\V WP
ïrfj
%l 'I
,-fc.
m
DE H. LYDWINA EN HAAR TIJD
r h C~,
p*v
i li
i if
h\
SSfïïS
UIT DE OMGEVING
VRIJDAG 7 APRIL 1933
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD PAG. 9
De balans der gerechtigheid
JEUGD EN SCHOONHEID
A,
/i A-;
'""AA
t V
ist 6 0 i*>0\orte®V£rt J w>
ot*L p.^ ositRvjSL\ii^
II.
Op verschillende en dikwijls ook op de-
■deze.fde manier hebben de H. Col'eta,
Francisca-eii Lydwina, die alle drie de stig
mata hadden, te kampen gehad met de hel-
sche krachten, die tijdens haar leven de we
reld beroerden. Was er ooit een taak zoo
verpletterend zwaar als deze? Nooit inder
daad scheen het gevaar, dat de were.d uit
haar evenwicht zou worden gestooten,
grooter dan toen; nooit ook scheen God het
goed en het kwaad nauwkeuriger af te we
gen met de balans der gerechtigheid, om,
zoodra de schaal der ongerechtigheden
daalde, het lijden der heiligen als tegen
wicht op de andere te leggen.
Die wet van evenwicht tusschen goed en
kwaad wordt wonderlijk geheimzinnig, als
men er aan denkt; want door die vast te
steden schijnt de Almachtige zichzelf ge
bonden en Zijn Almacht beperkt te hebben.
Want om zich aan die regeling te houden
is het noodig. dat Jesus'een beroep doet op
de hulp van den mensch en dat deze nooit
weigert die te verleenen. Om het kwaad der
zondaren te herstellen, vraagt Hij om de
gebeden en verstervingen van hen, die in
genade met Hem verbonden zijn. Men mag
het dus wel beschouwen als een eer voor
de arme menschheid, dat God in dit op
zicht toch nooit in Zijn verwachtingen werd
teleurgesteld. Al de eeuwen door heeft Hij
steeds Heiligen gevonden, die er in toe
stemden met hun smarten het losgeld te
betalen voor de zonden en fouten van an
deren.
Hét kan" niet anders óf deze edelmoedig
heid moet haar oorsprong vinden in een
groote en zuivere Godsliefde, want behal
ve dat de mensch van nature een afkeer
heeft van lijden, staat daarnaast nog de
gevloekte, die zijn best doet om onzen angst
voor het offer nog grooter te makende
gevloekte, wien God in het droeve spel dat
hier beneden gespeeld wordt, d"e schoonste
troeven in handen gaf, het geld en de
hartstochten. En hoe profiteert hij hierbij
niet van onze groote lafheid, die evenwel
weet, dat Christus' genade alleen reeds
voldoende is om ons de. overwinning te ver-
zekeren, als-wij ons alleen maar -inspannen
om ons -te verdedigen
Door de heele geschiedenis der mensch
heid balanceert de evenwichtsnaald voort
durend; slaat ze teveel óver naar den kant
van het kwaad, dan zendt God allerlei ram
pen; maar Zijn barmhartigheid blijft dan
ook nog zoo groot, dat Hij den offerzin
Zijner Heiligen verstrekt, hen meer bij
staat. om aldus herstel van evenwicht te
krijgen. Zonder dit alles zou het heelal, en
wie weet sinds hoelang, een chaos zijn. En
kent men eenmaal de krachten, waarover
de booze beschikt en de zwakheid der men-
schen, die hij bestookt, dan begrijpt men
ook de altijd wakende bezorgheid der Kerk,
want het is haar taak de schaal der zon
den zooveel mogelijk te verlichten door
voortdurend nieuwe gewichten van gebed
en versterving op de andere schaal te plaat
sen. Daartoe dienen in het bijzonder de
strenge uitboetende orden en congregaties
die de Kerk telt. Nu begrijpt men ook,
waarom de Heiligen zulke heele zware krui
sen moesten dragen, dat God ieder van
ons ziekten en moeilijkheden overzendt,
juist om ons gezond te maken en ons eenig-
zins te laten deelen in de noodzakelijke
compensatie tusschen goed en kwaad.
