No. 7388
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
VOORNAAMSTE NIEUWS.
Z4ste Jaargang
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonnés ver
krijgbaar tegen betaling van 50 een per kwartaal, bij-
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geillustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. XI
Dit nummer bestaat uit DRIE
bladen.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelmgen wordt
het dubbele vaD het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
V „Godsdienst is privaatzaak".
„Godsdienst is privaatzaak" dat is de
leuze van hen, die de openbare erkenning
van Gods souvereiniteit willen bestrijden
en niet kunnen verdragen.
Maar die leuze „Godsdienst is privaat
zaak" wordt door velen omgezet in eei*
practijk, waarbij de Godsdienst voorzoo-
ver mogelijk ook uit het private leven
wordt verdrongen zoodra men de macht
daartoe in voldoende mate in handen
meent te hebben
Men kan dat constateeren in Rusland,
in Mexico, in Spanje, in Joego-Slavië.
In genoemde landen worden Katholie
ken, omdat zij Katholieken zijn, achter
gesteld en vervolgd, in hun vrijheid schan
delijk getroffen en geknot.
En nu is het opvallend, dat tegen dezw
vrijheidsberooving van de Katholieken de
socialistische pers ten onzent met geen en
kel woord protesteert.
Henri Hermans haalt in de „Volks
krant" in dit verband eenige feiten aan:
Toen in Mexico de bloedige vervolgin
gen tegen onze geloofsgenooten begonnen,
liet de socialistische pers Fimmen, die
naar Mexico was geweest, verklaren, dat
dit maar praatjes waren en dat, voor zoo
ver er maatregelen tegen de Katholieken
waren genomen, dezen zeiven hiervan de
schuld droegen. Die pers bleef dit volhou
den, ook toen ernstige onderzoekingen had
den bewezen, dat de Mexicaansche Katho
lieken inderdaad om hun godsdienst schan
delijk werden vervolgd.
De gebeurtenissen in Spanje liggen nog
versch in het geheugen. Onze socialistische
prrs die anders tegen elke vrijheidsbe
lemmering protesteert had geen woord
van afkeuring tegen de verbanning der Je-
suieten, tegen het vprbod van katholieke
bladen en tegen ander zeer partijdige en
onrechtvaardige maatregelen van de
Spaansche regeering tegen de Katholie
ken.
Op het oogenblik worden ook de katho
lieken in Joego-Slavië als misdadigers be
handeld Men zal in de socialistische pers
hierover geen enkele mededeeling vin
den.
Zou 't geen verbijsterende domheid zijn,
ook in dit verband, om vol te houden,
dat een Katholiek Socialist kan zijn, hiei
te lande lid kan zijn van de S. D. A. P.,
die klaarblijkelijk van het „Godsdienst is
privaatzaak" een.... heel eigenaardige op
vatting heeft
DE ONDERWIJSBEGROOTING
AANGENOMEN.
Aan het Kameroverzicht van de „Maas
bode" van hedenmorgen ontleenen we:
„De soc-dem. fractie heeft zich de weel
de veroorloofd met de communistische en
vrijz. dem. fractie tegen de Onderwijsbe
groting te stemmen. Deze daad moti
veerde mej. Groeneweg met de verklaring,
dat de minister de bezuiniging vooral laat
drukken op het lager onderwijs en het nij
verheidsonderwijs. Het ontbrak er nog
maar aan, dat de vrijz. dem. fractie, het
zelfde zei, nadat de vrijz. dem mevr. van
Itallie Dinsdag juist geklaagd had, dat er
in verhouding veel en veel meer op het
hoorrer onderwijs is bezuinigd.
