DINSDAG 9 MEI 1933
DE LEIDSCHE COURANï
EERSTE BLAD PAG. 2
BAROMETER.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
naar waarnemingen verricht in den
morgen van 9 Mei 1933, medegedeeld
door het Kon. Ned. Meteor, instituut
te De Bilt.
Hoogste barometerst: 770.4 te la Coruna-
Laagste barometerst.: 749.2 te S tor noway
Verwachting tot den avond van 10 Mei:
Matige tot krachtige
later afnemende
Westelijke tot Zui
delijke wind, gedeel
telijk bewolkt, aan
vankelijk weinig of
geen regen en iet-s
koeler, later zelfde
temperatuur.
Van de depressie in het Westen drong
slechts een klein deel naar de Noordzee
door en veroorzaakt krachtige wind met
regen in verband met een flinken rug
van hooge drukking over de Britsdhe Ei
landen, waarachter weer vrij snel een nieu
we depressie nadert. Door het afnemen van
de hooge drukking in Scandinavië is daar
nu de vorst verdwenen, maar in Noord-
Duitschland verdween ook de hooee tem
peratuur. Alleen in Zuid-Frankrijk is het
nog vrij warm. De lucht is bijna overal
betrokken of zwaarbewolkt, om het Ka
naal en in Ierland waait het stormaohtig
uit West Noord West, om de Oostzee valt
overal regen.
Voor onze omgeving is tijdelijk opkla
rend weer te wachten, met iets koeleren
nacht, maar stijging van temperatuur inde
volgende dagen, terwijl wanneer de rug
van hooge drukking met dezelfde snel
heid blijft voorttrekken, binnen twee da
gen weer regen is te wachten.
Stormwaarschuwingsdienst
Het Kon. Ned. Meteorol. Instituut te
De Bilt seinde hedenmorgen te 7.46 aan
alle posten: „Weest op uw hoede".
LUCHTTEMPERATUUR.
Temperatuur des middags te üalf drie
8.4 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS W.:
Van Dinsdagnamiddag 8.09 uur tot
Woensdagmorgen 3.43 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk: Woensdag 10 Mei voorm-
2.39 uur en nam. 2.58 uur.
STADSNIEUWS
L. A. R00ZEN. t
Zooals gemeld is op 56-jarigen leeftijd
overlecien de heer L. A. Roozen, directeur
van Hotel „De Witte Brug".
De „Maasbode" wijdde aan den hoogge-
aohten overledene volgend „in memoriam":
„Met den heer Roozen gaat niet alleen
een alom bekende, maar ook een wijduit
beminde mensok heen.
Eenerzijds was hij een model-vakman,
iemand van groote autoriteit in het hotel
wezen, anderzijds was hij daarin mis
schien nog grooter 1 was zijn weldadig
heidszin van welhaast spreekwoordelijke
vermaardheid.
In zijn vak stond hij vooraan, ook als
voorzitter en bestuurslid van Horeeaf, dat
hij met al zijn krachten omhoog dreef. Toen
liet vraagstuk der buitcnlacdsche musici
nijpend werd, vond de regeering den heer
Roozen dien zij voordien reeds onder
scheidde met het ridderkruis der Oranje
Nassauorde bereid als voorzitter van
de desbetreffende commissie op te treden.
Hij, die zoovel© diplomaten in zijn huis
mocht verwelkomen, werd door d© regee
ring gedelegeerd in de A.N.V.V. Van de
Mij. Palace-Hotel te Noordwijk aan Zee
was hij gedelegeerd commissaris.
Zijn weldadigheidszin uitte zich in een
groote tegemoetkomendheid jegens comi
tés, instellingen en vereenigingen van de
meest uitcenloopende soort, zoolang zij
maar een charitatief doel beoogden. Van
dit werk, van naastenliefde is veel, heel
veel onbekend gebleven. Zijn „officieel©"
ambt ten dezen was alleen het voorzitter
schap van het comité voor tochtjes voor
lichamelijk gebrekkigen".
Gedenkbord Heilig Jaar.
De bekende kunstschilder Lou Asper-
skigh heeft een gedenkbord ontworpen als
blijvende herinnering aan het Heilig Jaar
1933 ter herdenking van Lijden en Sterven
van Onzen Heer.
Christus aan het Kruis als Overwinnaar
van den dood beheerscht het geheele ont
werp.
