Een VELO wascht electrisch voor 6 ets. ZATERDAG 4 MAART 1933 DE LEIDSCHE COURANT DERDE BLAD PAG. 9 BUITENLAND ONTWAPENING. WEER MOED IN GENEVE. Geen uitstel der ontwapeningsconferentie. De ontwapeningsconferentie is de laatste weken juist weer op dreef gekomen, schrijft de Geneefsche correspondent van de „Msb." Weliswaar bestaan er natuurlijk nog" steeds groote meeningsverschillen, doch de juiste arbeidsmethode schijnt thans toch gevon den te zijn en in de laaiste dagen waren er toch werkelijk teekenen aanwezig, dat men met iets beteren wil naar een accoord be gon te zoeken. Nu juist echter duiken er wederom geruchten op, dat de conferentie haar taak maar zou opgeven en zich voor ongeveer drie jaren zou verdagen, na eerst nog in den raad een schijnconventie zooals Norman Davis in December bep.eit had, te hebben getoond. Gelukkig heeft voorzitter Henderson gis termiddag. in de algemeene commissie dui delijk laten hooren, dat deze geruchten, die hun oorsprong in sommige Fransche krin gen schijnen te hebben gevonden, allerminst met de bedoeling der conferentieleiding in overeenstemming zijn. Een nieuwe uiting van ontevredenheid van Nado.ny, omdat de conferentie op ver zoek van Paul Boncour de bespreking van de mate van bewapeningsvermindering van het legerpersoneel had uitgesteld tot wat meer licht over het lot van de Fransche vei- ligheidsvoorsteken zou verkregen zijn, gaf Henderson aanleiding om zich niet alleen tegen de heer Nadolny uit dit besluit af geleide zwartgallige gevolgtrekkingen te verzetten, doch om tevens getuigenis af te te leggen van zijn overtuiging, dat geenerlei reden tot wanhoop bestaat, en van zijn vasten wil, om de conferentie langs den thans ingeslagen weg tot het door allen be geerde einde te voeren. Wij mogen Henderson dankbaar zijn, dat hij onmiddellijk getracht heeft de geruchten van uitstel den kop in te drukken. De conferentie is thans voor het eerst kan men haast zeggen, werkelijk met den zakelijken arbeid begonnen. De luchtvaart- commissie is midden m de besprekingen over militaire en burger.ijke luchtvaart. De commissie voor de effectieven heeft reeds een groot aantal principieele richtlijnen van de algemeene commissie ter uitwerking ont vangen. De politieke commissie heeft den tekst der nimmer-geweld verbintenis vast gesteld en begint heden met de bespreking van het Europeesche veiligheidspact. De algemeene commissie zal de volgende .week het groote vraagstuk van de kwalitatieve ontwapening met betrekking tot het oor logsmateriaal van de landmacht in behan deling nemen. We'dra zal het ons dus werkelijk kunnen blijken, of eenig redelijk uitzicht op een goed resultaat der conferentie bestaat. Voordat hierover eemge klaarheid verkre gen is, den moed in eens reeds geheel op te geven in plaats van nog een eerlijke poging te doen tot een bereiken van een accoord, zou misdadig zijn. Gisteravond heeft men de zekerheid ge kregen, dat Henderson aan een dergelijke politiek niet zal mededoen. Ook hoorde ik van goedingelichte Bntsche zijde dat de Britsche regeering Henderson krachtig zal steunen bij zijn streven om de conferentie volgens de thans vastgestelde arbeids methode tot* een goed einde te brengen. DUITSCHLAND AAN DEN VOOR-AVOND VAN 5 MAART GEVECHT IN KEULEN. Hitlerianen van de daken beschoten. Gisteravond tegen acht uur is het in de Elsasstrasse te Keulen tot een ernstige po litieke botsing gekomen. Een optocht van nationaal-socialisten, begeleid door man schapwagens der politie, trok door deze straat, welke gelegen is in een beste woon wijken der binnenstad, doch waar tal van communisten wonen. In de straat was het eerst in het oog loopend rustig, doch plot seling werd, zooals een ooggetuige zegt, uit de huizen en van de daken met pistolen, machinepistolen