DE BISSCHOP IN BODEGRAVEN
24ste Jaargang
DONDERDAG 4 MEI 1933
No. 7499
3)e £cid4efi£6ou/fca/itt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij voornitbetafing:
Voor Leiden 19 oent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 oent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post 12.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 oent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit nummer bestaat uit VIER
bladen.
Het bestaansrecht van den
middenstand.
De Katholieke Werkgevers zullen een
Weekend houden, waarop besprekingen
zullen plaats hebben naar aanleiding van
inleidingen van de heeren pater dr. Oass.
Hentzen, mr. dr. L. Kegout en P. J. Spoo-
renberg.
Wij drukken hier over vier stellingen van
pater Hentzen.
2. De Werkgever al» „leider in het
economisch-sociale leven" moet het ad-
gemeen belang der maatschappij als
economische arbeidsgemeenschap die
nen. De groep der werkgevers, en de
enkeling als lid dezer sociale groep,
moet steeds de „sociale rechtvaardig
heid" en de „sociale liefde" in die re
laties betrachten.
3. Tegenover twee groepen vnl. der
maatschappij heeft hij zijn sociale taak
te vervullen naar de normen der so
ciale rechtvaardigheid en der sociale
liefde: n.l. den Middenstand en de ar
beidersklasse.
4. Tegenover den Middenstand kan
hij tegen de sociale rechtvaardigheid
(en -liefde) mitsdoen door dezen, waar
hij een wezenlijk eoonomisch-nuttige
en sociaal-juiste functie verricht, te
trachten te verdringen.
5. Tegenover de arbeidende klasse
heeft hij aan hare materieele en gees
telijke verheffing mee te werken, in
den geest van hetgeen „Quadragesimo
Anno" ons voorhoudt omtrent de „ver
lossing van het proletariaat", het
„rechtvaardig loon", het „herstel der
maatschappelijke orde" en de „zede
lijke vernieuwing" van heel het maat
schappelijk leven.
Dit zijn mooie stellingen, waarin zoo
als dat in een stelling hoort met geen
woord te weinig en met geen woord te veel
de kerngedachten worden neergelegd van
de katholieke sociale opvattingen, van der
katholieken plichten in het sociale leven.
Wij willen hier even de aandacht vesti
gen op de vierde stelling.
Een werkgever of hij, die door kapitaal
bezit daartoe in staat is, mag alleen in
het feit, dat hij het doen kan, niet het
recht vinden, om den middenstand van een
wezenlijk economisch-nuttige en sociaal-
juiste functie uit te sluiten! 't Zou goed
zijn, als deze stelling eens duidelijk met
voorbeelden door de katholieke werk
gevers werd toegelicht, opdat uit die
kringen zelf worde gesignaleerd en
gebrandmerkt het feit, dat inderdaad en
feitelijk óók katholieke werkgevers en
„kapitalisten" bezig zijn, om den midden
stand van een wezenlijk economisch-nutti
ge en sociaal-juiste functie uit te sluiten,
alléén uit winstbejag.
Haar aanleiding hiervan moet ons een
andere opmerking van het hart.
Wij hoorden laatst noemen een daad van
een groote katholieke instelling in Lei
den, welke feitelijk zij 't, naar wij ho
pe, onbedoeld een rechtstreeksohen aan
val beteekent op het bestaan van een deel
van den middenstand.
In het bestrijden, signaleeren ook, zoo
noodig, in de pers! van een dergelijk,
met sociale rechtvaardigheid en sociale
liefde strijdend handelen, ligt o.i. nog een
"vruchtbaar arbeidsterrein voor de Hanze.
Anderen niet te kort doen.
Verder willen wij nog eens wijzen op de
eerste stelling van mr. dr. Regout, lui
dende:
L Aannemende, dat de leiders van
Ihet 'bedrijfsleven in het algemeen ge
nomen niet beter of slechter zijn, dan
andere menschen, is voor de eerste de
naaste gelegenheid grooter, dat zij
him mederoensohen ter wille van eigen
belang te kort doen.
Dat is uit psychologisch, menschkundig
opzicht zoo juist gezegd!
De naaste gelegenheid, om te misdoen
tegen de rechtvaardigheid en tegen de lief
de, is voor de leiders in het bedrijfs
leven grooter dan voor anderen (of: dan
voor vele anderen; in ieder geval grooter
dan in het algemeen voor de arbeiders).
En daarom, zegt de tweede stelling, is ten
deze voor de werkgevers zelf-controle
„meer dan voor anderen gewenscht".
