24ste Jaargang ZATERDAG 26 NOVEMBER 1932 No. 7365 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN PARTIJRAAD R.K. STAATSPARTIJ ST. CLEIWEIIS-RETRAITENHUIS 1 BINNENLAND DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per post f2.95 per kwartaal Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 een per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geillustreerd Zondagsblad 9 oent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeehugen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50. Rede Prof. Aalberse. VOORSTELLEN RIJKS KIESKRINGEN. De R.-K. Staatspartij hield gisteren en boudt heden haar 12de vergadering van den Partijraad in café Brinkman te Haarlem. De voorzitter van den Partijraad, prof. dr. P. J. H. Aalberse, opende de vergade ring en gaf het woord aan dr. Th. Koot die een woord van welkom tot de aanwezigen richtte, als voorzitter van den Kieskring Haarlem. Prof. dr. P. J. M. Aalberse hield hierna een rede. Deze partijvergadering is de be langrijkste in de 4-jarige regeerperiode, omdat zij beteekent de inzet voor de vol gende verkiezing in Juni 1933. Dan zal weer over het politieke lot van ons vader land beslist worden. Het is vandaag een dag van bezinning om ottze groote leidende beginselen. Wij moeten vasthouden aan ons groote beginsel, aan ons katholiek beginsel dat ons moet leiden bij ons practisch han delen op katholiek gebied. Daarin ligt de eigenlijke bron van onze onverbreekbare eenheid. Nergens heeft men dat zóó diep gevoeld als juist in ons "land. Onze voorvaderen voelden elkaar in den noodw nauwer tot elkaar aangedreven: daarom ons ééne groote katholieke ver bond. Toch bezitten wij onze vrijheid van meenig en denken. Dat is bij ons mogelijk, omdat wij uit één grondslag onze conclu sies trekken, slechts kunnen verschillen over de toepassing. Door vrijheid van mee ning ontstaat geen groot gevaar, de onder linge waardeering onder ons vermindert daardoor niet. Meeningsverschillen moeten zelfs voorkomen. Alle geledingen van het katholieke volk moeten zich bij onze Staatspartij thuisgevoelen. Onze partij mag echter nooit worden een belangen partij, maar een principieele partij voor al le standen. Daarmede-is steeds rekening gehouden. Is er één partij in ons land, die met zooveel moed gestreden heeft voor so ciale verbeteringen? Zijn we daarmede niet sinds dr. Schaepman begonnen? Wij hebben dat niet gedaan om kiezervangst, maar om onze katholieke beginselen. Vrees voor de kiezers is voor de politiek het beginsel der onwijsheid. Critiek zal dikwijls worden vernomen, dat houdt ons frisch, dat doet ons bezin nen. Maar die critiek zij eerlijk en opbou wend, niet krenkend. Critiek om de cri tiek, is altijd funest, zij bouwt niet op. Z. H. de Paus heeft het onlangs nog- ge zegd, dat onze eenheid ten koste van en vóór alles gehandhaafd moet blijven. Onze invloed hangt samen met onze eenheid. Voor die eenheid moet men ook offers brengen en zijn particuliere belangen on dergeschikt maken. Door een liberaal werd in 1889 over de Katholieke Partij geschreven, dat zij de grootste vastberadenheid, voorzichtigheid en zelfbeheersching bezat. Dat is nu nog zoo en spreker zou er bij willen voegen: „Zin voor realiteit". Wij mogen nooit vergeten, dat wij in dit land slechts 1/3 vormen van de geheele bevol king. Voor de komende jaren zal het nood zakelijk zijn, dat wij een kabinet hebben, steunend op een meerderheid in de Kamer. Wij moeten verreweg de voorkeur geven aan een parlementair kabinet. Er zijn drie mogelijkheden: een kabinet op principieele naire te constateereneen feit waardoor deeltelijk links), op andere basis (eenige rechts en eenige links). Mocht ons in de toekomst een ijzeren noodzaak dwingen om met de sociaal-democraten samen te gaan, dan zullen wij eenvoudig daartoe moeten overgaan. Maar speker wil Mgr. Nolens' principe niet omver werpen. Toen Mgr. Nolens kort voor zijn dood hierover met spreker sprak, zag hij in de S. D. A. P. een ombuiging naar het evolutionnaire, den laatsten tijd echter valt er in de