en zware schietwapenen op den stoet gevuurd. Ook zou met handgra naten zijn gegooid. De politie richtte zoeklichten op de da ken en schoot op de zich daar bevinden, personen. Na korten tijd werd de politie krachtig versterkt en werd ook van politie zijde uit zware wapenen vuur gegeven. Ten slotte is het in zooverre rustig geworden, dat de politie kon overgaan tot doorzoeking der huizen. Dit onderzoek is nog aan den gang. De gevolgen van den aanval kunnen nog niet worden vastgesteld. Een officieele mededeeling is nog niet verstrekt. Het verkeer is in een omtrek van 15 stra ten afgezet door een groot aantal agenten en hulpagenten. OM DE VRIJHEID DER VERKIEZINGEN. De Pruisische bisschoppen wenden zich tot Hindenburg. Naar de „Germania" verneemt heeft het Pruisische episcopaat zich tot Hindenburg gewend met het verzoek do noodige maat regelen te willen nemen, opdat onder de thans heerschende omstandigheden de verkiezingsvrijheid en de aan ieder staats burger wettelijk gegeven rechten worden beschermd. In antwoord op deze vragen van het Pruisische episcopaat heeft de rijkspresi dent aan kardinaal Bertram geantwoord: Ik verzoek u er verzekerd van te zijn, dat ik alles zal doen wat in mijn vermogen ligt om de kiesvrijheid der staatsburgers te verzekeren en excessen in den verkiezings strijd te verhinderen. Ik ben er van over tuigd, dat de rijksregeering met hetzelfde voornemen bezield is. Afschrift van uw schrijven heb ik onverwijld doen toekomen aan den rijkskanselier en den rijkscommis saris voor Pruisen. HERSTEL DER KEIZERSVLAG? Rijksminister Göring heeft gisteravond te Frankfort a. d. Main een verkiezings redevoering gehouden, waarin hij weinig nieuws verkondigde. Het eenig opmerkelijke was hetgeen hij zide omtrent de Duitsche vlag. Göring zeide: Wij danken God dat in de afgeloopen 15 jaren de oude vlag opgerold was en niet boven dat systeem wapperde. De 5e Maart zal die vlag weer ontplooien. Als president van den nieuwen Rijksdag zal h et mijn taak zijn den Rijksdag voor te stellen de oude vlag zwart-wit-rood weer tot de na tionale vlag te verklaren. DE POLITIE OVER v. d. LUBBE. De leider van de politieke polite deelt, naar het W. B. uit Berlijn meldt, als re- resultaat van het onderzoek betreffende den gearresteerden van der Lubbe het vol gende mede: Als een van de brandstichters van den Duitschen Rijksdag werd op den avond van den brand op de plaats van handeling de Nederlandsche onderdaan Marinus van der Lubbe gearresteerd. De dader, die in het gebouw zelf gegrepen werd, was slechts met een broek bekleed, daar bij den brand zijn kleeren vlam hadden gevat en hij ze dus moest uit doen. Die kleedingstukken zijn door de politie gevonden en worden bewaard. Van der Lubbe is 24 jaar oud en is ge boortig uit Leiden, Holland. Hij had een behoorlijken Nederlandschen pas bij zich. Dat v. d. Lubbe in verbinding staat met de K.P.D. staat nu al buiten twijfel, zooals bij het politie-onderzoek is gebleken. Ove rigens staat Van der Lubbe bij de politie als communistisch agitator bekend. Zoo werd hij 28 April 1931 door de politie te Gronau in Westfalen garresteerd wegens verkoop van briefkaarten met communisti- schen inhoud, zonder dat hij daartoe verlof had gekregen. Uit het verhoor door de politie en de justitie is gebleken, dat Van der Lubbe uitstekend op de hoogte was van de communistische richtlijnen over „de houding van den proletariër voor het ge recht". Ook in Gronau is Van der Lubbe met zijn bekentenis nooit verder gegaan dan de getuigenis van de politie en een anderen getuige, welke buiten twijfel stond Volgens de politie is Vander Lubbe in den laatsten tijd in Duitschland dikwijls op ver gaderingen en debatavonden opgetreden als communistisch agitator. Hij kent de Duitsche taal vrij