24ste Jaargang
DINSDAG 9 Mfci l9jj
No. 7503
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
EEN
PERSOONLIJK WOORD
VAN H.M. DE KONINGIN.
3)e £eid4eJt£(Boti/fca/nt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 oent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week - f 2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 oent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Modedeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit DRIE
bladen.
V Het „Feminisme"
De hoefijzer-corr. van het „Handels
tad'' schrijft:
„Een van de merkwaardige elementen
in het resultaat van de stembus is de
aanmerkelijke vermindering van het aan
tal vrouwelijke afgevaardigden. Dat aan
tal is n.l. gehalveerd: van 8 op 4 ge
slonken. Er blijven nog 4 vrouwen in de
Tweede Kamer: mej. Katz (C.-H.), mej.
Meijer (R.-K.), mevr. Bakker-Nort (V.D.)
en mej. Groeneweg (S.D.), maar de da
mes Westerman (V.B.), Van Itallie-Van
Embden (V.D.), De Vries-Bruins (S.D.) en
De Jong (S.D.) verdwijnen en geen van
deze plaatsen wordt door een andere
vrouw bezet."
En de redacteur laat hierop de verzuch
ting volgen, dat „bet heilige vuur" bij de
vrouwen „nog al wat gedoofd" is.
Wij kunnen niet mèè zuchten
Omdat wij uit het geconstateerde feit
minder vrouwelijke afgevaardigden in de
Tweede Kamer niet die conclusie kun
nen trekken.
Wij zien daarin niet per se een doo-
vïng van „het heilige vuur"
Dat feit toch kan ook een gevolg zijn
van als wij 't zoo mogen uitdrukken
een andere koers-wending van „het heilige
▼uur"
Zóó moet t worden verklaard, dat" on
der de Katholieken, die wel hun vrouwe
lijke afgevaardigde in de Tweede Kamer
hebben behouden, toch óók als .we ons
miet erg vergissen lang niet meer
zoo'n sterk streven heerscht naar vrouwe
lijke afgevaardigden, als zoodanig, in ver
tegenwoordigende lichamenDat streven
onder ons k trouwens ook vroeger niet
frappeerend sterk geweest.
De actie va-n de vrouw is echter héél
ver in een andere richting vooruit ge
gaan
Zij heeft het politiek terrein wel niet
verlaten gelukkig niet. Maar zij is meer
speciaal vooruit gegaan in wat ook
meer speciaal taak en roeping der
vrouw is.
W ij denken hier bijvoorbeeld aan bet
zoo zuiver-vrouwelijke werk van onze
Graal.
Onder ons, Katholieken, beeft bet „fe
minisme" altijd een ander karakter gedra
gen, dan in het „neutrale" kamp. Wij heb
ben steeds scherper voor oogen gehouden,
dat naast de erkenning van de g el ij k-
waardigheid tusschen man en vrouw
moet staan de erkenning van de ander
soortigheid van beide geslachten.
En, als de teekenen ons niet bedriegen,
dan gaat nu ook de niet positief christe
lijke vrouwen-„emancipatie" met deze
werkelijkheid, door natuur en Openbaring
ons geleerd, meer rekening houden.
V Moraal bij een berichtje
't Is een eenvoudig kranten-berichtje, dat
wij hier uitknippen:
Een paar Kamper jongens vonden
op de straat een geopend couvert, dat
bij onderzoek twee effecten, elk ter
waarde van 1000, bleek te bevatten.
Zij deden wat de eerlijkheid hun ge
bood en spoedden zioh naar het op de
enveloppe aangegeven adres om hun
vondst ter hand te stellen aan den
verliezer, die zijn waardeering en
vreugde toonde door hun als beloo
ningeen kwartje in de hand te
stoppen.
Die eerlijke vinders moesten hande
len, zooals zij gehandeld hebben, ook al
zouden zij te voren hebben geweten, dat
zij zelfs nog geen cent als belooning zou
den krijgen.
Maar die man, die het geld verloren had,
moest de vinders, omdat deze (misschien
na strijd en min of meer moeielijke zelf
overwinning) hun plicht hebben gedaan, op
passende wijze hebben beloond.
De mensohen onderling voelen zich veel
te vaa-k ten onrechte geroepen, om te
wreken of te bestraffen elkanders verkeer
de daden en plichtsverzuim.
En wij achten ons veel te vaak ten
onrechte ontslagen, om te eeren en te
beloonen elkanders goede daden en plichts
vervulling.
