24ste Jaars«xiig
DONDERDAG 19 JANUARI 1933
No. 741C
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
DE BRAND TE ROTTERDAM.
3)e£eidAeHe6ou/fcomt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonnés ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ceD per kwartaal bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE IS II
GIRONUMMER 103003. POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelmgen wordfc
bet dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waaria ba-
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f0.50.
Dit nummer bestaat uit DRIE
bladen.
V N'ets voor kinderen.
Weet ge zoo wordt ons gevraagd in
het tijdschrift „Onze Jeugd" dat twee
honderd vijftig miilioen menschen eens per
week naar de film gaan kijken in de 55.000
bioscoop-zalen der wereld?
Neen, wij wisten het niet; maar weten
't nu op gezag van genoemdeD zegsman.
Dat het aantal geregelde bioscoop-bezoe
kers héél groot is. wisten we wèl, al kenden
we de cijfers niet.
En ook dat onder deze bezoekers zéér
veel jeugdige personen, zeer vele kleinere
of grootere kinderen zijn.
Dit laatste verschijnsel willen wij van
daag onder de aandacht brengen, naar
aanleiding van een boekje „Jeugd en bios
coop".
Met de beste boeken gaat 't vaak als met
de beste meisjes: ze blijven het langst
wachten. Ook „Jeugd en bioscoop" is, of
schoon het al eenige maanden geleden ver
schenen is, vandaag pas onder onze- aan
dacht gekomen, terwijl het toch de lezing
zéér waard is.
De schrijver wijst er overtuigend op", in
een warm en welsprekend betoog, welk een
noodlottigen invlced de moderne film op
het karakter van den jongen en het meisje
uitoefent.
En dat is een zeer belangrijk onderwerp
Katholieke ouders moeten levendig over
tuigd zijn van de gevaren der bioscoop,
speciaal voor kinderen.
Als regel behooren kinderen niet in de
bioscoop.
Als regel is een film niets voor kinderen.
En de kinderlijke leeftijd wordt in deze
■iet zoo gauw a.s geëindigd beschouwd.
Jongens en meisjes van 17 jaar b.v. zijn
ook nog kinderen. Kinderen beneden 14
jaar nemen zonder kritische overweging
alle indrukken op. doch ook gedurende de
puberteitsjaren (van 14 tot 17 jaar) is het
weerstandsvermogen ten opzichte van
kwade invloeden niet krachtig en zelfs ge
woonlijk uitermate gering. Wat natuurlijk
niet wil zeggen, dat het weerstandsvermo
gen van een jongen of een meisjeö, daags
nadat hij of zij 17 jaar is geworden, wèl
sterk isOch, de wilsvorming is ook dèn
dikwij.s nog zoo onvolkomen en. uiterst
gebrekkig!
Met aandrang spoort daarom de schrij
ver van „Jeugd en bioscoop'* aan, om de
jeugd uit de bioscoop te houden. Wij ci-
teeren hier één blijdzïjde uit het geschrift.
O! gelooft het, dat in de zwijgende
donkerte van onze bioscoopzalen me
nige jongen, zenuwachtig-schokkend,
zijn eerste en misschien reeds beslis
sende strijd voert tegen zijn opstandig-
losbrekende hartstochten. O gelooft
het, dat vele misleide jongens, die doof
zijn voor iedere vermaning, in de duis
tere eenzaamheid van onze bioskopen
genieten van de nuditeiten en de nog
gevaarliker seini-nuditeiten, die door
de gekleurde lichtstraal op het witte
doek getoverd worden.
O! gelooft het, dat vele jongens hun
lieve, bekoorlike adel inboeten bij het
bioscoopbezoek.