Alle leiders van het bedrijfsleven moch
ten hiervan overtuigd zijn! Zelfkennis
is immers noodzakelijke voorwaarde voor
aoqdige verbeteringen in het moreele leven.
Joyeuse entree in de gemeente,
sportterrein in gebruik genomen,
van het herstelde altaar.
Het nieuwe
Consecratie
Wij weteri het niet (want wij kunnen
niet in het haH van een Bisschop kijken),
maar het kan bijna niet anders, of Mgr.
heeft nog steeds pleizier in de ontvangst,
die hem in kleinere gemeenten wordt be
reid. In steden is zulk een feestelijke in
tocht niet goed mogelijk, in andere ge
meenten is de „incomste" van Mgr. zeer
statig. Maar sommige parochies hebben
er slag van om aan den Bisschop een ont
vangst te bereiden, die hem dubbel aan
genaam moet zijn, omdat eruit spreekt
eerbied voor het gezag, maar nog méér:
aanhankelijkheid.
Tot die laatste parochies behoort Bode
graven. De Bisschop kwam naar Bodegra
ven om het altaar, dat geheel gerestau
reerd is, opnieuw te consacreeren. Ook
was een nieuw en prachtig sportterrein
aangelegd achter de kerk, dat tegelijk
met deze plechtigheid, officieel in gebruik
werd genomen.
Alles wat 'Roomsch heet in Boruf en
oud-Boruf(!) had de driekleur uitgestoken.
Jong en oud schaarde zich langs den weg,
om Mgr. bij zijn intocht te begroeten.
Z.H. Exc. kwam bij de Spokersbrug aan
den Goudschen weg op het grondgebied
der gemeente, waar de Pastoor der pa
rochie, de zeereerw. heer A. W. J. Lühn,
de Deken van Alphen en de Rector van
het St. Josephgesticht hun opwachting
maakten.
Pastoor Lühn verwelkomde den Bisschop
in de parochie en uitte zijn blijdschap
over diens komst.
De Bisschop dankte met enkele vrien
delijke woorden.
Een aardig moment was, dat juist aan
de Spokersbrug in een boerderij bruiloft
werd gehouden. Bruid en bruidegom, het
jonge echtpaar G. J. v. Veldhuyzen-Volle
ring kwamen Mgr. den zegen vragen. (Onze
photograaf heeft dit moment vereeuwigd
Men zie in het 3e blad).
Hierna zette de stoet zioh in beweging.
Voorop een onafzienbare rij van vereeni-
gingen, dan de ruiters, het rijtuig van
Mgr., geflankeerd door ruiters. De stoet
werd gesloten door auto's waarin het
Kerk- en Armbestuur.
Door de Le Coultre-straat, Wilhelmina-
straat, Van Tolstraat, Overtocht, werd ge
reden naar het Sportterrein.
Op het Sportterrein.
Onder klokgelui, voorafgegaan door een
witte slinger van bloemendragende bruid
jes, betrad Mgr. het terrein. Hier maakten
de Burgemeester van Bodegraven, mr. Van
Dobben de Bruyn, lid der Tweede Kamer,
en de burgemeester van Zwammerdam, de
heer Hoogenboom hun opwachting.
Toen de Bisschop op de tribune bad
plaats genomen, werd een feestlied ge
zongen, waarna het défilé begon van alle
vereenigingen.
Er zijn heel wat Kath. vereenigingen in
de kaasstad. Welgeteld 42. Het défilé werd
geopend door den Parochialen Jeugdraad
met een doek „De Jeugd aan Christus''.
Iedere vereeniging was vertegenwoordigd
door enkele leden. Een van hen droeg op
een bord de naam van de organisatie.
Niemand was vergeten; zelfs de „Deut
sche Madchen Schutz" niet.
Aardig was de groep van E.S.T.O. met
het kleine grut evenals de groote sporters,
in zwart-wit tricot.
Het Patronaat kwam reeds goeddeels
geüniformeerd. De Graai, die hier ter
plaatse onder leiding staat van mej. Th.
Aengenent, is pas opgericlit en heeft het
zoover nog niet geschopt. Maar de feikleu-
rige vlag was er!
Het défilé, dat geleid ewrd door den ka
pelaan der parochie, den weleerw. heer
Van Kessel, had een keurig venoop.
