TABAK, SIGAREN
en SIGARETTEN i*
„DE LANDMAN"
ZAIÏKUAU 15 AfKIL 1935
DE LEIDSCHE COUR AM-
TWEEDE BLAD PAG. 5
DE AFGELOOPEN WEEK IN KET BUITENLAND
Politieke pelgrims te Rome. Omkeer in de
Nieuwe Wereld. Het wettelijke potje bier maakt
de Amerikaansche ministers oprecht. Dictatuur
neigingen, die verschillend uitwerken. De Duit-
sche eenheid.
Pelgrims. Van alle kanten zijn de
pelgrims naar de Eeuwige Stad gekomen
ter viering van het H. Jaar.
Onder deze pelgrims zijn verscheidene
politieke pelgrims, die gewichtige zaken
bespreken in dit centrum van internatio
nale diplomatie.
Wij vinden in deze dagen rond het Va-
ticaan vooreerst de Duitsche staatslieden
von Papen en Göring, twee coripheeën van
het huidige regiem in Duitschland, waar
van de eerste rondloopt met plannen om
een eigen Katholieke partij te stichten,
welke geheel zal zijn „gelijk geschakeld" in
het groote verband van de nationale op
leving.
Het is daarom niet te verwonderen, als
mgr. Kaas, de leider van het Centrum,
ook opeens in Rome blijkt te zijn, tegelijk
met den nuntius te Berlijn mgr. Pacelli.
Wat er besproken wordt, is niet bekend,
maar de veronderstelling ligt voor de hand,
dat het gaat om de positie van het Cen
trum, over de houding der Katholieken
tegenover de nationaal-socialistiscbe re
geeringen, en over het sluiten van concor
daten" tusschen het Vaticaan en Duitsch
land. Meer kan er momenteel niet over
gezegd worden, al het anders is gissing of
fantasie.
De vraagstuken, waar het om gaat, zijn
buitengewoon ernstig, zeggen de Duitsche
bisschoppen in een herderlijk schrijven en
daarom is de conferentie van het Duitsche
episcopaat te Fulda ook aanmerkelijk
vervroegd.
Waar te Rome zoovele leidende figuren
uit Duitschland samenkwamen, moest ook
de Oostenrijksche bondskanselier Dollfuss
poolshoogte komen nemen en aldus nam
ook hij den pelgrimsstaf ter hand.
Wat de Oostenrijker te Rome komt ja
gen, is onzeker; vermoedelijk wil hij op de
hoogte blijven van de plannen der nazi's
in het buurland. Een „Anschluss" schijnt
niet denkbaar.
Nieuwe Wereld. Andere pel
grims trekken in deze dagen naar de an
dere zijde van de wereld, naar Washing
ton, waar president Roosevelt de staatslie
den vap verscheidene landen heeft uitge-
noodigd ter voorbereidende besprekingen
voor de Economische Wereldconferentie.
Allereerst is Macdonaid uitgenoodigd, de
Engelsche minister-president, om over di
verse kwesties te komen praten, en vervol
gens zullen Herriot (geen regeeringsman,
want Frankrijk heeft tot nu toe geweigerd
om den December-termijn der oorlogsschul
den te betalen en verscheidene vertegen
woordigers van. andere staten worden ont
vangen.
President Roosevelt schijnt de koe flink
bij de horens te willen pakken en hij heeft
er thans de kans toe ook. Want de open
bare meenig is thans in Amerika erg mee
gaande als gevolg van de jongste klap,
welke de Vereen. Staten murw hebben ge
maakt, n.l. de groote bankcrisis bij het be
gin van Roosevelt's ambtsperiode, een
goede maand geleden.
Eindelijk zal de Nieuwe Wereld breken
met den ouden sleur en zich hernieuwen
met het voor de Oude Wereld reeds oude
inzicht, dat de volken niet ieder op zich
kunnen leven, maar van elkaar afhankelijk
zijn.
Het eerste slokje bier, dat de Ameri
kanen op wettige wijze door hun keelgat
hebben doen glijden, heeft hen openhartig
gemaakt.
Bij monde van hun minister verklaren
zij thans onomwonden, dat hun tarieven
politiek onjuist is geweest, dat zij met
hun kortzichtig nationalisme op handels
gebied voor een groot deel schuld zijn aan
den huidigen onmogelijken toestand, waar
bij het eene land z'n grenzen sluit voor de
producten van het andere land en er een
handelsoorlog is ontbrand van allen tegen
'allen.