goed. Van der Lubbe heeft over zijn deelne ming aan de brandstichting een volledige bekentenis afgelegd. Voor zoover het on derzoek tot nog toe aanwijzingen heeft opgeleverd betreffende de medewerking van andere personen, daarover kan in het belang van de rechtszekerheid en het ver der verloop van het onderzoek thans nog niets gezegd worden. Het onderzoek door de politie, betref fende Van der Lubbe is thans afgeloo pen; het verdere onderzoek berust onder leiding van den procureur-generaal bij den rechter-commissaris van het gerechtshof. De chef van de politieke politie heeft thans markante foto's van Marinus van der Lubbe openbaar gemaakt. Hij ver zoekt iedereen die inlichtingen kan geven over den dader en zijn kennissen, zich tot de politie te wenden. De Berlijnsche hoofdcommissaris van po litie heeft een belooning van 20.000 mark uitgeloofd voor dengeen die inlichtingen kan geven die tot opheldering van de brandstichting kunnen leiden. THaLMANN GEARRESTEERD. Het W. B. meldt, dat de leider der K. P. D., Ernst Thalmaan, waarvan verteld werd dat hij naar het buitenland zou zijn ontvlucht, gistermiddag te Berlijn-Charlot- tenburg is gearresteerd. Soc.-democraten uit den Hamburgschen Senaat. Officieel wordt het volgende medege deeld: De rijksregeering had den senaat van Hamburg verzocht de „Hamburgr Echo" voor H dagen te verbieden. De so ciaal-democratische leden van den senaat hebben gemeend aan dit verzoek geen ge volg te kunnen geven en zijn om Hamburg moeilijkheden te besparen, uit den Senaat getreden. De overige senaatsleden zullen de zaken verder afwikkelen. FRANKRIJK CONFLICT BIJ DE FRANSCHE SOCIALISTEN. Een definitieve splitsing? De splitsing, die zich in de Fransche co- cialistische Kamerfractie voltrokken heeft bij de eindstemming over het wetsontwerp over de financieele saneering, en die Léon Blum aanleiding heeft gegeven het voorzit terschap der fractie neer te leggen, heeft levendige besprekingen uitgelokt onder de leiders der socialistische partij. De vraag is, of de splitsing in de fractie definitief is. of dat het hier slecht-s een eenzijdige positiebepaling betreft, bij een principieele kwestie. Het bijzondere met Paschen bijeenko mende congres der partij zal over deze kwestie beslissen. GEVECHT IN FRANSCH MAROKKO. Tusschen de Fransche troepen en de op standelingen die zich in onherbergzame deelen van het Atlas-gebergte hadden te ruggetrokken, hebben hevige gevechten plaats gehad, waarbij drie Fransche offi cieren en eenige manschappen zijn gesneu veld. Ook aan de zijde der opstandelingen zijn verscheidene dooden en gewonden ge vallen. Het geveoht ontstond toen een deel der opstandelingen, die door Fransche troepeu waren omsingeld, trachtten door de Fran sche linies te breken. De leiders der opstandelingen worden door een aantal beroeps-oproermakers aangemoedigd tegenstand te bieden aan de Franschen en zij bedreigen de leiders, die èen onderwerping aan het Fransche ge zag in overweging willen nemen. CHINA CHINA'S NEDERLAAG IN JEHOL. 1500 Chineezen gesneuveld en 3000 gewond. De Chineezen hadden bij de gevechten van Woensdagavond en Donderdag 1500 dooden te betreuren. Ongeveer 3000 Chineesche soldaten wer den gewond. Op instigatie der Chineesche centrale ro- geering is het hoofd der provinciale regee ring van Jehol, generaal Taoe Lin, uit zijn functie ontheven. Tot zijn opvolger is be noemd generaal Tsjan Tsjo Jan. Deze mu tatie staat in verband met de Chineesche nederlaag in Jehol. De Chineesche commandanten Tsjang Tsao Siang en Wan Foe Lin zijn uit Jehol naar Peking vertrokken. De Japansche troepen achter Ting Tsjoen, vijftien mijlen ten Oosten van Jehol, waren van plan he den bij het aanbreken van den dag naar hun voornaamste doel op te rukken. Volgens een bericht uit Tokio hebbeu de Japanners de stad Ping Tsjoen bezet. BUITENL. BERICHTEN BRAND IN EEN CHINEESCHE NORMAALSCHOOL. 