VOOR HUIS EN HOF
VRIJDAG 6 JANUARI 1933
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD PAG. 10
GLMENGDE BERICHTEN
AANRIJDING VOORKOMEN.
Doop sterken arm.
Toen Woensdagmorgen een troep mili
tairen zich naar de oefening begaf, stond
even voorbij den ingang van de kazerne te
Blerick, de vrachtauto van den beer L. uit
Mierlo. Op datzelfde oogenblik kwam uit
do richting Roermond een auto, bestuurd
door den 18-jarigen A. Lutjens.
De bestuurder van de luxe-auto pro
beerde, om een aanrijding met de militai
ren te voorkomen, nog tusschen dezen en
de vrachtauto door te komen. Naast do
vrachtauto stond echter de 21-jarige J. L.
uit Mierlo. Deze kon niet meer wegkomen,
zoodat een aanrijding onvermijdelijk
scheen. Hij had echter de tegenwoordigheid
van geest om het lichte luxe wagentje vast
te grijpen eu uit alle macht opzij te duwen.
Hij viel. daarbij door de ruit van de luxe
auto en bekwam ernstige snijwonden aan
handen en armen.
Ook de moeder van den heer Lutjens,
die in de auto zat, kreeg ernstige snijwon
den aan het hoofd en handen. Beiden wer
den het wachtgebouw van do kazerne bin
nengebracht, waar zij door dr. Wolters uit
Venlo verbonden werden.
Door do tegenwoordigheid van geest van
den vrachtauto-bestuurder werd een ern
stig ongeluk voorkomen. De marechaussee
heeft proces-verbaal opgenlaakt.
„Msbd."
BOERDERIJBRAND.
Tien koeien omgekomen.
Gisteravond omstreeks 10 uur ie brand
uitgebroken in de boerderij van de familie
R. v. d. Horst aan den Rijksstraatweg re
Hoevelaken. Binnen een kwartier waa alles
één vuurzee geworden. De Amersfoortscae
brandweer bestreed met 3 stralen het vuur
en om 11 uur kon gezegd worden dat net
vuur bedwongen was. De boerderij is totaal
afgebrand, terwijl mets gered kon worden.
10 koeien kwamen m de vlammen om. Een
en ander was laag verzekerd. De burge
meesters van Hoevelaken en Leusdeu wa
ren aanwezig op het terrein van den brand.
cEN POSTZAK OP STRAAT GEVONDEN
De vinder niet eens bedankt.
Eén dezer dagen vond, aldus de „Stand.",
de 21-jarige E. Brummert, wonende te
Weesp, toeu hij des morgens 6 uur naar zijn
werk zou gaan, in de Kerkstraat aldaar,
e-en verzegelde postzak op straat liggen.
Hij bracht de waardevolle vondst onmid
dellijk naar zijn nabijgelegen womng» waar
zijn moeder haar voorloopig in bewaring
nam. Tegen 8 uur ging mej. B. naar 't post
kantoor, omdat zij meende dat het op dat
tijdstip geopend werd, doch daar sinds
eenigen tijd het postkantoor eerst des mor
gens half negen geopend wordt, kwam zij
voor een gesloten deur. Zij hield echrer
voor een der ramen van 't kantoor den
grooten postzak in de hoogte en toen, de
op dat oogenblik aanwezige ambtenaar dit
bemerkte opende hij in allerijl de deuren
van het kantoor en liet mej. B. binnentre
den.
Uit den mond van dezen ambtenaar ver
nam mej. B. toen, dat men ten postkantore
reeds een paar uur in groote onrust ver
keerde over den vermisten postzak.
Dat zich in de zak waardevolle stukken
bevonden hebben, blijkt wel hieruit dat éen
der bestellers den vader van den eerlijken
vinder later toevoegde: „Wie dien zak ge
houden had, had een goed Nieuwjaar ge
had".
Het mag wel eenige verwondering wek
ken, dat de jonge man, die de belangrijke
vondst deed, op geen enkele wijze mocht
ervaren, dat de terugbezorging van den ver
misten postzak, op prijs is gesteld.