Het heeft lang geduurd, maar nu schijnt
er werkelijk een koesverandering te komen
in de tarievenpolitiek van Amerika, wat
de hoopvolste verwachtingen schept voor
de a.s. Wereldconferentie. Juist in dezen
tijd, nu allerwegen sprake is van autarkie,
van streven naar economische zelfgenoeg
zaamheid, komt deze ommekeer van Ame
rika onder leiding van president Roosevelt
dubbel welkom.
Het is overigens wel merkwaardig, de
krachten aan het werk te zien, welke te
genwoordig de wereld beheerschen.
Overal waar de crisis woedt, is er be
hoefte aan leiding door een „sterken man".
In Duitschland heeft Hitier alle krachten
weten te concentreeren in de richting van
nationale zelfgenoegzaamheid, in Amerika
heeft Roosevelt een soort moreele dicta
tuur veroverd, welke hij in dienst wil
stellen van den internationalen vrijhandel.
Zoo werkt dezelfde kdacht in twee tegen
overgestelde richtingen uit. In Duitsch
land leidt de crisis tot sluiting der gren
zen, in Amerika to afbreken der grensmu-
zen, in Amerika tot afbreken der grensmu-
en heel wat meer hoop gevend voor het
herstel van meer normale toestanden. De
wereld heeft thans haar hoop gevestigd
op Amerika. Alles wijst er op, dat Roose
velt wil, laten wij hopen, dat hij ook kan
wat hij wil.
Duitsche eenheid. Wat nog
nooit gelukt is, is thans Hitier gelukt, n.l.
eenheid te brengen onder het Duitsche
volk. Hij heeft niet alleen eenheid ge
maakt van het verwarde politieke partij
wezen, maar heeft deze eenheid ook weten
door te voeren in de regeering der diver
se Duitsche landen.
Wat hebben de landen steeds fel ge
staan op hun zelfstandigheid. Nu, na de
wet op de instelling van rijksstadhouders
is alles uniform geworden. De landen
worden bestuurd door stadhouders en deze
worden op hun beurt bestuurd door Hit-
Ier, zoodat het feitelijk Hitler is, die aan
de touwtjes trekt. En zonder protest aan
vaardt zelfs Beieren deze aantasting van
zijn zelfstandigheid.
Heel Duitschland wordt centraal gere
geerd, een macht welke zelfs de keizer
nooit heeft bezeten. Eén wil is wet in
Duitschland en dat is Hitiers wil.
Men moge over de Hitler-beweging
Koopt dan Uw
ELECTR-TABAKen SIGARENFABRIEK
EMdU.VISTER.
HAVEN 10. LEIDEN.
GROOTE SORTEERING POPEN.
denken wat men wil, men zal moeten toe
geven, dat dit een knap stuk werk is.
Met 1 Mei ook al een pracht-zet, om
den Marxisten dézen dag af te nemen door
hem te maken tot nationalen feestdag 1
zal' Hitier zijn vier-jaren-plan ontvou
wen.
Hij heeft eerst het overheidsapparaat,
waarmee gewerkt zal moeten worden,
naar zijn hand gezetwij zijn nu benieuwd
naar de beginselen, welke de nationale op
leving zullen gaan beheerschen en naar
de richtlijnen, waarlangs het nieuwe over
heidsapparaat het Duitsche volk zal gaan
opheffen uit de vernedering, waarin het
14 jaren heeft gelegen.
Vijf Provinciënfocht rond
het IJsselmeer
In aansluiting op hetgeen de organisee-
rende Vereeniging v. Vreemdelingenver
keer te Medemblik op de persbijeenkomst
van 18 Maart te Utrecht mededeelde, ver
nemen wij nader, dat behalve van de A.N.
W.B. en de K.N.A.C.' ook bericht van in
stemming is ontvangen van de Alsremeene
Nederlandsche Vereeniging voor Vreemde
lingenverkeer en de Koninklijke Neder
landsche Motorwielrijdersvereenicing.
Behalve de V. V. V.'s te Amersfoort.
Amsterdam, Enkhuizen en Zwolle, d'e
reeds eerder hun groote medewerking had
den toegezegd is thans ook nog gelijke toe
zegging ontvaneen van de Provinciale
Friesche Vereenisring voor Vreemdelingen
verkeer gevestied te Lpenwarden. Ook bij
het Verkeershuis der V.V.V. aan Cathrijno-
brug te Utrecht en bij de V.V.V. Mauve-
zand 6'te Laren (N.-TTJ worden gaarne al
le eewens^hte inlichting enverstrekt.