S. D. A. P. meer een ombuiging naar het revolution- niare te constateeren; een feit waardoor de waarschijnlijkheid, dat onze wegen zich eenmaal kruisen zullen, weer veel verder verschoven is. Zien wij naar links, dan zien we aller eerst de vrijzinnig-democraten. Zij zijn niet meer de liberalen noch de socialisten van vroeger. Men kan niet ontkennen, dat ve len onder hen in bepaalde beginselen het zelfde hebben gepropageerd als wij. Ook heeft spreker niet bedoelde de liberalen geheel uit te schakelen. Spreker heeft van Windthorst geleerd nooit „neen" te zeg- ^en ?.n P°ütiek Met de liberalen zal on zerzijds echter niet gemakkelijk overeen stemming verkregen worden. Wat de uiter ste noodzaak echter zal brengen, is nu niet te bezien. Voor de toekomst moeten wij thans in deze vergadering de grondslagen leggen, In het program is verwezenlijkt het principeel, waaraan bij de verkiezingen enkele zaken, die leven onder het volk, kunnen worden toegevoegd. Spreker heeft met vrepgde aan dit program medege werkt: er was een absolute homogeniteit tusschen hem en bestuur. Ten aanzien van het groote aantal amen- menten, zou spreker met Vondel's „Jephta" willen zeggen: „Ik bide God, dat Hij U met geduld begiftige, om dit rustig uit te harden". Met een citaat van Paulus aan de Phi- lipensen, betogde spreker dat het voor alles goed is, dat wij de eensgezindheid bewaren. Aan de orde is het voorstel van het P. B. den Partijraad te doen besluiten de contri butie aan de centrale partijkas te brengen van 3 ct. op 5 ct. per lid. Het voorstel werd met 69 tegen 10 stem men aangenomen. Het voorstel van het P. B. om in ver band met de vermoedelijke wijziging in de Kieswet een aansluitende wijziging in eeni ge termijnen van het Kiesreglement 1932 aan te brengen. VOORSTELLEN. Een motie Utrecht, waarbij op afschaf fing van den Zomertijd wordt aangedron gen, wordt afgewezen. Een motie Utrecht, waarbij de Kamer fractie verzocht wordt, haar invloed aan te wenden, dat in verband met den huidigen crisis-toestand, de werkverruiming worde bevorderd, zooveel mogelijk door voortzet ting van reeds ondernomen werken, zooals de verdere drooglegging der Zuiderzee, de uitvoering van plannen tot verbetering van wegen, de uitvoering van het Rijkswegen- plan en van kanalen- en bruggenbouw, wordt z. h.s. aangenomen. Leiden stelt voor, dat er worde tegen gewaakt, dat het platteland niet stelselma tig van hare overheidsinstellingen wordt beroofd. Dit voorstel wordt ingetrokken na bestrijding van het partijbestuur. Ook het voorstel Leiden, bevorderd wor de het tot stand komen van behoorlijke steunregelingen voor kleine werkgevers en neringdoenden, wordt ingetrokken. Den Haag stelt voor den partijraad ver schillende besluit te doen nemen, in ver band met de economische crisis. Dit voor- stek wordt, nadat het partijbestuur tot niet- aanneming heeft geadviseerd, verdedigd door den heer Moonen. Mr. Goseling is er niet voor, dat alles door de commissies moet geschieden, men moet ook vertrouwen in het partijbestuur stellen, dat actueele vraagstukken wel de gelijk onderzoekt. Spreker zegt toe in het partijbestuur te willen brengen het defen sie-, het belasting- en het woningvraagstuk. Den Haag neemt de motie terug. RONDVRAAG. De heer Heemskerk, Leiden, stelt de vraag of het P. B. niet reglementair kan vaststellen, dat de candidaten voor het Ka merlidmaatschap geen lid kunnen zijn van niet-katholieke sociale vereenigingen. Mr. Goseling merkt op. dat het P. B. niet zegt, dat neutraal-georganiseerd zijn goed is. Het wil er meer den nadruk op leggen, dat uit het verleden van den candidaat wel blijkt, dat een richtige behartiging van het katholiek program gewaarborgd is. Een toezegging die de heer Heemskerk vraagt kan het P. B. niet geven; laat de heer H. overwegen of het P. B. hier niet den besten weg volgt. Daarna is de mondelinge rondvraag aan de orde. Den Haag vraagt of het contact met de jongeren nog steeds onderhouden wordt, waarop de voorzitter mr. Goseling ant woordt, dat deze kwestie niet uit het oog verloren wordt. Verder vraagt Den Haag hoe het staat met den gedenksteen van Mgr. Nolens. Ook deze kwestie blijkt de belangstelling van het P. B. te hebben. Hierna is de vergadering geschorst tot hedenochtend tien uur. TE NOORDWIJKERHOUT 1013 Dec. Jonge mannen 13—16 Dec. Heeren #_and- Tuinbouwers 1720 Dec. Gehuwd 2225 Dec. St. Jose ihgez. l\o|t.) J- éh ahoen 25—28 Dec. St Josephgez. (vtyt.) 36 Jan 1933 Jonge mannen 7—10 Jan. G-ehuwde Vnannen 1013 Jan. GehuwdeViannen 1417 Jan. Gehuwde Mannen 17—20 Jonge Mannen 2124 Jan. Gehuwde mannen 10.