Zooals de toestand in de wereld was ten
tijde van onze Heilige, zouden zelfs zeer
waarschijnlijk de H.H. Lydwina, Coleta en
Francisca, geplaatst 'tegenover de opsta
peling van heiligschennissen en misdaden
van dien tijd, ondanks al haar toewijding en
zielskracht, door de overmacht zijn over
weldigd, zoo God ook van andere zijde nog
geen troepen had aangeworven om haar bij
te staan met hun heilige legers. Het is heel
goed" mogelijk, dat zij' deze nooit hebben
gekend, want in dezen strijd is God de
Heer alleen Meester; Hij alleen overziet
het slagveld, in Zijn Hand zijn de Heiligen
als -de pionnen die Hij naar goeddunken
uitzet op het schaakbord der wereld. Ge
heel met lichaam en ziel behooren ze aan
Hem, wiens lijden ze volgen, wiens wil ze
volbrengen zonder, te vragen naar uitleg.
Daarom kan men ook eerst lang daarna, bij
het aanschouwen der middelen waarover
God beschikte en der verbruikte krachten,
zoo ongeveer de tactiek vaststellen, die Hij
volgde om op 'n bepaald tijdstip de door
den duivel verleide groepen te overwinnen.
Even moeilijk is het, het getal te bepalen
der keurbenden, die op het einde der 14e
eeuw onder Christus' banier geschaard
stonden. Toch kunnen wij we] enkele troe
pen opnoemen, die in het voorste gelid
stonden en oprukten onder de beschermen
de beden der contemplatieven zooals in
Frankrijk de Clarissen van de H Coleta,
in Italië die van de H. Catharina van Bo
logna en de Zusters Tertiarissen van de Za
lige Angeline de Marsciano.
Daarbij komen nog de Dominicanessen
die door de Zalige Clara van Gambacosta
werden hervormd, de Tertiarissen van den
H. Dominicus, die met Margaretha van Sa-
voye aan het hoofd het kloosterslot aan
vaardden, de Cisterciënsernonnen die tot
de strikte observantie waren teruggebracht
en tenslotte de Karthuizerzusters. bij wie
het vuur der heiligheid hoog oplaaide.
Lydwina stichtte geen kloosters en was
ook bij geen enkel ingedeeld. Ze streed al
leen als een verloren en vergeten kind op
haar bed. -En toch was het geweld van den
aanval dien zij te doorstaan had, verschrik
kelijk groot.Zij alleen, verving een heel
legér, een leger zelfs, dat over de heele linie
front moest maken tegenover den vijand.
Gelijk de andere heiligen van haar eeuw
boette zij voor de zielen van het vagevuur,
voor het schisma en de gevolgen daarvan,
voor de boosheden van koningen en volke
Behalve de verplichting, die zij op zich
nam, om te voldoen voor alle zonden van
het eenet-ot het andere einde der wereld,
had zij als een bijzondere taak op zich ge
nomen te boeten voor de zonden van haar
vaderland. Haar levensbeschrijvers merk
ten het ook op: telkens als God Ho.land
wilde kastijden, richtte Hij zich tot haar,
zij moest altijd de eerste slagen verduren.
Zij had evenwel ook medehelpsters, maar
het zou onmogelijk zijn de personen in Hol
land zelf op te noemen, wier verdiensten
de taak van- Lydwina verlichtten.
Al wat wij ervan weten, maar dat dan
ook met zekerheid door de kronieken van
het klooster van Windesheim en van den
Agnietenberg, is, dat God in dien tijd in
de noordelijke provincies van Nederland
wonderbare mystieke zaden deed opgroeien.
Nadat wij dit alles in het algemeen be
schouwd hébben, zuUen wij het leven van
de heilige Lydwina beter en dieper kunnen
begrijpen.
