VRIJDAG 28 APRIL 1933
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
24ste Jaargang
No. 7494
S)e Geid^eheSou/ïo/nt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 eent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal
Franco per post 12.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geillustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I!
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huu* en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit VIER
bladen.
V Wat nu.
Hoe saJ de regeering nu worden ge-
▼ormd?
Met een enkel woord hebben we daar
reeds gisteren een antwoord op gegeven.
En wij verwijzen naar wat andere bladen
zeggen, elders in dit nummer geresumeerd.
Wij schreven: „De vorming van een
krachtige parlementaire regeering
is aan de stembus niet per se onmoge
lijk gemaakt".
Wij drukten ons voorzichtig uit. En op
dezelfde wijze ongeveer schrijven ook an
dere bladen over de vraag: Wat nu?
Wij zijn er beslist van overtuigd, dat de
vorming van een reohtsch Kabinet een zeer
gewenschte oplossing kan zijn, zegen
rijke resultaten voor land en volk kan
hebben.
Maar wij zijn er éven stellig van over
tuigd, dat zulk een Kabinet ongewenscht
en noodlottig zou zijn, als het niet zou
zijnkrachtig èn sociaal-voor
uitstrevend, met een diep inzicht in
de nooden van het volk, in de wensche-
lijkheid en noodzakelijkheid v£h wezen
lijke sociale hervorming. -
Indien zulk een rechtsch Kabinet zou
kunnen worden gevormd wij zouden
dankbaar zijn
En indien niet dan iets anders. Wét
dan?
Als de drie reohtsohe partijen het samen
niet eens zouden worden, dan zou een
eventueel© versterking met de groep der
Vrijz. Democr. ook geen eensgezindheid
•brengen.
Dan zou er niets anders overblijven o.i.
dan een extra-parlementair Kabinet, zoo
als het aftredende er een is geweest. Een
wat men noemt nationaal" Kabinet heeft
oi. heel weinig aantrekkelijks, zoo 't mo
gelijk zou zijn.
Wij hopen echter en blijven nog hopen
op de vorming van een krachtig, sociaal-
vooruitstrevend parlementair Kabinet.
BINNENLAND
HET NEDERLANDSCH—DUITSCH
HANDELSVERDRAG.
De meening van mr. Niemöller.
Naar aanleiding van het tot stand ko
men van het nieuwe Nederlandsch-Duitsch
handelsverdrag hebben wij ons gewend
tot het Centraal Bureau van Tuinbouw
veilingen in Nederland en den secretaris
van dat Bureau mr. L. Niemöller verzocht
ons over dit verdrag zijn meening te zeg
gen, speciaal met betrekking tot den ex
port van tuinbouwproducten. Mr. Niemöl
ler zeide, dat het nieuwe verdrag voor den
tuinbouw-export naar Duitschland geen
enkele verlichting brengt.
Als voorbeeld noemde hij de sla; hier
voor is het invoerrecth verlaagd van 20 op
15 K.M. In de eerste plaats is dit een veel
te kleine verlaging. Onder het vorige han
delsverdrag bedroeg het invoerrecht 7
B.M. Een ieder zal inzien, dat dit invoer
recht (het nieuwe) dat dus ruim het dub
bele is van het oude practisch neerkomt
op een invoer-v e r b o d, te meer waar de
koopkracht van het Duitsche volk aan
zienlijk gedaald is, waardoor iedere prijs-
verhooging oogenblikkelijk daar invloed
doet gelden.
Een belangrijk punt is voorts nog dat
het verdrag niet dadelijk in werking
treedt. Was dit wel het geval dan zouden
enkele tuinbouw-producten in deze weken
nog van de verlagingen kunnen profitee
red Wanneer het verdrag echter pas in
begin Mei in werking zou treden, is dit
voordeel ook verdwenen. Zijn conclusie sa
menvattende zeide mr. Niemöller: „Voor
den tuinbouw is het verdrag van geener
lei beteekenis. Het is niet veel meer dan
een gebaar".
CRISISBOTERMERK.
De Crisis-Zuivel Centrale maakt be
kend, dat voor de week van 30 April6
Mei de prijs van het Crisisbotermerk en
de vervoervergunning voor buitenland-
sche boter op 1.per K.G. is bepaald.
EERSTE KAMER.
