UIT DE OMGEVING
AGENDA
DONDERDAG 17 NOVEMBER 193*
DE LEIDSCHE COURANl
EERSTE BLAD PAG. 2
BAROMETER.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
naar waarnemingen verricht in den
morgen van 17 Nov. 1932, medegedeeld
door het Kon. Ned. Meteor. Instituut
te De Bildt:
Hoogste barometerst.: 769.3 to Hannover.
Laagste barometerst.: 754.8 te Vardö.
Verwachting tot den avond van 18 Nov.:
'«'vZwakke tot matige
Oostelijke tot Zui
delijke wind, neve
lig tot zwaarbe
wolkt of betrokken
weinig of geen neer
slag, weinig veran
dering in tempera
tuur.
Een depressie over het Zuiden van
Groenland, die in diepte toeneemt, doet
op IJsland de barometer snel dalen, ter
wijl in de depressies in het Zuid-Westenen
Noord-Oosten van het gebied weinig ver
andering kwam. Onder invloed van de da
ling in het Noord-Westen is de kern van
het gebied van hooge-druk vooral aan de
Westkant afgenomen, zoodat nu de hoog
ste standen tot beneden 770 gedaald, over
West-Duitschland liggen. Daar een nieuwe
vorming van hooge druk niet te zien is, is
de grootste kans dat binnen enkele dagen
ook ons land onder depressie-invloed zal
komen. De temperatuur was in de boven
lucht hoog gebleven en over bijna het ge-
heele gebied is de bewolking zwaar. Regen
van beteekenis is nagenoeg nergens ge
vallen.
LUCHTTEMPERATUUR:
Temperatuur dei middagt te half drie
1.— gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS «A:
Van Donderdagnamiddag 4.33 uur tot
Vrijdagmorgen 6.57 uur.
HOOG WATER
Hoog water te Katwijk aan Zee op
Vrijdag 18 Nov. voorm. 5.20 uur en nam.
5.55 uur.
GEMEENTERAAD VAN NOORDWIJKERHOUT
KATWIJK.
Gemeenteraad. Openbare vergadering
van den Raad der gemeente Katwijk, op
Donderdag 17 Nivember 1932, des namid
dags to 7.30 uur. Punten van behandeling:
1. Mededeeling van ingekomen stukken. 2.
Voorstel tot vaststelling van de verorde
ningen, regelende de heffing en invorde
ring van schoolgeld voor L.O. en U.L.O. 3.
Advies op het adres van den Algemeenen
Nederlandschcn Ventersbond, Correspon
dentschap Katwijk, inzake het aanbrengen
van wijzigingen in het stelsel van ventver
gunningen. 4. Advies op het adres van den
Christel ijken Besturenbond te Katwijk met
betrekking tot de werkverschaffing. 5.
Voorstel tot verandering van de bestem
ming van het perceel Sectie A., no. 9326/
7682, verhuurd aan Joh. Pronk. 6. Voorspel
tot vaststelling van een verordening op net
beheer van het Gas-, Water- en Electrici-
teitsbedrijf. 7. Voorstel tot vaststelling van
het bedrag van de zekerheid van den Di
recteur der Bedrijven. 9. Voorstel tot vast
stelling van het bedrag van de zekerheid
van den Administrateur en den ka-ssier van
het Grondbedrijf. 9. Rondvraag.
Werkloosheid. Aan het gemeentelijk
arbeidsbureau staan momenteel ingeschre
ven: Stucadoors 4, opperlieden 17, grond
werkers 55, timmerlieden 31, schilders 12,
metselaars 19, lose arbeiders 104, boeren
arbeiders 63, landarbeiders 2, tuinlieden 1,
visschers 25, fabrieksarbeiders 4, smeden 1,
autogeenlasschers 1, pottenbakkers 1,
broodbakkers 1, kuipers 2, varensgezellen 5,
chauffeurs 1, scheepmakers 3, mandenma
kers 2, stokers 6, binnenschippers 5, uitvoer
ders 1, motordrijvers 1, behangers-stoffeer
ders 1, loodgieters 2. Totaal 371, waarvan
88 pet. gehuwd of kostwinner. Beneden 18
jaar staat ingeschreven 1 timmerman.