— 6.50 6.50 6.50 6.50 6.50 6.50 6.50 6.50 6.50 WERKTIJDENBESLUIT VOOR APOTHEKERS. Inwerkingtreding op 1 Febr. 1933. In het Staatsblad no. 537 is opgenomen een K. B. van 17 Nov. j.l. tot vaststelling van een algemeenen maatregel van bestuur als bedoeld in de artt. 57, 68 elfde lid en 91 der arbeidswet 1919 (werktijdenbesluit voor apotheken), waarvan de inwerkingtre ding is bepaald op 1 Februari 1933. In art. 2 wordt bepaald, dat een adsistent of een jeugdig persoon in een apotheek niet langer arbeid mag verrichten dan 8J4 uur per dag en 48 uren per week. In art. 3 is een dergelijke beperking op genomen voor den arbeid van niet-adsisten- ten, met dien verstande, dat een man, die in hoofdzaak met het bezorgen van genees middelen is belast, gedurende ten hoogste 10 uren per dag en 55 uren per week ar beid mag verrichten. AARDAPPELMEEL. Zestig millioen kilo door de Regeering opgekocht. Naar het „Handelsblad" verneemt heeft de regeering ©enigen tijd geleden, teneinde de aardappelmeelmarkt te bevrijden van den druk der onverkoopbare voorraden, 600.000 balen, dat is dus zestig milliuen kilo aardappelmeel opgekocht voor den prijs van acht gulden per 1005kg., in totaal dus een transactie van 4.800.000. Tevens verneemt het blad dat reeds 200.000 balen wederom verkocht zijn aau glucose- en andere zetmeelverwerkende fabrieken en wel tegen den prijs van zes gulden per 100 kg. Op de zetmeel-markf heerscht ontstem ming over dezen gang 'van zaken. 1 VERLOF VOOR MILITAIREN. Ter gelegenheid van het Kerstfeest en van den Nieuwjaarsdag. Bij ministerieele beschikking is het vol gende bepaald: Den militairen, aan wie ter gelegenheid van het Kerstfeest en (of van den Nieuw jaarsdag, verlof en) of bewegingsvrijheid wordt verleend, hetwelk zou eindigen on derscheidenlijk op 26 December 1932 en op 1 Januari 1933, kan worden vergund terug te keeren per eerste gelegenheid op deu volgenden dag. Het vertrek met bewegingsvrijheid kaD op 24 en 31 December 1932 plaats vinden op zoodanige tijdstippen, dat de betrokken militairen vóór 10 uur nam. de plaats van bestemming kunnen hebben bereikt. Overwerk in textielfabrieken. Beschikkende op een verzoek der Ver- eeniging van Tilburgsche Fabrikanten van Wollen Stoffen en van den Nederlandschen R. K. Textielarbeidersbond „St. Lamber- tus", beiden gevestigd te Tilburg, daartoe strekkende, dat in de textielfabrieken van werkgevers, aangesloten bij eerstgenoemde vereeniging, arbeid mag worden verricht m afwijking van het bepaalde in artikel 24 der Arbeidswet 1919, heeft de Minister van Arbeid onder bepaalde voorwaarden goed gevonden de gevraagde vergunning voor het tijdvak van 1 Januari 1933 tot en met 31 December 1933 te verleenen, met dien ver stande echter, dat zij niet geldt met be trekking tot gehuwde vrouwen. UITSTEL VAN EXECUTIE IN CRISIS- GEVALLEN. Het initiatiefvoorstel-Van den Bergh. De Tweede Kamerleden v. d. Bergh c.s die, zooals men weet, een initiatiefvoorstel hebben ingediend, waarvan de strekking is den rechter de gelegenheid te geven da delijke uitwinning naar aanleiding van gel delijke moeilijkheden ten gevolge van de crisis te voorkomen, hebben hun memorie van antwoord op het voorloopig verslag der Tweede Kamer ingediend. De regeering, zoo zeggen zij, acht blijk baar de bezwaren, aan wettelijke maatre gelen als deze verbonden, vooralsnog groo- ter dan de voordeelen. Daarentegen zijn de voorstellers van meening, dat aan die bezwaren voor een zeer belangrijk deel te gemoet gekomen kan worden