OM EEN SCHAT VAN 16 MILLIOEN.
Er schijnen plannen te bestaan, die reeds
in een vergevorderd stadium van doorvoe
ring zouden verkeeren, om de goudharen
ter waarde van 16.000.000, die in het bij
Texel gezonken oorlogsschip Lutine lagen
opgeborgen, door middel van een vernuftig
geconstrueerd toestel naar boven te halen.
Reeds jaren lang zijn er pogingen gedaan
om het goudsohip te lichten; tot heden
echter zonder resultaat. Het schip wordt
momenteel bedekt door een laag van naar
schatting 12 M. fijn drijfzand. Men is er m
geslaagd schroeven, spijkers en dergelijke
kleine voorwerpen naar boven to zuigen,
waarin de naam van het sohip gemerkt
stond, zoodat men van de plaats waar bet
schip ligt, zeker is.
Een industrieel uit Gennep zou thans een
.toestel geconstrueerd hebben, dat inmid
dels ook reeds in groote Duitsche werk
plaatsen vervaardigd is, waardoor het mo
gelijk moet zijn tot het schip op den zee
bodem door te dringen en het goud naar
boven te halen.
Op het toestel is octrooi aangevraagd en
patent verkregen. De bedoeling is niet het
6chip te lichten, maar door middel van 't
toestel naar 't schip.af te dalen en het goud
eenvoudig meer naar boven te nemen.
Een bekende bergingsmaatschappij' op
Texel, die de concessie heeft om het scüip
te lichten (een concessie die zij van de
Verzekerings-Mij. Lloyd verkregen heeft.)
zou eveneens in de zaak zijn betrokken.
De „Msb." deelt dit alles onder voorbe
houdt mede, hoewel het afgaande op haar
bronnen, een zeer reëelen ondergrond >o-
der het fantastisch lijkende plan aanwezig
acht.
DE MOORD TE NUMANSD0RP.
Ook de tweede verdachte bekent.
Naar wij vernemen is B„ de verdachte
in de moordzaak Numansdorp gistermor
gen in het Huis van Bewaring te Dor
drecht, nogmaals aan een verhoor onder
worpen. Daarbij heeft hij bekend, teza
men met L„ den anderen verdachte, in do
schuur van de Reus gweest te zijn. Hij
heeft toegegeven, dat bun bedoeling was
in de Johannahoeve in te breken. Toen do
boer de schuur binnenkwam, heeft hij, vol
gens zijn verklaring, in het donker een
schot gelost, echter niet met de bedoeling
om de Reus te treffen.
VERZEKERINGSAGENT VERVALSCHT
DIVERSE ACTEN.
Door de politie gearresteerd.
Een dezer dagen ontving de ambtenaar
van het successie-kantoor van een Rotter-
damsche verzekeringsmaatschappij het be
richt, dat een zekere Vaasen te Hilversum
overleden was en dat deze maatschappij in
verband hiermede een bedrag van 500.
had uitgekeerd aan een agent te Hilversum,
M. genaamd.
Bij het bretfen van maatregelen aangaan
de de belasting, bleek evenwel dat V. net
gestorven was en zelf9 niet in de registers
van den Burgerlijken Stand ingeschreven
stond. De verzekeringsmaatschappij was
echter in het bezit van een overiijueiisacie
afkomstig van den Burgerlijken Stand te
Hilversum, welke evenwel vervalscht bleek
te zijn. De verzekeringsagent bad nd. do
acte laten drukken en had ook de hand
tekeningen nagemaakt. De machtiging tot
het ontvangen der gelden bleek eveneens
vervalscht te zijn. De agent is in hechtenis
genomen.
GESMOKKELDE MARGARINE.
De Duitsche smokkelaars ontkomen.
De politie te Dieren wist een partij van
3000 K.G. uit Duitschland gesmokkelde
margarine in beslag te nemen. De Duit
sche smokkelaars wisten met hun auto te
ontkomen. Tegen den houder der opslag
plaats, waar de margarine tijdelijk was op
geslagen, is proces-verbaal opgemaakt we
gens overtreding der crisis-zuivelwet.
t-raucre door een tramman.