In de gistermiddag gehouden Eerste Ka
merzitting gingen onder den hamer door:
eenige naturalisatie-ontwerpen, een ont
werp tot wijziging en verhooging van de
gemeentefondsbegrooting voor het jaar
1931-'32 (verhooging van de bedrogen voor
uitkeeringen aan de gemeenten), een ont
werp tot wijziging van de wet van 11 Juli
1908 betreffende de instelling eener con
signatiekas, benevens een wetsontwerp tot
voorbehoud van de bevoegdheid tot be
krachtiging van het Verdrag met Proto
col can onderteekening tot beperking van
de vervaardiging en tot regeling van de
distributie van verdoovende middelen van
13 Juli 19.31. Daarna werd de openbare zit
ting gesloten.
DE R. S. P.'ER VAN BURINK EN
„NATIONAAL HERSTEL".
Het revolutionnair* socialistische Partij
lid Van Burink, gemeenteraadslid van
Botterdam, heeft dezer dagen op de ver
gadering van het Verbond voor Nationaal
Herstel in Den Haag zijn opstandige men
taliteit verloochend.
Een der leden van het dagelijksch be
stuur dezer partij heeft nu een korte uit
eenzetting gegeven in verband met de
vraag, of de B. S. P. haar aanspraken, die
zij heeft op den zetel van den heer van
Burink, zal doen gelden, dan wel berus
ten in het feit, dat deze blijft zitten.
Beeds in den loop van het vorige jaar
had de heer van Burink toegezegd, dat hij
zich geheel uit de politiek zou terugtrek
ken en de B. S. P. dus de beschikking over
haar raadszetel zou krijgen.
Het was ter gelegenheid van de behan
deling van eenigen „administratieven ach
terstand" waarbij ook de heer van Burink
was betrokken, dat door hem aan hot
hoofdbestuur der B. S. P. een verklaring
werd afgegeven, waarin o.m. stond: „dat
hij ernstig voornemens is (was) zich geheel
uit het politieke leven terug te trekken".
De afdeeling Botterdam der R. S. P.
had den heer van Burink geroyeerd. Het
hoofdbestuur echter verklaarde dit roye
ment in strijd met de statuten en dus on
reglementair. Later is het royement offi
cieel door het hoofdbestuur uitgesproken.
Het verband tusschen de K. S. P. en den
heer van Burink was dus geheel verbro
ken en de R. S. P. wachtte op het moment
dat hij zijn zetel ter beschikking zou stel
len. Maar ondanks zijn verklaring, ook in
den raad, dat hij de politiek den rug zou
toekeeren, zoodra zijn positie dit mogelijk
maakte, gebeurde er niets van dien aard.
Daar hij in het algemeen niet afweek van
de politieke lijn der B. S. P., stelde het
bestuur geen naderen eisch omtrent zijn
heengaan.
Nu echter blijkt, dat de heer van Bu
rink sterke genegenheid koestert voor
„iets nieuws", in dit geval het fascisme
van de heeren Westerman en Nieuwen-
huis en daarmede het programma verloo
chent, waarop hij is gekozen, zal het be
stuur der R. S. P. hem den eisch stellen
zijn zetel ter beschikking te stellen van
den opvolger op de lijst der B. S. P.
De „Nieuwe Rotterdamsche Courant"
verneemt namelijk, dat de heer van Bu
rink ook betrokken is bij de propaganda
voor het Verbond van nationaal herstel
onder de werkloozen te Rotterdam, welke
propaganda, behalve door den Amster-
damschen Verbondscandidaat Piet Mer-
kelijn, gedreven wordt door twee perso
nen, die aan het middenstandsbureautje
van den heer Van Burink verbonden zijn
en die ook tegenwoordig waren op de ver
gadering van het Verbond op Vrijdag jl.
in Hen Haag.
Na de verkoeling van betrekkingen tot
de R. S. P. had de heer van Burink zich
namelijk de belangen van een deel van
den middenstand aangetrokken, terwijl hij
daarnaast voor de belangen van de werk
loozen bleef ijveren.
Het bestuur der R. S. P. zal afwachten
of de heer van Burink, nu hij met zijn ver
leden finaal heeft gebroken, zooveel poli
tiek fatsoen zal bezitten om te doen wat
in dit geval geboden is.
Het bestuur is er zich van bewust te
spreken namens hen, die hun stem in
1931 hebben uitgebracht op de lijst der R.
S. P., die zeker geen van allen zullen ge-
doogen, dat de heer van Burink misbruik
maakt van het vertrouwen in de R. S. P.
gesteld, ten bate van welke fascistische
partij of beweging ook.
In een verkiezingsrede heeft de voor
zitter der Afdeeling Amsterdam van het
Verbond voor Nationaal Herstel, gep. vice-
admiraal L. J. Quant gezegd, dat er geen
sprake was van een toetreden van den
heer Van Burink tot dit verbond. Op een
vergadering in Den Haag heeft de heer
Weslerman zich slechts verheugd in de
beueering va'n dezen communist, die ge
zegd had tot het inzicht te zijn gekomen
dal Moskou de arbeiders bedrogen heeft.