Rond het Kruis zijn de woorden aange
bracht „Hori et Hoclie gisteren en he
den" genomen uit de zin in de brieven van
St. Pauluis: „Christus Jezus, gisteren en
lieden, dezelfde ook in eeuwigheid".
Ter zijdo van de Christus-figuur komen
do woorden voor (in het Latijn): „Want zie,
door het Kruishout is vreugde gekomen in
heel de wereld".
Het w-apen van Paus Pius XI siert den
rand.
Het bord is uitgevoerd door de N.V. De
Sphinx en wordt in den handel gebracht
door de Handelsonderneming „Vehaey" te
Veur. Het is een mooi bord, in blauw op
witten grond; een sieraad voor het huis
en een sdlioone gedachtenis van dit Heilig
Jaar.
DIOC. R. K. VROUWENBOND.
(Vervolg).
Voorstel: De Federatie te verzoeken
pogingen in het werk te stellen tot wijzi
ging der ziekteverzekeringswet in dier
voege, dat bij ziekte van vrouwen de con
trole uitsluitend zal geschieden door me
dici of controleuses.
Toelichting: Thans maken Raden van
Arbeid en Ziekteverzekeringen geen on
derscheid en zenden ook mannelijke leeken
af naar vrouwelijke patiënten.
Het voorstel wordt aangenomen.
Amsterdam stelde voor een vasten da
tum te bepalen voor het inzenden van
voorstellen, bijv. 15 Maart en 1 October.
Het Hoofdbestuur was het met dit voor
stel volkomen eens. Na een enkele opmer
king werd het voorstel aangenomen.
Bodegraven stelde voor, pogingen te
doen in haar Dekenaat Alphen een twee
de of meerdere afdeelingen van den Vrou
wenbond op te richten.
Dit voorstel is door het Dagelijksdh Be
stuur onmiddellijk in behandeling geno
men.
's-Gravenhage stelde voor, in verband
met de studie-dagen, georganiseerd door
den Dioc. Vrouwenbond in het Aartsbis
dom ter behandeling van de nieuwe rich
ting in den Vrouwenbond, de roeping van
de Katholieke Vrouw in dezen tijd, vor
ming en actie te willen overwegen of het
nut kan hebben soortgelijke studiedagen
te houden in het bisdom Haarlem.
Na een toelichting werd het voorstel
voorloopig ingetrokken.
Haarlem stelde voor een gezamenlijke
gebeds-actie, bijv. in de maand Mei, een
speciale Maria-vereeriog te houden, om
door een eendrachtig gebed God te smee-
ken uitkomst in deze sombere tijden.
Dit voorstel is door het Dagel. Bestuur
overgenomen en werd dopr de vergade
ring goedgekeurd.
De presidente drong aan op een alge
meen© deelname. De data van deze smeek-
dagen zijn vastgesteld op 29, 30 en 31 Mei.
Nadere mededeelingen volgen in de krant.
Mevrouw ZeggerTucker bracht rap
port uit namens de Commissie ter bestu
deering van een spaarsysteem. Ter be
strijding van het verderfelijke afbetalings-
en huurkoopsysteem werd het idee van een
spaarsysteem voor vrouwen geopperd. De
commissie heeft twee systemen ontwor
pen, welke aan de afdeelingen in overwe
ging worden gegeven. Het eerste systeem
bestaat uit bon boekjes, waarvan de bon
nen bij de leden worden aangeboden. Het
tweede systeem is het verspreiden van
spaarbusjes, waarvan de sleutel bij het
afd. bestuur berust. Voor alle mogelijke
doeleinden kan gespaard worden.
De presidente betuigde dank aan de
rapporteuse en aan de commissie voor het
degelijke rapport.
Enkele opmerkingen werden gemaakt,
doch de uitgewerkte plannen zullen in de
afd. vergaderingen worden ter sprake ge
bracht.
De geest, adviseur, Pastoor Fennel, zal
ook nog enkele toelichtingen, doch gaf een
ander systeem in overweging, nl. het af
geven van bonnen als overgangsschakel
naar een spaarbankboekje voor ieder der
spaarster op de Rijkspostspaarbank.
De commissie zal ook dit systeem in
overweging nemen.
