AGENDA
WOENSDAG 14 DECEMBER 1932
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD PAG. 2
BAROMETER.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
naar waarnemingen verricht in den
morgen van 14 Dec. 1932, medegedeeld
door het Kon. Ned Meteor. Instituut
te De Bildt:
Hoogste barometerst.: 776.3 te Boedapest.
Laagste barometerst.: 743.5 te Isafjord.
Verwachting tot den avond van 15 Dec.:
Zwakke tot matige
Zuid-Westelijke tot
Zuidelijke wind; ne
velig tot zwaar be
wolkt, weinig of
geen regen, aanvan
kelijk iets zachter.
De hoogo drukking is in het Noord-Oos
ten aftrenomen. in het Zuid-Oosten en Zuid-
Westen toegenomen. De depressie bij IJs
land nam af. maar een veel diepere nadert
daar uit het Zuid-Westen. In Noord-Scan-
dinavië en Noord-Oost-Duitschland nam
de vorst toe. in West-Europa werd het
zachter. Terwijl in het Oosten de vorst
zich zal handhaven, zullen de vochtige, en
warme luchtmassa's uit het Westen hier
bii het stijeen van den barometer mist en
vrij zacht weer breneen. Op de Britsehe
eilandori viel vrij veel rceen. Te Yalentia
11 m.M.. on het vsteland bleef de neerslag
uiteet genng. Uit Frarkriik en Duitsch-
lend wordt vrij veel mist gemeld en ook
elders is de lucht zwaar bewolkt, behalve
over de Dnitsohe Oostzeekust. Tn het waar-
nerningseebier waait niet meer dan matieo
nf krachtiere wind. van den Oceaan wordt
een zware Zuid-Westerstorm gemeld, die
vermoedelijk naar IJsland trekt..
LUCHTTEMPERATUUR:
Temneratunr des middags te half drie
5.5 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS «JLï
Van Woensdagnamiddag 4.15 uur tot
Donderdagmorgen 7.34 uur.
HOOG WATER
Hoog watei te Katwijk aan Zee op
Donderdag 15 December voonn. 3.55 uur en
nam 4.20 uur.1
WASSENAAR.
GEMEENTERAAD.
(Vervolg.)
Spr. vindt het een sterk argument,
dat andere gemeenten hebben getracht
de heffing van opcenten teeen te houden.
Hij acht dit ook voor Wassenaar van
belang. Wat de opcenten op de grondbe
lasting betreft is hij het eens met het
geen de- heer Tdenburg heeft gezegd. Hij
gaat echter niet mede met dien betoog
om de opcenten op de ongebouwde eigen
dommen te laten vervallen. Spr. vindt
liet niet juist om uit den weg to gaan
voor psychologische overwegingen. Spr.
vindt het gevaarlijk om nu al te be
schikken over de overwegingen. Spr.
vindt het gevaarlijk om nu te beschik
ken over dc winst van de bedrijven over
1932. Hij wijst er op, dat uit de heffing
van opcenten een bedrag van ruim
53.000.— zou komen. Hij meent, dat
dit bedrag ook kan worden gevonden in
de onverdeelde winst van het electrisch
bedrijf en de meerdere opbrengst van_ de
pcrsoneele belasting. De eventueele winst
van 1932 kan dan buiten besohouwing
blijven en men heft geen opcenten van
do gemeentefondsbelasting. Spr. acht dit
de beste oplossing. Wat de bezuiniging
betreft, wil hij er op wijzen, dat B. en
W. deze steeds betrachten. De begroo-
ting vertoont een groot accre® op de
uitgaven, maar dit is een gevoïg van de
genomen besluiten, die geld kosten. Hij
meent, dat bezuniging nooit effect zal
sortecren tenzij de mentaliteit van den
raad wordt gewijzigd. Tegen een bezui-
nigings-commissic bestaan bij B. en W.
geen bezwaren, alleen verwachten zij er
geen profijt van. Spr meent, dat het
loer nog niet zoover is gekomen, dat ge
wichtige belangen moeten worden opge
schort.