De coalitie?
De R.-K., C.-H. en A.-R. Tweede Ka
merfracties hebben hedenmidag in het ge
bouw der Tweede Kamer fractievergade
ringen gehouden.
Toezicht bij het spoor in gebreke?
Het communistisch Tweede Kamerlid L.
de Visser heeft aan minister Reymer de
vraag gesteld of hij kennis genomen heeft
van de berichten over de onrustbarende
stijging van het getal spoorwegongelukken
met groote materieele schade en doodelij-
ken afloop voor het spoorwegpersoneel; of
hij niet van oordeel is, dat het toezicht veel
te wenschen overlaat, zoodat daarin ten
spoedigste verandering dient te komen en
of de regeering met bekwamen spoed een
onderzoek naar een en ander wil instellen
en de resultaten daarvan zoo spoedig mo
gelijk bekend wij maken?
Middelen der Crisiscomité's niet
toereikend.
Dr. I. H. J. Vos, lid van de Tweede Ka
mer, heeft den ministers van Financiën en
van Economische Zaken en Arbeid, ge
vraagd
Is het den ministers bekend, dat vele
plaatselijke crisiscomité's bij gebrek aan
geldmiddelen niet of niet voldoende in
staat zijn tot het verleenen van financiee-
len steun aan nood.ijdende middenstanders
en dat ook het Nationaal Crisis-Comité
hierin blijkbaar niet kan voorzien?
Zijn de ministers, in verband met den
stijgenden nood. bereid op korten termijn
een toereikend bedrag voor dit doel ter be
schikking van het Nationaal Crisis-Comité
te stellen?
Entree rijksmusea.
De minister van onderwijs, kunsten en
wetenschappen brengt ter algemeene ken
nis, dat de toegangsprijis tot het rijksmu
seum te Amsterdam en tot het Mauritshuis,
te den Haag, met ingang van 1 Mei wordt
vastgesteld op 25 cents voor Maandagen,
Dinsdagen, Donderdagen en Vrijdagen,
Voor de overige dagen blijft de toegangs
prijs tien cents. De prijs der jaarkaarten
blijft gehanhaafd op 2.
Openbare inzamelingen.
Beschikkende op het beroep, ingesteld
door het bestuur der afd. Haarlem en Om
streken van de Vereeniging „Kinderhulp"
tegen een besluit van B. en W. van Haar
lem, waarbij toestemming is geweigerd tot
't houden van een openbare inzameling in
die gemeente, is bij Kon. Besluit bepaald,
met vernietiging van het bestreden bes.uit,
dat B. en W. ten onrechte de gevraagde
toestemming hebben geweigerd.
Ongegrond werd verklaard een beroep
van de Vereeniging „Het Hoogeland" te
Arnhem tegen een besluit, waarbij B. en
W. van Haarlem toestemming hebben ge
weigerd tot het houden van een openbare
inzameling.
RECHTZAKEN
Lichamelijk letsel door schuld.
Gisterenmiddag stond voor de Haagsche
Rechtbank terecht de 27-;arige H. A. R.,
chauffeur uit Wassenaar, wien ten-
laste was gelegd, dat hij te Wassenaar op
of omstreeks 11 Januari 1933 op den Was-
senaarsche slag bij het inhalen van een
kiepkar, die bestuurd werd door een drie
tal personen, niet naar links heeft uitge
haald, waardoor Johannes Van Tol aan zijn
arm werd verwond, en ihierdoor een twee
tal maanden zijn bezigheden niet heeft,
kunnen verrichten. Als deskundige werd
gehoord dr. C. J. Houwinge Grafdijk, uit
Leiden, die van Tol heeft behandeld.
Bovendien heeft verd. met dat motor
rijtuig gereden, waarvan de spoorstand
aan een zijde los zat en uit de kogellager
was of defect was, althans de stuurinrich
ting niet goed was gesteld, of nagesteld en
niet goed functioneerde.
Een drietal getuigen werd in deze zaak
gehoord. De officier van Justitie eischte
tegen dc verdachte, die volgens deze zeer
onvoorzichtig en roekeloos heeft gereden,
een heohtenisstraf voor den tijd van 3 we
ken. Vonnis over 14 dagen.
Verduistering ten nadeele van een Polder
bestuur te Ter-Aar.