Door Mej. Irma Meijer werden enkele
mededeelingen gedaan over „De Katholie
ke Vrouw". Het tijdschrift heeft nieuwe
plannen. Onder, het groot aantal lezeres
sten bestaan er twee stroomingen, waar
van de eerste het tijdschrift zou willen
zien bijna uitsluitend gewijd aan het huis
houden, en de andere, die meer gevoelt
voor een bespreking van sociale en artis
tieke problemen. De twee groepen te ver
zoenen schijnt niet mogelijk. De oplossing
heeft de redactie gezocht in de oprichting
van een maandblad, speciaal gewijd aan
cultureel© onderwerpen. Hierdoor kan
„De Kath. Vrouw" aan practised nut voor
de huisvrouw winnen. Om dit mogelijk te
maken is echter een toename van het
aantal abonné's mogelijk, waartoe spr.
de leden opwekte.
Mevr. ZeggeTücker meende, dat het
blad niet aan zijn doel beantwoordt. Het
moot meer Bondsblad worden.
Mej. Peters was tamelijk tevreden met
het blad. Spr. had enkele aanmerkingen
van paedagogischen aard.
Mej. Sormani wensohte meer plaate
ruimte voor het Bondsnieuws.
De afd. Den Haag wil echter in „De
Kath. Vrouw" vooral geen bondsblad zien
Spr. was het volkomen eens met de reor
ganisatie.
De afd. Nïeuwendam prees ook het
blad het is niet te hoog en niet te laag
van inhoud.
Mej,. Meijer beantwoordde de gemaak
te opmerkingen.
De Presidente ried de leden aan tot
matiging in hun diverse wenschen. Een
groot aantal lezeressen is goen lid van den
Bond. Bij zijn wenschen heeft men ook
ter dego rekening te houden met den uit
gever. Het beste zou zijn een zuiver Bonds
blad, maar dit is juist de moeilijkheid, dat
dit nu niet' mogelijk is. De redactie van
het blad dient zoo te zijn, dat de niet-le-
den worden opgevoed tot leden van den
Bond. Bij de rondvraag wees mevr. Man
dors op het groote arbeidsveld dat open
ligt voor de huishoudelijke ontwikkeling
van de werkende vrouw.
De afd. Beverwijk drong aan op het
geven van cursussen van zieken verple
ging in het huishouden.
Nog meerdere onderwerpen wend be
sproken, waarna te 5 uur de Presidente
de vergadering sloot met een woord van
dank aan de afd. Leiden voor de charman
te ontvangst.
PROF. VAN VOLLENHOVEN
HERDACHT.
In de Kon. Academie van Wetenschappen.
Gisteren kwam in ihet Trippenhuis te
A'dam de afdeeling voor de geschied- en
letterkundige wetenschappen der Kon.
Aoad. van Wetenschappen bijeen.
De voorzitter prof. dr. J. Huizdnga her
dacht het overleden lid C. van Vollenho
ven in de volgende woorden:
Juist heden zou v. Vollenhoven zijn
60ste levensjaar zijn ingegaan: wij geden
ken zijn heengaan op den dag van zijn
geboorte. Den eensten dag, dat hij, op
last van den dokter, het bed moest houden,
toen zijn ziekte zich nog liet aanzien als
een licht geval en hij zich zelf nog gezond
voelde, zei hij mij: je begrijpt, hóe dit ook
verloopt, ik ben er tevreden mee: ik ben
58 jaar gezond geweestWat uit die
gelaten woorden sprak was niet de ver
wachting van een spoedig einde, enkel de
berusting in zijn lot.
Nieuwe werkplannen van groote betee-
kenis had hij gereed liggen, werk voor vele
jaren nog, dat hij zich voornam te doen.
Hij was in zijn levenswerk aan een keer
punt gekomen, niet een rustpunt, want
rust kende hij niet. Het groote adat-recht-
werk, dat zooveel jaren van zijn leven had
vergezeld, was voltooid. Nu wenkten hem
lievelingsplannen van oude bekoring: het
Leven van De Groot, een vergelijkende
Rechtsgeschiedenis en nog zeer veel meer.
Wij zullen niet weten, wat hij ons over dat
alles nog te zeggèn hadde edele idee,
die wij vaag vermoeden, blijft onbe-
liohaamcL
Maar ook zoo als het nu plotseling afge
broken werd, staat zijn levenswerk voor
ons in een gesloten harmonie, als iets vol-
eindigis. Hij was een die in al hetgeen zijn
geest aanraakte nieuwen zin vond en nieu
wen vorm schiep, zin en vormen, die on
vergankelijk zijn, richtend, leidend en ver
heffend.
