ST. CLEMENS-RETRAITENHUIS
24ste Jaargang
ZATERDAG 4 FEBRUARI 1933
No. 7424
S)e
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsbla- is voor de Abonné s ver
krijgbaar tegen betaling van 50 eer per kwartaal, bi]
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelmgen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit viifr bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
V Het christendom in onzen tijd
Onze tijd roept en smeekt om de toe
passing der Christelijke beginselen in
het practische leven van iederen dag
En 't is zoo waar, dat, a 1 s wij, Katho
lieken, allen in ons leven toonden, hoe
goed de Christelijke beginselen zijn, dat
dan de wereld er anders uit zou zien
In een aflevering van „Bouwen'', die wij
vanmorgen ontvingen, wijdt de zeereerw.
heer dr. Henry van Rooyen een beschou
wing aan het in ons blad reeds meer ge
citeerde drie-deelig werk van Fiedler:
„Defensive oder Offensive", waarvan het
eerste deel in Neflerlandsohe bewerking is
verschenen.
Wij willen hier een paar citaten ontlee-
nen aan bedoelde beschouwing over Fied
ler's werk. De recensent vat de strekking
van Fiedler's betoog o.m. aldus samen:
Velen verlaten de rijen van het Chris
tendom, niet omdat ze de vreugde
boodschap niet verstonden, ook niet
omdat ze het wezen met vormen, het
doel met middelen verwarden, maar
omdat ze deze boodschap niet geloof
den: ze misten het vertrouwen. Waar
om Ze zagen niet, wat ze hadden
moeten zien, omdat de Christenen zelf
hun taak niet begrepen hebben: om
dat er een kloof lag tuschen de Chris
telijke leer en de practijk van tallooze
Christenen: omdat ze het herkennings-
teeken, door den Meester zelf gegeven,
in de Christenen niet overtuigend kon
den vinden.
En verder dit treffende citaat:
Fiedler rammelt op de vestingpoor
ten van ons h&rt, tot de oude sloten,
bedekt met het roest der eeuwen, ver-
gruizeld openspringen. Zet uw hart
weer open ja, en laat het uitgaan, on
stuimig en zonder reserve, naar alle
menschen. Naar de bruine en zwarte
menschen van het Oosten en het Zui
den, naar de protestante Christenen om
ons heen, naar allen, dje de Meester de
„minsten der Mijnen" genoemd heeft,
maar die een voorrang hebben in zijn
hart, de armen, de eenvoudigen, de
verschoppelingen van het- proletariaat.
Zij zijn immers allen broeders en zus
ters. Want ze zijn allen-•- verrukkend
wetenzonen en dochters van God.
De brugwachter, die de brug voor mij
sluit en opent', is een zoon van God.
En het simpele vrouwtje, da£ onze
kousen stopt, is Zijn dochter. Haar ge
zicht is gerimpeld en vergeeld en
zware blauwe aders liggen op haar
magere, harde handen. Maar haar
hoefd draagt, onzichtbaar, een kroon,
waarbij de kronen der aarde, allen,
verschrompelen en verbleeken: om
haar slapen stralen, onzichtbaar, de
glansen eener goddelijke heerlijkheid.
En met evenveel en misschien met
meer recht, dan koningen en prelaten,
mag zij zich te ruste leggen, in de
vervoerende overgave van een vol
strekt vertrouwen, aan het koninklijke
Hart van Hem, Die de Liefde genoemd
wordt: Haar Vader, Die in de heme
len is.
Deze oude Christelijke gedachten bieden
prachtige Zondagslectuur ter overweging..
TE N00RDWIJKERH0UT
11—14 Febr. Jonge Mannen f 6.50
17 Febr. Jongel. v. 1517 jaar 6.50
1821 Febr. Jonge Middenstanders 10.
2124 Febr. Gehuwde vrouwen 6.50
4—7 Mrt. Mannen (uit Leiden) 6.50
7—10 Mrt. Meisjes boven 17 jaar 6.50
11—14 Mrt^ Heeren Middenstand 10.—
2528 Mrt. Marinepersoneel 6.50
10—13 Apr, Heeren geg. stand 15.—
Aanmelding bij de Directie Tel. 6048.
930
BUITENLAND
DUITSCHLAND
HET NIEUWE BEWIND
TE BERLIJN.
EEN INTERVIEW MET VON PAPEN.
Buitenl. politiek ongewijzigd.
Vice-rijkskanselier von Papen heeft aan
den vertegenwoordiger van United Pres*,
Edward I. Keen, in een interview de ver
zekering gegeven, dat het aan het bewind
komen van de nieuwe Duitsche regeering
niet in verband staat met eenigerlei bewe
ging tot het herstellen van de monarchie.
