Het Begrootingsdebat in de
Tweede Kamer
Z4ste Jaargang
DONDERDAG 17 NOVEMBER 1932
No. 7357
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonnés ver
krijgbaar tegen betaling van 50 een per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent. met
Geillustreerd Zondagsblad 9 cent.
lureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Ad vertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeehngen wordt
bet dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur ea
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
REPLIEKEN EEN MOTIE INZAKE CUMULATIE
COMMUNISTISCHE OBSTRUCTIE.
Voor de zooveelste maal hebben de com
munisten een incident uitgelokt; en het tag
er ditmaal duimen dik op, dat dit met op
zet geschiedde. De lieer W ij n k o o p
knoopte n.l. aan het feit, dat de Anti-Re-
Voiutionaire partij zich bereid had ver
klaard, het gewijzigde wetsontwerp tot
heffing van 30 opcenten op het tarief van
invoerrechten te aanvaarden, een fantasie
vast over een onderhoud, dat zal hebben
plaats gehad tusschen „de Kroon" en deu
heer (Joiijn, door welk onderhoud de heer
Colijn zou zijn overgehaald tot het opge
ven van zijn verzet. De oorzaak van uit
ingrijpen van „de Kroon" zou dan gelegen
zijn geweest in de onwenschelijkheid voor
de kapitalistische klasse van een crisis op
dit oogenblik. In zijne later gehouden rede
karakteriseerde de heer Colijn deze me-
aedeeimg als een onbegrensde fantasie;
en wij, die door toevallige omstandigheden,
van den geheelen loop van zaken op de
hoogte zijn, kunnen met zekerheid verkla
ren, dat de onderhandelingen over deze
zaak met buiten doch in parlementairen
kring hebben plaats gehad. Er bestaat alle
reden om te betwijfelen of de heer Wijn
koop wel eenigszins betrouwbare inlichtin
gen heeft gekregen, die het tegenoverge
stelde zouden uitwijzen. In ieder geval was
de kennelijke bedoeling van de geheele op
zet de Kroon te vereenzelvigen met net
belang der kapitalistische klasse, en staat
het buiten twijfel dat de heer Wijnkoop op
een ongeoorloofde wijze de voor politieke
daden niet verantwoordelijke Kroon in het
debat betrok. Want zelfs indien er een on
derhoud tusschen de heer Colijn en *le
Kroon plaats zou hebben gehad, zou de
Begeering daar buiten staan, en zou men
met een particuliere aangelegenheid van
de Kroon met den heer Colijn te maken
hebben. Herhaaldelijk gewezen door woor
den en hamerslagen op het ongeoorloofde
van zijne handelwijze, kwam de heer Wijn
koop niettemin telkens terug met zijn sar
rend: ,.Ik zeg de Kroon, Mijnheer de Voor
zitter" en trachtte hij dit goed te praten
met het feit, dat in de grondwet het ont—
bindingsrecht aan de Kroon is toegekend.
Ten slotte ontnam de voorzitter hem net
woord, zoodat de heer Marchant (V.D
die in druh gesprek gewikkeld was, onver
wachts zijn rede moest aanvangen. Van
nu af stond het debat in het teeken eener
gedachtenwisseling met de Regeering over
een aantal punten die als residu uit de be
sprekingen in eerste instantie waren over
gebleven. De heer Marchant hield vol dat
de Regeering op slechten voet staat met
de gemeenten en haalde als bewijs hier
voor aan de vragen door den heer Sur.ing
in zake het optreden tegen de Gemeente
Nijmegen gesteld. Ironisch sprak de Vrijzin
nig-democratische leider ook de meeniug
uit, dat de Regeering het' misschien wei
interessant zou vinden te weten wie nu
eigenlijk de afzetting van straten in den
Haag op 20 September 1.1. zou hebben voor
geschreven. Immers: de burgerlijke over
heid ontkent bevel daartoe gegeven te heb
ben; de militaire overheid ontkent het
eveneens; toch waren er straten afgezet;
wie heeft dan wel bevel daartoe gegeven'?
Tot de verdere onderwerpen die ter
sprake kwamen behooren o.a. als voor
naamste de cumulatie, het demonstratie-
recht, de finantieele toestand en de Kabi
netsvorming. Ten aanzien van de cumulatie
erkende de heer A 1 b a r d a (S.D.A.P.) met
den heer Marchant, dat op dit punt vee'nl
zeer sterk wordt overdreven. Toch was hij
niet tevreden met de toezegging van de»
Minister van Financiën, dat dienaangaan-
BINNENLAND
DE RIJKSMIDDELEN.
In October.