Alle vereenigingen, tot zelfs de Vrou
wenbond, brachten stram de Romeinsche
groet 1
Het défilé werd opgeluisterd door muziek
van de Harmonie Leo XIII uit Alphen aan
den Rijn, De parochie is nu wel een mu
ziektent rijk; echter nog geen harmonie.
Na afloop van deze betooging nam de
Bisschop het woord:
Toespraak van den Bisschop.
Dierbare Katholieken van Bodegraven!
Ik gevoel me op 't oogenblik gedron
gen een enkel woord van hartel ijken en
oprechten dank te spreken, getroffen als
ik ben door de grootsche ontvangst, die
Katholiek Bodegraven mij bij mijn intrede
in deze gemeente heeft willen brengen.
Ik ben getroffen, niet omdat ik Kath.
Bodegraven niet in staat rekende mij een
dergelijke ontvangst te bereiden. Want ik
ken Bodegraven sedert jaren en jaren en
ik weet dat in hen leeft een diep geloof
en ik weet welke warme aanhankelijkheid
zijn in hun hart bezitten jegens 't Kerkelijk
Gezag.
Maar het frappeerde mij toch, dat U op
zoo'n grootsche wijze zijt voor den dag
gekomen. Hierin zie ik opnieuw een bewijs
van uw trouw aan de Kerkelijke Overheid
in dit Bisdom.
Twee dingen zijn mij bij deze intrede
opgevallen.
Eerstens, dat het Kath. verenigings
leven hier ter plaatse zoo sterk ontwikkeld
is, waaronder ook de jeugdorganisaties.
Die groote bloei is voor mij een groote
vreugde, want ik ben ervan overtuigd in
het diepst van mijn ziel, dat een krachtige
ontwikkeling van het verenigingsleven
niet alleen van be teekenis is voor de Kath.
Kerk in ons vaderland, maar ook een hulp
en steun is voor het rustig bestaan der
gansche Nederlandscbe maatschappij.
Ik beschouw als de meest belangrijke
taak van mijn Bisschoppelijk ambt het
Jeugdwerk te verzorgen, te beschermen en
sterk te ontwikkelen. En daarom verheugt
het mij, dat niet alleen de sociale organi
saties, maar vooral ook het jeugdwerk
voor jongens en meisjes hier ter plaatse
tot bloei is gekomen.
Ik hoop, dat èn het sociale èn bet jengd-
vereenigingsleven onder leiding van den
nieuwen herder hoe langer hoe krachtiger
zich zal ontwikkelen. Door zijn voorganger
is het jeugdwerk al zoo prachtig opgezet;
ik ken uw nieuwen herder genoeg, dat ik
weet 4at hij er naar streven zal het ver-
eenigingsleven op te voeren.
Op de tweede plaats ben ik getroffen
door de goede verstandhouding tusschen
wereldlijk en kerkelijk gezag. Het feit, dat
twee burgemeesters hier aanwezig willen
zijn en bovendien eenige wethouders, is
mij daarvan het bewijs. Vooral in onzen
tijd is het gewenscht, dat kerkelijke en
wereldlijke overheid ten nauwste samen
werken.
Ik betuig mijn oprechten dank aan de
Burgemeesters van Bodegraven en Zwam
merdam, en hoop, dat de eendrachtige sa
menwerking tusschen Kerkelijke en wereld
lijke overheid steeds inniger en krachtiger
moge worden. Dat zal zijn in het belang
van de twee gemeenten, waarover deze
parochie zich uitstrekt.
Ik dank allen hier aanwezig voor het
geen mij te zien en te hooren is gegeven.
Morgen zullen de plechtigheden der
consecratie plaats hebben. Ik hoop, dat
ten gevolge van de wijding van het altaar
Gods rijke zegen moge neerdalen over
Bodegraven.
Op deze toespraak van den Bisschop
volgde een geestdriftig „Lang zal hij
leven!'", waarbij vooral de schooljongens
zich buitengewoon inspanden.
Na de zegen gegeven te hebben, verliet
Mgr. het veld, terwijl de vereenigingen in
een haag langs het pad stonden geschaard,
en begaf zich naar de Parochiekerk.
Daar werd de feestelijke intocht met
een kort Lof besloten.
Plechtige Altaar-consecratie.