Vrouwen boven IS jaar 1. Geplaatst zijn 6
personen.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Aanrijding. De heer Jae. S. G., alhier,
kwam de Groote Steeg uitpcddelen terwijl
op hetzelfde oogenblik een vrachtauto uit
richting Noordwijk dien steeg passeerde.
Het voorwiel van G.'s karretje werd totaal
vernield doch G. kwam er goed af. De be
stuurder der vrachtwagen had kans gezien
het hazenpad te kiezen vooraleer men do
gelegenheid had hem aan te houden. De po.
litie doet onderzoek naar het geval wat
voor G. een flinke schadepost is.
voorschoten.
Roodvonk. Wegens het heerschen van
Roodvonk is de R. K. bewaarschool ge
sloten.
Vergadering van den Gemeenteraad van
Noordwijkerhout op Maandag 14 November
1932 des namiddag* te twee uur.
Aanwezig 12 raads.edcn.
Afwezig met kennisgeving de heer P*«-
schier.
Voorzitter de Burgemeester.
De voorzitter opent de vergadering met
gebed. De notulen der vorige vergadering
worden voorgelezen en onveranderd gear
resteerd.
Aan de orde is:
Ingekomen stukken.
Voorlezing wordt gedaan van diverse
door Gedep. Staten goedgekeurde besluiten.
Schrijven van de Commissie van Beheer
van den Schoolartsendienst Hillegom, Lisse,
Sassenheim, Noordwijkerhout en Noordwijk
met toezending van een concept-besluit ten
einde enkele veranderingen in de gemeen-
schappe.ijke regeling van genoemde ge
meenten vast te stellen.
De eerste wijziging betreft de benoeming
van plaatsvervangende leden voor de com
missie van Beheer. Het komt voor dat de
aangewezen vertegenwoordiger eener ge
meente niet tegenwoordig kan zijn. De be
trokken gemeente moet dan in de gelegen
heid zijn om een plaatsvervanger te zenden.
Met deze wijziging wordt bij acclamatie
aanvaard.
Als tweede wijziging stelt de Commissie
van Beheer voor. dat aan den Schoolarts
een bedrag van 1100— per jaar voor reis-
en verblijfkosten wordt toegelegd of wel
100.— meer dan de bestaande vergoeding
van 1000.—.
De commissie motiveert deze verhooging
door de stijgende tendenz dor benzineprij
zen.
B en W. kunnen zich met het voorstel
van de Commissie van Beheer vereenigen,
doch de toelichting vinden zij wel wat so
ber on daardoor onjuist. De toelichting ver
meldt niet, dat de jaarwedde van den secre
taris voor de benoeming van een nieuwen
titularis door de Commissie van Beheer is
verminderd met 100.De bedoe'ing der
Commissie is geweest den 100.ten
goede te doen komen aan den schoolarts,
wiens bezoldiging aan den lagen kant is en
die bovendien een zeer groot district heeft
te bedienen, zoodat van Ged. Staten reeds
ontheffing is verzocht en verkregen van de
bepaling, dat de dienst niet meer dan 8000
kinderen mag omvatten. De waardeering
voor het werk van den schoolarts, wiens op
treden allerwegen buitengewoon wordt ge
prezen. is voorts aan het voorstel niet
vreemd.
De heer L. M. van Noort kan zich met
het voorstel niet vereenigen. De benzine
prijzen zijn thans heusch niet hoog en daar
in is zeker geen aanleiding om tot verhoo
ging der tegemoetkoming over te gaan.
De heeren Geerlings en W. Th. Lange-
veld uiten zich in gelijken geest.
De voorzitter merkt op dat zooals strak6
door hem reeds is gezegd, de stijgende ten
denz van den benzineprijs hier niet de voor
naamste reden van dit voorstel is, al valt,
niet te betwisten, dat die stijgende tendenz
bestaat. Men denke slechts aan de 30 op
centen, die op het invoerrecht zullen wor
den gelegd van de artikelen, die hier te
lande niet worden geproduceerd.
Het voorstel van de Commissie van Be
heer wordt hierna in stemming gebracht.
Uitgebracht worden 6 stemmen vóór en 6
stemmen tegen het voorste., zoodat de
stemmen staken. Vóór stemden de heeren
N. H. de Klerk. J. W, van Parera, C. v. d.
Klauw, J. v. d. Berg-Vendegaal en de beide
wethouders Tegen stemden de heeren L.