Wat hij voor deze Akademie is geweest,
is u allen bekend. Van zijn toewijding aan
haar taak en zijn rustelooze ijver tot ver
betering en volmaking vinden wij overal
de sporen: in den vorm van onze uitga
ven, in de orde van onze vergaderingen en
verkiezingen, in de talrijke, altijd belang
rijke, altijd doorwrochte mededeelingen van
Van Vollenhoven's eigen hand. Bleef op
hetgeen hij voorstond en doorzette een
enkele maal het welslagen uit, dan was het,
dat de voortvarendheid van zijn idealisme,
de vlucht van zijn nobele fantasie hem een
gebrek aan praktische uitvoerbaarheid had
doen voorbij zien. Het betrof hoogstens za
ken van geringer orde. In de groote dingen
dwaalde hij niet. Want het was de vonk
van een allerhoogste en zuiverste inspira
tie, die zijn onvergelijkelijk helder vernuft
in gloed, zijn toomelooze werkkracht in be
weging zette. En die 'hem deed leven dat
nu besloten leven van voorbeeldelooze toe
wijding en wéorgalooze onbaatzuchtigheid.
Van hem blijft nauwelijks een enkele af
beelding in photo, geen geteekend of ge
schilderd portret; hij wilde het niet. Er
zal geen levensbericht van hem verschij
nen in de werken van deze Akademie; zoo
was zijn wensch. Zijn beeld is ingegaan in
het vruchtbare werk, dat van hem blijft,
en in het hart van allen, wier leven door
hem verrijkt en verhelderd is.
Gisteren, den geboortedag van den ver
leden week overleden prof. mr. C. van Vol
lenhoven, hoogleeraar te Leiden, heeft
prof. Kleintjes op zijn college Indisch
Staatsrecht aan de Universiteit van Am-
sterdam dezen geleerde in een uitvoerige
rede herdacht.
Practische scholing.
Prof. dr. J. M. van Bemmelen, hoog
leeraar in het Strafrecht aan de Leidsche
Universiteit heeft hedenmorgen met on
geveer 20 dames student en de strafzitting
van de Haagsche Rechtbank bijgewoond.
Handelsregister K. v. 'K.
W ij zi gingen: 1933. Coöp. Brand
waarborg Maatschappij NoordenNieuw
koop G.A., Nieuwkoop, Noorden, Wijk B 93.
De statuten zijn gewijzigd.
3028. Naamlooze Vennootschap Klei-
warenfabriek voorheen firma H. van Leeu
wen, Alphen a. d. Rijn, Hoorn 376. De sta
tuten zijn gewijzigd. Wijz. bandelen, in:
N.V. Klei ware nfa-briek voorheen Firma H.
van Leeuwen.
Door de welwillende houding van het Ge
meentebestuur wordt de Bond en daardoor
alle Harmonie- en Fanfare-Vereenigingen,
weer in staat gesteld om in den komenden
zomer een twintigtal concerten te geven
in het Plantsoen (Musis Sacrum).
Donderdag 11 Mei a.s. zal het eerste con
cert gegeven worden door de Muziekver-
eeniging „6 R.V.A.", directeur de heer M.
Bolderdijk. Het concert zal aanvangen
's avonds 8 uur precies, terwijl het volgen
de programma ten gehoore gebracht zal
worden: 1. K.V.W.-marsch, Ad-r. J. Maas;
2. Der Mai, ouverture, R. Clérisse. 3. En Fa
milie, fantasie, J. Martin. 4. Persévéranco,
marsch, L. Vermaelen. 5. Norma, fantaisie,
O. Filsfils. 6. Barbholo, marsch, G. Gaden-
ne. Pauze. 7. Sympathie, marsch, S. P. van
Leeuwen. 8. L'Indépendante, ouverture,
Charles. 9. Esmeralda, wals, M. J. H. Kes-
sels. 10. Le Trouvere, potpourri sur l'opera
de Verdi, M. J. H. K es seis. 11. Loudspea
ker, marsch, S. P. van Leeuwen.