Weth. Boichel deelt de mèening van
den voorzitter en wijst er op, dat do be
grooting slechts een taxatie is en dat
het genezins wil zeggen, dat alle posten
zullen worden uitgegeven. Hij waar
schuwt er voor om about portant over
de winst van 'de bedrijven te beschikken,
want in de toekomst zullen groote uit
gaven moeten worden gedaan.
Hierna werd gena-uzeerd.
(Het slot van dit verslag kunnen wij
dientengevolgo eerst in ons volgend num
mer brengen, doch wij kunnen reeds
melden, dat het voorstel van B. en W.
om geen opcenten te heffen op de
hoofdsom van de gemoentefondsbelas^'ng
is aanvaard, doch dat wol zullen warden
geheven 30 oocenter op de crondbe'as-
ing op dc gebouwde eigendommen en
20 o«oent-°n op dc ongebouwde eigen
dommen. Red.).
BINNENLAND
BESTRIJDING CRISISWERKLOOS
HEID DOOR VERKORTING VAN
ARBEIDSDUUR.
WIJZIGING VAN HET ARBEIDS
BESLUIT 1920.
De Hooge Raad van Arbeid heeft j.l. Za
terdag vergaderd onder leiding van prof.
mr, P. J. M. Aarberse.
Met algemeene stemmen stelde de Raad
zijn advies vast omtrent het door den mi
nister van Economische Zaken en Arbeid
bij den Raad aanhangig gemaakt voor-ont
werp van een algemeenen maatregel van
bestuur tot wijziging van het Arbeidsbe
sluit 1920.
Besloten werd het ontwerp-advies in zake
de voor-ontwerpen t. a. v. ventarbeid van
jeugdige personen en vervoerarbeid te land
van jeugdige personen terug te verwijzen
naar de commissie van praeadvies.
Uitvoerig werd van gedachten gewisseld
over het voorstel van de leden De Bruyn
c.s., luidende als volgt:
De Raad besluite het vraagstuk van den
arbeidsduur in studie te nemen en ver
zoeke den voorzitter, een commissie te be
noemen, welke
a. den Raad binnen den kortst mogelij-
ken tijd zal adviseeren omtrent de vraag,
of het al dan niet noodig of gewenscht is,
tor beperking van de crisiswerkloosheid,
tijdelijke wettelijke maatregelen te nemen,
welke kunnen leiden tot verkorting van
den arbeidsduur, geregeld bij de Arbeids
wet 1919 en de daarop gebaseerde besluiten
en eventueel daartoe strekkende voorstel
len zal doen;
b. onder het oog zal hebben te zien de
vraag, of de tijd gekomen is voor het ne
men van wettelijke maatregelen tot de de
finitieve verkorting van den arbeidstijd
in we.'ken vorm dan ook en eventueele
voorstellen, welko daartoe kunnen leiden,
aan den Raad zal voorleggen.
De Raad vereenigde zich met 5 stemmen
tegen met punt a van dit voorsteL Met een
kleine meerderheid (22 tegen 16) verwierp
de Daad punt b.
De vergadering werd bijgewoond door
den minister van Economische Zaken en
Arbeid.
PR0V. STATEN VAN Z.-H0LLAND.
(Vervolg)
Bij het voorstel om het tarief voor het
veerrecht van Krimpen aan de Lek op'
Nieuw Lekkerland voor personen te bren
gen op 6 cent (zooala vroeger, doch verle
den jaar was het verlaagd tot 5 cent) wordt
een voorstel Gardenier tot handhaving van
het 5-cents-tarief met 50 tegen 20 stemmen
verworpen, waarna dat van Ged. Staten z.
h.s. wordt aangenomen.
Bij het voorstel inzake subsidies voor
restauraties van monumenten zegt mej.
Meijer (R.K.) dat zij er gaarne toe wil
medewerken om deze werken te steunen.
Zij moet zich echter ten aanzien van de
restauratie van de kerk te Naaldwijk haar
stem voorbehouden totdat Ged. Staten heb
ben gesproken.
Hierna wordt pauze gehouden.
Verschillende leden voerden het woord
over het al of niet subsidieeren van restau
ratiewerken aan historische gebouwen.