De Rijksmiddelen hebben in October
3ff.094.444 opgebracht, of ƒ4,935.000 meer
dan verleden jaar. Uit de invoerrechten
werd niet minder dan 13 659.500 ontvan
gen, tegen /'25.6-18.500 in Oct. 1931. Totale
opbrengst der middelen in 10 maanden:
333,901300, of 33,380,300 minder dan
verleden jaar.
de een onderzoek zal worden ingesteld en
indien nog van het bestaan van misbrui
ken blijkt nieuwe maatregelen zullen wor
den voorgesteld. Dat ging hem te lang
zaam; hij* wilde nog dit jaar maatregelen
en stele een motie voor, waarin de Kamer
zich daarover zou uitspreken. Uitvoerig
ging de heer Albarda in op de kwestie van
het Demonstratierecht. Hij vond het ofwel
dom ofwel hoogmoedig ofwel een gebrek
aan staatsrnanswijsheid dat de Regeeriug
verklaarde tegenover demonstraties onaan
doenlijk te blijven en bezong in lyrische
termen de grootschheid, de tucht en de
zelfbeheersching der socialistische demon
stratie van 8 dezer. Polimiseerend met den
Minister van Financiën over den finan-
tieelen toestand betoogde hij, dat de door
de Soc.-Dem. voorgestelde heffingen wel
iswaar het nationaal vermogen aantasten,
maar dat zulks in een tijd als deze evenmia
erg is als wanneer een particulier persoon
bij zware ziekte in zijn huishouding ook
van zijn kapitaal offert als het noodig is,
om deze ziekte te overwinnen. Op het mi
litaire apparaat kan belangrijk bezuinigd
worden. Iedereen weet dat wij daarmede
tegen een buitenlandsc'he vijand niets ver
mogen; maar het is nu ook duidelijk ge
worden dat al die monsterachtige moord-
middelen tegen Nederlanders zelf gericht
zijn.- Ten bewijze daarvan citeerde de
heer Marohant uit een „Handleiding tot
onderdrukking van Woelingen", welke van
Regeermgszijde aan de militaire autoritei
ten is verstrekt. Van deze citaten zal hij
zeker heel weinig plezier beleven; want
deze handleiding is in zijn essentieele pun
ten reeds zoo oud als de weg naar Kralm-
gen, zoodat er geen aanleiding bestaat
haar thans een heel speciale beteekenis te
gaan toekennen. De heer o i ij n (A.R.J
zeide trouwens volkomen terecht, dat deze
handleiding aleen van beteekenis was m
dien er werkelijk woelingen zouden ont
staan, het was veel beter m rustige tijden
te overwegen wat er in zulk een geval zou
moeten geschieden dan zonder eenige voor
bereiding op te treden. Derhalve bracht de
heer Colijn juist hulde aan deze Regeeriug
voor dit belid. Wat de Kabinetsvorming
betreft heeft de heer Marchant duide
lijk verklaard dat hij er niet voor te vinden
zou zijn aan een Kabinetsvorming deel te
nemen eerst nadat een poging daartoe
tusschen de \roegere coalitiepartijen mis
lukt zou zijn. Hij was het met den heer
Aalberse niet eens, dat een Kamerontbin
ding op dit oogenblik voor de eenmans
partijen en andere belangengroepen voor-
deeliger zou zijn dan een nu ontstaande.
Thans immers zouden zulke groepen niet
gereed zijn voor hunne actie. De pogingen
tot splitsing in het volk van de zijde van
den heer Kersten door Protestanten en
Katholieken tegen elkaar in het harnas te
jagen en dan nog wel ir dezen tijd en van
ren heer Albarda en zijne partij door zich
te onttrekken aan- de samenwerking ten
bate van alle klassen werden door den
heer Marchant terecht soherp gegispt. De
heer Albarda had aan zijne verklarin
gen niets toe te voegen dan alleen dit, dat
hij bij vorming van een parlementair Kaoi-
net zou overwegen of zijne partij daaraan
kon meedoen5 wat echter alleen het geval
zou zijn wanneer zulk een Kabinet aan de
verwachtingen der socialisten zou beant
woorden. Nadat de heer Fleskeas
(R.K.) nog even met den Minister had ge
polemiseerd over de opcenten van de ge
meentefondsbelasting en op spoed had aan
gedrongen bij het ontwerpen eener nieuwe
regeling tot steun aan de Gemeenten, werd
de vergadering tot heden verdaagd.
DE TUINBOUW EN DE WET-EBELS.
Kamerleden Loerakker en Chr. v. d. Bilt
stellen vragen.