De eerste deelnemers uit de meest uit-
eeruoopcnde streken van ons Vaderland
hebben zich reeds in eroote getale go-
meld. De meeste van deze aanmeldingen
gingen verveze'd van beloften ook onder
eigen vriendenkring verdere propaganda
te zullen maken.
Groote waardeerine snrak men alsem een
uit over dezen biïzonderen nationalen pro-
pagandist'schen toeristen tocht, waaraan eik
idee van betrouwbaarheidsrit of snelheids-
concours vreemd is. Neen, het wordt oen
festiin van kennismaking met de nieuwe
twaalfde Provincie, met den zoo interes
„Hier woont de oude Tollhurst", deelde
de jongen mede, „vader is al naar binnen
gevaan."
Het was een wit-gekalkte boerenwoning
met lage muren en een verweerd rieten
dak. Murep en dak waren begroeid met
klimop en overal, to vlak voor den in
gang zelfs, groeide het onkruid. Een kiezel
paadje leidde van de laan door de half-
omgevallen haag naar de scheefhangende
deur; alles was even armoedig en have
loos.
,.De oude Tollhurst is een vrek", legde
Julia uit, „hij heeft er nog geen penny
voor over om z'n huis een beetje netjes te
maken, en
„En hjj heeft zijn geld in een oude kous
onder het dak verborgen", vulde Julius
aan. „Ik heb hem al gewaarschuwd, dat er
nog. eens een roover zou komen om hem
te bestelen, maar hij beweerde, dat er
hier in de buurt geen roovers zijn geweest
sinds hij een jongen was."
„Wil dat dus zeggen, dat de beker op
een plaats bewaard wordt, die eigenlijk
niet heelemaal veilig is?"
„O, het is hier veilig genoeg, juffrouw
Baxter", stelde Julius haar gerust. „Ik heb
zelf ook nog nooit een roover gezien." Hij
sprak op een toon, alsof hij minstens hon
derd jaar was. Toen opende hij de vuile,
vervelooze voordeur zonder te kloppen.
„Wij zijn het, Tolly".
„En de kinderen trokken Anita mede
naar binnen.
„Neen maar, een jonge dame," mompel
de meneer Dawson, die den beker juist
aan den koster overhandigd had, min of
meer onthutst. „Kinderen, wie is deze
o, natuurlijk, het is juffrouw Baxter. Toll
hurst, dit is de jongedame, die mijn kinde
ren les zal geven."
santen Wieringermeerpolder, waarin de
groote nieuwe boerderijen met hun roode
daken reeds een afwisselende stoffeering
geven aan de zoo practisch verkregen
la nds vergrooting. De dorpen Middenmecr
en Slootdorp geven een ongekende bedrij
vigheid te zien. En na dit bezoek zal men
over het voormalig eiland Wieringen langs
den bekenden boefsmid Jan Luyt te Hip-
polytushoef rijden naar den gigantischen
dijk, welke de Waddenzee scheidt van het
ten vorigen jare geboren IJsselmeer.
Van dezen dijk kon men onlangs in een
verslag over den wimpeltocht van de K N.
A.C. op 1 April lezen, dat deze dijk niet
alleen de grootste en breedste van Neder
land. niet alleen van Europa, maar van heel
de wereld is.
En over dezen kaarsrechten breeden bp-
tonweg gaat het dan naar Gaasterland,
den Frieschen tuin, naar Zwolle met zijn
zingende Peperbus, waar het móóie caril
lon het lied van het pas gevierde eeuw
feest Dog uitgalmt, en dan naar de Veluwe
met zijn verrukkeliik pensiondorp Nun-
speet. naar de oude Zuiderzeestadjes Har
derwijk en Nijkerk. en vanhier uit gaat
het naar de grijze O. L. Vrouwe toren en
Kopnelpoort naar de gerstaureerde Kam
perbinnenpoort en de beroemde Kei ie
Amersfoort. En voor de geel-zwart bevlag-
de auto's en motoren het Eemland geheel
verlaten, passeert me neerst nog Soest cn
Soestdijk. om daarna in het onvolprezen
Gooi te belanden.
Wat een rijk gevarieerde tocht in deze
Vijf Provinciëntocht.