40 studenten om het leven gekomen. Bij een feilen brand in de normaalschool van Hengkow hebben 40 studenten den dood gevonden. -Dit- welvarend college „Chen-San" (de school van het nieuwe le ven) telde meer dan 400 leerlingen, waar van 200 internen. De brand ontstond op de slaapzaal, waar men onvoorzichtig genoeg een benzinelamp had laten branden. Wel dra stond het gebouw, dat geheel uit hout was opgetrokken, in lichte laaie. De dienst doende wacht was zoo overstuur, dat hij de sleutels niet meer wist te vinden: toen men met bijlen de deuren had ingeslagen, wa ren reeds 40 studenten een prooi der vlam men geworden. ELF SPOORWAGONS IN VLAMMEN. Uit Buenos Aires wordt gemeld: Op een spoorwegovergang nabij Lujan heeft een botsing plaats gehad tusschen een benzine tankwagen en een passagierstrein. Na de botsing vatte de benzine vlam, waardoor een groote brand ontstond, die elf wagons geheel vernielde. Vier passa giers liepen ernstige brandwonden op en moesten ter verpleging in het ziekenhuis worden opgenomen; EEN RAMP VOORKOMEN. Sabotage door communisten? Op de terreinen va<n de Deutsche Erdoel Industrie „Deurag" aan de Misburger ha ven te Hannover is een daad van sabota ge geschied, welke een groote ramp had kunnen veroorzaken. Kwaadwilligen heb ben een tank waarin zich 600 ton benzine bevonden geopend, waardoor de tank leeg liep en het gansche terrein alsmede de verre omtrek door een ongeveer 200.000 liter benzine werden overstroomd, zoodat groot gevaar voor een reusachtige explo sie bestond. Gelukkig heeft men tijdig het gebeurde ontdekt, waarmede eed groote ramp is voorkomen. Volgens een nader bericht hebben de da ders de ventielen van drie tanks geopend en zou slechts een vonk voldoende zijn ge weest om een brand van onafzienharen omvang te veroorzaken. De politie heeft 25 personen gearres teerd. Natuurlijk neemt men in sommige kringen aan, dat de daders communisten zijn. BESTRIJDING DER SPRINKHANEN PLAAG. De geheele bevolking in het gebied van de oase van Tozur is in actie om sprinkha nen te vangen, die in groote menigten door den wind uit het Noordelijk deel van de Sahara werden gedreven. Aangezien gezouten en geroosterde sprinkhanen voor de inlandsche bevolking een groote lekkernij beteekenen, verschaft de regeering gratie zout aan hen, die aan de sprinkhanenvangst deelnemen. Men hoopt het aantal deelnemers aan de vangst daardoor zoo groot te maken, dat de sprinkhanenplaag wordt beperkt. HISTORISCH HOTEL ONDER DEN HAMER. Het historisch „Hotel des Reservoirs" te Versailles is gesloten en zal binnenkort onder den hamer komen. Vernomen wordt dat er een prijs van 3 millioen francs voor De beroemde wijnkelders van het hotel, die nog een hoeveelheid beroemde wijnen en likeuren bevatten, zijn reeds verkocht. Heb tegenwoordige „Hotel des Reser voirs" was op Last van Lodewijk XV ge bouwd voor Madame de Pompadour en de prachtige salons zijn nog ongeschon den. Gedurende de revolutie werd het hotel gebruikt als stadhuis en van 1800 tot 1863 was de prefectuur der Seine en Oise er in In 1814 hebben de keizers van Rusland en Oostenrijk en de koning van Pruisen er in gelogeerd, terwijl in 1870 een aantal Duische prinsen'er hebben gewoond. Bij de wapenstilstandonderhandelinge<n in 1919 zijn de Duitsche onderhandelaars in dit hotel onderdak gebracht. RECHTZAKEN C0LP0RTRICE WEGENS SMAAD VOOR DE RECHTBANK. NU GEVANGENISSTRAF 1 De vierde kamer der Amsterdamsche rechtbank behandelde gisteren de straf zaak tegen de bekende colportricë B. T. (j-uffrouw B.), die terecht stond wegens smaad, subs, beleediging. Haar was ten laste gelegd, flat zij op 15 Nov. opzettelijk de eer en goeden naam heeft aangerand