Deze moraal mogen wij bij bovenstaand
kranten-berichtje even plaatsen.
KOOPT BIJ HEN,
DIE IN UW DAGBLAD
ADVERTEEREN!
Nu de herdenking van den 24 April zoo
wel hier te lande als in het Rijk buiten
Europa en bij onze langenooten in. den
vreemde tot het verleden behoort, wensch
Ik tot allen een enkel woord te richten.
Waar ontelbare scharen uit verschillen
de en uiteenloopende declen der bevolking
zioh als leden van een groot gezin ver-
eenigden om de figuur van den Vader dos
Vaderlands, is op treffende wijze gebleken
dat hij voor ons allen geen nevelige histori
sche persoon uit een ver verleden ie, doch
daadwerkelijk in ons hart voortleeft.
Deze aanhankelijkheid en vereering is
onafscheidelijk verbonden met onze ver
knochtheid aan de beginselen van ons
staatsbestel, waarvan hij zoo meesterlijk
de grondslagen gelegd heeft, en welke in
het heden zooals in het verleden zoo uit
nemend bij onzen volksaard passen en een
waarborg voor de toekomst vormen.
TijUens de herdenking toef den mijne ge
dachten menigmaal bij den langen worstel
strijd met zijn zware beproevingen, zoowel
door ieder persoonlijk als door ons geheele
volk met zooveel offervaardigheid en taaie
volharding gedragen. Beproevingen waar
in de leider van onze onafhankelijkheids
beweging steeds getoond heeft met vader
lijke bezorgdheid te deelen, bouwende op
den „Potentaat der Potentaten", onwrik
baar in zijn geloof aan uitredding en be
tere tijden.
Een moeilijke weg en ontberingen zijn
niet te vermijden voor een volk in nood,
dat zich voor een betere toekomst wil aan
gorden.
Met bezorgdheid denk ik aan de ongunst
der tijden waardoor alle deelen des Rijks
getroffen zijn en ik ben met deernis ver
vuld over den zwaren druk en de moei
lijk te brengen offers, die een ieder opge
legd worden; een nood, welke het wereld
gebeuren om one, buiten ons toedoen heeft
in het leven geroepen. Ik voel de bezieling
en de kracht, die er van do* verleden uit
gaan om ons door aanpassen, taaie volhar
ding en eensgezindheid den greep van den
tijd te doen trotseeren en met den ijver
en de wilskracht, die de omstandigheden
gebieden, de handen ineen te slaan en al
len te zomen te offeren en te arbeiden
voor, wat God geve, eenmaal een betere
toekomst zal zijn.
Moge <le viering die achter ons ligt en
de daarbij opnieuw aan den dag getreden
aanhankelijkheid aan de figuur van den
Vader des Vaderlands en aan het werk dat
hij heeft mogen tot stand brengen, blijken
een zegen voor ons allen te zijn geweest.
WILHELMINA.
BINNENLAND
BUITENGEWONE ZITTING
DER STATEN-GENERAAL.
Hedenmiddag te 12.45 uur is in ver-
eenigde vergadering van de beide Kamers
de buitengewone zitting der Staten-Gene-
raai geopend.
De heer de Vos van Steenwijk,
die het voorzitterschap bekleedt, opent,
nadat de leden der Sta ten-Genera al zich in
de vergaderzaal der Tweede Kamer ver-
eenigd hebben, de vergadering en doet den
griffier van de Eerste Kamer voorlezen
een Kon. Besluit, houdende zijn benoeming
tot voorzitter van de Eerste Kamer gedu
rende de buitengewone zitting, welke heden
zal aanvangen (op den eersten Donderdag
in September vangt, zooals men weet, de
gewoné zitting aan).
De voorzitter benoemt een oommissie,
welke den Minister van Binnenlandsche
Zaken in het gebouw zal ontvangen en uit
leiden. Deze commissie bestaat uit de
Eerste Kamerleden Slingenberg, Ter Haar,
en Janssen de Limpens en de Tweede Ka
merleden Duymaer van Twist, Bongaerts,
Van Dijk, dr. Vos en Slotemaker de Bruine.
De Minister van Binnen 1 a nd-
scheZaken, Jhr. mr. Ch. J. M. R u y 8
deBeerenbrouck, kort naarna in het
gebouw aangekomen, wordt door de Com
missie in de vergadering binnengeleid,
neemt platsa achter de ministertafel en
houdt de volgende openingsrede:
De Koningin heeft mij opgedragen deze
buitengewone zitting van de Staten-Gene-
raal te openen.