M. v. Noort, Jac. Geerlings, E Oostdam
Jzn., W, Th. Langeveld, Jhr. J. H. Gevers
en J. v. Gijlswijk
De beslissing wordt daarop verdaagtd tot
een volgende vergadering.
De begrooting van den Schoolartsen-
dienst over 1933 wordt goedgekeurd.
Aangeboden worden do gemeentebegroo-
ting. dienst 1933 en de begrooting van het
grondbedrijf, dienst 1933.
Aan de R. K. Hoogere Burgerschool te
Leiden wordt op verzoek van het Bestuur
een subsidie verleend van 170 40 als tege
moetkoming in het tekort over 1930.
De voorzitter vraagt of vóór de «'uiting
der openbare zitting wellicht nog een der
loden het woord verlangt.
De Electriciteitsprijzen van
Leiden
De heer L. M. v. Noort merkt op, dat
Jhr. Gevers in do vorige raadszitting ge
sproken heeft over de electriciteitstarieven.
De voorzitter heeft toen geantwoord, dat
formeel Leiden geen enkele plicht tot verla
ging heeft, doch dat in deze mogelijk iets
zou kunnen worden bereikt-, als alle gemeen
ten, waar Leiden distribueert-, een actie
voerden. De heer L. M. v. Noort zou willen,
dat als ter zake geen samenwerking van be
langhebbende gemeenten is te krijgen, dat
Noordwijkerhout zich tot de Lichtfabrieken
wendde.
De voorzitter zegt, dat als Noordwijker
hout zich ter zake tot Leiden wendt, het
vrij wel vooruit vast staat, dat het succes
nihil zal zijn.
De heer C. v. d. Klauw vraagt of B. en W
reeds iets hebben gedaan om te komen tot
een betere regeling van het waterleiding-
tarief van Voorhout.
Het waterleidingtarief.
De voorzitter zegt, dat B. en W. nog
steeds wachten op een antwoord van Voor
hout op hun verzoek om een conferentie
met het Dagelijksch Bestuur. Nu de heer
van der Klauw deze zaak aanroert, wil spre
ker echter wel eens even een onjuiste mede
deeling die in de jongste raadszitting van
Voorhout werd gedaan, recht zetten,
Volgens het verslag in de loca.e pers
heeft wethouder van der Laan gezegd:
„De gemeente Noordwijkerhout betrekt
water van Noordwijk en van Voorhout. Het
tarief van Noordwijk is lager, wat heel goed
zijn verklaring vindt in het feit, dat de
dienstleiding, de buizen du6, door de ge
meente Noordwijkerhout zelve zijn ge.egd.
De kosten hieraan verbonden worden dus
door belasting-opbrengst gedekt. Dit is niet
het geval met de buizen der Voorhoutsche
waterleiding. De buizen, waardoor het wa
ter der Voorhoutsche waterleiding stroomt,
zijn eigendom der gemeente Voorhout".
Spreker stelt hier tegenover:
le. Evenmin als de distributieleiding van
Voorhout, is de distributieleiding van
Noordwijk door Noordwijkerhout betaald.
2. Door Noordwijkerhout is een tege
moetkoming betaald aan Noordwijk in de
extra-kosten, die voor Noordwijk voort
vloeiden uit het feit, dat de hoofdleiding
van de waterleiding van Noordwijk in
plaats van rechtstreeks door de duinen naar
Noordwijk over Noordwijkerhout werd ge
legd.
3e Ten aanzien van Voorhout bestond
voor dergelijke t-oegemoetkoming niet de
minste aanleiding, omdat de waterwinning
van Voorhout- te Noordwijkerhout moest
worden gevestigd, daar te Voorhout daar
toe geen geschikte gelegenheid aanwezig
was of men althans wenschelijker vond de
waterwinning te Noordwijkerhout te plaat-
De heer E. Oostdam Jzn. vraagt- hoe het
staat met de rioleering van den 's-Graven-
cfamschen weg.
De voorzitter antwoordt, dat dit een zaak
van de Provincie is en spreker niet betei
weet, of de buizen zijn ter plaats door den
heer Oostdam bedoeld, reeds gelegd.