Von Papen verklaarde voorts, niet te
kunnen antwoorden op eenige concrete
vragen met betrekking tot bijzonderheden
der plannen van de nieuwe regeering, daar
deze bijzonderheden thans nog worden
vastgesteld, doch hij bleek bereid tot een
bespreking in breederen zin van de poli
tieke richtlijnen en doeleinden der regee
ring:
De eerste vraag luidde: „Welke beteeke-
nis kent u toe aan het feit, dat de nieuwe
regeering aan het bewind is gekomen en
wat zullen daarvan naar uw meening de
gevolgen zijn voor Duit-schlands politieke,
economische en cultureele toekomst?"
Hierop antwoordde von Papen: „Het te
genwoordige kabinet beteekent een samen
gaan van alle krachtige nationalistische
stroomingen in Duitschland, met het doel,
het land uit een periode van vruchtelooze
conflicten naar inwendige eenheid te bren
gen en zoodoende naar een herstel, dat een
eerste vereischte is voor elke ontwikkeling
op politiek, economisch en cultureel gebied
en dus ook voor het overwinnen van de
economische crisis".
„Welken invloed", zoo luidde de tweede
vraag. ..zal de vorming der nieuwe regee
ring hebben op Duilschlands economische,
commercieele en financieele betrekkingen
met andere landen?"
„Wanneer wij ons eerste doel bereiken",
antwoordde von Papen, „n.l. het herstel des
lands, dan zullen de economische capacitei
ten en de financieele situatie van Duitsc'n-
land het een krachtiger basis verschaffen
voor de handhaving en aanmerkelijke ont
wikkeling van onze betrekkingen met het
buitenland".
„Wettigt het optreden der nieuwe regee
ring de verwachting", vroeg de United
Press-vertegenwoordiger vervolgens, „dat
er een wijziging zal komen in Duitsohlands
bui tenia ndsche politiek?"
..Het feit, dat von Neurath en ikzelf deel
uitmaken van de nieuwe regeering", ant
woordde de vice-rijkskanselier. ..geeft een
ondubbelzinnig antwoord op deze vraag.
Dat het geheele Duitsche volk eensgezind
is met betrekking tot de buitenlandsche po
litiek, kan de geheele wereld reeds gerai-
men tijd duidelijk zijn".
„Wat zijn de plannen der regeering'',
luidde de vierde vraag, „voor het brengen
van verlichting in de werkloosheid?"
„De regeering is voornemens op alle mo
gelijke manieren de werkloosheid te be
strijden Dit vraagstuk is echter zoo inge
wikkeld, dat het mij binnen het bestek van
een kort interview niet mogeliik schijnt, de
bestrijdingsmaatregelen te bespreken".
Von Papen deelde den United Press-cor-
resnondent ten slotte mede. dat het vraag
stuk eener grondwetsherziening eenigen
tijd in beraad is geweest, doch dat het ka
binet nog niet heeft vastgesteld, of en wan
neer het door de nieuwe regeering aan de
orde zal worden gesteld.
Ook een interview met Hitier.
Rijkskanselier Hitier heeft eveneens een
interview toegestaan, en wel aan een ver
tegenwoordiger van Associated Press. Hit
ier begon met te verklaren, dat de link-
sche partijen veertien jaar lang volkomen
de vrije hand in Duitschland hebben ge
had. „Thans ziet men het resultaat", riep
hij uit. „Geef ons vier jaar, de grondwetti
ge mandaatsperiode van een Rijsdag; laat
daarna het land over ons oordeelen".
De correspondent vroeg vervolgens na
dere inlichtingen omtrent bet vierjaarsplan
van de regeering, waarop Hitier antwoord
de: „Het doet mij genoegen, dat u deze
vraag hebt gesteld. Had ik een propaganda-
rede voor mijn partij willen houden, dan
had ik kunnen beloven, dat de werkloos
heid op 15 Maart verdwenen zou zijn en
dat de landbouw op 1 Mei haar vroeger
peil zou hebben herwonnen. Ik ben echter
eerlijker dan de meesten mijner tegenstan
ders en heb daarom niets van dat alles be
loofd. Het is niet mogelijk, het schip van
staat dadelijk in den goeden koers te bren
gen. Daarvoor is tijd noodig. Alles, wat ik
verlang, is vier jaar".
DE „VORWaRTS" VOOR DRIE DAGEN
VERBODEN.