Als men onthoudt, dat op de heele on
derwijsbegroting een kleine 6 millioen
minder is geraamd, (voor '32 werd toege
staan 165 millioen en voor 1933 geraamd
159 millioen)dat op de 13 millioen van
het hooger onderwijs rond 11/2 millioen is
bezuinigd dat op de 14 millioen van hel
middelbaar onderwijs zeer aanzienlijk
perspectivisch wordt bezuinigd (door do
begrootingstechniek is dit niet precies te
becijferen); dat op de 14 millioen voor het
Nijverheidsonderwijs 4 ton wordt bezuinisd
en wij dan nog veruit aan de spits van alle
landen staan, kan men berekenen welke
„aanslagen" zijn genleegd op het lager on
derwijs, dat nog altijd met ruim 100 mil
lioen op de begrooting prijkt.
Indien ae katholieken eens zóó onver
antwoordelijk te werk gingen, moesten zij
heel zeker tegen de begrooting stemmen,
want de huidige regeling van het bewaar-
schoolonderwijs is voor hen een ramp en de
onthouding van de subsidie aan de Han-
delshoogeschool te Tilburg een flagrant
onrecht, dat zijn weerga vindt in den voort-
durenden drang, waarmee een groot deeT
der Kamer een groep der leerkrachten van
het hun volgens recht en wet toekomend
salaris wil berooven, omdat zij kloosterling
zijn, als zoodanig verdacht -worden sobei
te leven en met. hun geld te doen, wat an
deren er óók mee doen: besteden naai
eigen inzicht. Maar van de katholieken
wordJ. nu eenmaal gouvernementeele zin
verwacht en onbegrensde opoffering. Te
gelijk komt -de soc.-dem. onder-voorzittei
der Kamer, de heer Schaper, hun dan nog
.inhaligheid" verwijten. Voor wie zich niet
met politiek bemoeien, kunnen deze feiten
misschien een reden zijn, het in 's hemels
naam toch maar wel te doen, want het is
een raar soort politiek, die zich voortdu
rend met ons bemoeit,"
„VERSCHIJNINGEN"
BEAURAING.
TE
Collega van den Broek van de „Tijd"
heeft gisteravond een nog uitvoeriger re
laas van zijn bezoek te Beauring gegeven
in zijn blad, dat hij aldus besluit:
„Mijn conclusie 1
Die moet vanzelfsprekend na dit een
voorloopige zijn.
Met open vertrouwen ben ik naar Beau-
raing gereisd. Gods wegen zijn onnaspeui
baar en bij Hem is alles moglijk ter eere
Zijner Moeder.
Maar gedesillusionneerd ben ik nu te
ruggekomen. Wat ik zelf meemaakte, geeft
geen zweem van eenig redelijke ondersteu
ning. Het eerste wonderbaarlijke iets, dat
op een bovennatuurlijke tusschenkomst zou
wijzen, bleef alsnog uit. 1
Men versta mij goed. Ik ontken niets en
kan niets ontkennen. Maar ik heb geen re
delijke aanwijzing te Beauraing gekregen
om aan een bovennatuurlijk iets te mo
gen gelooven alsnog. De eerbied voor het
wonder, de eerbied voor een verschijning
van Gods Moeder, zooals die te Lourdes
plaats greep, eischt van ons, dat we deug
delijker aanwijzingen kunnen aanvoeren.
Daarom zou ik mijn landgenooten een
goeden raad willen geven: gaat thans niet
naar Beauraing. Bezoekt de wondermooie
streek met de vriendelijke bevolking op
uw zomeruitstapjes, gaat elders, in Lour
des of te Oostakker of in een ander Maria-
oord Haar Onbevlekte Ontvangenis vei-
eeren, indien ge dit nu buiten uw woon
plaats wilt doen. Doch bespaart u zelf
thans een teleurstelling te Beauraing en
werkt geen ziekelijke nieuwsgierigheid in
de hand. Als ooggetuige verzeker ik u, dat
ge toch niet op 't bewuste uur de kinde
ren leunt zien of iets zult kunnen ontwa
ren bij den toeioop der menschenzelfs
niet wanneer ge tot de bevoorrechten be
hoort, die in den tuin komen. Wacht kalm
"f tot er eerst een behoorlijke wetensctiao-
pelijk verantwoorde controleering heeft
plaats gehad. Mannen der wetenschap hou
den zich alreeds met het geval bezig. Ge
beurt er niets meer dan thans, dan moet,
mensohelijker wijze gesproken, het geval
binnen niet te langen tijd een einde ne
men.
