24ste Jaargang No: 7417 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN DE EERSTE FILM VAN EIDOPHOON DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal Franco per post f 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnés ver krijgbaar tegen betaling van 50 eer per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geillustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelmgen wordt hot dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50. V Niet van onzen tijd. Niet van onzen tijd zijn Katholieken, die beweren, dat al die organisaties ner gens goed en noodig voor zijn. Niet van onzen tijd zijn Katholieken, die al dat „gedoe" naar buiten, al dat „vertoon" op straat, dat manifesteeren zooals b.v. door de Graal in onze gemengde samenleving uit den booze achten. Niét van onzen tijd zijn Katholieken, die den godsdienst in particulier leven, verscholen en verborgen, willen beleven, maar geen godsdienst-plichten erkennen in het openbare leven, in het dienen van wat men noemt: de goede zaak. Niet van onzen tijd zijn Katholieken, die in ouden sleur meezeulen met een niet-katholieke courant, die ook hun va der al las, en de Katholieke pers prac- tisch uitsluiten of' althans achterstellen. Wat deze laatste categorie betreft ze is aan het uitsterven, maar: nog niet verdwenen En toch, 't is een feit, dat wij bezit ten meerdere Katholieke bladen, die hot nieuws op allerlei gebied zeker niet min der volledig en vlug publiceeren dan hun niet-katholieke collega's, met wie zij mogen vergeleken worden, en die bo vendien geven een in onzen tijd zoo ge- wensohte voorlichting betreffende het' maatschappelijke leven op het terrein van politiek, sociale actie en cultuur, die bovendien de Katholieken op de hoogte houden van wat hun als K a- t h o 1 i é~k e n moet interesseeron. Wij zouden daarom ons willen veroor loven, onzen Katholieken lezers in over weging te geven, de Katholieke courant te propageeren totdat alle Katholieken, die zij kennen, abonné en Jezer zijn! De eerste maal, dat Zijne Hoogwaar dige Excellentie, Mgr. Aengenént, als Herder van het Bisdom Haarlem, Zijne diocesanen mocht toespreken, was op den elfden Katholiekendag te Haarlem (10 Juli 1929). „Gij zijt gekomen", aldus Z. H. Exc., „om gezamenlijk te overwegen de mid delen, om tegen te gaan, een dam op te werpen tegen den stroom van ongeloof, die voortrolt door onze groot e steden, die vooral in ons Bisdom zijn gelegen een stroom, die voortrolt met zoo on- iheilspellend-hooge golven, dat duizenden en tienduizenden worden medegesleept en weggespoeld. Nu hebt gij overwogen en besluiten aangenomen, die uit mijn hart gegrepen zijn. Enkele conclusies wil Mgr. bijzonder onderstrepen en de uitvoering ervan bij zonder in de aandacht aanbevelen. Juist gezegd acht Mgr. de zesde con clusie, van de eerste afdeeling, luidende: „Dit alles valt samen te vatten in dit eene: in het gezin van Katholieken moet zijn een Katholieke atmosfeer. In de Katholieke gezinnen moet han gen een atmosfeer van Roomschheid, die de kinderen vanaf hun prilste jeugd inademen waaraan ze zoo gewennen, dat ze er op lateren leeftijd niet buiten kunnen. En onder de verschillende middelen, om die Katholieke atmosfeer in alle ge zinnen te planten, noemt Z. H. Exc. goede lectuur. „Het is allereerst noodzakelijk, dat we ons zelf en onzen kinderen verschaf fen goede lectuur. Dan moet er ook aan wezig zijn een Katholieke krant, een Katholiek dagblad en geweerd worden de neutrale krant, het neutrale dag blad". Z. H. Paus Pius X roemrijker gedach tenis heeft weleer gezegd: „Wat baat het kerken te bouwen, missies te hou den, scholen op te richten? Alle goede werken, alle krachtsinspanning der Ka tholieken zullen onvruchtbaar