De heer J. v. d. Berg-Verdegaal vraagt of
het terrein van de gemeente aan de Leid-
sche Vaart nog niet kan worden aangewe
zen als woonwagenterrein.
De voorzitter merkt op, dat de afwikke
ling dezer aangelegenheid is vertraagd,
doordat de personen met wie onderhande
lingen omtrent grenswijziging van dit ter
rein zijn gevoerd, tijdelijk verhinderd waren
de besprekingen voort té zetten.
De heer Geerlings merkt op, dat- het wel
licht aanbeveling verdient om het huisvuil,
dat in de Zilk wordt opgehaald, aldaar te
bergen. Spreker zegt, dat een geschikte ge
legenheid t-ot berging in de Zilk aanwezig
De voorzitter gelooft, dat de heer Geer
lings gelijk heeften zal deze aangelegenheid
ernstig in overweging nemen.
De heer Jhr. Gevers merkt in dit verband
nog op, dat men aan de Leidsche Vaart o-p
particulier terrein weder bezig is een vuil
nisbelt te vormen.
De voorzitter zegt, dat het hier niet gaat
als in de stad, waar men op elke hoek van
de straat een politieagent heeft. De men-
schen te Noordwijkerhout hadden vroeger
zooveel gelegenheid om hun overtollig vuil
kwijt te raken, dat ze nog niet voldoende
begrijpen, dat het niet geoorloofd is dit op
eens anders terrein te deponeeren. Particu
lieren, die hier hinder van hebben, doen het
beste hun eigendommen af te zetten. De
gemeente kan daar niets aan doen.
Daarna wordt de openbare vergadering
ges'oten en overgegaan in geheim comité
ter behandeling van de volgende punten
der agenda:
Reclames tegen de Bedrijfsbelasting
Vaststelling van een suppleto.ir kohier
der bedrijfsbelasting, dienst 1932.
Vastste'ling kohier Baatbelasting „Elec-
triciteitsbelasting'' Heerenweg c.a. dienst-
1932.
SASSENHEIM.
Oprichtingsavond Bijz. Vrijw. Landstorm.
Een groote schare had gevolg gegeven
aan de uitnoodiging van de voorloopige
Commissie van de op te richten Vrijwillige
Landstorm voor onze gemeente en de
groote geheel gevulde zaai van het K.S.A.-
gebouw bood een bijzonderen aanblik door
de vele hooggeplaatste militaire autoritei
ten, die bij tientallen uit alle oorden van
Zuid-Holland waren opgekomen om de in
stallatie van de plaatselijke Commissie
luister bij te zetten en van advies te dienen.
De geheele avond heeft zich gekenmerkt
door een zeldzaam enthousiasme en een
frisschen geest.
Dit alles is mede te danken aan de voor
treffelijke leiding van Dr. P. le Grand die
bij de opening Burgemeester en Wethou
ders verwelkomde en verder de reserve
Kapiteyn G. E. Boulogne, Secretaris van de
Nat. Commissie. Res. Majoor J. P Boots,
Commandant van het korps Zuid-Holland,
Res, eerste Luitenant D. J. Karres, Secr
van het Gewest- Zuid-Holland. Majoor Juta,
Luitenant Bordwijk, Overste Dr. Eringaard
en de voorzitters van de plaatselijke Com
missies enz
In dc eerste plaats werd het woord ge
voerd door den burgemeester J. P. Gouver
neur, de' Eere-voorzitter van het plaatselijk
Comité, die er op wees hoe zeer het zijn
algemeene instemming heeft dat er in deze
dagen flinke zonen des vaderlands zijn die
als ordelievenden paraat wenschen te zijn
om zoo noodig de regeering met behulp van
de wapenen in het zadel te houden. Sassen-
.heim bestaat voor 100% uit Oranjeklanten
en, moge er verschil zijn in godsdienstige
opvatting, allen aanvaarden God's souve-
reiniteit voor Overheidsgezag en samenle
ving.
De heer L. G. Royaards, Voorzitter van
de Gewestelijke Landstormcommissie Zuid-
Holland, instal'eert- de plaatselijke Com
missie bestaande uit de heeren Burg J. P.