en zij meenen dat die bezwaren in hun voorstel tot een minimum zijn teruggebracht. Het mag van algemeene bekendheid worden beschouwd, dat tal van personen, die in normale omstandigheden met de grootst mogelijke nauwgezetheid aan hun verplichtingen voldoen, thans geheel bui ten hun schuld daartoe niet in staat zijn. Dit feit zou reeds tot volkomen onhoud bare toestanden hebben geleid, indien de schuldeischers niet op lofwaardige wijze met de moeilijkheden hunner schuldenaren hadden rekening gehouden. De rechterlijke beslissingen zijn zeer verschillend uitgeval len, waardoor een toestand van onzeker heid is geschapen en de eenheid in rechts bedoeling in het gedrang komt. De voor standers zien dan ook niet in, hoe zonder wettelijke voorziening kan worden voor komen, dat tal van onschuldige slachtoffers vallen. Op landbouwgebied klemt dit voor al voor de z.g. hypotheekboeren. Volkomen terecht hebben enkele leden opgemerkt, aldus de voorstellers, dat het wetsvoorstel van verdere strekking is dan de wet van 1914, maar niet voorbijgezien moest worden, dat deze laatste slechts van toepassing was ten aanzien van verplich tingen, welke waren aangegaan vóór 30 Juli 1914, dus eenigen tijd voor haar in werkingtreding. Het onderhavige voorstel zal ook van toepassing kunnen zijn op ver plichtingen, die aangegaan werden toen de crisis reeds woedde en wellicht op toekom stige verplichtingen. Indien ter zake van het hurenprobleem een nieuwe wettelijke voorziening gewenscht is, zal zij moeten worden getroffen in deu vorm van een herleving der huurwetten. De voorstellers hebben een aantal nieu we bepalingen opgenomen, die even zoo vele waarborgen bieden, dat de verzoek schriften om uitstel zich tot die gevallen zullen beperken, waarin zij ook werkelijk noodzakelijk zijn. Ingevolge een nieuwe De- paling is het wetsvoorstel niet van toepas sing op de schuldvorderingen, genoemd in het eerste lid van art. 233 der Faillisse- mentswet met uitzondering van die sub 2o. Dat een vergelijking met het instituut der surséance van betaling tot de overtui ging moet leiden, dat de oplossing voor fi- nancieele crisismoeilijkheden gezocht zou moeten worden in een vereenvoudiging der surséance, kunnen de voorstellers niet toe geven. Op verschillende gronden meenen zij aan de hoofdgedachte van de uitstelwet 1914 boven ©en crisis-surséance de voorkeur te moeten geven. De voorstellers hebben den techilischen bouw van het voorstel een niet onbelang rijke wijziging doen ondergaan, waarbij ook een initiatief van de zijde van den schuldenaar mogelijk is gemaakt. STEMMEN BIJ VOLMACHT. Voor 1 Januari regelen. Ten gerieve van verschillende lezers, die daaromtrent vragen stellen en ben einde aan hét instituut een zoo ruim mogelijke bekendheid te geven onder onzen lezers kring laten wij hier nogmaals een en ander volgen: 1. Wie komen in aanmerking? lnaanmerking komen kiezers, die voor hun beroep uit hun woonplaats afwezig zijn in den tijd, waarop de verkiezing gewoon lijk gehouden wordt,.mits hun afwezigheid telkens minstens 3 dagen duurt. B.v. schip pers en zeevarenden. 2. Wat moeten ze doen om bij volmacht te kunnen stemmen? Ze moeten een aanvraag indienen bij het gemeentebestuur uiterlijk 31 December. For mulieren voor die aanvraag zijn gratis ver krijgbaar. Zoo'n aanvraag kan men ook op sturen. Nu moet de kiezer met zijn gemach tigde op het raadhuis komen. Hij heeft daarvoor den tijd tot uiterlijk een week na den dag der officieel© eandidaatstelling. Daarmee zijn alle formaliteiten vervuld. Natuurlijk kan men alles m eens afdoen. Men gaat dan voor 31 December naar het raadhuis en neemt zijn gemachtigde mee. 3. Wie kan men machtigen? Men kan machtigen wie men wil, doch altijd een kiezer. Geen kiezer mag meer dan één machtiging hebben. De gemachtig de stemt, zooals hij zelf wil. Men zie dus goed toe aan wie men zijn stem overdraagt. 