Naar de „Msbd." verneemt is gistermor
gen de heer N., opzichter bij Weg en Wer
ken in dienst der R.E.T. gearresteerd in
verband met frauduleuze boekingen op de
loonlijsten.
SPORT
VOETBAl
LEIDSCHE VOETBALBOND.
De Zaterdagmiddag-competitie.
Het wedstrijdprogramma voor morgen
middag luidt als volgt:
le Klasse: S.C.O. 18.L.F. 1; Quick B. 1
Rijnsb. B. 1 (hoofdterrein); F. Pacta 1
A.R.C. 1.
2e Klasse A: L.R.C. 2S.C.O. 2; Rijnsb.
B. 2-^Quick B. 2; A.R.C. 2F. Pacta 2.
2e Klasse B: Terleede 2Woubrugge 1;
Quick B. 3O. Olubje 1 (bijterrein)j Sleu
telsKatwijk 1.
3e K.asse A: Woubrugge 2Terleede 3;
O. Clubje 2Quick B. 4.
3e Klasse B: S.L.F. 3L.R*.C. 4; F. Pacta
4S.C.O. 3; Katwijk 2O. Clubje 3.
Alle wedstrijden vangen aan te 2.45 uur.
Door combinatie van S.C.O en Pegasus
speelt Pegasus verder als S.C.O. 3, terwijl
Pegasus Juniores voortaan als S.C.O.-ju-
niores zullen uitkomen.
SCHAKEN
HET T0URN00I TE HASTINGS.
De uitslagen van de qohtste ronde
luiden:
Jackson verliest van Miss Menohfk,
Pic remise met Steiner, Flohr remise met
Alexander, Miohel remise met Taylor,
Sultan Khan wint van Thomas.
De afgebroken partij AlexanderStei
ner werd een overwinning voor eerstge
noemde.
In het Major-tournooi speelden de Hol
landers, van wie Mulder zich had moeten
terugtrekken, als volgt: Morrison wint
van Shernetzkv, Wolthuis remise met
Rottner (niet met Prins zooals ten on
rechte werd gemeld).
SCHERMEN
GEEN EUR. KAMPIOENSCHAPPEN IN
NEDERLAND.
Gedurende eenigen tijd zijn hier te lan
de pogingen aangewend om voldoende fi
nanciën te verzamelen teneinde het moge
lijk te maken, dat in Nederland de Euro-
peesche schermkamrioen6chappen zouden
kunnen worden gehouden.
Naar het „Hbld." thans verneemt zijn die
pogingen mislukt, zoodat er dus geen Eur.
schermkampioenschappen in 1933 in Neder
land komen.
ZWEMMEN
NATIONALE WEDSTRIJDEN
H. V. G. B.
Recordpoging van Brink (Dolfijn)
mislukt.
Onder groote publieke belangstelling
werden gisteravond in Stoop's Badinrich
ting te Haarlem de nationale zwemwed
strijden ran den H. V. G. B. gehouden.
Het programma was zeer overladen en
het was o.i. dan ook beter geweest wan
neer men voor de adspiranten (jongens en
meisjes tot 16 jaai; een aparte avond
gekozen had.
De Dr. Merens-Beker voor de school
met de snelste zwemmers werd dit jaar
gewonnen door het Kennemer Lyceum.
Op de 100 meter vrije slag voor heeren
kregen we een spannenden strijd te aan
schouwen tusschèn Scheffer D. J. K. en
Brink, Dolfijn, en Inge.nluyff H. Z. en P.
C. Scheffer weet langzaam maar zeker
uit te loopen en met eenige meters voor
sprong te winnen. Brink die een aanval
deed op het op naam van Daatselaar. U.
Z. C., staande Ned. record, was dezen
avond .niet bijzonder gelukkig. Hij* werd
zesde in den tijd van 1 min. 6.4 sec. dus
drie seconden boven het record.
Het schoonspringen werd gewonnen
door onzen nationalen kampioen Stotijn.