Het beste wat in de Belgische pers zelf
over alles is geschreven vond ik in L©
Vingtiéme Siècle van 19 dezer: een beza
digd artikel, ingegeven door een eerbied
voor een mogelijk hooger ingrijpen, onder
teekend door Testis, achter welken schuil
naam ik een beoefenaar der theosofie
weet. Zijn conclusie is ook, dat de uiterste
gereserveerdheid en voorzichtigheid moet
worden betracht."
BINNENLAND
DE REDE VAN DEN PAUS DOOR DE
K. R. 0.
Naar wij vernemen zal de K. R. O. mor
gen, Zaterdag, des avonds om 11.20, een
poging doen, om de rede van Z. H. den
Paus, welke door Radio Vaticana wordt uit
gezonden, aan de Nederlandsche luisto-
raars door te geven.
R. K. UNIVERSITEIT.
Het bestuur der St. Radboudstichting
heeft met ingang van 1 Jan. 1933 eervol
ontslag verleend als lid van het college van
curatoren aan dr T. B. Banning en be
noemd tot curator dr. J. P. A. Hoefnagels
te Nijmegen.
DE WINKELSLUITING.
Het initiatiefvoorstel Dr. Vos c.s.
Verschenen is het Voorloopig Verslag
der Tweede Kamer betreffende het initia
tiefvoorstel van dr. I. H. J. Vos c.s. tot wij
ziging van eenige bepalingen van de Win-
kels.uitingswet 1930.
Algemeen is men van oordeel dat door
de voorstellers een onjuist gebruik was ge
maakt van het recht van initiatief en dat
indiening van het onderhavige wetsvoorstel
achterwege had dienen te blijven. Men be
treurde het voorts, dat de gemaakte fout
niet was hersteld nadat de minister van
Economische Zaken en Arbeid m de Memo
rie van Antwoord op hoofdstuk 10 had toe
gezegd een wijzigingsvoorstel te zu.len in
dienen. mocht een ingesteld onderzoek
naar de bij de wet opgedane ervaringen
daartoe aanleiding geven, waarbij hij even-
tueele verruiming van de verkoopgelegen
heid op Zondag de kern van het initia
tiefvoorstel niet uitsloot.
Verscheidene leden wilden niet ontken
nen dat de wet óp de winkelsluiting, zoo
als die thans geldt technische fouten aan
kleven. Zij meenden, dat, wanneer op grond
van in de practijk gebleken bezwaren een
technische herziening noodig is, deze niet
mag geschieden dan nadat een diepgaand
onderzoek naar die bezwaren is ingesteld.
Van een dergelijk onderzoek door dc voor
stel.ers is echter niets gebleken. Deze leden
waren van oordeel dat een herziening van
de wet eerder op den weg ligt van de re
geering.
Verscheidene leden waren van oordeel
dat het niet mogelijk is reeds thans een ge
fundeerd oordeel te vormen over de wer
king van de wet.
Andere leden stelden de vraag of wijzi
ging van de wet wel noodig is. Naar hun
oordeel zou een wijziging in de administra
tieve praktijk, d. w. z. een ruimere verlee
ning van de koninklijke goedkeuring op af
wijkende plaatselijke verordeningen vol
doende hulp kunnen bieden.
T. a. v. art. 1 waren verscheidene leden
we., bereid om aan eenige verruiming mede
te werken. Zij zagen niet in dat voor den
verkoop van banket, visch, fruit of drank
de winkels den ganschen Zondag geopend
moesten zijn. Wel waren zij bereid mede te
werken om het aantal uren, waarop ban
ketzaken geopend .mogen zijn, met eenige
uren te vermeerderen.