Hedenmorgen had de plechtige altaar-
consecratie plaats door Mgr. den Bis
schop. Als diaken en subdiaken fungeer
den de zeereerw. heeren Hakkeling, pas
toor te Reeuwijk en C. A. Moons, pas
toor te Zevenhoven, als cantores de
weleerw. heeren kapelaan Koopman uit
Alphen en kapelaan Roest uit Oegst-
geest. Ad mythram Rector Huibers, Ad
Buoulum kapelaan van Kessel, Ad librum
pastoor W. Borsboom uit Noorden, Ad
aspersorium pastoor H. P. van Dijk uit
Nieuwkoop, Thuriferarius pater Veldhui
zen O.F.M., uit Maastricht, Cruciferarius
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Duitschland en de positie van de Schupo.
(2e blad).
De vakvereenigingen buigen zich onder
het juk van Hitier. (2e blad).
De inflatie in Amerika. (2© blad).
BINNENLAND.
De Eerste Kamer heeft met 27 tegen 16
stemmen het wetsontwerp tot wijziging van
de Kieswet aangenomen. (2de blad).
Overleden is de zeereerw. pater dr. L.
Schmedding. (Kerkn., 3de blad).
Een auto-ongeluk, waarbij velen gewond
zijn. (1ste blad))
Wolkbreuk boven Sittard en omgeving.
Straten en wegen blank, tram- en auto
verkeer ondervindt stagnatie. (Gom. Ber.
3de blad).
De moordaanslag te Eindhoven (Gem.
Bor. 3de blad).
Rijwielherstelplaats en twee winkels te
Hoogeveen uitgebrand. (Laatste Ber.)
LEIDEN.
De viering van het 50-jarig bestaan vap
de Ambachtsschool. (1ste blad).
UIT DE OMGEVING.
Plechtige ontvangst van den Bisschop
in Bodegraven. (1ste blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De wedstrijden om den Leidsche Cou
rant-beker vangen Zondag aan. (2de blad).
Vijftig jaar A. N. W. B. (2de blad).
pastoor A. J. Ratté uit Sloten, Cerofa-
rii pastoor J. van Kampenhout uit do
Meye en kapelaan Groenen uit Loimui-
den.
Na de consecratie-plechtigheden ving
te half 11 de Pontificale Hoogmis aan.
Z. H. Exc. werd hierbij geassisteerd door
den hoogeerw. heer J. M. Hellegers, de
ken van Alphen a d. Rijn, als presbyter
assistens. Als diaken en suib-diaken fun
geerden de zeereerw. hoeren A. Hooge- j
veen, pastoor te Aarlanderveen en F. j
van Nes, pastoor te Nieuw veen. Als
Troondiakens de zeereerwaarde heeren
Borsboom en van Dijk. Ad Librum pas
toor Moons, Ad candelam pastoor van i
Kampenhout, Ad baculum kapelaan van
Kessel, Ad mythram rector Huibers,
Thuriferarius pater Veldhuyzen, Ad
l gremiale pastoor Hakkeiing, Cantores
I kapelaan Koopman en kapelaan Roest.
I De secretaris van don Bisschop, de
i zeereerw. heer Agterof fungeerde als
i cereanoniarius.
Predicatie van den Bisschop.
OP DE TRIBUNE VAN HET SPORTVELD. Van 1. n. r.de Burgemeesters van Bodegraven en Zwammerdam, Pastoor
Lühn van Bodegraven, Z. H. Exc. Mgr. Aengenent, Deken Hellegers van Alphen, Rector Huibers van Bodegraven en Pastoor
Ratté uit Sloten
Aan het einde der Hoogmis
Mgr. een korte predicatie.
Hoewel de plechtigheid reeds gerui-
men tijd in 'beslag had genomen, wilde
Mg,, in het kort nog wijzen op de be»
teekenis dezer plechtigheid
Mgr. bood aan de parochianen zijn
gelukwenschen aan met de groote ge
beurtenis, nu het hoofdaltaar is gecon
sacreerd, d.wjz. geheel-cn-al aan God is
overgedragen.
Mgr. wees er op, hoe aan het einde
der plechtigheid met het wierookvat
driemaal een kruis gemaakt wordt over
het pas-geconsacreerde altaar, waarbij
driemaal gezongen wordt: „Omnis terga.
adoret te Geheel de aarde moet U
aanbidden".
Geheel de aarde werd opgeroepen om
God te aanbidden, want het altaar, zoo
juist geconsacreerd is meer waard dan
al het geschapene. Dit is de plaats
waar Gods Zoon zelve iederen dag op
nieuw geslachtofferd wordt voor onze
zonden, waar Christus zelf, het middel
punt van al het geschapene hier iederen
dag a-ls offer aan den Hemelschen Va
der wordt opgedragen.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. li'
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbel© van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.