Evenals het vorige jaar zullen ook than®
weer stoelen beschikbaar gesteld worden
voor de luisteraars tegen den geringen
prijs van vijf cent. Het publiek wordt be
leefd verzocht gedurende de uitvoering niet
te loopen. Knip dit programma uit. Indien
de concerten door slecht weer iiitge-steld
moeten worden, zal dit vroegtijdig bekend
gemaakt worden.
VEREENIGING „ARMENZORG".
Aan het Jaarverslag van de Vereeniging
„Armenzorg" van April 19321933 is het
volgende ontleend:
In de werkzaamheden is geen verande
ring gekomen. Enkele gezinnen zijn op
eigen verzoek afgevoerd, •daar zij geen hulp
meer noodig hadden. Aan de verdere ge
zinnen, die door de Vereeniging gesteund
worden, werden weer melk en versterkende
middelen verstrekt, waar dit noodig was.
Met Sint Nioolaas werd een extra-gift in
geld gegeven en met Kerstmis werden klee-
dingstukken uitgedeeld, die ontvangen wer
den van de Nederlandsche Naai vereeni
ging.
Katoen werd ontvangen van de Leidsche
Katoen Maatschappij, dat door de vrouwen
die voor de Naai-Commissië naaien, tot
verschillende kleedingstukken werd ver
werkt en daarna onder de gezinnen ver
deeld.
De werk-commissïe heeft jurken, onder-
kleeren laten naaien voor de Vereeniging
voor Schoolkindervoeding - en -Kleeding.
Het knippen en uitgeven van het goed ge
schiedde in het lokaal Pieterskerkgracht
11. Katoen, keper voor schorten en onder
goed, stof voor de jurken werd door de
Vereeniging voor schoolkindervoeding en
-kleeding gezonden. Daar er door de tijds
omstandigheden veel meer aanvragen wa
ren voor schoolkinderkleeding, kreeg de
Vereeniging zooveel naaiwerk, dat nog 2
knipsters en 15 naaisters werden aangeno
men, die op de Arbeidsbeurs stonden in
geschreven, zoodat gewerkt werd met 4
knipsters en 29 naaisters.
In het geheel werden afgeleverd: 467
meisjesjurken, 355 meisjesschorten, 482
meisjeshemden, 528 meisjesbroeken, 541
jongensblouses, 542 jongensbroekeu, 544
jongenshemden, totaal 3459 stuks, tegen on
geveer 1900 stuks het vorig jaar. Aan naai
en kniploon werd uitbetaald 1723.67. Er
is genaaid van 1 Augustus tot 2-0 April. De
werk-commissie bestaat uit de dames M.
C. de Bruyn, D. M. J. Coebergh en J. H.
Wichers Rollandet-Touw.
In het Bestuur waren aan de beurt van
aftreden Mej. R. A. Driessen en Mej. M. C.
de Bruyn, die werden vervangen door
Mevr. J. M. Dros-van Rhijn en Mevr. A.
Kroon-Rlomhert. Mevr. H. de Jong-v. d.
Kloot Meyburg zorgde voor de administra
tie van melk- en eierkaarten.
Het verslag eindigt met een woord van
dank aan allen die steunden en een aan
beveling der Vereeniging Armenzorg fh al
ler welwillende belangstelling.
De Penningmeesteresse Mevrouw J. M.
Dros-van Rhijn, Juliana-laa-n 27 te Oegst-
geest neemt gaarne nieuwe leden aan en
giften in ontvangst.
NATIONAAL KAPC0NC0URS DER
L. D. K. C.
De volledige uitslagen.
De uitslagen van het gisteravond be
ëindigde en zeer geslaagde nationale con
cours der Leidsche Dames Kap-club luiden
als volgt:
Onduieeren, afd. patroonsklass e:
N. H. van Loenen (Haarlem); 2. H. F.
Schuithuis (Amsterdam); 3. F. Nieuwen-
huis (Den Haag); 4. C. J. van Loenen
(Haarlem); 5. W. Naundorff (Schevenin-
gen).
Afd. personeeïsklasse: 1. A.
Vriends (Den Haag); 2. mej. L. van Hees
(Den Haag); 3. mej. C. Klaui (Den Haag);
4. mej. F. Spruit (Den Haag); 5. mej. A.
Vriends (Den Haag).
De jongste deelnemer, de heer Koevoets
kreeg als troostprijs een kappersjas.