Het voorstel inzake de Ned. Herv. kerk
te Naaldwijk (20 pCt. subsidie in de kos
ten van de restauratie van kerk en toren
tot ten hoogste 48.000.— gelijkelijk te
verdeelen over de jaren 1933*38) wordt
tenslotte y»et 44 tegen 21 stemmen aange
nomen.
De overige subsidies worden z.h.s. goed
gekeurd.
Bij de behandeling van fret wegenver-
slag 1932 dringt de heer Trouw (Lib.) aan
op de totstandbrenging van een recht-
streeksche nieuwe verbinding tusschen
Roclcanje, Helvoet en Nieuw-Helvoet langs
de kuststrook, inplaats van de verbinding,
die meer Noordelijk over het eiland loopt
langs Heenvliet, doch waarbij Nieuw-Hel
voet weinig belang heeft, te verbeteren.
Voorts dringt hij bij Ged. Staten er op aan,
verbetering te brengen in de verbinding
van den Barendrechtsehen en den Dordt-
schenweg.
De heer Diepenhorst (AR.) acht de
boombeplanting op den weg 's-Gravendeel
BlaakschendijkDordtschestraatweg een
te groote luxe en hij vraagt verbetering
van de verbinding BlaakschedijkDordt
schestraatweg oa. door het aanbrengen
van een rijwielpad en het wegnemen van
eenige obstakels voor zoover dat met wei
nig kosten kan geschieden.
Dc heer Sneep (C.H.) bepleit de aller
noodzakelijkste verbetering van den Baren-
drechtscheweg, loopende van den Dordt
schestraatweg tot het dorp Barendrecht.
De heer Von Fisenne (Ged. Staten) zal
heden antwoorden.
Te half zes uur wordt de vergadering
verdaaord tot hedenochtend 11 uur.
De heer K. B. van Staal (O.SP.) heeft
tijdens de zitting een voorstel ingediend om
een post van een miUioen gulden uit te
trekken ter bestrijding van de werkloos
heid door aan de localiteit bij bet scheppen
van productieve werken financieelen steun
te verleenen, met de bepaling aan bet voor
stel toegevoegd, dat aan de tewerkgestelde
arbeiders de normale contractloonen wor
den uitbetaald
UIT DE TM RMOPSPHE TEXTIEL
INDUSTRIE.
Voorstel tot loonsverlaging afgewezen
Door den textielarbeidersbond „St. Lara-
bertus" werden gisterenavond te Tilburg
in vier zalen der stad buitengewone leden
vergaderingen gehouden van de door de
Tilburgsche Vereeniging van Fabrikanten
van wollen, stoffen voorgestelde herziening
der arbeidsvoorwaarden. De vergsderinsen
waren zeer druk bezocht en er heerschte
een groote spanning.
Het voorstel dor fabrikantenvereeniging,
om met ingang van 1 Januari a.a. de loonen
met 7K pet. te verlagen, werd door de le
denvergaderingen afgewezen. In een ver
gadering van het hoofdbestuur van „St.
Lambertus", die heden te Tilburg wordt
gehouden zal de verdere houding worden
bepaald en de toestand onder het oog wor
den gezien, die door de afwijzing der loons
verlaging ban ontstaan.
DE INVOER VAN BOTER IN
FRANKRIJK.
De correspondent van de „N. R. Crt."
te Parijs schrijft:
Op den minister van landbouw wordt op
het oogenblik druk uitoefend tot herstel
van de con tingentee ring van den invoer van
buitenlandsche boter, ofschoon de douane
rechten tot 7 frs. het kilo verhoogd wer
den, waarbij nog komen de taxe van 6 pet.
op den invoer en voor de landen met ge-
deprecieerde munt een recht van 15 pet.
Het vorige jaar steeg de groothandels-
prijs voor boter in de ballen tot frs. 26 en
29 hét kilo. De Intransigeant erkent, dat
sommige grossiers groote hoeveelheden te
duur betaalde boter in koelkelders opge
slagen hebben, maar deze speculanten be
hoeven niet ten koste van de verbruikers
bevoordeeld te worden.
ONBEWAAKTE OVERWEGEN.
Opheffing van een buslijn deswege.
