24ste Jaargang DONDERDAG 27 APRIL 1933 No. 7493 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij Tooruitbetaling: Voor Leiden 19 oent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per post 12.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 oent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geillustreerd Zondagsblad 9 cent. Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van bet tarief berekend. TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur ee verbuur, koop en verkoop f 0.50. DE UITSLAG DER KAMERVERKIEZING De verkiezingsdienst beeft deze keer veel vlugger gewerkt, dan vorige keeren. Waa toen het resultaat niet vroeger be kend, dan ruim een dag nadat de stembus waa gesloten, nu hebben we reeds fcedon- morgen in een ochtendblad aan al onze abonné's het resultaat der verkiezing, in totaal en details, medegedeeld. Wij willen hier nog eens een overzicht geven van den stand: R. K. Staatspartij 28 (2 minder), S.D.A.P. 22 (2 minder), A. R. Partij 14 (2 meer), Chr. Hist. 10 (1 mander), Vrijheidsbond 7 (1 minder), Vrijz. Dem. Bond 6 (1 minder), St. Ger. Partij 3 (hetzelfde), Herv. Ger. Staats partij 1 (hetzelfde), R. K. Volkspartij 1 (1 meer), Communistische Partij 4 (2 meer). Nat. Boeren en Tuinderspartij 1 (de zetel dien de Plattelanders bond had). Nationaal Herstel 1 (1 meer), Rev. Soc. Partij 1 (1 meer), Chr. Dem. linie 1 (1 meer). (De Middenpartij voor Stad en Land met Plo ns Vos keert niet meer terug). De indruk, dien wij vanmorgen bij een vluchtig overzien van de nog niet volledige cijfers gaven, is bevestigd. De R. K. Staatspartij, hoewel uit de stembus tredend met een zetelverlies van twee, heeft zeker geen reden cfm over net behaalde stemmen-aantal teleurgesteld te zijn, al had dit wij herhalen, wat we reeds schreven beter künnen zijn. Alle groote en grootere partijen heb ben minder zetels: R. K. Staatspartij, SJJ.A.P., Ohr. Hist., Vrijheidsbond, Vrijz. Democr. Bond. A 11 e e n de A. R. Partij onder de grooto re partijen is vooruitgegaan veler bewon dering en sympathie speciaal voor no. 1 van de lijst, Colijn, is daaraan niet vreemd. Verder is de winst der Communisten en aan kleine, éénmans-partijtjes. Een teekcn des tjjds, een uitweg, die onberedeneerde ontevredenheid zich aan de stembus heett gezocht. Men wil het probeeren met iets nieuws, zich er geen rekenschap van ge vend, of dit middel wel éénig resultaat kan opleveren.... De partij-versplintering is echter toch nog al meegevallen. Er was alle aan- 1 e i d i a g om veel erger te vreezen 1 De vorming van een krachtige parle mentaire regeering is aan de stembus niet per se onmogelijk gemaakt 1 Men telle b ij v o o r b e e ld op de zetels van R- K. Staatspartij, A. R, Partij en Chr. Hist- o f aan R. K. Staatspartij, A. R. Par tij, Chr. Hist en Vrijz. Democr.; het zetel- Hist. of van R. K. Staatspartij, A. R. Par en Vrijz. Democr. zou te gering zijn, om er een parlementair Kabinet op te bou wen.... Met belangstelling, natuurlijk, wachten wij nu af de vorming van een regeering 1 Het Nederlandsche volk heeft zijn stem plicht vervuid. Na een verkiezingsstrijd die alle voor gaande in heftigheid overtroefde, na een