De sociaal-democratische „Vorwjirts" is,
voor den duur van drje dagen verboden.
In de motiveering van dit besluit der
politie wordt er op gewezen, dat in een
ochtendblad van de „Vorwarts" wordt op
geroepen tot verzet tegen de uiterst dunne
laag van het groot-kapitaal", tot verbre
king van zijn politieke en economische
macht, tot onteigening van het groot-
bezit, verdeeling van het land onder de
boeren en landarbeiders, enz. op een wijze
welke indruischt tegen de bepalingen der
Duitsche strafwet.
K.P.D. ONDER GEHEIME LEIDING.
Naar uit Moskou wordt gemeld, heeft
het bureau der Komintern voor West-Euro
pa, in verband met de laatste maatregelen
der Duitsche Rijksregeering tegen de K.P.
D., deze partij nieuwe instructies gegeven.
De werkzaamheden der K.P.D. zouden, al
dus wordt gemeld, in hoofdzaak illegaal
wprden. De leiding der K.PD. wordt over
gedragen aan een geheim strijdcomité, dat
uit drie personen zal bestaan, en waaraan
de officieele partijleiding ondergeschikt zal
worden. Dit geheime comité zou vóór al
les moeten voorkomen, dat de energie der
K.P.D. te lijden heeft van de maatregelen
der Rijksregeering.
Nog meer huiszoekingen.
In talrijke steden in Duitschland zijn
door sterke politie-afdeelingen nog meer
huiszoekingen verricht bij communistische
organisaties en dergelijke.
In Berlijn werd het bureau van de revo-
lutionnaire vakverecnigingsorganisatie door
de politie bezet en doorzocht. In Frank
fort a. d. Main werd bij 25 huiszoekingen
een heele wagenlading materieel in beslag
genomen.
In Kiel zijn huiszoekingen verricht bij
bestuurs- en gewone leden der communis
tische partij, waarbij veel papieren in be
slag zijn genomen.
Bij een huiszoeking in het bureau der
communistische partij te Keulen zijn papie
ren in beslag genomen, wélke bewijzen
voor hoogverraad zouden bevatten. Men
moest echter vaststellen, dat de bureaux
gedeeltelijk ontruimd V'aren en vele docu
menten elders in veiligheid waren ge
bracht. De leidende bestuursleden hielden
zich blijkbaar verborgen. Het afgekondigde
vergaderings- en demonstratieverbod geldt
thans nog maar alleen voor de communis
tische partij.
In Thüringen is het uitsteken van de
roode vlag van gemeentegebouwen verbo
den.
In Brunswijk hebben 190 politiemannen
huiszoekingen verricht bij 63 leden der
communistische partij of dergelijke organi
saties.
ONTWAPENING
j LONDEN DRINGT AAN OP
ONTWAPENING.
1 Britsche verklaring te Genève.
In de gisteren gehouden zitting van de
J hoofdcommissie der Ontwapeningsconferen-
j tie gaf de Britsche onderstaatssecretaris
i van het ministerie van Buitenlandsche Za
ken, Eden, een uiteenzetting van het stand
punt, dat de Engelsche regeering met be
trekking tot heb Fransche constructieve
veiligheids- en ontwapeningsplan inneemt.
Eden verklaarde, dat Groot-Brittannië,
wat de kwestie der veiligheid aangaat,
geenerlei verplichtingen op zich zal nemen,
clie uitgaan boven die, welke in het Vol
kenbondsstatuut, het Kellogg-pact en het
verdrag van Locarno zijn neergelegd. Door
haar onderteekening van het verdrag van
Locarno heeft, zoo betoogde spreker, de
Engelsche regeering aanzienlijk en royaal
bijgedragen tot de veiligheid in West-
Europa. Op grond van overwegingen, steu
nend op de werkelijkheid, heeft de Britsche
regeering afgezien van het ideaal van een
universeel pact in zake werkeerige hulpver
leening en zich uitgesproken voor een na
tuurlijken groei van een systeem van vei
ligheid, gebaseerd op in geografisch op
zicht beperkte en rechtstreeksche overeen
komsten. Door zijn toetreding tot het pact
van Locarno heeft Engeland een voorbeeld
willen geven, dat naar men hoopt, door
andere landen zal worden gevolgd, een
hoop die tot dusver echter niet in vervul
ling is gegaan.