Nu de directie van de Ned. Spoorwegen
het -oornemen heeft om de bewaking van
den spooroverweg nabij Nootdorp, in het
traject van de Z.H.E.S.M. Rotterdam—
Schevcuingen, uit bezuiniging op te heffen,
heeft de directie van de autobusonderne
ming V.T.O.S. te Wateringen, welke een ge
regelde dienst onderhoudt tusschen Delft
en Nootdorp, aan Ged. Staten verzocht
dit traject te mogen opheffen met ingang
van den datum, waarop de overweg niet
langer bewaakt zal worden. Op dit traject
wordt toch reeds groote aandaoht ge
vraagd van de chauffeurs voor twee onbe
waakte overwegen en de directie van V.L
O.S. acht zich tegenover het publiek niet
verantwoord, indien nu nog een derden
onbewaakten overweg, waarlangs des zo
mers 80 k 90 treinen daags passeeren, moet
worden gepasseerd.
UITGIFTE JUBILEUMZEGELS.
Bij het vierde eeuwfeest der geboorte
van Willem van Oranje.
Gedurende het tijdvak van 1 April tan.
31 December 1933 zullen naast de gewone
frankeerzegels van Rijkswege herdenkings
postzegels worden uitgegeven ter gelegen
heid van het vierde eeuwfeest der geboorte
van Prins Willem van Oranje.
Deze zegels zullen worden uitgegeven in
de frankeerwaarden l1/,. 5, 6 en 12 1/2 oent,
en zullen zonder bijslag verkocht worden.
De zegels zullen toepasselijke voorstel
lingen dragen, n.l. het wapen (voor het ze
gel van 11/J cent) en de reproductie van de
beste portretten van den Prins, n.l. het por
tret van de gravure van Goltzius (voor het
zegel van 5 oent), dat van het schilderij van
Key, hangende in het Mauritshui6 (voor het
zegel van 6 oent) en het portret te Kassei,
toegeschreven aan Moro (voor het zegel van
12i/i oent).
KERKNIEUWS
Beneemingen in het Aartsbisdom.
Z. H. Exc. de Aartsbisschop van ytreoht
heeft benoemd tot pastoor te Utrecht (O.
L. Vr. ten Hemelopn.) den weleerw. heer
A. B. van der Borgh, en tot pastoor te Nij-
verdal den weleerw. heer J. B. Leisink.
STADSNIEUWS
EEN E. H. B. O-BRIGADE
OPGERICHT.
UITEENZETTING VAN HET DOEL
DOOR DR. RENAUD.
Een uitstekende demonstratie op
Den Burcht.
De onlangs hier ter stede opgerichte
Leidsche E.H.B.O.-Brigade trad gister-
Avond voor het eerst naar buiten op dooT
het geven van demonstraties op „Den
Burcht".
Het verloop is voor de organisatoren een
volledig succes geweest, want niet alleen,
dat de belangstelling, ook van de zijde
der autoriteiten zeer bevredigend was, ook
de demonstraties slaagden naar wenscü
en het geheel vestigde den indrilk, dat hier
rnstig-willende en goed gedisciplineerde
mannen en vrouwen aan het werk waren.
De voorzitter, dr. E. Renaud, heette van
te voren de vele belangstellenden in de
Graaaibeurs van harte welkom, in het
bijzonder dr. M. D, Horst, directeur van
den Gem. Geneeskundigen Dienst, dien hij
dankte voor zijn verleende medewerking
en degelijke adviezenden hoofdinspec
teur van politie, den heer Eskens (de bur
gemeester was evenals de commissaris van
politie verhinderd), den heer A. M. de
Blaauw, dir. van Gem. Werken, den brand
weer-commandant Verhoog en den onder
commandant van Lith, de leden der R.-K.
Gymnastiekver. „De Bataaf", ir. G. L. van
Klinkenberg, directeur en ir. J. Stokhui-
zen, hoofdingenieur der Sted. Lichtfabrie
ken, den heer J. A. O. A. Erkelens, die zich
bereid verklaarde de demonstratie met het
zuurstofapparaat te geven, de heeren van
den Veiligheidsdienst der Lichtfabrieken,
dr. Stuurman, directeur van het Openbaar
Slachthuis, die anatomische preparaten
voor de demonstraties bschikbaar stolde,
den commandant van de militaire politie,
de leden der zusterbrigade uit Voorscho
ten, de bestuursleden van de Zijl, de Leid
sche Zwemclub en last not leastvan de
Leidsche Reddingsbrigade uit wier mid
den het initiatief tot het vormen van een
E.H.B.O.-Brigade is ontstaan en die deze
gedachte aanvankelijk heeft uitgewerkt.