Het slot van deze alleszins goed geslaag-
V wedstrijden werd gevormd door een
'n wedstrijd tussohen twee plaatselijke
eenigingen.
De resultaten waren als volgt:
5 x 50 M.. vrije slag voor dames: 1. Het
Y, Amsterdam, 2 min. 52 2 sec.; 2. A D.
Z„ Amsterdam, 2. min. 52.8 sec.; 3. H. D.
Z„ Amsterdam, 2 min. 56.8 sec.
100 M. schoolslag heeren junioren: 1. K.
P. Jongbloed Z. I A. N., Den Haag, 1 min
23.2 sec.: 2. C. G. van Aalst, H. Z en P.
C.. Den Haag. 1 min. 23.8 sec.; 3. G. Hegi
Z. I. A N., 1 min. 24.8 sec.
100 m. vrije slag heeren seniores: 1. J.
C. Scheffer, D. J. K.. Amsterdam. 1 min
4.6 sec.; 2. J. Mooi, H. P. C. 1 min. 4 8
sec.; 3. G. van Voorst, A. Z., Amsterdam
1 min. 5.2 sec.
Schoonspringen heeren: 1. J. K Stotijn
H. Z. en P. C.2. A. Coehrs, Haarlem;
3. G. Boot, H. V. G. B.
5 x 50 m. vrije slag heeren: 1. H. Z en
P C- Den Haag, 2 min. 26.8 sec.; 2. Haar
lem 2 min. 30.8 sec.; 3. A. Z., Amsterdam,
2 min. 32.6 sec.
3 x 50 m. wisselslag dames: 1. Het Y
in 1 min. 54.2 sec.; 2. H. D. Z. in 1 min.
54.8 sec.; 3. A. D. Z. in 1 min. 57 sec.
3 x 50 m. vrije slag heeren: 1. Haarlem
in 1 min. 41.2 sec.; 2. D. J. K., Amster
dam 1 mini 41.4 sec.; 3. H. Z. en P. C.
Den Haag 1 min. 41.6 sec.
DAMMEN
Damclub „Gezellig. Samenzijn".
Bovengenoemde club hield Woensdag
jl. een propaganda-avond, met als pro
gramma, een lezing over den R. K. Ned.
Dambond, gevolgd door een Simultaan
seance, waarvoor de heer A. Waasdorp
uit Den Haag (daartoe door G. S. uitge-
noodigd) zich belangloos en bereidwillig
zich beschikbaar stelde.
Nadat de voorzitter van G. S., de heer
Stipdonk, de aanwezigen verwelkomd
had, en den heer Waasdorp had voorge
steld. begon deze zijn lezing. Spr. zeide
dankbaar gestemd te zijn, ook in Leiden
de R. K. damsport te kunnen propagee-
ren. Nog altijd, aldus spr., zijn er te veel
R. K. dam'iefhebbers. die van meening
zijn. alleen in neutraal verband de dam
sport te kunnen beoefenen. Spr. wekt alle
R. K. dammers op hun spel in R. K. ver
band te ontwikke^n, daar ook de jonge
ren en beginnenden recht hebben hun
spel van de goede snelers te leeren.
Na nog eenige inlichtingen verstrekt te
hebben omtrent het lidmaatschap van
den R. K Ned. Dambond verbonden, ving
de heer Waasdorp zijn Simultaan Seance
aan. Door negen-en-twintig dammers werd
aan deze seance deelgenomen. Zij weerden
zich geducht, zoodat zeer veel partijen
zich fraai ontwikkelden.
De heer Waasdorp had dan ook geen
gemakkelijke taak. De partijen werden
aandachtig gevolgd door verschillende
belangstellenden, Onder dezen was ook
de weleerw. heer H. Bangert, die blijk gaf
van zijn gewaardeerde belangstelling en
zich zeer voor het spel interesseerde.
Het slot van den strijd was, dat de
heer Waasdorp 8 partijen won. 10 verloor
en 11 partijen remise speelde. De win
naars waren de heeren Dingjan, H. v. d.