Afgezien van de vraag, of het in het al-
meen gewenscht is het slijten van sterken
drank op Zondag mogelijk te maken, werd
opgemerkt, dat er geen reden is in art. 1
sub 6 en 7 alleen de slijtvergunn'.igen, be-
dce art. 1 sub g vn de Drankwet 1931,
te vermelden en de volledige vergunningen,
bedoeld in dat art. sub 1, weg te laten.
WIJZIGING TARWEWET.
Maalpercentage en broodprijs.
In de Memorie van Antwoord op het
Voorloopig Verslag der Tweede Kamer
over het wetsontwerp tot wijziging der Tar-
wewet-1931 betoogt de regeering, dat het
hier alleen betreft ecu maatregel, die be
oogt in de uiterst benarde positie van den
akkerbouw eenigen meerderen steun te ge
ven, Zonder eenigen twijfel zal een verhoo
ging van het maalpercentage, indien deze
tengevolge zal hebben het brengen van de
tarw eop den aangnomen richtprijs van
12, niet zonder invloed zijn op den brood
prijs, indien de prijs van de buiten.andsche
tarwe ongewijzigd blijft. De prijsverhooging
van de bloem zal, indien deze zich volledig
doet gelden, een verhooging in den brood
prijs van ten hoogste 0.7 cent per 800 gram
tengevolge hebben.
De Minister betwijfelt of een verdere ver
laging van de distributiekosten de brood-
prijsverhooging zal kunnen opvangen.
Aan de leden, die groote bezwaren had
den tegen de thans gevolgde steunmethode,
wijl deze een aanzienlijke stijging van de
broodprijzen met zich zou brengen, moge
worden opgemerkt, dat in weerwil van den
invloed van de Tarwewet de prijs der tar-
wemelange, gebruikt voor de bloemberei-
ding, op het oogenblik lager is dan die vóór
den oorlog en ook na verohoging tengevol
ge van deze wijziging lager zal blijven.
Mooht bl'ijken, dat het verhoogde maal
percentage en slechter kwaliteit aanleiding
zouden geven tot de vrees, dat de kwaliteit
van de bloem slechter zou worden, dan
biedt de Tarwewet ruimte om dit gevaar
te keeren.
Niet kan worden toegegeven, dat de uit-
breding van de tarweteelt de werkloosheid
op het platteland heeft verhoogd.
Teneinde de vree® weg te nemen, dat
hier de mogelijkheid zou bestaan, dat het
vermalingspercentage practisch boven 40
zou stijgen, is alsnog eene wijziging aange-
bracht.
CRISIS-VAR KENS WET.
Bij de bespreking van de crisisvarkens-
wet in de algemeene vergadering der Gol-
dersch-Overijsselsche Maatschappij van
Landbouw te Arnhem, werd de volgende
motie met algemeene stemmen aangeno
men
De Geldersch-Overijsselche Maatschap
pij van Landbouw in algemeene verga
dering bijeen te Arnhem, met verontwaar
diging kennis genomen hebbende van het
onverantwoordelijk gestook tegen de Cri-
sisvarkenswet, erkennende de groot bezwa
ren. waarmede de Nederlandsche Varkens
centrale te worstelen heeft bij hare pogin
gen, de varkenshouderij meer loonend te
maken.
erkennende, dat dit doel nog niet ten
volle is bereikt,
spreekt niettemin hare voldoening uit
over de prijsverbeteringen, die bereikt zijn,
en spreekt haar vertrouwen uit, dat het
beleid van de Nederlandsche Varkenscen
trale in de naaste toekomst er toe zal lel
len, dat resultaten zullen worden be
reikt, die in overeenstemming zijn met het
doel, dat aan de wet ten grondslag ligt,
een loonende prijs aan de geheele varkens
houderij ten goede te doen komen.
DE VRACHTTARIEVEN.
Door de Spoorwegen sterk verlaagd.