De R.-K. Tweede Kamer-leden, de hee-
ren -A. J. Loerakker en Ch. L. van de Bilt
hebben aan de ministers van Justitie en
van Economische Zaken en Arbeid ge
vraagd of zij kennis hebben genomen van
de uitspraak van den Hoogen Raad. dat
de tuinbouw, althans een gedeelte daar
van, niet- onder de Crisispachtwet 1932
valt en verder, of dc ministers bereid zijn,
de noodige wetswijzigingen bij de Kamer
aanhangig te maken, waardoor de uitzon
deringspositie, waarin dat gedeelte van
den tuinbouw thans is geplaatst, wordt
opgeheven.
DE NOOD IN DE TEXTIEL.
Spoedige hulp gewenscht, anders volgen
nieuwe ontslagen.
Het bestuur van de Fabrikant en vereeni-
ging te Enschede heeft aan don minister
van Binnenlandsche Zaken het volgende
telegram gezonden:
„De toestand in de textielindustrie wordt
nog gestadig slechter door den stijgenden
buitenlandschen invoer van manufacturen
ep indien de regeering niet zeer spoedig
helpt, zullen er opnieuw vele arbeiders ont
slagen moeten worden en zullen er bedrij
ven moeten worden stopgezel."
GEEN GROOTER CONTINGENT
VOOR VLEESCH.
Mededeeling van den minister.
In de Memorie van Antwoord op het
Voorloopig Verglag der Tweede Kamer be
treffende de regeling van den invoer van
Versch of gekoeld rund- en kalfsvleesch en
van bevroren rund en glafsvleesch, markt
de minister op, dat de hoeveelheid versch
v-Ieesch, welke onder het vigeerende sys
teem wordt toegelaten, vergeleken bij de
binnenlandsche vleeschvö'orziening, geen
overwegenden invloed op de bepaling
van de prijzen kan hebben. Van het toe
staan van een grooter contingent kan geen
sprake zijn. Waar specieal Denemarken bij.
deze contingcnteering in hooge mate be
trokken is, is het met het oog op den Ne-
derlandschen exporthandel van groot be
lang met deze belangen rekening te hou
den.
DE DREIGENDE SALARISVERLAGING
VAN HET SPOORWEGPERSONEEL.
In verband met de in de jongste vergade
ring van den Per^qpeeiraad door de direc
tie der' Nederl. t>püe.r>vegen gedane mede
deeling salirijft het orgaan van „Sint Lia-
phaël o.m. het volgende:
„Met de verschuiving van behandeling
is het punt in kwest-ie nog niet van de
baan; de directie heeft haar voornemen
tot loonsverlaging niet teruggenomen, maar
met dit uitstel is toch uitgesproken, dat zij
bij eventueel verder te nemen maatrege
len rekening zal houden met wat beslist is
ten aanzien van het rijkspersoneel.
Het personeel mag zich om te begin
nen overtuigd houden, dat het nu eens
niet nadeeliger zal behandeld worden dan
het personeel in "s rijksdienst!
Daarmee is zeker al iets gewonnen,
maar als wij weten, en wij weten het, hoe
't er met het rijkspersoneel vooistaat
immers de regeering vond een korting van
3 pet. onvoldoende dan hebben wij re
den om ons niet wijs te maken, dat wij
nu rustig op onze slofjes kunnen afwachten
wat er verder gebeuren gaat, en nog min
der mogen we ons in slaap sussen met de
gedachte, dat de kou 'nu wel van de lucht
zal zijn.
De kwestie staat simpel zoo, dat er nog
gevaar dreigt. Als zeker durven wij wel
aan te nemen, dat het minder wordt dan 5
pet., en wij dus binnen niet te langen tijd
van de directie een nieuw voorstel met een
lager percentage hebben te wachten.
Hoe staan we tegenover zoon voorstel?
Namens den raad is reeds op de confe
rentie van 9 November aan de directie
meegedeeld, dat wij tegen elk voorstel dat
vei laging der loonen inhoudt, vierkant stel
ling moeten nemen, omdat het spoorweg
personeel reeds meer dan zwaar genoeg
getroffen is".
„Onze R. K. Bond van Spoor- en Tram
wegpersoneel zal om dien ernstigen wil
massaal naar buiten te doen treden, even
als de andere bonden op korten termijn
waarschijnlijk in Den Haag een besturen-
congres
DE TRUST VAN MEELFABRIKANTEN
EN BAKKERS.
Wij hebben gisteren een beschouwing
over bovenbedoelde trust overgenomen uit
het „Handelsblad", waarin tusschen de ob
jectieve mededeeling der feiten ook een
appreciatie van het genoemde blad was
gevoegd.