Gouverneur, Eere-voorzitter, Dr. P. le
Grand, Voorzitter; M J. van Breda, plaat
selijk leider. L. Ph. Bisschops. L. de Bruyn,
Ds W. G. Krijka-mp, Ds P. D. Kuiper, ka
pelaan J. Velthuvse en G. Vlasveld. Verder
wijst spr- oo de croote preventieve waarde
van de B.V.L, die reeds practisch bewezen
is. In dezen tijd nu in vele gezinnen armoe
de en werkloosheid haar intrede hebben ge
daan en er zijn die van de gelegenheid ge
bruik maken om minder zelfstandige natu
ren wijs te maken dat in buitensporigheden
uitredding is te zoeken, is de B.V.L. bijzon
der op zijn plaats, niet als vechtinstituut-,
doch tot behoud van dc ware volksvrijheid
en de verdediging van de kostbare goederen
ons door God geschonken.
Res. Kapitein G F. Boulogne, secr. van
de Nationale Landstnrmconimissie, geeft
een duidelijk en overzichtelijk beeld van het
ontstaan en het streven van de B.V.L.
Thans telt ons land reeds 1034 plaatse
lijke Commissies waarbij in totaal 74000
mannen zijn aangesloten. Alleen zij die in
militairen dienst zijn geweest kunnen zich
aansluiten, het moet een instituut zijn dat
niet al.een bereid, doch ook bekwaam is te
helpen. De niet-militairen behooren zich
aan te sluiten bij de plaatselijke Burger
wachten, die bedoeld zijn tot steun van de
plaatselijke po.itie. De veelzijdige medewer
king die aan de instandhouding en uitbrei
ding van de B.V.L. wordt ten koste gelegd
is gehoel belangeloos. Wel is wettelijk ge
regeld het onderhoud van de gezinnen wan
neer mobilisatie noodig mocht zijn en pen
sioenregeling, wanneer men in den strijd
voor het recht mocht vallen of invalide zou
worden.
De 'Rteserve Majoor J. P. Boots, comman
dant van het corps Zuid-Holland, sprak
woorden van gelukwensch tot de pas opge
richte plaatselijke Commissie.
Overste Eringaard richt zich speciaal tot
hen die de B.V.L. toch willen dienen en den
wapenrok met gedragen hebben. Voor hen
is gelegenheid zich aan te sluiten bij den
motordienst van de B.V.L.
Na de Pauze volgde een gloedvolle rede
van Kapelaan H J. Bangert, lid van de
plaatselijke landstormcommissie van Lei
den. Zijn van oranjeliefde tintelend woord
maakte groote indruk op de aanwezigen en
werd vele malen door een daverend applaus
onderbroken. Wij buigen ons daarom zoo
gaarne onder het gezag van de Koningin,
aldus spr., omdat zij dit gebruikt tot heil
van ons volk; en gezagseerbiediging, die
ge«n slaafsheid is, doch waaruit de ware
vrijheid geboren wordt. Het is net instituut
van de B.V.L., dat de oranjeliefde en vader
landliefde op de juiste wijze aanwakkert;
daar wordt gevonden een energieke geest
en wil, die helaas in dezen tijd bij zoovele
jonge menschen ontbreekt en plaats maakte
voor s'apheid en lanterfanten, dat hen doet
meehobbelen in de massa.
Ds. Krijkamp wijst op de roeping van de
geestelijkheid in deze dagen nu de funda
menten van ons volksleven worden be
dreigd. Tegenover de mannen „van de
daad", staan wij als de mannen van het be
ginsel, dat tot de daad uitdrijft, d.w.z. wij
kunnen strijden, doch ook bidden.
Kaoelaan Westerkamp sprak van een
jeugdherinnering uit het jaar 1918 toen hij
als gymnasiast defileerde voor de Kon. fa-
mi.ie te Amsterdam Op zulke momenten
voelen wij wat er sluimert in ons volk aan
hechte oranjeliefde, en ook deze avond legt
er getuigenis van af.