blijven, indien zo niet tevens zich weten te be dienen van het wapen: de Katholieke Pers". En Paus Pius XI zeide het volgende: „De macht en de invloed van de goede Pers- is zoo groot, dat zelfs de schijn- INVITATIEVOORSTELLING IN TUSCHINSKY. „DAS MEER RUFT". Naar een nieuwe Katholieke filmcultuur. Gisteimorgen heeft, zooals wij reeds in ons vorig nummer in het kort berichtten, in het Tusdhinsky-theater te Amsterdam een invitatie voorstelling plaats gehad van de nieuwe films vervaardigd door de film maatschappij „Eidophoon N.V." Onder de talrijke aanwezigen, waarbij vele geestelijken en tal van filruautoritei- ten aanwezig waren, waren ook H.II. Ex cellenties de Aartsbisschop van Utrecht Mgr. J. H. G. Jansen en de Bisschop van Haarlem Mgr. J. D. J. Aengenent. Vertoond zouden worden „Des Meer ruft" en fragmenten uit „Das Lied der Schwarzen Berge". Voor hen. die nog onkundig zijn van het 9 bestaan eener nieuwe filmmaatschappij, zij medegedeeld, dat deze maatschappij is opgericht op een uitvinding van den Duit- schen Jezuiet, dr. Könemann. Deze vond een geheel nieuw geluidssysteem uit, dat een prachtige verbetering beloofde te zijn en ook werkelijk is van elk bestaand geluidssysteem. Hij wilde zijn prachtige uitvinding echter iu katholieke handen houden en daar hij in Duitschland het be- noodigde kapitaal hiervoor niet vinden kou, wendde hij zich tot Holland, waar men ber vereischte kapitaal bijeen kreeg. Langzaam en met veel moeilijkheden werd er voort- gearbeid met het resultaat, dat de inmid dels met dat kapitaal opgerichte Eidophoon N.V. nu na twee jaren arbeid met twee films kan komen, die het vertrouwen en niet alleen het financieel maar ook het filmtechnisch en aesthetisch vertrouwen in deze onderneming volkomen wettigen. Voordat deze twee films werden ver toond, sprak de directeur der Eidophoon. de heer Smithuyzen, een woord van welkom tot Mgr. Jansen, in wiens aanwezigheid de directie zag het gespannen verlangen te zien, of de Eidophoon zou brengen, wat zij bedoelde te brengen. Ook Mgr. Aengenent vervvelkomde spr., van wiens belangstelling de directie reeds van te voren overtuigd was door zijn be zoek aan het laboratorium in Berlijn, waar „Das Lied der Schwarzen Berge" reeds voor hem werd vertoond. Spr. verwelkomde- voorts Pater Hyacinth Hermans, die door woord en geschrift zooveel deed voor de totstandkoming van Eidophoon. Zich tot de aanwezigen wendend vroeg spr. vooral om opbouwende critiek en om steun en zeide tenslotte te hopen, dat de film blijk zou mogen geven van dool en streven van Eidophoon. Vervolgens sprak nog mr. Mutsaers, die zeide, dat Eidophoon zijn ontstaan dankte aan de uitvinding van dr. Könemann en de financieele deelname van den heer Bren- ninkmeyer. Practisch resultaat werd bereikt door een contract met Tobis Klangfiüu, waardoor verkregen werd ongestoorde toe passing van Könemann's uitvinding cn een ongestoorde exploitatie over de wereld Ondanks de tegenslagen en desillusies heeft men op deze basis voortgearbeid en is een Duitsche dochtermaatschappij opge richt. Het doel is, aldus spr., tegenover de films, m^t een inhoud welke ik niet nader behoef aan te duiden, tegenover films met tendenzen als b.v. de Russische, films te brengen, die in elk opzicht de toets der critiek kunnen doorstaan. Het zullen geen films worden van Rome of heiligenfilms, maar films, die niet indruischen tegen mo- baar onbeduidendste werkzaamheid te haren gunste groote waarde heeft van wege de gewichtige gevolgen, die cr uit kunnen voortkomen. Alles, wat gij voor de Katholieke Pers zult doen, beschou- I wen W7j als voor Ons persoonlijk ge daan. De Katholieke Pers ligt Ons na aan het hart en Wij "erwachten er veel. zéér veel van". Aldus