Arme s.achtoffertjes van de moder
ne, verwilderde maatschappij
Arme kinderen, die in niets meer
aan kinderkens gelijk zijt, hoeveel
schooner, hoeveel heerliker zou het
zijn, als ge gingt spelen in de vrijheid
van Gods schone natuur, het alles-
ove ^cfende filmwondei van Zijn
Goedheid en Liefde en Macht; als ge
in Gods schepping uw liefde vond, in
plaats van met een zwaar hoofd en een
w.ld- :.gend hart ineen te krimpen on
der de genotprikkels van datgene, wat
een hyper-moderne kuituurverwording
u biedt.
Komt, vrienden, verdroogt niet in de
bioscoop en vermei u niet in schijn, al
lijkt hij nog zoo mooi! Iedere dag van
zonsopgang tot zonsondergang kunt ge
bewonderen de telkens opnieuw-vari-
eerende film der natuur! Vrij entrée en
gezonde lucht op de koop toeGaat
en geniet!"
Verder wijst de schrijver er op, dat „een
bloeiende en vooral boeiende jeugdorgani-
(Vervolg van het 3de Blad).
EEN GEWELDIGE VUURZEE.
Omtrent den geweldigen brand, die in
den afgeloopen nacht in de binnenstad vau
Botterdam heeft gewoed, wordt ons nog
het volgende gemeld:
Het was tegen middernacht, dat de
brandweer voor dezen brand die een be
dreiging vormde voor het geheele uitge
breide complex buipen aan den Midden
steiger, werd gealarmeerd. Tengevolge sau
den mist werd de brand eerst ontdekt, na
dat het vuur reeds geruimen tijd in het
gebouw van de firma Kramer en Rödex,
waar het vuur is ontstaan, had gewoed
De eerste alarmeering kwam van den
nachtwaker van de firma Esders, die een
brandlucht rook, doch zelf nog niet had
kunnen constateeren, waar het vuur woed
de. Even later werd de brand ontdekt dooi
den heer Hartog, die aan de Hoofdsteeg
17 een winkel in optische artikelen heeft.
Hij en zijn familie waren uit geweest en
toen zij tegen middernacht thuiskwamen,
bemerkten zij een sterke brandlucht. Toen
de heer Hartog achteruit keek naar de
binnenplaats, welke grenst aan het inpan
dig gebouwde magazijn van de firma Kra
mer en Röder, bemerkte hij, wat or aan de
hand was.
Toen de brandweer ter plaatse verscheen,
woedde het vuur reeds over een groote uit
gestrektheid en het duurde nog slechts
even voordat een roode Vuurgloed maar a)
te duidelijk deed zien, waar het gevaar
Alle hulpmiddelen van de brandweer
werden ter plaatse ontboden en het duur
de niet lang of met niet minder dan onge
veer 30 stralen werd water gegeven. Het
blusschingswerk ging met groote moeilijk
heden gepaard, daar het moeilijk was den
vuurhaard te bereiken. Over de daken on
door nauwe gangen moesten de slangen
worden gelegd om het vuur te kunnen be
strijden.
Zooals wij reeds meldden, leek het er
tegen twee uur op, dat de brandweer het
vuur had bedwongen en dat geen verdere
uitbreiding zou plaats hebben. Een uur la
ter evenwel, nadat de achtergevel van het
magazijn van de firma Kramer en Röder
was ingestort, werd de' toestand nog drei
gender dan hij tevoren was geweest. Fel
loeiden de vlammen, spottend als het ware
met de stralen water, die van allo zijden
in de vuurpoel werden geworpen.
Op last van de politie hebben de bewo
ners van de om het brandende pand gele
gen woningen reeds in het begin van den
nacht hun woningen ontruimd. Het gevaar
waa te dreigend om geurende den nacht
iemand in de aangrenzende gebouwen te
laten. Uit een stal aan de Open Rijstuinen
werden nog twee paarden gered. De hun
huizen ontvluchte bewoners vonden voor
de rest van den nacht onderdak bij andere
bewoners in de buurt en in Hotel Coo-
mans. Velen hadden liifgoederen en siera
den meegenomen om deze te redden.
In verband met het gevaar van kort
sluiting heeft men verder de tramdraden
doen wegnemen.