Watergolven^ afd. patroonsklasse
1. N. H. van Loenen (Haarlem); 2. W.
Naundorf (Scheveningen)3. F. Nieuwen-
huis (iDen Haag); 4. C. J. van Loenen
(Haarlem); 5. H. F. Schuithuis (Amster
dam).
Afd. personeeïsklasse: 1. mej.
L. van Hees (Den Haag); 2. M. Leichner
(Rotterdam); 3. mej. A. Vriends (JDen
Haag).
Damesknippen (16 deeln.) afd pa
troonsklasse: F. Nieuwenhuis (Den
Haag); 3. T. Moll (Den 'Haag); 4. Chr.
Meyer (Zwijndrecht); 5. Joh. Blok (De-
demsvaart).
A f d. personeeïsklasse: 2. M.
Leichner Jr. (Rotterdam); 2. mej. L. van
Hees (Den Haag); 3. Augs Vriends (Den
Haag); 3. M. A. Simons (Warmond).
De jury bestond uit de heeren Bötscher
(Haarlem), van Lith (Den Haag), de Weert
(Den Haag), Hurkmans (Rotterdam) en
Mossel (Rotterdam).
Heerenknippen (28 deeln.) afd. pa-
troonsklasse: 1. F. Moll (Den Haag);
2. M. de Wekker (Scheveningen); 2. J. Ver
hagen (Vlaardingen); 3. J. M. Klink (Vlaar-
dingen); 4. Chr. Meyer (Zwijndrecht); 5. C.
Cornelissen (Leiden); 5. Joh. Schilder
(V laardingen).
Afd. personeeïsklasse: A. v. d.
Veer (Vlaardingen); 2. C. Kerp (Rijswijk);
3. H. Katzibs (Leiden); 4. P. Hendriks
(Leiden); 5. J. Waarnsveld (Den Haag).
De jury voor dit nummer bestond uit de
heeren G. J. G. Karreman (Rotterdam) J.
Rijks (Den Haag) en H. de Weert (Den
Gisteravond te ruim kwart voor tien
werd een begin van brand ontdekt in de
melkfabriek van den heer Th. den H., Ham
broekkan 2. Door oververhitting van een
ketel voor het pasteuriseeren van melk
wa-s 'brand ontstaan tussében het daar
boven gelegien plafond en plat dak. Door
eigen middelen, met een ©lang op de Nor
th on-pomp, werd bet vuur geblusoht. De
brandweer heeft later met een slang op
de tank der motorspuit voor nablusschdng
gezorgd. Verzekering dekt de schade.
Kapitein jhr. A. R. Clifford Cocq van
Breugel, van hetr 6e regiment veldartillerie
is van 8 tot en met 13 dezer gedetacheerd
in de legerplaats bij Oldebroek tot het. vol
gen van een schieteureus voor afdeeling i-
commandanten.
AGENDA
LEIDEN.
Dinsdag, Ledenvergadering R. K. Trans
portarbeidersbond, Bondsgebouw,
8 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 8 bot
en met Zondag 14 Mei a.s. waargeno-
men door apotheek: M. Boekwijt, Visoh-
markt 8, telefoon 552.
TOONEEL
DE VADER DES VADERLANDS.
Heldendrama door Eduard Ve
terman. N.V. Het Rotterd.
[Hofstad Tooneel.
De Leidsche Schouwburg heeft zijn
eere-plicht aan 'de nagedachtenis van
Oranje ter gelegenheid van diens vierde
eeuwfeest wel vervuld.
Tot tweemaal toe is de figuur van
Willem den Zwijger 'herrezen uit het
grijs verleden, eenmaal toen de Vlamin
gen hem opriepen in hun spel „Willem
de Zwijger" en thans voor de tweede
maal, weergegeven door Cor v. d, Lugt
Melscrt in Veterman's stuk „De Vader
des Vaderlands".
Hoewel Veterman zijn werk een hel
dendrama- noemt, moest in een spel als
dit, waar de auteur zoo sterk gebonden
is aan de historie, het 'dramatisch nood
zakelijkerwijze in de verdrukking ko
men tegen de uitbeelding der histori
sche feiten. Het drama is dan ook voor
een 'belangrijk percentage een kijk- en
luisterspel- geworden, dat ons verhaalt
en verklaart, hoe de Vader des Vader
lands streed en leed voor het groote
denkbeeld dezer vrijheid. Maar toch zit
er spanning in de tafereelen en drama
tische kracht, waarbij echter een be
hoorlijk aandeel toekomt aan het schit
terende spel van het R-damsch Hofstad
Tooneel. Eduard Veterman heeft zijn
spel verdeeld in 9 tafereelen, die even-
zoovele hoofdmomenten aangeven uit
des Zwijgers leven en kenmerkend zijn
voor zijn vrijheidsstrijd.
