonder op de groote gezin nen onevenredig zwaar, compensatie ver- eischt, een compensatie die tegenover het groote gezin niet enkel een zaak van bil- lijkheid, maar zelfs van sociale rechtvaar- j digheid moet worden genoemd. Het Hoofdbestuur vrn. dringt er dan ook bij Uwen Raad krachtig op aan zoodanige maatregelen te treffen, die een gepaste compensatie voor de groote gezinnen dezer onevenredig drukkende indirecte lasten zullen vormen. Naar zijne meening komt daarvoor al lereerst in aanmerking een herziening van de heffing der Rijksinkomstenbelasting, welke niet alleen zal inhouden 'n aanmerke- lijke verbetering van den kinderaftrek, maar niet minder een billijker aftrek voor gehuwden tegenover ongehuwden. Een ex- j tra aftrek van 200.tot 300.voor ge- huwden, komt niet onbillijk voor. Daarnaast kan compensatie worden ge- vonden in een Rijksregeling der schoolgel- j den, waarbij voor alle vormen van onder- wijs, behoudens voor zoover dit noodzake lijk zou blijken, het Hooger Onderwijs, a-ls grondslag zal gelden het belastbaar inko men voor de Rijksinkomstenbelasting (d.i. na aftrek van den kinderaftrek) van het hoofd van het gezin, terwij] op den aan slag een reductie van telkens 5 pet. worde verleend voor ieder minderjarig kind, dat betrokkene ten zijnen laste heeft. Daarnaast behoorde in de wet een of meerdere grondschalen voor de heffing te worden vastgesteld, voor zoover in verband met bevolkingssterkte en welvaartspeil der gemeenten daartoe aanleiding zou blijken te bestaan, terwijl zou kunnen worden over wogen of om bijzondere omstandigheden aan de gemeenten, onder goedkeuring van een hoogere instantie, het recht zou moeten worden gelaten tijdelijk opcenten op het schoolgeld te heffen. Verdere compensatie zou kunnen worden gevonden in een ruimere toepassing der be staande bepalingen, waardoor de bouw van woningen voor groote gezinnen tot gematig de huurprijzen zou worden bevorderd, ter wijl het Hoofdbestuur het zou toejuichen om voor de hand liggende sociale redenen, wanneer ter vermijding van woningblok ken uitsluitend voor groote gezinnen, de regeering zou kunnen besluiten bij het ver strekken van crediefcen voor woningbouw aan bouwvereenigingen, de voorwaarde te stellen, dat in ieder blok, naar gebleken behoefte, een bepaald aantal woningen zal worden opgenomen bestemd voor groote gezinnen, tegen de gemiddelde huur, die op grond van de exploitatierekening voor het blok zal moeten worden gevorderd. Het hoofdbestuur zou ten slotte ten aan zien van de woningbouw voor groote gezin nen maatregelen willen zien getroffen, wel ke eigenbouw van geschikte woningen voor beter gesitueerden bevorderden. De instel ling van een bijzonder woningfonds lijkt daartoe geëigend. Het hoofdbestuur is overtuigd, dat bij het opmaken der gevolgen van de hiervoor genoemde maatregelen zal blijken, dat de daardoor verkregen compensatie op verre na niet opweegt tegen de hoogergenoem- de lasten, te meer niet, daar deze door de voorgestelde omzetbelasting vermoedelijk blijvend en aanmerkelijk zullen worden verzwaard. De eenige afdoende compensatie voor de indirect op de groote gezinnen drukkende lasten is naar zijn innige overtuiging enkel en alleen te verkrijgen door gezins- en kin dertoelagen. Ter populariseering van deze nuttige, ;a noodzakelijke sociale voorzie ning verzoekt het hoofdbestuur met klem een wijziging van art. 125 van het Ambte narenreglement, waardoor bereikt zou wor den, dat aan allen die in overheidsdienst zijn (hieronder provincie, gemeente en an dere overheidslichamen begrepen) kinder toelagen zijn verzekerd. Ter pracbische uitvoering beveelt het hoofdbestuur aan de instelling van een Rijkskindertoeslagfonds, waarin de betrok ken organen een stellig zeer gering percen tage (1 i 2 pet.) van het totaalbedrag der loonen en salarissen storten en waaruit de uit te keeren kindertoelagen worden ver effend. Van het bestaan van zulk een fonds zou naar de vaste overtuiging van ons Bestuur een krachtigen invloed uitgaan op privaat rechtelijke instellingen om tot gelijke fond sen te komen. Het is zonder meer duidelijk, dat in de komende jaren meer dan ooit de bescher ming van het gezin ook door de handhaving van een minimum gezinsinkomen een so ciaal belang van de eerste orde zal zijn, waarvoor ook do regeering des lands een open oog moge hebben. Daarom verzoekt het hoofdbestuur vrn. met allen aandrang, dat ook bij de werkverschaffing en den werkloozensteun het stelsel der kindertoe lagen algemeen zal worden doorgevoerd. DE HEER WIJNKOOP. Te Tiel in de derde, te Geldermalsen in de eerste klas. Een inzender vertelt in de ,,N.R.Crt'': Vrijdag 19 Mei. Station Tiel. De heer Wijnkoop, uitgeleid door een zijner kameraden, betreedt het perron. Trein 44 komt juist binnen. Even praten., 'n coupé zoeken.... 'n handdruk. De heer Wijnkoop stapt in. 't Is de derde klasse.. Partijgenoot is zichtbaar onder den indruk; aan hem zal het niet liggen, den kamera den straks te verteilen hoe eenvoudig „Da vid" is Trein gaat weg. 