Wat de kwestie der ontwapening be
treft, merkte Eden op, dat de Ontwape
ningsconferentie thans zeer spoedig tot een
waarlijke vermindering der bewapeningen
in de geheele wereld dient te komen, het
geen juist van veiligheidsstandpunt be
schouwd, van belang is. Spreker vroeg zich
af, of het niet mogelijk zou zijn, den huidi-
gen staat van zaken op het gebied der vei
ligheid reeds als een voldoenden waarborg
voor werkelijke ontwapeningsmaatregelen
te beschouwen en of niet moet worden er
kend. dat ontwapening in Europa een deug
delijke garantie voor den Europeeschen
vrede vormt. Ten slote wees hij er op, dat
het er thans om gaat, de in alle aan de con
ferentie voorgelegde plannen vervatte aan
bevelingen en practische voorstellen, te
coördineeren en aldus tot practische resul
taten te geraken.
VOLKENBOND
ACCOORD VERKREGEN IN HET
PERZISCH OLIEGESCHIL.
Behandeling te Genève opgeschort.
Het oonfliot tusschen de Engelsche en do
Perzische regeering in zake de d'Arcy-con-
cessie aan de Anglo-Persian Oil Cy. is gis
teren, voorloopig bijgelegd.
De Britsche en do» Perzische regeering
zijn overeengekomen de behandeling van
het conflict voor den Volkenbondsraad uit
te stellen tot de Mei-zitting en indien noo
dig nog langer.
Inmiddels zullen onverwijld onderhande
lingen worden geopend over ket verlee-
nen van een nieuwe concessie aan de Anglo-
Persian.
Zoowel Perzië als Engeland handhaaft
zijn rechtsstandpunt. Mochten deze onder
handelingen zonder resultaat verloopen,
dan zou de Volkenbondsraad zich opnieuw
met de kwestie bezighouden.
PARAGUAY EN BOLIVIA MOETEN
DEN STRIJD STAKEN.
Telegrammen van den Raad.
De Volkepbondsraad heeft gisteren na
een langdurig debat besloten den regeerin
gen van Bolivia en Paraguay telegrafisch
te verzoeken de vijandelijkheden direct te
staken en een wapenstilstand te sluiten.
In het rapport der commissie, die door den
Volkenbondsraad met het onderzoek van
die aangelegenheid belast werd, is o.a.
sprake van het zenden van een commissie
van onderzoek naar den Gran Chaco. Bei
de regeeringen hebben wel is waar princi
pieel daarin toegestemd, dooh daarbij zoo-
'veel bezwaren gemaakt tegen het zenden
van een dergelijke commissie, dat er voor
loopig van -is afgezien.
FRANKRIJK
EEN MEERDERHEID VOOR DALADIER
De regeeringsverklaring.
Gistermiddag is de regeeringsverklaring
vai^ het kabinet-Daladier in beide huizen
van het Fransche parlement voorgelezen.
De verklaring begint met te bctoogen, dat
de regeering energiek de materieele en
moreele moeilijkheden moet aanpakken,
welke de economische en financieele crisis
in Frankrijk, zooals trouwens ook in an
dere landen, heeft veroorzaakt. Een loyale
handhaving van het parlementair régime is
de voorwaarde voor de onvermijdelijke re
organisatie, maar onder controle van de
volksvertegenwoordiging moet de regee
ring dan ook krachtig en snel ingrijpen.
Daarom is zij vastbesloten, onverwijld een
dringend-noodig minimum van hervormin
gen te verwezenlijken. We! is waar is een
voorloopig begrootings-twaalfde aangeno
men, maar het budget zelf nog niet. Zulk
een toestand kan niet voortduren zonder
ernstige gevaren mede te brengen. Dc re
geering stelt het parlement dan ook de vol
gende drie etappes voor:
Onverwijlde aanpassing der staatsuitga
ven aan de inkomsteneen geordende be
grooting en een plan tot steun aan de
volkshuishouding.
Het financieele saneeringsplan zal reke
ning houden met het fiscale uithoudings
vermogen der producenten en volkomen
nieuwe bezuinigingen voegen bij diegene,
welke door de vorige regeeringen reeds zijn
aangebracht. Het streven naar fiscale
rechtvaardigheid en naar beperking der
uitgaven maakt 't echter noodzakelijk, dat
de staatsburgers een behoorlijk aandeel in
de lasten op zich nemen. De regeering zal
reeds a.s. Dinsdag een saneeringsplan in
dienen. Voor de bespoedigde aanneming
van do maatregelen, welke dit plan behelst
zal zij de kwestie van vertrouwen stellen.
Wanneer de directe moeilijkheden zijn
overwonnen, meent de regeering gerechtigd
te zijn, te denken over staatscontrole op de
ondernemingen, die van algemeen nut zijn.