DE OMVANG VAN DEN BRAND.
De schade bedraagt eenige honderd-
duizenden guldens.
Toen de brandweer, die gezien ook het
feit. dat enkele leden van het corps ge
wond waren, met volkomen negatie van
het ernstig gevaar, dat de neerstortende
balken, het vallend glas, en de alom val
lende vonkenregen vormden; zich op bui
tengewone wijze van haar plicht kweet, te
ruim half drie meende de uitbreiding van
den brand, die over een groot oppervlak
had gewoed, te hebben bezworen, bezweek
zooals reeds gemeld» He 'achtergevel van
het pakhuis van de firma Kramer en Ro
der. Een nieuwe prooi viel aau het vuur
ten deel in het pakhuis van de tabaks
firma Kooh en Co, dat in enkele oogen-
blikken reeds als een fakkel brandde Er
bestond daarna weer ernstig gevaar voor
de andere pakhuizen, die in het blok zijn
ingebouwd en die tot dusver waren behou
den.
Met man en macht werkte de brand-
satie een prophylaktiese maatregel (voor
zorgsmaatregel) van de eerste soort is, om
dat in het in het Katholieke verenigings
verband de jeugd iets hoogers en edelers
kan geboden worden, dan de veelal zede-
lik-minderwaardige producten van een mo
derne bioscoop het stokpaardtje van
satan".
Tenslotte brengt de schrijver een posi
tieve bestrijding van de verkeerde en slech
te fims onder de aandacht en herinnert aan
de vruchtbare werkwijze van het „Comité
Catholique du Cinéma"' in Frankrijk, dat
de filmproducten, door op het belang van
hun kas te wijzen, tot het vervaardigen van
goede filmen bracht, die het comité dan in
de mooiste zalen der stad liet draaien.
Ieder, die het boekje leest zal gaarne de
deenkbeelden van deu schrijvei propagee-
ren en steunen.
Jeugd en Bioscoop, door Frans Hermans
R% K. Jongensweeshuis, Tilburg.
weer, onversaagd optredend tegen den
vuurgloed. Tegen half vijf was zij den
brand meester. De brandweer had voor de
blussching gebruik gemaakt van al het
groote materiaal, tal van slangenwagens
en de drijvende spuiten. In het geheel was
met 45 stralen water gegeven. De brand is
tenslotte, dank zij het optreden van de
brandweer, beperkt gebleven tot eenige
groote pakhuizen, die in het meergenoem
de blok zijn ingebouwd.
Totaal uitgebrand zijn het pakhuis van
de Firma Kramer en Roder, het groote
pakhuis van de firma Kooh en Co., waarin
een groote hoeveelheid tabak lag opgesla
gen en de zolderverdieping met twee éta
ges van het pand der firma Kramer en
Röder aan den Middensteiger. Verder zijn
eenige huizen zeer ernstig beschadigd,
vooral dat van den kleermaker Blom. De
schade aan andere huizen is minder groot.
Een groot aantal pakhuizen, woonhuizen
en winkels, alle gelegen rondom do plaats
waar de brand gewoed heeft, hebben zeer
veel waterschade gekregen.
De totale schade kan nog niet worden
vastgesteld, doch bedraagt zeker eenige
honderdduizenden guldens.
BINNENLAND
EEN VOOGDIJKWESTIE.
Belangrijke beslissing van het
Gerechtshof.
Een voor de voogdij in het algemeen
zeer belangrijke beslissing is onlangs door
het Gerechtshof gegeven. Na echtschei
ding was de vrouw benoemd tot voogdes
over de kinderen en de man tot toezienden
voogd. Er was te voren tusschen partijen
een en ander overeengekomen over het be
zoeken van de kinderen door den vader
en van zijn recht om de kinderen bij zich
thuis te ontvangen. Later heeft de vrouw
evenwel alle contact van den vader met de
kinderen belet en op grond daarvan ver
zocht de vader nu wijziging in de voogdij
stelling in dien zin dat de voogdij aan hem
zou worden opgedragen.