Luitenant-vlieger Stemmer, met verlof
uit Indië, gaf, daartoe uitgenoodigd, een
zeer interessante beschouwing over de be
teekenis van het militaire vliegwezen in
Neder.andsch O.Ï., waar wij het grootste
vliegkamp bezitten van Azië. Buiten de mi
litaire doeleinden bewijst het vliegwezen
ook groote diensten in vredestijd, zooals het
vervoer van ernstige zieken over afstanden
van 1000 K.M. en meer, het in kaart bren
gen van Indië, waar door bodemwerkingen
om de 5 a 10 jaar herziening van de kaart
vaak noodzakelijk is en ook terreinverken
ning voor de Bat. Petr. Mij. voor het opspo
ren van nieuwe bronnen.
Luitenant Bordewijk sprak nog een kort
woord, terwijl tenslotte Kapitein Valken
burg namens de afdeelingen Delft en Pijn-
acker sprak en zich in het bijzonder richtte
tot den toekomstigen plaatsel. leider voor
Sassenheim, den heer M. J. van Breda.
Ons verslag zou niet volledig zijn, wan
neer wij verzuimden de Muziekvereeniging
„St. Ambrosius"' hulde te brengen voor de
muzikale medewerking op dezen avond,
waardoor zeer veel tot het welslagen werd
bijgedragen.
De bijeenkomst werd gesloten met een
slotwoord van Dr. P. le Grand, die alle
sprekers reeds afzonderlijk op geestige wijze
had beantwoord.
Na het zingen van „Mijn schild ende be
trouwen" gingen de vele aanwezigen uiteen.
RIJNSBURG.
Veiling omzet. Het omzetcijfer aan
„Flora" over de maand October was gun
stiger dan in 1931. Thans was dit 21.725.88
en vorig jaar was het in dezelfde maand
192S9.08 of ƒ2436.80 minder.
WARMOND.
Hanze. Onder zeer groote belangstel
ling gaf de afdeeling Warmond van de
Ned. R. K. Middenstandsve.eeniging „de
Hanze" een ontwikkelingsavond in Hotel
de Zon, waarbij als spreker optrad Rector
Bots met als onderwerp: „Quadragesimo
Anno".
Nadat de bijeenkomst door den voorzit
ter op de gebruikelijke wijze was geopend
sprak hij een woord van welkom tot de
aanwezigen inzonder tot de heeren geeste
lijken. Een bijzonder woord van dank, al
dus spreker, komt tot aan Rector Bots, die
aan ons verzoek om in Warmond de beken
de encycliek Q. A. nader te komen toelich
ten direct gevolg heeft gegeven. Deze en
cycliek lezen en begrijpen is lang niet het
zelfde en de spreker van dezen avond zal
j ons meer inzicht van de in de encycliek oe-
handclde onderwerpen geven.
I Rector Bots, thans het woord verkrij-
I geilde, zegt dat het onmogelijk zou zijn op
één avond deze encycliek, welke van enor-
i me beteekenis voor de sociale ontwikkeling
Gemeentelijke Aankondigingen
Afsluiting Hooge Morschwea.,
Burgemeester en Wethouders/van Lei
den brengen ter algemeciie keinis, dat in
verband met het uitvoer n vai\|rioleerings-
werken, het gedeelte van v'otn Hoogen
Morschweg, gelegen nai ij den \poorweg-
overgang naar den Lage Morschwfeg, van
af Vrijdag 18 November Th.s. voor $lle door
gaand verkeer, behalve vobr harfawagens, I
tijdelijk is afgesloten.
t ba:
A. VAN DE SANflft BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 16 November 1932.
Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter alger^eene/ kennis, dat
door hen de beslissing l>p he| verzoek van:
a. de firma Gebrs. J. en B. d§ Jong om ver
gunning tot het oprichfen vM\ een machine
fabriek in het perceeu Hcgige Morschweg
N. 100; b. de N.V. aeidsme Schelpkalk-
branderij „Trio" om v^rguiming tot het op
richten van een kalkfcranArij op het per
ceel Zoeterwoudscheweg fcNo. 25, is ver
daagd.
LEIDEN.
Donderdag. R. K. Bond van Transportar
beiders „Sint Bonifacius", Bonds-
gebouw, 8 uur.
Vrijdag. De Hanze, Hotel „Den Burcht",
8.30 uur.
Vrijdag, Internat. Fototentoonstelling La
kenhal 103 uur.