Blom, A. ter Haar, Stipdonk, Muze. Klein
Geerlings, Van Tol. A. Jansen en Wal-
laart. Remise speelden: P. J. Nieboer,
Teunisse. Wegman, Brandt, v. Bakkum,
Bonte, Beerenfinger, v. Tongeren, v. d.
Veer, Goddijn en Vogelenzang. Terwijl
Philipse. G. Prévo, Veelenturf, Slootjes,
Lovink, G. Jansen. Knijnenburg en Van
Daalen hunne partij verloren.
De heer Waasdorp bedankte de deelne
mers voor de wijze waarop gespeeld werd
en wederkeerig dankte de voorzitter van
G. S. den heer Waasdorp voor zijne be-
langlooze medewerking en bereidwillig
heid om dezen avond te doen slagen.
Binnenkort verwacht G. S. een dam
club uit Den Haag om in den R. K.
Volksbond een massakamp te spelen, waar
wederom iedere belangstellende welkom
zal zijn, wanneer deze kamp zal plaats
hebben, zal nader worden bekend ge
maakt.
BILJARTEN
OM HET TWEEDE KLASSE-KAM
PIOENSCHAP VAN NEDERLAND.
GROOT BILJART.
Vierdaagsch toumooi. De eerste
partijen.
Gistermiddag ving in café Dubois te
Amsterdam onder auspiciën van den Ne-
derlandsche Biljart Bond en georgani
seerd door de Biljartvereeniging „Vio-
toria" te Amsterdam het vierdaagsch
toumooi aan om het kampioenschap van
Nederland tweede klasse groot biljart.
Acht deelnemers hebben zich uit de voor
wedstrijden weten te plaatsen voor den
eindstrijd, te weten: J. Beuming, Amster
dam; L. Gehrels, Amsterdam; J. W. Ver
loop, Utrecht; S. Rudelsheim, Amsterdam;
S. van Loghem, Amsterdam; C. Slikker,
Anna Pauwlona; C. Keyzer, Amsterdam;
V. Kappel, Amsterdam. Het tournooi zal
eerst a.s. Zondag beëindigd zijn.
Rudelsheim begon tegen Verloop uit
stekend, de Utrechtenaar kon er echter
aanvankelijk in het geheel niet inkomen.
Met series van 35, 45 en 37 in de resp.
7e, 8ste en 11e beurt liep Rudelsheim uit
en na 12 beurten was de stand 158 om 33.
In de 14e beurt bracht Verloop het tot 32
doch zijn achterstand bedroeg toen nog
ongeveer 100 punten. Met kleine series
voerden daarna beide spelers hun score
op en na 25 beurten was de stand 266
133 in het voordeel van Rudelsheim. 300
caramboles voor deze tweede klassespe
lers bleek toch nog heel wat te zijn, al
thans het gemiddelde zakte steeds maar
na ar omlaag en het was weldra duid el ijle,
dat een gemiddelde van 10 niet meer ge
haald zou worden. Verloop verrastte ten
slotte nog met een goede 53 en een 47,
doch ondanks zichtbare nervensiteit' van
Rudelsheim in de laatste beurten werd
de Amsterdammer winnaar.
Rudelsheim 300 35 45 8.57
Verloop 269 34 53 7.91
In de partij Van LochemSlikker won
de kalme Noord-Hollander met grooten
voorsprong Reeds na 12 beurten was de
stand 155 om 41 in het voordeel van Slik
ker. Wel liep van Lochem met 37 in de
13e beurt wat in, doch Slikker antwoord
de met 49 in de 16e beurt, welke serie
werd beëindisrd door een iets te zachte
stoot. Na 25 beurten was de stand 251 om
137. Slikker, die aanvankelijk vrij sterk
had gesoeeld poedelde nadat hij de 200
punten had gespeeld een aantal malen
leeh'jk, waardoor zijn moyenne daalde. In
39 beurten maakte tenslotte Slikker de
partij uit.