de thans regee- j rende Paus. Moge alle Katholieken vooral in dezen t ij o toonen te begrijpen deze verklaringen van Paus en Bisschop. raai, geloof en orde en die aan filmtechni sche eischen voldoen. Spr. vroeg tenslotte hulp en steun om de uitbreiding van het kapitaal mogelijk te maken en een opbou wende critiek om hel gestelde einddoe-1 te bereiken, der maatschappij ten goede en God ter eere. *^ndien wij nu het vertoonde nog eens aan ons oog voorbij laten gaan, dan komt er over ons een zekere opgetogenheid over dit waarlijk zeer goede begin. Want dit begin is inderdaad moedgevend en hoóp- vpl. Er zullen er zijn, die bij het zien van deze films, hun verwachtingen spannend in zuiver katholieke richting, onbevredigd zullen zijn en zeggen, dat deze arbeid al te negatief is. Dezulken zijn dan wellicht enthousiaste Katholieken, die elke katho lieke onderneming op cultureel gebied een warm hart toedragen, maar practisch zijn zij niet. Het moge op het eerste gehoor misschien wat vreemd klinken, maar wij aarzelen toch niet het als onze meeniug uit te spreken, dat juist dit negatieve begin ons verheugt En het verheugt ons, >mdat het zoo psy chologisch goed gezien cn daarom in ver band met de bedoeling zoo practisch is. We Hebben het jarenlang moeten aan- zieb, hoe prachtige, echt katholieke onder- weipen en gegevens wérden verwrongen in fiknis, die ons rillingen bezorgden en niet- katholieken afstieten. Wij behoeven daarvoor de namen dier films niet té memoreerén. En zou men nu direct beginnen met positieve katholieke filmkunst, dan zou men ook al zou de productie filmtechnisch volmaakt zijn opnieuw vele niet-katholieken afstooten, die niet welbewust zich een richting willen zien opgedrongen, die de hunne niet is. Wij zien dan nog af van de zeer verzwaarde opgave reeds in den aanvang films te ma ken, die tegelijk èn tendenz- èn kunstfilms zouden moeten zijn. Het was dus psychologisch heel wat be ter het publiek films te geven, die hen langzaam aan en onbewust onder den in vloed brengen van een goede moraal en een zuivere cultuur; films, die daarbij niet de uitwassen van nuditeit en semi-nuditeit, vaai overdreven tentoonspreiding van weel de en andere verkeerde invloeden vertoon den. Uitwassen waaraan nog altijd 95 pet. der huidige productie mank gaat. *.***"C)m al deze redenen juichen wij dit bc- gimrvan harte toe. - "WVat nu de vertoonde films zelf betreft, heeft men in „Das Lied der Schwarzen Berge" vooral zijn kracht gezocht in ge weldige natuurmonumenten, zooals men die kent b.v. uit de film: Storm over den Moni- Blanc. De fikn geeft te zien een gevaar volle expeditie in de dreigende bergen van Tsjeoho-Slowakije, onherbergzame reuzen, waaruit te ontkomen onmogelijk is. De film geeft eenvoudig het beeld van de redding dezer uitgeputte menschen, die niet eens allen bijeen, maar onderling verspreid in deze geweldige natuur den dood afwach tten. Maar dit eenvoudige gegeven geeft aanleiding tot zooveel prachtige opnamen, die ieder op zich voorbeelden van film kunst zijn, dat het ons, voorzoover wij deze film uit het fragment, dat wij zagen, ver mogen te beoordeelen, toeschijnt, dat de wrevel van het iet® te trage tempo, die hier en daar misschien zou opkomen, ge makkelijk overwonnen zal worden. De regie doet sterk denken aan die van de bekende Russische films, flitsend en met verrassende close ups. Geheel en al zagen wij de film „Das Meer ruft" waarin dc hoofdrol wordt vervuld door den bekenden filmartist Hein- rich George en wij aarzelen niet deze film een belangrijke gebeurtenis te noemen. Ziehier het verhaal. Heinrich George is de zeeman, die met zijn jonge vrouw woont op een eiland. Hij is al langen tijd thui3 van zijn laatste zeereis als stuurman, maar