'n Kwartier later: station Geldermalsen. De heer Wijnkoop wacht op aansluiting; kijkt in het rond... verveelt zich blijk baar. Geen partijgenooten.geen uitge leide. Trein naa'r Amsterdam komt voor. Merk waardig: 't is de eerste klasse, waarin de heer Wijnkoop stapt. Ja voor zulke lieden heeft Heine ge schreven: Ich kenne die Weise, ich kenne den Text Ich kenn' auch die Herren Verfasser; Ich weiss: sie tranken heimlich Wein Und predigten öffentlich Wasser. R. K. FABRIEKSARBEIDERSBOND. Zaterdag werd het oongres te Nijmegen voortgezet. Des morgens woonden de ruim 250 afgevaardigden de H. Mis bij in de H. Theresiakerk en naderden de meeste leden ter H. Tafel. In de algemeene vergadering deed de afd. Amsterdam het voorstel in de St. Ba- vo-kathedraal te Haarlem een bondsaltaar op te richten. Na gedachten wisseling be sloot het bondsbestuur in overleg met de afd. Amsterdam een circulaire te zenden aan alle afdeelingen, om haar oordeel schriftelijk uit te brengen over dit Am- sterdamsoh voorstel, dat sympathiek werd ontvangen. Een voorstel-Arnhem, om aan alle ka tholiek georganiseerde arbeiders den plicht op te leggen, zich aan to sluiten bij de R.-K. Staatspartij, werd na praead- vies van het H.B. verworpen. De vakbewe ging moet zich buiten de politiek houden, oordeelt het H.B. Een voorstel-Meersen, om te komen tot oprichting van een Voorschotbank voor arbeiders met verplichte 1 cents-contribu tie per lid, werd volgens praeadvies ver wezen naar de R.-K. Standsorganisatie. De afd. Jutphaas stelde voor, aan het H.B. op te dragen, stappen te doen bij het R.-K. Werkliedenverbond, om vrouwen en meisjes uit de fabrieken te doen verwij deren. Het H.. wees dit voorstel op prac- tische gronden af. De vergadering ging daarmede accoord. Daarna heeft het Kamerlid Kuyper een inleiding gehouden over de crisis en haar gevolgen en betrijding. Aan de spreker werden vervolgens eeni ge vragen gesteld betreffende de wering van vrouwelijk personeel uit de fabrieken, over verkorting van arbeidstijd, over ver vroegde pensioneering en over de inflatie van den gulden. Spr. was voor afschaffing van werken door de gehuwde vrouw in de fabriek. Over verkorting van den arbeide- VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Moeilijkheden te Genève ter vaststel ling van het begrip „aanvaller" (2de blad). Het Congres van de Internat. Kamer van Koophandel te Weenen geopend. (2de blad. Chineesche generaals In opstand tegen Nanking. (2de blad). BINNENLAND. Waarom dr. Colijn alleen een Kabinet op breeden grondslag wilde. (2de blad). De Hooge Raad over Ventverbod, Vervoerarbeid voor jeugdige personen er» verkorting van den arbeidstijd, (lsto blad). Weer een felle brand te Uden. Com plex huizen afgebrand. (Gem. Bcr. 3d® blad). De fraude te Dirksland. Thans de aan klager in arrest. (Gem. eBr. 3de blad). De dader van den doodslag op een grens- commies te Gennep heden te Amsterdam gearresteerd. (Laatste Ber.). Inbraak in een bijouteriezaak te Amster dam. (Laatste Ber.). Internationale smokkelbende door de Duitsche douane aangehouden. (Gom. Ber. 3de blad). WAAROM HET ZOO KOEL BLIJFT. Het koele weer, dat op de drie war me zomerdagen van de vorige week is gevolgd, is een verschijnsel, dat zich thans over bijna geheel Europa voor doet. Bijna overal was gisteren de mor gen-temperatuur te laag. De oorzaak van dit koele weer ie de zelfde, die elk jaar in den voorzomer zulk koel weer brengt, n.l. do aanvoer van koude luoht uit het hooge Noorden. Deze koude luchtstroom heeft ziöh thans over geheel Europa uitgebreid. In tegenstelling met de meeste koele perioden in den voorzomer is het weer de laatste dagen rijk aan zonneschijn geweest. Daardoor en mede door den tamelijk zwakken wind is het koele weer van een beter kwaliteit dan in die voor zomers, waarin de Noordenwind sterk en het weer buiig is. In het algemeen is dan ook de weersgesteldheid, hoewel het niet warm is, veel beter dan in me nig koel voorjaar. De vooruitzichten zijn onder de thans heersohende meteorologische omstandig heden nogal onzeker. Ver in het Westen boven den Atlantischen Oceaan is een nieuwe, doch ondiepe depressie versche nen. Dat is een toeken, dat daar ook een Zuidelijke luchtstroom is doorgeko men. Men kan daarvan verwachten, dat 'hij naar West-Europa zal doordringen maar het kan nog wel een paar dagen duren voordat deze op het weer in ons land invloed krijgt. Tot zoolang zal hier de aanvoer van koele luoht uit het Noor den nog wel aanhouden waarbij echter de kans bestaat dat de wind nog ver der zal afnemen en de temperatuur overdag onder den invloed van sterken zonneschijn tot een voor den tijd van het jaar normale hoogte zal stijgen. tijd zijn de meeningen weer verdeeld. Vele voorstanders komen terug op hun mea ning. Spr. waarschuwde tegen inflatie van den gulden de waarde van den gulden houdt ons nu nog koopkrachtig. Ten slotte sloot de voorzitter het congres met een algemeen dankwoord. Geen fusie van onderwijzersbonden. De Bond van Nederlandsche Onderwij zers heeft van het Nederlandsch Onderwij zers Genootschap mededeeling ontvangen, dat het hoofdbestuur van het N. O. G. I met groote meerderheid van stemmen het fusieprogramuia heeft afgewezen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1933 | | pagina 1