jarenlange felle laster-campagne tegen een regeering, die in een van de moeilijkste tijden der wereldgeschiedenis, het bestuur van het land m handen had, heeft het Nederlandsche volk uitspraak gedaan, hoe het geregeerd wil worden. De uitspraaa van de stembus is be schamend voor allen, die getracht hebben het volk met onware beschuldigingen en looze voorspiegelingen tegen de Regee ring op te zetten. Ons volk, wijd-en-zijd vermaard om zijn nuchterheid, welke daden wil zien en geen praatjes, heeft in een zeer moeilijken en verwarden tijd die zin voor nuchterheid bewaard. De drie reobtsche partijen van de veel gesmade vroegere coalititie blijven de meerderheid vormen in de Volksvertegen woordiging. De uitslag lijkt voor de R. K. Staats partij minder mooi dan zij in werkelijk heid is. Een verlies van twee zetels het is niet mooi. Maar onrustbarender zou het zijn, indien dit verlies gedekt werd door een venies aan stemmen, zooals bij de S_D.A.P. De Staatspartij is gebleven de Mil- lioenpartij. Ondanks het knabbelen van dissidente muizen, is de partij van Schaepman nog met 36.000 stemmen toe genomen. In alle kieskringen is 'de Staats partij gegroeid, behalve in Maastricht, waar duizenden stemmen verloren gingen aan een allegaartje van Limburgsche dis sidenten en aan Volkspartij en Veraart. In totaal zijn ongeveer 1.116.000 Katho lieke stemmen uitgebracht (ruim 30% van het geheele land), waarvan de vrijbuiters op de Kath. kust er een 80.000 in de wacht sleepten. Door de kansrekening met de „over schotten" bij de vaststelling van den ver kiezingsuitslag is het ongunstige zetelaan tal voor de Staatspartij te verk.aren. Wanneer de dissidenten met zooveel aanhang verworven hadden (al is deze be trekkelijk gering op ruim één millioen stemgerechtigden), zou de Staatspartij zich hebben kunnen handhaven. De Volkspartij doet nu met mr. Pius Arts weer zijn intrede in de Kamer. Wij zijn benieuwd, hoe deze arts de wereld crisis genezen wiL In stad en omgeving van Leiden blijkt de Vo.kspartij geen vaste bodem gevonden te hebben. Leiden, Gouda en Hillegom leverden voor de po veie 800 stemmen in dezen kieskring nog het grootste kwan tum. Dat Prof. Veraart nog 20.000 stemmen over het geheele land in de wacht sleep te, zal voor velen een verrassing geweest zijn. (Kieskring Leiden 551 Overduidelijk is gebleken, dat onze katholieke bevolking van een afbraak-po litiek (welke 80.000 stemmen voor één zetel vraagt) niet is gediend. De droeve les der historie heeft Katho liek Nederland niet vergeten. Er moge dan voor ons geen reden tot juichen zijn reden voor bezorgdheid is er evenmin. Wanneer men nagaat, wat aan de kiezers, en bizonder aan de werk- loozen, zoo al is voorgepraat, kan de uit slag er een zijn van groote tevredenheid en zelfs dankbaarheid. Anders staat echter de S.D.A P. ervoor. De heeren hebben hun trekken thuis ge kregen! De door de Arbeiderspers opge zweepte arbeiders blijken de vleesch-noch- visch politiek van Albarda's volgelingen doorschouwd te hebben. Als zij dan rood wilden zijn, dan goed rood! Nominaal is de S.D.A.P. 6000 stemmen teruggeloopen, maar wanneer men in *t oog houdt, dat er 350.000 kiezers meer naar