Op Palmzondag van het jaar 1380 werd
de heilige Lydwina in Schiedam geboren,
terwijl de priester in de kerk de passie van
den H. Matt-heus zong. Bij haar doopsel
ontving zij den naam van Lydwina, ook wei
Lydwyd. Lydwich, Liedwich of Lidie, een
naam die met deze klank- en spel.ingsver-
schiflen afgeleid zou zijn van het Vlaam-
sche woord: lyden. Van haar kinderjaren
weten we alleen dat zij een groote liefde
had voor haar Moeder. Maria, waarvan zij
een wonderbare beeltenis fa de Kerk heel
dikwijls bezocht om er voor te bidden.
Op zevenjarigen leeftijd hielp zij haar
moeder al in het huiswerk en vond nauwe
lijks een minuut tijd om te bidden en in
haar zè.f te keeren. Maar als ze 's morgens
naar school werd gestuurd om eten. aan
haar broertjes te brengen, liep zij altijd zoo
vlug mogelijk om op den terugweg .den tijd
te'hebben even naar het Onze Lieve Vrou
webeeld te gaan. Toen zij eens wat lang
uitbleef hiérbij, ondervroeg haar moeder
Petronella haar er over en Lydwina ant
woordde: „Moeder, wees maar niet boos op
me, ik ben even bij Maria geweest en Zij
heeft me lachend toegeknikt'Petronella
dacht na, ze wist dat haar kind niet zou
liegen en zweeg dus en verdroeg voortaan
haar al te lang uitblijven met minder groote
misnoegdheid. Zoo ging haar jeugd voorbij
met het helpen van haar moeder, die met
haar-acht andere kinderen en het kleine in
komen van haar man slechts moeilijk het
jaar rondkwam. Geenwonder dus, dat Ly
dwina al vroeg een handige huishoudster
was; ze was reeds op twaalfjarigen leeftijd
een ernstig meisje, dat veel minder behoef
te had aan uitstapjes en spelletjes dan haar
vriendinnen. Eigenlijk voelde ze zich vaak
pas gelukkig als ze alleen was.
Zonder dwang dus, zonder te laten mer
ken waar Hij, heen wilde, zonder inwen
dige-verlichting en zonder zich te toonen,
bond God haar toen. reeds nauw aan Zich
en gaf haar slechts onduidelijk te verstaan
dat ze geheel aan Hem toebehoorde. Zij
gehoorzaamde zonder te begrijpen, zonder
zelfs te vermoeden welk een weg van
angsten, waarop zij al gauw haar schreden
zou zetten, voor haar open lag.
Een enkele maal schitterde licht in haar
binnenste. Dat was, toen eens jongelui uit
de stad hun aanzoek deden. Zij was toen
knap en welgevormd, met de eigen schoon
heid der Vlaamsche blondinnen. Sommige
van die aanzoekers waren, wat fortuin en
familie betrof, in veel beter conditie dan zij,
wat aan Peter, haar vader, erg beviel. Hij
drong er dus bij zijn dochter op aan een
beslissing te nemen, maar plotseling werd
zij zich bewust, dat zij haar maagdelijkheid
aan Christus moest wijden en weigerde
kortweg haars vaders zin te doen. Deze
bleef echter volhouden. ,,Als u me wilt
dwingen5', schreide ze dan, „dan vraag ik
aan O. L. Heer. of Hij me zoo afstootend
en leelijk. wil maken, dat al die jongens op
den loop gaan". En toen Peter, die zich
zoo maar niet gewonnen gaf, haar bleef
plagen met zijn huwelijksvoorstel, kwam
haar moeder tusschenbeide en maakte er
een einde aan.
Eindelijk ging het haar dus naar den zin
maar toch, ze bleef bang voor haar eigen
knap voorkomen en ging daarom tot aan
den tijd. dat ze volgens haar eigen verlan
gen leelijk werd, zoo weinig mogelijk uit.
In het besef, dat alle liefde die gegeven
wordt aan een schepsel zonder daarbij de
liefde tot God als einddoel te hebben, een
tekort is tegenover God, smeekte zij Jesus
om haar te helpen, Hem alleen te bemin
nen.