Het Hof heeft daaromtrent beslist, dat
het contact met den vader, dat voor de
kinderen in dit geval zeer gewenscht was,
door de moeder is belet, zonder dat van
gronden, die deze gedragslijn zouden kun
nen wettigen, iets is geblekendat het
Hof dit beschouwt als een ernstige tekort
koming jegens de minderjarigen in de wij
ze, waarop de moeder de voogdij waar
neemt
Dat het Hof echter meent, dat daarom
thans geen wijziging in de voogdij behoeft
te worden gebracht, daar de moeder nu
uitdrukkelijk heeft verklaard bereid te
zijn in deze gedragslijn niet te volharden
maar zich te zullen houden aan de over
eenkomst hieromtrent vóór de scheiding
tusschen partijen aangegaan en de vader
dus de kinderen op vastgestelde tijden
ten zijnent zal mogen ontvangen en bezoe
ken.
Daar het Hof overtuigd i6, dat de moe
der deze belofte ook stipt zal nakomen,
achtte het de reden voor de gevraagde
wijziging der voogdij thans vervallen.
STAATSLOTERIJ.
Initiatief-voorstel K. ter Laan tot
uitbreiding.
Door den heer K. ter Laan c.a. is een
voorstel van wet ingediend tot wijziging
van art. 2 van de Wet van 23 Juli 1885
tot regeling der Staatsloterij.
Aan de Memorie van Toelichting wordt
ontleend, dat dit voorstel geen verandering
van het stelsel der Staatsloterij op het oog
heeit; het ie enkel gedaan met de bedoe
ling, tijdelijk het aantal loten te vergroo-
ten, opdat het publiek niet meer in de
noodzakelijkheid verkeert, een lot aan te
schaffen bij een particuliere binnenland-
schc of bij een buitenlandsche onderneming.
De voorstellers hadden liever gewild, dat
een dergelijk voorstel van de regeering zelf
uitgegaan was, doch waar de Minister van
Financiën in de jongste Memorie van Ant
woord op hoofdstuk VIIB heeft medege
deeld, dat van hem geen voorstel in dezen
is te verwachten, hebben zij het bijgaande
voorstel ingediend, dat zij in de tegen
woordige tijdsomstandigheden gewenscht
achten.
In de toelichting zetten de voorstellers
verder uiteen, dat het Nederlandscho volk
doorloopend een veel grooter aantal loten
verlangt dan de Staatsloterij beschikbaar
stelt. Zoo is de tegenwoordige wet op de
Staatsloterij zelf de aanleiding tot de op
komst en bloei van verschillende particu
liere loterijen. Deze laatste worden echter
door de regeering bemoeilijkt of onmoge
lijk gemaakt. Nu wordt het publiek a!s her
ware gedreven naar andere ondernemingen,
waarbij er kunnen zijn, waarvan het stelsel
niet zoo openbaar is te voorzien. Reeds se
dert veie jaren wordt het land overstroomd
met aanbiedingen van buitenlandsche lote
rijen. Beter is, het geld in het land te hou
den.
Do leuze, dab men Nederlandsch fabri
kaat moet koopen, is ook door de regee
ring bij menige gelegenheid aangehevon
en in dit geval is er meer dan één reden
vóór, geen enkele tegen.
De voorstellers brengen geen andere wij
ziging aan, dan dat er in plaats van één
maal 21.000 loten per loterij meer series
van 21.000 loten of van 21.000 gedeelten van
loten kunnen worden uitgegeven als de mi
nister van Financiën daartoe aanleiding
vindt.
WINKELSLUITINGSWET.
Het onderzoek naar de werking.
Het Kamerlid van Hellenberg Hubar
heeft aan den Minister van Economische
Zaken en Arbeid het volgende gevraagd:
Wil de Minister tnededeelen:
Of het door den Minister ingestelde on
derzoek naar de werking der Winkelslui
tingswet is beëindigd;
Tot welke conclusies de overweging van
de resultaten van genoemd onderzoek den
Minister heeft geleid?