Er is in meerdere kringen verzet tegen
de bedoelde trust-vorming.
Het persbureau Vaz Dias meldt ons:
„De bakkersfirma Van den Eshof te Ara-
sterdam heeft zich met een telegrafisch'
verzoek tot den minister van Economische
Zaken gewend.
Aangedrongen wordt daarin op beschik
baarstelling van broodbloem, daar ge.icem-
de firma evenals tien andere bakkers niet
in staat is ondanks contante betahng
brooabl em legen vrijen marktprijs te koo-
pen.
In het telegram wordt er verder melding
van gemaakt, dat de samenwerkende bak
kersorganisaties en meelfabrikanten hen
dwingen hetzij een prijszettingscontract te
teekenen hetzij een rijksdaalder per hon
derd kilo broodbloem extra te betalen,
terwijl het koopen van importbloem in ver
band met de Tarwewet onmogelijk is".
Een onzer lezers zendt ons een beschou
wing, waarvan de strekking neerkomt op
het gisteren uit het „Hbld." geciteerde. Hij
schrijft o.m.: „Deze boycot-overeenkomst,
met daarnaast een geheime dienst is uit
sluitend mogelijk tengevolge van de Tar-
vvetwet 1931, waarbij circa 90 pet. der be-
noodigde bloem in handen is gespeeld van
de inlandsehe meelfabrikanten en de in
voer van buitenlandsch bloem nagenoeg
onmogelijk is gemaakt". En hij betoogt ver
der o.m., dat deze trust-vorming geen reke
ning houdt met de redelijke belangen van
den consument.
De heffing van 20 opcenten op den
suikeraccijns.
De firma C. Jamin te Rotterdam heeft
een open brief gericht tot den minister
van Finaciën en del eden van de Eerste e.n
Tweede Kamer der Staten-Gcneraal, waar
in zij zeer ernstige bezwaren tegen het
voorstel van 20 opcenten op den bestaan-
den suikeraccijns ontwikkelt.
Plantaardige margarine.
De crisiszuivelcentrale deelt mede, dat,
naar haar gebleken is, o.m. in medische
kringen twijfel bestaat of na de inwerking
treding der Crisiszuivehvet nog wel mar
garine, uitsluitend uit plantaardige olie
vervaardigd, is te verkrijgen. Zij vestigt er
daarom de aandacht op, dat bedoelde plant
aardige margarine ook thans nog wordt
gemaakt en sedert het in werking treden
der Crisiszuivehvet is vervaardigd. Voor
liet geval deze niet bij een winkelier voor
handen mocht zijn, kan men zich wenden
tot den Ned. Vegetariërsbond, Fazanten-
weg 73hs, Amsterdam, die zich bereid heeft
verklaard op te geven waar dc margarine
is te verkrijgen.
Varkensexport naar Engeland.
De Ned. Varkenscentrale maakt bekend,
dat in verband met de op 23 November
a.s. aanvangende coütingenteering, van de
zen datum af geen ander gezouten var-
kensvleesch dan bacon naar Groot Brit-
tannië en Xoord-Ierland mag worden uit
gevoerd zonder uitvoer-machtigng van de
Nederlandsche Varkenscentrale. Deze uit-
voer-maehtigingen kunnen worden aange
vraagd bij de Ned. Varkensccnlrale, le v.
d. Boschstraat No. 1, Den Haag. In aan
merking tot het verkrijgen dezer uitvoer-
machtiging komen zij, die tot lieden regel
matig ander gezouten varkcnsvleesch dan
bacon hebben geëxporteerd. Belanghebben
den worden verzocht zich met de Neder
landsche Varkenscentralc in verbinding te
stollen.
Kamervacature-Guit.
Mevr. A. SteenlioffSmulders, die in de
vacature-Guit tot lid der Tweede Kamer
was benoemd heeft deze benoeming niet
aangenomen.
Een ongeoorloofde loterij.
De winkeliersvereeniging te Helmond,
onderafdeeling van de R. K. Middenstands-
vereeniging, heeft een winkelweek georga
niseerd, waaraan een z.g. loterij was ver
bonden. Thans zijn do talrijke prijzen,
waaronder fietsen, naaimachines, enz. door
de justitie in beslag genomen, daar men
in strijd zou zijn met de Loterijwet.
„De Diergaarde".
De firma Verkouw en Stokhuyzen is vin
dingrijk in het uitgeven van eerste-klas-
reclame.
Zoo ontvingen wij nu weer een even
als de vorige technisch-keurig verzorg
de album ,.De Diergaarde", van de hand
van dr. K. Kuiper, directeur van de Dier
gaarde te Rotterdam.