Toen begon Hij haar te bewerken, reinig
de haar van alle gedachten die Hem kon
den mishagen en schuurde ze tot bloedens
toe. Hij deed meer: Hij tastte haar aan in
hare gezondheid Dat stralende lichaam
schijnt Hem ineens te mishagen. Hij schijnt
het te openen en te snijden om daardoor
beter haar ziel tot de Zijne te maken.
HET KATHOLIEKE KIND IN
KATHOLIEK MILIEU.
In de Diocesane Synode van October
1929 vestigt Z. H. Exc. de Bisschop van
Haarlem onze aandacht op het schoolgaan
de kind buiten de school. Blijkbaar is het
niet meer voldoende het groote werk te
verzorgen, dat gelegen- is in de inlellec-
tueele vorming van het kind volgens onze
eigen beginselen, maar nieuwe nooden
dwingen ons ook zorg te dragen voor de
maatschappelijke behoeften van onzo
kleinen.
In de synode worden allerlei werken
van Kinderzorg met name genoemd
Vacantiebezigheden en Vacantiekoloniën
of tehuizen;
Kinderspeeltuinen en Kinderbibliothe
ken;
de zorg voor het aëhterlijke, gebrekki
ge of verwaarloosde kind';
het uitzenden van zwakke kinderen naar
buiten.
„De Katholieke Kinderuitzeuding in
het Bisdom Haarlem", voor laatstgenoem
de actie in ons Bisdom het aangewezen
instituut hieldverleden week haar tweede
jaarvergadering.
Het is reeds een goed-gevestigde ver-
eeniging, een actief bestuur van geestelij
ken en leeken, een bekwaam voorzitter in
den persoon van dr. H. J. Damen, met een
eigen bureau en een ei-varen directeur.
Als resultaten van het afgeloopcn jaar
kon reeds worden geconstateerd een aan
tal verpleegdagen van ruim 126.000, waar
door niet minder dan: 3076 zwakke kin
dertjes konden worden geholpen. Een
ieder, die de behoeften van deze kleinen,
vooral in den tegenwoordigen nood, van
nabij kent, zal dit al een mooi succes dur
ven noemen.
Tooh is het nog niet zoo veel in zulk
een groot Bisdom met zulke groote noo
den! We tellen nog slechts 31 afdeelingen!
Of zou de Synode zich in deze tot die
plaatsen beperken? En er geen maatschap
pelijke nood zijn bij de kleinen op de an
dere plaatsen? Of en daar is meer re--
den voor om deze vraag te stellen ge-
van daar de Katholieken deze taak uit
handen en aan neutrale organisaties?
Onbegrijpelijk! In het verleden hebben
wij ons steeds getoond als de eersten op
het gebied van Kinderzorg. Zie bijv. „De
eerste Kwarteeuw der Kinderwetten", het
geschiedboek van Nederland5s liefdadig
heid ten opzichte van de kinderen, vóór
een paar jaar bij dat jubileum versohenen
en ge kunt U overtuigen, hoe reeds
vijftig jaren vóór de invoering der Kinder
wetten in 1905, duizenden Katholieke kin
deren door ons zijn verzorgd geworden.
E>n de nieuwe behoeften: de uitzending
van zwakke kinderen naar buiten, wolden
nog maar matig begrepen. En terwijl
met toelage hiervoor van Kijk, Provin
cie en ook van Gemeente subsidie wordt
genoten, laat mén" dit werk, ook voor onze
eigen Katholieke kinderen, hier en daal
nog aan neutrale lichamen over.
Moet het dan nog worden betoogd, dat
ook hier een eigen organisatie de nood
zakelijke consekwentie is van de godsdien
stige overtuiging der ouders, evenals bij
de Katholieke school? Nog meer, naar
mate de ouders langer 'en vollediger af
stand moeten doen van hun eigen kinde
ren. Voor de school geldt dat slechts voor
enkele uren per dag: bij de uitzending zijn
er meerdere weken, soms maanden mee
gemoeid. In de school is het hoofddoel in-
tellectueele vorming, hier geldt het de
lichamelijke, maar in dien tijd ook de ge-
lieele geestelijke verzorging van het kind.