de stembus togen, dan is deze terug gang enorm. Op het platteland is een stijging van roode stemmen merkbaar. In Amsterdam en Rotterdam echter, én ook in de Noor delijke Provinciën steeds de steunpilaar van de partij van Jelle Troelstra is de daling groot. De voldoening echter over deze terug ging in het roode kamp. wordt vol komen weggenomen door het feit, dat de staatsgevaarlijke communisten in aantal verdubbeld zijn. Sneevliet, die nog in de gevangenis „steent", heeft door zijn martelaars-rol een goedkoop succes behaald. De scheurmakers echter van de O.S.P. hebben het er leelijk bij laten zitten. Colijn blijkt voor de Anti's een sterk „trekpaard" geweest te zijn. De partij der „kleine luyden'' steeg met 100.000 stem men, ten koste van de Christelijk-Histori- schen. Aan de Anti-Revolutionairen onze ge.ukwenschen. De Kerstianen maakten goede vorde ringen met hun anti-Roomsche waanzin (15000 stemmen méér). De Lingbekianen, met hetzelfde sop overgoten, tippelden flink achteruit. Evenals de Katholieken in de Volks partij hebben ook de Protestantsche par tijen een keffertje naast zich gekregen in den vorm van de Christ. Dem. Unie. Het spreekwoord van blaffende honden zal ook hier wel in vervulling aan. Ondanks alle voorspellingen over libe ralen, die op Colijn zouden stemmen, no teerde de Vrijheidsbond 10.000 stemmen meer. De Vrijz. Democraten kwamen met een verlies van 20.000 stemmen leelijk in het gedrang. De hoop op een regeeringsooalitie Staatspartij, Anti's en Vrijz. Democraten is daardoor vervlogen. Het Verbond voor Nationaal Herstel behaalde zijn. succes vooral in Den Haag en Haarlem, twee liberale bolwerken. Weer een zetel zonder invloed op het Landsbestuur. In de nieuwe Kamer komen 6 éénman- partijtjes. Er wordt van deze heeren een enorme invloed verwacht op de gang van zaken in de Tweede Kamer I Overduidelijk is gebleken, dat een wij ziging van de Kieswet, die door den voor zitter van de Eerste Kamer werd opge houden, noodzakelijk is. Misschien dat de heer De Vos van Steenwijk nu de libera len en Christelijk Historiscben toch niet te redden waren van eenige daling thans tot een ander inzicht is gekomen.. DE SAMENSTELLING DER NIEUWE TWEEDE KAMER. R. K. STAATSPARTIJ. Prof. Mr. P. J. M. AALBERSE (aftr.) OH. L. VAN DE BILT (aftr.) Ir. M. C. E. BONGAERÏS (aftr.) Mr. Dr. L. N. DECKERS (thans minister). Ir. Dr. W. J. DROESEN. A. H. J. ENGELS (aftr.) Ir. L. J. M. FEB ER (aftr.) A. N. FLESKENS (aftr.) Mr. C. M. J. F. GOSELING (aftr.) J. GROEN Azn. J. A. G. M. VAN HELLENBERG-HUBAR (aftr.) H. G. M. HERMANS (aftr.) G. W KAMPSCHöER (aftr.) Dr. L. G. KORTENHORST (aftr.) C. J. KUIPER (aftr.) A. J. LOERAKKER (aitr.) Mej. J. M. J. A. MEIJER (aftr.) Dr. H. W. E. MOLLER (aftr.) M. J. M. VAN POLL (aftr.) K. L. H. v. d. PUTT. Jhr. Mr. CH. J. M. RUIJS DF BEERENBROUCK (thans Min.) Mr. J. R. H. VAN SCHAIK (aftr.) J. G. SUR TNG (aftr.) W. STEINMETZ. Mr. F. G, C. J. M. TEULINGS (aftr.) Mr. T. J. VERSCHUUR. L. F. J. M. BARON VAN VOORST TOT VOORST (aftr.) J. J. W. IJSSELMUIDEN. ANTI REV. PARTIJ. H. COLIJN (aftr.) C. S. VAN DOBBEN DE BRUYN. L. F. DUIJMAER VAN TWIST (aftr.) J. J. C. VAN DIJK (aftr.) C. VAN DEN HEUVEL (aftr.) J. SCHOUTEN (aftr.) C. SMEENK (aftr.) J. TERPSTRA. Prof. Dr. H. VISSCHER (aftr.) C. v. d. ZAAL. A. ZIJLSTRA (aftr.) H. AMELING (aftr.) P. WIELINGA. CHRIST. HIST. UNIE. J. BAKKER (aftr.) Jhr. Mr. D. J. DE GEER (thans minister). Mej. Mr. C. F. KATZ (aftr.) A. Bar v. BOETZELAER v. DUBBELDAM (aftr.) Dr. H. J. LOVINK (aftr.) Dr. J. R. SLOTEMAKER.DE BRUïNE (aftr.) J. R. SNOECK HENKEMANS (aftr.) H. W. TILANUS (aftr.) J WEITKAMP (aftr.) Jhr. Mr. F. BEELAERTS VAN BLOK LAND (die geen zitting zal nemen en in wiens plaats komt J. M. KRIJGER JR. (aftr.) VR1JHEISB0ND. Dr. S. E. B. B1EREMA (aftr.) Mr. G. A. BOON (aftr.) C. J. VAN KEMPEN. H. J. KNOTTENBELT (aftr.) H. D. LOUWÊS. Mr. A. G. A. VAN RAPPAR.D (aftr.) Dr. L H. J. VOS (aftr.) VRIJZ. DEM. BOND. Mevr. B. BAKKER-NORT (aftr.) F. E. H. EBELS (aftr.) A. M. JOEKES (aftr.) TH. M. KETELAAR (aftr.) Mr. H. P. MARCHANT (aftr.) Mevr. P. J. OUD (aftr.) S. D. A. P. Ir. J. W. ALBARDA (aftr.) H. J. VAN BRAAMBEEK (aftr.) J. BRAUTIGAM. Ir. CH. G. CRAMER (aftr.) W. DREES. W. DROP (aftr.) Mr. J. E. W. DUYS (aftr.) Mej. S. GROENE WEG (aftr.) P. H1EMSTRA (aftr.) E. KUPERS (aftr.) J. TER LAAN (aftr.) K. TER LAAN (aftr.) TH. THIJSSEN. J. H. A. SCHAPER (aftr.) W. VAN DER SLUIS (aftr.) Dr. J. VAN DEN TEMPEL (aftr.) W. H. VLIEGEN (aftr.) Dr. TH. VAN DER WAERDEN (aftr.) A. W. IJZERMAN (aftr.) J. H. F. VAN ZADELHOFF (aftr.) J. L. FABER (aftr.) STAATK. GEREF. PARTIJ. Ir. C. N. VAN DIS (aftr.) Da. G. H. KERSTEN (aftr.) Ds. P. ZANDT (aftr.) HERV. GEREF. STAATSPARTIJ. Ds. O. A. LINGBEEK. NAT. BOERENPARTIJ. Mr. O. VERVOORN (door voorkeurstem men is het mogelijk, dat in plaats van den heer mr. Vervoorn, de heer A. Braat (aftr.) gekozen is). COMMUNISTISCHE PARTIJ. L. L. H. DE VISSER (aftr.) ALIMIN PRAWIRADIRDJA. D. WIJNKOOP (aftr.) SARDJONO. R. K. VOLKSPARTIJ. Mr. P. M. ARTS. CHR. DEM. UNIE. H. VAN HOUTEN. VERBOND VAN NAT. HERSTEL C. J. SNIJDERS (die vermoedelijk geen zitting zal nemen en in wiens plaats komt mr. W. M. Westerman). REV. SOC. PARTIJ. H. J. F. M. SNEEVLIET. BINNENLAND HET HEENGAANDE KABINET. Uit een beschouwing in de ..Maasbode": „Alles tezamen gaat met dit extrapar lementair kabinet-Ruys heen een regee ring, die haar verantwoordelijkheid in een moeilijken tijd heeft willen en durven dra gen en die tot het alleruiterste moment, zelfs met behulp van een reeds ontbonden Kamer, getracht heeft haar opvolgster een zoc weinig mogelijk bezwaarde taak over te laten". DE INVOER VAN BACON EN HAMMEN IN ENGELAND. Reuter meldt uit Londen: In het Lager huis heeft de minister in antwoord op een desbetreffende vraag medegedeeld, dat de totale maxima voor den invoer van bacon en hammen uit de voornaamste niet-Brit- sche landen in het kwartaal per 22 Juni ongeveer 17 pet. kleiner zullen zijn dan die in het kwartaal per Juni 1932. De meeste betrokken landen hebben deze regeling aanvaard. AMSTERDAMS PREMIELEENING. Inschrijvingen ten volte toegewezen. Naar de „Tel." verneemt, zullen de in schrijvingen op de emissies van 5 mil lioen 3 pet. premie-obligaties (Concertge bouwArtisleening 1933) ten laste der ge meente Amsterdam ten volle worden toege wezen. Dit nummer bestaat uit DRIE