de zee trekt hem weer. Zijn vrouw vraagt hem te blijven en vertelt hem van het kind, dat komen zal. Blijde zegt hij, dat. hij dan blijven zal, maar de zee trekt hem te sterk cn na eeni- gen tijd wuift zijn vrouw aan den wal hein ten afscheid. On zee wordt de kapitein ziek. Pest! En de stuurman, die dit bemerkt, rent naar bet watervat waaruit juist oen der matro zen drinken wil, en slaat het met een bijl aan stukken. Dan komt de dorst. De stuur man is kaptein geworden en terwijl bij in zijn kajuit zijn vertwijfeling laat gaan om zijn mannen, verlaten deze in stilte met de sloep het schip. au is mj u±j net scdiip alleen cn de kalme zee worut. suuiuacnug. Hij pruoecn nog uc zenen ie Sui'y.a.eu, mj wemcar, net stuur- lUu, terwijl ae over nem neen tucuui, luaur aneen rs üjj nuiouteioos en net soiup veióiaat. nutur ae yuuui'iiiau worut ge^ea en veruiijit aoor zijn terugkomst, üe angst van Zijn ."-oiioe vrouw. nun nomt er ounug. Was liet eerst de dorst, nu pjjingt ue uuiigei. x»e stuuiiüan Wil oi'oou neoueil voor Zjju vrouw en Voor zijn juuu en roeit w eg vun zyn euaiiu uoor ae biOivjvciue neen, u*Mgeii en nacnteu om ©uen te uuren. maar op ue teruguoont worut mj upöeuieiivt en aan ooorcl v«,a ue torpo- .Qojt-ocr georaent. ueen oeroep op ue non- gti± van viouw en Kina Kaui nem i>auen rvneg rst ixneg, is net antwooru van aea Kapitein, ril Zijn woCue Slingert mj Oen pa«.r invu.iuoz.eii, uie nem weg wiuen voeren, over- Dooru en net resultaat is arie jaar tucnt- Jnasstrax. Ais hij terugKcert op het eiland, ia zijn vrouw van voiUriet gestorven. 'lerneergosiagen loopt ny rond, en hij vcruniint Zijii loed. maar ais op een intent de noouKiect worut geuoord een sonrp in ijoua, aan DieKt mj mot ue mannen van net eiland met ue reuuingSDoot er op uit. tLij komt aan boord van net schip en.... her kent den kapitein, die nem liet opsluiten, toen hij brood liaalue voor vrouw en Kind, zoodat zijn vrouw stierf. Hij wil wraaK nemen en dc kapitein zegt hem te deoxeu aan zijn vrouw en kind. Maar hij ant woordt, dat hij zelf in den oorlog ook niet aan zijn vrouw en zijn kind heeit gedacht. Maar als den volgenden morgen ue stoim bebaard is, ziet hij den kapitem lang aan, reikt hem de hand en gaat heen. Dit gegeven niet nieuw misschien is een belangrijke film geworden, indien wij juist willen oordeemn, een film, beter dan 75 pet. der huidige wereldproductie. Natuurlijk er zijn fouten in. In welke filui zijn die niet? Als wij deze film denken in het begin dezer eeuw, dan doen een dokter met een moderne bril en een tamelijk modern schrijfbureau in een zeilschip misschien even vreemd aan. Maar daartegenover staan zooveel filmtechnische prachtvonds ten, dat wel niemand hierover vallen zal. Wij denken bijv. aan de scène in het tucht huis, ais hij verplicht wordt naar zijn vrouw te schrijven, dat hij gezond is en het goed maakt. Als hij het uitbrult, dat dit met zdo is, zich met vuistslagen op do tafel daarbij begeleidend. Fijne trekjes zijn er vele in deze film. Bovendien is deze film niet zoo negatief, als men wol zou denken. Hoe goed docu het niet het onopval.enue kruisbeeld in ue eenvoudige zcemanswoning, de prachtig door Heinrich George gespeelde vreugde bij het hooreu van de komst van hun land. de eenvoudige treilende predicatio in ae eenvoudige kerl* een exompel van op name zoowel filmtechnisch als tendenz ver mijdend en daardoor dos te treffender en vooral tenslotte het vergeven van den man, die oorzaak werd van den dood zijner vrouw. Om dit aJies aarzelen wij niet, deze film een belangrijke, een zeer belangrijke en hoopgevende gebeurtenis te noemen. Dit nummer bestaat uit VIER bladen. Wat het geluid betreft de eigenlijke grondslag van deze nieuwe filmmaat schap- pén