Onze overtuiging eischt een echt Ka
tholieke uitzending. Welnu, dan kan alleen
door een Katholieke vereeniging, in een
Katholiek koloniehuis of gezin bereikt
worden. Daarin wordt niet voorzien door
een bepaling in een neutraal Koloniehuis,
dat de Katholieke kinderen des Zondags
in de gelegenheid worden gesteld naar de
kerk te gaan. Dat te beweren ware niets
minder dan een aanfluiting van onze gods
dienstige overtuiging.
Wij willen practisch zijn. In ons Bisdom
bestaat een afdeeling van ons werk in de
volgende plaatsen: Aalsmeer, Alkmaar,
Amsterdam, Delft, Dordrecht, Edam, Enk
huizen, Gouda, 5s Gravenhage, Haarlem,
Heemskerk, Helder, Hilligersberg, Hoe-
karspel, Hoorn, Langedijk, Leiden, Mid
delburg, Medemblik, Monnikendam, Mui
den, Oudorp, Rotterdam, Schagen, Schie
dam, Vlaardingen, Volendam, Wassenaar,
Weesp, Wogniun en Worm er.
Ziedaar vogels van diverse pluimage.
Men zal moeilijk hieruit eenige maatstaf
van noodzakelijkheid kunnen aanleggen.
De conclusie is: er is overal eldei's nog
een heerlijk werk te verrichten.
En ons bestuur is bereid U te helpen.
Zend daarvoor een aanvrage naar ons Bu
reau: Prinsengracht 752, Amsterdam.
Rector S. BRAAKMAN.
's-Gravenhage.
De vrouw van den drommelslager klopt
haar karpet.
HET WEER OP ZONDAG.
VERANDERLIJK DOCH ZACHT WEER
IS HET MEEST WAAR.SCH1J NLLJ K.
Do laatste dagen ontwikkelde zich over
West- en Midden-Europa een gebied van
hoogen druk en windstil doch meest be
trokken weer. Het weer in ons land kwam
mede onder den invloed van dit gebied.
Over het algemeen voerde een Westelijke
luchtstrooming groote hoeveelheden voch
tige lucht uit den Oceaan aan en ten ge
volge hiervan vertoonde het weer weinig
neiging tot blijvende opklaring. Over Skan-
diuaviö woei oen vrij krachtige en koude
Noordelijke luchtstroom, die echter niet tot
ons land kon doordringen. Het weer bleef
daarom onder den invloed der toestroo-
inende warme Oceaan-lucht tamelijk zacht.
Do vooruitzichten voor de volgende da
gen hangen nu geheel ervan af hoe het met
het bovengenoemde gebied van hoogen druk
zal gaan. Kan dit stand houden, dan kun
nen wij nog windzwak weer verwachten,
eenigszins aan den koelen kant, vooral des
nachts, met lente-achtige temperaturen
over dag en bij helderen zonneschijn over
dag zelfs vrij warm, terwijl de lucht meest
bewolkt zal ziju en regen waarschijnlijk
niet zal vallen. Deze verwachting geldt zoo
lang de barometer niet belangrijk gaat da
len en de waarschijnlijkheid, dat het weer
in dien zin zal verloopen, is vrij groot.
Een eventueele daling van den barome
ter met in kracht toenemenden N.W.-wind
zou verscheidene koude, betrokken dagen
voorspellen, zelfs licht buiig weer, maar do
kans daarop is gering. De depressies, die
ver weg in het Noord-westen liggen, zul
len waarschijnlijk niet vóór Zondag naar
het Vasteland doordringen. Zij wijzen ech
ter op de aanwezigheid van een warmen
luchtstroom, waarvan de invloed zich over
West-Europa zich zal blijven doen gevoe
len. Het weer zal dus over het algemeen
nog zacht blijven, zij het dan ook eenigszins
veranderlijk.
N00RDWIJK.
Trekhonden. Door Burg. en Weth. is
bepaald, dat de jaarlijksche herkeuring der
trekhonden zal plaats hebben op Zaterdag
middag 15 April aanstaande tusschen 2 uur
en kwart over 4 op het grasveld bij de
openbare sohool aan de van Panhuysstraat.