van een te Amsterdam wonenden geestelijke. Toen deze op den Nieuwendijk ter hoogte van de Beurepas- sage liep, had de vrouw, terwijl zij anti katholieke brochures te koop aanbood, be- leedigingen aan het adres van den kape laan geroepen. De vrouw, uitgedost in een zwart man chester uniform met leeren riem, hield vol dien dag. noch eenige dagen daarvoor of daarna op den Nieuwendijk te zijn geweest. Zij had kiespijn, „en u begrijpt edelacht bare, dan colporteer ik niet". De geestelijke, die reeds driemaal door de vrouw was nageroepen, herkende haar pertinent. De eerste twee keeren had hij het maar laten loopen, maar nu had hij aangifte gedaan. De verd.: „Ik zie vandaag den kapelaan voor het eerst". De officier: „En hebt u hem bij den rech ter-commissaris niet gezien?" Verd.: „Neen, misschien zat meneer daar, maar hij had toen zijn hoed op en hield zijn hoofd gebogen". Getuige: „Dat is klinkbare onwaarheid, ik zat niet met mijn hoed op en ik keek u in het gezicht". Een man, die in het gezelschap van den geestelijke was geweest, had niet precies geboord, wat verdachte had geroepen. Verschillende getuigen k décharge wisten te vertellen, dat verdachte op 14, 15 en 16 Nov. niet op den Nieuwendijk kon zijn ge weest. Tijdens het verhoor merkte de officier, mr. de Blécourt, op, dat z.i. het décharge- verhoor in elkaar was gezet en zeide „h e t moet maar eens uit zijn met die schandaal-corportag e". Verd.: „Het is verregaand, dat u, j meneer de officier van schandaal-corpor- j tage durft spreken. Als we een toestand j krijgen, zooals in Duitschland, zullen wij u I ter verantwoording roepen". Het is de derde keer, aldus de officier, dat deze vrouw in het beklaagdenbankje zit. Spr. acht het uitgesloten, dat de gees telijke zich in de persoon van verdachte vergist. De getuige, die met den geestelijke wan delde, heeft voor de politie verklaard, dat hij de belesdigende woorden onmiddellijk na het gebeurde van den geestelijke had gehoord. Deze verklaring heeft getuige hier herhaald. Deze verdachte heeft grovelijk misbruik van het recht tot vrijheid van drukpers gemaakt. Gezien het feit, dat deze vrouw voor de derde keer hier te recht staat, dienen drastische maatregelen te worden genomen. Het O. M. vorderde wegens beleediging het maximum n.l. drie maanden gevange nisstraf. De verdediger, mr. dr. Benno J. Stokvis, meende, dat hier een vrijspraak moet vol gen, daar z.i. het ten laste gelegde niet is bewezen. Verd. heeft haar alibi onomstoo- telijk vastgesteld. PI. protesteerde er tegen, dat de offi cier het voor wilde doen komen, of de dé- charge-verklaring in elkaar waren gezet. Het is niet mijn gewoonte, aldus pl., in mijn tienjarige reohtspractijk, een alibi te construeeren. Officier (valt spr. in de rede): We spre ken op het parket niet zonder reden van „het systeem Stokvis", u roept dan een stuk of tien getuigen k décharge op.... Mr. Stokvis: Daar protesteer ik tegen, ik verzoek acte van de woorden van den offi cier. Ik zal een klacht bij den minister van justitie indienen. Pl. zette hierop zijn pleidooi voort. Op grond .van de déohargeverklaringen en de zeer wankele k chargeverkalringen drong pl. aan op vrijspraak. Subs, vroeg pl. cle mentie in den vorm van een geldboete. Nadat verd. nog uitvoerig gelegenheid had gekregen voor het laatste woord, werd de uitspraak bepaald op 17 Maart a.s. ACADEMIENIEUWS LEIDEN. Bevorderd tot doctor in de rechtsgeleerd heid op proefschrift, getiteld „De organisatie van de politie in'Nederl. Indië" de heer C. G. E. de Jong, geb. te Brielle. Geslaagd: candidaatsexamen rechtsgeleerdheid de hee- ren R. H. Samson (A 1 p h e n a. d. Rijn); J. G. J. F. Wintermans en F. H. v. Nierop (Leiden); candidaatsexamen Indisch recht de heeren A. K. Schlagen (Den Haag) en H. J. Lang (Den Haag). UIT DE OMGEVING L£IDSCHENDAM. Stille Omgang. Woensdagavond te 7.45 uur hield de ondorafdceling van het Genootschap van den Stillen Omgang to Veur-Leidschendam hare jaarvergadering in het Patronaat. De voorz., de heer J. Schuijt, opende do vergadering met gebed en heette allen har telijk welkom, in het bijzonder de Kape laans (de Pastoor was verhinderd), Kape laan de Bot en de heeren Bergsma en Jan sen van het Hoofdbestuur van Leiden. Hij dankt de leden voor de groote opkomst, wat voor het bestuur een bewijs is, dat al len zeer veel voelen voor het Genootschap. Het medeleven en de saamboorigheid der leden is ook gebleken bij de H. Mis, welke werd opgedragen voor het overleden lid Heemskerk en bij de Alg. H. Communie; hij hoopt ook op aller aanwezigheid bij de Alg. H. Communie en de H. Mis, welke zeer spoedig zal worden opgedragen voor het overelden lid Becker. Het verheugt hem, dat er nog zoovele mannen gevonden worden, die Christus willen en durven ©eren. De notulen worden gelezen en onveran derd goedgekeurd, waarna de secr., de heer J. Coomans, een kort jaarverslag uitbrengt, waarvoor hij dank en applaus hoeft te ac cepteeren. De vuorz. deelt mede, dat voor houder» ran spcorabonnementen en vrijkaarten bij het bestuur biljetten verkrijgbaar zijn. Evenals vorig jaar zal ook dit jaar we derom een busje worden geplaatst voor de werkloozen. Kepelaan de Bot verkrijgt dan hot woord. In een gloedvolle en heerlijke rede zette de Eerw spreker zoo duidelijk het doel van den Omgang uiteen Zoo duideli]k schetste spreker, hoe een goed christen zijn geloof kan en moet beleven, vooral in de zen tijd. nu het zoo zware crisiskruis over al gevonden wordt. Wij moeten degene, die hieronder gebukt gaan dit krius helpen dragen en wij kunnen dit door ons gebed, waardoor zoovele onverschilligen blijmoe dig dit kruis zullen dragen. Wij moeten den omgang maken alleen voor God, ia stil gebed, biddend vooral ook voor de dra gers van het crisiskruis, opdat ook zij deel genoot worden van onzen Omgang en zij vol moed het kruis dragen voor en om Christus, onzen Koning. De voorz. bracht zijncerw. hartelijk dank voor zijn meer dan schitterende ro de en hoopt, dat deze voor allen rijke vruchten zal afwerpen. Van de vergadering had spreker een verdiend en dankbaar applaus te accepteeren. De heer Bergsma uit Leiden brengt dank aan den zeereerw. heer Pastoor voor zijne medewerking. Hij hoopt, dat de stille om- gangers voor zijn Eerw. de keurbende zul len zijn der Parochie. Hij dankt het bo- stuur voor hun werk en hunne moeite en alle leden voor hun groote medewerking. Hij beveelt bijzonder aan do collecte voor de werkloozen en spoort allen aan te zor gen dat hun contributiekaart wordt afgo- stempeld. De voorz. dankt den heer Bergsma vot^r zijn gloedvolle woorden. Bij de rondvraag wordt voorgesteld do oprichting van een fonds. De voorz. doet in deze, mits minstens 25 leden medewerken, de toezegging. Hij deelt mede, dat bijzon dere intenties tot en met Woensdag a.s. bij het bestuur kunnen worden opgegeven en dat voor heeren zangers op Zondag 5 Staar a.s. in het Parochiehuis te Katwijk een repetitie zal worden gehouden. Do voorz. hoopt, dat deze Omgang een zegen zal zijn voor de geheele parochie en voor allen in het bijzonder en dat wij door ons gezamenlijk gebed veel zullen verkrijgen. Na een woord van dank aan de leden voor de opkomst en de eerw. heeren Kape laans en de heeren uit Leiden voor huil aanwezigheid, sluit hij de vergadering met KRI IlS-PUNTEN Oppassen is daar de boodschapt Als het nood.g is een signaal geven, en voorrang verleenen aan het verkeer van rechts. En wie van rechts komt, heeft geen vrij- brief doch moet óók ople.ten!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1933 | | pagina 9