Den dag, aan de stemming voor de ver
kiezing van de leden van de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal voorafgaande,
hebben de Ministers, Hoofden der Mi-
nisteriëele Departementen, hunne porte
feuilles ter beschikking van de Koningin
gestled.
De Koningin heeft hun verzoek in over
weging genomen en de Ministers uitgenoo-
digd, zich inmiddels te blijven belasten met
de behandeling en afdoening, zoo mogelijk,
van de loopende zaken.
De Koningin hoopt, dat het U gegeven
zij, in deze zitting, welke slechts kort van
duur zal zijn, tot heil van ons Vaderland,
onder Gods leiding, werkzaam te zijn.
In naam der Koningin verklaar ik de
buitengewone zitting van de Staten-Gene
raal te zijn geopend.
De Minister van Binnenl an d-
se he Zaken verlaat daarna, voorafge-
gaan door de Commissie, de verga-derzaal.
De Voorzitter sluit, nadat de Com
missie in de zaal is teruggekeerd, de ver-
eenigde vergadering.
HOLLANDSCHE JOURNALISTEN IN
HONGARIJE.
Gistermorgen zijn twintig Hollandsche
journalisten o.w. ook een onzer redac
teuren onder leiding van den heer L.
A. P. M. van den Broeke te Boedapest
aangekomen voor een verblijf van negen
dagen op uitnoodiging van de Hongaarsche
Liga voor Verdragsherziening.
Het gezelschap werd op het station
plechtig ontvangen. Dc vertegenwoordi
ger van het ministerie van Buitenland-
sche Zaken, legatie-raad- Mengels, wees
er op, dat Holland duizenden en duizenden
Hongaarsche kinderen heeft opgenomen
in den tijd, toen Hongarije op gruwelijke
wijze werd geteisterd. De heer Van den
Broeke dankte namens de gasten voor do
hartelijke ontvangst.
UITVOER NAAR DUITSCHLAND.
Regelingen voor superfosfaat, zout en
kunsthoorn.
De Staatscourant \"an heden bevat een
aantal ministerieele beschikkingen betref
fende het NederLandsch-Duitsche Handels
verdrag. In verband met het in werking
treden van het met Duitschland gesloten
verdrag voor den uitvoer van zout, super
phosphaa^ en kunstboom, zijn op grond
van de Crisis-uitvoerwet nadere regelingen
getroffen. De minister heeft bepaald, al-
du» het Corr. Bur., dat voor den uitvoer
van kunsbhoorn certificaten zullen worden
uitgegeven en het bedrag ter bestrijding
van de kosten aan het uitgeven dier cer
tificaten verbonden, is bepaald op 25 ets.
per 100 K.G. met een minimum van 25 c's.
per certificaat. Het bedrag ter bestrijding
van de kosten aan het uitgeven der oerui-
ficaten voor superphosphaat \erbonden, is
bepaald op 5 ets. per 1000 K.G. met een
minimum van 25 ets. per certificaat. Voor
certificaten voor den uitvoer van zout is
de heffing bepaald op 5 ct». per 100 K.G.
met een minimum van 25 ets. per certifi
caat.
In verband met de uitvoering dezer
maatregelen en mede ten einde stagnatie
te voorkomen, wordt exporteurs der boven
genoemde artikelen naar Duitschland ver
zocht zich ten spoedigste te wenden tot het
Crisis In- en Uitvoerbureau, Laan van
Meerdervoort 84, Den Haag, waarbij voor
de artikelen zout en kunsthoorn dient te
worden opgegeven hetgeen door hen ge
durende 1932 van die artikelen is geïmpor
teerd. Voor superphosphaat dienen deze
gegevens ook voor 1931 te worden ver
strekt Tevens zal moeten worden opgege
ven, hetgeen van 1 Januari 1933 af tot 10
Mei door hen is uitgevoerd. Exporteurs, die
zich niet voor 15 Mei a.s. hebben aange
meld, kunnen voor uitvoercertificaten niet
meer in aanmerking komen.
Nieuwe stationsnaam te Amsterdam.
Thans is officieel bepaald, dat pret in
gang van 15 Mei a.s. bet station-Willems
parkweg zal woiden genoemd station-
Haarlemmermeer.