bladen. VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Het onderwijs wordt in Duitschland ge- contingenteerd. (2de blad). De Spaansche premier Azana dreigt met dictatuur. (2de blad). Bevredigende resultaten van do bespre kingen in Washington. (2de blad). De aardbeving op Kos heeft reeds 200 dooden geëischt. (2de blad). BINNENLAND. De uitslagen der Kamerverkiezingen. (lste, 2de en 3de blad). De onderhandelingen in Berlijn, (lste blad). VERLAGING VAN DE TARIEVEN VAN DE RIJKSVERZEKERINGS BANK. Met ingang van 1 Mei de honoraria van de artsen 10 pet. verlaagd. In verband met de moeilijke tijden streeft de Rijksverzekeringsbank naar ver mindering van alle koeten, die door de werkgevers moeten worden gedragen. Het bestuur van do bank meende trouwens, dat ten aanzien van de geneeskundigen ook de merkbare daling van de koeten van levensonderhoud, sinds het geldende tairief werd vaetgeeteld, een verlaging van het tarief motiveerde. Na overleg met het hoofdbestuur van de Nederlandsche maatschappij tot bevordering van de ge neeskunde werd toen een commissie sar- mengesreld om het bankbestuur van voor lichting en raad te dienen over de vraag of een tijdelijk, algemeene verlaging van tien procent redelijk was. Deze commissie be6tond uit prof. mr. A. C. Josephus Jitta, huog'eeraar aan de Technisohe Hooge- schoo' te Delft, voorzitter, gemeenschap pelijk aargewezen door het bankbestuur en het hoofdbestuur van de Nederlandsche maatschappij tot bevordering der genees kunde; dr. A. van Capellen, chirurg te Amsterdam en dr. M. Mauritz, huisarts te Haarlem, die waren aangewezen door het hoofdbestuur van voornoemde maatschap pij en prof. dr. N. J. Polak, hoogleeraar aan de Ne lcrlandsche Hartdelshoogcschool te Rotterdam en dr. L. Smit, medisoh-ad- viseur van de bank, aangewezen door het bankbestuur. Van deze oommissie was de meerder heid van oordeel, dat onder de huidige omstandigheden een voorloopige verlaging van 10 pet. ware toe te piassen. Naar aan leiding van dit advies besloot het bank bestuur. daartoe met ingang van 1 Mei over Ie gaan. De declaraties zullen vol gens het geldende oude tarief worden in gediend en zullen ambtshalve met 10 pet. worden verminderd. Een en ander is thans p>er circulaire van 25 April ter kennis van de ingeschre ven geneeskundigen gebracht, waarin niet vermeld is of deze verlaging ook van toe- pvassing is op de pharmaeeutische dien sten, die de apwtheekhoudende artsen aan het bankbestuur bewijzen ten behoeve van ongevalsf>atiënëten. Zooals men weet, zijn soortgelijke onderhandelingen ook tua- schen het bankbestuur en het Hoofdbe stuur van de Nederlandsche maatschappij tot bevordering van de pharmacie aan bangig, welke maatschappij echter geheel afwijzend tegenover verlagingsdenkbeel den van de zijde van het bankbestuur stond. Ook ten aanzien van dit vraagstuk is ecu commissie benoemd onder voorzit- 'en-<hap van prof. mr. A. C. Josephus Jitta, waarvan verder leden zijn prof. dr. L. var Iiallie en prof. Th. Limperg Jr. De uitkomsten van dit commissoriale onder zoek en de beslissingen van het bankbe stuur dienaangaande zijn nog niet bekend.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1933 | | pagina 1