Vooruïtloopende op verschillende veran
deringen, welke binnen enkele maanden in
de goederentarieven zullen worden aange
bracht, zijn met ingang van 21 dezer, met
het oog op de concurrentie van andere
middelen van vervoer, de bepalingen voo»
de vrachtberekening voor zendingen van
zoodanigen omvang, dat zij niet in één
wagen kunnen worden geladen reeds in dier
voege gewijzigd, dat een veel soepeler
vrachtberekening wordt verkregen, dan
tha.ns het geval is.
Volgens de bestaande bepalingen wor
den n.I. bij vervoer van een zending, in
meerdere wagens met één vrachtbrief ten
vervoer aangeboden, de vijftien-tons-
vrachtprijzen in het algemeen eerst toe
gepast, indien de vracht voor het volle
draagvermogen der gezamenlijke wagen-
wordt betaald. Van den 21sten dezer af
echter worden de vijftien-tons vrachtprij
zen reeds toegepast voor zooveel maal
8000 K.G. als er wagens aan den afzender
ter beschikking zijn gesteld.
Hierdoor wordt bereikt, dat b.v. bij het
aanvragen en verstrekken van twee wa
gens van 15 ton de vijftien-tons-vrachtprij-
zen reeds in rekening worden gebracht, zoo
dat de gezamenlijke lading in beide wa
gens 16.000 K.G. weegt, inplaats van bij
een gewicht van 30.000 K.G., zooals nu nog
het geval is. Bij aanvaag en belading van
drie wagens van 15 ton draagvermogen
dus reeds bij belading met 24.000 K.G. in
plaats van met 45*000 K.G. enz.
Dat de vracht hierdoor in vele gevallen
een niet qnaanzienlijke verlaging kan on
dergaan, blijkt wel uit de volgende voor
beelden.
Betaalt men thans b.v. op een afstand
van 100 K.M. voor een lading hout van
16.000 K.G. in de twee aangevraagde en
verstrekte wagens van tien ton draagver
mogen onge'veer ƒ74, na 21 dezer zal on
der gelijke omstandigheden de vracht
slechts 63 bedragen, dus ongeveer 15
pet. minder. Zouden er twee wagens van
15 ton draagvermogen zijn aangevraagd en
verstrekt, dan is de tegenwoordige,
vracht in vorenstaand voorbeeld ongeveei
93 en straks maar 63, dus zelfs ruim
30 pet. minder.
Ook voor andere goederen en op andere
afstanden ondergaan de vrachten gelijk
soortige verlagingen, zoodat deze nieuw©
maatregel door belanghebbenden, die
16.000 tot 20.000 K.G. in twee 10-tons-wa-
gens of 24 000 tot 30.000 K.G. in twee 15-
tons-wagens, of 24.000 tot 45.000 K.G. in
drie- 15-tons-wagens hebben te verzenden,
zonder twij'fel toegejuicht zal wordem
BEDRIJFSRADEN.
De ontvangst van het wetsontwerp in de
Eerste Kamer.
Ontleend is aan het Voorloopig Verslag
der Eerste Kamer over het wetsontwerp
inzake de inste.ling van bedrijfsraden:
Verscheidene leden konden dit wetsont
werp bezwaarlijk toejuichen. Huns inziens
gaat het lang niet ver genoeg. De beste
vorm van bedrijfsorganisatie is, naar het
oordeel dezer leden, te bereiken op de ba
sis van ondernemingsraden, gedragen door
de medewerking er vakvereenigingen.
Eenige leden meenden echter zeer te
moeten waarschuwen tegen de hooggestem
de verwachtingen welke dit ontwerp in
verschillende kringen heef' gewekt. De on
dervinding met het georganiseerd overleg
omtrent arbeidsvoorwaarden, zooals dat
bij verschillende pubbeke lichamen bestr.rt.
is, volgens deze leden niet geschikt om in
dezen een gunstig oordeel te wettigen.
Sommige leden hadden eveneens ernstige
bedenkingen tegen het wetsontwerp. Naar
BUITENLAND.