Het eerste tafereel verplaatst ons
naar Parijs, waar de Prins in 1559 tij
dens huwelijksfeestelijkheden een gesprek
had met Hendrik van Frankrijk en
waar hij zijn roeping begon te beseffen
en waar hij tevens kennis maakt met
G ran veile als dwarsboomer van zijn
plannen.
Het volgende tafereel zet ons reeds
midden in den strijd, de botsing met
Granvelle en de ontslagneminguit den
Raad. van State. Granvelle ging heen,
maar Philips veranderde zijn politiek
niet en in het derde tafereel zien wij
Oranje zijm pleidooi houden voor de vrij
heid in tegenwoordigheid van Marga-
retha van Parma. Het conflict ontwik
kelt zich snel, de Prins neemt afscheid
van Egmond en wijkt uit het land. Hij
keert terug met een leger, dat stuit op
den tegenstand van Alva, die inmiddels'
naa.r deze gewesten is gezonden om de
oproerigheid te bi-eken. Als Willem van
Oranje a-an de Maas ligt met zijn leger
en zich reeds verloren waant, wordt hij
gesticht door het lezen van het Wilhel
mus van Nassouwen, hem anonym toe
gezonden. Even later zien wij den Prins
bij zijn moeder Juliana van Stolberg op
het slot te Dillenburg, waar hij kracht
zoekt en vindt om te volharden en waar
hij de inneming van den Briel verneemt.
Do Prins begeeft zich naar Holland en
wij treffen hem weer aan, ziek, in zijn
slaapkamer te Rotterdam, afwachtend
den uitslag van het beleg van Leiden.
Dan volgen de terechtstelling van de
graven van Egmond en Heorne, de vo
gelvrij-verklaring van Oranje en 's Prin
sen apologie daartegen en het tragische
slob: de dood van den Prins te Delft, als
slachtoffer van een Iaffen moordenaar.
Wat zullen wij veel zeggen van dit
spel?
Het was een aaneenschakeling van
tafereelen en de verbindingsdraad, 's
Prinsen vrijheidsstrijd, was ons allen
bekend. De kracht van dit stuk lag in
de perfecte opvoering, op de eerste
plaats in de sublieme wij-ze, waarop
Cor v. d. Lugt op zeer sobere wijze den
figuur van vóór vier eeuwen voor ons
deed leven, alsof hij een der onzen was,
of liever, a-lsof wij in zijn tijd leefden.
Zooals ook indertijd het geval was bij
de opvoering van het groote historische
spel „Elisabeth van Engeland", werd ook
nu gebruik gemaakt! van het simultaan-
tooneel om de begrippen tijd en ruimte
te doen wegvallen. Een methode, die
uitstekend voldoet, omdat daardoor het
inlassohen van nog meer tafereelen met
de noodige verbrokkeling vermeden
wordt. Van de vele namen, welke het
programma vermeldt, noemen wij op de
eerste plaats Cor v. d. Lugt Melsert als
Prins Willem, verder Dick v. Veen als
Granvelle, Louis v. Gasteren als Eg
mond, Herman Schwab als koning Hen
drik van Frankrijk, Louis Gimberg als
Hoorne, Eduard Palmers als graaf Lo-
dewijk, Hélène Berthé als Margaretha
van Parma en Wilh. SchwabWeiman
als Juliana v. Stolberg.
Costuums en décors waren uitstékend
verzorgd en het geheel was een zeld
zaam mooie vertooning, zooals men er
te weinig ziet in onizen Schouwburg.
Aan het einde van de voorstelling, toen
Oranje doodelijk gewond ineenzakte en
de muziek het Wilhelmus inzette, ston
den allen op en zwegen. Pas daarna
barstte het applaus lo6.
Namens het Schouwburgbestuur werd
aan Cor v. d. Lugt Melsert als hulde
de zilveren legpenning aangeboden van
de Willem de Zwijger-herdenking en na
mens het Leidsch Studentencorps werd
de „Vader des Vaderlands" omhangen
met een lauwerkrans.