S'ikker 300 39 56 7.69
Van Lochem 4 209 39 37 5.35
De uitslagen van de avondpartijen lui
den als volgt:
Gehrels
3 00
24
43
12.50
Bouming
159
24
35
6.62
Slikker
300
36
36
8.33
Verloop
285
36
69
7.91
Keyzer
300
40
50
7.50
Kappel
282
40
29
7.05
Rudelsheim
300
30
72
10.—
Van Lochem
235
30
54
7.83
De wedstrijden
worden heden
voorfcge-
zet.
STOOMVAARTBERICHTEN
STOOMVAART MIJ NEDERLAND.
CHRISTIAAN HUYGENS (uitr.) arr. 5
Jan. te Southampton.
JOHAN VAN OLDENBARNEVELT
(thuisr.) vertr. 5 Jan. van Algiers.
POELAU TELLO (uitr.) vertr. 4 Jan.
van Belawan.
TABINTA (uitr.) pass. 4 Jan. Gibraltar
TALISSE (uitr.) pass. 4 Januari te
Ouessant.
TABIAN (thuisr.) airr. 5 Jan. te Liver
pool.
KON. H0LL. LLOYD
ESPANA (uitr.) pass. 5 Jan. Vlissingen
van Antwerpen.
FLANDRIA (uitr.) vertr. 4 Jan. van
Janeiro.
SALLAND (uitr.) wordt 6 Jan. 6 uur
voorm. van Hamburg te IJmuiden ver
wacht.
KON. PAKETV. MIJ.
SIGLI arr. 4 Jan. te Belawan.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
BOSCHDIJK, Baltimore naar Rotter
dam pass. 4 Jan. Scilly.
DINTELDIJK, Van c.-R otterdam via
Liverpool 4 Jan. 6.12 uur voorma 400 mijl
Z.W. van Land's End.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
BLITAR (thuisr.) pass. 5 Jan. Point
de Galle.
DEMPO (thuisr.) arr. 5 Jan. te Suez.
TAPANOELI (thuisr.) vertr. 5 Januari
van Gibraltar.
ROTTERDAM—ZUID AMERIKA LIJN
ALWAKI (thuisr.) vertr. 4 Januari van
Santos.
ST00MV. MIJ OCEAAN.
AGAMEMNON, Yokohama naar Rot
terdam; arr. 3 Januari te Honkong.
DEuCALON, JapanRotterdam vertr
5 Jan. van Newcastle.
DIOMED, Japan-Rotterdam via Lon
den, 4 Jan. 12.48 uur voorm. 400 mijl Z.W.
van Land's End.
LAOMEDON vertr. 5 Jan. van Rotter
dam naar Yokohama.
PALYPHEMUS. BataviaAmsterdam
pass. 5 Jan. Dungeness.
STENTOR, Batavia—Amsterdam, pass.
5 Januari Perim.
WAT ELKE MAAND TE DOEN GEEFT,
nl moes- en bloemtuin, keuken en kelder,
le helft Januari.
Het in den winter vervroegen van den
bloei van vele in den zomerbloeende plak
ten is veel meer dan vroeger een zaak van
beteekenis. Is het forceeren van bloem
planten in den winter van veel belang voor
den handelskweeker, ook liefhebbers kun
nen dit met weinig kosten doen; althans
zij die over een warme kas beschikken.
Het grootste gedeelte van den winter kan
men overvloed van bloemen hebben, in
dien men van de gelegenheid gebruik wil
maken. Aanbevelenswaardige soorten om
te vervroegen, zijn: Seringen in soorten.
Viburnum, oppulus Sterille, Forsythia sus.