Het sleepende geschil tusschen Bolivia
en Paraguay. (2e blad)
Paul Boncours regeeringsprogram. (2e
blad).
Regiem-verzachting in Britsch-lndië. (2e
blad).
BINNENLAND.
Eorste Kamer. Het slot van de behan
deling van het wetsontwerp tijdelijke hef
fing van opcenten op sommige invoerrechten
en op de accijnzen op bier en suiker, als
mede herziening van het tarief. (Isto blad).
Tweede Kamer. Verschillende wets
ontwerpen. (1ste blad).
Twee dooden op een „bewaakten" over
weg nabij Dederr.svaart. (1ste pagina).
ERNSTIG CN GELUK OP EEN
BEWAAKTEN OVERWEG.
TWEE PERSONEN GEDOOD.
Doordat de overweg wacht er om tot nu
toe onbekende reden verzuimd had den
spoorwegovergang nabij de spoorbrug ovor
de Dedemsvaart. tusschen Den Hulst en
Lichtmis te sluiten, heeft op dozen over
weg hedenmorgen te half negen een ern
stig ongeval plaats gehad, waarbij twee
personen om het leven zijn gekomen.
Toen de sneltrein van Groningen, die te
8.43 uur te Zwolle moet aankomen, met
een vaart van tusschen 70 en 80 K.M. per
uur den overweg passeerde, bevond zich
juist midden op den spoorweg een met 25
varkens geladen vrachtauto. Het voertuig
werd te laat door den machinist van den
trein opgemerkt en m volle vaart gegre
pen. De overweg ligt ten Noorden van net
kanaal en toen de trein ongeveer 250 M.
verder over de brug tot stilstand was ge
bracht, vond men aan de Zuidzijde van het
kanaal de overblijfselen van de totaal ver
nielde auto, de lijken van twee slachtoffers
en de overblijfselen van ruim 20 eveneens
om hot leven gekomen varkens. Het geheel
bood, verspreid langs den spoorweg, een
vreeselijken aanblik.
De beide slachtoffers bleken te zijn de
41-jarige veehandelaar G. J. Timpman en
zijn ongeveer 20-jarige knecht Kooiker, bei
den uit Lutten aan de Dedemsvaart. Zij
waren met de varkens op weg naar het
station Dedemsvaart om ze daar te veria
den. Dr. A. Beiboer uit Staphorst was spoe
dig ter plaatse, doch hulp was niet meer
noodig. Beide slachtoffers, wier lijken vree-
selijk verminkt waren, moeben op slag zijn
gedood.
De botsing tusschen den trein en de
vrachtauto was zóó hevig, dat doordat stuk
ken van de vrachtauto tegen de spoorbrug
werden geslagen, deze brug defect is ge
raakt. Het bovenwerk is op vele plaat
sen beschadigd en bediening is niet meer
mogelijk. Bij onderzoek is gebleken, dat
de brug vast ligt en dat het treinverkeer
kan plaats hebben. Het scheepvaartver
keer in de Dedemsvaart is echter tengevol
ge van dit ongeluk voorloopig gestremd.
De lijken van de beide slachtoffers zijn
op last van den Officier van Justitie to
Zwolle in beslag genomen en worden door
de marechaussée naar Zwolle overgebracht.
De spoorwegwachter, die het verzuim heeft
gepleegd, is onmiddellijk buiten dienst ge
steld. Hem is door do' marechaussée reeds
een voorloopig verhoor afgenomen.
Het ongeluk heeft in de omgeving groote
opschudding veroorzaakt.
hunne meening bestaat er vrees, dat men
geleidelijk zal trachten tot een verder
gaande regeling te komen dat dit ontwerp
brengt.
Met groote instemming hadden verschei
dene andere leden de indiening van dit
wetsontwerp begroet.
Gevraagd werd. of dc Minister kan mede-
deelen, welke bedrijven, naar zijne meenmg,
aanstonds voor de instelling van een be-
drijfsraad in aanmerking komen. Gedacht
werd aan de spoorwegen en de mijnen.