Totdat de groei zoo'n vlucht nam, dat
dc brigade zich als zelfstandige vereeni
ging afsoheidde.
Dr. Renaud gai vervolgens een over
zicht van doel en wezen der Brigade, wier
leden thans allen één jaar les hebben ge
had. Het uiteindelijk doel is een brigade
te formeeren van uitsluitend gediplomeer
de krachten, die bereid zijn bij dag en
nacht eerste hulp bij ongelukken to ver
leenen.
De Leidsche brigade is financieel geheel
op zichzelf aangewezen en tot in onder
deden georganiseerd volgens de coöpera
tieve gedachte. Er zijn momenteel acht
groepen, elk van vier personen, die op hun
beurt een groepleider hebben, doch die
een voor een in staat zijn deze zoo noodig
te vervangen.
Opdrachten worden door den chefleider
uitsluitend via den souschef-leider en
groepleider tot de leden verstrekt; ver-
zoeken van de leden bereiken hem in om
gekeerde volgorde.
Teneinde in geval van nood zoo spoedig
mogelijk hulp te kunnen verleenen, is een
tot in de puntjes uitgewerkt alarmsysteem
ontworpen, waarbij de stad in vijf rayon*
wordt verdeeld en elk lid (verreweg de
meeste zijn telefonisch bereikbaarpre
cies weet, wat hij doen moet. Bij de aan
neming van nieuwe leden worden aan de
moreele opvattingen en gedragingen van
de candidaten hooge eischen gesteld.
Spr. stelde vervolgens aan de acht
groepleiders een gesloten enveloppe ter
hand en vestigde er daarbij de aandacht
op, dat de samenstelling der opdrachten
de leden totaal onbekend is, zoodat de de
monstratie het karakter draagt van een
volkomen onvoorbereide oefening.
Daarna begaf het gezelschap, geëscor
teerd door een aantal fakkeldragers, zich
bovenop „de Burcht", waar de leden kor
ten tijd gelegenheid kregen hun opdrachten
te bctudeeren en de werkzaamheden te
verdeelen.
Korten tijd later waren ijverige handen
druk in de weer om het achttal gewonden,
wier kwetsuren over het algemeen uiterst
gecompliceerd waren, te verbinden.
Stil en rustig ging ieder zijn gangde
groepsleider fluisterde zacht zijn bevelen;
hoofden werden verbondenbeenen en
armen gespalktkunstmatige ademhaling
en toediening van zuurstof toegepast,
iedereen wist precies wat hij of zij doen
of laten moest. Kortom, ver binnen het
vastgestelde maximum van 10 minuten was
elk slachtoffer transport-klaar.
Na afloop werden de brancards met de
verbonden slachtoffers onder het flikke
rend 8chiinsel der flambouwen naar be
neden gedragen. De lucht in de zaal scheen
hen goed te doen, want nauwelijks be
neden, stonden de zwaarstgewonden plot
seling od en staken een sigaret op
Dr. Renaud heeft ten slotte allen be
dankt, waarna dr. Horst nogmaals zijn
groote ingenomenheid met het tot stand
komen dezer brigade uitsprak en bij voort
during zijn volledige medewerking .toe
zegde.
VEREENIGING R. K. GEMEENTE
RAADSLEDEN IN DEN STATEN-
KIESKRING LEIDEN.
Gisteravond kwam de Vereeniging van
'El. K. Gemeentera ^eden in den Staten-
kieskring Leiden in algemeene ledenverga
dering bijeen in den Burcht, alhier.
Te even 7 uur opende de voorzitter, de
Leidsche wethouder van onderwijs mr.
Tepe, de vergadering met den Ohr. groet
en deelde mede, dat de heer J. v. d. Voet
(Voorhout) in 't bestuur zal optreden als se
cretaris-penningmeester.