Voor het Haagsch Gerechtshof stond te
recht de gewezen penningmeester W. de R.
uit T e r-A a r, die door de Haagsche
Rechtbank was veroordeeld tot 10 maan
den gev.straf wegens verduistering. Ver
dachte beweerde, dat hij een bedrag van
1400 uit de kas van den Middenpolder als
voorschot zou hebben gegeven aan dcu
voorzitter, den heer W. H. Deze ontkeüde
een dergelijk bedrag te hebben ontvangon
van den penningmeester. Bij de kascon
trole was door verd. een door H. ondertec-
kende schuldbekentenis tot genoemd be
drag overgelegd, waarop wel de handtee-
kening van den voorzitter voorkwam, doch
de daar boven gestelde schuldbekentenis
was door verdachte zelf geschreven.
De Procureur-generaal merkt op, dat
verd. zeer vele groote schulden had. Spr.
vroeg bevestiging van het vonnis. Arrest
10 Mei a.s.
Verduisteringen bij de Nationale Bankver.
te Boskoop.
Gisterenmiddag stond voor de Haagsche
Rechtbank terecht de 27-jarige H. T. uit
Boskoop, thans gedetineerd in het Huis
van Bewaring te den Haag, wien tenlaste
was gelegd, dat hij te Boskoop herhaalde
lijk, opzettelijk zich wederrechtelijk heelt
toegeëigend
le. in of omstreeks het tijdvak van het
jaar 1926 tot 6 Febr. 1931 bedragen aan
geld, toebehoorende aan de Stichting
Spaarbank der Nationale Bankver.;
2e. in of omstreeks het tijdvak van 6
Februari tot 2 Februari 1933 bedragen aan
geld, toebehoorende aan de Stichtiug
Spaarbank der Rotterdamsche Bankver.,
te zamen tot een totale waarde van on
geveer 8300.welke bedragen hij voor
die stichtingen onder zich had als kassier
of kantoorbediende krachtens zijn dienst
betrekking bij die stichtingen.
Als getuige werd gehoord de heer C.
Plaatsman, kassier der Rotterdamsche
Bankver. te Boskoop, die oen en ander
nader uiteenzette. Verdachte ondervraagd,
bekende de verduisteringen. Verdachte had
ook een gefingeerd depositobiljet ingevuld
en onregelmatigheden gepleegd in de boe
ken van de inleggers. Op een vraag van
de President mr. Feith, wat verdachte met
dit geld had gedaan, deelde hij mede, dat
hij er goed van had geleefd, en zijn Moe
der, die zonder inkomen was, er van ge
holpen. Ook een buitenlandsohe reis had
verd. er van gemaakt en een zijner vrien
den medegenomen en bovendien een gids
om den weg te wijzen. Verd. wilde ook
graag netjes gekleed gaan. Hierna nam
de officier van Justitie het woord tot het
nemen van zijn requisitoir. Spr. ziet in do
verdachte toch niet zoo zeer een boosdoe
ner. Een ingekomen reclasseeringsrapport
vindt dat er wel termen aanwezig zijn om
verd. een voorwaardelijke straf op te leg
gen met bijzondere voorwaarden. Spr. vindt
het ook niet volkomen in den haak van
de Bank, waar verd. werkzaam was, om
iemand van zoo'n jeugdigen leeftijd een
dergelijke betrekking toe te vertrouwen.
En dan met een dergelijk gering salaris
als verd. verdiende. Spr. requireerde, dat
verdachte schuldig wordt verklaard aan
hetgeen hem bij dagvaarding is tenlaste
gelegd en dat verd. deswege zal worden
veroordeeld tot een gevangenisstraf voor
den tijd van 1 jaar, waarvan 8 maanden
onvoorwaardelijk en 4 maanden voorwaar
delijk met een proeftijd van drie jaar en
onder bijzondere voorwaarde. De verdedi
ger mr. Roest Crollius uit den Haag sloot
zich gaarne hierbij aan. Vonnis over 14
dagen.
Stakingsrelletjes te Warmond.
De Haagsche Politierechter mr. van Laer
deed hedenmorgen uitspraak in de zaak
tegen de sluoadoor A. J. N. en H. J. van
der S. te Haarlem, tegen wie door het O.
i M. ter zake van bedreiging mett openlijk
geweld resp. 2 en 6 maanden gevangems-
straf is geëischt. Deze verdachten zoudeu
op 1 Juni van het vorig jaar tijdens de sta
king, eenige werkwillige stucadoors heb
ben mishandeld.
De politierechter sprak beide verdach
ten, voor wie mr. Tj. Mobach als verdedi
ger was opgetreden, vrij.
VONNIS TEGEN DEN DADER VAN EEN
„CARNAVALSMOORD".