AANGIFTE VOOR DE INKOMSTEN
BELASTING.
Leidraad-tuinbouw,
Nu de aangiftebiljeten voor de Rijksin
komstenbelasting door do Inspectie der
directe belastingen zijn verzonden, mogen
wij de tuinders cn kweekers wijzen op
den Leidraad ter berekening van de zui
vere opbrengst uit het tuinbouwbedrijf in
verband met de bepalingen der wet op do
Inkomstenbelasting.
Deze Leidraad is samengesteld door
een commissie, ingesteld door den Chris-
telijken Boeren- en Tuindersbond in Ne
derland, den Katholieken Nederlnndxohen
Boeren- en Tuindersbond en den Nedcr-
landschen Tuinbouwraad.
De Leidraad is tot stand gekomen met
volle medewerking van het Ministerie van
Financiën. Volgens modedceling van den
Minister van Financiën is deze Leidraad
Tiitgereikt aan de inspecteurs der Directe
Belastingen, aan de inspecteurs der Regi
stratie, aan de Ontvangers-plaatsvervan
gend voorzitter eener schattingscommissie
en aan de accountants der directe belas
tingen, allen voor zoover zij bij de uit
oefening van hun ambt met de berekening
van de opbrengst van het tuinbouwbedrijf
in aanraking komen.
De Leidraad-tuinbouw is verkrijgbaar
bij den secretaris van de Commissie-
Leidraad-tuinbouw (Mr. II. van Haas-
tertX Bezuidenhout Tti, 's-GravenBipge h,
20 cent per exemplaar franco per post.
DE EISCHEN DER PILOTEN.
K. L. M. antwoordt.
De directie van do. K. L. M. heeft ge
antwoord op den brief van de Nederland-
sche Vereeniging van Verkeersvliegers, j
betreffende het collectief ontslag der pi
loten, waarin allereerst uiteengezet
wordt, dat de vereeniging niet den regle
mentaire» weg bewandeld heeft, voorge
schreven in het reglement betreffende de
dienst voorwaarden.
Wat de cischen der piloten betreft,
merkt de directie het volgende op: De
vliegtuigbestuurders zijn van oordeel, dat
het cenige juiste betalingssysteem is een
vast salaris zonder vliegpremie.
De directie gaf te kennen, dat men uit
eindelijk tot een vast salaris zal komen,
doch dat zij den tijd daartoe nog niet rijp
acht.
Zij heeft de vereeniging reeds eerder
verzocht, een voorstel ter zake te ontwer
pen, dat dan door de directie bestudeerd
zou worden. Hoewel de vereeniging des
tijds toezegde, aan dit verzoek gevolg te
goven, is zulks tot heden nog niet ge
schied.
De daggelden voor verblijf te Bandoeng
wensehte men voorts op 15 instedo van
op 12 te zien vastgesteld. De verminde
ring van daggelden te Bandoeng is des
tijds voor advies bij de Commissie van Ad
vies geweest, die 12 noodig en billijk
vond. Daarbij werd tevens in aanmerking
genomen, dat de hoogste regeeringsamb-
t-naren in Nederlandsch-Indië een dag
geld van 12 genieten.
In 1932 zijn nieuwe vliegtuigbestuurders
in dienst genomen op lagere voorwaarden
dan het reglement aangeeft. Bedoelde be-
stuuders waren met hun aanstellingRvoor-
waarden volkomen tevreden, terwijl die
voorwaarden vanzelfsprekend, die der
reeds in dienst zijnde bestuurders niet
raakten. Men wenscht ook do verplichte
deelneming in het Spaarfonds te doen
vervallen, aangezien men dit voor alle
deelnemers ongewenscht acht.
Hiertegenover merkt dc directie op, dat
verplicht moet gespaard worden de helft
van de vliegpremie, waarop de K.L.M. een
behoorlijke rente vergoedt. Deze verplich
ting bedoelt natuurlijk een bescherming te
zijn voor de piloten zelve. Afschaffing
daarvan acht de directie dus niet hun be
lang, vooral niet voor do jongere piloten.
Men verlangt 100 pet. méér vlioggeld
voor nachtvluchten. Het reglement voor
ziet in een verhooging van de vliegpremie
voor nachtvluchten van 33 1/2 procent,
waarmede de piloten zich blijkens de door
hen geteckende arbeidsovereenkomst des
tijds vereenigd hebben. De directie acht
zoowel dit percentage als de wijze van
berekening der werkelijk 's nachts gevlo
gen uren ook thans nog billijk.