Voor jongeren en óók voor ouderen is
deze album een boekwerk, dat het aange
name met het nuttige vereenigt; en zóó
een benijdenswaardig bezit verschaft-
De plaatjes voor dezen album bevinden
zich in de koffie- en thee-verpakking. Bij
inlever.ng van 100 plaatjes ontvangt men
de album gratis.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Het Centrum wijst samenwerking met
von Papen af. (2de blad).
Hoover is van meening, dat re „iets" ge
daan moet worden inzake de schulden
kwestie. (2de blad).
BINNENLAND.
Het Begrootingsdebat in de Tweede
Kamer. (1ste blad).
Vergadering van „De Hanze". (2e blad).
De Rijksmiddelen. (1ste blad).
De brand in de „P. C. Hooft" woedt nog
steeds voort. (Gem. Ber. 3do blad en Laat
ste Ber.).
Hoe de dader van den roofoverval te Res-
sen ontsnapte en gevonden werd. (Gom.
Ber. 3de bladj.
Aanslag cp een winke ier- te St. Maarten-
Vlotbrug (Gcm. Ber. 3de blad).
SPORT ÉN WEDSTRIJDEN.
Wat een Zesdaagsche is. (2de blad).
Opnieuw drie Ned. Zwemrecords verbe
terd. (2e blad).
KATHOLIEKE BOEREN- EN TUINDERS
IN HET BISDOM HAARLEM.
Dc jaarlijksche algemceno vergadering
van den 11. K. Diocesaneu Land- en Tuiu-
bouwbond, de organisatie van allo Katho
lieke Boeren en Tuinders in het BisJom
Haarlem, wordt dit jaar gehouden op 28
November a.s. des van. hau elf in het öt.
Bavo-gebouw, fomedestraat, Haarlem.
Vóór de algemeene vergadering wordt
om half tien v.m. een Stille II. Mis opge
dragen in dc It. K. kerk aan de Jansslraat
te Haarlem, door den geestelijk-adviseur,
Rector J. P. J. Kok.
Dc agenda be\at niet minder dan de be
spreking van ruim honderd voorstellen.
Tientallen afdeelingen hebben de stoffe
lijke nuoden van de bij hun aangesloten
leden aan het Hoofdbestuur van deze oi-
gamsatio bekend gemaakt.
Het belooft een uiterst belangrijko ver
gadering te worden. Elke katholieke boer
en tuinder mag met veizuimen deze verga
dering bij te wonen. Hier is wat te leeren.
Wat er o.a. besproken zul women volgt
nu in het kort: Stichting It. K. Jongo Boe
ren- en Tuindersstand in het Bisdom Haar
lem. Dc radio als middel te gebruiken tot
steun in den strijd voor de belangen van
den R. K. Boeren en Tuindersstand. Instel
ling R ijkskindertoeslagfonds; instelling
Voorlichtingsdienst inzake productie van
land- en tuinbouwartikelcn. Vaststelling
j minimum-prijzen van land- en tuinbouw-
j producten. Oprichting van een Handels-
I Centrale, zooals het Comité van Econo-
j misch Verweer zulks wenscht,anders boycot
van Duitsche goederen. Verlaging Rento-
I voet-staatslceningen. Onmiddellijke steun
aan hypotheeknemers, werkzaam in land
en tuinbouw. Verhooging maalpercentngo
bij Tarwewet. Invoer van buibenlandscho
gerst belasten. Betere steun aan Vlastelers
en Bietenverbouwer. Steun aan consump
tie-aardappelen. Volledige afschaffing
grondbelasting en afschaffing Hoogheem
raadschap Holland's Noorderkwartier. Ver
laging P.E.N, on P.W.N.-tariovon. Toesla
gen op loon bij arbeiders, welke werkzaam
zijn bij boeren en tuinders, die het loon niet
meer kunnen betalen. Reorganisatie So
ciale Wetgeving. Gepleit wordt voor een
aantal zeer belangrijke veranderingen in
liet ontwerp-Tuinbouwsteunwct. Krachtige
steun aan den Tuinbouw in 1933. De nood-
klok zal nogmaals krachtig luiden te Haar-
lem. Het is noodig, bitter noodig. Wat er
leeft onder den R. K. Boeren- en Tuin
dersstand in het bijzonder zal men hier
kinnen beluisteren.
Deze vergadering zal in het teeken van
ieders belangstelling moeten staan, om
dat het hier gaat om de redding van d©
kern van do geheele maatschappij, n.l. do
R. K. Boeren- en Tuindersstand.