Oe winkelsluiting. Burg. en Weth. zijn
voornemens aan den raad voor te stellen op
de Zondagen tusschen 15 April en 15 Mei in
verband met den bloei der bloemen de
winkels geopend te laten, zulks naar aan
leiding van een adres van de Noordwijksche
Winkeliersvereeniging.
Werkloosheid. Het aantal werkloozcn
bedraagt op het oogenblik in onze ge
meente 558, waarvan er 140 zijn tewerk
gesteld, terwijl er 202 worden gesteund.
N00RDWIJKERH0UT.
20-Jarig bestaan Afd. R. K. Volksbond.
Op 9 April a.s. zal kerkolijk gevierd wor
den het 20-jarig bestaan van de afdeeling
Noordwijkorhoul van don Ned. R. K. Volks
bond. Óp dien dag zal in de parochiekerk
van den H. Jozef en St. Victor een H. Mis
worden opgedragen voor de leden, waar
onder algemoene H. Communie.
10 April 's avonds om 8 uur is in de groo
te zaal van het café de Zwaan een feest
vergadering, als spreker zal dien avond
optreden de heer J. W. Smit, oud-eentraal
president mot als onderwerp „Vóór 45 jaar
en nü".
Het bestuur verwacht dien avond een
groote opkomst der leden.
Noodlottig ongeval. Donderdagvoor.
middag liep het 3-jarig zoontje van P. Nul-
kes, alhier aohter een draaiorgel welk met
paard en wagen werd voortgereden. Ver
moedelijk doordat hij met zijn klompjes ecu
wiel raakte kwam hij tc vallen en geraakte
met zijn hoofd bekneld tusschen den as en
den girond. Met een ernstige hoofdwonde
werd het ventje opgenomen. Dr. Wösbon
verleende de eerste geneeskundige hulp en
aohtte overbrenging naar het Academisch
Ziekenhuis te Leiden noodzakelijk.
De gemeente-politic was direct ter plaat
se en heeft de zaak onderzocht. Vrijwel
staat vast, dat de bestuurder-orgelman geen
schuld treft.
Aanrijding. Donderdagmiddag had in
de Kerkstraat alhier een aanrijding plaats
tusschen do vrachtauto van v. d. B. alhier
en een wielrijdstcr uit Hillegom. De auto
reed de wielrijdster achterop en doordat
de chauffeur flink uithauldc raakte het ach
terste. gedeelte van de vrachtwagen de
fiets. De berijdster werd tegen den grond
geslingerd en bezeerde haar schouder. Ook
waren haar kleeren beschadigd.
WASSENAAR.
Gemeenteraad. Dinsdag 11 April des
v.m. kwart voor tien uur zal de Raad dezer
gemeente in het openbaar vergaderen. Op
de agenda saat: l. Notulen dor vorige ver
gadering. 2. Ingekomen stukken en mede-
deelingen. 3. Ontheffing voorschriften
Bouwverordening. 4. Ontheffingen school
geld, retributie en hondenbelasting. 5. Be
noeming plaatsvervangende leden stembu-
rcaux. 6. Ontslagaanvrage van den heer H.
G. van Os als bestuurslid van Maatschap
pelijk Hulpbetoon. 7. Benoeming van oen
bestuurslid Maatschappelijk Hulpbetoon.
8. Subsidie vereeniging Chr. Middelbaar
Onderwijs te 's-Gravenhage. 9. Voorstel tot
wijziging van het in de vorige vergadering
genomen besluit inzake gebruik gymnas
tieklokaal voor ouderavonden. 10. Plan en
bcgrooting wijziging verwarming raadzaal.
II. Verkoop bouwterrein aan de van Zuy-
len van Nijevcltstraat aan D. Vcldhuysen.
12 Verzoekschriften van de heeren van
Rooijcn en Kompier om schadevergoeding
vertraging bouw slachtplaats. 13. Regeling
eerste hulp bij ongevallen en heffing van
eerste-hulpvcrlceninggelden. 14. Bestendi
ging verordeningen heffing en invordering
sohoolgeld. 13. Wijziging begroeting 1932
ca 1933.