In afwijking van den eisch van den Offi
cier van Justitie veroordeelde de recht
bank gistermiddag den negentienjarigen
L. de L., den dader van den „carnavals-
moord" te Den Bosch, tot twee jaar en één
maand gevangenisstraf. De eisch was vier
jaar en één maand.
ACADEMIENIEUWS
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De Stahlhelm wordt door den leider
Seldte aan Hitier overgeleverd. (3o blad).
Het terugtrekken der Japanners in
Noord-China. Conflict verwacht met Rus
land. (3e blad).
Voorgenomen plannen van president
Roosevelt. (3e blad).
LEIDEN. Geslaagd:
artsexamen eerste gedeelte de heeren
J. P. Buys (L e i d e n), Lie Swit Pik (L e i-
d e n) en mej. H. J. M. v. Panthalcon v.
Eek (den Haag).
Bevorderd tot arts de heer H. Beuling
(Paramaribo).
HET WEER OP ZONDAG.
HET ZACHTE WEER HEEFT DE BESTE
KANSEN MAAR AFKOELING
MOGELIJK.
De koude periode van de vorige week
bereikte aan het begin der nu bijna afgc-
loopen week haar einde doordat een war
me Zuidelijke luchtstroom een einde maak
te aan den toevoer van koude lucht uit het
Noorden. In het midden dezer week waren
de meteorologische omstandigheden zeer
gunstig geworden voor zacht lenteweer
want door de ontwikkeling van een lagen-
druk-gebied over den Oostelijken Atlan-
tischen Oceaan en van hoogen druk over
Oost-Europa kon de warme lucht uit hot
Zuiden ongehinderd toestroomen. Do tem
peratuur is daardoor langzaam boven de
normaio gestegen.
Voor een langeren duur van het zachte
lenteweer zou het noodig zijn, dat dozolf-
de luohtdruk-verdeeling behouden bleef.
In het midden der week wezen de interna
tionale weerberichten echter uit, dat do de
pressie zich naar het Oosten voortbewoog
en dat de luchtdruk bij Ysland weer begon
te stijgen terwijl in de omgeving van dat
•eiland opnieuw een krachtige en zeer kou-
do Noordelijke luchtstroom naar het Zui
den trachtte dodr te dringen.
Dit. zijn geen gunstige verschijnselen
want het in Zuidelijke richting doordrin
gen van dezen kouden luchtstroom kan
vroeg of laat* ertoe leidon, dat hij Wcst-
Europa en daarmede ook ons land bereikt.
Hoe lang dit zal uitblijven is onzeker. Hot
is dus de vraag of reeds vóór Zondag een
sterke afkoeling zal intreden. Dit is ech
ter niet met zekerheid te zeggen. Men zal
rekening moeten houden met de groote
kans op een weeromslag vóór het einde dor
week waarbij met stijgenden barometer de
wind naar het Westen zou oniloopen en het
weer koel zou worden. Daar echter dc de
pressie zich slechts langzaam naar het
Oosten verplaatst is he» even goed moge
lijk, dat het zachte weer nog tot het einde
der week of tot Zondag zal aanhouden
maar het is niet heel zeker.
De vooruitzichten voor Zondag zijn der
halve twijfelachtig, maar het zachte wocr
heeft de meeste kansen.
(Nadruk verboden).
UIT DE OMGEVING
LEIDSCHENDAM.
DOOR DEN TREIN GEGREPEN.
Eerste ongeval op den nieuwen onbe-
Waakten overweg bij Nootdorp.
Het eerste ongeval op den nieuwen on-
bewaakten overweg te Veur-Leidschendam
nabij Nootdorp is gistermiddag gebeurd.
De vischhandelaar J. Pronk uit Sclio-
veningen kwam met zijn bakfiets uit de
richting van Nootdorp en reed den over
weg van de clectrischen spoorweg Rotter
damScheveningen op. Het uitzicht inde
richting Den Haag wordt ernstig belem
merd door het boomgewas bij een boer
derij van de wed. Mooiman. Toen de heer
P. vlak voor den spoorweg kwam, zag hij
tot zijn groote ontsteltenis, dat met groo
te pnc!heid een eleetrische trein uit de
richting den Haag naderde.
Het was niet meer mogelijk om den
fiets nog tot stilstand te brengen en de
heer P. wist niet anders te doen dan snel
van den wagen te springen, waardoor hij
zijn loven wist te redden.
Het voertuig werd door don trein ge
grepen. Over eenigen afstand werd het
voertuig meegesleept en vrijwel totaal
vernield.
Zorals zich laat begrijpen, was de heer
P. door hel gebeurde danig overstuur.
De overweg is thans ongeveer drié
maanden onbewaakt en thans reeds heeft
het eerste ongeval plaats gehad.