Na arrestatie der notulen wordt het
woord gegeven aan den heer J. M. van
Sas, chef van de afd. financiën van de ge
meente-secretarie te Maastricht, die „de
financieele verhouding tusschen Rijk en
Gemeente" zal uiteenzetten.
Spr. ving aan met een verklaring, in
houdende een antwoord op een ingezonden
stuk in de Leidsche Courant, waarin, zoo
als bekend, aan spr verweten werd, dat
hij nieWKatholiek georganiseerd is.
Spr. heeft zich nog niet bij de A.R.K.A,
aangesloten doch zal daartoe binnenkort
overgaan. Komende tot zijn onderwerp,
herinnerde spr. eraan dat de gemeenten
veel rijkswerk moeteD verrichten, zoodat
het billijk is, dat de gemeenten financieel
gesteund worden door het 'Rijk. De vroe
gere financieele rijksvergoeding was de
moeite niet waard, zoodat een herziening
noodzakelijk was, welke in werking is ge
treden met 1 Mei 1931, waardoor zooals
bekend het Gemeentefonds is ingesteld en
de gemeentelijke inkomstenbelasting, de
forensenbelasting en de opcenten op de
rijksinkomstenbeliast.ing zijn afgeschaft.
Daarmee is evenwel geen bevredigende
regeling bereikt, hetgeen spr. aantoont door
na te gaan, welk bedrag wordt uitgekeerd
per inwoner aan de verschillende gemeen
ten, welke bedragen nogal uiteenloopcn.
De fout zit in het baseeren van de uitkee-
ring op de uitgaven van 192619271928.
Een vroeger zuinige gemeente ontvangt dus
zeer weinig en moet thans zijn uitgaven
bestrijden met ongehoorde aanvullende
belastingen. Er zijn thans reeds ongeveer
500 gemeenten, die het maximum aantal
opcenten op de gemeentefondsbelasting
heffen, terwijl in verschillende gemeenten
allerlei kromme sprongen moeten worden
gemaakt om de begrooting kloppend te
krijgen. Uit de gemeentebedrijven moet
vaak meer geput worden dan voor een goe
den gang van zaken gewenscht is. Er zijn
slechts enkele gemeenten, die zich nog niet
in de 2e of 3e klas hebben geplaatst.
Spr. gaat dan na, welke bronnen van in
komsten de gemeenten verder nog hebben,
waarvan de voornaamste is de opcenton-
heffing op de personeele belasting. Daai
de gemeenten in dit opzicht een grroote vrij
held genieten komt er van de bedoeling
Gemeentelijke Aankondigingen
Hinderwet
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat door hen
vergunning ie verleend aan: a W. Th. A.
Bergers en rechtverkrijgenden tot het op
richten van een inrichting voor het bewer
ken van vleeschwarren met rookerij en zou-
terij in het perceel Pietor de la Courtstraat
No. 24; b. de N.V. Leidsche Schelpkalk
branderij „Trio" qjn rechtverkrijgenden tot
het oprichten van een kalkbranderij op het
perceel Zoeterwoiidsohweg No. 25; c. J. A.
Meyer® en reohtVêrtrijgenden tot het op
richten van een bewaarplaats voor petro
leum in het perceel Michielstraat No. 18;
d. de N.V. Leidsche Manufacturenhandel
van Vroom en Dreesman en rechtverkrij
genden tot het oprichten van een oonfectie-
atelier en een stoffeerderij in een complex
perceelen, gelegen aan de Aalmarkt Nis.
2228, Maaremanasteeg No. 7, Breestraat
No. 82 en Mandenmakers'steeg Nis. 2, 4
en 6.
LEIDEN.
Woensdag. De Hanze, Ontwikkelingsavond
in „In den Vergulden Turk", 8.30
uur.
Woensdag, K. J. M. V. „Sl* Peter Kanis",
Eigen Huis, 8.30 uur.
Dinsdag, R. K. Metaalbewerkersbond, afd.
Leiden, Bondsgebouw, 8 uur.
De avond-, nacht en Zondagdienst der
apotheken wordt van Maandag 12 tot
en met Zondag 18 Dec. a.s. waargeno
men door de apotheken: G. T. Reijst,
Steenstraat 35, telef. 136 en A. J. Donk,
Doezastraat 31 telef. 1313.
der wet van 1931, n.l. een gelijkheid van
belastingdruk te scheppen onder de ge
meenten, niets terecht.