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Verklaring van de „Osservatore" over
de woordbreuk van koning Boris, betref
fende den orthodoxen doop van het prin
sesje. (2de blad).
Roosevelt en Hoover gaan weer confe-
reeren. (2de blad).
BINNENLAND.
Weer een zware brand te Rotterdam.
(Gem. Ber., 3de blad cn 1ste blad).
Auto bij Nijverdal door een trein ge
grepen. De bestuurder gewond. (1ste
blad).
Gepantserde smokkelauto in beslag
genomen. (Gem. Ber., 3de blad).
De fotograaf te Den Haag, die in een
vlaag van waanzin zijn vrouw verwondde
en werd neergeschoten, overleden. (Gem.
Ber. 3de blad).
47ste Tentoonstelling van Avicultura.
(L. en T., 1ste blad).
LEIDEN.
Overzicht van de werkzaamheden van
het Leidsch Crisis-Comité. (2do blad).
De jaarvergadering van de Hanze.
(lste blad).
DE ONBEWAAKTE
OVERWEGEN.
DOOR TREIN GEGREPEN
De mist belemmerde hel uizicht.
Hedenmorgen te circa half tien werd op den
onbewaakten overweg in den Rijsweg Raalte
Nijverdal de auto van den .handelsreiziger
Valk uit Den Haag, door den personentrein
ZwolleAlmelo gegrepen en zoo goed als ge
heel vernield. De heer Valk, werd in bewus-
teloozen toestand opgenomen en is na vt~r-
loopig door een arts uit Nijerdal te zijn be
handeld, naar het ziekenhuis te Almelo ver
voerd.
De politie uit Raalte, die spoedig ter plaat
se was, stelt een onderzoek in. Het uitzicht
op den ovedweg is voldoend, doch werd he
denmorgen door een dichten mist bel mmerd.
NIEUW MATERIAAL VOOR DE NED.
SPOORWEGEN.
Voor 9 miilioen orders.
Naar de „Utr. Crt." verneemt, zullen de
Nederlandsche Spoorwegen in den loop van
dit jaar doen aanmaken 40 Diesel electri-
sche motortreinstellen, 10 doorgangsrijtui
gen eerste en tweede klasse, 15 rijtuigen der
de klasse mot 12 compartimenten, 20 vier-
assiige bagagewagens en 12 locomotoren.
Een en ander tot oen totaal bedrag vau
ongeveer 9.000.000.
Bovendien zullen dit jaar 1470 wagons
van de Kuuze-Knorr-rem worden voorzien.
DE NUMMERBORDEN VAN
AUTOMOBIELEN.
Het nieuwe voorschrift ter doelmatige
verlichting.
Naar aanleiding van de beschikking vau
den Minister van Waterstaat met betrek
king tot de plaatsing van de letter op het
nummerbord van auto's deelt Minister
Reijmer thans mede, dat blijkens de prac-
tijk bij de nummerborden, waarop de letter
ter zijde boven het nummer is aangebracht,
do verlichting bijna steeds onvoldoende ie.
De letter blijft dan namelijk meestal on
verlicht. Dit bezwaar geldt niot voor bor
den, waarop overeenkomstig hot reeds
vroeger bij de Motor- en Rijwiclboschikkmg
gevoegde voorbeeld do letter midden bo
ven of vóór het nummer is aangebracht.
Een boven de letter aangebracht licht be
schijnt, in tegenstelling met een naast de
letter aangebracht licht, zoowel do letter
als het nummer. Door do beschikking van
9 December is bedoeld nader vast te lcg-
i gen datgene, wat reeds te voren de strek
king van de beschikking was, om daardoor
te bevorderen een doelmatige verlichting
van het nummerbord. Voor wijziging dier
beschikking bestaat dus geen aanleiding.