Maar met dit alles is de rondrit nog niet
ten einde, want Amsterdam biedt den toe
rist alle geneugten van een grootstad. Na
een groet aan den nieuwen wolkenkrabber
en den Westertoren, steekt met het TJ
over, om in het land van Broek in Water
land met de draaiende molentjes te belan
den.
Door .Monnikendam en Edam gaat het
„Goedenmiddag, juffrouw", bromde de
oude man, terwijl hij aan den rand van zijn
pet tikte. „Ik hoop, dat meneer Dawson
me niet kwalijk neemt, dat ik het zoo eer
lijk zeg. maar u zult heel wat met ze te
stellen hebben."
„Weineen, Tollhurst", antwoordde de ge
leerde op zijn gewone, vage manier. „Ik
neem het je heelemaal niet kwalijk. Maar
het zijn lieve kinderen, heel lieve kinde
renLaten we den beker nu maar weer
op zijn plaats zetten."
De oude man liep met het prachtige
kerksieraad in zijn vereelte handen naar
een zwarte eikenhouten kast in een hoek
van de verwaarloosde kamer. Tollhurst
deed blijkbaar zelf de huishouding en
scheen zich niet veel om orde en gezellig
heid te bekommeren. Het vertrek had geen i
zoldering het riet van het dak vormde
het plafond en de wanden schenen in
geen jaren gewit te zijn. De vloer was van
plavuizen, met hier en daar een versleten
mat er op. Een vurenhouden tafel, ©en
paar stoelen met kapotte zittingen en een
oude rustbank voltooiden het meubilair.
Een deur tegenover den uitgang leidde
naar een bijgebouwtje, terwijl een andere,
tegenover den haard, toegang gaf tot het
slaapvortrek van den bewoner. En deze
zag er al even morsig en haveloos uit als
ziju woning. Hij was een korte, gezette
m' met kromme beenen en lange, sterke
armen; zijn uiterlijk had iets potsierlijks,
iets aapachtigs biina. Zijn geziekt, voor
zoover zichtbaar, had een gemelijke uit
drukking; het was grortendeels bedekt
met grijs haar en daar zijn schedel heele
maal kaal was hij was niet ver van de
tachtig had het er van of de haren van
zijn hoofd naar zijn wangen en kin waren
over Hoorn met 't bekende West-Friesche
Museum en zijn Jan Pieterszoon Coen
Standbeeld, naar Enkhuizen met de be
roemde Drommedaris, Koepoort, Stadsboe-
kenkamer en de Westerkerk, Snouck van
Loo9enpark en prachtigen Zuidertoren. In
dit geboorteland van Paulus Potter staat
ook het bekende Peperhuis en het uit de
geschiedenis zoo bekende Staversche
Poort'e. Menig toerist zal dit eindpunt vaa
..De Streek" dan ook niet verlaten, zon
der eerst al de fraaie trapgeveltjes aan de
Breed- en Westerstnaab ook bewonderd te
hebben.
Van dti middeleeuwsche stadje voert
een weg langs den dijk ons door Andijk
voorbij den 40 H.A. trrooten Proefpolder on
de vuurtoren „de Ven" naar Medemblik.
Van deze stad beschrijft de kroniekschrij
ver Wonsemius de stichting omstreeks 334,
zooda-t in het volgende jaar het zestiende
eeuwfeest zal worden herdacht. En hot
V.V.V-Bestuur, dat door dezen Vijf Pro
vinciëntocht eiken toerist in de gelegen
heid stelt het uitgegeven parool „Kent uw
eigen Land" in een nationale daad om te
zetten, zal niets onbeproefd laten om het
.Welkom Vreemdeling" in toepassing te
brengen, zooals men de inschrijvers ver
wacht voor dezen gevarieerden en belang
rijken tocht rond het IJsselmeer op 25, 26,
27 en 28 Mei sj.
**1
verhuisd. Anita vond hem een eenigszins
sinister heerschap.
„Is dat nu heuscn vertrouwd vroeg ze,
toen Tollhurst den beker op een plank in
de diep eikenhouten kast zette.
„Vertrouwd?" echo-de meneer Dawson.
„Wat? O, de beker? Natuurlijk, juffrouw
Baxter, volkomen vertrouwd."
„Hier, in dit huisje?" Met een lichte
huivering liet ze haar blik over de vervuil
de, armoedige omgeving gaan.
„Het is Tollhurst's eigen schul, dat de
kamer er zoo kaal en onherbergzaam uit
ziet", hernam meneer Dawson. „Toen zijn
vrouw nog leefde, was alles hier even
keurig."