pensa, Jaspinum mudiflorum, Daphne me-
zereum, Deutria gracilis, Spirea en Prunea
in soorten, Diclytra spectatilis, Hydran
gea's, Azalea indica en pontica, Convalla-
ria majalis, en nog vele andere. Van de
sohoone sierblad Begonia's kunnen sommi
ge soorten het lang in de kamer uithouden,
mits ze goed verzorgd worden. Men houde
ze dan niet te droog, maar ook niet te nat,
en plaatse ze niet te dicht bij de kachel
doch voor het raam. Ze worden voortge-
kweekt door scheuren; heeft men echter
geiegenheid, dan verdient het de voorkeur,
ze van blad te vermenigvuldigen. De bla
deren worden dan aan den onderkant op
de aren wat ingesneden en plat op de aarde
gelegd, doch dit moet geschieden op bo-
demwarmte in: bak of kas. Men kan aldus
van een blad verscheiden jonge plantjes
kweeken, die weder forsok door zullen
groeien, beter dan de oude planten. Deze
Begonia's verlangen een luchtigen grond,
d.w.z. niet zoo erg fijn. Verteerde paarden-
mest, vermengd met verteerde bladaarde,
is zeer aan te bevelen. Tuberose zijn
heerlijk, riekende bloemen Des winters
houdt men de bollen droog en plante ze in
't voorjaar in goeden grond. Matig begie
ten en niet al te warm zetten, is dan ver-
eischte; ongeveer Juni kan het glas er af
genomen worden. Wil men ze vroeger in
bloei hebben, dan ook vroeger planten,
wanneer er gelegenheid bestaat ze dés
winters voort te kweeken.
Wij vervolgen onze béspreking der vita
mines. De lezer weet nu, dat men liiernnder
verstaat: stoffen, die in uiterst kleine hoe
veelheid naast de eiwitten vetten, koolhy-
de normale instandhouding en ontwikkeling
draten, zouten en water, noodig zijn, om
van het organisme mogelijk te maken. Ont
breekt in de voeding een vitamine, dan kan
het lichaam ziek worden, welke ziekte dan
door den medicus avitaminose wordt ge-
heeten, en men spreekt van hypo-vitami-
nose, als een bepaald vitamine niet geheel
doch slechts ten deele ontbreekt, en dien
tengevolge abnormale verschijnselen optre
den. Hoe kan men nu te weten komen, wel
ke versohijnselen ontstaan, als een bepaald
vitamine ontbreekt? Men handelt dan ais
volgt: men dient dan voedsel toe, dat bijv.
vrij is van vit. A en voegt daaraan voldoen
de van de andere vitamines toe, b.v. vit.
B is gist, vit. C. ia citroensap, vit. D. in een
of anuer preparaat. De ziekteverschijnselen,
welke bij zoodanige voeding ontstaan, wor
den dan boegeschreven aan het ontbreken
van vit. Aa Welke deze verschijnselen zijn?
Eerst groeiden de dieren nog een poos
door, daarna namen ze niet meer in gewioht
toe, vervolgens -gingen ze in gewicht ach
teruit, ten slotte stierven ze. Voorkwam
men den dood, door nog tijdig voedsel toe
te dienen, dat vit. A bevatte, dan herstelde
ze zich en groeide weer flink. Afwezigheid
van vit. A veroorzaakt dus groeistoornissen,
maar bovendien kan hét bij vele dieren
een oogzietke doen ontstaan: xerophthal-
mie welke zich kenmerkt door dofheid der
oogen en ontstoken oogleden terwijl op het
hoornvlies van het oog zich een zweert;-©
vormt. Ook deze oogziekte kan volkomen
genezen, indien tijdig levertraan wordt ge
geven. Levertraan is rijk aan vit. A dat
ook veel voorkomt in boter. Deze vitamine
is ook in groote hoeveelheid aanwezig. 0.m.
in: frambozen, kruisbessen, meloenen, blau
we pruimen en reine claudes, asperges, dop
erwten, groene kool, spinazie (zeer veel),
spruitjes, tomaten, jonge wortelen, eidooier,
vollemelksc-he kaas, volle melk, lever, nier.
Is men niet te eenzijdig in zijn voeding,
dan zal het daarin dus zeker niet aan vit.
A ontbreken. In het tegenovergestelde ge
val, kan het gemis aan vit. A ook nog an
dere ziekten, dan de reeds genoemde doen
ontstaan, waarover in een volgend arti
keltje.
FAILLISSEMENTEN
Opg heven:
C. P. Selderijk, 'veevooderartikelen,
W oerden.
„Hebt u ook verstand van muziek?"
„O ja, zeker, een beetje wel."
„Weet u dan ook wat ik od het ooeen-
blik speel?"
„Zeker, piano."