Ook op internationaal gebied wil de re
geering zoo snel mogelijk handelen. Haar
buitenlandsche politiek kan worden samen
gevat in de formule: Zorg voor het repu-
blikeinsche vaderland, zorg voor den we
reldvrede.
Na afloop van het op deze verklaring
volgende debat diende Herriot een motie
van vertrouwen in de regeering in met den
volgenden tekst:
„De Kamer spreekt haar vertrouwen in
de regeering uit, keurt de regeeringsver
klaring goed, wijst elke toevoeging van de
hand en gaat over tot de orde van den
dag."
Deze motie werd met 370 tegen 200 stem
men aangenomen, waarna de zitting tot
Dinsdag werd verdaagd.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Een accoord in het EngelschPerzische
olie-geschil. (1ste blad).
Interviews met von Papen en Hitier
over de plannen der nieuwe Duitsche re
geering. (1ste blad).
Regeeringsverklaring van het nieuwe
Fransche kabinet. Motie van vertrouwen
aangenomen. (1ste blad).
BINNENLAND.
Weer verschillende zware verkeersonge
lukken. (Gem. Ber., 4de blad).
Branden waarbij veel vee omkwam. (Gem.
Ber., 4de blad).
Zware brand te Purmerend. (Laatste Be
richten).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Rausch—Pijnenburg aan den kop van de
Zesdaagsche te Frankfort. (3do en 1ste
blad).
Wat gebeurde er op de Zesdaagsche te
Brussel? (3de blad).
Het biljarttournooi om het eerste klas
se-kampioenschap van Nederland. (3do
blad).
BINNENLAND
LOONSVERLAGING SPOORWEG
PERSONEEL.
De Personeelsraad aanvaardt de
loonsverlaging.
Naar wij vernemen heeft de Porsonoel-
road aan de Directie der Nedorlandscho
Spoorwegen een schrijven gezonden waar
in wordt medegedeeld dat de Raad, na
kennis genomen te hebben van de beslis
singen van de congressen der organisaties,
inzake de voorstellen tot loonsverlaging
ingaande 1 April a.s., besloten heeft de
overeenkomst met de directie te aanvaar
den.
De directie zal thans de overeenkomst
ter goedkeuring aan den minister van Wa
terstaat voorleggen.
EEN ENGELSCHE BISSCHOP OVER
DE GRAAL.
Het eerste Graalhuis te Londen.
Een der grootste R.-K. bladen in Enge
land heeft den Engelschcn bisschop Mgr.
Myers geïnterviewd over zijn indrukken
betreffende De Graal, wier mysteriespel hij
te Berlijn had bijgewoond.
„Ik ben naar Berlijn gegaan aldus
Mgr. Myers niet alleen om voeling met
de Duitsche R.-K. te houden, doch vooral
omdat de Hollandsche Graalbeweging mij
zoo zeer interesseert. Toen ik dan nok
hoorde, dat duizend van deze jonge Hol
landsche vrouwen en meisjes naar Berlijn
kwamen, om hunne Duitsche zusters te be
wegen eenzelfde beweging in Duitschland
te stichten, was mijne beslissing er hoen
tc gaan, vlug genomen.
Deze duizend jonge vrouwen waren des
morgens ter H. Communie geweest alvo
rens zij op een der groot© Berlijnseho plei
nen dienzelfden morgen defileerden. Ik
stond op dit oogenblik voor het venster
van een huis bij dit plein zoo ging de
Bisschop voort en ik geloof wol nimmer
den diepen indruk te kunnen vergeten, die
het schouwspel van deze jonge meisies op
mij gemaakt heeft, toen allen alsof, do dui
zend stemmen slechis één waren „proclai
med the, aim of the Grail to win the world
of God". Zij zeiden do verzen in het Hol-
landsch en Duitsch. Wetende dat een En
gelsch Bisschop tegenwoordig was, hadden
zij zelfs dc moeite niet gespaard, de ver
zen in het Engelsch te leeren. Ieder
woord klonk duidelijk en klaar door do
lucht, en de diepe ernst en aandrang der
jonee vrouwen waren overweldigend in
drukwekkend.
Deze „Graal-orde" is uniek en verschilt
in alles wat met wij hier in Engeland ken
nen. Zij doet mij denken aan den tijd van
May Ward, toen onder deze omstandighe
den de nonnen werellsche kleoren droe
gen. Deze ..Vrouwen van Nazareth" dra
gen geen kloosterkleed, ziin in tegendeel
geheel op zijn nieuw-modisrh gekleed als
elke eenvoudige vrouw in de wereld, maar