„Die vrouwen doen niks anders als
schrobben en schuren", gromde de grijs
aard, terwijl hij de kast sloot en den sleu
tel in zijn broekzak stak. „Toen mijn vrouw
leefde, had ik niks te vertellen. Altijd boe
nen en vegen en wasschen en plassen. Ik
mot er niks van hebben."
„Dat is toch een verkeerde opvatting
van je, Tollhurst", berispte de geleerde
hem vriendelijk. „Hoe arm men ook is,
men kan zijn huis altijd proper houden. Ik
weet nog heel goed, dat toen ik hier voor
het eerst kwam, deze kamer kraakzinde
lijk en een toonbeeld van gezelligheid
was. Maar je hebt alles, wat je vrouw van
haar moeder geërfd had en dat fleur gaf
aan je huis, verkocht.
„Kandelaars en porselein en tafels en
stoelen en zulk soort rommel", grauwde de
oude Tollhurst. „Zeker meneer, die heb
ik verkocht. Wat doe je met dat overbo
dige spulEn ik heb er goed geld voor gc-
kre: en."
(Wordt vervolgd).
FEUILLETON.
DE BEKER VAN
KONINGIN ELIZABETH
Naar het Engelsch van
FERGUS HUME.
(Nadruk verboden).
Juffrouw Pamela sloeg, vergenoegd glim
lachend, het toonec-ltje gade. De oude da
me hield van jeugd en schoonheid en de
nieuwe gouvernante bezat beide. „EeD
lief meisieeen bijzonder lief meisje,"
zei ze in zichzell, terwijl ze naar binnen
ging om den huisbediende te zeggen, dat
hei theegerei weggeruimd kon worden.
„Met dat mooie gezichtje en dat elegante
figuur zullen we haar wel niet lang hou
den De jonge Fansbaw.... of zal het
Gould misschien zijn. Het zal mij benieu
wen." En als een echte vrouw begon ze
onmiddellijk haar koppel-neigingen bot te
vieren.
Inmiddels was Anita, met Julius en Ju
lia ieder aar een kant, den weg overge
stoken en met haar eere-escorte een kron
kelend paadje ingegaan, dat omzoomd
werd door ruige hagen van egelantier- er.
bremstruiken. Aan het eind van het laan
tje kregen ze meneer Dawson in het oog.
dia langzaam, met zijn kostbaren beker in
de handen, voortwandelde. Julia verschaf
te inlichtingen.
„Vader gaat naar het huisje van den
ouden Tollhurst om den beker weg te bren
gen. De oude Tollhurst bewaart hem."
„Wordt -hij dan niet in - de kerk be
waard?" vroeg Anita verbaasd.
Nu was het Juius' beurt om haar op de
hoocte te brengen.
„De oude Tillhurst heeft een kast in zijn
huisje, waarin de beker en al het andere
zilver van de kerk opgeborgen wordt. Zijn
vader en zijn grootvader bewaarden het
ook al en zijn zoon Thomas Tollhurst zal
het na hem bewaren."
„Thomas is niet de zoon van den ouden
Tollhurst, maar zijn neef", bracht Julia in
het midden en zonder merkbaar verband
voegde ze er bij: ,hij is vijf-en-twintig."
„De oude Tollhurst beschouwt Thomas
in elk geval als zijn zoon", hield Julius
vol, „omdat hij zelf geen kinderen heeft
en graag wil, dat Thomas na hem koster
wordt."
„Oriep Anita, die lichtelijk verbijsterd
was door dit mysterieuze gesprek, „bedoe
len jullie, dat de oude Tollhurst de kos
ter is van de dorpskerk
„Ja", en Thomas is verliefd op Rose
Carr", voegde de wereldwijze Julia er bij.
.maar ik geloof, dat ze hem niet zoo aar
dig vindt als meneer Gould."
„O RickyRicky is een reuze-aardige
kerel en hij heeft de heele wereld rond
gezworven. Hij is ook zeeroover geweest,
juffrouw Baxter."
„Ik weet heusch niet, waarover jullie
het hebben", zuchtte Anita hulpeloos, en
ze kreeg veen kans om wijzer te worden,
want op dat oogenblik kwamen ze bij een
vervallen huisje, in een soort ravijn gele
gen. waar de zandzwaluwen hun nesten
bouwen. „Wat is dit voor een stulp, Ju
lius Is