4. Hoe gaat liet nu op den verkiezings dag? De gemachtigde kan pas stemmen na 12 uur. Voor 12 uur kan alleen de kiezer zelf stemmen. Na 12 uur stemt hij, die zich het eerst in het stemlokaal bevindt. VARKENSCRISISWET. Aankoop van zware varkens. Teneinde alle misverstand te voorkomen vestigt de Nederlandsche Varkenscentrale er nog eens de aandacht op, dat met ingang van 28 November door haar geen enkele aankoop van varkens meer op de markt zal geschieden. Gedurende de loopende week heeft de Nederlandsche Varkenscen trale ruim 2500 zware varkens voor export kunnen koopen. Getracht zal worden dezen export zoodanig uit te breiden, dat zoo spoedig mogelijk alle aangeboden zware varkens van een bepaald gewicht, voorzoo- ver zij geschikt zijn voor export, worden af genomen. Ten aanzien van varkens van een gewiekt boven 180 KG. zal dit wellicht reeds dadelijk mogelijk zijn. Dit nummer bestaat uit vijf bladen waaronder geïllustreerd Zondags blad. VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Een verklaring van Herriot inzake Ame- rika's weigering tot verlenging van het moratorium. (3e blad). Mgr. Kaas niet geslaagd. Het woord is thans aan von Hindenburg, die waarschijn lijk heden neg een nieuwe rijkskanselier zal benoemen. (3e blad). BINNENLAND. Vergadering Partijraad R. K. Staatspartij. (ls-te blad). De wijziging van de L.O.-wet in de Twee de Kamer. (3e blad). Dcodelijk jachtongeluk te Varik. (Gem. Ber. 4de blad). Inbraak in de R. K. kerk en het Gezel- lenhuis te Ouderkerk aan den Amstel. (Laatste Ber.). De boycot in den hyacinthenhandel. (L. en T., 3de blad). OMGEVING. Te Warmond is plotseling op straat dood gebleven de zeereerw. Pater R. van rter Heyden. (1ste blad). R. K. VROUWENBOND IN HET BISDOM HAARLEM. De Diocesane R. K. Vrouwenbond in het Bisdom Haarlem, hield haar najaarsverga dering te Amsterdam Na het openingswoord van de voorzitster (waarvoor wij verwijzen naar de rubriek van den R. K. Vrouwenbond) en afhande ling van verschillende zaken werd door af gevaardigden de vraag gesteld, of het den Dioc. Vrouwenbond bekend was, dat de kwaliteitszetel voor Vrouwen'belangen ver-, loren is, hetgeen beteekent, dat nu met de helft der bevolking, die toch haar eigen vraagstukken heeft, bij de verdeeling der kwaliteitszetels geen rekening is gehouden. Door velen werd verlangd dit door een mo tie aan de Staatspartij kenbaar te maken. Heel de vergadering ondersteunde dit voor stel. Het Bestuur meende, dat dit onder werp niet in deze vergadering thuis hoorde om den schijn te vermijden dat de Vrouwen bond als zoodanig aan practische politiek zou doen. Besloten werd tot oprichting van Maria- clubs voor onderling hulpbetoon. Uitvoerig werden verschillende mogelijkheden van gratis onderlinge hulpver.eening behandeld. Het bleek, dat reeds meerdere afdeelingen jarenlang zonder ruchtbaarheid dit schoonc werk hadden gedaan en nog deden Verzocht werd om een vergadering van alle Vrouwenbonden van Nederland onder de auspiciën van het Hoofdbestuur der Fe deratie, opdat de vertegenwoordigsters bij de Internationale Vergadering werkelijk spreken namens de Katholieke Vrouwen bonden. Pastoor Nolet hield in den namiddag een lezing over de H. Liduina van Schiedam. Arbeidstijdregeling voor chauffeurs. In antwoord op het adres van den Ne- derl. R. K. Bond van Transportarbeider) en de Nederlandsche Unie van chauffeurs heeft de minister van Economische Zaken en Arbeid meegedeeld, dat een regeling van de arbeids- en rusttijden van de on der de Arbeidswet 1919 vallende chauffeurs in voorbereiding is genomen. Zoo spoeuig mogelijk zal omtrent deze regeling het ad vies van den Hoogen Raad van Arbeid worden ingewonnen. Buiten deze regeling zullen vallen de z.g. eigenrijders, terwijl ook de particuliere chauffeurs, die in den 'zin van de wet tot het huispersoneel worden gerekend, van deze wettelijke regeling niet zullen profi teered Dat ook voor deze laatste groep van chauffeurs een behoorlijke regeling van den arbeidstijd noodzakelijk is, zal echter wel niemand durven erkennen. Intusschcn is het een verheugend feit, dat een kente ring op wettelijk gebied te bemerken is.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1932 | | pagina 1