Maandag, R. K. Dekenale Jeugdraad, ver
gadering leden en afgevaardigden,
Clubhuis „Sint Antonius", 8.30 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 14 tot
en met Zondag 20 Nov. a.s., waargeno
men door de apotheken: G. H. Blanken,
Hoogewocrd 171, telef. 502 en D. J. van
Driesum, Mare 76, telef. 406.
der volkeren, in zijn geheel te behandelen.
Nimmer, aldus spreker, heeft een stuk
Rome verlaten, hetwelk in de wereld zuLs
een beroering heeft gebracht.
Dit Pauseiijk document grijpt diep in in
de sociale vernoudingen, de geheele sociale
actie wordt door dit stuk in nieuwe banen
geleid, een geheel andere wereldordening
gebaseerd op sociale rechtvaardigheid
wordt in deze encycliek ontvouwd. Deze
encycliek is geboren uit den drang der tij
den. De wereld kraakt, is ontkerstend en
cultuur en beschaving van eeuwen dreigen
verloren te gaan. Drie groote weieldieger»,
het Communisme, het kille en hardvochtige
Kapitalisme, en het Katholicisme zijn bezig
de wereldmacht te veroveren. En wee liet
volk zoo een van deze twee eerste machten
als overwinnaar uit het strijdperk komt,
want dan is de maatschappij reddeloos ver
loren. Het is, zooals de groote priester
en staatsman Mgr. Seipel meermalen tijdens
zijn leven heeit gezegd: „Wee de volkeren,
wee de staatsheuen die dezen tijd niet ver
staan, want deze tijd is rijp voor een we
reldrevolutie". De moderne geschiedenis
loopt ten einde, er ontwikkelen zich geheel
andere inzichten, alles wijst op een ver
slapte en verwijlde menschheid, wij leven
op den grens, op de kentering van twee
wereiaen. En onder dit geweldig wereldge
beuren verschijnt de encycliek Q. A. als
een lichtend baken in deze onrustige én
woelige samenleving. Deze encycliek, aldus
spreker, beoogt orde te brengen in de
maatschappelijke verhoudingen, ordening
in de verhouding tusschen werkgever en
werknemer; deze encycliek wil brengen
sociale rechtvaardigheid. Maar sociale
rechtvaardigheid laat zich niet zoo gemak
kelijk omlijnen als ruilende rechtvaardig
heid, en daarom zal deze encycliek een
leeg woord blijven, indien zij niet zal ge
dragen worden door innerlijke overtuiging.
De Paus verlangt van ons, katholieken, m
deze encycliek niet minder dan de red
ding der samenleving en wijst hiertoe ook
den weg aan. Het zeker niet onbelangrijk
ste deel dezer encycliek is dat gedeelte,
waar de Paus het heeft over het leeken-
apostolaat. Uitvoerig stond spreker hier
bij stil. Hij deed een krachtig beroep op de
katholieken om niet alleen in eigen kring
doch ook in het openbare leven de nieuwe
ideeën, in de encycliek neergelegd naar
buiten te dragen, niet tevreden te zijn met
een „eigen hemel-zekerheid", doch meer
dan ooit is noodig, dat wij onze loomheid,
onze diep ingewortelde gerustheid afleg
gen, want zoo loopen wij het niet voor.
het zijn harde feiten, aldus spreker, maar
de waarheid is, dat wij over de geheele linie
verliezen. Vergeet niet dat 56 pet. van het
.Nederlandsche volk verproletaliseerd is, de
massa-afval is geweldig en de wereld staat
voor een afgrijselijken afgrond. Met een
krachtige peroratie spoorde soreker aan -ie
encycliek Q. A. in de praktijk toe te pas
sen, door een ieder, werkgever en werkne
mer, dan zullen nieuwe verhoudingen ge
boren worden, die een heil voor de mensch
heid zullen blijken te zijn.
Een daverend applaus beloonde deze met
goed en vuur voorgedragen lezing en de
spreker had van den voorzitter een woord
van hartel ijken dank in ontvangst te 'le
men, waarbij hij de hoop uitsprak dat de
heden gesproken woorden hunne uitwerking
niet zouden missen en een ieder de ideeën
ontvouwd in de encycliek ook in de prak
tijk zal brengen. En hiermede werd deze
zeer leerzame avond gesloten. Een woord
van hulde aan het bestuur van „de Hanze",
die ons dezen zoo leerzamen avond bereid
1 heeft.