zal iedereen, die hot hoorde, met ons erkennen, nog nimmer zulk een vol maakt filnigeluid te hebben gehoord. De vliegtuigmotoren in de eerste film, het kraken van het schip in de tweede, de wapp'rende zeilen om maar iets te noe men het was alles van een verbazing wekkende juistheid en duidelijkheid. En het gesprokene kon woord voor woord ^dui delijk en zuiver worden verstaan. Dit alles overwegend, mogen wij ons ver heugen om dit prachtige begin, dat veel belooft en ons in ieder geval belooft te voeren naar een eigen Katholieke film cultuur. VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De Volkenbondsraad houdt zich bezig met het Anglo-Perzisch geschil en het ge schil tusschen Peru en Columbia. (2c blad). Begrootingsdebat in de Fransche Kamer. (2e blad). BINNENLAND. Vier arrestaties te Amsterdam in ver band met vervalsching van rijwielplaat jes. (Gem. Ber., 4de blad). De 22ste R. A. l.-tentoonstelling te Amsterdam. (3de blad). SPORT EN WEDSTRIJDEN. Pijnenburg—Schön winnen den Zes- daagsche te Brussel. (3de blad). NIEUWE ANTI-GODSDIENSTIGE FILM. Uit Moskou wordt gemeld: In de film ateliers van de „Mcshrabpoinfilm" te Mos kou wordt op het oogenblik een nieuwe film „Godenschemering*' gedraaid, die een sterk anti-godsdienstig karakter draagt en die bestemd is voor de anti-godsdiensti ge propaganda. HET WEER OP ZONDAG. MINDER STERKE VORiST IN HET VOORUITZICHT. IIET WEEK! GAAT LANGZAAM ACHTERUIT. De sterke vorst van de eerste helft van de week was het gevo.g van de heerschap pij van een zeer stabiel en uitgebreid ge bied van hoogen drnk, dat zich vanuit het Oosten gaandeweg over Midden- cn West- Europa uitbreidde. Daarbij heerschtc over Midden-Europa oen sterke Oostelijke lucht stroom, die zeer koude lucht uit Rusland aanvoerde. Met de heerschappij van dit gebied van hoogen druk en Oosten wind staat of valt de troon van den vorst-koning. Willen wij dus weten welke vooruitzichten wij hebben voor Zondag, dan moeten wij nagaan wat het lot van dit gebied van hoogen druk zal zijn. 4 Sedert cenige dagen neemt dit af in in- tensitoit cn wordt het aan do Nnordzijdo aangetast door een relatief warmen Wes telijken luchtstroom, die over de Noorde lijke helft van ons werelddeel waait en in Skandinavië de vorst bijna gehee, deed ver dwijnen. Deze storende invloed van den Westelijken luchtstroom had tot Donderdag nog geen invloed op de temperatuur in ons land. Algemeen word' echter door de me teorologen verwacht, dat die invloed zich smedig zal doen geiden, zoodat tegen het -éinde der week wel minder sterke vorst kan worden verwacht. Deze verwachting geldt echter alleen wanneer de Oostelijke wind aanhoudt, waarop nogal veel kans is omdat waarschijn'ijk de luchtdruk over dc Middcllandsche Zee zal afnemen. In het Westen zijn geen voorteekenen le bespeuren, die een geheelen omslag van het weer binnen korten tijd kunnen doen ver wachten. In het algemeen verzwakt het ge bied van hoogen druk hoe langer hoe meer maar behoudens de moge'ijkheid van een plotseling opkomende storing die wij niet. groot achten, zal het gebied van hoogen druk nog wel eenige dagen stand houden zoodat wij bij den week-overgang nog op licht tot matige vorBt met droog weer' kun nen rekenen. Men lette echter goed op den barometer, waarvan een sterkere daling, gepaard met uit NW opkomende bewolking en terug draaien van den wind naar Noord of West zeer zeker dooi zou voorspellen. Echter, deze kans is gering. KOOPT BIJ ONZE ADVERTEERDERS SPORT NEDERLANDSCHE KORFBALBOND. Wedstrijden afgelast. De Nederlandsohe Korfbalbond deelt ons mede dat alle uitgeschreven wedstrij den voor a.s. Zondag zijn afgelast wegens ijsvermaak.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1933 | | pagina 1