De wet is alleen voordeelig voor de ge
meenten die een behoorlijke" uitkeering krij
gen uit het gemeentefonds.
Spr. wijst in dit verband op de gemeen
te Noord wijkerhout, die nog onlangs haar
opcenten op de gemeentefondsbelasting
moest verhoogen van 80 tot 100, de opcen
ten op de personeele belasting moest op
voeren van 50' tot 150 en nog te kampen
heeft met een tekort van 33.000.
Zal de stijging der crisis-uitgaven nog
verder voortgaan, dan ziet spr. niet in, hoe
dat gaan moet; dan zal het eenige redmid
del. zijn om door leeningen een deel der
lasten te schuiven op het nageslacht. Ver
schillende gemeenten zijn er reeds toe
overgegaan om diverse crisis-uitgaven over
te brengen op den kapitaaddienst. Spr.
ziet daarin niet zooveel bezwaar, want aan
het opschroeven van de belastingen moet
ook eens een eind komen. Z.i. zal de wet
op de financieele verhouding tusschen Rijk
en Gemeente voor het nieuwe tijdvak van
19361937 gewijzigd moeten worden, spe
ciaal wat betreft de basis van de uitkee-
ringen uit het gemeentefonds.
De burgemeester van Noordwijker-
h o u t, de heer v. Iersel, heeft met genoe
gen geluisterd naar de critiek van den spr.
op deze wet. Ook apr heeft altijd de vol
gende bezwaren tegen de wet ontwikkeld
n.l: le dat de platteland-gemeenten in het
nadeel zouden komen tegenover de stads
gemeenten en 2e dat de zuinige conserva
tieve gemeenten de dupe zouden worden.
Deze bezwaren zijn wel uitgekomen.
De gemeente Noord wijkerhout is even
eens de dupe geworden van de nieuwe re
geling, zooals zoovele Katholieke gemeen
ten, die in de jaren 192619271928 geen
heil zagen in roode experimenten. Dat het
vooral de plattelands gemeenten zijn, die
in het nadeel zijn, vindt zijn oorzaak vol
gens spr. in de uitgaven van politie, la
ger onderwijs en armenzorg (hoogere uit
gaven, dus hoogere uitkeering) terwijl aan
den anderen kant de stedelijke gemeenten
inkomsten hebben waaruit de plattelands
gemeenten niet kunnen putten (vermake
lijkheidsbelasting bijv.).
De voorzitter, mr. Tepe, dankt den heer
v. Sas voor de duidelijke uiteenzetting van
de grievende ongelijkheid, welke de wet-
de Geer tusschen de uitkeeringen aan de
gemeenten heeft veroorzaakt. De heer v.
Iersel heeft dat nog eens onderstreept door
een voorbeeld uit eigen ervaring te noe
men. Ook de gemeente Leiden is „gestraft"'
voor haar zuinig beheer in vroeger jaren.
Mocht de profetie van den heer v. Sas
uitkomen dat de meeste gemeenten weldra
gedwongen zullen zijn het maximum aantal
opcenten op de gemeentefondsbelasting te
heffen, dan zal de gewenschte nivelleeren-
de werking van de wet tot uiting komen,
zij het dan ook doordat de uitkeering uit
het gemeentefonds te laag is.
De heer Kortman (Oegstgeest) wijst
er op, dat het de crisis geweest is, welke
de ongelijkheid onder de gemeenten heeft
veroorzaakt. Doch de crisis-uitgaven blij
ven niet eeuwig. Zal na het ophouden der
crisislasten de ongelijkheid niet automa
tisch ophouden 1
De heer v. Sas ontkent dat. De factor
crisislasten zal van enormon invloed zijn op
de volgende vaststelling der uitkeeringen,
wanneer althans de wet niet veranderd
wordt. Bovendien zijn er nog de verschillen
in dc uitgaven voor de politie en het lager
onderwijs.
De heer Voet (Voorhout) vestigt er do
aandacht op, dat de gemeente Voorhout