De eischen van de Vereeniging, die bo
vendien geweigerd heeft den rcglementai-
ren weg te volgen om de wenschen der pi
loten aan het oordeel van de Commissie
van Advies te onderwerpen, en do hou-
diDg van den raad van bestuur on direc
tie der K.L.M. daartegenover, blijken vol
doende redenen te zijn voor de vliestuig-
besturders om de verantwoordelijkheid op
zich te nemen voor de gevolgen van een
collectief ontslag.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Bevestigd wordt, dat Z. H. de Paus op
Hemelvaartsdag het Vaticaan zal verlaten.
(2de blad).
Complot tegen de regeering-Azana ver
ijdeld. (2de blad).
Gandhi in vrijheid gesteld. (2do blad).
Een radio-rede van Roosevelt. (2de blad).
BINNENLAND.
De Koningin richt zioh tot het Neder-
landsche volk in verband met de Willem
de Zwijger-herdenking (ïsto blad).
Plechtige opening van de buitengewone
zitting der Staten-Generaal. (1ste blad).
Prof. R. N. Roland Holst heeft ontslag
gevraagd als hoogleeraar-directeur der
Rijksacademie voor Beeldende Kunsten te
Amsterdam, (lsto bind).
Zeventig Missiezusters nemen afscheid
van Steyl. (Kcrkn., 2<lc blad).
Op den Roermondschen weg word een
woonwagen met elf inzittenden door een
autobus in een sloot gereden. (Qem. Bw.
3de blad).
Auto met vier personen te Waalwijk over
brugleuning blijven hangen. (Gein. Bcr.
3do blad).
Zweedsch stoomschip op de Schelde na
aanvaring gezonken. (Gem. Bcr. 3de blad).
De anonieme briefschrijverij gaat door.
(Gem. Bcr. 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De Davis Cup-wedstrijd Nederland—Po
len eindigde met 3—2. Hughan verloor van
Hebda. (3de blad).
Dc pers over den wedstrijd Nederland
België. (3do blad).
PROF. R. N. ROLAND HOLST.
Gaat heen als hoogleeraar-directeur van
de Rijksacademie te Amsterdam.
Naar het „Hbld." vernoemt, heeft prof.
R. N. Roland Holst legen 1 Januari 1934
ontslag aangevraagd als hooglecraar-diroc-
teur van de Rijksacademie voor Beelden
de Kunsten te Amsterdam.
't Blad heeft prof. Roland Holst gevraagd
welke de motieven tot deze ontslag-aan
vrage waren.
„Ten eerste", aldus de directeur der
Rijksacademie, „is het altijd mijn plan ge
weest heen te gaan, als ik ü5 jaar ben ge-
worden. Allebé en Derkinderen zijn wel
langer gebleven, maar ik ben steeds voor
nemens geweest mij aan do grens van 05
jaar tc houden.
„In hot einde van dit jaar word ik 85.
Wellicht zou ik het ontslag pas hebben
gevraagd tegen het midden van 1934, aan
het einde van den cursus dus, als niet een
voor mij zeer verheugende opdracht mij
had genoopt een half jaar eerder been te
gaan; namelijk dc opdracht voor het groo-
tc Noordelijke transcoptraam in do
Utreehfschc Domkerk. U weet, dat het
Zuidelijke raam gereed is, voor hot Noor
delijke is twee jaar geleden de opdracht
gegeven, doch het geld was er niet.
„Nu is het er wel, dank zij een zeer
belangrijke gift van een anonymus, zoodnt
met de uitvoering kan worden begonnen.
Het is een bijzondere wensch van Utrecht
dat het raam voltooid zal zijn tijden* het
feest der Universiteit in het midden van
193(3. Het is onmogelijk 'lit groofe wok,
dat physisch en geestelijk veel eischt
het is een raam van 200 M.2 tc vol
brengen en tegelijkertijd het hoogleeranr-
directeurschap dor academie waar te ne
men.
„Daar het nu vrij kort dag is cn ik niet
een half jaar voor het. werk kan missen,
heb ik besloten op 1 Januari 1934 de aca
demie tc verlaten, om mij geheel tc kun
nen wijden aan het groote werk voor
Utrecht, dat mii zeer aantrekt en dat ik
levenswerk beschouw."
